Controuersiae theologicae inter S. Thomam, et Scotum; super quatuor sententiarum libros; in quibus discordantes opiniones referuntur, potiores difficultates elucidantur, & responsiones ad argumenta Scoti reijciuntur. Prima quarta pars. Auctore reuren

발행: 1617년

분량: 523페이지

출처: archive.org

분류: 철학

331쪽

An aliquod acesclans sit iii Enctitris ne subiecto. 1 99

ut liud a Jd:tum, quod nori est de essentiae dissimn. Sta inquidem quare subrectum p hitur in dissinitione accidetitis, cim deessentia eius, Respondeo vir inersalirer,chusaim,ob quam id pshites, non esse dependEntiam acti- dentis adsubiectum, quia magis dopendet lapis a Deo, quam accidens arabiecto, & tamen Deus non ponitur

in distulitione lapidis, bc fi illa effetvausa, nesis necessitio cuiuscumque vriris creati 'necessario ingrederetur diffiistionem, quod tame est falsum; eausa ergo est, quia nulla forma Πν- est habere pei fectum conceptum quidditatiuum, nisi coitelligatur id, cu us est tmina: dii finitio enim eXprimit cohceptum persemuri diffiniti, dcitio quantumcumque essentialius simiae exprirnator fineillo, cuius est forma , & si quid ditas eiis itidicare,

tur, tamen non esset conceptus quie-

tatis intellectum, de ideo hec dissiu-tiuus. Contra, pars est necissitastilisfi hsendi sormam substanbalem de accidentalem per additum. Respin, leo Hlobique esse nece istaretii; unde Α-Yistoteles diffiniens animam posuit

corpus, quod est perfectibile ipsius,

vel totum compositum, cuius ipsa est vars , nec aliquid ponitur pertino adessentiarii nninire, nisi hoc, quod est, in , dbd fgnificat respectum aniitiae ad illud, ius il sorma, non tamen utrobique similis ad itio,quia md finitione sotinae substant ratis additire aliquid, quod facit imum persecum ipta, se a m di istiui e accidentis additur aliquid, in quo non facit

per se reum. Temo nota,quod hoc vocabulum, aclidens, dupliciter accipitur: uno mo

do pro per laxius fgia: ficato , quod

est thherensi alio modor o rer se de minatui si eo,quod est absolum, albedo, hi edo i c. est relatio,

ut paternitas, fili tio Sce quae omnia deno hantur ab hoc sjin ficato petse,accidens siue inhaerens.

Qua ito ilia, , quod actuali sint,ae

rentia non est de essentia accidenti, sumpti proper se denominato, verbi gratia, inhaerentia actualis albedina ad suum subiectum non est de essentia eius, necis idem realiter cum eo ,

Probatur 'rimiihi, quia nihil est dEestetitia alicuius , niti quod pertii

intrinsecae ad quidd:tatem eius: at re-sjectus aliquis , licetsi idem suo ian damento, sealis est respereas creatu rae ac Deum, non tamen est de quid-ditate eius, quia tunc nesta essetis, creaturae esset ib lina: Vnde quaere re,an relatio st de essetia absoluti3 est

quest o inquit D ictor subtili, Chi

ut rica: cum igitur inhaerenda st respectus, nulla ratione potest esse deessentia a cidetis absoluti, immo neξ de eisentia accidentis relativi, quia illa inhaerentia ad sublestum ut sic , est

respectus extrinsecus aqueniens, qui necessario suppolrit essentiam rei, cui aduenit; ergo Dulla ratione potest ense inlicientia deessentia accidetis pro per se denominato sumpti. Praeterea,

bet propriam entitatem dcessutiam ,

ac proprium esse distinctum ab esse subie est; ergo inhaerentia non potest

esse de essentia eius, quia est eo posterior.Secim dum dictum lusius notabilis,lailicet, quod inhaerentia notis itidem accidenti inhaerenti, Probatur, quia nulla relatio ad causam extrinsecam est eadem suo praedicato, nisi illa, quae est ad caulain primam, sine qua fundamentu relationis, quod est

332쪽

creatura, esse nulla ratione potest, ut alias probaui inus: sed respectus accidentis,qui est substantia, qui est inlis-rentia, non est causa prima,ut ad suia lectu in terminatus; ergo no est idem accidenti, licet probatur ex facto lacia menti via accidentia non inli rent substantiae; at si inhaerentia ad eam esset de essentia eorum, et set manife-

