Controuersiae theologicae inter S. Thomam, et Scotum; super quatuor sententiarum libros; in quibus discordantes opiniones referuntur, potiores difficultates elucidantur, & responsiones ad argumenta Scoti reijciuntur. Prima quarta pars. Auctore reuren

발행: 1617년

분량: 523페이지

출처: archive.org

분류: 철학

361쪽

An accidentia in Euch. possint habere actionem.&c. 3 29

in A. distinct. i a. quaest. s. Pio cuius intelligentia obserua , quod in Eucharistia sunt accidentia Panis, quae eius substantiam effecerant, ut qualitates omnes , Ssinsuper quantitas, in

qua illae qualitates subi jciuntur, ut sapor & albedo qualitates vero ideo possunt corrumpi esse sicut in subiecto bifariam . primo per contrarium, subtatia panis manente, & eius quantitate: secundo ad corruptionem substantiae seu subiecti. Sed inter commune sententiana &Scotum hoc interest,riuod sententia communis aserit, substantiam corrumpi ad corruptionem gradus qualitatis requisiit ad conseruatione eius: Scotus vero dicit illum grada Non corrumpi per alterationem, sed ad corruptionem subiecti,ut supra dicimus; sed cum quantitas hic non habeat subiectum, ad cuius corruptione corrumpi pol sit, nec queat a contrario corrumpi, cum illud non habeat , est specialis difficultas de eo,& modo corruptionis eius. Secundo obserua, in omni mutatione, qua non requirit ut sic, nouam

quantitate mi ut frigefactio, calefactio Sc. facile est inuenire subiectum de passum, res pectu agentis naturalis,scia licet ipsam quantitatem , quia qualitates contrariae ut corrumpantur, vel inducantur, non est necessariu quantitatem, quae earum est immediatum subiectum, mutari; at cum quantitas

ista separata non habeat lubiectum, in quo sit, quomodo corrumpi Possit, dc mutari, dissicile est intellectu. Tertio obserua, quod Deus disposuit tamdiu manere corpusChristi sub speciebus cosecrationis, quamdiu qualitates ibi remanentes natae essent substantiam panis efficere; unde eo in mimento,quo qualitates ills desineret afficere substantiam panis si esset, desinit esse sub eis corpus Christi. Quarto oblema, quod ut diximus

notδ. secundo, non omnis alteratio inter contraria requirit quantitatem mutari eκ vi talis alterationis, quia alterum visc, non corrumpit suum subiectum, sed supponit illud in toto alterationis motu, Sc sub quolibet gradu

per illam induisto,cum hoc tamen v rum est; quod sicut corruptis qualit tibus conseruatiuis substantiae corrumpitur ipsa substantia , dc ad corrupti

nem eius quantitas etiam, in qua immediate illae qualitates subiiciebatur; ita corruptis qualitatibus specierum sacramentalium, sine quibus substantia panis, si esset ibi, non conseruar

lucides nil ibi esse corpus Christi, propter rationem dictam notab. tertio.

EX quo infertur, simplicitet saluari posse desitionem Eucharistiae per Dctionem agentis naturalis, sine aliquo nouo miraculo, quia si Deus corrupta illis qualitatibus conseruaret quanti tatem , desineret esse in ea corpus Christi, quia iam illa quantitas non erat sine illis qualitatibus, quibus nata est afficere panem,Sc tam e manet illa

quantitas;igitur eκ vi alterationis,qua

desineret esse corpus Christi sub sp ciebus panis,non desineret esse quantitas panis, licet de secto desinat, quia

tum Deus desinit illam conseruare. Qi Ud vero per actionem agentis naturalis desinat esse Eucharistia sine miraculo, Patet, quia eadem voluntate

antiqua, qua Deus voluit Eucharistia esse in Ecclesia , voluit etiam illam non manere, nisi quamdiu qualitates aptς nais perficere subflatias iam conuersas, Danent.His constitutis, si

