장음표시 사용
251쪽
non fuerat praesenssecundo, ita quod in esse rei praeeκistentis nulla sit nouitas, sed quod terminet couersionem, nulla in suo esse iacta nouitate. Quarto obserua m Moto, disti imctioiae undecima, quaestione tertia , articulo secundo, 6.quantum ergo ad istum articulum, quod transubstantiatio, hoc stante, quod sit inter terminos positivos,quae sunt substantiae, potest intelligi duobus modis: v-no modo, quod sit ad iubstantiam , ut per ipsam accipientem esse sim-Pliciter: altero modo,ut sit ad lubstantiam, ut per ipsam accipientem esse. Hic transubstaturatio primo modo sumpta potest dici productiva sui tetmini ad quem, sumpta vero secundo modo, potest dici adductiua sui termini ad quem, quia per ipsam adducitur terminus ut sit hic; dc utraque vere de proprie est transubstantiatio , quia ad rationem transubstantiatio. nis satis est, quod sit conuerso dc su cessio substantialis sub eisdem aecia dentibus , siue haec vocetur conuerso substantialis,sive substantiarum,quia neutrum potest desinite colligi in Concili, solum enim dicunt,substantiam conuerti in substantiam, quod
verum esse potest non ratione termini sor malis de nouo producti, sed ratione termini adsquati, qui necessario includit substantiam, quae loco alterius substantiae substituitur 3 quod . etiam ipsum transubstantiationis nomen videtur prae se ferre, illa enim particula Trans, de se transitum signi ficat, ut in his verbis patet, Transferre, Transuadere , Transmutares unde substantiis applicata, ut sit per
hanc vocem, Transubstantiatio, tagnificat transitum unius substantiaem aliam , qui veram rationem sui
stantiae transitus habebit,sue substantia producatur de novo, siue adducatur eκ quo fit, ut transubstantiatio, secundum Scotum. Secundo modo n5 denominetur atermitio forinali, seu a subiecto,circa quod fit transitu se malis,sicut lapidatio suam denominatione no accipit a termino, formaliqui est ubi, sed a materiali, scilicet lopide, qui proijcitur, nam quemadmodum si intelligereinus accidentia Pa nis esse vacua oi substantia, Sc postea sub illis induci aliqua substantia, di sposset hoe sensibile signuin transu stantiari illa actione , ita quando fit sub illis mutatio substantiariam, P test dici transubstantiatio . Ex his cotii ge diuisionem transubstantiationis in productivam&adductivam, esse
propriam, dc univoci in non unium cara, quia causa transubstantiationis est utrique communis.
Sed grossis quodam argumeto aliqui obiFiuntcontra Scotu,quod tunc transmutatio posset dici transubstantiatio,quia una substantia alij succedit
in eode loco, a quo altera expellitur. Sed facilis est relponsio,quod ibi non est transitus substantiae in substa tiam , siquidem utraque in suo es: manetrat transubstantiatio,vel eX prima vi sua, vel eκ concomitantia , seu per se secundo euoscit, ut saltesu stantia conuersa destruatur, sic quod naturali via suum esse retinere non possit. I perea si sermo sit de hac ubiubstantiatione sacramentali, ia cla
re videmus,* ex vi eius substacia co
potis Christi succedit sub speciebus sicramentalibus, ita ut iub eis existat, non secus,atq; substantia panis inio matione seclusa, nec non correspondentia partis substantiae panis ad par tes accitinuuirina licet tota substan.