Controuersia N ona

prius ipso, Primo verum est, ch requι iit albedo subiectum propter respectum,sed non secundo modo: at quod

primo illo modo requiritur, non OP tet in eodem ordine requiratur , in quo requiritur terminus respectu adesse fundamenti; accidens ergo depcdeta subiecto tanquam termino shq inhqrentiae, cui innititur,ut sit sane notha implicatio, quod manerent sepa- a respectu seu illa inhaerentia,nisi tan- rata a subiecto; ergo Scc. quam necessario consequente ipsam. Dices , si inhaerentia albedinis ad Prima conclusio. Loquendo de accisubiectum non est idem ei, ut recte dente pro p se lignificato, quod ide est ostendi, quaero,an inhaerent a, qua il- quod inhaerens, contradictio est, R Mia inhaerentia inhaeret,sit idem ei sc- ptum intelligere non sit in subiecto, re habebimus, quod relatio ad cauim secundam sit idem cum iandamento , quod videbaris negare. Reis spondeo,albedinem, verbi gratia ,sua

inti aerentia inhaerere subiecto, quia alias non diceretur inhaerens, quia ab S hoc intelligedo uniformiter in subiecto S praedicato; id est . quod sit sermo de accidente actu inhaerente vel aptitudine: itaque intelligere accidens sine inhaerentia actuali , seu aptitudinali, seu aptitudine ad inhaerendum. ea distinguitur naturaliter, ut dictum Probatur , quia per se significatu limest: Caeterum illa inhaerentia non tim ius nomini 1 accides,est respechus qui- haeret alia inhaerentia, quia tunc da 'dam ad illud,cui accidit, idem cum roretur processus in insiritum, sed reip spectu importato hoc nomen in hinsa sor maliter inhaeret, nec inhaerentia rens ad illud, i inhaeret; ergo impli

actualis est propria passio albedinis,

V.g. cum ac dens ad suum praedicabile,saltem reductive pertinens in ratione praedicabili. Ite ille respectus inli prentiae est poste xior albedine,sicut uniuersaliter respectus fundatus in alicat, intelligere accidens actu sine sub tecto, sicut implicat, intelligere inhae' rens actu sine inhaerentia actuali ita

subieeta, & similiter implicat, intellia

gere accidetis secundum aptitudinem sine aptitudine ad inliaereiaduna, sicut quo est posterior fundamento nec in est inhaerens aptitudinaliter sine apti- de tequitur, non requirere necessario tu dinali inherentia ad subiectum.Senad suum esse terminum ipsi iis respectus, potest enim aliquid dependerea termino ipsius respectus , quin de-

Pendeat a respectu, si respectus est posterior ea,substantia enim lapidis non depcdet a respectu lapidis;ergo necatermino.Rndeo quod ly propter,pot dici aliquid necessario consequens nasus conclusionis est,q, accidens, pro ut

dicit idem quod inhaerens, implicat intelligi sine inhaerentia actuali in subiecto,vel aptitud mali, nam si sit accides, seu inhaerens actu,necessario debet inesse actu subiecto, sicut est accidens,

seu inhaerens secundum aptitudinem necessario debet intelligi cum aptituturam fundam cti, vel aliquid requis' dine ad subiectum,quia accidens scium a d natura fundamenti, triuam sumptum dicit respectum in cocreto