Conclusio prima. Qualitates Em

362쪽

3 3 o Controuersia Undecima

requirit aliam quantitatem,to. rumpi Possilit per rchione in agenti, naturalis quia illae habent subiectu in commune manens , scilicet quantitatem, in quo induci Sc eX pelli possunt. Secunda coiicluco. Ad corruptio nem dc desitionem quantitatis sep ratae, desinunt esse etiam omnes qualitates in ea existetes, sicut ad desitio. nem subiecti desinit esse accidens. Tertia conclusio. Per actionem a. gentis naturalis potest desinere esse Eucharistia . Probatur, quia agens naturale potest corrumpere qualitates illas panis, in quantitate eius separatae Xiste utes, ut diXimus, sine quibus alon conseruatur Eucharistia , quia Deus statuit sub illa non esse corpus

Christi, nisi quamdiu ibi posset esse

naturaliter substantia panis: Verum est tamen , quod quantitas illa non corrumpitur ab agente naturali, sed solum inducit qualitates , cum quibus

substantia panis non conseruaretur. Qua ita concluso. Quantitas illa separata non corrumpitur, nec corrumpi Potest ab agente naturali, ut optime deducit Primum argumentum Pro parte negatiua quaestionis ;S satis patet haec conclusio eκ dictis articulo praecedenti. Ad argumenta in principio Amri uti posta.

AD primum dico, quod concludit

quantitatem non pol se ab age te naturali corrumpi, non tamen Pr bat de qualitatibus in ea e Xistentiabus, quae Perinductione in contrarij corrumpuntur eadem quantitate ilia

nente.

Ad secundum dico , quod solam

habet difficultatem de quantitate , quae non est in subiecto, quae tamen

corrumpitur immediate a Deo illam non conseruante, quamdiu substantia panis ibi conseruaretur.

ARTICULUS V.

An facta aliqua transmutatione circa

Eucharistiam, necesse sit sub To-

Ars negativa probatur, quia quank titas separata habet in agendo dc patiendo modum substantiae ; ergo quidquid potest generati de substantia, si ibi esset, poterit generari de qualitate separata, dc consequenter non oportet aliquam substantiam redire. Secundo,agens naturale non im Peditum , necessario agit; ergo non dependet in agendo ab aliqua actione, quaest immediate voluntatis diauinae, quia voluntas diuina nullius actionis ad extra est principium, nisi contingenteriat necessarium non P test dependere a contingenti; ergo in ista actione non requiritur aliquid , quod causetur a voluntate diuina ii

mediate.

Tertio secundum D. Augustinum

de civit. cap. 3. sic Deus res, quas condidit, administrat, ut eas Proprios mintus agere sinat; ergo sinit agens ii it rale agere motum suum naturalem, S per consequens transmutare E charistiam sine omni miraculo; ergo Sc sine substantia praecedente. Rclario gens naturale non imp ditum. & approximatum naturaliter trans nutat; ergo non requirit miraculum adhoc, ut tinmutet, sed subiectum

363쪽

An accidentia in Euch. possint habere actionem,&c. I

ctum non potest redire , nisi per miraculum ; ergo nulla transmutatio ibi possibil:s requirit substantiam redire iQuaestionem istam tractat Scotus in A. d. I 2. q. 6. ubi tres recitat opini

nest Prima est Innocenti j de officio Missae p. defractione, affirmantis , .subst uitiam panis redare facta transmutatione si ecierum in eo gradu, in quo substantia panis, si ibi elset, non

esset conueniens nutritionibΗs corporis, quia Christus in Eucliaristia est ira trimentum spirituale; & ita tamdiu est sub speciebus,quamdiu substantia panis sub illis speciebus esset nutrimentum corporale cola ueniens corpori ; eo ergo puncto, qu illore species ita sunt alae ratae,ut panis substantia sub eis non esset conueniens nutrimentum corporale, desinit ibi elia corpus Chri sti, Sc redit substantia panis. Secunda sententia, quae tribuitur S.Thomae in A. dist. i 2. art. I. in solui. Princ.quaest.qui asserit,materiam primam redire,sed non potest id,inquit, intelligi de materia annihil ante, nec de materia primo conuersa in corpus Clitisti, quia quod nihil est, non potest idem numero redire, & quod c, uersum est in aliud, non potest redire , nis illud aliud in ipsum conuertatur: at materia corporis Christi, in qua

