Controuersiae theologicae inter S. Thomam, et Scotum; super quatuor sententiarum libros; in quibus discordantes opiniones referuntur, potiores difficultates elucidantur, & responsiones ad argumenta Scoti reijciuntur. Prima quarta pars. Auctore reuren

발행: 1617년

분량: 523페이지

출처: archive.org

분류: 철학

51쪽

16 Controuersa primas disserentia, quae per illam particula

Emcaciter intelligitur

Ad confirmationem concedo, suciamentum rem cultam significa.

re,ad quam signi fican clam, de ab limminibus intelligendam, signum sensibile congrue tuit a diuina sapientia

institutum.

O res o verba, qui sunt maueria ct forma cramentorum sint parates componentes ct constia tuent sacramentum.

PArs negatiua probatur Primo,ssa quaestio supponit falsum, s.res scverba esse materiam dc formam sacramenti, id videtur impossibile,quia certam ratione formet habere no possunt,cum forma sit in materia: verba Baptismi, sunt ut sorina in ipsa ablutione ; Se verba sacramenti poenitentiae, qu sunt Ego te absoluo,in consessione , Scin alii poenitentis actibus,3c verba consecrationis Eucharistiae in Pane dc vino; ergo non habent rati

nem formae,&consequenter non habent rationem partium com Ponentium sacramentum. Secundo. Sacramentumes unum per se, quia habet unum per se conceptum ut eX art. praecedenti constat; sed res de verba non Possunt v-niam per se e tacere,cum unum ratione potenti et respectu alterius non habeat,ergo non pol sunt esse Partes coponentes sacramentum.

Circa hanc quaestione duas in uniuersum reperio sententias: prima assserit, rinam sacramenti non esse ipsius acramenti partem, sic sentit S tu in A. 13. art. I. tractans de baptia

sino, ubi totam baptismi significati

nem in a blutione cos stere amrmat, idem docet de poenitentia sq.d. ei utidem lib. de consequenter de omniabus sacramentis, quae in usia consciu-tur,& a fortiora illud asserit de Eucharistia, quia materia eius est perni nens; luocirca d. 6.q. I .ar. i . dicit,se maria sacramenti Eucharistiae esse sacramentale quoddam. Ratio huius sententiae tundamentalis est,quia in artificialibus tota substantia rei est materia dc pro ea supponu ut nomina huiusmodi res significantia. Secunda sentetia videtur esse Scotti,asserentis,materiam Sc formam sacramentorum non semper esse sacramenti partes, sed interdum esse, de interdum non esse,iuxta varias sacra metorum significationes; haec autem signiscatio est aliquando tota in t to composito ex materia Sc forma,ut

in Baptismo Sc CH firmatione, in quibus partes componentes sunt materia dc sorma:interdum vero sola somnia huiusmodi significatio est, ut in

sacramento poenitentiae,in ablutione sacerdoti Sc tunc illa est totum sacramentum; materia vero solum conuenit ut quid prae requisitum E contrario vero aliquando tota significatio est in materia, serma vero solum se habet ut efficiens, respectu materiae, ut videre e si in Eucharistia in qua signi sicatio est in speciebus sacramentalibus c solae iplae sunt sacramentu,sorma vero est solum causa emesens sacramenti, nec est huius pars,led s la materia est totum sacramentum. Hec sentetia colligitur eκ eodem Scoto in A.d. 3.q. I.&d.8. q. I. dcd. 16.q.

i. Ad huius rei intelligentiam Primo obseruandum est, quod si sacramentum sumatur Pro Per se sugni

52쪽

De Sacramentis. Iriniscat , se a ipsius est ipsa relatio

igni, qua se aliter est sacrametum, sicut sorma albi Brinaliter sumpti est ipsa albedo,& forma generationis est ipsa generestas: materia vera Sacrais menti est totum tantametum ipsius, uod sacramentum denominatiueicitur, sicut animal dicitur genus. Si vero sumatur pro per se significato , quod est totum fundamentum illimrelationis,quod sacramentum pro formali importat, quodque nomine in sacramento importatur tunc in ipso consideramus res & verba , eκ quibus

quodammodo viatim efficitur. Secundo obserua, compositionem

per se fieri non posse, nisi eκ per se a ctu, & per se potentia; itaque eκ ijs duobus compositio seu compositum proprie & in rigore physico Sc meta- physico constat ; in compositione physica materia est per se Potentia,