252쪽
Vtrum panis conuertatur in corpus M. et Ir
tia panis esset sub accidentibus,sed notota indiuidualiter sub qualibet pa te, corpus vero Christi totum est sub tota hostia,& totum sub qualibet par
te eius,qitae minime in transitione ac
cidere possunt et itaque in transu, stantiatione una substantia transit in aliam , dc una desinute esse alia ei succedit. Verum obiicitur, quia ista transubstantiatio adductiva non videtur meis reri rationem transubstantiationis , quia terminus eius non est substantia vi substantia, sed est praesentia ista, quae accidit substantiae . Respondet Scotus , quod substantia est terminus huius transubstantiationis, quia substantia est,quae succedit substantiae,liacet non secundum esse substanti ala nouui sed secundum praesentia,nee aluid requiritur, praeter dicta ad veta& propriam traniubstariatione , vere enim substantia in substantiam transit, siquidem tota substantia panis, vel ptimo & per se, vel concomitan. ter destruitur. & in substantiam corporis Christi conuertitur; non enim ad conuersionem proprie dictam requiritur , quod haec subitantia fiat iula,tum quia implicat tum etiam,quia non esset conuersio, in qua rei conuersae nihil manet: neque oportet ad veram transubstantiationem, quod illa sit actio substantialis a termino se
mali de nouo acquisito , sed sufficit quod sit transitus substantiae in substantiam. Vnde qua inuis Concit.Trideiri. dixerit,uel conuertionem panis
in corpus Christi transubstantiati nem appellauerit, non tamen illam tacerit esse substantialem; sat ergo est, ut sit transubstantiatio, liuet non sit substantialis , Ied subitantiarum , transeus,vium scilicet in aliam. Quinto obserua ex eodem Scoto loco allegato superius in fine articuli, quod tenendo transubstantiatio nem hanc esse adductivam, tenem dum est terminos eius esse impossiabiles, eo modo quo terminant , quia vi sic, non sunt simul, licet de potentia Dra absoluta possint esse simul , siacui licet Deus possit facere aerem si mul cum igne de potentia absoluta,
& forte ex eadem materia, tamen ut
aer succedit igni, sunt incompossibules in simul essenda: Sic panis & compus Christi ut terminant transubstantiationem, sunt incompostibiles insimul essendo, sed an hoc sit eκ natura
conuersionis, vel eX Dei institutione, dicetur inferius.
Sexto aduerte, quod licet panis de corpus Christi, ut terminant conuerinsiones. sint incompossibilia in simul essendo, ut dictum est, tamen hae conuersione adductiva solum panis
amittit esse sub speciebus, dccorpus Christi acquirit esse sub eisdem; quia
eo modo terminus prior conuertitur in terminum posteriorem, quo terminus posterior succedit termino mori; sed terminus posterior, scilicet corpus Chri thi, non succedit socundum esse simpliciter termino priori, scilicet praeexistenti pani, sed secundum esse hic ; ergo nec Pa
nis conuertitur, nec transit in corpus Christi , nisi secundum esse hiepraesens pani praeexistenti; conue ito ergo ista est sicut substantiae in substantiam, non quantum ad esse substantiae sinpliciter, sed quantum ad esse hic , ut sicut corpus ut hic succedit pani ut hic, ita panis ut hic
conuertitur in corpus ut hic, unde sicut mutatione positiva non acquurituet et se corporis limpliciter,sed tantum
253쪽
tum esse hic, quia praehabet illud;
mutatione deperditiua correspondente,quam includit conuersio ista inquatu adductiva tantum,non deperdit esse panis simpliciter , sed esse hic. Et patet pulcra corres delia, quia sicut corpus Christi habet nouam praesentiam, non deperdendo antiquam in caelo, Sc mutationem acquisiuiuam sine deperditiua,qua acquirit nouam Praesentiam , non amittedo priorem; ita etiam panis per oppositum habet mutationem deperditiuam sine acquistiua, quia desinit esse sub speciebus panis, & non acquirit alibi aliam Praesentiam .Quia ergo per hanc conuersionem non deperditur , sicut nec acquiritur,nisi tantum esse hic, dc risi esse hic, sequitur, quod per hanc conuersionem,ut talis est,non deperditur esse substantialis panis, dc non solum Per eam non annihil atur veruml, nec destruitur secundum suum esse sim-Pliciter quia tamen Panis non manet inesse substantiali, & hac conueris sone non destruitur,oportet quod des nat este alia desitione inclusa in conuersonet totali. Septimo nota,ut superiora de transubstan atione adductiva melius intelligantur, quod in conuersione quacumque, quae nomen couersionis mereatur, necesse est duos esse terminos Positivos, scilicet, aq so,dc ad quem; in hoc eitim conuerso dissert a creatione Sanni hi latione inter alia,qd scilicet, creatio est a non isse simpliciter, ad esse in quo nihil conuertitur in aliud, cum creatio fiat eX nihilo,