conuersa est materia panis, non conuertitur in materiam aliquam 1, ergos noua materia ibi est, debet de nouo creari,& sc creatur. Tettia sententia negat mate iam aliquam vel substantiam redire quomodocumque transmutatis speciebus,

quia inquit, quod de ipsis speciebus potest educi quidquid educi poli et

de materia panis, si ibi elset, quia illis datum est esse consor me et se I rioris substant ae dc materiae, sicque illis datum est, ut possent subesse formis sit,st intialibus, ct si de natura sua non habent, iii si quod subsint formae accidentali . 'Quarta sententia est Scoti asserentis, redite substantiam aliquam in illa transmutatione corruptiua, qua species illae corrumperentur, non tamen

illam esse subst intiam panis, sed illam,quae nata eli affici illis nouis accidentibus de nouo generat S. Pro intelligentia huius quaestionis Primo nota, mutationes possibiles ci ca Eucharistiani esse iii duplici disserentia; aliae,quae stant cum ipsa Eucharistia manente, ut fractio, diuisio, vel loci mutatio calefactionis 5cc. aliae v ro sermae, quae non stant cum Eucharistia manente, dc hae sunt in duplicidi: serentia; aliae, quae non requirunt substantiam redire ex ratione talium mutationum, redit tamen actione diuina; aliae,quae necessario reditionem

substantiae requirunt, cuiusmodi sunt illae, per quas quantitas specierum cor

rumperetur.

Secundo nota,quod quantitati,vel alijs accidentibus,quae a substantia separantur, dc separata mane mi, ut in Eucharistia, non tribuit Deus modum aliquem essendi positiuum substantiae, sed tantum negativum, istum scilicet, non esse acta in subiecto, quia modus non sufficit ad hoc, quod accides possit esse subiectum alicuius magis quam prius,imis cuiu, potuit prius esse immediatum subiectu, eius praecise potest esse nunc: unde qua nauis quantitas receptitia possit esse alicuius transmutationis subiectum, sed non

trani mutationis ad subitantiam, quia

ibi requiritur quod sub ectum sit principi ulu lubitantiae corruptae, ut

materia.

364쪽

3 et a Controuersa Vndecima.

Tertio nota, quod .ut siffra diximus, agens naturale nece illario ut agat, requirit subiectum,quo deficiente non agit; Unde cum quantitas etiam separata subiectum sorinae substititialis non si, nec possit esse, ut postea ostendemus, necessario agens naturale, ut eam ad generationem Deus mutet, ev poscit materiam primam, e X quasorma rei generandae educenda est, lsi ibi nulla virtute fiat praesens agens naturale hostiae a pplicatum , non PO-

terit eam corrumpere , in quo meritus dei diminueretur, cum videmus hostiam ab igne non comburi,quo fit, ut in instati,in quo eκ hostia ignis gene randus esset,s ibitasset panis, Deus sua virtute vel materiam primam,vel substantiana ignis producit ne meri tum fidei diminuatur; quando ergo mutatione circa Eucharista facta, Eucla aristia non manet, necessario concedendum est, vel ibi creari a Deo materiam primam rei generandae, vel aliquam substantiam incompletam produci, quae illis nouis accidentibus afficiatur , aliter enim hostia quocunq; agente sibi applicato maneret,nec corium peretur,quia agens naturale non potest illa accidentia in alia separata conuertere, nec in materiam primam aut aliqua in hostiam; tum quia materia prima non habetur, nisi per relationem tum etiam quia agens naturale illam necessario supponit in actione sua, substatia vero completa ab eo ibi produci non patest, quia vel educendo sermam eX materia;& hoc no, quia non est ibi materia: vel producedo illam lubstantiam totam&totaliter, quod de egente naturali fieri non potest,quia materiam . necessario sup-Pon: t ita agendo; ergo non potest suta

stantiam totaliter Producere secun dum omnem sui partem Quarto nota, P Eucha istia noconsistit in sola quantitate, sed in alijs a

cidentibus necessario. consequentibus substantias couersas, unde s corruptis alijs accidentibus panis , quantitas a Deo conseruaretur separata , iam E charistia non esset ibi secundum lege a Deo statutam, qua ordinauit ibi non manere corpus Cluisti, nisi quamdiu maneret substantia panis naturaliter,

