장음표시 사용
441쪽
De appetitu In ordine ad Beatitutarem. oo
stri, esset impossibile nostrum inteste- .ctum subrone conamuniori quid ditate materiali aliquid itelligere, quia re. Pugnat Potentis pcipere aliquid sub
ratione communiori. quod sit ratio, ut primi obiecti,sed intelligi inus ali-muid sub uniuersaliori ratione, quod sit quid ditas materialis, quia secuta. dum Plutosophum 4. Metaphys. cap. primo, est quq qam summa entis, in quantum eris,quae nobis e si pol sibi
lis: at ensinquantum ens,lioli est tantum quidditas rei materialis; igitur, det. Dices forsitan, illum conceptum co muniorem secuti dum Philolophum, causari a re materialissed hoc dici non 'Potest , quia desiluit Plailosophia, sequitur.D.quod beatitudo, quam ponit: Philosopliux,c6'istit in aliquo actu conceptu imperfectiori, quam sit conceptus rei materialis , quia intellectus, agens cum suo oblecto no potest cau. sare conceptu perfectione in suo peri secto ver&k quod e si coceptus rei materialis; ergo omnis coceptus causatus .are. matera ali non potest esse perscct: Or conceptu proprio eius; at lioc est
contra Pltilosophuin, qui ponit beatitudii emin cognitione persectissi naillius priuiae substantiae, quae est Deus igitur dcc. Se dices, tonem hanc concludere solii de cognitione abstractiva Datin5 vero illa, lus sit per visi ille Scuit altione abiecti. Respondeinde utraq; Pro cedere arguine tu, quia intellech is e stcapax cuius u q; cogi :itionis pseri Sceatus .uq; obiecti sub proprio, &Pii. mo eius obiecta contenti: sed id nudeamplius prob itur,dc simul coli sicina. tur ratio pi aecedem,quia quod est persecatus silia plicite in aliquo genere, si
competit luseriori in illo Setiere, competit etiam superiori: sed cognitio in.
tuitiua competit sensui respectu tui obiect.;ergo multo mag: sintellectui. ergo intellectui non repugnat cognitio intuitiua entis; ergo nec persecti simi eritis; ery est capa X eius.Piscerea de facto lia mus notitia intuitiuam de aliquo ente, alioquin nesciremus de actibus nostris interioribas, an sicut cognitio intuitiua unius entis non re- Pugnat intellectui, ita nec alterius; Scsicut ponitur unum eiis cognoscibileii tuitiue,ita &quodcuinque. Nec ad cognoscendam nostram naturam es.se visionis Dei capacem est necessirium, Deum sub propria dc quid ditatiua ratione cognoscere, sed solum intelligere rationem cognitionis intubtiuae entis intellectualis,&rationem& tiaturam nostri intellectus, ut eX eo notitia huius & illius intelliga tur,nullam esse repugnantiam ad aciceptionem eius in intellectu; decipiuntur ergo, qui arbitrantur, ad id necesse e se cognoscere Deum sub ra. tione Deitatis, tat enim est, ut dixi. mus, nullius entis cognitionem ii tuitiuam intellectui humano repugnare, quod intellectim humanus haius status impersectione seclusa , P
tuit intelligere per rationem naturalem. st exemplo res declaratur, ut cognoscamus, relationem creaturae ad Deum terminari, non est necessarium Deum sub ratione Deitatis pedi sine cogitosce te, nec id iiscessirium est, ut iii telligamus ipsum sub ratio ne absoluta Deitatis eam termina re ι itein nos cognoscimus habitum charitatis ad Deum lub ratione Deutatis propria vellummi bom terminari, cum tamen Deum sub ratione Deitatis aut sumi boni minime persecte capiamus: cognotamus et amulasionem
442쪽
sionem 6Ωam creati, taeterminetlan ad Deutri sub ratio e sua quid ditatiua , non tamen sub ea ratione ii amattingi mus, sic Φ ra tionem quid ditatiuam attingamus, liudai. est cognoscere hoc a Deo sub ratione quidesitutiva terminari , aliud vero Deum sit bratione quidditatiua cognoscere; sic etiam aliud est cognoscere animae non
