장음표시 사용
481쪽
Num resurrisio generali, sit sutura. 4 si '
dentem tinim genus cognitionis senstius,m hunc moduim homo cogit scit aetii cognolcendi non c ito: ergo intelligit proprie. Conlequentia est nota, quia intelligere proprie est cognitio transcendens omne geniis sensationis, omnis autem sensatio est cognitio organica, eX Aristotele a. de Anima. Antecedens probatur,quia aliqua operatio immaterialis inest nobis: at nulla cognitio sensitiva seu organica potest esse nil materialis; ergo aliqua cogistio non orgahica' obis in- est,quae non est nis i ntellectito, totum genus cognitionis sensitiuae transcem des, est autem haec immaterialis tum G parte subidisti, quia nec organica nec immediate est inlipeiis Vi composito, quia trunc esset Oletis a si recc gnitio, & non transcen uret genus cognitionis sensitu , nec essecti flexilia, quia qualitum non est supta se , refle- iuu, cuius oppositum incognitone intellectiva expetimur ; tum etiam eX parte obiecti,quia tendit in uniuersale,quod ab hic, & nunc, conditionibus indiuiduasibus, abstratiit. Praeterea habemus in nobis aliquam operaOtionem obiecti sub aliqua ratione,sub qua cognitio sensitiva non potest in ilhid tendere; ergo in nobis est aliqua cognitio transcendo totum cogniti nis lensitiuae genus,que est intellectio
ineXtensa,et immaterialis etiam ratione subiecti. Probatur antecedens, quia consequentia est nota, quia eXPerimur in nobis, quod cognoscimus actu uniuersale; experimur quod cognoscimus ens,vel qualitatem sub ali qua rationera maloes quam ratio primi obiecti sensibili etiam respectu supremae sensiliue; experimur e cognoscimus relationes consequentes natu ram reru etiam non sensibilium; eκ- i. controu. Pari IIII. perimur etiam Q diss inguimus om ne genus sensibilium ab aliquo, quod noest illius gene ravi, eXperimur Ucogns' scimus relationes,qu sunt secun os intensilanes,scilicet relationem viriuersalis, genetis Scspeciei, & aliarum liuentionum logicalium; experimur Uc gnoscimus actum illum , quo cogno scimus ista per actum reflexum; experimur quod assentimus propositionibus sine pessibilitate contradicendi vel errandi , ut primis principii resperimur quod cognosci in lignotu es noto perdiscursum, ita quod non possumus dissentire euidentiae discursus nostrae cognitionis illatae: at quocun. que istorum cognoscere est impossibile alicuius sensitiuae potentiae. Si quis autem Ptolerue neget, inesse nobis illos actus, non est cum eo vhecius disputandum, sed dicendum sibi, quod
est brutum,sicut cum diceret, non vl-deocolorem,ibi non esset cum eo conrendendum,sed dicendum sibi, tu indiges sensu, quia caecus es; expetamur ergo in nobis praedictos actus cognoscendi, Scideos quis eos neget, diar eendum et reἱ, tu non esbomo quiansi habes illam visionem ulteriorem, quam habent alij. k experimur se habere. Quod vero nullus aetias istorum possit potentiae sensitiuae inesse,dele etiam est notum. Concludunus ergin quod homo habet in se cognitionem. transcendentem totum geum cognitionis organicae, quae cogi itio esti tellectio.et Propria homi nis operatio;
homo ergo proprie intellig t: ed intellectio est operatio ab anima intellectiva Frocedens; ergo anima intellectiva est Ppria hominis sorina .Quod etiam aviaritatibus t hilolophoruin probatur, Aristoteles a de Anima,di Rfinit animam, quod est actus corporis
482쪽
physici organici&c.&in primo tertij ait, depone actu a nimi, quet homo cognoscit &sapit,via videtur Ponere a-itimam intellectviam partem saltem subiectivam animae prius di finitae incoluergo iuxta Aristotelem anima intellectiva est serma hominis propria. Omnes etiam Philosephi in diuinitione hominis posuerunt rationale ta- quam eius differentia propriam , per rationale autem intelligentes anima
