Sancti Hieronymi stridoniensis Opera omnia, quæ extant. Mariani Victorii Reatini episcopi Amerini labore et studio ad fidem M.S. & vetust. exemplarium emendata argumentis & scholiis illustrata. Vita item S. Hieronymi ex ipsius scriptis ad eodem Victo

발행: 1623년

분량: 321페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

81쪽

3 COMMENTARII

as si prohibere bene a meum iumtest: si valet. ct ipse item si Aeaicentes: Quia Deus iuperta resistit j E Au GMM :ὶ ia supra diligenter lege Domini&consiliu ob- autem dat 1μ

seruate monuit. Saeternam requiem obseruauitibus proau- Gloriam a cirresposidebunt 'ultorum exstitisti st: nunc multanliciter quae sint obsiciuanda, replicat. Primo- ma.J Et D inus ait: omnis qui se exaltat, humiliabitur, que ad id.quoa intermiserat rediem, misericordiam proxi- qui se humiliat, exaltabiturimo exhibendam, & iuste cum

illo docet esse visendum. Desii. - Noli prohibere benefacere eum qui potest: ude&ab inimico cauedum esse vales, de ipse benefac. h Nec dicas amico tuo: praemonet. Noli ergo, inqui , vade & reuertere, de eras dabo tibi, clim statim prohibete bene sic e c Ne moliatis amico tuo malum,

ά .her: i tuom oea cum ille in te habeat fiduciam. Ne contendas in

pharisaeis I Di inmissis. aduersus honunem frustra: cum ipse tibi nihil doctu . tapli ii. res, qui introibiit, prahibiustu. mali se erit. i Ne aemuleris boni inem iniustu, is .i Nisii Ne dicas amico tuo: Vario nec imiteris vias eius : Quia abominatio Do- magis ad spem precipiendae s

atris aritate, ut si tis prudentiam. J Hic exhori iurus ad Ohilosophiam, qualiter ipsa sapientia sit, , patre e-

fictit. ς mandat linit, ut impii in . V- Q - ψ & indoctes tali laeneuoli ad largienda. x pro- tur. Ipse dzludet illusores,ec in meus dabit in militari, psi ei istamus sed&pet om- gratiam. Gloriam sapienteo possidetbunt: in Et docebat,&e. JHuiu, ni a Christimatata,qui MEVos stultorum exaltatio ignominia. modi monita Salomonia D amisi mei estis . si feceritis CAPvT IV. uid Pa data, qui verba dieruego praecipio vobis: si ui 30- A Udite fili j disciplinam patris deat tendite res sit, inuenit. Quare autem te.&non in ininum . Visellii, prudentiam. Domi bona tri pn unigenitum co-

ciam.&c.l Non vetat conten- genitus coram matre mea, α docebat me, t- mox natus sine nomine mi idere aditet in eum tu mala ta- que dicebat: Suscipiat verba mea cor tuli: Cu- nunquam esset, vita de trcat vi corriganit: qui h m' stodi praecepta mea.&viues. Posside sapien- EG - ,&e.JIn omni- V uir stili 0nii , PQ ςς itim postide prudentiam. Ne obliviscaris,neq; hv qvx Possia boni , sepi ε-

declines a verbis oris mei. No dimittas eam, b . min

etia Qui ait: Si cccauerit Iraier A . .. omni pollini me tua a uire

t a M. iii crepa illum. vultu te M cun dicite: diligς m, reconi cru bi x xς- prudentiam: omni, qu ossi tantem quamu vales, id viam Principium sapientiae, posside sapientiam: 3 dc des tenena cotemne. 4dmota veritatis reuocare comendas. in omni possessione tua acquire prudentiam. sapientiam percipias: quod ip-