quae tamen non manet sola quantitate Panis manente, alijs accidentita corruptis ivnde manente Eucharistia, potest fieri circa eam quaelibet alter tio,per quam ii 5. inducitur aliquid timcompossibile pani, si maneret, ut fractio, diuisio,rarefactio, condensatio,da modo non inducantur per eas quantitateβ repugnantes substantiae panis iaconuersae, si ess et ibi, per oppositum transmutatio corruptiua secundum qualitatem secundum illum gradum, secundum quem no post et stare cum pane,si maneret , non potest fieri in nente Eucharistia, vel laltem mane

te de facto. Quinto nota,dici non posse, q, sola Chimus est sub speciebus panis & viunt,qua diu illae sulcoueniens nutrimetum,ita Φ illis desinentibus habere rationem conuenientis nutrimenti desinat ibi esse corpus Christi, dc redeat substantia panisl, ut voluit Innocutius ubi supra. R alio e st, quia substantia panis si.redit, vel hoc est in ultimo in stati, in quo ibi generatur substantia noua; Sc hoc non, quia tunc simul esset substantia Panis,& non esset; sset quidem,quia per se redit; non esset, quia

in instanti,in quo generatur noua substantia, corrumpitur patris: vel reditante illum alterum instans,& tunc

accidenter sequitur,quod non tamdiu

maneat

365쪽

An accidentia in Euch. possint habere actionem,&c. et r

maneat E M haristia, quamdiu manci Uecies noli corruptae, vel Q si iniit manebit Eu liarist. Nerit ibi substati a panis In c . . Ure Christi, tuorum quodlibet a veritate est alie uia. Ex his tequitur, v Eucharistia manet dum manet species,& non corrupitur, etiamsi tuc non haberent rationem couenientis

nutrimenti , quia manet ibi corpus Christi quamdiu maneret panis: at clarum est, panem manere etiamsista alterentur , ut in cibo sumi non possit conuenienter. His constitutis,sit Conclusio prima. Permutationes quascumque , quibus stare potest Eucharistia , non est necessarium redire substantiam . Probatur, quia illae mutationes habent lubiectum , seu passum , circa quod agetis naturale Potest in illud agere, e& transmutare ii ducendo terminum , quem ipsum Per alterationem potest inducere, quia potens in transmutationem, pilest in ternit num illius, si habet susceptiuum non magis repugnans ter mino quam motui : sed agens naturale in transmutationibus, in quibus manet Eucharistia, potest in totum motum , ct susceptiuum non plus repugnat termino quam motui; ergo test inducere terminum transmutationis in Eucharistia ipsa manente, ct consequenter potest agere circa iPsam eamque transmutare, nulla redeunte substantia ; Et ratio praecisa est, quia ibi habet subiectum aptum

ad receptionem termini per alterationem indivisibilis, scilicet quantita. tis, cui non magis repugnat unus gradus qualitatis, ad quem potest esse

transmutatio , quam alius imperfectior, tecundum quem,oc alios libimiles, potest esse motus alterationis. Ex quibus inmor patet, quia agens

naturale circa Euch. aristiam, ea manente, potest ita ducere tanquam in aptum iubiectam clualitates quarum

ipsum potest elle Principiti; hinc est,

Q huiuimodi alterationes P 3sssit in ea ab ipio fieri, per quas no inducatur aliquid incompossibile patuiti maneret. Secunda conclusio. Manente E charistia nulla substantia de facto redit. Probatur, quia dum manet Eucharistia , non est ibi substantia nisi substantia corporis Christi, accidentia etiam manent sine lubiecto ; cum neutrum istorum esset verum , si substantia alia ibi rediret; ergo manete Eucharistia nulla substatia redit. Tertia concluso . Transmutatio corruptiua Eucharistiae no requirit necessario substantiam aliquam redire, dum tamen manet eadem quantitas, quae est transmutationis subiectam. Probatur, quia per aliqua transmut tionem potest corrupi Eucharistia,per qua non est necessarium ut corrup tur quantita icorruptis.n.qualitatibus trecessario consequentibus subiectu, corrupetur Eucharistia. nec in necesse est tunc quantitate panis corrumpi;ergo propter huiusmodi trasmutatio Eucharistiet corruptiua non necessariis est redire substantiam quantitate manente, licet de iacto redeat, quia tunc et de lege qualitas illa separata coriu-