sorina vero substantialis est per se actus ; in metaphysica vero genus habet rationem per se potentiae, differentia per se actus. sic autem resse habet, quod materia est prior ADina, habetque rationem determinabilis ; forma vero posterior, habetque rationem determinantis. Rursus sor. ma est spiritualior ela persectior ipsa materia. Haec compositio propria dc rigorosa nullo modo reperiri potest interea, quorum neutrum est per se Potentia,aut per se actus alterius;cum enim in Sacramento pro per se deii minate sumpto, res & verba sic nuth:

tenus se habere possunt, quis enim

sanae mentis verba per se denomin re & actuare ablutionem , dc contra per se denominari ablutionem a verbis affirmabit i) in ipsis ratio materiae ct formae reperienda est quasi per

metaphoram de similitudine ad ma- controu. Para IV. teria & sormam , quamque Scotus in A. d. 3.q 2. sic inuenit, aitque veram ;tamen si in fundamento isto sint plura ,eX quibus aliquo modo fit unum

Sacramentum, quae non omnino aequaliter se liabent, sed alteru sit quasi Praevium dc determinabile; alterum quasi posterius & determinatio P cedentis, primum potest dici quasi materia per quandam similitudinem ad materiam, & alterum Arma; materiei enim est praecedere suam o iginem & determinati, serma vero L-quitur determinare. Similiter illud,

quod est principalius & actualius, test dici forma respectu potentiali ris, dc quod est spiritualius, potest dici

forma respectu nutus, quod est minus

spirituale. Ad propositum dico, quod

in ijs Sacramentis,in quibus res & vem

ba concurrunt, tanquam eorum Par

tes , Potior Pars sunt verba, quia eieAugustino a. de Doctr. Christ. cap. I. verba inter homines obtinuerunt insignificando principatum : at tota ratio sacramenti est in significando; ergo ex hac parte verba sunt potiva inlacramentis quam res, & in Baptismo verba quam ablutio; Quocirca verba ob eorum p incipalitatem in significando pollunt dici forma respectu re

ru,quae ad sacramentum concurrunt. Secundo, quando verba respectu rerum sunt determinantia, ut in Baptiumo ablutio per verba Baptisini dete minatur: Ubi ergo in aliquo signo sensibili sacrainentali res & verba comcurrunt simul, verba ob metaphoras supradictas Arma dicuntur , non quidem proprie, sed Per metaph ram dc similituditiem ad formam; res vero, quae minus principales sunt insignificando, determinantur, qvsp rverba per similitudinem ad mater A tiam

53쪽

Iῖ Controirema Prima

tiam dici possunt male ia Sacra moti . Tertio obserua, partes in multiplici differentia sitas esse; aliae namque sunt eis eritiales,ut paries Physicae, cuiusmodi sunt materia de forma;& metaph3 sicae, qualia sunt genus Jc differentia: aliae sunt integrantes , ut manu , caput, brachia in animali, Sc funda mentum ,parietes,& tectum in domo. His constitutis sit Prima conclusio. Si Sacramentum formaliter accipiatur, siue pro Perse significato in sua ratione essentiali,

nec res, nec verba includit tanquam

paries essentiales eius de quid litati uas: Conclusio haec satis colligitur ex supradictis , siquidem res & verba, quae sub lysensibile comprehenduntur , ad Sacramenti diffinitionem solum additamenta pertinere ostendimus,& veluti sundamentum dc s biectum relationis, quam Pro sermali Sacram ctum importat,ut art. I XaP.

Praecedenti ostendimus: at id, quod ut additamentum ad diffinitionem licuius spectat, non est de sermali r tione eius; quia res absoluta, quale est huiusmodi sundamentum, no potest esse de ratione Brinali Sc essentia relationis:Sed res & verba sunt veluti sun lamentum relationis, quam dicit Sacramentum ad rem significatam; ergo non possunt esse de eius ratione rinali Sc essentia. Tandem subiectum non est de ratione formali &quidditativa accidentis,ut de se patet; ergo nec tandamentum est de essentia relationis, quia sicut se habet subiectum ad accidens, ita sundamentum ad relationem, quantum ad rationes formales Sc diffinitiones; quia sicut subiectum pertinet ut additum ad dis finitionem accidentis, ita standamentum ut additum ad rationem &di finitionem Sacramenti spectat