repugnare cognitionem Dei quid ditatiuam, aliud vero Deutri sub ratione quidditatiua cogitolii, vel eius ratim Dem quid ditatiuam intelligit Vnde ad cognoscendum inclinarioliem naturae liumanae ad claram Dei visione,imn OPortet cognoscere Deum sub ratione quidditativa De , sit quod ea intelligamus , sed solum natura risionis.1 D ces, ad id oportere c5cipere Di sub ratione clare visi. Respondeo b-lum et se necessari uiri cognoscere Deu visione intuitiua esse visibilem, quod quidem ratione etatis intelligibilis deduci potest,&s Deus subratione suae quid ditatis minime concipiatur, quia Maa ratione unum ens spirituale est vi diu te visione intuitiua aeucognitione
intuitura cogitoscibile. eadem ratione& quodlibet. Praeterea aliud est cogno
liud vero cognostere distincte iii se Scsecundu in propo atri rationem: unde, licet naturali ratione cognos iOP D set Deus subsecunda ratione, Oeta--e i lubpcima iTertia conclusio. Nulla natura inferior natura tua mana est simplicuerbeatificabilis.Prob itur, quia nulla natura
est beatificabilis sipipliciter nisi illa,.qPotest inime diate per suant operationem attingere obructum immateriale supremum ac siinpliciter optiuium : sed nulla natura inferior humana id
Potest,cumantellectu &voluntate careat,nec serri possit in obiectum immteriales igitur nulla talis natura est siupliciter beatificabilis. Quarta concluso. Alioua natura truserior humana est beatificabilis secun dum quid. Probatur,quia omnis nat' ra,quae potest suo fini immediate in iungi dc sic suo optim licet non opibmo simpliciter,est orati scabilis secum dum quid: Ied omina habentia operationes proprias ct iminanentes, visensu possunt eooningi suo optimo,scilicet obiecto persecto in suo genere;er
go sc possunt beatificari secundum
qui non simpliciter;quod ultra rati nem alia ratiotae sic ostendo, quod noconiung tur meliori se, non potest beatificari,nec beat ficatur simpliciteri segnulla naturaiti femor lio in ine coniungitur suo optimo tanquam meliori ergo no potest beatificari simpliciter. Consequentia tenet; maior est nota, quia beatitudo persecta consistit incolunctione creaturae cum suo opti inoi meliori se, alias enim in se beatificati posset,si optimum cui contui gatur, nodeberet esse melius se. Minor probatur,quia Poteritia qu cunq; operativa est animati ut sic, obiecta vero naturalia, ut sunt qualitates sens biles,que senluum sunt obiecta, non sunt Persectiores animato ut sic, immox contra;
ergo ipsae potentiae sunt obiectis Perse
argumenta in principio Articulι posta.
AD primum dico ,q, licet anima
st ii perfectior toto homine Psa tame est immediate susceptiua brat: dini Stota natuta ipsa anima mediante,estque amma aliquid hontinis;
dc id non pio diuussis, sed pro uno
443쪽
De appetitu in ofdine ad Beatitudinem. 6 II
reputantur in ratione naturae beatis.
Ad secundum dico,quod licet anima de Anulus ordinentur secudum Persectum& magis persectum indi
uersis speciebus,non tamen ordinam Rur in ratione attingendi suis operationibus, quia quaelibet natura intellectualis immediate ordinatur ad attin
gendum Deum, ita quod licet una sit
Perseistior alia,non tamen est allecius ordinis,quo Deum attingat, om nec nimintellechas habet pro obiecto to tum ens,& sic non quietantur in quacumque substantia vel ente, sed soluin etite optimo, sicut patet de vilia,qui non quietatur nisi in pulsiemino vi. sibili. Adiertium notat Scotus, quod si , nissumitur chiatuor modis : Ptuno Pro causa finali,dc sic Deus est causa sinalis omnium rerum, propter quem omnes amate sunt,om lia enim Deus Propter temetipsum operatus est:emque Deus in mediat frus omnium ' propterii:,&a se & non ad se, , verid fine tu. immediam ascreaturis persuas operationes attingendum, sic enim solum a creatura intellectaal potest attingi, ipsaque sola simpliciter beatificariin Deo tanquam in simpli citer optuntation vero alpe naturae in serior licet igitur Deus seca finalis