intellectivam esse partem essentiale hominis . Nec breuiter inuenitur albquis Philosophus notabilis,qui hoc neget,licet ille maledictus Aueran fictione sua 3. de Anima , quae tamen non est intelligibilis sibi nec alij ponat intellectum esse quadam substantiam
separatam mediantibus pliantasmatibus nobis coniungibilem, qua coniunctione nec ipse, nec sequaces eius adhuc potuerunt eXplicare , nec per illa salvare hominum intelligere. Est haec propositio certa dc naturaliter nota ratione,quia anima intellectiva est ' plia hominis tama , cuius operatio in
homine est intellectiα Ter fio obserua,quod haec proposiatio, anima rationalis est immortalis, non suit certa apud Ari stotelem , sed dubia, licet ad illam probandam sint
rationes probabiles,non tamen demostiatiuae,inio nec necessaris. Ad auctoritates vero, quae in contrarium eX iriso de alip Philolaphis adduci possunt, respondeo primo , quod dubium est, quid senserit Philosephus circa hominem, quia varie legitur in diuersis locis, Sc habuit diuerta principia, eri quorum aliquibus videtur sequi unum oppositum, ex alij aliud: unde probatae est, quod in illa conclusonesuit semper dubius,& nimc magis videtur accedere ad unam Partem, c nunc ad
aliam uxta quod tractabat materiani consertam uni Parti magis quam ali, Alia etiam responsio dari potest ad auctoritatem eius, videbitur,qu*d noomnia dicta a Philosephis assertiue
erunt ab eis probata per rationes naturales necessarias, seὸ frequenter non habebat nisi quasdam probabiles persuasiones, vel vulgarem opinionem praecedentium Philosophorum, , t eκ Aristoule . de Cael.&Mund colligitur,capala duabus quaestionibus ium-cillimis; unde quadoq; acquiescit pro Her suas probabit quadrilropter,
assertionem suorum principiorrinuula ergo ratio naturalis eiuάenter conuincit animam homitiis esse immortalem, licet ad illud probatam sint matae probabiles rviones. Ad hanc rentem magis inclinauit Pli: losephusae netur tamen propositio tanquam dei. fide, sed non ratione naturali Pro
Quano obserua,quod haec Propositio, anima hominis specifica ilipposito, ut de fide essiquod sit immHtabistis, non est lumine naturali notum quodnon renianebit perpetuo extra corpus,quamuis aliqui oppositu pro bare contendant. Primo,quia nullum violentum est perpetuum, secundum
Aristotelem, de Cael.& Mundat separatio corpori, ab anima est violenta, quia est contra inclirratione naturaleast,qtig naturaliter inclinatur ad per foedum corpus;ergo &ci Sed ista ratio non concludit,inclinatio enim naturalis est dupleκι una ad primavi inclinatio materiae primae ad ista mam substantialem, quae est impe secti ad perfectum; alia ad actum secundum, Sest persecti ad perso
ctionem communicandam . De priama Verum est, quod oppositum est
483쪽
Num resurrectio generalis si sutura r i
vlolentum, dc non perpetuu,quia ponit impersectionem perpetuam, qua Philoloplius habuit pro inconuenienti,quia Ponit in uniuerso causas ablatinas cuiuscuinq; imperfecti onisSecuda inclinatio licet perpetuo suspendatur , nullum est sibi violetum proprie, quia nec imperfectio; nunc autem inclinatio animae ad corpus tantum est secundo modo. vel potest dici secundum Avicennam,quod appetitus animae satiatus est per li , quod semel Perfecit corpus, quia illa coniunctio est ad hocivi anima mediante corpo re acquirat suas persemones p seius, quas sne ijs non posset,semel aut coniuncta quiescit, quia ipsa simpliciter appetit acquirere illo modo; Philos inus, ergo tenendo anima immorta-em esse, magis posuisset eam perpe
tuo manere uiae corpore,quam in cor
Pore, quia omne compositiam ex contrarin est corruptibile. Ob jcies, pars eκtra totum est imperfecta; ergo pars tam nobilis, ut estata, non remanebit perpetuo impe fecta;ergo nec separata a toto. Respideo, haec ratio non conuinceret Ari.