Arripe illa, dc exaltabit te: dc glorificaberis ab se it salomon, dum data sibi omiti, illusor inqui x,q i ii' ea,eu sueti, ea amplexat .o Dabit capiti tuo sepim iis

lusor est: qui vel verba Dei que . - . cunctis praedosiit rebus priri M. iis

d in pesti esse intelligendo te te P Audi uix mi, suscipς Vςrba m , t multi garitian D:sium hine ;- -i docendo eortu it. Est illu- plicetur tibi anni vitae. Viam sapientiae mostra- tam omnibus , quae liauit,sor 5: ille, qui promissa eius botibi,' 8educate per semitas aequitatis quas venditis emit. 'quasi parma despicit, de it m cum ingressus fueris, non artabatur gressus tui,'DHit ζti, deciJPatet de dividi Mnis eiu qa sit tolς δ' i&euiten, hon habebis o Tendie uia. Tene dis S i' Q ς quia dum prosa-quipto imotu sinaplicitati vel cyplinam, nς dimittas eam. Custodi illam: quia paupertiti improbus insilitat . illa vita lux. Ne delecteris in semitis impio. ideoq; omne huiusmodi illu- rum, nec tibi placeat malorum via. Fuge ab ea, sole, merito diuina abomina- nec transeas per illam: declina, dc desere eam.

tui iustitia. Benὸ aute subditur.

cibus illudunt. prudentiores iis quos irrident, iudicant. Sed horum prudentia iuxta quod lacobus ait. tenena est, animalis, diabolica. sermocinatio autem Domini eum sim

plicibus est : quia illos coelestis sapientiae secretis illustrat. quo terreni stat capiti, id est, principali mentis, si sapientiam amplectimur amplior gratia spiritus augetur, de eotona supernae vitae in naturo donabitur. De qua Paulus: In reliquo repositaeti Mihi coronai litiae, quam det mihi Dominus in il idie. Expositis sanE liis, quae a parte verba perceperat. redit ad docendum auditorem suum sa

pientiam, quam coepit.

ii, ae duplicitatis nihil habere considerat. p uti si ut multi centur tibi.&αJ Id est, vi vi Hinc etenim dicit: abscondisti haec a sipientibus o prudenti- taexternae dona percipias. hus. reuelasti eapouulis. qs Duca te, &cd semit id est, actiones aequitatis, dum in uestra a Domino in domo taph. J Iuxta exemulum pur- inchoantur, arctae videntur de angustae: dum vob profectu

putati diuitis, qui de in hac vita spiritualibus egebat bonis, cari int,iam ex consueti dirae spatiose videnturre latae psal ci in tura ad tantam peruenit inopiam. vi de digito Laz - mista testante, qui camincipiens Domino dixisset: - ν fri.quondam pauperis, unam aquae guttam requirerent, nec nisatiliorum tuorum ego custosui 'rias durat: postmodum meteretur accipere. ia. Proficiens canebat: Viam mori orum tuorumc ioni. miai auab iacula autem , dec.J Iuxta hoe Apostolus fidelibus tam dilatasti cor meum. Et si ergo siemitae aequitatis cum inde Domino loquens: Dii senecto nos, inquit, mi sedi gredi coeperis. Meix tibi videmur: tamen eas cam uigressus mores Pitiali incele M in Christo, 'aideiri remunWa- iueris, non artabuntur gressus mentis tuae: sed iuxta quodrione ab ipso sunt audituri: Venite benedicti patris mri, perii- Dominus ait:Iugii Dave, onus leue repeties. Etenim re viter uni. sed de iuxta litet amitas continmt eos . qm - Probi in hac vita, latum intramite ratin die nouissimo It liena diripiunt, ad ultimum inopi, consumi At illos qui sua garis manibus ti pedibus mittentur in tenebras. Pedes vero largiuntur, etiam bonis abundare terrenis. electorum dirigent ut in viam pacis. is Et currens non habebis, dec.J Quo Maraias adimplen-I λ ludet illa ores. Omansuetis, oce.J Hos versiculos da mi mandata cucurreris:ebmirilis aduersi, quae te impe Apes in Iacobus de Petrui, iuxta antiquam translatio- diant, timebis. Nam qiucunque in Praua actione desud nt, ois nai.