333쪽

An aliquod accidens si in Euchar. sne labiecto. 3 o I

significatum per hoc nomen inhaeicia hic autem respectus est extrini ecus adueniens , quia posto fundamento& termino non insurgit necessario, Posset . n.Deus sundamentum &ter. minum conteruare sine respectu. Secunda conclusioSi loquamur de echquod denominatur a per se significato accidentis , estque per se rei pectus, contradictio est, Q sit sine subiecto actu, extendendo nomen subi ct ad iundamentum nisi . Probatur quia respectus est essentialiter habitudo inter duo extrema, dc ita sicut tollere.termitanni, est tollere vel destruere respectum, ita tollere id, cuius est respectus, est tollere dc destruere rationem respectus, quia non minus respectus pendet a fundamento, cui inhaeret, quam a termino; ergo sicut im-Plicat esse respectum , Sc intelligi sint termino, ita di sine fundamento, cui insit ergo respectus per se, qui est accides,nullo modo potest esse sine subiecto, id est, fundamento. Sed contra conclusioitu obi jcitur , quia ratio, qua significat accides sumptum pro per te significato, est te sp chus; non potest couenire alicui res Pectui denominatiue, quod tamen sup Ponit conclusio. Respondeo, i unus rospectus potest fundari in alio, sicut Posterim in priori, ut patet de pro γtionabilitate, seu proportione: ita dico in proposito ,q, sicut albedo potest denominari ab uiliae rei tia, seu ab eo, quod potest accidere, ita potest Paternitas in rebus creatis denominari,&quaevis alia relatio, ab inhaerentia. Dices ἱ ergo ipsemet respectus inhaerentiae potest denominari inli res. Rel pondeo, i ipsa inhaerentia se ipsa inliciet,& ideo ab alia inhaerentia denominari non Potest inhSrens, nam esset processus m infinitum. Tertia concluso. illud, quod de nominata per se significato istius nominis, accidens, est quid absolutum,ut albedo, nigredo Sc. potest esse, Ic noli esse subiecto actualiter. sed necessario inest secundu aptitudine. Prubatur prima Pars , 'nia accidens absolutum norequirit subiectum tanquam eiusde-

Pendentiae terminum, sicut relatio requirit terminum , nec tanquam causani simpliciter necessariam , sed sui existentiam ue ergo absque contradictione potest ei se actualiter sine subiecto. Consequentia tenet,quia ob has solas duas causas potest alicui repugnare esse sine alio ; vel tertia sit, quia est de diffinitione eius , quae causa in proposito esse nequit, quia licet subiectum cadat in dis finitionem acciden iis, non tamen tanquam quid intrinsecum Sc essentiale, sed tanquam additum, ut supra diximu&. Antecedens probatur,in primis non requirit subiecimn ut terminum, quia absolutum est, unde absolutum non requirit ter minum nec terminos, quia iam non ei set absolutum; nec requirit illud tanquam causa in simpliciter necessaria,

quia haec non potest esse nisi prima causa,vnde nil requirit simpliciter necessatio ad sui esse causam aliquam e Vtrinseca, nisi prima,quia Deus potest causalitatem ei. supplere, unde nulla est dependentia necessaria alicuius

absoluti simpliciter ad aliquid , quodno est de essentia eius nisi, ad causam simpliciter necessariam dc primam. s. Deum: subiectum vero non est de eL sentia accidentis, ut supra docuimus; ergo M. Si dixeris, subiectum esse causam materialem accidentis, quam Deus

supplere nequit. Dico, quod de his

satis

334쪽

et o a Controuersa Decima

satis diximus notab. secundo. Sed bbipies, subiectum non est

de essentia accidentis absoluti; ergo

poterit albedo,v. g. esseptialiter conclapi, quoad omnia essentialia line subiecto, quod ta inen non videtur verum.

Respondeo, quod albedo i otest intelIgi quantum ad quodlibet, quod per

se primo includitur in ratione albedinis, nil intelligendo de respechu ad subiectum, vel non intelligendo iii tectum, possetque assignari aliqua ratio albedinis indicans totam eius e sentiam , sed illa ratio non esset diffinitio, quia non esset eXpressiua persecti conceptus, quia conceptus ille non quietat intellectum, nisi intelli gendo terminum dependentiae accidentis etiam absoluti. Secunda pars conclusionis etiam

patet, quia sicut substantiae competit Per se esse, ita accidenti esse in aliose, cundum aptitudinem, est enim Propria passio saltem accidentis aptitudo ad inhaerendum, ut grauis aptitudo ad descendendum.

Quarta conclusio. Inhaerentia ctualis nec est de essentia absoluti,nec

Propria eius passiio , sed est accidens

Per accidens. Conclusio haec tres habet partes: Ptima, quod inhaerentia actualis non est de essentia accidentis, quae satis patet, cum probatum stc6clusione tertia, accidens absolutuin posse sine contradictione esse , quin insit subiecto Secundo pars Probatur, quia propria passio secudum Scotum est idem cum subiecto suo, &coiis quenter,non pote st e se sile ea, de accidens absolutum sine repugnantia potest esse sine actuali inhaerentia, ut

videm in Eucharistia, ergo.Pr terea omnes.concedunt,quod accidentia in

Eucharistia, quod sicut habent pro

prias essentias, easque retineant,s r tinent proprias pauiones: sed non rotinent inhaerentiam actualem; ergo illa non est propr/a passo accidentis. Item sicut se habet risus actualis, Scaptitudo ad ridendum ad homine, sic inhaerentia actualis Sc aptitudo ad inhaerenduin ad accidens absolutum rsed risus actualis non est propria passio hominis, sed aptitudo ad fide