stotele, quia illud ans non est verum, nisi de parte, quq recipit aliqua Perse-
ch;one ita toto,anima vero ta n recipit
sed coicat; sicque ratio formari psit ad
oppositu,quia noli repugnat alicui aeque peri in se manete, licet alteri non coicet suam perfectione, sicut causae efficienti non repugnat quantumcumq; manere sine suo effectu; ergo alae non repugnat non c&cari corpori sua persectione;ergo absq; vlla impersectione pol manere intra corpus &suu totu; habemus ergo has tres propositiones . l'tima est,aia intellectiva est Propria nois sorma ac specifica. Secunda, ala est incorruptibilis; eae qui b. serquitur, v forma specifica hes; est ii
corruptibilis. Tertia est,t Arma specifica hois non remanebit perpetuo eκtra corpus. Εκ ijs prima est naturaliter nota, sed aliae duae non sunt sufficienter notae naturaliter, licet ad eas sint
quaeda persuasiones probabiles, & adsecuda sunt plures probabiliores qua
Arist.videtur tenuisse. H:s costitutis sit Prima Concl. Non est sufficiei iter notum a priori per rationem natur lem, quod resurrectio generalis sit situra.Probatur,quia si aliqua ro a pri ri sumi posset, maxime eκ forma spoci a holi: sed iam patet eκ dictis, ne te ratione naturaliter nota, illam sormam esse incorruptibile; & similiter, quod posita eius incorruptibilitate n6
est notum, quod non remanebit Pedipetuo extra corpus, quae erant necessaria adco ludendam resurrectione; igitur a priori hoc conchidi non potest ratione naturali, ad id enim ii cessarium erat illas tres propositiones
Secunda Conch Etiam a postes non potest lumine naturali probari, quod resuriectio generalis sit sutura. Probatur,qura omnes rationes,qi:ς ad id probandum adducuntur,sunt soli1-biles,ut patebit de iis,*rq in primo M. ad partem affirmati uani probandam sunt posita, quibus additur una dei stitia Dei retribuentis,qtiae sic serinasi potest: Deus est omni rin bonorum
remunerator, Plia id ex g teius iust,
tia: sed videmus i hac vit i hole, lludiosos, ac virtuti deditos maiores rwas Pati ου vivosos; ergo Deus iis alia v: tadet remunerationena ficere studiosti Sed haec io a posteriori minus concludii, quam illae a priori sumPaea propria forma hominis, quia non apparet per rationem naturalem, quod estri a unus
484쪽
unus rector omnium secundum leges iustitiae retributivae dc punitiuae , pr serum retributione speciali, qualis est vita beata.Quodsi in generali id probaretur, dici posset,quod retributio est in ipsooper e bono cui poena in opem re malo; itaque operanti bene in ipso suo actu est retributio , sicut operanti male est punitio, iuxta illud Augustini libro primo Conses scap.primor Iussisti Domine, & ita iactum est, ut
sibi sit opera omnis peccati. Cum vς- ro sancti retributionem illam bono rum operum in vita beata futuram nituntur probare, non intendunt fa-ςere nisi persuasiones probabiles,sicut Gregor. libro i . Moral. in sine, positis ad hoc qui idam persuasionibus, dicit Qui propter istas rationes noluerit crPere , propter fidem credat. Similiter Doctrina Pauli Actorum IIdca 6. Sc prima Corin. I S. Per eMemplum de grano cadente, Sc per resurrectionem Cluisti: Si Christus resurrexit, dc mortui resurgent, Sc per istam retributionem generalem, resurrectionem esse futuram non est
euidens ratione naturali, non enim
sunt illae rationes , nisi persuasiones probabiles, vel tantum ex prae .missis creditis praecedentes, ut patet Miscurrendo per singulas. Breuiter .sec a priori per rationem principii intrinseci in homine , nec a poste riori per rationem alicuius operati nis , vel Persectionis congruentis ci homini potest probari necessario resurrectio ; lumine
Ad argumenta in principis arti. culi risua.