.i .ere nullo praesiipposito subiecto, sicu terminus a quo si primit nihil includens negationem mira genus: Secudavero, s.an nihilatio est ab et se adito esse sinpliciter, quod est primum nihil, unde in anni hilatisne non est alicuius conuersio in aliud, sed in nihil Quod si aliquando anni hi latio dicitur conuersio rei in nihilum, hoc discitur improprie.Conuersio etiam quicumque ut minimum i ludit unam actionem realem,Sc duas mutationes
vel quasi mut'tiones partiales. Primuprobatur , quia per hoc conuerso differt a mera annihil atione,quod anni hilatio fit per solam suspensionem influxu causae agentis,quia eκ ea nosequitur nis pura desitio & destrum istio rei; at ex conuersone aliquid fit;
ergo requirit actionem realem. Et c firmatur,quia conuerso palsua , quae in qualibet conuersone reperitur,n cellario requirit conuersionem adhi-uam. Secundu de duplici mutatione, vel quas mutatione, ostenditur,quia in conuersione terminus a quo transit
de esse ad non esse;ergo in illo fit m latio aliqua priuatiua , de quo nullus unquam dubitauit,& ex ipsa voce est per se notum, terminus vero ad quem aliquo modo fit & trasu de noesse ad esse.nam si fit conuersio in terminum non eXistentem,de nouo a
cipit esse simpliciter scut illud, quod suae naturae primo competit: si vero fit in terminum praeeXistentem per conuersionem ad)uctivam,accipit aliquid ei se, quod prius non hahebat. s. esse hic, vel ibi, vel dependentiam alisi tutata varios dicedi modos. Dixi in omni couersione iteruenire quas mutatiotic, quia iuxta physicam proprietatem, ut superius etiam diximus,mutatio necessatio psuppositi subiecta, quo modo in omni formali conuersione necessaria est mutatio , quia in ea fit conuersio forme in formam sub eodem lubiecto manente; excluditureni in ab eo serina termini a quo, ta
254쪽
introducitur fornia termini ad quem rsed hoc non potest esse de ratione couersionis,quia datur conuerso, in qua nullum subiectum manet sub utroq; tetinino, ut patet de transubstantiatione panis in corpus Cluuii , dc in c5 uersione, qua lapis conuertitur diuina virtute in Angelum largiter enim liquendo, omnis inceptio seu desitio Potest dici mutatio, quia quodammodo res, quae incipit, aut desinit,potest dici aliter se habere nunc quam prius, licet largo modo. Sed non parua occurrit difficultas in conuersione substantiali, an neces sartu in sit hanc duplicem quasi mutationem esse substantialem eX parte
utriusque termini, vel alterius tantia 'sicut enim aliqui arbitrantur eam so thim requiri eX parte rei conuersae, n5 ero eX Parte rei seu termini, in queconuersio sit, ita ut res conuersa sit
substantia, &. suum esse substantiale
amittat: sic videtur sentire Ocham in quarto quaestione seXta, du&3. quem aliqui minores sequutur,qui in nomi ne conuersonis fundantur, quod potissimum habitudinem significare videtur termini a quo,qui eo ipso,quod conuertitur, non manet. Sed lige sententia non valet, quia conuerso substantialis semper ad aliquam substantiam terminatur, vel ad aliquod substantiale esse de nouo acquisitum. Et confirmatur, quia acquisitio termini ad quem est per se intenta , desitio vero termini a quo per accidens; ergo potius debet dici substat itialis actio a termino ad quem, quam a termino a
Aliqui dicunt, ad conuersione se
stantialem per se requiri, ut in termino ad quem fiat mutatio seu inceptio substatialis,sive fiat intermino a quo, siue non . Sed neque lioc placet, tum quia non deseruit ad praesentem difficultate in circa my sterium Eucharistiae, in quo manifestior est mutatio substantialis in termino a quo quam
in termino ad quein : tum etiam quia conuersio. licet e X poscat terminum ad quem per sedc directe, tamen inuoluit terminum a quo, dc ex utrius que mutatione quodammodo com ponitur.