dam; ergo iuhaerentia actualis non

est propria passio accidentis, sed aptis

tudo ad inhaerendum. Praeterea probatur tertia pars conclusionis, scilicet, quod inhaerentia actualis sit accidens Per accidens accidentis absoluti, quia est respectus quidam extrinsecus adueniens cuicumque accidenti absoluto, quia dicit unionem illius absoluti ad aliud absolutum; omnis vero unio absoluti ad absolutum est respectus

eXtrinsecus adueniens, qui est illi, cui aduenit, accidens per accidens, quia non necellario sequitur illud necessario posito termino, nam si necessario consequeretur, esset intrinsecus adueniens, non enim potest respectus ali quis magis intrinsecus aduenire, qua

quod necessario sequitur fundam e

tum Posito terminor sieni in funda mentum tantum positum sine termino sequeretur, non esset rei pectus. Quod vero illa positio, unio oremium ablblutorum est respectus extrins cus adueniens, sit vera, probatur,quia Deutrum ex ratione sua, vel ambo s-mul sunt necessaria causa talis viii nis, potest eni in Deus sine contradi ctioite facere utrumque separatum,& separatim conteruare sine alio pro eo, quod neutrum illorum respecta alterius potest esse, nisi causa extrinseca, dc no prima; at Deus potest quodcumque absolutum sacere sne eo,

quod

335쪽

An aliquod accidens sit in Euchar sine subiecto. 3o 3

quod non est de essentia ei iri, quia n6 dependet ad illud nisi tanquam a cauri, extrinseca dc non prima , & omnis talis dependentia est contingens, illinhaerentia vero accidentis abloluti contingenter tantum inest, ct non ex natura accidentis absoluti, sed a caula extrinseca, non enim albedo facit se inhaerere, sed agens producendi coinpositu tu,siue sit unum per se, siue per accidens, facit formam illi composio

inhaerere. Quinta conclusio.Omnia accidentia, quae sunt in Eucharistia, sunt sine subiecto,cui prius inhaerebant, scilicet sine substantia panis, nec ulli alteri

substantiae inhaereul. Prima pars Patet, quia substantia panis non maneta ut supra diximus. Secunda patet, quia non est ibi aliqua substantia, cui inhς- reant, nisi corpus Christi, cui tamen non inhaerent, ut apud omnes eli

certum.

Sexta conclusio. Accidenti separato in Eucharistia non Iribua Deus alia quam virtutem supernaturalem, per quam possit esse sine lubiecto, de sine ea non possit. Probatur,quia tunc naturaliter accidens esset sine subiecto, quod est falsum. Sequela probatur,

licet aliqua virtus supernaturaliter detur alicui, tamen postquam inest, naturaliter est habeti eam, habere usum eius, ad quem datur, sicut caecus, licet supernaturaliter illuminetur, illumia natusta inen naturaliter videt; ergo licet esset miraculum in primo instanti separationis istorum accidentium,

S conseruationis sine subiecto, quia

tunc conferretur accidenti ist a virtus, tamen postea petistam virtutem erit Daturaliter sine subiecto . Secundo

impossibile est substantiam recipere aliquam virtutem , Per quam dePentdeat ad aliquid ut sibi inhaerens; ergo

impossibile est accidens tecipere Vlctutem, per quam sit per se eris absolutum ab omni inhaerentia ad alterunti Patet consequentia, quia ista, scilicet Perse esse Sc inhaerere, aeque appio Priantur subst intiae Sc accidenti, hoc huic, & illud illi. Et coli fici natur, Scquasi redit in idem, quia modus ille, qui modus est proprius unius generis, non conuenit alicui alterius generis, quia sicut est isti proprius, ita est cuicumque alis impossibilist sed esse per se est modus proprius substalitiae;

ergo nullo modo potest conuersire accidenti; nec accidens separatum a

subiecto,habet illum modum, qui est Proprius substantiae, quia modus substantiae e st per se essentialiter id est ii

essendo non inclinari naturali aptit dine ad inhaerendum alteri: at accides etiam separatum , aptitudine in nat ratem habet ad inhaerendum subiecto. Eκ quibus concluditur contra Caietanum ubi supra, asserentem, accudenti separato concludi modum essendi substalitiae positiuum, quod vidiXimus,repugnat rerum naturis; sed de hoc aliquia etiam dicemus sequenti articulo. R.espondendo etiam argumento in oppositum deducto, liqc nostra conclusio Probatur.