Conclusio est Scoti in d. I .q. I. Secunda conclusio. Si Sacrametum

sumatur pro per se denominato P de quo Sacramentum formaliter dicitur, sicut genus de animali, ut Baptismus Pro ablutione & verbis, non est quid compositum ex rebus Sc verbis, pr pria &rigorosa coinpositione, sed metaphorica Sc similitudinaria. Probatur prima pars, quia ut notabili primo diximus, propria &iigorosa compositio non fit, nisi ex per se actu Sc per

se potenti uesed clarissimum est, resi fas in ordine ad verba, vel contra, nec rationem, pro per se actus, nec rati

nem pro per se potentis habere; ergo

nullatenus ex ijs compostum Dotest esse propria dc rigorosa compotiti orizcompositum. Cosequentia est euides; minor vero probatur, quia sola materia physica & se a substantialis habent rationem Perse potentiae & per se actus in rebus: at quis poterit intelligere ablutionem esse per se potentiam in ordine ad verba,quibus Baptismus conficitur, dc verba esse per se actum in ordine ad ablutionem a certe cum neutrum si materia prima, nec serina substantialis, satis constat, non esse per se potentiam, nec per se actu.

Nec si per se potentiam & per se actu

metapnysice consideres , cuiusmodi sunt genus. disserentia incompositione speciei, rem & verba per se potentiam di per se actum esse assim bis, qua enim ratione verba abluti

nis differentia esse possunt Neque enim ablutio per se, sicut genus per

differentiam determinatur ad esse B ptismi, ut satis de se patet. Quocirca nostra conclusio indubitata esse debet apud omne. Doctores. Secunda Par. eiusdem conclusionis patet eκ dictis

54쪽

De Sacramentis. I

dictis in fine secundi notabilis. Hanc

conclusonem tenet Scotus in A. d. 3.

q. a. disputans de Baptismi dissilib

tione.

Tertia conclusio.In omnibus nouelegis sacramentis res eriuntur res, ut

materia , vel quas materia, Sc verba, ut sorina,vel quasi sorma. Conclusi nem hanc ponit Bellarminus lib. I. de sacramentis in genere capit. I 8. quam saltem quo ad modum linuendia nemine negandam esse fatetur, quia habetur expresie in Concilio Florentino,in instit. Armenoni ,quq sacro Concilio approbante facta est; Et ita in sacris literis expresse habemus,res & verba in quatuor sacram tis,in Baptismo Marc. I 6.Baptizantes eos in nomine Patris Sc Filii & Spiritus sancti: In Eucharistia Matth. 26. Ibi ponitur Panis ut res & verba, Hoc

est corpus meum. In Confirmatione Actorum 8.ubi ponitur manus imp stio&oratio, quae verbis fit. In Eκ- trema unctione Iacobi s. ubi ponitur unctio & oratio.De caeteris autem Sacramentis quamuis non sint aperte scripturae, tamen ex traditione Eces

sae constat, uti Concilium Tridenti ubi supra eκplicauit.Ratio vero a priori,ob quam omnia Sacramenta rebus& veibis constant,polita est in voluntate Christi instituentis scongruentiae

vero sunt, quas D. Thom. ad Ferr. 3.

Par. q. 6.art. λ. dilucide satis & studiose affert:ait enim, quod cum Sacramenta ad hominum satisfactionem veluti quaedam es scacia lana adhibentur,tiibus modis considerari possunt, &quouis modo eis congruit, quM ve ba rebus sensbilibus adhibeantur.

Primo considerantur eX Parte causae significantis, quod est Vcibum incarnatum, cui Sacramento quodammodo consor matur In hoc, quod rei sensbili verbum adhibetur, sicut in mὶ sterio Incarnationis carni sensibili est verbum Dei unitum. Secundo cosiderari possunt eκ parte hominis, qui sanctificatur, qui eN

corpore & anima componitur , cui medicina sacramentalis Proporti natur, quae per rem visibilem corpus tangit, & per verbum ab anima creditur, iuxta Augustinum super illud

Ioan. I S. Iam vos mundi estis, &c. dicentem, unde est ista lata virtus aquet, ut corpu5 tangat,de cor abluat, nis f

uente verbo, no quia dicitur, sed quia

creditur.