siderium naturale proprie diactum no est aliquis actus, sed sola ii clinatio naturae ad aliquid; & si sic accipiatur desiderium naturale, non potest probari inesse naturae ad aliquid, nisi prius probetur possibilitas naturae ad illin,' r tione potest probari in ordinς ad beatam vilionem Dei, qua nobis esse possibilem ratio naturalis non ostendit. Alio modo potest suminaturale desiderium nimis Proprie . prout est actus elicitus concorditer inclinationi naturali; sed tunc non potest probari aliquod desiderium eliciatum esse miturale, nisi prius probetur quod ad idem sit desiderium nat
Sed obijcies, illud naturaliter destideratur,quod apprehensum statim acta elicito desideratur, quia ista prior tas non videtur esse, nisi ex inclinatione naturalia espondeo,s ut illud desideri u elistum si rectu, oportet, O sequatur apprehensione rectam non erronea, nam si apprehensionem erroneam statim omnes appetant actu elicito,no sequit jllud esse consonuinclinationi natu philo magis oppositum: at non est manifestater raelone naturalem, Q ratio ostendent lioi seiri Per esse tanqua appetibile, sit ro non erronea, quia prius oportet ostedere, quod istud posset c5petere hos; breuiter , ergo omne mediu ex desiderio naturali est inefficaκ ad probandam resurrectionem suturam, quia ad ei bracia eius oportet ostedere vel potetia naturale in natura ad illud sui seper ess vel q) apprehcsio,il statim sequitur
485쪽
Num resurrectio generalis fit sutura
istud desiderium si est actus elicitus,
apprehensio recta, &non erronea, quom neutru ratio naturalis ostendit. Sed cium probas, desideriu holi ad imitior talitatem est naturale, quia naturaliter sagit inoctem. Dico,t illa Probatio aeq; covcluderet de quocuq; bruto,ideo no est bona,in licet meliussit in cibus leni peressu qua non esse, non i, me inde Psit concludi Q homo semper sit, quia eodem modo probari Posset de bruto. Vii de dicit Amst.2.de Gene. y semper esse melius est cibus; sed hoc,inquit. in orius est impol sibi-Ie,unde in corrupi bilib. esse non sem- Per csii eruatur, nisi per succei sioliem, quocirca in indiuiduis non est appetitus ad se in per esse per Aristotele,quia hoc est impossibile eisin natura no inclinat ad impossibilia. Sed obiectio urstare, quia fugiens unu oppositum nofugit nisi pp amorem alterius oppositi Respondeo, Q bene sequitur, iugit
mortem pro nunc; ergo amat vitam
Pro nunc, & sic de quolibet nuc signato sed non sequitur; ergo pro infinito. Ad illud Apostoli dicendum, Q loquitur de nobis ce rtificatis per fidem , qd nolum' expoliari, sed supervestiri,Scillud velle est nolle elicitum secundunaturalem inclinatione, sed non est notu naturali ratione, quod per istud nolle elicitum sit secundum natur illam, sub qua a nobis per si de cognoscitur, Q consistat in Deo clare viso . Sed dic Q Aristoteles di Nit,beat itudinelii hominis consilere in speculatione altissimarum causarum Possita. bili homini; ergo posuit ea in ratione speciali Respondeo, quod etiam haecro est valde uniuersalis S multu diis stas a rone speciali nostr beata udinis.
Dico, natu ralite r appetim us beatitudinem etiam in speciali, ut infra diu cenaustergo & Dco,quod etsi naturaliter eam appetamus, no tame per rationem nobis e st notus talis appetitus.
Ex ijs apparet, inquit Scotus, quantae sint gratiae reserendae in sericordiae creatoris, qui nos per fide certissimos reddit in iis, quae pertinent ad beatitudinem hos ramis perpetuitate sem- Piternam, ad quae ingeniosi simi de eruditissim i quasi nihil poterant attingere,ut August3. de Trin.c. 9.in fine, vin pauci magno ingenio praediti vacantes octo ad indagandam solius animae immortalitatem potuerunt peruenire,& non sine dubitatione: sed si fides adsit, quae est in eis,quibus dedit Christus filios Dei fieri, nulla quaestio& dubitatio est, quia i Ple suo credentes in hoc certissimos reddidit, ct haec Scotus habet.
Ad secundu dico,q, species hominis natura prsit ese causa activa
secudum Aristotelem perpetuaretur non in aliquo indiuiduo, sed per continuam indiuiduorum successionem, quam ipse ponit per generationem
continuam fieri. . Ad tertium transeat maior;adria:
norem dico, Q beatitudo potest accipi, vel secundum generalem rsinem, dc uniuersalem, vel secundu specialem, controu. Pari mi.