omniviis, non tamqnest finis ommuim mediate per operationem attit g
dum , ndiiblius naturae intellectualis. Secundo sumitur finis pro persecto ne ultima, ad quam res ordinatur, illae .st beatitudo feminatist; in t sigili fi-enione Deus non est creaturae finis licet optimum de ultimum , in quod ipsa beatitudo ordinatur, & ad quod
ultimate terminatur; argumentum
ergo concludit, Deum esse causam Bnalem omnium, non vero Dem, in quo res beatificetur. Tertio sumitii sinis pro optimo .Et quarto pro ultimo, vi sis Deus est optimum i& vltimum quid,in quod omnia ordinantur licet non ab omnibus per operationem atri tingatur. Ad' confirmationem dico, quod quietantur non qGete beati sibea, quia nou quiescunt in optimo si :'
1 tus in , .d. 3' .a O.qi de dii Plici appetitu quaeri dc disputari potest,sde appetitu naturali, , de appellitu libero. Rursus ergo disputari potde beatitudinean uniuertati,s.an Omnes necessario dc summe appetat beatmesse,non descendedo ad id, in quo vera beatitudoconsistat,uel de Mattiatudine in particulari quς vera linarit do est rivi ergo ista clare distiniamus, primo disputandum est de appetitu naturali, deinde de libero. Proprimi erga intelligentia aduertetida est, appetituita in volu itate duplicem
esse, unum naturalem, alterutri vetqliberum;naturalis nou est aliquid sit, peraddituni voluntati; sed est ipsa pollentia voluntatis absolui. a: hic . PPetitus rursus non est aliquis actus S luntate elicitus, sed tantum inclina xio quaedam Sc pr0pelisio voliaritatis in suam persectioneio, nam sicqt quelibet natura h bet inclinati 'nem adsu im persectionem, lic etiam. Da .r, intellectualis svoluntas, labet iratu ralem nclinationem ad suam persidctionem; Patet ergo quod Ialis appe
444쪽
litus non sit actin elicitus a voluntate, sed latum inclinatio quaedam, quia sicut se habet appetitus naturalis ad a, ctiim tuum . sie appetitus voluntatis ad suuin actum: sed appetitus naturalis intellectus non est actus elicitus ab emergo idem edit de voluntate .Secudo,non experimur talem actam esse in nobis; ergo non est. Antecedens est notu; Cotilequentia probatar,ss inconuenies est nobili istinos habitus esse in nobis, dc la tere nos, quod etiaverum est de operationibus.Tertio, si talis actas elicitus esset in nob sequeretur,quod duo actas oppositi esset s. mul in eodem,quia appetitu naturali refugimus motum,quia nolumus e X poliari, sed supervestiri, secundu Apostolum, se actu libero elicito eligimus mortem, sicut fecerunt Martyres ; ergo appetitus naturalis non est nisi inclinatio qusdam ad persectione sua, nec est magis actus elicitus in volun tale quam in lapide; est ergo istea in petitus inclinatio ad propriani Perrectionem voluntatis sicut in abj, non habentibus appetitum liberum:& de hac loquitur I 'hilosophus i. I h ic.cuait, quod materia appetit formam,dcvniuersaliter imperfectu suam perfectionem. Alter est appetitus l:ber, qui sequitur cognitionein intellectuiaria, estque actus elicitus voluntatis, quo in obiectum sibi ostensum tendit, est autem d.fferetia inter hos appetitus, quod cum voluntas illo pruno a'Petitu appetit obiectum, tendit in illud necessario, dc quantum potest, quia cum id ante omnem actu:n etiacitum, Prout quidam natura est sbi conuenies, non potest no tendere &appetere quantum potest,ut cum aP. Petitu libero fertur,cum ille sit in elu,