Tettia sententia est, de ratione c5 uersionis substantialis esse,ut substantia succedat substantiae, sic quod una desinente esse alia incipiat esse aliquomodo, & quasi loco eius substituatur, nec necelsariu est, ut substalia,qest tetminus ad que, icipiat esse simpliciter, sed sat est, ut termino a quod es nente esse illa incipiat esse, siue secudum esse substantiale, siue secundum Praesentiam illi ubi terminus a quo praefuerat, sicut accidit in transuGitantia tione adductiva, in qua una substan, tia transit in aliam,& scut substantia, quae est terminus ad quem, non accliapit esse simpliciter percouersionem, sed esse hic: ita nec iubstantia,quae est terminus a quo, ex vi praecisa huius conuersionis desinit ei se sinpliciter, sed esse hic, licet per aliam actionem desinat esse omnino. Haec sententia est Scoti, Nec mirari debent oppositae sententiae assertores,quod iuxta Sco. tum asseratur, eX vi huius conuersionis substantiam panis non desinere esse,quandoquide in ipsi tenentes con- rsonem terminari ad substantiam corporis Christi sub ratione substantiali, affirmant substantiam panis nodes triti per eandem omnino actio nem, quia introducitur corpus Christi lub specieb. sed per aliam destruitur,ut tenet Suatea tertia Parte q-7
255쪽
art. .sect s. q. Dico secundo, & prosecto super actione, qua corpus Christi introducitur sub speciebus panis,&eis fit praesens,non destruitur panis;ergo P conuersone ea eX parte, qua e st introductio corporis Clitisti sub specis bus, non desinit esse panis , quod ScScotus affirmat , licet secundum eum conuerso totalis, non solum includat positionem corporis Christi reale sub speciebus, sed etiam mutationem,uel quasi mutationem panis, qua dc sinit esse, siue per eandem , siue per aliam actionem ad ea , qua corpus fit praesens,destruatur. ωod vero per eandem aetionem, qua hic ponitur corpus Christi panis non destritatur, sic Probant,quia substatia corporis Chris tin substantia panis inter se non repugnant sorinaliter Sintrinsece physca repugnantia;ergo actio activa senius non est physice destructiva alterius . Patet consequentia,quia actionsi tendit ad destruedum, sed id facit
tantum consequenter, quatenus termini inter se pugnant. Consequen'tia est nota; Antecedens probatur, quia si illae duae substantiae absolute cos derentur sine ordine ad tertium, nullam repugnantiam habent in suo esse, quia nulla substantia alteri repugnat;ergo ut intelligatur repugnare , debet ad aliquod tertium comparari, quod in praesenti non potest esse nisi species, vel locus,in quo est species. Si de loco sit sermo,patet, quod cum corpus Christi si ibi indiuisbili
modo,non expellit a loco uno aliqua substantiam, neque quantitatem, ut patet de facto. Neque repugnat in ordine ad species, taenim probauimus supra, simul cum substantia panis stare posse corpus Domini sine contradictione sub eisde speciebus, iuxta Sc tum; ergo per conuersonem illam adductivam eκ vi eius Piae asa, pro ut ex diuina institutione eam has is tum corpus Christi acquirit esse hie sub speciebus , & panis solum anuuit sub eisdem esse, Sc solum panis ut hic, conuertitur in corpus Christi ut hic, corpusque secundam suam realem Praesenti am succedit pani amittenti realem praesentiam sui ad speciem ,
quam tunc corpus acquirit. Sed dices r Ergo per couersionem panis non desinit esse.Respondeo, qaper conuersionem praecise adducti solum amittit esse hic, si tamen coriis uersio haec consideretur quatenus iulas duas mutationes includit,sic dicendum absolute per conuersonem cincipere corpus Christi esse iub speciebus, & desinere panem secudum suu esse substantiale; unde conuerso includens illas duas quasi mutationes dicitur una unitate integritatis.Eκ his sequitur esse necessariam specialem actionem ad expellendam seu destruendam substantiam panis distii cham ab ea,qua fit hic praesens corpus Christi,squidem ex vi & natura eius non destruitur,ut ex Scoto diximus. Sed inquire an ex vi & natura huius conueclionis adductive saltem eκ- Pellatur, vel expelli possit panis a speciebus ' Respondetur, quod ut dimimus supra ex mente Scoti, panis de corpus Christi, pro ut sunt terminia quo dc ad quem huius conuersionis, sunt eκ lese ordinaria Dei impossibilia; unde secundum eam non stat corpus Christi esse siniui cum pane,quia ad rationem eius,ut sacramentalis c6- uersio est, pertinet, ut panis nec secundum totum, nec secundum aliquam sui partem maneat, sed conuertatur