Pitur eo puncto,quo Christus sub Eu icharistia esse desinit. P qc igitur conse quentia non est necessaria;corrupit ut Eucharistia ergo necesse est ibi aliqua substantia redire, licet de facto redear quia illis qualitatibus conuptis,quq ad

naturale istentia panis, sibi esset, ellant necessariae, corrupitur Euchariastia,nec tamen necesse eit tunc corruispi quantitate,quae sub contrari j ,qualitatibus etiam conseruati Potest.

366쪽

Controuersa Vndecima

Quarta concluso. Qualitas separata in Eucharistia nec est, nec potest esse sub ectu susceptiuum sorinae lub. stantialis. Probatur Prim quia forma determinata ad aliqd receptiuum,nullo modo aliud susceptiuum alterius rationis pei ficeret, sicut albedo nec porcst perficere Angelum, nec sapientia lapidem , sed serina substantialis determinatur ad materiam substantia lena, ut ad proprium lusceptiuum , &nullo modo potest perficere dimen- sonem de genere quantitatis. Secundo, rina de genere priori non potest Perficere susceptiuu de genere posteriori; ergo nec forma substantialis qualitatem. Consequentia est nota, quia quantitas est genere posterior forma substantiali; Antecedens probatur, quia actus supponit ordinem originis potentiae, in qua recipitur: sed actus de genere priori, nec origine,nec

Perfectione supponi t aliquid de genere posteriori, quia sicut genus praecedit genus,ita quodlibet generis prioris praecedit quodlibet generis posterioris. Tertio, forma substantialis est talis actus, qui est natus Per se unum

costituere cum suo persectibili per se, sed non potest constituere unum per se de genere quantitatis,quia est alte. I ius generis, nec unum de genere substantiae cum quantitate, quia eX su stantia Saccidente non fit unum per se; ergo,& uniuersaliter ex substantia,

ct accidente non pol constitui unum

per se; ergo si eκ quantitate, & sorma

vermis generaretur, vermis non esset unum per se,nec unum commune citalisti uarto, illud, d c st essentialis r tio terminandi dependentia alterius, non potest ab illo dependere, quia in dependent is essentialibus non datur circulus: sed serina substantialis est ratio essentialis terminandi dependetistiam quant talis ad subiectum ; ergo non poti st ab ea dependere.

Quinta conclusio.lia transmutati nibus, quae non stant cum Eucharistia, non redit sola materia prima.Probatur quia vel redit in altero instanti, quando generatur ibi noua substan-

stantia,aut ante ultimum instans, noante propter duo I tum quia manente I ucharistia esset ibi substantia

materiae alia a materia corporis Christi,quod non tenet communis schola, imo est contra sententiam commune

Patrum, secudum quam illa materia esset sine sorma, quod secundum S. Thoma est smpliciter impossibile,&secundum me, & omnes non est possibile sine nouo miraculo, quod no est ponendum sine necessitate. Si vero in instanti generationis redit materia, mistra ponitur adhoc redire,ut agens naturale agat, quia non generat nisi de substantia quanta, & maximes

cundum tenentes materiam rediret

Similiter non potest generare, nisi cuilla generatione concomitetur corruptio , sed tunc non corrumpet aliqua substantiam, quia illa non redit sub forma substantiali corrumpenda, tueenim simul faceret eam , & non haberet,quia in illo in stati corrumpitur. Sexta conclusio. Improbabilis est illa sententia , quae aifirmat, materiam anni hilatam, vel conuersam noposse redire,quia anni hi lata est,isc c5. uersa. Prima Par. Probatur, ea de diastantia est materi ad nihil seques anni hi latione eius, ct ad nihil praecedes

creationem eius, ergo eadem potetia

potest super hanc distantiam Sc illa ι ergo illa, quae potest materiam creare, potest etiam eam anni hilatam re- Parare .ltem materia annihil ata non