Potestate, nec seitur necessario, quia hoc libertati repugnat; nec summe, quia in libertate eius est in tensive vel
Secund o obserita , quod beatitudo potest bifariam coiisderam: primo in uniuersali, secundo in particularitu generali co rasideraturicum concipit quod beatitudo est bonum sufficiens, quia descendamus ad consideradum, in quo bonum consstat, vel in pec
nia, delectatione, vel honore: in particulari vero cum concipitur quod con sistat in tali vel tali bono, ut in honore,vel visone Dei. Tertio obserua, in hac quaestione duplicem esse sententiam, quidam Onim aiunt, quod in generali omnes appetunt beatitudinem, etiam aPP titu libero, non vero in Particulari, na
s quaeras ab avaro,utrum appetat beatitudinem veram, & velit eam,libere
respondebit quod sic; si vero rursus
inquiras,an velit paradisum, an denarium,respondebat,quod denarium:&huius ratio est, quia in denario putat esse boni sufficientiam, non in Paradiso: His constitutis, si tConclusio prima.Si sermo si de appetitu naturaliprimo modo,voluntas necessatio, dc summe fertur in beat tu dinem in particulari. Haec Conci so tres habet partes: prima est, quod voluntas illo appetitu necessario appetit beatitudii emAecunda, quod sit me appetat. Tertia, quod appetat
beatitudinem in particulari. Prima Probatur, quia natura non potest romanere natura , quin inclinetur ad
suam perfectione in , quia si tollas illa
inclinationem ad Persectionem,tollis naturam: sed ille appetitus naturalis non est nis inclinatio talis sergo semper dum est assuto appetit beati tu
445쪽
De appetitu inorisne ad Beatitudinem. 4I'3
tudinem cum quo ad hoc nulla potiatur libertat e . Secunda Pars probatur, quia summa inclinatio naturae est ad Himmam persectionem, nam si nat ra appetit pei sectionem , summam perseruonem summe appetit,sicut ar
ist Pliilosophus primo Metaphysi
co. oes homines natura scire deside,' rant; ergo maximam scientiam maiume desiderant; ergo eum beatitudo sit sustinia persectio voluntatis , illam summe desiderat. Praeterea in cuius Potestate non est tendere, in eius pintestate non est remisse tendere; ergos voluntas ut natura determinetur necessario ad appetendam beatitudinc; ergo sum me appetit. Tertia pars prin ur, quia ille est ad perfectionem 1 intrui cam , qua voluntas perficitur, sed persectio realis non est aliquod vis niuersale quo voluntas persi itur sed aliquid particulares; gitur vis huius tationis in hoc consistit, quod appetitus&inclinatio natutae est ad persectio. nem realem intrinsecam , quae non est ieiuGrsilis, sed partieularis. Praeterea hic appetitus,teu inclinatio , seuhoe appetere non est actus sequens cognitionem, sed potius omnem c gnitionem antecurril;erso non est ad beatitudinem in uniuersali,quq cognia tume intellectus sequitur, sed ad be titudinem in particulari,quae cognitionem et omne actum intellectus praecedit. Secunda conchisio. Omnes homines appetunt hoc appetitu natura Ii necessario, et summe beatitudinem.
Conclusio haec ex praecedenti sequi
Sed obinias, damnati non appetiit beatitudinem quia de ea desperant, sunt enim obstinati; ergo non omne homines eam appetunt. Rebndeo a damnati appetitu naturali ita appetunt beatitudinem necessario & lum- me, sicut alij; de appetitu vero .libero dicemus statim.
An appetitu libero omnes neces o Hlint beauisudinem , etiam in uniuersali.
PArs affirmativa probatur, quia si cur se habet principium in spe
culabilibus, ita suis in operabilib. sed intellectus necessitio assentitur principijs primi. in speculabilib. ergo vo tantas necessario assentitur vltimo Di imoperabilibus.