256쪽
Vtrum panis conuertatur in corpus,&c. 22 I
adductiva, quatenus sacra metalis est, Christi ibi fuerit productum, liue Mincludit duas illas quasi inutationes, liunde deducti ina; ergo ad veram c5 de qii bus lupra diXimus,& quamuis uersionem sufficit illa substantiarum sntissae duae mutationes, in ea est ta- si celsio, se quod una detinente esse tum una primo unitate conuersionis. alia incipiat esse, ubi erat illa, quae es. Quo circa proprie dicitur quod per se deseruit, siue hac, siue illa actione hanc conuersione sacrametatis panis id fiat, praeserti in cum conuersio i conuertitur secundu se totum, Sc qua- talis 3c una unitate integritatis inclu- Iibet sui partem corpus Christi, simi- dat desitionem unius, & incepti liter quod peream ni praesens specie- nem alterius, saltem secundum essebus, ct quod per ea panis desinit esse, hic, ut supra diximus de substantia ;similiter quod est trasubstantiatio sub ergo fidei est, in hoc sacramento fie- stantialis. i. substantiarum, non quide ri conuersonem subitantiarum, ita terminata ad terminu nouum substatialem secundum aliquod esse substatiale de nouo acquisitum, sed quia vexe est inter substantias sibi inuice succedentes inesse quia una desinente esse, alia Icipit ibi esse,ubi ultima erat, unde de rone transubstatiationis est, non Q terminetur ad terminu ad que sub ratione substatiali de nouo acquista,sed ut substantia luccedat substantiae eo modo, quo dictiam est.Snia Scoti potest confirmari e X veitas Concit.Triden .leslsi 3.c. .ubi sic habeturi Quoniam Christus corpus suum id, ripsub speciebus vere esse dixit; ideo persuasu in semper in Ecclesia Dei fuit, quod substantia corporis Christi si ic- cedat substantiae panis sub eius accidentibus , sic ut nihil panis maneat. Et hanc successionem Concilium Tridentinum,vocat conuersonem unius
in aliam. Q iod vero haec conuersio terminetur ad esse substantiale co pons sub ratione substantiali, siue ad eius presentiam, hoc ad Metaphysica pertinet, & sub opinione constit: s. militer an panis per conuersionem destruatur, an vero an nihil etur, nuhil .n. circa hoc Concit. diffiniuit d terminate, solum enim e V eo constat, nihil subitantiae Panis maneres& conuersionem in corpus Christi Per consecrationem panis & vini con fieri; Ecclesia ergo solum docuit hieuersionem fieri,&e. Eκ quibus verbis fieri commutationem substantialem, sic arguor Eκ sola veritate verborum quae omo necessario sequitur ex vel Christicolligitur vera conuersio, ut a- tate verboru Christi, pro ut ea Spiri.
Perte docet Concilium: l ed ad verita- tu Sancto edocta sunt intellectu, detem verborum Christi satis est, quod substantia corporis Christi in fine prolationis verbruum sit sub accidentibus , dc substatia panis iam ibi non sit; ergo hoc praecise sufficit ad veram cruuersonem: illa vero duo seri possunt per solam successionem substantiam lub illi; accidentibus, siue substantia Panas eX vi positionis corporis Christi destruatur, siue non ,
ex traditione, ac Patrum sententia, hancque vocavit conuersionem,quia haec uox inpropria significatione quacumque rerum mutationem signi iacare potest. An vero ibi intercedat substantialis acto, vel mutatio physica ,&proptia, de hoc non oporatet Concilium definiuit se, quia ad idem nihil referebat. Et licet hane dc siue corpus conmutationem sonuersionem
257쪽
& transubstant ationem appellauerit,nui aquam tamen eam substantialem conuersionem vocavit. Et posset aliquis discere esse conuersionem substantiarum consubstantialem, quia illa vox san: sic. t subiectum, laaec vero intrinsecam differentiam, Sc prOPrixi,
Sintrui secum terminum comtersio.