ARTICVLVS II.

An in Euchariata acci

de ii sis subiecto. PArs affirmatiua probatur , quia

nullum accidens est subiectum alicuius accidentis in Eucharisti a s ergo quodlibet est ibi sine subiecto. Cim sequentia est man sest i, quia non est ibi substantia cui inhaereanti Antecedens D

336쪽

ro Controuersa Decima.

dens probatur primo me Aristotele 4.

Metaph. dicente, quod accidens non accidit accidenti, nisi eidem subiecto. Secundo,quia sicut substantiae conuenit per se esse, ita accidenti per se inhaerere; ergo scut repugnat stibstantiae inhaerere , ita accidenti per te esse seu lubstare. Confirmatur, quia quod terminat dependentiam aliquam, node pendet dependentia eiusdem rationis: sed omne accidens dependet dependentia ad subiectum, ergo, nurulum determinat hanc dependetiam; ergo nullum accidens inhaerere alteri accidenti potest. Secundo, aliquod accidens est ibi sine subiecto , ut patet de quantitate ἱergo e st quodlibet, quia non videtur maior ratio de uno quam de alio. Tertio, omne accHens est ibi sine substantia; ergo sine subiecto Antecedens Niet e X dictis art. Praecedenti. sequentia probatur, quia sola su stantia est subiectum accinentium, ob idque cadit in horum ius finitioiae in. Quaestionem lianc tractat Doctor

Subtilis in A. d. I 2.q. 2 circa quam re seri duas eXtremas opiniones. Prima

ponit,in Eucharistia pclla esse, dc esse sine subiecto quantitatem, dc ipsam solam posse esse sine eo ibi,caetera Vero ait esse iii quantitate,nec posse essesne ea. Hoc ultimum probatur, quia sola quantitas indiuiduatur per se, &omnia alia per quantitatem ; ergo si aliquod accidens eis et,¬i in qualitate, esset hoc, & non esset hoc,idem singulare & non singulare. Secundo, quia si albedo,verbi gratia Alset sep rata aquantitate, esset sensibilis, quia esset de se de tertia specie qualitatis,&insensibilis, quia non quantum servtiri non potest; similiter esset qualitas spiritualis, quia indivisibilis,& corporalis, quia in tertia spetie qualitatis, 3e ita simul esset spiritualis di non spiri

tualis.

Secunda opinio extrema est,quod nullum accidens potest esse subiectu alterius accidentis, ek per conlequens in Euchanilia quodcumque accidens est sine lubie . Tertia opimo, quam tenet Scotus,

est media inter has oppositas, quod aliquod accides est stie subiecto quocumque modo accepto, sue Pro te minante ultima te dependentiam a cidentis,sive non vltimate, cuius inest quantitas, alia vero accidentia insunt

quantitati, & possunt absque contradictione es Ie abique ea. Pro intelligentia huius quaestionis primo nota, quod subiectum, ut ait Scotus ubi supra, eliduplex: Vnum ultimate terminans dependentiam accidentis, unde ad ipsum terminata non habet aliud subiectum , ad quod terminetur,de tale subiectum est suta stantia solar Alterum est, quod licet

ProXime terminet de Pendentiam ac cidentis,non tamen ultimate quia adhuc pote si ad aliud terminari,sic qualitas est labiectum, verbi gratia, albo dinis, quia licet immediate de proxume, non tamen ultimate terminat d

pendentiam albedinis; & quod non Vltimate Patet, quia adhuc potest inhaerere substantiae, ad quam ultimate

terminatur.