secundo oluntas necessatio vult stlud,cuius Participatione vult illud, Uvulit sed patticipatione ultimi finis vult quidquid vula, quia niihil aliud vult,nisi in quatum est bonum quoddam , quod est participatis vlti mi fi-Ninergo dcc. Terii voluntas non potest no velle id, in quo nullus est desectus boni nec ratio mali. sed in fine ultimo in riniuersali apprelienis nullus est d sectus boni. nec ratio aliqua mali;
ergo non potest voluntas non vetile finem ultimum sc ostensum in uniuersali. Quaestionem hane disputat scotus in quarto distinctione 49. quaest. IO.& in primo distinct r. quaest. quarta, potestque disputati ves de beatitudine, vel de fine apprehenso o,scure in communi, vel de fine apprehenso obseure in particulari, vel defiue clare dc distincte apprehenso, si cui videtur a beatis ;in qua S.Thomas& Scotus discordant, nam S.Thomas in secunda quaest. io. articulo primo
446쪽
M' Propter rationes pro parte alii cmativa additistas , quod voluntas timara seu tur Decessariosne vitiinoo 1 ure, & in vianaeriali apprehenis, libere tamen, S contingenter fruitur sine ultimo obscure di in particulari ostenis,necessatio autem si clare ost datur: Scotus vero oppositum teli circa haec tria dubia, & ait,quod rati nes, quas S. Tlaomas adducit ad probandum , quod nostra voluntas necessarios ruatur fine ultimo,& apprehenia in uniuersali sic ludunt, destrudi eius propositum de fine obscure dc in
Particulari apprehenso,quia magis cocludunt, quod voluntas perfruatur vltimo fine in particulari, bcet obscure apprehenso, quam eodem apprehenso in generali Scobscure; unde si Propter illas rationes tenendum est, voluntatem nostram necessario tendere in Deum, seu vitimuin finem in uniuersali dc obscure apprehensum, multu magis propter eas tenendum videtur, quod etiam necessario tendat volutas in finem ultimum iii Particulari Sobscure ostensum, sed hoc concedi non potest, ut ait Saliomas sergo neque pri inuin, sed dicendum quod vitoque modo fruitur voluntas vitiino fine, libere dc contingen
Pro huius quaestionis intelligentia
notandum, quod voluntas nullum actum elicitu habet , iis quatenus Patentia libera esst, de cuius ratione estivi actusςius si liber, dc minime nu. ali Recessi/te. ad ipsum determinetur : sed in voluntate potest intulligi dupleκ necessitas adivi a quoad
eNercitium actus, et hoc non requi risu in voluntate ; Secunda est, qua oluntas, s debet actunt elicere,
tum elicere. E. g. sic volu beati. tudinem, ut non possimus velle mis riam, ut ait Augusturiis in Enchitae io . unde s circa a seudurem volutas elicitura est actum,non potest elicere actum nolendi, sed necessaricedet elidere actu volendi, sicut circa mi seriam non potest elicere actum v lendi, sed si iscitura est actum, eliciet actuin nolendi: quocirca in ordine ad beatitudinem, dc miseriam necessit tur voluntas quoad specificatiotieni actus, licet sit libera quoad exerciti ut V nde Scotus in quarto diit 49. quaest. I Oare .secudo,sic ait: Dico ergo, quod voluntas sc determinatur ad volendum beatitudinem dc nolendum missertam,quod s eliciat aliquem actuui circa ista obiecta,necessario, dc detem minate eliciet actum volidi circa beatituduiem, dc actum noledi citca mi. seriam, notame ab olute determin tur ad unu actu elici edum, vel aliud. Sed obiicies, voluntas non potest
resilire ab illo obiecti, in quo Nulliuest delimis boni,nee miseria; sed beatitudo est talis: igitur non potest reis bre ab ea, seu eam odissici Respondeo, quod si per resilire intelligas actum
nolendi,concedo antecedens; sed ii de non sequitur, Quod necessario h beat actum volendi, quia est inedium inter velle dc nolles.non velle,seu negatio pura actus,cuius non est suspensio actus: si vero per non resilire in telligas actum voluntatis positiuum,
proposito est salsa, ut patebit in solii.
Si vero dicas, quod si non necessorio voluntas vult beatitudinem, nee
necessir odit, qualem ergo actum habebit Respondeo, quod ut in Pimribus actu ima volendi, sed notan
cessario aliquem actum, sed potest
447쪽
De appetitu in ordine ad Beatitudinem. ir
ab omni adlaa. Secundo obserua , quod voluntatem velle aliqua virtute, & Participatione alicuius potest bifariam intellis D Primo virtutemus ut efficientis si bue continctis virtualiter illa: Securidomu ute cuius' ut obiecti, qu- vo-hium vult alia . Siptuno inodoc pia , tur,cum Toleto dico , quod volunta necessario vult illud participatione cuius vult quidquid vult , eli salsaliscPropositio , quia si tu cuius virtute ut efficientis,est aliquid volitum,non potest esse volitum, sicut illud quod est causa es sciens alicuius visi non potest esse visum; imn enim oportet quod
primo videam Deum oculo corpora-iosi videam colorem,' ut est dam
participatio Dei vi efficientis causae.