PArs affirmativa probatur quia natura duplici via piocedit; Primo
componendo, & tunc incipita partibus ad totum; altera resoluendo, Sctunc I mgreditur a toto ad Partes, ita quod in id, a quo una via incipit, alia iciminatur ; ergo si naturam
486쪽
potest resoluere copositu in partes co
nentib. illud producere post resolutionem, quia uterque terminu aeque videtur subesse actioni naturae. Secundo,iii natura est potentia passiua naturalis ad resurrectionem: sed omni potentiae passure naturali correspondet activa naturalis,alioquin talis potentia esset frustra, ergo in nat ra esset aliqua potentia naturalis achi ua resurrectionis. Consequentia est nota, cum minori iam probata; maior o stenditur,quia anima naturaliter inclinatur ad materia perfici edam, Se couerso materia ad anima, ut ad Persectionem.
Temo,corrumpatur aer in igneide inde ignis in aere,&ecouerso: in hoc casu ille secundus ignis videtur idem cum prim quia habent eandem numero materiam, & potest esse, quod habeat idem efficiens cu primo igne: at secundu Arist. .Metaph.c. 3.si materia est eadem, dc efficiens idem, eD sectus erit idem;si ergo natura potest eundem ignem reducere,pari ratione di eundem hominem. Qiaestionem hanc diffiise satis tractat Scotus in A. d.4 3. q.9. in qua duo inquirit, ut eam dissoluat: Primum, an natura possit reducere sormam mixti eandem numero, Secundo, an POL sit illi mixto distatuto reunire animam nitellectivam . Et primum dubium duo continet: unum, scilicet potest aliquod corruptibile idem numero redire; alterii si illud nostiu in speciali, hoino, pol sit idem numero redire . Primo igitur inquirendum est,anum uersaliter possit idem numero redire;circa quod Scotus tres rescit opi
Piima opinio est Philosophorum
aliquorum asserentium, ut ait Augia stinus ii. de Ciuiti cap. 1 quod post
magnum annum,s. 36. annorum,omnia redirent eadem numero , quia redibit eade causa, redibit idem effectus,&tunc omnia corpora caelestia redibunt ad eundem stum; igitur Sc. Secunda opinio est totaliter contraria, s serens, quod impossibile est aliquid redire idem numero per agens naturale, iuxta illud Aristo. i. de ian. in fine: inorum substantia perit,non
reuerti tur numero eadem. Et S. Phys. est,quod sanitas non reddit eadem numero. Ea de opinio Probatur etia eκ
illo Philosophi a priuatione ad habitu regressus est impossibilis,quod i ntelli. gedum est de priuatione subsequete
formam,quae desinat esse . idem Probatur, quia agens naturale non agit nisi per mutationem & motu: at motus S mutatio non potest idem numero redire, quia eius unitas est continuatio, cui interruptio vel iteratio repugnat.
Tertia opinio est media, quae asserit,quod etsi omnia non possint redire
eadem numero per actionem natur ,
aliqua tamen possunt idem numero redire. Pro decisione quaestionis sit Prima Conclusio. Prima opinio est improbabilis, imo cotta fidem, quam
Augustinus improbat ii .de ciuit.Dei c.i3 .per illa verba Scripturae Rom. 6. Christus resurgens ex mortuis, a non moritur.Et per illud:Semper cum Domino erimunergo non erit reditus ad istam vitam mortalem,ut vult illa prima opinio. Per ratione sic probatur Concl. quia secudum istum circulum, quem illa opinio ponit,nulla esset vera beatitudo, eoque anima beata reditura esset ad huius vitae miserias, quas
Prius habuit; & ideo dum beata est ,
487쪽
Num resurrectio generalis si sutura. 4ss
mit se ciet i numquam redituram ad hanc vitam Sc se falsa est opinio; aut
credit se redituram& tunc timet amittere beatam vitam , dc consequenter non est beata. Praeterea ratio,cui innititur hic opinio st diminuta, quia notatum a causa etaiente pendet identitas esseetin, sed etiam a materia :at materia etiam redeuntibus causis efficientibus ad eundem situm pote stesse alia, vel alium stum habes in cλParmone ad caelum,quia per actone liberi arbitrii possunt corpora impediri,nesiit in illo sim, in quo prius erat; Potest enato Per eandem actionei liberam aliquod corpus esse diuisum, di ita materia disperia. Secunda Concl.Dpinis secunda, quae negat vitiuersaliter aliquid idem numero redire, non probat illud sufficienter,unde ad ratibnes,qui Knititur, Per ordine respodeo. Ad primu dico,
quod Aristo. non dicit ibi quod est imm sibilis reditus ille, sed quod de facto no redibit idem in olbus. A d illud s. Phyc dico, quod non habetur ibi ex