Tertio considerari possunt ex Pa te ipsus significationis sacramentalis; cum vero verba in significando,ut s Pra dicebamus, principatum obtinu rint, possunt enim diuersimode so mari ad significandos diuersos mentis conreptus,propter quod per ea magis distincte possum us exprimere, quod mente concipimus, ideo ad perfini nem significationis sacramentalis factum est,ut significatio rerum sensibilium per aliqua verba determinareturinam aqua significare potest absolute ablutionem,sed cum dicitur: Esate baptizo in nomine Patris . c. de terminatur ad significandam emundationem spiritualem: quamuis autehaec certa sint de nostris Sacramentis.

tamen de Sacramentis veteris legis probabile est, nulla habuisse verba, quia in sacra Sc iptura veteri,ubi Προscribuntur ritus praecipui Sacramentorum, nulla verborum fit mentio, ut Patet Genesa 7. ubi circumcisionis imtus pr scribitur,& Exodi i 1.ubi Agni Palchalis ritus constituitur c Leuit.8. ubi ordinationis ritus ponitur . Praeterea ratio etiam postulare videbatur, B a vi

55쪽

ro Controuersia Ptima.

ut Sacramenta noua ab ipso Christo instituta fgna essent clariora, quam Vetera , quae ut minister Dei instituit.

Si vero Aipias, Leuit. . praescribit sacrificia pro peccato, Sibi praecipit,

ut Sacerdos pro offerente oret. R syondeo primo, orationem illam non

isse de essentia iactificii pro Peccato, sed soluin addi debuisse in usu, seu administratiotie Sacramenti illius, ad facilius impetrandum: quod credibile admodum fit, quia in sacrificio pro peccatis Sacerdotis nulla adhibetur oratio, sed solum in sacrificio pro peccato aliorum de populo. Sed contra hanc conclusionem dissicultas occurrit, de Sacramento Pc nitentiae de Matrimonii, quia tam nitentia qua Matrimonium solis verbis conficitur. De Sacramento Poenitentiae patet, siquidem ipsa consesso&absolutio in verbis consistunt. Sacramentum vero interdum Matrimonii nedum sit verbis,quibus unus qui que coniugis consensus eXprimitur, interdum vero sine verbis,nutibus, scilicet aut alijs significationibus. Durad.

in η.d. I .q. 3 .libenter concedit, Praedicta duo Sacramenta rebus non constare, sicque asserit, nostram conci sionem non esse uniuersaliter veram; quod de Sacramento Matrimonijc cedit Adrianus q. a. de Baptis in fine. Caeterum nostra conclusio uniuersaliter vera eli de omnibus Sacramentis

nouae legiri licet ratio materiae & sormae in ipsis cum omni Egore & pr Prietate physica no reperiatur, qui Lquid aliqui moderni sentiant: Neque Concit.Tridentinum de Florent. aliud docent,quia loquendo predicta Concal. de actibus Poenitentiae di Xerunt,illos esse quasi materia Saciamenti PPDitentiae, in qua locullane illa partiacula, quasi, est diminuens. Quod ce tissimum esse arbitror, quia opposta est in intelligibile , quomodo enim contritio dc consessio possunt in rigore physico actuari & informari per

verba absolutionis a per metaphoram rationem sorniae dc materiae inducul; Habent ergo quasi rationem materiae

confesso dc contritio per ipsum explicata: dcveiba absolutionis rationem quasi formae. Nec ut Sacramenta diacantur costare rebus dc verbis, necesse est,ut res non stat verba, Sc verba non

snt res; sed sat est, si aliquid sungatur

vice rei, aliud vi e verbi, quod satis in Sacramento Poenitentiae patet, ubi fieri potest, ut nulla sint alia signa,

Praeter verba, nam in eo forma est a lutio, materia remota sunt Peccata. ProNima vero sunt actus Poenitentis,

id est, cottitio, confesso, Sc satisfactio, quatenus inno Produntur eXterno. Potest autem fieri , ut quis non hisbeat peccata, nisi verbo commissa, de tunc materia remota erunt sela ver baepotest autem fieri ut non ostendat signa contritionis, confessionis, sati factionis nisi verbis, non enim est deessentia Sacramenti,ut poetistens Pl

ret , suspiret, sectat genua dcc. Sed si

tantum verbo dicat ina peccata,& diacat se esse contritum, Sc velle satisfacere,potest absolui; Quare materia tunc proNima non erunt iusi verba, vere tamen dicuntur esse res dc verba in eo Sacramento,quia Peccatum verbo commissum, non ut verbum, sed ut peccatum materia est consessionis, peccatum vero formaliter no est verbum , sed res dc verba, ratione valde distincta; Sic etiam consessio non est Pro e materia Sacramenti,ut oratio Quaedam est, sed ut poenitentis .

