장음표시 사용
231쪽
t A expediat eomnionemeos. Simul atterulis quia si hoc illis v-tile erit quod Apostolus si aderit: illud minus villa erat quod illi volebant. ag Siduis,&e.J Turpis videri poterit, si cupientem virginta s. m. nubere non permittat: & illa suetit λrnicata. Item hoc loco non parentes vult docendo inflater Et in principio ipsius epistolae gratiasse dicit Deo agere,quod omni scientia sint repleti, suu qu que xlibi proponit exemplum dicens: Et si unpetitus sermone, sed non scientia. Saepe etiam arguit ignorantes. Et ignoranti tenebris con parauit. Galatas aeque stultitia notat, nec non Ephesiis lumen sa-dicii vii num filiarum: ne- 'si quis autem turpem se videri existi imat super pientiae stippliciter depicta. que enim potestatis illorum virgine sua, quodsit superadulta ,h dc ita oportet tui. potest esse propositum si ς- fieri quod vult faciat, non peccat,si nubat .Qamnae continςnt x sed num qui statuit in corde suo iii mus,non habens neces rii seu J
quemque i - ς rx po* potestatem autem habens suae volunta- 2: '
camis arbitrium, eam incor . - . . a. 4 e L . . iunt, itaqu*aedincentP a-
i sciuile. xi , Nil iudicauit in corde suo,struare virginem x suam, benelacita tigitur&qui matrimonio tui b Etita vestriferi,&αJ git virginem suam, bene facii: A qui non iungat, ns Si uis aut st eri linia, Si ita necesse lauit propter melius facit. Mulier alligata citicsi quanto tem- Duasiqi id, decisi quis sibi filiae volum ἰοῦ : n m p xρ- pore vir eius vivitii Quod si dormierit vir eius, li videtor sapiens, stultus est: tes quiJem Vsq; e*4iς berata est a lege. Cui autem vult, nubat,tantum in ''
matrix tem custodue de- sine ariorem se omnibus ar-
est: si auremissi noluerit, fiat cundum meum cMnuitum. Puto aux quod α- 's hi buuod nec isse est. ego spiritum Dei h beam. satur stem ait in si quod neccisse est. ζ qui xuit in cordesu. Irmiis , nonhabens neces
DE bis autem quae idolis iactificantur, sci-
α inflat m charitas vero ae ficat. R Si quis
isse ii iis eorti sis, de u in se isti . sς ς Mi quid , nondum co- Peuo. si a me, samoin ille firmus statuit, ius puel- gnouic, quemadmodum oporteat eum scire. Ἀοι. illaconsensus, patris naue- v Si quis autem diligit Deum , hic cognitus est tu voluntatem Et non iit m ab eo. p De escis autem quae idolis immolantur, αμ: q a idolis compellit fit nec si se . ia nillil est idolum in mundo . & V ς-JR petit quod
' sum qui dicantur dij, liue in caelo, liue in terra, u- diri iure' ui.&αὶ Ita con- quidem sunt dii multi ec domini multi: nobis si sunt ridico, dudit vir sinum causam , t tamen unus est Deus pater, ex quo omnia,&nos itardis,dcc.JIneaelo, ingesi:&eas faciat in omnibu' Hi in illo, de unus Dominus Iesus Christus, per sinctiinteira enuibus diei tes. unde prudςnt Mi quem omnia, ec nos per ipsum.' Sed non omni-
litibus 5: caducis norunt xx usque nunc idoli, quasi idolothytum mandii, mediocribus iae eoinenti. cant: dc conscientia ipsorum cum si infirma, ob tu suis. polluitur. y Esca autem nos non comendat Deo. e s Mulier aris M UM P, Neque enim si manducauerimus,abundauimiis: xς Nobis timi r m .dccleuato,dcc. J Hic in rix neque si non manducauerimus, deficiemus. C- l
si da est, de J Secundum legem libera facta est vinculo
coniugali. si nec tunc continere voluerit, conceduntur illi etiam undae nuptiae, tantum ut infidelium ritu non nubat. os mat: orautem erit,si supermanstructo iam meum n-ἶ -.JBeata habens maritiam,s custodiat castitatem. Reatior victua:quia minor in labore, maiorem inueniet castit rem.Beat limavirgo, quae sinet ore Adsumum praemium possit peruenire. H
iudicabunt. de quibusdicitur: I ca linationes , OG - . ,- . . videte
Cuius virtute ex nihilo omnia sunt creata Item hunc lo- humanum contemnatis. C Ar v τ VIII.
DE hic&e.JIncipit de idolothytis,de quibus etiam di
xerat .Quixquidam intemplis edebant, idolum nihil esse dicente, & cieatura Dei se debete uti, de errabant veti- similis ratione decepti, hocinerepandum Apostolus dicit ad
eos qui habent scientiam diiudi di, nihil quod idoli,
nibus est notitia. Et nos omnes nouimus sicut vos: sessunt aliqui qui ignorant.. i Minisi is JIlli sciet quae ex sensu proprio de hum no descendit, eos qui praeter eam diui non tabuerint Ἀ-Glade quae coniecturis magistautur, quam emplis.Cate ι insta uina fiat, ut quid purum, quare illos amplius eum haeretici ita accipiunt, peti am patris filiiques arantes, ut dicant unum Deum mitem , quo omnia,ec dicunt domino id est.Christoesia se maiorem,per quem omnia. Haec autem & filio sicut patri esse communia, inem Apostolus ad Romanos docet,daces.stias enim cognouit Domini. id est, Christi , non Dei . , patris .scut ille diuit de instit,dicens. Quia exino. perip-om, inin Visu omnia. Item per quem etiamDeo patri an scribit, idem Aeostolus in eadem epistola dices. Fiditisneus . c. . Aperquo mini estis incommoι Hii eius I christi Domini norassis Ex quo nia, dee. J Calumniam ex hoc loco commouEt Ariani, quod cum unus tantum Deus dicitur natet . filius a Deitate seiunctus sit. ibus respondendum: u ideo non est filius Deus, quia unus est Deus pater. Ergo & pater non erit dominus, quia unusest Dominus Christus. Si enim autem pater non excluditur idominatione, nee filiu1 1 Deita. te:sed utrumque utriquecommune est. tq&U Per filium omnia ficta sunt: sedd nos per ipsum sumus saluati. iis aed. dcc. J Non omnessesunt: quia pet contem Midolotum,&non magis venerationis gratia manducem. quid , dc JQuida ignari sie habent:adhue ineonsciet in
sua, quomodo equain crederent manducarunt.