nis in i pecie. His ita praeiactis fundamentis,st Conclusio prima. Transubstantiatio proditistiua potest esse in terminu, qui suit,sed ia non est. Nuc probatur, quia Deus sua potentia Psit sacere ,ut
idem numero redeat, ut de fide tenemus illud de homine resurrecturoiergo potest rem e X; stetitem in illam , quae fuit, nunc non est , conuertere, illam reproducendo. In hac conclusione non est alia difficultas, quam illa, an idem numero possit, postquam de structum est , in quantum, ut di x mus. Pars affirmatrua de fide tenenda est. Secunda Concluso . Transubstantia o productiva potest esse in terminu utiqui nunquam fuit, sed per ipsuProducitur Haec Conclusio clarissima est, nec probatione eget, na Deus Po- te st rem eXistentem in aliam de nouo productam conuertere: ad hoc enim, ut supra diximus, nihil aliud requiritur, qua quod terminus uterque quoad esse, non esse, sit simpliciter in potestate couertetis: sed oes res ex stetes Sc no existetes sunt i manu Dei,
quoad produci & esse,& quantum adno esse,quia potest ens in nihilum c&uertere, ergo,&c.
Tertia Concluso. Transubstantiatio productiva non potest esse interminum praeexistentem dc manente in . Prob. eX nomine & voce tran-
substantiationis productivae, quae illa est,per quam res accipit de nouo essetat terminus praeeXistens non potest reproduci, quia acciperet esse simpliaciter, postquam est, quod implicat;
igitur, Scc. Praeterea, qtita actionis nouae realis,necessario debet dati ternunus nouus realis; igitur cum traiisub stantiatio sit actio noua realis cum ponitur, Sc etiam necessario debet habere terminum nouum realem;ergo nopotest e re interminum praeexistet tem,qui non est nouus respectu actionis istius
arta Conclusio. Transubstantiatio, quae corpus Christi ponit sub speciebus panis, non e st substantialis ad corpus Christi sub ratione substatitiali terminata. Probatur , quia cor
pus Christi nullum esse substantiale accipit de nouo per eam; ergo no terminatur ad illud lub ratione substa tiali, quia id fieri nequit sine aliquo substantiali de nouo acquisio, quia actionis nouae substantialis, ut supra diximus, necessario debet poni terminus nouus substantialis. Quinta Conclusio. Corpus Christi non fit praetens pertransubstantiationem productivam terminatam ad ipsum sub ratione substantiali . Co clusio haec satis patet e X 3. art. praece
dentis Controuersae, ubi ostendimus,eκ vi conuersionis producti no fieri terminum ad quem, ubi praefuit terminus a quo. Et confirmatur, quia eX ut actionis terminatae ad este su stantiale alicuius corporis,solum habetur per se terminus per se eius,&ea,
quae in ipso includuntur intrinsecet sed praesentia ad species non tricludistur, per se in corpore Christi sub tatione substantiae considerato; igitur talis praeientia non habetur per acti nem sub illa ratione ad ipsum termia
258쪽
Vtrum panis conuertitur in corpus,&c. et et s
nata. Et cosirmatur,quia per actionῆ,
qua de nouo produceretur corpus
Christi,no haberetur p se huiusmod
Praesentia, sicut nec est habita cum pri Inum accepit esse in ventre Virginis; igitur nec modo per transubstantiationem ad ipsum sub ratione substantiae terminata , quia minus ratio con
uenit de hac quam de illa. Viide si quod magis videtur in esse non inest,
multo minus id, quod videtur inesse, non inerit. EX his concluditur, quod conuersio panis in corpus Christi non terminatur ad ipsam thb ratione substantiali,vide quae diκimus art. . prs cedentis Controuersae. Sexta Concluso. Formalis term nus csiuersioliis panis in corpus Christi non est vitio substantialis, seu in dus corporis substantialis ad lpecies. Probatur, quia viaio corporis Christi ad species nullo modo est substantialis, omnis enim unio subitantialis vel est per informationem e Xtrem
rum,quorum alterum est forma alte rius, Ut unio materiae cum forma sub
stantiali; vel per unionem hyposta ticam, qualis est Veibi ad humanitatem,& e contra; nec est dari, vel imaginari aliam unionem substantialem, sed neutra e si in proposito; ergo,dccae. Probatur minor, in primis non est ibi Vnio, qualis est inter materiam & Demam, quia nec corPus est specie ruinmateria, nec forma, nec species materia corporis, nec sorma: dc Praeterea,
quia si alterum esset forma alterius, nullo modo vitio inter illa esset sub stantialis,quia neutrum altei i esse substantiale tribueret,ut de se patet .ltem nec potest poni unio hypostatica inter illa,quia hΠ sola una inuenitur, i aliam asserere praeter quam quod est
icimeranu, eli et erroneui nec illa vitio
potesse substantialis modus, sed accidentalis,sicut substantia actu substare accidetibus non pol mea esse modus
substantialis, qua doquide ad accides
terminatur, sed accidentalis, quis enim dicat substantiam uniri accidentibus substantial: ter a Praeterea sententia, quam impugnamus, videtur in uoluere contradictionem, dum dicit eodem modo uniri substas uiam cor poris Christi accidentibus, sicut panis eis viaiebatur inhaerentia seclusa, quia ille modus consistebat in hoc, quod substantia viaiebatur accidetibus Per modum subiecti in genere causae materialis;ergo repugnat auferre hoc genus causalitati , Sc remanere eundem modum unionis.