367쪽

An accidentis in Euch. possint habere actionem,&ci

magis nihil quam ante creationem;ergo non magis concludit contradicti

nem ad esse et prius ι ergo sicut prius

Potuit omnipotens eam creare cum

ess t nihil. si iniliter & nunc post an- nihilationem. Secunda pars probatur, quia ratio, ob quam ait praefata sentetitia, materiam conuersam reis dire non posse, est quia adhuc oportebat materia corporis Christi de se in ipsam couerti:sed haec ratio nulla est; ergo Scaei. Secundo probatur minor, quia corpus Christi naturaliter te habet per hoc, quod Panis conuertitur in ipsum ;e conuerso potest panis co-

uersus redire eo modo, quo conuersus

est in ipsum,absque hoc,quod corpus Christi aliter se haberet in se, quis si cui habendo in se entitatem post conuersionem, non aliter se habet positiaue,ita in non habendo, puta si rediret Panis, vel eius materia, non aliter se haberet priuatiua ; si ergo non re dit materia sue anni hi lata, siue con uersa, ratio non est, quia an nihil ata, vel conuersa est, sed illa, quam tertia conclusione diximus. Septima coclusio.Qaorunq. modo corrumpatur Eucharilita, siue per alterationem,siue per motum in qu intitate,redit de facto substantia,no quicunque,sed corrupta, i il la acciden tia,quae de nouo fiunt quata sunt inligrere. at hoc in instanti generationis, scim mediate a Deo: Prima pars Probatur, quia Deus statuit illas 1 pecies esse sine subiecto praeciso in Eucharistia,& no alibi;ergo statuit Q celsante E charistia non sint species sine lubi cto, dc per consequens in ipso instanti corruptionis earum fit ibi aliqua substantia. Secunda pars probatur,quia si aliqua substantia redit, non alia quam illa,quae potest illis accidentibus nouis affici , quia alia si bstantia non esset capa X; ergo est substantia composita etiam vermis.Tertia pars Probatur, Ῥscilicet non redeat, nisi immediate a Deo ; quia nullum aliud agetis habet ad id virtutem activam sulficientem;

non ergo redit sub Istantia composta dum accidentia Eucharistiae manent ut dicebat prima opinio, nec redit sci-la materia siue pet creationem, siue per resolutionem, ut dicebat secunda opinio quia hoc esset omnino superflui im,ut diximus conclusintertia, caper materia solam non posset magi, saluari aliqua actio agentis naturalis . qua sine ea. nec ut dicit tertia qualitas

est susceptiuum formae substantialis, ergo Sc. argumenta in principio Articuli p ita .

A D primum dico, maiorem esse .Lac veram de illa transmutatione, in qua manet Eucharillia , ut patet in secunda conclusione. Ad secundum dico, maiorem esse veram , quando agens habet materia sibi proportionatam; unde si nullam haberet, via at, est necessarium illa a Deo creari,u enim solum esset ignis,& nulla materia ad agendum sibi proportionata, tunc necesse est,materia sibi ad agendum proporticinatam creari. Nec est inconueniens, ut agens naturale agat in materiam a Deo creatam, in mundi enim primordio Primae actiones agentium iraturalium non potuerunt fieri, nisi in materia a Deo creata. Nec inconueniens est, naturales actiones dependere a so, linali principio creato, ut sunt naturales operationes hominis de pedentes

ab anima a Deo creata. Via de salsaei h

368쪽

C ontrouersa Vndecima

est consequentia:nec est verum,quod nis, & vini ut quod: facta vero conse

actio necessaria naturalis agentis, non cratione, desinit ibi csse panis Sc vini possit dependere ab eo, quod contin- suppositum, dc sine rite panis de vini genter causatum est,ut per duo eXem substantia; sed quia qualitates illae, Pla demonstratum est . cui habent propriam actualem αι Adauctoritatem D. Augustini, di- stentiam in quantitate remanente ,

co,hoc esse verum, quando agens naturale habet in quo agat sibi debite

proportionatum , quale non est in transalutatione Eucharisti ,in qua fit augmentatio, dc diminutio, raresachio,condensatio,& nouae quantitatis inductio, priore destructa, istae enim mutationes, hoc ratione non fiunt sine omni miraculo.