232쪽
entiri dubiani est, nullum neque manducando abundare. os sit; stipe di xv ivi iam .lsuis, den publicis, vel eorumileque non manducando egere: cum econtrario illis magis pro quibus militat. socii danda inopia sit. 'ui suum retinςre non norunt. Ned P -mnemn, de ructum .e c. Per compa - sui misi ut udini fidei ibae. quae idolis immolita sunt vesci, rationem vineae ct gregis, populum vult intelligi: sicut ibi: sa libebant: ideo Apostolus neque in illis edendis fidei a- vineam de AEgypto trai ulisti Et iterum: ibo tali νβο- νω
Videte autem ne sorte haec licentia vestra bon
tendiculum nat infirmis. Sic enim quis viderita Videte .lutem.&c.l Videt: cum qui habet scientia, in idolio recumbentem: &e. J Id est, . ine quod vobi tussi xς uti nonne conscientia eius cum sit infirma, aedificabi nuquid proprio tantum sentiu creditis aliis bui; PQ;ςst tur ad manducandum idolothyta Et veribit in tW Qq t&illis dici qui, firmus incit ac si scientia frater. Dropterque Chri-elii plo, quod aedi ac ni ver ' in r t o DY dic. Ouomo uus mortuus est.Sic autem peccantes in fratres de
s o si istum, &e .l Ne pvrcvΠςΠ cs conscipiat iam eorum intimam, in istici ad tonam de Ninimeret . offendant S cadant. Christo peccatis. 4 iapropter si esca scandalizat dicitur, in qua sunt homine, fratrem meum, non manducabo carnem in aeter- &pecora multa sed de ipsis c S siem ,αc J VJ V num: ne fratrem meum scandalizem. Propter hominem cui creata hii dati katim: unum i PQAE' C , j j j i X iunt cura est: nam desciente
I liber non sum Apostolus 3 nonne linon ine,& uia ideficium: non
Christum usum Domin nostrum vidi
Quatuo grauior poena illos Nonnς Opu meum vos estis in domino Et si aliise,pectat .vi ad comparatione non tum Apostoliis, sed tamen vobis sum: snam in ' i dela dee.l De illiu . hoc quod grauis limum signaculum apostolatus mei vos estis in domino. bet fiuctum sui labori, ret- est. leue puteri r . Et Dinandu hi lea defensio apud eo si qui me interrogant haec cit' p. 5: qui triturat, de quod in Christo Pς ς- ς Nunquid non habemus potcstatem mandu- ' ψς- ς
statem sororein mulierculam circunducendi; si iritualia & diuina seminae et atro e . A c. J Non ' licui M caeteri Apostoli de fratres domini &Ce- uimus, nunquid grauabimus imum eica. sed omnia cuα phas Aut solus ego Sc Barnabas non habemus vos, si a vobis, quae carnio. poIeiunx t -- potestatem hoc operandi ξn Quis militat ostiis P sum, vesimus accipereriit pcdiis vii qua ξP Quis plantat vineam, x de stu.ctu eius non edit Quis pascit testem, aede lacte lsolli Vobis gregis non manducat 'Nunquid secundum ho- HNoue sues life 3 non si in Di D in lixcdic' An&l haec non dicit Scri- licet, uox nihil vobis cetium Apostolis, a J sicut abit plum est enim ire lege Moysi : Non alligabis os est contulisse : quanto magi,
Nunquid non sium,iuam illis bovi trituranti. Nunquid de bobus cura est Deos nos accipere poterimus, si scandes etate Poterunt
C A p v T IX. replicat sero miri quod pyi λ Aii propter nos, iique haec dicit Napropter no , ' Qburilla Vula semiremu . licita colum psair,nςM Jς viique scripta sunt: quonia debet in spe qui arat enarare: qui triturat in spe fluctus percipiendi. s di nos vobis spiritualia flammavimus: magnum libentissime toleramu me rhostram , i&αὶ en, si nos carnalia xestra metamus i RSi alij porci nos aduersariis occasioneae. Ad quos non sum directus a statis vestrae participes sunt, quare no potius nos certa deuorantibus ostenda domino, id est, di dxo Sed non usi sumus hac potestate: sed omnia sit. Auxnς cui Pix ic tio non si incinus, ne quod offendiculum demus euange.
quod per me domui ocredi tur: quae de sacrario sunt edunt Et qitialia. diitis . ligni, & virtutibus rio deleruiunt, cum altario participant Ita & si is quoniam si mriouocati. dominus ordinauit his qui Euangelium annun. sicrario operantur,occ.JA dth -linde Arosio' tiam, de Euangelio vivere. Ego autem nullo ho incirio sun)- 'Nun autem scripsi haec vitia
habet, iudicam. Pruri id, dec. l Habea ri, quam mus potestitem concessam idomino de sumptu vestro vivendi, sine nostro labore.
Iuda os Lecunduin conlue tucinem veteris testamenti, ei iam hoc exemplum eadem repetendo confirmat. I Vici Hii ii habemus, sce. JNon dixit,mulieres ducen- li,ne de uxoribus dicere putaretur: sed circunducendi, inquit,per prouincias, quae necessaria de suis si cultatibus ministrarent.
in f Sicut o teri Apostoli duratres Domini, O cephas
., ut olus ego OR ambas.&αὶ Non illos codemnat, sed suudat exemplum. Illi enim saetioribus praedicabant: dc apud Iudaeos antiqua haee erat consuetudo. xt necessaria doctori bus discipulsa praeberentur: quod gentes adhuc rudes poterat scandalizare.
xi ut nusitat. JAliis etiam exemplis probat sibi des,itum hoc sutile. Bonum est enim mihi imagis mooriam meam quis evacuet. Nam
his,quievi uelit mrnuntiant Mei Iesio xii eremdec. J Dicens: Dignus est operatius mercede sua. E Ita domistis ordirasit aut , &c.J Non hic idcirco scribo, ut vel modo fiat quod ante factum st: sed vobis exemria praebeo tam proprη, quam alieni discriminis: saltein ab illicitas abstinere. cum videam me aliorum cauti salutis, debita non minusquam licita contempsisse. b sonum est enim, deci J Etiam si fame moreret, propositum meum, de quo me Deum glorior, nunquam te'
eubes uero, uest mihi ηυ,neces en mihi Mic ibi. i Cum omnia feceritis praecepta, debita vos
233쪽
zo COMMENTARII IN EpisTOLAM I.
dicite persoluisse. Non enim aliquid amplius secistis, unde p Et illi.&e,JNon in vanum cur vel fingo certame. Lagi riaci possitis. eastigo corpus meum. seruituti subiicio per abstinent: Vis enim inest. si ne res aluero.l namnationem de asilictionem atque labores, sicut alibi ait : in ieiunus hieo. multis.m vigilus in e&siti instigore&nuditate, intrb Si enim,&αJ Tune magis videbitur voluntarium, si more eiusnci λς0n ς tis euangeliriueto,non est mihi gloria.Necessi- ii men Oxauit es Duae est.&αὶ asin- ras enim mihi incumbit. vae mi in mihi est, si non terroget, unde imiorem rose euangelizavero.bSi enim volens hoc ago, merce- f. N IM, GJ Non sit bat,ere mercederi :&ipio cedem habeo: si autem inuitus, dispensatio inibi respondet, si gratis eredita est.ςQuae est erilo merces naza,ut euangς C div et x.
ut non abutar potestate mea in Evangelio ' Nam olo enim, de e. J Ned Nam cinn liber,&αὶ Cum cum liber essem exolumbus omnium ine seruum i quis constans in eo Cum possem uti libertate seci, ut plures lucri sacerem. ς Et factus sum Iu- iselum, quf b matus estimo,&de teris non cura- daeis tanquam Iudaeus, ut Iudaeos lucraret. Hi β δε-- 6, b ,' ire: nibus tamzc0 p se qui sub lege sunt, quasi sub lege essem, cum ipsς zzauerit: tale patrumpi si usum , ut ' λς non essem sub lege: ut eos qui sub lege eram , tu' ponit exemplum, quo ΟΙ - e Et factosum iudais oce. Ducerem. His qui sine lege erant, tanquam si- cui tunc uti metito profutu- do se puri sciuit iniε. ne sege essem: icum sine lege Dei non essem , sed ra, si praecepta serruentur. plo : quod tempore gratiae in lege essem Christi: ut lucrifacerem eos qui sino , o h
i ciebat esse superfluum. lege erant. Factus sum infirmis infirmus, ut i '' thuri i '
, lucrifacerem. i Omnibus omnia iactu irem line inuiolε requisii G s Uyx ψ sunt ut omnes sacerem saluos. omnia autem in umbra&tum fiebatio in
ipse Iudaeu,. Potest& in sepio propter Euangelium, Ut particeps eius eff- veritate: post caveton etiatelligi, quod Samaritano, dia Ci M.' Ncscitis quod hi qui in stadio cottunt,om- Christi complentur. xerit esse sub lege, qui legem nes quidem currunt, sed unus accipit bravium y c . - - - m. tantum Moysi videmur ac- Sic currite, ut comprehendatis. 'Omnis enim qui &hi bi ipsi hesti eis in asone contendit, ab omnibus se ab tinctas 3c il- poliat.