82쪽

oisu diculum medio cursu tepetiunt, quia extemplo dum non praeuident,rapiuntur ad ycinam. as me in actione scelerum, iniqui quis epulis delectantiit appositis .vel certe vinum damnatorum biodi,& esurientibus spicu tollere gaudent, ut esse motis in pior in scriptura sic testatur.

e. e. J Iustorum opera in luce

scientiae peraguntur, &aeternam ducunt ad vitam, quae est persecta dies.

NH. n. loriniunt,nisi cium malefecerinti di non rapitur sonus ab eis initi supplantaverint. Comedunt pane in pietatiu-vinu iniquitatis bi

bunt. h Iuliorci alite semita quasi lux splendesi

r . 4- . . procedit xcrescit usq; ad persecta dieni. ς via impiorum tenebros, nesciunt ubi corritat. Fi- Miseat suam, in I. ne Himia sculta sermones meos,&ad eloquia mea manet, er si calumbi eo non inclina aurem tuam. Ne recedat ab oculis tuis, - Q custodi ea in medio cordis tui. Vita enim sent inuenientibus ea, α uniuersae carni sanitas. Omni custodia serua cor tuli: quia ex ipso vita procedit. Reirioueat eos prauum, &de-

is Vias enim,&c. J Id est, elegit, & Acent illi ideo displicentibus, direptobis di ius est : Non noui koi: quod est diceret,non vos elegi, non mihi saceli, 'm Peruersa vero, &c. J si umeris, malo pedem tuum,li bona quς docui Domino iuuante facere studuetis . aderit ipse propitius conatibus tuis, G: qui autem odit fratrem su-ym, interrebris est, Oint me-hris ambulat, Onolit quo eat:

ouia tenebrae ac averunt oc

ιos ius. Cui contra superitis dicitur sanienti : quia currens non his is Oisendiculum, id est.icandalum.

qui recte vivere videntur lio. ininibus: sed quia recta intentione non faciunt. a Deo qui correspicit prauum , vita eorum reprobatur . qua credebat ut bona. Omni ergo dilige-tia cordis munditiam semia: quia ad eius examen modus ae stimabitur xit .e Mmoue a V os pravum,&e. J Duobus modis sentiendum, ut di os tuum ne prauum loquariat aliquid, & tua labia ne detractionibus assuescant, custodia, : & alios quoque, quos huic vitio subditos nosti, ne te corrumpam in s.

Ociai tui &c J iter iustitiae, quo ingredi debeo. diligenter edisce: & in cunctis quae agere disponis,solicitus ad quem sint

finem ventiira, praeuide. Hoc est enim palpebras recta vi

trahentia labia sint procul a te. Oculi tui recta videant, M palpebrae tuae praecedant gressus tuos.s Dirige semitas pedibus tuis, i, re omnes

viae tuae stabilientur. Ne declines ad dextera ut &nunere eaὶ ingredi, & iucia pacem valeas peruenire

ctenus generaliter e --ucrat auditorem. H te sub Decie meretricis, abluereticorumn uitia prohibet.

o custorias dec. J Co inationes quibus reci E credas: laebia quibus ipsam sidem per

simplicia verba,&consileta u. que ecclestastica profitearis. sed & iuxta litet qui adhoret meretrici, etiam labia vel osculando, vel turpia sando inmaculati dentium oculorum, tuo praecedere gressus: bonum opus quod acturus es sedula cogitatione praeuenite:& quia secudum Deum sit, meditando praeuidere. Item palpebrae gress is praecedunt, cuin operationem nostram constia recta prae lienium. Qui enim negligit considerando praeuidere quod facit, gressus tendit . oculos claudit, pergendo iter coiincit: sed praeuidendo sibimet ipsi non antecedit: atque idcirco citios corruit: quia qub pedem operia ponere dirueat, per pal- neque ad sinit iram. Auerte pedem tuum a ps Newtem , 'Me. I Recte malo. i Vias en iniquae ad extris sunt, nouit Do. uius mundi. atque minus: pervellae vero sunt, quae asinistri, fψ' WP iς ira eius, silia ii . sunt. Ipse enim rectos iaciet gressus tuos itinera autem tua in pace producet.