Presse φ sanitas non sit eade, seu non redeat eadem numero, imo argumentum pol trahi ad oppositu,quia si sanitas cotinuata per diem manet eadem, quare noeode modo illa, quae fuit ma. ne & interrupta in meridi ei& reddita in vesperi, erit eadem numero a undeno habetur ibi exprelis negatiua,qus allegatur . Ad illud de praedicamentis dico, quod intelligitur de reditione immediate,secundum quam est possibile etiam per naturam redire eandenumero priuationem, sicut in eamdenumero formam, id aut mediate, ScPost multas transmutationes non est impossibile, neque illud itegauit Ar stoteles. Ad rationem dico, letsi ni rus di mutatio non possint idem numero redire , potest tamen redire e dem Arma per motum vel mutationem habitam, quia Deus resuscitans
non reducit e dem numero mutatio. nem,quia resuscitatio non erit eadem mutatio cum generatione, & tamen eadem forma numero reducetur.Vnde salticia consequentis est,eκ distinctione mutationum inferre distinctio
Tertia Conci. Supposita tanqtiam probabili opinione tertia,absolute possibile est naturet reducere corpus mi Mintum idem numero. Probatur, lata si illa tertia opinio e st vera, quand uq; materia tota eadem approximatur eidem igni sine impedimentis, potest idem reduci, nec tantum ei de in ageti secundum specie ed iecudii ii umeru, quia identitas secuti dum spe e m agete squivalet identitati numerat imam si in illo instati hic ignis generat igne hunc i in eode instanti ille alius igitis approXlinatus esset eidem ligno, generaret eundem ignem : sed potabile est tota ita materia.ex qua foranabatur corpus istud in gelierarione natu .raliter esse item sub forma se ininis demenstrui in alia matrice; ergo tunc in alia matrice formaretur idem corPus mixtum.
Quarta Conclininiamuis possibilest naturae reducereide numero non tamen eode inocta quid reducetur in resurrectione. Probatur,quia tota natura alligata est cuida ordini sortirara in trasmutatione,ita Qtota natura noposset immediate post actu reducere Vermem,solus. n. Deus in agendo non
limitatur ad illu ordine, Sc maXime ille ordo est necessarius respecta agetis naturalis, si a procedit ab ipei secto ad piactu: at mixtu illud corpus, lauma
nu,est persccta inter corruptibilia, &Fs 4 ideo
488쪽
ideo ad ipsum desideratiar magnus ordo in formis praeuijs secundum Ordi
nem naturalem, ut pote seminis, sanguinis .carnis &c. hinc vero huiusmodi formae praecedunt illam corporis formationem percunctas tres mutationes tempore sibi succedentes; in resurrectione vero subito reparabitur de carnibus, vel alijs, in quae fuit prius
resolutum;ergo tota natura creata noPoterit re parare illud corpus eo modo, quo nunc reparabitur ita subito. Quinta Concluso. Reparato corrore humano, a quocumque fiat illa
reparatio,non potest a sua natura reuniti illi anima rationalis, nec a se ipsa tanquam a causa efficiente illius vitionis. Probatur utrumque, quia causa
aequivoca est simpliciter nobilior suo effectu, ex Augustino lib. 8 3. Qvq-sion.quqst. 2.&eX Avicen.7. MetaP. cap. 3. sed homo est persectior simpliciter anima sua, sicut totum parte&quaecumque substatia corporea ergo nec anima, nec alia substantia corpor rea alia ab homine potest esse causa ei sectiva hominis. Praeterea eκ 2.Phys. forma de causa efficiens non crines dunt in idem numero; ergo anima, quae est causa formalis hominis, non est caula effectiva eiusdem.Tertio nominus naturalis sitit prima vitio factam generatione, quam illa, quae fit in resurrectione: sed anima non ponitur causa activa illius unionis, sed solus Deus creans Sc infundens; ergo solus Deus potest esse causa unionis alii maecum corpore,& non anima. Concedit
ergo, quod scut prima productio limminis soli virtuti diuini activae subest, se soli eidem subest productio secunda,quae consistit in animatione corporis organici prius mortes,quae est vera restius in . Sed dices,quod forma organi in dispositio ti&essitas ad animam rationalem;ergo si natura potest ad forma organicam, poterat illi reunire forma rationalem. Res de quod in sust Ptiuo quocumq; modo disposto tibi, est dispositio necessitans ad animas itationales, 'uia cum qualibet tali αspositione stat potentia contradicti nis,quae necessitati repugnan de thlud verbum usitatum,quod est dispo sitio necessitans ad formam, debet se
intelligi, quod dispositio non stnecessitans, sed quod ipsa posta, ei Mens necessario inchidit formam, si est naturale, Schoc necessario simpliciter, vel secundum quid: ut quando asens est volutarium, dc dispo uit se agere,& hoc ultimo modo tarma corporei . tatis est disposita necessitans ad anuma, non quod eκ ista, ve Ivirtute eius, sequatur animatio, sed quia ipsa potDtia agens necessitate conditionata, Gue dispositionis, inducit Amram , ad
Ad argumentam principis Ari AD primum, concesso antecedente negatur consequentia, non enim valet, potest natura in proces- .sum resolutivum; ergo in processum compositiuum,quod fuit non componendo totum: est instantia clara, sum enim diuidere solidum, non tamen partes diuisas in una continuare.