rae. ii pectitoribus Aries 'no utem incorruptam.Ego igitur sic curro,non ligura corporis Christitat. se limbitur. quasi in incertum: sic pugno, non quas aere verberans. Sed castigo corpus meum, deseruitutem
solam fidem quaerebat, Quasi tum sequebatur eos petra. non haberet praecepta legis μ' υ , L
doceret: siue in eo quo illos I patres nostri omnes sub nube suerunt: N donee petii ementes in terri omnes mare transerunt: dc omne, in Muy- Moab, puteum re erunt, uocabat. Sicut Athenis seesse ne eandem spiritualem escam manducauerunt: imo constituta. septibibetur hi: iloseolio,&. omnes eundem potum spiri W- ςm hibςxv , et Gisureaici stis. ipaganos per plialosophiamde Bibebam autem de spirituali consequente eos ci a Christi, icta nostmoduat aruin titu exhortando, petra i y petra autem erat Christus. Sed non secuturus: cuius figuram rei nedum et Circui ui Muc' in pluribus eorum beneplacitum est Deo. Nam petra gerebat. Idcirco pula; ἡ-ἡ ' ' AN ' prostrati sunt in delerio. Haec autem in figit. ςlus dixit, consequente eosi si cum ira, dce. I contra Α-ttanos & Photinianos, quod DeuIst Christus. Etiam hoc no andum quod nouum testamentum lex appellatur. λ Factus 1-, dcc. J Propter infirmos oleta mauducaui, cum securus possem carnibus vesci promitatis.l iambus omitia, dcc. J Non aliquid mihi, nec quaerens. mihi utile est, sed quod multis. Item aliter, in quaesii perius memorauimus: non vi quidam male existimant l-
rasacta sunt nostri: ut non simus concupiscentes maline, im ηsses η, dc JIta ergo de malorum , si e volueritis
.erae fictassint quae infigura erant nostra: ut timeassius talia agere, ne talia incurramus. Omnia enim quae in populo istaei illo tempore Acta sunt in figura, nunc in nobis inve- inate celebrantur. sicut enim illi per Moysen ex bHypto liberati sunt : sic nos per quemlibet sacerdotem & o. M HC Mu rem de saeculo liber mur. Deinde iistiani ficti ducimii m omnisautem,lec.Jut meo partem merear tabere cum per deserta, ut per ercitium contemptus mundi de absti- . nentiae in obliuionen nobis eant AEgypti voluptates ira Mns7 siti quod. do JHie stadii cursum,iustitiae vel fidei nesciamus ad iaculum repedare. Cum vero baptisminiare comparauit: quis quomodo illic cum omnes intra stadium transnuis tunc nobi diabolus cum seo exercitus tramiameiamini: non nisi qui benecucurrerit,dignus praemio rudi- Pbarao demergitur, Deinde manna cibamur de cimae ea ur: itide hie ouamuis intra fidei metas,cuncti credentes opimus de Chrim utere emanantem.Clui a quoque sese eontineantur: solitamen qui iustEvixerint, praemium caele- t tanquam columna ignis, in nocte saeculidini stiatur ste percipient.Item hoe loco inter eos qui in stadiocurrunt, dc in tribulationi aestu diuinae consolitionis nube prote ei utituri accipientem palmam: significat omeni rectὶ fidem .Post quae omnia si peccauerimui, ita nobis sola suae tenent ,& praecepta ferirantem. Lari non poteriint: scut & ad Hebraeoidicitur:Imt- η nomon,&e J Ab omnibus escis, quae euilumem ram ρ - tu mi sputariscismoram risu rum impcdii consueuerant. cia,qui sim conculi erit,deo '
234쪽
oste diiuriquciDeui litis. lolatrae ciliciamini, sicut quidam ex ipsi qu ad- bile polluit sed daemones: uis egimus, tentaverunt me modum scriptum est. Sedit populus manducare templis praesident ad homi decies. Ecbibere dc surrexerunt ludere. Neque mice. nes deprau os ac suo se d restat erunt. GJ Dicς- mur, sicut quidam ex illis fornicati sunt:& cecido ip η ς
iua sunt ne nos putemus uri I ' . - . L PII 3
me peccare. si ei mo adliud x x ovos non apprehendar, misi human . Fidelis M. Qui imi aruuli, & rudibus non re- autem Deus est, qui non patietur vos tetari supra nonium nam si seiiset, Eularet cit: quanto magis nobis id quod potellis: i sed faciet etiam cum tentati fidem firmissimam compro- qui legem l xsectioni ac - ne prouentu, ut possitis sustinere.' Piopter quod in hoc qumve dedissetriinus non parcet, si ai se' chaci sum mihi: fugite ab idolorum cui ui . Vt
mu ' prudentibus loquor, vos ipsi iudicate quod dico
euirit. communicatio sanguinis Christi cit er Et panis bent peceatum. sed non seni. h qui.&c.i videat, quem stangimus, none participatio corporis do- Per expediunt: quia occasi ne ora boc triumc aat,quod ni ini est oniam unus panis de unum corpus nς inquam Unc mi se stare firmiter glor ini iu- imulti sumus: loinnes quidem de uno pane&dς ,
tentatio, ii iam vobis spolite sit aliquid,aut quod idolu sit aliquidὶ Sed quae im- non debemus illa tantum e5- generatis; quam tuam litor- molant gentes, daemoniis immolant,de non Deo. ii quae t t : ssed illar in litis cogeremini, dmitte- Nolo autem vos socio, si ridaemoniorum.uNon P x v νη- pediunt
ducabitu. pes este, dc mea daemonior uia .' An aemulamur set te nocent. x Liae uote .cte. Qui dominum 3 7 Nunquid fortiores illo sumus b Oi e M.&cii Si vultisse pollicitus est sui nouitius R Omnia mihi licent : sed non omnia ope. naanducare carnes, saltem des usa rib palim, diunt. a Omnia mihi licenti sed non omnia aedi ma lio compar te, tum
tibiis affututum, ut ibi: lui Nemo quod suum est quaerat, sed quod inbuution usto u c b omne quod in macta venit, an
l stas et.&αJNimam. ducate : nihil interrogantes propter conscien- vos,omnia inimolata esse res. plioteiri vobis in litioiiε tiam. - Domini est terra& plenitudo eius. 'Si pondeam : ta non possitis vel ire patietur, quam susti- quis vocat vos infidelium ad caenam &vultis ire, opter conscientaam man
ci es interrogantes propter consciςnxiam si qui H. munda sunt omnia ebibi sina iem dixerit: hoc immolatu est idolis, noli cman smpliciter Hentibit, . Calix minionis,&e. J ducare propter illiina qui indicatuit propter c6ldeo primum calicem non . scientiain: Conicientiam aute dico non tua, sed d si qui , dce. J Concessit D uit, ut possit de pane latius alterius. svi quid enim libertas mea iudicatur ire, si velint. Tunc sane debet ita, Miducatio an o Non commini at ' cipo,quid blasphemor proco quod gr gψ' saluator sui adhoeibat, H
Siue Ditisnara ter aut docereti, dec. Jsicut ipse salua tor dicit citi maducat camem meam, bibesit sanguinem meum:inemnet, ego meo. p Et is quoi,dec. Jua & panis idololattiae o monum participatio esse monstratur. 'om: quidem.&c JIta si eum idololatris devito Panecomedimus,unum cum i liis corpus efficimur. x Videte I es,dee.J Carnalis istaei carnales hostias offerebat : sicut spiritualit, sacrificia spiritualia offert Christo. Item ideo secundum carnem, quod iuxta literam non spirii liter ferrierunt. sicut apud Pharisaeum , imo ipsum docuit noli diuites paccendos esse sed debiles. Deinde simul discumbemes d te humilitatem etiam in iecubim Oistodire. stremo legis ritos arguit arrogantes: eo quod nec ipsi redargurient iii perbiam. nec alios pateremur. . e Conscie viam, decit Nequis putet illa vos quas Luicta
s Vi quid,&αὶ Hoc est. ad quem prosecuim ira vior libet-
tate mea, ut me alius reprehendat.