T. I linini, ait e sapientia meam, Ac pruden. mere litari A u

tiae meae inclina autem tuam dui custodias si et seculi deceptos cogitationes : Adisciplinam labia tua conser- iit Aliter: Cum in ore haereis uent. pNe intenderis fallaciae mulieris. Fauus dulcso Eloquentiae, enim distillans labia meretricis, ' de nitidius o

leo guttur ius. Nouisima autem illius ama. iri ita ta 'I

raqiuasi absynthium, Alingua acuta quas gla- VtErroserti initur, vetita, diu, biceps. Pedes eius descendunt in moriri a stultis aestimatur.&ad insutos gressus eius penetrant. Persem tavit aen5 ambulant: vagi sunt gressus eiu , , & Vἰς' Dixitus fuam fide, ei inuestigabiles. Nunc ergo fili mi audi me, Mne recedas a verbis oris ni ei. Loge fae ab ea via tua.& ne appropinques sorib. domus eius. MN edes alienis nono retuli,& annos tuos crudeli: a Netholica consecratur, quo niti diui cum guti ut ostentant, qui sitos solsus patium fidei

anteponunt. Patet de meretrice, quia & sermonis suauit tem,&sermositatem corporis. ad oriendos miseros quaeriti

reficit in visceribus gladio foris membra setiuntur. Vt istitutostendat iniquos in nouissima ultione, & interias impleari.& extrinsecus poenis circumdari perpetuis.&amaritia diu ne illos absinthii torquendos. & gladio asseuerat esse trian- candos. Quare autem idem gladius biceps sit ductus.Do minus aperit cόm ait: sedemn timete, qui potest animam

gs Dirige sis tui didus inis. J Ne videli terream acti s s vetis et , &αὶ vagi sunt sensus haereticae deceptio bus aut fide. nis:quia alij Christiam Deum, alii hominem esse negant alii h Ei omnes, &ol Ne leuitate mentis a bono mouearix carnem acceptile.alii animam contradicunt alit eum de id proposito. Hineae Apostolus: Stabilis estote di immobiles, in ab dantes in opere Domini Iemper. re Alines ais,&e.J De tela via, bona: sinistra accipi

tur reproba.No ergo dextelam, viam ambulate, sed ad dexteram declinare prohibemur. Declina enim ad sinistram, MI .

qui iniustus est. Desurat ad dexteram, qui sibi vultur t Nimc ergo, &αJEt Apostolus ait: furiiuo dati .iri, 'me quod iustus . Declinat ad dexter , qui de sitis vi- quia nimirum primum huius vitii rem dium est lon ibit: imbram consuli non praeuidet. sine natum, alii Spiritum sanetiun, alii patrem Deum esse alii poenitentibus vehiam dandam Aeconsteti nolit Et in tam limumera haec pestisse findit itinera, ut penitus quot sint i estigari nequeant. At catholica veritas vaga&inuestigabilis non est: quia una eademque cunctis est inniata totum per orbem fidelibus.

ii ij, raesumit. Declarat ad sinistrom. qui praesii fragilita- ei fieri, quorumpraesentia ves alliciat, vel e per ad te des it se posse caluari. Declinat ad sinistram, qui stuI- vitiui sed&absisteti tum auditu pror se ut famulatur. Declinat ad dexterim, qui vult plus capere firmis auditoribus prodest. Qquὶm oportet sipere : quod di de caeteris virtutibus ac u Neses,&c.J Ne honorem quoad imaginem Descreatu, iiii, eodem modo intelligitur. es, immundoriam spiritu iri voluptatibus lubdas neque a .auerte dem tuum,& l Hoc est, ne vel liuc, vel illucri cepta vivendi spatia ad libitum aduersarii immitis ex Mi ecto deui ': uia virtutes discretioncm quaerunt,& nimie- das. icunque enim se teri quisque subiicitur, in hoe omnis invitio est. Q. dominari malignorum spirituum mancipatur.