Ad quartum dico, quod omnis illa

mutatio, quae sit manente Eucliaristia, ipsa manente, quoniam agens naturale habet subiectum sibi pr Portionatum, fit sine omni miraculo; non autem illa, in qua ipsa Eucharistia non manet,no habens subiectumsbi proportionatum , in quo agere possit. Ad argumenta in principio controuersia risua.

AD primum dico, quod ut dicit

Scotus in quolib. & alibi, haec auctoritas est Aristotelis, qui sic ait: Actiones sunt singularium; non a tem dicit, suppositorum , quia vero haec singularia non agunt, nisi sint supposita, aut actualem eκistentiam h beant in suppositis, ideo sic comm

niter citatur, quoniam omnis acti

nes sunt singularium, supplentium vicem suppositorum ut quod ,formarum vero tum substantialium , tum accidentalium ut quo: accidentia vero

Eucharistiae, hoc est, qualitates panis& vini, ante consecrationem sunt a- habent etiam proprias suas OPerati nes,quae non dependent essentialitera supposito panis,& vrni,vit male e rum Jependentiam terminat: s. Ideo dum virtute diuina permanet quantitas absque subiecto, ipsa quantitas supplet vicem proprii quod ipsarum qualitatum Eucharistiae: sunt igitur iulae actiones ipsarum qualitatu ut quo, ct quantitatis ut quod, ilippientis viacem sui proprii quod, non quod aliquid agat active ipsa quantitas,sed inquantum per eam habent existe tiam actualem,&eXtensionem , sine qua extensione & existentia nullat nus agere possunt. Ad confirmati nem, dc auctoritatem Boetii, dico, ut Sotus tenet in primo Sent. diuina essentia habet propriam actualem exiastentiam,aliam ab existentia supposutorum, quae per se,dc primo est esse . tiae, Per te vero, & nou primo suppositoru m;& sic habet rationem quinde quod, ut est per se actu existens, prior existentia tu Ppositorum, est quod; ut vero est comin unicabilis suppositis,

qua quodlibet suppositu est Deus, &qua agit,est quo leu qua: Et talis ratio quo , dc quod illi soli et sentiae conuenit. Aliae vero formae, quia non possunt naturaliter actualem existetiam

habere sine pioptio subiecto. sine vi tute diuina vicem subiecti supplente,

Praeter animam rationalem, quae se Parata a corpore liabet ratione quod, virtutes vero ab ipsa fluetes rationem

quo, dum vero est suo subiecto unita gentia ut quo, suppositum vero pa- rationem quo non Possunt esse quo ,

ait o tri

369쪽

An accidentia in Euch .possint habere actionem,&c. rar

&quod ι ideo omnes aliae serinae singulares,praeter illam supremam diui nam formam, dum sunt actu in suis subiectis, non possunt esse simul quo, dc quod, reDehu suarum actionum , ut diuina estantia; & in creaturis non potest idem simul esse quod, de quo: Et sic concedimus, in actionibus qualitatum Eucharistiae aliud est quod, Scaliud quo,ut iam dictu est. Ad eXemplum de anima rationali, cocedimus ,

quod dum ipsa est principium quo,

consti tutiuum hominis, non potest esse homo, quia omne constitutum tam per se, quam per accidens distinguitur aluis constituentibus,&c conuerso: sed hoc exemplum non est ad Propostum , quia aequi uocatur de quod, de quo actionis, ad quod, dc quo con stitutionis. Ad secundum dico, quod est na gna differentia inter accidentia separata Eucharistiae respectu suarum operationum, dc species intelligibiles, de charitatem,eorum subiectis separatis, respectu suarum operationum, quia accidentia Eucharistiae sint principia totalia, dc quandoque partialia suarum actionum,quorum actiones non sunt immanentes, sed ad aliud subiectum ab eis separatum transeuntes: unde dum in aliud subiectum agunt, dum est eis debite approximatum , agunt in illud, sue ut agetia totalia,sue Partialia, quoad sentationes, de actus intelligedi,& volendi: species vero intelligibiles, Sc charitas eX natura sua, nopossunt agere nisi actione immanente ; ideo impossibile est agere a suis proprijs subiectis separatas. Nec sunt totalia principia productionis actus intelligendi, de diligendi, sed solum Partialia, & eorum propria subiecta sunt alia partialia principia cum eis concurrentia; Ideo est impossibile ab