g siego.&αJ Non ideo sub gratia sumus . vi sub libertaris specie, Monem demus infidelibus blatρhemandi;
235쪽
prinium orti de Ac.4 incipit de sacramentis . o Hoc est corpus meum,&αJ Qui minducat corpus iniei .audi, furas, deca Secundum quod mihi ri domini: de bibit meum sanguinem n me manet,&ego in eo. unde reuelatum est, siue qua icio contentiosos vos esse. agnoscere se debet,quisque Christi aut corpus edit. aut san- egi o metet. .lauia tale contentiones habetis,ne- guinem bibit, quid indignum es faciat, ius corpus effe-Gil est vos etiam usque ad haereses peruenire Sicut si dicas, eius est. ille qui tantum bibit, necesse , . .. . . His ix notum testo:ε-hil, i in bitari. item non melius, sed in dς ςrtu conuenius. Primum qui ' Quia Visu, hoe perhoe dieit Apostolus.quiads dem conuenientibus vobis in ecclesianast audio singuinem animalium ror-bent esse haereses quia scissuras esse inter vos, ic ex parte credo. ς Nam tendebat. inter se scissuras habeb nt: i- oportet & haereses esse, ut de qui probati sunt,ma q In meo, ce. Jξ vinis Mdeo dicit, opori h citu, dc fiant in vobis. Conuenientibu, ereo vo n uin P -4ς di
rum est domi mea. sed huma- ad manducandum. Et alius quidem citarit, alias hoc Saluator tradidit siet na quando unusquisque tan- autem ebrius est. Nunquid domos non habetis mentum, ut perhoes petqui caenam propriam sol ad manducandum de bibendum g Aut Ecclesiam comemoremus: quia prono- invadit:& abj qui non obra' contemnitis, i de confunditis eos qui non ha - φ tuu N id lem. non imperiit,itavxm' bent i Quid dicam vobis Laudo vos, in hoc non
eis propter raturitatem, qua , . . 1, . . . commonemur quia corpus
Vbi im,stellum videamia uudo LEQ enim ς pii domin quod di tra- singula est Cliti Η, ut benes iueotii nζα Ciletum do- didi vobis: quoniam Dominus Iesus in qua no- ciuesus non existamus infriaminita caena omnibus debet cte tradebatur: accepit panem,& gratias agens ti. esse communis: via ille om' fregit, de dixit: Accipite remanducate:' Hoc estnibus discipulis tuis qui 4ς- corpus meum quod pro vobis tradetur. Hoe saei p -Πψηςi ii , siueti an aequaliter radidixis δ' te intaeam commeGrationem. Similiter ω ea. N 'g''
et ui quia dominii, cient iis postqv M ςKn-Vixi dicens ;r Hic calix ΠΟ- ts D re dirigis. J Tindiu rididit sacramenta. lie hoe uum teli en Ium cit' in meo languine. Hoc sa- memoria opus est, donee ipse ideo diciti quia in Ecclesia cite quotienscumque bibetis,in meam comme- venite dignetur. couenientes oblationes suas morationem Fauotienscumque enim manduca- separatim offς ς nx, post bilis panem hune, de calice bibetis morte domini u It e,&ς-J sicuti prucommunioncm qux quς annuntiabitis, donec veniat.RItaque quicumquς ,
seu eomedentes, pariter indignet rςus Crit corporis di languinis Domini. Hiisdem Iutis.Et ipse Do eonsumebant. 1 Probet autem seipsum homo,&sic de pane illo e- minus ait : si ante Etareret 1
Quicunque non obtulis Q iudicati, corpus domini. y Ideo inter vos multi
trisum bini. Quidam hune si nosmetipsos diiudicarςmu , non lique diiudi conscienti uin nullo noste iocum ad illos reserunt qui caremur. prehendit, & sic aut osserte, epulis in Ecclesia faciebant. aut communiore debemus. Aliter. Quidam esurit, quidam ebrius est:ideo dicit,quia su- Quidam sane dicunt: quia non indignum,sed indigne aeci peruenientibus mediocribus de volentibus sumere sacra pientem reuoceti sancto.Si ergo etiam dignus indigne ac- nenia deerant: quoniam ab illis qui obtulerant oblationes cedens retrahitur, quanto magis indignus, qui non potest in communi conuiuio, fuerant cuncta consumpta. accipere digne unde oportet otiosum cessare a vitiis it san- in Nunqui id mos non hil tisadmanducandi m , &c. J Si ctum domini corvus sancte percipiat. vultis saturati, domi manducate. Sanctificatio enim cum x Reus erit,&c.4 ita lata mysterii, sacramentum pro vili in ptauo consistit. despexerat.
g Aut inlisiam Dei contemnitis. J raesentes eam tricli
hs Et confunditii, de ed Confundebantur,ab omnibus de
notati: cum ita debeat communiore,ut eum qui obtulerit, nemo cognoscat.
Quid dirim, decit Sicut in aliis laudaui ubi laudabiliter egistis, in hoc omnino non laudo. dat, εc de calice bibat. Qui enim manducat libi- datus fueris, curabaset stater
i bit indigne, iudicium sibi manducat ac bibit, n5-H
L .6 Ego enim de JNon est meum quod vobis tradidi. Si domino illud accepi, sicut ipse alibi diuit.Non ab homnitas, sed omnia a Deo Lictile. l quoniam Dominus Iesius. J Iam hinc quas oblitus commemorat, quam magnum sit huius myst j sectamentum. in In quai ει tradebatis. JId est Iuda. n s Acripit panem, M. J Hoc est,benedicens, etiam passurus, ultimam nobis commemoratione, sue memoriam dereliquit. QEmadmodum si quis peteste pioficiscens aliquod pignus es, quem diligit, derelinquat, ut quotiescum que illud viderit, possit eiusAeneficia & amicitias memorari, quod ille si persee dilexit, sine insenu desiderio non potest videte vel stetu. y 'Probet,&αJ Si in linteum, vel vas sergidum, non illud
mittere audet:quanto magis in corde polluto,quam immu- ditiam Deus super omnia execratiar. & quae sera iniuria e- Mau.1saius est corpori. Nam & Ioseph ille iustus propterea sindone inunda inuolutum in sepulcro nouo corpus domini sepeliuit. praefigurans eorpus domini accepturos, tam munda: mentem debere havere, quam nouam. ets Qui enim,&αJ Dupliciter reus effectus,prasumptionis licet,& peccati. as Undqudicans,&αὶ Non discernem cibo communi.bs Ino inter.&e.' Erat praesens correptio, & nunc est: sed quia multi talia patiuntur,putamus consuetudinis esse quod culpae est. Tribus sane causis infirmitates adueniunt corporales. Aut ex tentatione sicut Iob & Tobiae:aut ex peccato, sicut Asaph tegi, c his qui in praesenti ab Apostolo arguuntur:aut ex aliqua intemperantia.vtTimotheo,& his qui iobent ut medicum honorare. Huic tantum cause, humana potest se artere medicina. Item significat Corinthios propter supradictum peccatum, agrotatione de imbecillitatenior te a domino esse correptos.
236쪽
zor COMMENTARII les Epis To LAM i.