Idem

56쪽

De sacramentis. 2I

Idem iam de serina ostendi pote

in Sacramento Matrimonij omnium coniensu loco verborum sufficilii nutus vel signa,quae propriE verba non

sunt, eXprimitur tamen per ea consensus interior, nec ad rationem contractus Matrimoni j susscit nisi explicite, nec ad Sacramenti rationem , cu Sacramentum eX supradictis est visibile signum, cuius ratio interiori consensui haud conuenire potest, sed declarandum hic est,qua ratione consensus utriusq; coniugis rationem materiae&formae induat; De qua re breuiter dico,eXtremam c remoniam huius Sacramenti esse contractum, qui inter coniuges perficitur, inoi aut contractu huiulmodi duo concurrunt, ut Puta traditio & acceptio illius rei, de qua fit contractus,ut in pr lenti, mutua traditio & acceptatio corporum,eX quibus traditio supponitur accePlationi,per illam inchoatur contractus, per hanc vero perficitur ι quo fit, ut utriusq; coniugis colensus siue verbis,

siue nutibus expressu quatenus mi tuam traditionem continent, habent rationem inate ioci quatenus vero mutuam acceptationem efficiuut, habet rationem sorinae. Eκ quibus sequitur iam peculiare esse huius Sacramenti, quod nec in materia, nec in forma verba proprie,& in rigore sumpta, requirat,cum illa mutua traditio,& acceptatio solis nutibus exprimi, significari, ac seripossit; Scratio est,quia Christus Dorninus nihil aliud voluit ad hoc Sacramentum, ut sensibile signum, qua quod ad perficiendum humanum cotractum erat necessarium, ad que fluet libet signa sufficiunt, quibus consensus utriusq; coniugis eXplicatur,etiams non sint verba propite, quia verba ad id requiruntur, ut consensus signi.c-rou .Pars IIII. ficet, cum vem per illa signa & nutus sufficienter exprimatur illa sui it quadam proportione veluti verba.

Sed ob jcies,quod forma propria in

Sacramentis est ipi a sigilificatio, nam in omni signo materia est res ad significandum imposta,forma vero signuconstituenβ est significatio; ergo prae ter significationem nulla est sorma Sacramenti,sed quidquid significat siue res sit, siue verbum, est Sacranacti m teria. Respondeo, haec duo inter seno Pugnare. s. quod significatio sit vitima Sacramenti forma, quae ad qua- te inest toti composio sensibili ex robus & verbis,& quod in eo composito

una pars ad aliam comparata habeat rationem materiae, & altera formae; hoc exemplo rerum artificialiu osteditur. Domus enim unum quide est, cuius ultima forma est totius domus figura, quae in coposito eκ multis materialibus partibus ita inter se dispositis Sc ordinatis, colistit ut una respectu alterius sit veluti serma & materia, nafundamentum Sc parietes, quae techo supponuntur,habent ratione in quasi materiae, tectum vero quasi serinae. Praeterea quia materia & forma sacraninorii habent suas partiales significationes, rone quaru unu integrum signum costituunt: unde sit, quod licet tota significatio si veluti forma totius Sacramenti, tamen c5parando significationc,re,& 'acrametu ad fgii sicationem verbi, illa st quasi materia, haec vero quasi serina, quia ut supra

diκυsigia incatio elementi Sacramenti, est magis indeterminata dc imperfecta, determinatur vero ac Pein itur per Armae significationem. arta concl.Non est necesse, ut in omni Sacranicto res Scverba ita conisigantur, ut Partes essentiales eiusdem

57쪽

2 2 Controuersa Prima

ret . Haec conclusio est Bellariiiiiiij,ad cuius probationem supponit, Sacramentum quandam habere similitudinem cum rebus naturalibus eta materia Scforma constantibus , tameno esse re vera compositum naturale, idq;non esse repetiendas in eo omnes