Secundo nota, ut diluas argumenta Primae opinionis,quod sensibile est duplex: Vnum in potentia remota, ut sentiatur: Alterum in potentia pro pinqua . Primo modo est se ii sibile

quidquid habet formam sufficiente,

non tamen sub modo conueniente,

sub quo oportet habere ut sentiatur. Secundo modo est sensibile,quod ha-

337쪽

An aliquod accidens sit in Euchar. sine subiecto. 3 o s

est hanc semiana,sic quod statim cestsante impedimento extrinseco posset sequi actus. Primo modo albedo aquantitate separata esset sensibilis , quia esset forma.quq secundum se e set motiva sensus, sed non sub illo modo essendi moueret unquam, de Propter hoc non esset sensibile solentia proPnqua; nequeeta hoc tequitur

aliqua contradictio, quia sub diueisi, modis dicitur sensibilis illa qualitas, ct non sensibilis, diuisibilis, de non di,

uisibilis, scilicet vel remote vel pr Pinque . Item illa qualitas a quantit te separata esset simpliciter qualitas corporalis, scilicet quia determinata simpliciter perficere corpus, secundusid vero diceretur incorporea,ga non actu esset in corpore, sicut substantia corporea, licet esset sine quantitate, adhuc esset corporea, quia esset apta esse sub quantitater Angelus vero esset incorporeus dc spiritualis simpliciter , quia nulla qualitas secundum se ei inesse potest; similiter illa albedo separata esset indivisibilis actu. dc secundum quid , diuisibilis autem sim-Pliciter , dc potentia remota, nec ullo modo praerata qualitas secundum se sensibilis separata a quantitate posset inesse alicui substantiae incorporeae secundum se, quia sicut lapis non pintest esse sapiens, quia nullo modo habet rationem receptiui respectii s

pientiae: sic Angelus, seu substantia

Incorporea non potest esse alba, quia non est susceptiua huius formae, qu cumque modo Ponatur separata a

quantitate.

Tertio nota, quod qualitas est persectior quantitate quod multis argumentis Scotus ubi supra probat, quae satis pulcra sutit. Primo, quia quali- controu. Para Im. tas est principium agendi actu essenistiali, ut satis probat de calore dc si μgore, quantitas vero non est forma activa secundum omnes. Secundo, quia secundum ordinem substantiariam via itur ordo qualitatum , nam substantiis nobilioribus correspondent qualitates nobiliores, non vero

correspondet sic ordo quantitatum , ita ut maius corpus sit nobilius, quia cum elementa eis maxima fiat in quantitate, sunt tamen in persectione minima altyr illud vero videtur

persectius , quod proportionabiliter respondet in sua persectione pers ctiori. Tertio, q*ia substantiae pers ctae per qualitates suos attingunt fines, vel saltem sunt requisitae ad eos

continendos: at vero quantitas nullo

modo est substantiae principium a tingendi finem suum; ergo qualitas perfectior est quantitate . ciuarto, quia quantitas sequitur compositum

ratione materiae, qualitas autem r

tione formae: at sorma est persectior simpliciter materia, eκ Aristotele 3. Metaph cap. 2 o.

Sed contra, quod est propinquius

persectioni ,est persectius simpliciter: sed quantitas est propinquior su

stantiae quam qualitas, cum haec in diante illa insit lubstant ae; igitur est persectior.R. et pondeo,quod quando in aliquo primo cocurrunt multς Pe

sectiones, aliquid potest esse sibi propinquum secundum unam persectionem,& non secundu aliam, v.g.Deus

est sinpliciter necesse et se, dc haec necessias est in ipso persectio simpli iter,unde quanto aliquid est magis necessarium, tanto est propinquius Deo secundum lianc persectionem, dc sic

cetium est sibi propinquius quocuml

338쪽

Controuersia Decima.

corruptibili. Praeterea Deus est natura intellectualis simpliciter perse h. i, cui secundum hanc persectionem magis appropinquat creatura mere inteli chualis,licet finita, huiusmodi est Aim gelus, polt eum natura nostri inteli eius,5c post nostram naturam,natura sensitiua,quq magis appropinquat naturae intellectuali,quam no sensitiva; in hoc ordine propinquior est Deo musca quam coelu,unde eκ primo ordine inferri potest, coelum et se pers ctius musca,ex secundo, quod musca est persectior celo,Scita opposita. Sed dico quandocumq; in primo concurrunt Persectiones qualitercumque distinctae vel disparatae, illud est peris ctius simpliciteriquod est sibi propinquius secundum perfectiorem per fectionem: sicut secundum Phil secundo Topic. non sequitur, simia est Perfectior equo, quia similior homini,quia non est homini similior in cruditionibus nobilioribus simpliciter, in primo vero ente condrtio nobiliors inpliciter est intellectualitas qua n cessitas essendi eo modo, intelligendo

magis quo est ibi distinctio,& ideo homo est simpliciter nobilior coelo. Ad Propositum dico, v in substantia ut est Principium entium, est duplex ordo prioritatis: unus in substando aliis , Qincludit recipere alia, de perfici ab eis, alius actualitatis intensivae, Sc haec secunda persectio est simpliciter maior quain prima,quia prima conuenit rei habenti potentiam Passiuam, secunda vero minime, eκ sua rationesormali conliderata; quantitas vero

Propinquior est substantiet secundum Priorem rationem, quia immediate

secundum rationem receptiui, qualitas vero secundum aliam, ipsa enim est principium agendi, n5 vero quantitas, in quo apparet minus actualitas

eius.