Dum iud in rasuem, &e J Correptio patetira est pie- de incredulorum,ut credant: & creesente ut ficinemur. ratis,ut pauiteamus, ne cum itindelibus mundi damnemur o Al aut sermomerui et unctaneumlem Frit. . Ive in aeternum. sciat legum3steria explanare,velut praeterita nouerit,&πιο Itaque. ratres , ea conmitu ad num ondi , in- stimet de futuris.
dec. nemo aliumexpectabat, ut communiter,p s Alteri des in Amssuntu. Hie fides prodigia facienes Vt non,&αJNonin n. caremur. Dum iudicamur autem,l domino eor-- ώφ . ei meationem, sedad iudicisi ripimur : ut non cum hoc mundo damnemur. pro Gau. '' ueniebant. h linque fratres mei cum conuellitis ad mandu- qsocinalia.&c. ut curetis Si quis esurit, domi motos. ἡ ἡ . .'μμ' ma ducet: qui non in iudieium conueniatis. t e. ope*tio
tera autem cum venero,disponam. Opui virtutis est, daemonia
o Incipit de spiriti bus ei letis, ad stimulacra muta ii prout ducebamini Idenera inuas rvtq ,-
euntes. Ideo notum vobis iacio, quod nemo in tu vel quo spiritu veniat vel
1inebat: huic ergo plurimita mo potast dicere, Dominus Iesus, nisi in Spiritu v - - Π is stremo- militi adhuc etiam hane ei, sancto. i Diuisiones vero gratiarum sunt, idem aliam lubentibus inuidebant: autem spiritus. Et diuitiones ministrationum cmeus donis hae maiorem sunt, idem autem dominus. Et diuisiones opera- -us.&αJsi omnia. N. II vi Hsta, b, i 'ΠVmω0 1idςm vero D u , qui operatur Om- ritua operatur, quate contri Nolo vin huLm k ii hes Unicuiqtie autem datur mani- statis, quod aliam gratiam ae
cile iition i / sestatio spiritus ad utilitatem. n Alii quidem per
g Sciti, auum,&e. Hoe spiritum datur sermo sapientiae. φ Alii autem ser- est, irrationabiles, siciandum mo scientiae secundum eundem spiritum. P Alteri indois,h P 'ph dicentem. Similis fides in eodem spiritu, i alij gratia sinitatum in hcre id iubis, Ein M, discretio spirituum, alij genera linis . I Q
AMagis vel aut pici 1ido ,' iij interpretatio sermonum. Haec auia renidicit, dum non iussus. lotum. tem omnia operatur unus atque idem spiritus, Η - ilatum issis facio. diuidens singulis prout vult. sicut mi in cor-
&c. J Vtinam idionabilis pus unum est de membra habet multa. Omnia au. H. V. rapi: ἡ
corporis cum sint multa, unum ta- rarionem corporis emit Zebetis, & nosse VEsti εὐ φ ς0 u iunt,' u oc Christus.' Etenim in uno non naturam membrorum dei rationem. spiritu omnes nos in unum corpus baptizati su ci essecliuersa, den k ει ηο.&αὶ Quomodo inuissimς Iudaei, siue gentiles, siue serui, siue libe.
Moptrarios iniquitatu do- ri; &Omnes in uno spiritu vocati sumus. . Nam i 'VΠλο n moe
ta. Si uixerit pes: ο quoniam non iam manus. nosorpore, ut doceat ita estia vult. J Sic quoque spicinini
dei rationem. M Operarios inio minus cognoscet,u etiam vir tutes sintoperati,de Deus m
lis operitius denegatur Sed nemo potest in Spiritu sancto dominumvr lute,nisi qui eum & verbis &operibus con-
metur. Item docet Corinthi misi in Spiritu sancto hoe est, in 'nis operibus conuersantes, Dominum Iesum dicant, eis prodeste non posse, sicut & ipse Dominus in Evangelio dicit. Ἐρn omnis quiescit mibi. Domine Domine, introibit mr 'umcalorum: sed quifacit voluntat patru meLDiuisiones vero,&αὶ Hic vult ostendete gratiae Spiritus sancti diuisio esse, non ipsius. Et quamuis hic locus pro prie contra Macedonios iaciat, qui spiritum sanctum ne-sant esse Deum Dicendo enim semperiae omnia se dicere de Spiritu sancto declarat. Sed de pauire post ait Haec au- tein omnia cooperatur unus atque illem iritus, ut eum Deum se Dominum demonstraret. Tamen contra Arianos non mediocre est argumetum, qui de hoe calumniari iEt, quod primo Pater , secundo Filius, tertio spiritus sanctiis nominatur.Hic enim istum ordinem permutauit. Item manifesta praedicatio est, unius Deitatis atque substantiae Pa-uem de Filium & Spiritum sanctum esse, qui potestatem ut Dominus de Deus,lingulis quibusque ut vidi gratiarum d
m Vnisiliqueatum,&c.Jut appareat illum spiritualis mctum ac ille. n s quisqviemper tum datvrsennesapientia.JSapientiς sumo est, sapienter de apte ac rationabilitet loqui, de posse Gere. ves docere quod norit sane. Qui ex dono habet ten fine suo natu loquitur de labore , de nemo illi
Minimo a tam praeualet contraire. Ad utilitatem: an ecclesi s in Christo unum corpus, sicut sent membra inempe ebominis,ne aduersum alterum, alter infletur. asEt ita Christus.7 Notandum quod Christus per corpust suum dicat ut Eeclesia. Etenim in risint κonmes nos in mumcorpussa itis v sue Iu sueremisis uestruidi ueliber Niv in corpus efficiamur in Christo. Quorum ergo spiriti alia de
caelestia communia sunt, debent terrena de carnalia comis muniter possidere, secundum sententiam prophetaeo orae
patervarus est Item hic manifeste ostenditur quo niam qui baptizantur in nomne Patris,&Fisj,&Spiritias sancti,in unabaptizantur substantia: quoniam trinitas Dei talis non habet diuersitatem, dicente Apostolo. Et omnes,&αὶ Quas potionari spiritu, quem accipiant baptizati per manus impositionem.
d Narao corpus.J Reuertitur ad exemplum. e N J Non potest totum corpus, ossicium age. in id agit, ad quod aptum fg sidia lanci pes Ecclesiadici potest qui ad intercedendum est editur.
237쪽
a J Dicebat enim non esse sede corpore: ne erus, de de ossibii vetus, sciat ad Ephesios ait. ii Et membra.dccx D quosdam, Acinam demonstrare.
quia hane . quam alii acceperunt gratiam, non habebat.bs sim corpus, &αJ Si omnes scientes, ubi iunt audi
e tWtum. &e. J si omnes auditores, quis erit boni odoxi, mesiue di saetor, ut unum Q us ciliciamur in Christi,d Nunc autem &e J sicut in corpore arte &or male consituta sunt membra: iis euin ecclesia unusquis uel Deo adi d. quod istus est, ordinatur. suodyessimi. Accii Si nes unam gratiam haberent, reliquae ubi estent: nec corpusia in poteram eide ita numbra.
D membra.&c. J T . rhus: unduli. membra. Eiquosum, de e. 1 Modo ii uim vult membrorum ordi y s in ecclesia, dcc.ὶ Non in synagoga, ne putenuis eum de' nia sum de corpore, num ideo non est decoria di sic Pr Pheris, ii ut
pote Et si dixerit auris, quoniam no suo ocu- a
lias, non sum de corpore, non ideo non est de nare. corpore e . Si tot si corpus oculus. x bi auditusξ M undo. de a Prophetae Sirotuna auditus, ubi odoratu si Nunc autem siunt qui explanat obscura proposuit Deus membra, unumquodque eorum qui homino - t.C. . t in corpore sicut voluit. φ Ouod si essim toniniavi una membrin, ubi corpus: Nunc autem ulla quidem membra, unum autem corpus s Non tionem, O Ma es.s NMeauton, cie JHoc est, potest aut coculus dicere manui, Opcia tuan O as mse.&c. JHic virtutes,
2 .nes ' indigeo, h aut iterum caput pedi s , non estis ligna maiora significat.
digeinus, ut in s ac magis chalitas confirmetur Namsi unus omnia haberet, aduersus caeterositissaretur. auras intra cateia auserit dicitur , Iudaea per Esaiam pro pheram: Non fumo lita , non frauec corpore, itim ideo nouister corpo GD Sed milton agris.&c. Me bra quae spernitis in Ecclesia, maioris utilitatis esse probantur, sicut in corpore sine manubus.& pedibus vivitur, sine ii
o SedDeus, c.JM motibus maiora dona concedens, ut qui honore minor erat, grat ab indaret.
p s Vt non sit. &c. J Vt pio inuicem soli iii simus, dum s.