Proprietates materiae & se ae , quae in materijs dc formis naturalibus reperiuntur, sed satis esse si aliqua reperiatur.Nunc probatur concluso adhibito exemplo in Eucharistiae Sacramento,in quo omnium consensu res pio materia inueni utur. spanis 3c vi nutu, dc verba pro sorma, Hoc est corpus meitin, Hic est sangm s meus,& tamenunquam res ista Sc verba ita coniunguntur,ut materia Sc forma in naturalibus,nam vel Sacramentum Eucliaristi est solu res ipsa consecrata,id est, species panis Sc vini, ut continet Corpus, ct Sanguinem Christ:: vel etiam consecratio, aut sumptio, ut quidam volunt. Si consecratio dicitur Saci mentum , tunc verba habemus, sed rem non habemus, eX qua comPO- natur, tota enim consecratio in ve bis consistit, nam panis & vinum non concurrunt ut pars consecrationis,sed ut subiectit,circa quod agit Sacerdos,& in quo consecrantis actio recipitur. Si vero res ipsa cosecrata est Sacrametum,tunc rem habemus, sed non verba, m quibus Sacramentum componatur, verba enim respectu rei cons cratae non sunt partes ementiales eius,

sed principium productivum; pars.n. essentialis manet cum ipsa re, verba

autem non manent cum re consecra

ta,imo tunc incipit primum res consecrata,cum verba desinunt esse. Quocirca Concilium Florentinum in instructione Armenorum, non dicit, verba Eucharistiae esse formam Sacramenti,

sed con sectationis. Et cum ἰdem Concilium ibidem, & Tridentinum Sei

IAcan. 4.de sacramento penitentiae loquuntur,dicunt, actus penitentiς esse quasi materia,non audent absolute dicere, esse materiam . Et Scotus licet consessionem,contr: tionem,&satisfactionem praerequiri asserat necessatio ad absolutionem, & non neget habere se quasi materiam Sacramenti; csterii negat esse essentiales siue par tes , vel totam esse uiam Sacramenti, quam ipsa absolutione constituit: ita ut actus rinitentiae no lint veluti pars essentialis Sacramenti ps nitentiae, etsi sint veluti in ateria eius, non ex qua ψsed in qua, vel supra quam sit, ita ut sine ea nullum sit Sacramentum riui tentiae. Sed de his, Sceorum veritate

insectus suo loco disputabimus. Sed si res in verba sunt quas partes esset tiales in aliquibus, vel quasi in omnibus Sacramentis,quae in usu Persiciuntur,quae simultas erit in ipsis necessaria,ut Sacramentum efficiatur a nam cum rationem materiae & formae ii

duant videtur quod necessario debeat esse simul ad constituendum idem copositum,cuius oppositu euenit; na cures Sacramentoru, quia Persiciuntur, & similiter verba sint successiva, contingit,ut quando serina est , iam non sit materia,&e contra: nam qui heri consessus est, hodie abluitur, ergo non possunt habere simultatem.P

terea cum materia dc forma Sacramelorum sunt res diuersorum generum, non videntur unionem aliquam admittere,& consequenter nec simultatem. De hac re disputat Scotus in η. dist. 6. q. 3. ubi specialiter inquirit de Baptismo, quae simultas inter ablutio nem & verba sit necessaria; dc respondet affirmative, simultatem requiri,

58쪽

De Sacramentis. 2y

eulus res causam asserit esse Christi Domini institutionem;quia ipse instituit ablutionem dc verba, vesut unun signum completum adsignifica dum effectum, ita quod neutrum esset Ggnum sine altero. Sed qualis si ista simultas, ipse eXplicat refutata quadaopinione Landulfi in cap. detrah. q.

I o. asserentis, aquam non esse Sacramentum, nisi quando coniuncta est cum verbo,scilicet in ultima prolati

ne ipsus Armae, adeo quod si in illo

vltimo instati, in quo forma terminarur, &aqua fit Sacramentum, puer non esset in aqua, non esset baptizatus.Dicit ergo bcotus quod non requLmur simultas metaphysica, &natu ratis, sed moralis, talis, qualis requiri tur in actibus humanis, quia non Viniuit nos Christus obligare ad tam subtilem simultatem , quam viX posset homo percipere velleruare. Indica tur autem simultas inter factum limminis & verba,quia incipit unum antequam finiatur alterum, & hoc indifferenter, siue istud primum finiexit quam illud, ue conuerso; unde siue sacerdos prius immergat Puerum una immersione, Sc dicto Tebaptizo,immergat cum illis uerbis si quentab. emussiciens simultas, dum tam prolationem finiat ante ince Ptionem ablutionis, talis simultas est