ivero praefata propositio intelligatur secundo m o de participatione Primi obiecti, & volui, e si vera; sed 'si subiugitur,q, virtute Dei volui volo quodisq; volo,est falsa lumptio,n5
.virtute Dei voliti veso quodcuque volitum, quia tunc quicunamve actus voluntatis esset actualis actus referendo illum ad primu obiectum voliturat constat voluntatem non semper cum vult actualiter, referre in vitii nufinem , ad quem vult, etiam si bonum sit id quod vult;ergo dcc. Prima Conclusio. voluntas nostra
non nece ssario fruitur Deoseu viti mosne obscure dc in uniuersali apprehesb. Conclusio hic est contra &Tlioma
in I. secundet q. I o. art. secundo. Et Probatur, voluntas necelsario vult vi uinum finem, apprehensunt in uniuersali ergo necessario vult intensissime, cuius tamen oppositum experimur. Consequentia probatur, quia omne liecessario agens de necelsitate
agit secundiun vltiminusuq Potritae, quia scur non est in potestate eius a.
duo a nec intentio eius. Secundo potentia libera perparticipationem nomagis necessario tendum obiectum
persectum, quam in aliud obiectam; ergo nec potentia libera petessentiri 'uia non est differentia inter fine vilitum . & alia volita,nisi ea parteriti sectionis obiecti; ergo si illa potentia libera per participationem itou tedit magis necelsario in obiectum Perp tuum quam in quodlibet aliud, similiter se habebit potentia libera per in
sentiam. Antecedens pmbaturiquiavitus , qui est potentia libera per par
ticipationem, quatenus actus eius subest imperio voluntatis,non tendit magis necessario in pulcherrimum visibile, quam in minus Pulcrum. Tertio, voluntas potest circa vltimum finem obscure ostensum etiam in uniuersali suspendere suum actum 'ergo non necessariosruitur eo sic ostenso. Consequentia est euidens; Antecedens probatur eκ ipsa experientia, Da be titudine proposita possum non elice re actum volendi eam,licet achum nolendi elicere nequeam.
Semiada Conclusio. O rca finem
ultimum in uniuersali ostensum ne cessitatur nostra uoluntas, quoad specificaxionem actus .Probatur quia si a ctumellaitura est,necellario debet esscere actum uolendi, quia ut ait Aligustinus in Enchir.c. Ios. Neque enim culpanda est uoluntas, aut uoluntatnon est, aut libera dicenda non est,
quia beati esse sic uolumus, ut miseri esse non solum nolimus, sed nequa qmin prorsus uelle possimus si igitue non possvinus uelle miseriam, sequiatur neci inrio, ut non possinius nolle beatitudine,sed uelle, s actum alique circa ipsam eliciamus. Nec sequitur,
448쪽
2 1 Controuerela Tertiadecima. . s
non possum uelle miseriam;ergo
cessatio nolo miserianis ergo necessario volo beatitudinem , quoad actus eXercitiunt, sed bene quoad specificationem actuη non ergo sequitur,non possum velle miseria ; ergo necessario
habeo actu nolendi auia i ruin sulata
dere actis' est tame uerum , quod ira ctum circa miseriam debeo elicere, necessiario debet esse actus nolendiSimiliter non sequitur,non possum velle miseriam;ergo necessario volo be titudinem , quia possum suspendere actum, sed si eliciturus sum actum circa beatitudinem saltem in uniuersali, necessario erat act as uolendi. Tertia Conclusio. Cotta dictionem videtur implicare, quod voluntas necessario uelit beatitudinem seu finem ultimum apprelientum in uniuersali Mon uero apprehensum in particitari , stando in rationibus, quibus Primum perluadetur e quarum Pruna est, quia in fine uniuersali apprelieis nulla apparet ratio mali,nec deiectus boni, imo in eo est omnis ratio boni,& nulla ratio mali;sed hoc in beatit dine in particulari plenius inueimur, quam iii beatitudine an uniuersali Iergo si beatitudinem in uniuersali omnes appetunt necessicio; ergo multo magis beatitudinῆ in particularmerga contradictio est,quod illam in uniuersali appetunt necessario, non uero in Particulari Secundossi intellectus non
plus dubitat de fine in particulari,qua
in uitiuersali, quare non a PPeteret a sed quod idem appetat necessario,&non appetat necessario est contradictio; igitur Jcc. Tertio. nullum uniue sale includit minorem perfectioilem quam aliquod particulare suum, imo maiorem, quia omne Particulare additpersectionem super uniuersale; erso beatitudo in umuersali noiectior quam in particulari;ergo si est impossibile non appetere beatitud