teriatio indigemu , nequus quatur. & gratia de honore priuatum. J sicut oculi viam pedibus praeu deiit. de man pro toto coipore operantur, ci omnia ali rutrum membra deseruiunt is Lis 3 ii patitur, de J si unum membrum dolet, imium eo: us amis tui, oc Mi sanitateni cius membra omnia collaborant. s siue oriatis is membrum, congo se tomnia, &clsicut ait Salomon: CO de lauante, vultus floret. Nos auton compalliolaem α congratulationem in contraria per
membra corporis infirmi Orae .,
sunt, ψ Et quaeputamus ignobiliora m ebrielso Q lone: Veni, M. isscorporis, lus honore absidantiorem circumdamus.' Et quae inhonesta sunt nostra ab udantiorem honestatem habent. Hotesta auteno-b Autit ram ut pedibus J acerdos ei aput: infirmi re. Que , ab udantiorem tribuendo honodo claue. Si dixerit auricu- ,r ut no sit schisma in corpore, qsed in idi. la. quae lapiens audit en Na pium pro inuicem solicita sint membra, Etsi es a mutatili; &e ' Hoees quid patitur unum membrum, compatiuntur sectamini prophetas. omnia membra: siue gloriatur unum mem- tbrum,congaudent omnia me bra. Vos autem estis corpus Christi, R de membra de membro. N estis mihi necessum quoidam quidem posuit Deus 1 in ecclesia Oculus est qui intelligit. ille Primo apostolos sectido prophetas, tertio do. quid et valoquitur tu is . ctores, deinde virtutes, exinde gratias curationu,t opitulationes . gubernationes, genera
linguari, interpretationes sermonum. Nun quid omnes Apostoli8Miquid omnes prophetae Nunquid omnes doctore, Nunquid om testinis omnino non vivitur. n virtutes Nunquid omnes gratiam habent sed ei tam si quae iuri iri ibis Ei etiamus. M J Non curationuὸ Nunquid omnes linguis loquun- tum. hquo v c sirites a. tur3Nil quid omnes interpretamurὶ ς AEmula- is Mi tatim,dcc. Quod nom. D L. . . - charii ata meliora. Et adhuc ex- , sed ab alio impulium se ii Et quaeinbo, sinit . charitatem autem non habea, iactus sum k Et illabstero αα Hie stra 'midantiorem statem, velut aes sonans, aut cymbalum tinniens. Et tura praedicare , mystitior iba it. Honesta tent, J si habuero prophetia, Zino ierim mysteria o- cognatio est de omnium secre-
dure, ut est capat α manus. adiuuanos.
sciunt singulos, prout apti sunt gubernate.
quod superius dixerat. Si esset omnia virum membrum, ubi
habet super modum. Viam. Mαὶ Charitatem, perquam perueintur ad Deu. Vult nos magis illa qu*rere, quae ex nobis iit, & ad vitami rosunt,quam signa. quae nonunt in nostia pinei te posta.
ritate nihil simi: quanto masia sine abstin tia ieiunio, de his similibus, in quibus sibi ps risue relicta charitate gloriamur l t onm .dec. J Et uic scientia magna: quia cum hista putatur, etiam si minor sit charitate. in Eis Libuero, &αὶ Hic intelligitur magna fides esse qui in euangelio grano sinapis comparatur, quae non propter modicitatem,sed propter Integritatem, vel visorem apposita est.Not duit, sane, mi inter caetera etiam omnis fides, quae montes transferat, sine charitate non prosit. iis Eisiis', bino in ciboi pauperi ni omnes, dec. I Apostolus de summo charitatis bono tractam, magnis eam procul dubio rebus pratula isse credendus est, neque enim potuerunt rei sumtriae comparati non magnae quia ex ipsis specie. b. agnoscitur. Nam linguis hominum loqui de angelo. rum. de habete prophetiam, &omnia mysteria nosse, omnemque scientiam possidet M habete omnem fidem, ac
238쪽
i nibiti se cremangum tradere. magna eme quis nescisci rq similo'stuc π.&c. JExposuit qualite euacuetini: His et M in mundi contemptus annectitur.qui si magnus quae superius incinorauit. e set nuc rei ininmae, id est .cbaritari coni parenit: nec inter cis Vi us nanc. J Q, asi paruuli, qui non possunt se te inagnavitque poneretii r. quintillotum sentcntia rideatuit, cordis luce, pei secte lumen rei Piccte veritatis. qui renunciandum reb culicrito tempore, persecutione is a re,&c. J Pcri culum legis, quasi rei viti ima in
cogente uiri eis p cs' si, in cibos pauperium omnes ficultates inras, 'α si tradidero corpus ineuita ut ardeam charita- id est, in praetem autem non habuero, nihil mihi prodest. Charitas paties est, benigna est. Charitas non aemulatur, n5asit perperam, non ii assatur, 'nsi est ambitiosi, non quaerit quae sua sunt , non irritaturis no cogitat malum non gaudet super iniquitate, congaudet aute veniati. Omnia suffert, omnia credit, omnia sperat, omnia suistinet. i Charita, nunqua excidit, sitire prophetiae eua buntur, siue linguae cessabsit, ii ue scietia destruetur. Ex parte enim cognoscis
ut & apostolis gloriam tollant. quod non voluntarie secerint, ita inuiti. &nostri aut perse-cios,vanos constituant. qui re alterius temporis,si sita nune voluer ut exercere. Iteiri aliter, notandum, quod contemptus mundi martyrio comparetur, contra eos qui illud de euange lio variis aratimentis nituntur exoluere, dicitur ad diui tem: vade, vendae omnia praehabes. Otapauperibus
sine Deli, nouit, ita &mo qua sunt diuina, cognoscam.
tria ii e in futuro sotiDeicii ritas Ad angelorum ti sanctorum omni u permanebit. Ma-
sis ergo est quod semper erit, quam quod aliquando cessabit. Item in patre de Filio de spiritu sanctoides stabilis est,
mus, ex parte prophetamus. n Cum aut e ve R id an Et O enim opus no ha
nerit quod ei ciu est. euacuabitur quod ex ta T.
tineata , contemnens eum uultu, lapicbst ut parua lus, cogitabam vi par- maior est omnibus: quia qui - . t . --- uul ae Quado autem saetiis sum vir, euacua ui diligit, ct credit&ipetat.
quae erant pari tuli. ' Videmus nunc perspe- rides. &αJ Oinne quod culum in aenigmate, c tunc autem facie adi a ciem. Nunc cognosco ex parte, tunc aut Ecognoscam sicut ec cognitus sum, v Nunc autem manent , fides, spes, charitas, tria haec: maior autem horum est charitas. C pvi xlv.
qui iussit nos malitiam proximi obliuisci, re in ipsi etiam morte praeuaricator existens. bs charitas oec sempera benevolen ς. Modo cribit om. nia membra & specto charit tis. Parciues, qiua mulium diligunt filios, eorum etiam libEt et patiuntur iniurias.
ius ii emn est e conspiciat gloriae vcl liouoris. sed omne eius
ne quod credimus, speramus. CAνvet XIV.C ycharitat ε. Jomo ni conatu ipsam sequanaini. quia in vestra est potestate.
Eciam in lycharitatem aemulamini spiritua lia, magis aut e prophetetis.' Qui enim loriae via notioris. sed omne eius lingua, non li Omini b.loquitur, sed Deo. spm. Aliel Memquis sitam libenter N ςnim audit, ' Spiritus a uicin loquitur quaei te horiri obii b. in f plectitur. mysteria. Nam qui prophetat, hominibu , lo- magis proficiatis ethonorquitur adgdificationem , α exhortationem,' consolationem. Qui loquitur lingua, semeti- si enim,&e. J Nemo pes esse alii no ambit Nivr i psum aedificati qui autem prophetat, ecclesiam . di uin au iura dς his qun
quem iniquum aliquid vel se- siue cithara, nisi distinctionem sonitum dede- cunque hane habet, propiarucii se, vel passium ei Iec ni ρο- rinti quomodo scietur id quod canitur, aut ςillic utendus est. quod citharizat ut se Etenim si inclitam vocem loqM
det tuba, quis parabit se ad bellum Ita&vo, 'lc JHoc ut per linguam nisi manifestum sermonem de- hel e it ' qui , quomodo scietur id quod diei tui 3 P ' illud didior
nis operibus vel fidei vetitari suffert iniurias . facienti credit, sperat eius emendationem: εc donee corrigat. patienter ex
l chiritas, dee. J Hoc est, ipsa sola permanet in futuro.