ad Baptistium sitfficiens. Circa hac difficultatem dico, quod etsi ex eo,quὀd res & verba rationemniateriae & formae ad effectionem Scompostionem Sacramenti habeant, concludatur, necessariam esse inter ea aliquam coniuriistionem & s multatem; caeterum id ipsam ex dictis ratione materiae non reperitur, nisi per quandam accommodatione DO enim DPortet ut omnes materiae i csormae

conditiones in proprietate & rigore

eis conueniant, licet necessarium sit. ut secundum aliquam analogiam de Proportionem eas participent; neque OPOrtet, ut aliquo modo sint simul de coniuncta, alias enim unum efficere non possent.Quapropter Augustinus ait: Accedit verbum ad elementu dc fit

sacramentu,quia accessus coniuncti

nem aliquam significat,& consequenter sinultatem, quia quae simul iam sunt, coniungi non polunt: dc ideo sermae Sacramentorum saepe hanc coniunctionem vel propinquitatem requirunt ; cum enim minister dicit: Ego te baptizo,verba haec ex sua vi requirunt, ut actus baptizandi etiam tamul fiant, nam si antea fuisset faeta, non videretur satis esse formae mat Ham de praesenti indicantis ; hoc ex

natura formae, cuius vim verba habet in Sacramentis, deprehenditur, nam materia determinatur per formam; ergo necesse est, ut simul coniungatur ipsa, alias cuim nec determinabit, nec illa determinabitur. Illa ergo Propinquitas 3c sinultas est necesse, ut Per modum materiae & formae res de verba unum sacramentu componere possint , nec illa simultas requiritur, qin rebus permanentibus est 1iecelsa ria, sed ea, quae ad compositionem

rerum succestiuam attinet,quia sacra, mentu non res permanens,led successiva est.Si autem inquiras,quanta ligcs multas esse debeat, Rei pondco,nol eandem in omnibus Sacramentis requiri, sed diuertain, Pro Sacrament rum diuerstate,nec metaphysice Pensanda est, sed moraIiter; ita tamen ne magna interpolatio fiat, sed scut ex modo,quo fit actio, Sc quo verba Pr

feruntur iuXta communem humanum modum cocipiendi intelligatur B 4 unum

59쪽

2 a. Controuersa Prima.

vnusteti applicari. Ath csi multas moralis maior in aliquibus Sacramentis, quam in alijs requiritur , ut statim dicebamus , nam quando materia est ipsa ministri actio, Sc hic indicatur Per pronomen demonstrativum , aut Per verbum indicatiui modi; tunc maior requiritur propinquitas & simul ras in Baptismo, Confirmatione, E trema unctione , & in Sacramento ordinis,ubi per sertnam indicatur traditio potestati quam etiam significat traditio libri de calicis &c.ideo necesse est, ut illa duo moraliter simul fiant. Quocirca Scotus in Sacramento B ptismi illam simultatem esse posuit, quam supradicta diximus, nec abi

tio finiatur ante incePtionem Prol tionis verborum, nec prolatio verbo tum , s ab eis incipere contingat,ante inceptionem ablutionis. Quae sententia satis probabilis est in assignandis

Sacramentis, quamuis magis pia sit de scrupulis vacans illa sententia, quae asserit, non tantam requiri simulta tem, nam eis finita si actio dc subito verba proferantur,erit Sacramentum S sacramenti habebit effectum. In Matrimonio vero tanta requiritur λmultas inter verba mutuam traditimnem fgmficantia, & inter ea , quae

acceptationem mutuam ostendunt, quanta ad contractum humanum est necessaria; in Sacramento vero Poenitentiae luia materia eius non est actio

ministri, sed ipsius poenitentis, S quia huiusmodi Sacramentum perficitur per modum iuditi, ut docet Scotus in η. d. l . l.A. & I. quoad secundu tota materia, quae fit Per modum accusationis,supponitur ante sententiae eri plicationem , in qua sorma consistit, susscit ea simultas, quae naoraliter satis est, ut idem iudiciuin Peragi, dc per sententiam consummari intelli. gatur. De simultate vero Eucharistia requisita, ido loco dacemus. Quinta conclusio. In Sacramento Baptismi, O firmationis,Ordinis,e tremae Vnctionis, dc Matrimoni7,tota materia o verbis in actione ministri constans est, Pro qua Sacramentum

supponit, v. g. Baptismus non suprenit pro sola ablutione, nec pro solis verbis, sed pro constituto eX abluti ne & verbis. Cocluso est contra Sota asserente Baptismum pro sola ablutione supponere, dc sic de alip Sacris.