Septima Conclusio.Terminus huius conueisionis non est id, quod erat Panis incipiens esse corpus Christi. Conclusio haec con stitu tur cotra eos, qui dicunt, substantiam pani. conuersam, seu id,quod erat panis, pertinere ad terminum ad quem huius conuersionis.Probatur Conclusio,quia vel ille ter in insis id, quod erat panis, desi gnat aliquam rem indiuiduam dc substantialem: dc hoc non, quia tunc ter minus a quo, scilicet, Panis, maneret
aliquo modo in substantia sua, & sic
non conuerteretur totaliter in corpus
Christi, quae sunt expresse contra C cil.Tride.Vel designat aliquod sing lare vagum in ordine ad species, Lsub ratione contenti sub illis, hoc erit
dicere, quod terminus conuersonis est corpu4 Claristi, ut contentum, seu ut praesens speciebus;quod tamen desen detes .iptu in dicendi modum non concedunt cum Scoto, sed negant, at de hoc iterum erit sermo atticu.s
Octaua Concluso. Terni inus hu-
259쪽
ius conuersionis non est substatia corporis Christi per modum coseruatio ius, quasi liaec actio conuersi ua sit per Inodum conseruationis corporis Christi. l'robatur,qilia per laanc actionem ut sic,ad corpus Christi terminatam, no habetur per se praesentia cori istis ad species, quia in nulla actione per se no iiicluditur dc peractionem albu non habetur per te,nisi terminus pie eius, Sc inclusa per se in ipsa p le termino. Nec dici potest id qd superius dicebat Caiet. quod per i e secundo
habetur i Ila praesentiae per conuersionem,sicut & accidentia corpori inhaerentia,quia iam ibidem diκimus,nul. tum accidens acquiri per se peractionem ad substantiam terminatam, S quamuis concederemus de accidentibus intrinsecis, id tamen negamus
de his, quae nullo modo eis colligata sunt, qualis est praesentia ad species,
quae nullo modo cum eis coniugutur.
Non a Conclusio. Conuersio, per quam panis in corpus Christi conuertitur, fitque Haesens speciebus panis, est transubstantiatio adductiva, per quam Panis desinit esse sub suis accidentibus, i corpus Christi incipit esse sub eisiae. Probat uti quia haec couersia non est productiva corporis Christi, quia aute eam habet else, nec termi natur ad substantiam corporis Christi sub ratione substantiali absolute,
nec sub ratione conseruatae substantiae,ergo neccssario debet esse conuerso adductiva, quae transubstantiatio dicitur,quia substantia succedit substatiae secundum esse iii c. Consequentia tenet a sufficienti partium enumeratione iminor vero patet ex conclusi nibus praecedenti b. maXline e X quinta, Sc octilua.