Aut certe quae veta est, non finitur. in ue prophetiaeeuacuabo: .siue linua cessabimi, siuem utia disti uetur. Ea parte mc a simus, Oexpartem era inus. J Non omnia scimus, covinia prophetamus. Et ita ut in maius proficiamus, destiuentur, per ista enim ad persem venimus.
e u. ρ . t Quia 4: hoc ninguiam opus est ei uitatis,
per quod multi proficiunt. stram, A c. JQuo ixos praecipuum existimatis. Nisi Dite vi ecclesia aedificationem accipiat. si interpretetur. aequalis esse potetit prophetanti. mmc. e. J Suum illis pri ponit exemplum, eritrio: sola admiratio non prosectus. iiiii vobis aut in tet terer, aut plana faciam legis occulta 'tiae noui. aut prophetia se pia aut vos moralibus doceam instituit,
in non antes bet mulcere, sed mentes.
Et a sim a diocem det tuta qui rarabit,dcc.lsi vox tubae plo carnalli inet istiti, vult spirini dem demons arrepti tu . .
239쪽
nil incertas aerit ut insolennita san belli sit .nemo pu- D lara matre non introibit irit κs si eviis. μrnabit: ita ergo & vester intelligendus est serino, ut possit In se scriptum est ἴce. l Etiam hoc signum dabo. ut petai seirituale praelium Christi militet eraeparare. sanctos meos inusitato sermone loquar, α nec sie eloqtiena i. s enim,&αJ Etiam si tam multa loquamini ut gene- tem intelligent. tum linguarum, quid proderit, cum omnia in aetasO- Itaque linguae.&c. J Hic ostenditur crescente fide, ligna
l tantur, de nulli proliciant 3 .st . . - i cellatio . Quando infidelium
ne. elin iam hiberii. pura, genera linguarum sum in hoc mundo,' M us vi Elii, es Siret, . e. J oitini, sermo nihil sinc voce est. Si ergo nesciero virtute vO alte in aditur attolle moueren- qm non intelligitur, barbarus cis, ero ei cui loquar barbarus: i de qui loquitur tur Mid ς- ur. mihi, barbarus. Sic Ac vos quonia aemulatores ia, Azαὶ Maiores ε s D i,2 J QRiu sei' et ii, spirituum ad aedifieitionem edelesie, quae g nil λς , qu fides, stite ut abundetis. Et ut qui loquitur lingita, di bibi. O civi interpretetur Namsito a ling ia,spi ii potest, ut eo:eedet init Vo es Ε: ideo qui, &e.JOratio ritu meus orat, o mens aut mea sines iactu bis, qui omnes hoc vultis. hoc laeo oris elocutio intelli- est. Quid ergo Orabo spiritu, orabo de mete. rur. Sic ς; loquatur, ut Diali 1 spiritu, psallam demente. Caeterum sit η sint l, dccitidio nupet νὴ i*η qu*dis x, pinsmς benedixeris spiritu, i quis supplet locu idiote iaci di titur hoc loco.
nem Quoniam quid dicas, nescit.' Natu qui' de Apostoli, dies im: Hi atri amsi.&e. JHoe dicit, dem bene gratias agis, sed alterno κdificatur. sunt musto. Aliter. sicut initio 'quoniam si quis incognitis x- Gratias ago Deo meo , quod omnium vestru Apostoli quando acceperiantius lingui loquatur, mes eiu , lingua loquor.' Sed in ecciesia volo quinqiver spiritum lancium, visi sint Donis si esticitur ii ne Octa, b, sensu meo loqui, ν et ac alios inlitu1: quam ' ii decem milliave borum in lingua. qFratres no-iur, ignorat Item si lingua di- etia cordis eius manifesta fiui. im non ego loquor .s si iti 'ς pucri cilicisci sibii dised in liti paruuli ς , Quindoeiu, pulsiiureon eid. iv . qui in me est. Si autem id stote: scnsibus autem persecti estote. In lege e- t et doctrinam. Diationem requitatuis irritus, nim scriptum est. Quoniam in aliis linguis & in in intell)ge' uiri est, aliis labiis loquar populo huic, Mnec sic exau iti cadens. J Sicut
ligo quod loquor. conueniat uniuersa ecclesia in unum, Momnes interplexationemeius Gliti
linguis loquantur: intrent aute idiotae aut in-h orabo.&e. J Qui enim m- fidelesi nonne dicent quid infiniti, ZSi autem a s strii, εἰοῦ Τ Qitia ergo est et Picta: ut , ne ii et in e prophetenti intret autem quis infideli, mimidum, VH quid dς niς-
intelligat quod aliis est dictu
mi it sie est loquendum ..i Wi d 0 δ,conuinci ut ab Omnibus, diludicatur uia
iii elliori illi. ab Omnibus. Occulta enim cordis eius mani se est, psalmum uitelligit. i caeterin &αὶ sene dieitur sta sunt: de ita cadens in facie,adorabit Deum, omne quod vete&secundum pronutians quod vere Deus in nobis sit. 'Quus si pocul 'sim,&αJ Reue Deum dicitur. ergo est fratres ' Cum eonvenitis, unusquisque la oneri aliquam mysteri
in strii. d . J L ic 'm si ' psilui si habet, doctrina hibet f Apo. luin m cli situr x ς' δ' se in hiis lyptim habet, linguam habet, interpretatio-ficat . quin illo eritio funaitur Aliit ui se leuite in corde ignari Πς habςt somni ad AEdific tionem fi)nx ''Siue comi e J Nihil su iri qui unplea tingua quis loquitur secunda duos: aut ut mul' vobis. quo .l non vox alterii. a q-JQuomo- tum tres,& per partes, & vn' interpretetur. si trinia aedificet. o tua: perhibet inedictioni aut uno fuerit interpres, taceat in ecclesia: sibi h iur,or Jil est. vicissi ut ς stimo kum ei consensiam, loquitur α Deo. kProphetae autem duo P Pliri lites dion; , S unxi. f , 5 e. JQuod sum uxxxς dicat, dccaeteri diiudicent. Quod si alii Vc: ur. tius dixerit. omni Mutate , . rcuel tum suerit icdetnix, pyi ix ce PQ ςsti - is autem is se H in pndi, hic ipsum exponit. n. Omnes per singulos prophetare: ut omnes Defit biecisti tibi aut D-n Gratiasago Deo. &αJ Ne distantia omnes cxli orientur. Et spiritus prO- qu cur Deo. J Sua coniicien- ρος is me hanc quoque fra- phetarum prophetis subiectus eli. Non enim tiate Dei teneat eum Patram a non 'ς, vo ideo est dissensioni, Deus, sed pacis. ii 'ς - 'ς
prohibrae, ec idcirco non lo- - .s dui k Trophetae autem duo aut qui . tres dicant : caetera Misentio sed in rectura. 5 c. J qed malo perpauca ad prosectum musiali reuelatum fuerit seduli, prior taceat. Potesis enim loqui, quam multa quae nulli proficiant. Quidam sane qu-- omnes per si mutis pro raret ut ovi res discunt omnes x-runt, quae sunt quinque verbα: a quibus E contrario, quae hortentur. J Non irantibus , sed prophetis sedentibus. filii decem millia, est quaerendum.