nem in uniuersali apprehensum, quia non apparet in ea ratio mali,nec detinctus boni, multo magis erit hoc de ut in particulari apprehensa; ergoc , tradictionem in oluit, quod in unis uersali apprehcsa necessatio ametur, non vero in particulari. Secuda ratio, qua prima Conclusio persuadetur,est secundum argumentum in principis dubii positum, ex cuius solutione Pa tebit oppostum, aut saltem quod ni
tui concludat ,similiter tertium. Quarta Concluso .Quam iiis uoluistas libera velit ut in pluribus beatitiseditiem apprehensam in uniuersali,
vel in particulari, quando intellectus non dubitat in illo particulari esse beatitudinem, non tamen necessarra vult eam,nec in uniuersali, nec ii partic iam. Ratio est,quia causa superior necessario agens eadein necessitate in uet causas inseriores ad agendum a ctiones suae act.oni necessarias; ergo cum ad actum uoluntatis necessario requiratur apprehel iso intellectus, sequitur, quod si uoluntas necelsario velit beatitudine, quam deterini nauit
liuellectus ad semper cosderandum de beatitudine, quod est falsum: dico ergo, quod contingenter vult volui tu finem tam in uniuersali , quam in particulari,quamuis ut in pluribus velit utrumque,quando non dubitet in. tellectu in quo sit in particulamaicut de quolibet fideli, qui credens in liuistione Trinitatis esse beatitudinem,uerum est, quod appetit illum finem,liacet non uelit inedia ad illum finem , quia non uult illum essicaciter. Quinta Concluso. Volutas nostrassi determinatur ad uolendum beati. tussi.
449쪽
De appetitu in ordine ad Beatitudinem 41
inem , de nolendum miseriam, inuo si eliciat actu volendi circa beatitudine,& nolendi circa miteriam, tamen necessuia determinariit ad unu actiun eliciendum,vel aliud, quod est voluntatem necessitari quoad specii cationem iniis, i non autem quoad exercitium.. Ad argumenta in principis du-
D primum dico, quod similitudo tenet tu quoad hoc , quod sicut in speculabilibus principium mouet ilitellectum ad producendum
actualem notitiam circa conclusione ab eo illatam,sic dc finis mouet voluntatem circa velle media ad finem; diiserunt autem intellectus,& voluntas, quia una est potentia naturalis, ideo Principium mouet intellictum naturaliter, voluntas vero libera est, ideo finis libere, & non necessario mouet
Ad secundum patet responsio in
secundo notata distinguendo maiore. Ad tertium dico,quod licet voluntas non possit habere indifferentiam nolendi, dc volendi beatitudinem, ut in principio quaestionis determinatu
fuit,tamen circa beatitudinem potest habere indifferentiam circa velle, dc non velle beatitudinem; potest enim Producere velle, & non producere rationem suae libertatis,dum enim ratione suae libertatis potest esse in d iseres
ad velle ,& non velle beatitudinem, ct diuina voluntas no determinat ea, remouendo illam indifferentiam circa velle beatitudine,potest diuina voluntate ea ad velle bonu, no determinate ratione sue libertatis, Rducere,&non producere actum ve lle circa illa. controu. Pari IIII.
An in hac vita murtali nisu lama
p Ars affirmathia patet, Christus
Dominus in hac vita mortali habuit beatitudinem, taut comunis omniuTheologorum & S anchom tenet sma, namq; vere erat homo mortam ergo nulla est repugnantia,quod quis in hac vita mortali sit beatus. Secundo,August.lib .8 3.qq. q.vitiam a dicit de raptu Pauli,quod vere viadit Deum, quo modo beati vident in
Patria,& tamen erat in corpore mortali; Sc qua uis viso illa suerit horaria potu lset Deus illa conseruare dccotirauare P tota vita Pauli; ergo i hac vita mortali Pothomo coliet beatitudine. Tertio ,illud, Q pol in hac vita immediate cognosci, polim mediate diligi, Sc consequenter ipse daigens poteo frui, Scesse beatus: sed in hac vita mortali pol Deus i mediate cognosci pactu fidei;ergo dc diligi, Sc p coseques pol diligedo si ui,Sci eo esse beatitudo
Qu stione hanc tractat Scotus interminis in A. d. 49. q.t I .satis subtiliter dc elegater, si pol trachari vel de lege Dei ordinaria, vel de potetia Dei abis luta, quae reru naturas in se, dc n5 repagnantia eorum ad esse simul respicit. Nota secundo , v quaestionis huius pol dupleκ sensus esse: primo, an limmo in actib.quos modo experimur in nobis, possit in hac vita beatificari: secundo,an in vita mortali alij; actib.abijῖ, quos nunc experimur,pol si homo fieri beatus: dc in hM secundo sensu proponiturquςstio,an. stare possit, homo aliquo actu, vel aliquibus filibeatus in corpore corruptibili, dc mortali,quse habemus.