eis separatas agere, in quibus, dc cum quibus necessario agunt. Nec species est principium operandi,nec charitas, sed intellectus, ct voluntas sunt primcipia operativa, solum sunt productiva actus intelligendi species, dc actus diligendi charitas: intellectus vero a ctu suo operatur, sc & voluntas. Vm de comparatio accidentium Euchari. stiae adipeciem intelligibilem, S charitatem, respectu suarum actionum, tripliciter deficit, de ideo non licet arguere a specie,&charitate a suis subiectis separatis, ad accidentia Euchariastiae a suis proprijs subiectis separata. Ad tertium, distinguo de inhaerentia accidentis; una est habitudinalis, alia vero actualis. Minor est vera de habitudinali inhaerentia, non autem actuali,quae semper remanet,separatis actu a subiecto, licet illa actualis

non remaneat. Idem ad confirmati

nem dicendum est, quod illa actualis destruitur separatis accidentibus a

subiecto, non autem illa habitualis, seu aptitudinalis.

Finis controuersiae Undecimae.

370쪽

TR O V E R S I A

De Beatitudine . u

vel voluntatis.

uod in operatione in elI ctus consistat probatur multipIiciter Prim quia Arist i αEthae. I .exinitatione probat,substantiarum abstractarum se licitatemin speculatione consistete , eX quo concludit , etiam in iambis felicitatem nostram in speculati ne sitam esse, quia magis similes illis propter hoc es initio: Cui sententiae fauet August. 1.de Trinit.c. penult.ubi ait, visionem Dei esse totam nostram mercedem; ergo eX Aristotele S A gustino beatitudo nostra ut intellige-tiarum,in actu intellectuscosistit, speculatio.n. & visis ad intellectum spectant. Et confirmatur, quia Christus Dominus Ioa n. i . dicit; Haec est vita aeterna , vi cognoscant te. Et Ioan. I A. Domine, ostede nobis Patrem, & susscit nobis: cognoscete vero &osten dere ad intellectum Pea: nent. Secundo. Beatitudo non consistit in actu voluntatis; ergo consistit in ctu intellectus. Consequentia tenet, quia non est in homine alia operatio, cui ratio beati scae operationis competat ; Antecedens probo, quia beatitudo vel est finis ultimus extra, qui est beatitudo obiectiua , quam res beatis abilis per operationem sualia attingit; aut finis ultimus intra, qui beatitudo formalis dicitur,estq; illa OPcratio, piae finiviti moerina primo conium git: sed Mais voluntatis neutro modo est finis ultimus; ergo nec beatitudo

obiectiva,vel sormalis,consistit in voluntate, vel est actus eius.Consequentia est manifesta;iMaior vero inde P

tet, quia beatitudo est ultimus finis creaturae inrellectualis, nec alius finis pr te ullos duos excogitari potest, qui beatitudo sit. Minor autem sic ostenditur quoad primam partem, quae aruserit, quod actus voluntatis non sit finis ultimus extra; tum lata finis vitimus eXtra, n5 est ordinabilis ad alium finem: at omne velle voluntatis creatae est ordinabile ad finem, ordinatur enim ad obiectum , quod est finis v luntatis; tum etiam quia snis ultimus extra, est summum obiectum propter se volendum, amas vero voluntatis non est summum bonum; Sc tandem quia finis extra, est primum volitum, ratione cuius, de propter quod caetera sunt volibilia: at omne velle voluntatis no potest esse primum v litum , quia necessario supponit aliud a se esse primum volitum, scilicet o lectum ipsius velle, quod ipso velle est volitum, uniuersaliter enim in intellectu, de voluntate actus reflexus praesupponit actum re hum, termi natum ad obiectum acta recta volitum, actus enim, quo intelligo me in

SEARCH

MENU NAVIGATION