Ad secundum, quod non est ali qua potentia passiua creata, cui non respondeat potentia activa in natura, ne ponatur ipsa passiua esse se stra , sed tamen illa potentia actisua correspondens potentiae passiuae
aliter Ponitur a Ph losophis, aliter a
489쪽
Num resurrectio generalis sit sutura. 4 s
Theologis:Philosophi enim dicerem, illam potentiam passiniana passivet iraturali corrcipondentem, esse naturale naturaliter agente in viventibu sergo omni in tentiae acti naturali correspondet alia activa,quae possit eam ad actu reducere: sed non oportet ville sit naturalis stricte et ut est agens per modum naturae,sed naturalis,i. Physice agens,vel libere,qualis est Deus, rospectu omnium aliarum a se. Ad tertium dico,i est pro tertia sententia, quam probabile esse diximus.
PAnai firmat tua probatur, quia se.
cundum Damala lib. 3 c. i q. quod commune est omni b. in eade specie, naturale est: sed resurrectio est communis omnibus;erM dcc. Secundo illa mutatio est naturalis, quae terminatur ad sorina ne uraliter perficiente ipsum mutabiles ed resu rectio terminatur ad alam naturaliter Perficiente corpus; ergo est naturalis. Consequentia est nota,cu minori; Maior atur, quia sicut motus ille est naturalis,et a terminatur ad quietem naturalem,ita illa mutatio erit naturalis,qus est ad forma naturaliter perficientem ipsam mutationis subiectum. Tertio,qd est in appetitu naae, na rurale est, et a natura non iandauit a'Petitu frustra: sed ala naturaliter appetit re uniri corpori, siti Augustinus Gen. lib. 22.c. 3 3. ait. n. ibi, ala Pp a ctu ad corpus retardatur,ne tota in intensione feratur in summu caelu; ergo resurrectio seu reunitio alae ad corpus erit natis ed dices,hunc appetitu essetiis eκ parte alae.Sed contra, ea corpus humanum ex coniunctione sui mala
est nate ; ergo Sc illa ordinatio: sed il
lud, ad O res naliter ordinatur; habet
naturalem appetitum,ut ignis ad esse surtum; igitur etiam eri Parte cor Pintis est appetitus ad resurrectionem. Quaestione ista tractant D. ctores in η. l. 4 3 .& ibi de Scotus,q. 4. Ad cuius intelligentia notandu ex Scoto ibide, eX Arist. I aop. Ad opponitur diuellis aequi uoce di; undecu nate opponatur supernali, libero, ac violento, necessariu est quid squi uocu ,et p consequens distia guendu priusqua de eo agatur. Natura leaergo sumitur duobusmodis: Primo eX parte principi j activi l cundo eκ parte Passiui.Si eX parte Princiis
pij activi sumatur, tuc opponitur ei agens liberii Sc supernaturale; unde agens nate di, quod necessitate nati agit determinatu ad actione eX Ppria natura, sciit ignis ad comburendit: ages vero libem est:quod se ipsu dete minat ad agendu . Vt veroopponitur agenti supernaturali sic describitur: agens nate est, quod habet natem ordine activi ad passu;supernaturale vero, Q eXcedit oem ordine naturales primonio quodlibet agens creatu est na leuesecundo mes solii agens increatum di supernaturale. EX parte vero passi nate opponitur violento,prout naturalitet
di moueri vel pati,quia Patitur sim propria inclinatione passi, ut qu ignis mouetur sursum,& terra deorsu, vel aqua . a calore ad frigiditate; violenter vero qn mouetur vel patitur contra naturale inclinationem ut si ignis mouetur deorsum,& terra sursum, ek aqua a frigiditate ad calorem, naturale ergo eK
parte passi illud proprie di , quod est