Quarto nota, quod esse accidentis secundum se non variatur per hoc, quod sit in subiecto,vel sine subie , idem est enim et se accidentis in pane& sine pane ; Vnde isti modi essendi in subiecto non ponunt varietatem priorem ipso esse, nec vatiant ipsum esse, poniit tamen aliquam diuersitatem posteriorem ipso esse, quia esse accidentis in pane fuit respectus cuiusdam respectas realis inhaerentis ad panem, quo Privatur quando est sine subiecto. Vnde sequitur, quod et se in subiecto dc sine suuiecto dicunt diuersum modum circa esse, ponendore- spectuin ad aliud, & priuando illud sine variatione ipsius esse. Quinto nota, quod modus essendi accidentis in subiecto potest intelligi

dupliciter: unus postium, alter negatium tantum. Hic in eo consistit princi se, quod accidens priuatur actuali inhaerentia ad subiectum, nam cum prius inesset, nunc non inest; itaque hic modus tantum negat actualem

inhaerentiam, ille vero vitta hoc dicit positiuum Sc realem essendi modum, quo est per se ad modum substantiae rEt hoc voluit Casetanus articulo P cedenti,sed satis est a nobis impugnatus. Per modum negativum, quem habet accidens separatum a subiecto.

non acqui it nouum esse, nec nouum

essendi modum postiuum, sed tantum perdit priorem, quem habebat

in subiecto ni ficatum per ly in, d

sinit enim esse actualiter inhaerens; si vero ei daretur modus positivus per se essendi, qui substantiae competit secundum Caietanum, non tantum

339쪽

An aliquod accidens sit in Euchar.sne subicisto. 3 o

perderet per eum actualiter inhaer re, sed acquireret nouum essendi in dum, quo transiret ab esse quo est, adesse quod est, sicut substantia, nam quod est in subiecto, non est quod est, sed quo est, Per collationem v ro illius modi substantiae transiret a quo est ad quod est . D sierunt se. cundo hi duo modi essendi, quia eκ sola conseruatione accidentium sine subiecto quantitas non est plussu,

lactum aliorum accidentium , quam Prius erat solum receptiua accidentium , dc non iustentativa eorum,

sed collato sibi modo essendi substantiae postiuo, ipsa nec eget sustentatitio, nec receptiuo, estque aliorum

accidentium substantiae non solum receptiuum , sed & sustentativum , receptiuum quidem eκ se, sustentativum eX acquisito modo substantiae. D iserunt tertio , quoad potentiam Passiuam, quia per modum negat, Dum essendi non acquirit accidens nouam aliquam potentiam passivam , sed per secundum modum sibi collatum consertur ei potentia subflantiae, ut possit inde fieri quidquid resset eκ substantia , si esset. Ex his

intellige, quo modo digerunt Scotus S Caietanus, &alii; quia Scotus tantum concedit accidentibus separatis modum negativum essendi nouum , non tamen Positiuum , ut eκ articulo

Praecedenti Patet, quia hunc tribui accidenti reputat impol sibile ; nec Proinde ab eis aufertur, ut sint principium agendi de patiendi, sicut prius. His pontis,sit Conclusio prima. Quantitas, quae fuit panis, manet in Eucharistianiae subiecto quocumque modo sumpto, ita quod priuatur inhaerentia actuali , qua panis substantiae inhaerebat, ne que inest alis substantiae. Probatur. quia quantitas manet, & substantia panis destructa est; ergo inhaerentia, qua pani inhaerebat , non manet, quia implicat destructo subiecto manere inliaerentiam accidentis ad liniam. Quod vero quantitas alis su

stantiae non inhaereat, omnes Uno Ore

in Eucharistia fatentur, quia non est alia substantia ibigui inhaerere pol sit, praeter corporis Christi, cui non in

haeret.