Decini a Conclusio. Terminus sor- malis ad quem huius conuersonis, est
praesentia corporis ad species; termianus vero materialis, est corpus hriasti; terminus autem totalis est corpus Christi praeses, terminus vero formalis a quo, est non esse palus hic; terminus materialis est panis; terminus vero totalis est non esse panis hic; dc eκ-plicando hos termitios per affirmationem, est panis ut praesens hic, & cose pus Christi vi praesens hic, qui ut te minant transubstantiationem sunt in copossibiles, ut supra diximus. Concl. haec satis patet ex dictis, tia si corpus Christi nec sub ione substat s nec submo substatiali,nec sub tone coseruatqsubstat te est terminus sor malis tralatistantiationis,sequitur, quod sit sub ratione praesentiae ad specie , quia nihil aliud est sub ipso nouum, ad quod terminari pol st; igitur terminus formalis eius est huiusnodi praesentia simplex & realis ad species,dc sub speciebus Sententia haec est Scoti d. I I. q. 2.f.quantum ad istum articulum dico , ubi transubstantiationem in productivam & adductivam diuidit, prima
ait esse ad entitatem sui termini, siue ad esse eius sita pliciter, secundam Vero ad praesentialitatem eius alicubi; transubstantiatio , inquit, primo in do potest esse ad substantia,quae praesuit,sed non videtur posse poni in substantiam manentem secundum tuueste antiquum: sed secundo modo potest bene essettalubstantiatio in pSe Nistens, quia potest fieri praesens de
nouo hic, ubi fuit ter Minus a quo, manent tari e ubi erat prius, sicut corPus
Christi fit prae ens Ipeciebus Panis, quia deletat locum, in quo est in c lo. Quod vero corpus Christi sit termianus ad que materi alis, Pater, ga terminus socinalitispraesentia ad species n
260쪽
Vtrum panis conuertatur in corpus &c. ars
ipso est ut in subiecto. Quod vero idecorpus ut praesens it terminus totalis, Probatur, quia includit ut sic & materialem & set in lem terminum. Sed obi jcit tripliciter Scotus contra hanc conclusionem .Primo,quia tram substantiatio adductiva non videtur mereti nomen transubstationis, quia terminus eius no est substantia,ut sub
statia, sed est ista praesutia, quς accidit sibi, quia sila illa acquisitur per istam
actionem. Secundo, quia iam term inus ad quem pertran lubstantiatione erit alicubi,ubi prius no erat cuius oppositum supra ostensum est. Tertio, quia quot essent ibi praesentiae , tot essent praesentialitates,dc per conseques tot conuersiones; multa vero sunt in
Christo, quom quodlibet est hic praesens; ergo sunt multae conuersiones, quod videtur inconueniens. Ad pri mum dicit Scotus,quod substatia core potis Christi est terminus transubstatiationis secundo modo dictoruit. adductive, quia ipsa substantia succedit substantiae, licet non habeat esse substantiale novum, sed nouam piae se ii-tiam ,& nos iam supra diximus, hanc commutationem, &c5uersonem panis in corpus Christi, non esse substantiale, neque id unquam dixisse Coi cilia & Patres, sed esse conuersionem
substantiam , accipereque nomen a termino materiali, non secus atque
lapidationem, & smilia . Ad secunda sic respondet idem Scotus, quod tra- substantiatio primo modo dicta non facit terminum ad quem esse, ubi non praesuit; Scita debet intelligi Conclusio probata dist. io.& a nobis. supra Controuersia praecedente, art. 3. sed transubstantiatio secundo modo diacia,quet est adductiva ncludit mutationem quanda ad simplicem Pr sen
tiam circa terminum ad quem, & ratione huius bene potest terminus ad quem esse per illam, ubi non praefuit. Ad tertium dicit, quod non est ibi nisi Unicum primo praesens. s. illud quod est psimo signatum huius signi scilicet, speciei panis, ut corpus sub ratione corporis,alia vero presetia vel sunt partes ipsius vel cocomitantia ipsum, conuertio ergo est unica, . quia unius
substantiae panis prius praetentis istis speciebus in unum corpus praesens eisdem praefato modo. Et cum praefatis quasi omnibus conclusionibus exponit Scotus suam sententiam de tran- substantiatione panis in corpus Christi,quae sic explicata aliquibus videtur probabit s.& multu facilis ad hoc in sterium intelligendum, quia Concilia tantum diffiniunt,ut diXimus,ueram Praesentiam realem corporis Christi ad species, & nihil panis substantiae manere,sed in corpus Christi conue ti,quae omnia hic sententia videtur satis saluare, sed ego de ea nullum iudicium nec sententiam Proseram,sed Doctoribus de ea iudicandum relin
Ad argumenta in prinemio ara cuti posita.
AD primum patet ex dictis, quod
corpus Christi no est terminus conuersionis sub ratione, qua substantia est, sed secundum praesentiam ad species: nec proinde dicenda est talis coiiuersio transaccidentatio, quia transitus hic non est accidentis in accides, sed substantiae in substantiam, quod sufficit ad veram transubstanti