im propriam eius inclinatione naturale. Eκ licia sequitur Q naturale & violentum eN parte Palsi non sunt opposta contraria immediata,imo est in ea inediti, quando.spassum neutro m
do inclinatur ad illud, quod recipit,
490쪽
ψ s 8 Controuersia Quintadecima
siue superficies ad albedinem et nigredinem,uel ad medium colore, ad hoc vero nullam habet mclinatione, nec ad aliquid eorum, sed naturaliter se habet. Sequitur etiani, quod in primo passo, scilicet tua teria Prima, non Potest elle violetitia, quia non inclinatur contra aliquid, cuius est receptiuum, haec autem distinctio naturalis& vicis lenit, ac neutralis, accipitur in passo,
Pio ut comparatur ad agen aquosorinam recipi dicitur naturaliter moueri, quia mouet ab agente maturalitersbi correspon de nie; supernaturaliter
vero moueri dicitur, qua do ab agente supra tota ordinem naturalis agentis mouetur licet forma,quam imprimit,
sit naturalis. Naturale ergo eXParte
principii acti ut d tinguitur contra liberum supranaturale, eX Parte v
ro passi distinguitur contra violetum& neutrum. Ex iis collige, quod potentia passi ad formam vel est naturalis,si si secundum propriam eius inclinationem,uel violenta,si forma sit cλtra eius inclinationem , vel neutra, si neque ad eam, neque ad oppositam inclinetur. equitur etiam, quod vimitentum praecise dicitur eX parte passi ad sormam, non vero e X Parte Principij achivi. Sed contra, quia secundum Philosoplium 3.Ethic. violentum est, cuius Principium est extra, passis non conserente vim tergo in diffinitione violenti ponitur principium activuna. Respondeo, quod illud dicitur per se causa, quo polito circumscripto vel variato quocumq; aliorii seqintur eis istus rat licet sorina, contra quam inclinatur passum, non inducatur nisi per agens Perse violentans pasta, tamen perseratio violenti est ex habitudine passi ad sermana, quia Pasib & Dr ma manentibus in sua ratione, puta quod sum a sit receptibilis tamen contra inclinationem passi quomodocunque u rietur agens Passum violenter recipit, quod patet, quod non tantum in inis duci , sed etiam in permanere dicitur, quod aliqua forma violeter permanet in passis, cum iam actua agentis recessit et similiter dicitur aliqua forma na-t uraliter permanere transacta agentis actione est ergo ibi violentia & nat ralitas praecise per coparationem se inae ad passum, nulla habita conside ratione ad agens: ergo ratio violentiae vel naturalitas oppositi non sumitur per comparationem ad agens. Concedo ergo, quod in descriptione violenti
ponitur agens tanquam quid extrin-lecum , sed non tanquam complens naturam seu rationem violemi,sed tδtummodo completur pe illud,pa
non conserente vim. Cons militer tiacet passum recipiat aliquam sormam aliquo modo supernaturalem , dc in hoc posset supernaturalitas dicere inodum habitudinis passi ad Armam, tamen nVnquam dicitur supernaturale, nisi quia recipit eam a tali agentris, supernaturali, cuius probatio est,quias passum reciperet sormam sui nat raliter persectivam,ab agente su dinaturali ad eam supernaturaliter recPeret, non quidem propter habitudianem ad formam, quia sic nauaraliter recipit, sed propter habitudinem ad
gens, a quo reci Pit. Secundo obserua e X Seraphico Doctore art. I .q. . quod in resurrect ostetria considerantur .Primum est corporis ex pulveribus resoriaratio.Secunda ipsi corpori resormato animae v nlo. Tertiu unitorum inseparabilis colligatio, per quam totum redditur incorrui': ibile.prinium, inquit,est contra loli-