Secunda conclusio. Omnia alia accidentia, quae fuerunt panis, sutuin Eucharistia , etiam sine subiecto

ultimate terminante eorum dependentiam, sunt in subiecto, scilicet inquantitate non vltimate determinante dependentiam eorum. Prima Pars huius conclusionis est clara eX praec denti conclusone, & eodem modo

probati potest . Secunda pars Pr

batur, quia omnia producta accidentia sunt in quantitate , quae non est ultimate eorum subiectum , nam cum inhaerebant substantiae, et inhaerebant media quantitate, at per se s parata, tantum ablata est ab eis inhaerentia ad substantiam Panis, non ve ro ad quantitatem. Haec concluso ab omnibus recipitur. Tertia conclusio. De potentia absoluta sicut possunt separari accidemtia abibluta a substantia, etiam musunt separari a quantitate. Probatur, dependentia ad prius est essentiatior quam ad posterius, loquendo de a solutis dependentibus es terminantibus: sed qualitas est sorina absoluta, sicut quantitas; ergo essentialius d perice. qualitas a subst .imia quam aquantitates igitur si testcsse qualis V a ias

340쪽

Controuersa Decima

tas sine dependentia actuali adsu, nem,circumscriptionem passi mi at stantiam, poterit esse sine dependen- illae relationes non possunt poni, detia actuali ad quantitatem. Secundo, et se in subiecto, quia non Hγssunt a absoluto & persectiori non magis reis Pugnat per se esse, quam absoluto, S persectiori: sed qualitas est forma absoluta , & persectior quantitate ;ergo poterit esse per se non minusquam quantitas, vel saltem non magis repugnat eis esse per se quam quantitati. Maior est vera,cum cons quentia notas Minor vero satis probata suit notab. . soluta reseret illis relationibus nisi essent sormaliter in eis. Quarto, quia quantitas in Eucharistia est subiectum motus ue ergo motus ille est in quantitate, sicut in subiecto, aut m tus erit sine mobili. Quinto, in accidentibus,quae sunt in Eucharistia, sim dantur multae relationes, ibi enim est aequalitas illius quantitatis ad aliam quantitatem,est limilitudo istius qua- Quarta conclusio. Aliquod accia litatis ad aliud eiusdem speciei; ergo dens potest esse subiectum alicuius aequalitas illa est inquantitate, &si accidentis . Conclusio liaec sequiturmatiiseste eκ secunda, nam si quant, tas est subiectam accidentium; ergo aliquod accidens est accidentis subie.ctum. Probatur, quia illud est subisctum per se alicuius accidentis, de militudoin qualitate, aut relationes illae sunt sine trundamento,cui insundi Con firmatur,quia quantitas haec diciatur formaliter illi aequalis, & haec aequalitas alteri similis; ergo aequalistas est formaliter in quantitate , de quo aliquod accidens praedi atur per similitudo in qualitate , quia nihilis secundo modo, ut propria palsio dieitur formaliter tale , nisi per alia eius . Prima consequentia tenet; l, quam formam inhaerentem sibi sorabatur maior, quia illud, de quo prae- maliter. dicatur accidens secundo modo, cudit in diffinitionem accidentis, ut additum, & non nisi additum ut subiectum , quia nullam aliam dependentiam habet diffinitum ad tale dissiniens. linor probatur,quia uniueri γliter omnes pastiones demonstratae in tota scientia Malliematica demo strantur de accidentibus, quae per se Praedicantur deeis secundo modo. S cundo, quia Aristoteles secundo M taph. capitulo primo, ubi manifeste ait, quod aliquod accidens est subie.ctum accidentis alterius, dc eκemplificat, sicut motus est iubiectum velocitatis vel tarditatis . Tertio clarum est, esse aliquas relatisnes, quibus aliquae reseruntur,ut squalitate aissimilitud Quinta conclusio. Sola quantitas absolute est in Eucharistia sine subi cto omni modo sumpto , alia vero sunt in quantitate ut in subiectu Itonviti malo. Haec conclusio est eadem

cum secunda, sed claritatis gratia lue posita est. Sexta conclusio. Absolute dici potest , quod omnia accidentia panis manentia in Eucharistia sitit sine su tecto, quia nomine subiecti simpli, citer intelligimus substantiam , cui tamen ibi non inhaerent. Quod hae materia probari potest , accidemtia panis manent, ut patet ad se salii , & non assi iuntur corpori Christi , quia illud non est quam tum hac quantitate, di multo magis

SEARCH

MENU NAVIGATION