Probatur, quia in iis Sacramentis nec sola materia, nec sola forma fgniscat, sed utraque, eigo ex utroque comi' nitur Sacramentum , ergo supponit Pro toto composito,& non pro altera Parte, quia nulla illarum s aest S cramentum . Antecedens probatur inductione, nam in Baptismo, dc tamilibus, sic euenit; Sc probatur de B ptismo, nam ablutio Sacranactate habet ablutionem, uerba uero eXpres

sus de persectius fgniscant quam

ablutio. Et confirmatur ratio,quia S cramenta efficiunt, quod significantide quod significant efficiunt, sed non solum es iunt per formam, sed de

Per materiam, nam de aqua ait A gustinus, corpus tangit, dc cor abluit: Et eadem est de caeteri. ratio ; ergo etiam materia habet suam significationem. Et idem dicendum est de materia, quod non efficiunt Per eam si lana, sed performam,quia August. ait de Baptismo habere uim abluendi cor,dc ratione adiucti uerbi; ergo multo magis ipsum uelbum hanc uim habebit, quia Hopter quod unum quodque tale, & illud magis. Cum igniat Sacramenti significatio in praedicti Sacramentis non solum sit in sorina,

60쪽

De SacramentiS.

nec solum in materia , sed in utraque

sit nul , quatenus ad unum effectum concurrunt,sequitur, quod sacranaei tuni Pro constituto eκ virisque sup- Ponit , & non pro altera Parte tantum. Praeterea retorqueo arguinem

tum in Magistrum Sotum, nam iii reipsa facta omnia illa , quae componunt totum, in quo insit forma dc Spura artifici j, in domo, tectum, sundamentum , dc caetera, sunt partes componentes totam domum, qua uis una Pars respectu alterius dicatur habere rationem formae, vel materiae ; ergo pari ratione res Sc verba in Sacramento, quae inter se comparantur, ut materia dc serma, erunt Partes intrinsecae componentes Sacramentum, quia ex illis componit

integrum signum sensibile , in quo

est tota Sacramenti significatio; vnde illae duae partes licet inter se com- Parentur, ut materia & forma, tamen in ordine ad significationem materialiter se habent, ut satis supra ostendimus; ergo cuin sint vere sacramenti pat tes sacra metuum constituento, sacramentum pro nulla illarum supponet , sed pro constituto eXth; ergo Baptismus non supponit protola ablutione. Ex quo insero, malebotuin applicare illam regulam' dia lecticam , quae asserit, in rebus artificialibus nomi artificialia supponere Pro materiali, ut subest figurae uel formae , quia eX hoc contra iplum sic arguo, quia si ut nomen rei arti

ficialis per se non suppoint pro parreret materialis, sed pro tota materia, quae subest formae totius; nam D mus non supponit pro fundamento, ut subest parieti uel tecto, sed pro constituto eX omnibus, Pr ut eta eis una resultat figura : ita

signum ad placitum supponit pro

tota dc adsequata materia fgnificationis , quia ad significandum est composta,& non pro altera tantu pacte, quae ad aliam ut materia ad bo mam comparatur: sic igitur Sacramentum, non Pro altera Parte ma

teriali supponet, sed pro tota in teria , quae significationi substerni.

SeXta conclusio quaestioni satisfaciens . In Sacramentis in praecedenti coclusione sgnificatis,res de uerba sunt tanquam partes essentiales sacramenti. Concl. hec ex praecedenti fit notana si bacramentu ex ipsis com Ponitur,tanqua eX partitaex ipsis c, stat tanqua eX materia dc forma, sequitur manifeste, qd sint essentiales Partes eius , quia materia de forma ad rei et sentiam pertinent, nec diacendum esse Parte, integrales, quia tunc aliqua illarum ablata adhuc essentia sacramenti consistere possit, quod in nostro casu accidere nequit.

In principio articuli posta.

AD primum patet ex dictis nota

bili Σ. Ad secundu articulo Pri- cedenti Patet, Sacramentum pro sormali sumptum sub qua ratione diffinitur, habere unum Per se conc Ptum; m materiali vero licet non si ita per se unum ac proprie,nihil impedit,satis enim

est quod

unum

Partes efficiant ad signis.

SEARCH

MENU NAVIGATION