450쪽
Tertio obserua, Q irri possibilitas aliquid recipiendi in iubiecto prae existet poteti esse eκ duplici capite, vel aliter, Q subiectu praeerasteris tum possit aliquid recipere, poteκ duplici fontesmanare .Primo ex parte agais,quia Lageiis non pol illud produceresse ibocκ parte uabiem &passi,quod biri Nam Put contingere; primo quia si impliciter Sc absolute repugnat palli ,si. cui lapidi repugnat sapiente esse; erihoc do itu uibile sinpliciter: secuti. do,quia repugnat passo si is qui Gicini
subiecto ex dianti sub uno contrario, ut sub nigro repugnat Pro tunc esse alta, quae repugiuiitia Pro uno e Xiste te sub nigredine. repugnat eri contra
. . Quarto obserua,t non ess repugnatia aliquoru ad esse simul est formalis, qualis est inter albedine et nigredine, calore dc frigus,quae eκ proprii' nat ris do rationi usormalib. inter se re Prugnant, nec possunt esse simul, sed ali qua in vutualis, ut si aliqua forma natae filacere alique effectu cotrarium esse talterius formae, sicut effectus ignis, lutest serri sursu, repugnat etia i grauis,qui est serti deorsu: unde ignis Ec graue virtualiter repugnant,
quia sunt caa contrariotu essectuu,e Die*'.n. grauis repugnatellectui ignis. LX quib. collige, duplice oppositione iquorum, cinalema. Sc virtualem. Quinto nota, umortalitati ad beati Passione,quia summa delestiuio inlauet in tristiti Dion solum opposii sed et cotingentesc qi mortalitas in peditura suo eisectu, ' naturaicerest natus consequhet per conseque beatitud' repugnat muralitati ne rei pugnanti et e seruum iraturaliter coit sequentium, quia eκ marrat uate s quitur passio Sc tristitia, ac deordinatio, eκbe rudine vem horti ablatio. Secundo mo asis' tue laaec repugnatia, quia ex Augustino ad D t,scom,licet cor 3 nnn sit beatificabile be titudine proprie d ita, quς est in actu intellei hiis de volutatis imi quia sin quid est beatificabile, siue illa beatitudo cora. pocis sit imui ediate a Deo, siue a redudantia beatitudinis animae adipium, estq; ibi ordo, quia beatitudo alae non
est oino persecta sine illa corporis λω igitur beatitudo corporis no possit stare cum vita mortali, repugnat este huiperfectae beatitudinis esse in vita inortali. Ex quo colligitur, v sine miraculo non psit esse beatitudo in vita mort
li,q, non consistit praecise in hoc, q, habere beatitudine est miraculum ed et i hoc , Q res naturalis impeditur a suo
effectu naturaliter consequente per agens naturale contrari v. His positis, sit
Concluso prima. EX parte Dei agiliis non est impossibile alique fieri beatam in hac vita mortali. Probatur,ut Deus dat beatitudine alicui, vel requiritur dispositio previa, ut lume glori , tudine no est oppositio formalis, quia aut no requiritur: si das hoc secundit, tuc non potuissent esse simul in Cisri- ergo agenti Deo ut agens est, no plus sto, ted est opposito virtualis, ea beati repugnat modo dare beatitudine inludo est ca immortalitatis inanima, q mortalitati repugnat: sed haec repugnantia dupliciter assignatui: Prim' , si abeatituao non copatitur secu in appetitu intellectivo,nec in sensitivo aliqua deordinatione,nec tristitiam circa hac vita, qua in alia: si das primum,sicut de lege danda est, licet no absolute pol dare illa dispositione, Sc illa data dare beatitudinem , sicuti dat post morte, quia nullo moestim possibilistas si Pliciter, sed sectili mo caret iu