prophetae consensit .vt alterumini sibi Mant: siue spiritum numilitatis de charitatis debent habere prophetae. Quia Deus qui in ipsis est . non est Deus dissensionis. neque si1-
pso alios, dcc. J Id est, proprio intellectu de simplicita
q Fratres, Sce. J Scire debetis quam diu tutae sunt linguae, vel quare sint datae. . t sed malitia paruuli estote: sin Au auem, &cii Mala- ill debetis paruuli esse, non sensu: simul ostendit neminem non aemulatur alietum prophtae, cum ei aerit te. nisi paruulum malitia, sensi esse pet sectutia. tum. S. Hieron. m. . O ij rerbiae. Item hoc ait: quia in quo est spiritus Mopliet , ipsi aliis prophetis per societatem gratiae subiectus est: in pis
240쪽
dit 1 COMMENTARII IN EpISTOLAM I.
a si ut , δα. 3 sic est ubique, ne noui aliquid me vobis ibam, uim euangelizant: sed ut maiore beatus Apostolus
imperare putetis. auctoritate firmaret hunc esse Christum Saluatorem mun-b Mulieres. dee. J Quia contra ordinem est naturae vel le - di,quem Moyses & paophetae Annuntiauerunt: ideo secum sis, ut in conuentu virorum seminae loquantur. QExritur dum scripturas praedictum esse comiticinorat: sicut iniecerpo quomodo alibi dicat, muliere, docere prudentiam de caetera Emas propheta dicit: cui ouis adoreisionem duritur, castitatem debere. Sed inii aue ut&in omni b. ecclesiis lanctorum doceo' sexu suo ted hic designatio- s sto ut t. Item infra idearicum.Vbi taceant,alibi eis lina ui k0- 00ς' mpς D ii mesis, omperimisit, sicut dilex dico. mixti turm loqui, sed subditas esse: sicut meae eqsidui &αὶ Quia Z: vir dicit. Siquid aute volunt discere, in domi vi- sua. similiter Osee propheta
prius facius est.&Sara domi. num vocabat Abraham. Ne videreturi- ros suo struet roget.Turpe est enim mulieri lo- tema die resurrectionem ri-
qui in ecclesia . An i vobis verbu Dei procesi stifuturam annuntiat, dicens: siti aut in vos solos peruenit Si quis videtur Viuificabit x 'siduocte tertias litabit nos, i
αiseriam dic re veruinae, di pyopnera cuc, aut i piritualis, cognoinat quae mi illas Eoo, quod publice non scribo vobis: qu Uomi Ri iunx mandata, Ni l fictio docebat, sacere debere praece- quis autem ignorat, ignorabitur :s Ita Questa' dicit: Vinificabit iis, in biduo, Pi . . . tres aemulamini prophetare , M locui linguis de die tertii resurgemus. JN nolite prohibere. b Omnia autem Dones sede s Et quia,&c.Jiod in eua quid ψctrina Christi secundum ordinem sint in vobi,. scii dicitur, Ata ruit simo-
vobis est, a re apud vos reman. st. De scientia similiter est dicen una.
s Si quis detur. & JHoc probatis verum prophetam, si istac nouerit. Domini mari . data cite quae dico: si quis autem ignorat haec. iguorabitur de a nobis & a Domino dicente eis: qui se in esus nomineri ophetasse dicebant, nescio
ῖ olumi aut obis facio fratres euange
Eum, quod praedicaui vobis: quod α λς Des , &e. J Vides quia incepistis: i in quo statis, per quod M saluamini: euangelio non omnes ieri rix qua ratione praedicauerim vobis , ' si tenetis: sunt visones, nisi quaestini centii frustra eredidistis. φ Tradidi enim vobis rem ad fidem. Hic autem quo in primis P quod accepi: ' quoniam Christus D U capostolis dixerat, etiam riuus est pro peccatis nostris secundu seri ne Apostoli ta pturas:&quia sepultus est: &quiarcturr it Ei maior fides tertia die secundum scripturas: dc quia visus multitudini tribu inhaberetur, e s Itaque fratrei. &e.J Illud est Cephs: de post hoc undecim ' Deinde visus etiam multi vivere dicuntur. inctamini, hoc probib en eii plus quam quingentis fratribus simul, ex qui possint interrogati dicere quibus multi manent usque adhuc: quidam au - λς ω- ,,u A M; te dormierunt. Deinde visus est Iacobolyde
rei uerso oiam uirgeon. inde Apostolis omnibu 'NQui simu Rutem γ' siue limitii. tentionem vel inanem floria omnium ' tanquam abori tuo' visus est&mi- sue Apostolus, quo, extra ficiatis. hi. - Ego. n. sum minimus Apostolorum,Hqui duodecim ad praedicadum mi- non sum dignus vocari Apostolus: quonia per sit secutus sum ecclesiam Dei. Gratia autem Dei CApvτ XV. N sum id quod sum: de gratia eius in me vacua no Nς pu xent eum audita po-
nas. Inter caetera, quidam Co- sNO ego autem, sed gratia Dei mecum. ibi ue viii des itum a. rinthiorum etiam resurrectio- enim ego, siue illi, sic pr dicauimus de se eredi . nem carnis ausi luerant ex ve- distis. i Si autem Christus praedicatur quod re b ι μησί mihi linui
is sciςmiis Pt sum Pu ne surrexit 1 mortui si liquo modo quid die ut in ita ccxvpi intemplo uritur , quoniani resurrectio mortuorum hon ς Q crim,&c. J Minimus ks et O , 5 e. J Ne illiboetio ςst λ Si autem resurrectio mortuorum non eli,
tempore, non labore. credidisse viderentur: vel omnes creditum respuisse.
In quo, dec. J In cuius doctrina statis,& pet quod salu tem speratis: α in praesenti de diuersis infimulatibus saepe sali nunt. ni sua, &c. J Tota ratio praedicationis nostrae haec est. ut tesurrectiooem credatis: hoc est enim primum omnium qui Chretio deseruiunt: alioquin impernuus omnis laboreii orationum traiiniorumque . quod in linc vita patimini. cum vobis hic prospera velaavella cum infidelibus esse c5 munia rideantiit sicut & ipsi tollatii pis ni proponere,quid ab illis ampl:us habemus, ct verum est : si notum laborum praemium in vita alia non habemus, peiores illis sumus; quia illi vel in praesenti voluptatum ci tua
' neque .l s alii. 3ee. Jmpeccam ne adiicias iterum, μι sede pristi.
xis deprecare. Vnde&per Esaiam Dominus dicit: rim ii quidviso ita ruita es tuas, non memorabor: tu autem in motate. Melius est enim dimissa recordati peccata . quam detenta obliuisici. e s Gratia. &e. J Non fuit sine fructu, sicut ille qui talen- M. i. uitum Domini defodit in terram.
in Sed abundant , J i illis diutius.
habere vin Sirenetis,&e. J si fidei vestiae de laboris praemium non specatis. superfluum haec credidistis. o Traditi: &c. J In primordio sue maxim3. pq uoce .l veta lege vela prioribus,siue per reuelarionem Christi. qq Pu iam chri Rus mortuus est onmuis nostrissicindue s NMi J Non ex me, sed statia Dri: nee se sine
gratia dicit in euangelio laborasse, ne contra illud, quod superius dixerat, sibi aliquid dati videretur: nee gratiam sine se, ut liberum seruaret ibi ilium. hq. iue,&e. J unde igitur de nos sic pr edicauimus Z vocsimiliter credidistis: quia Christus idcirco surrexit primus, ut viam resiirrectionis aperitet: hoc illis cominent orat, ut illi, quod consequens est, negare non possint. i Si autem, &c. J Qua conseqtientia rationis. Iam enim hoc ipsum res lectio est, quod Christiis mortuis; esutre m. 3 Posset quidem Apostolii iri eantibus 5: multa virtut an signa fine ui cientibus haberi fides, ecte ipsum Chrix uomodo, d c. J Alterum ex altero pendet: aut utrumque negare, aut utrumque necesse est confiteri.