83쪽

a Neforte impi str extranei,dec. J Nedaemonior usa - L VMarius. rce. Non vxotio oneri semper insister ed classium t si vel instentum animi, vel cor notis tui vir ad cersea monet. neven prima vivente alia ducas, veli Dputanda facinorauidis,domumque alien rara id est, nume- vnqui societas. Aliter. Qur ait: Bibe aqua de cistolia t: umoerditorum, te adiecto, multiplices. Et pulatir Edicit: la. fluenta putei tui: Docet haereticis cauenda custodiae bores tui sint in domo aliena, quia sum qui iuxta propheta, scripturarum ac lectioni attendendum : Scientiana, inquit, sub

H inique agant , laborant; M 'Ne forte impleantur: tranei virib. tuis,dela-linetici ci ' botes tui sint in domo aliena:h Et gemas RQ thisiae. D etiuent ut sontestiui

comr Ec ς uissimi, quandoco sumpseris carnes A corpus foro, α in plateis aqxias tua iuum, sedi ea sic Cur detestatus sum disciplina, divide. Gm ipse seruaueri β.

ei do &e 4 Praeponendum a N increpationibus non acquieuit cor meum: tunc & aliis praedica,&in ma- superiori ne bri .5 est sensus: Nec audivi voce docentium me, ac inagistris p auditoriim amplitud 'ς,

- ' . . . . ar diuina eloquia iuxta mulca-

Ideo te castum custodi ,Πς sor' no inclinaui iurem meam. Pene sui in omni

no inclinaui aurem meam. Ucn LUI U Uriuri

, t . - Gavi, ri quam de cisterna tua, ta fluenta putei tui Uς' diuiditatu, de tamen stili Te obi' i in mimi et riuetur sentes tui Dra , M in plateis aquas tuas demit, quando Melieri ut Eeomus ossit cunctx reddere divide. zHabeto eas selus nec stat alieni parti- praedicatione landimus, de ta- compellitiat. Vetam&in hac cipes tui .hSit vena tua benedicta, de laetate cum

vita tapius contigit, vivi in adolescentiae tum i Cerva charissi inax gratissimus hinnulus. x Vbera eius inebrient Nita, hista a sesami de te omni temporς, in amore illius deticei ς tu' sues doctor se me niε vel iemstescente citote carnis, ae siter. Quare seduceri , illi mi, ab aliena: αλ- sestu elationi, durisdiecit. Velsiore iuuentutis marcescente, ueris sinu alterius. Respici Dominus vias ho- si haeresi, vel alio quolibet vitio

reb suis.quas litaucvς didς' ni in is,&omnes gressius illius considerat. Ini- corrumput .solus auteniamin

Mui .er incretati utilitu,&eJ Uul mae iux dccipi cxu laetare cum muliere adolescen Disciplinam dicit ecclesiasiacae CAPUT VI. tiae tuae. Sit doctima tua, &fidei. inelepitiones aute,quib. Clliini, si spoponderis pro amico tuo, detixi- quaecunque nascuntur exeam haeretici, cur ab ecclesia reces- Ili apud exti an eum manum tuam. Denedictione Ecclesiae:<at Miserint obiurgantur. Pλις de allu fecum ea,cui ab adolesccntia,

d Tome sui in nimio in mes , dcc.J Ecclesia & lynagoga te coniunctus es. Cetua inanissima de gratillimus hinnulus, Graeca nomina sunt, Se unam eandemq; rem Latine signin- ubera eius inebrient te omni tempore, in amore illiin desecant,ic est, conuentiam plurimorum ad inuicem. Si autem ctare iuester. Centa iliari masilie grati uina, ut Osco. subtilius distinguantur, ecclesiacouocatio, & syna ga co- dices havent, sancta est Ecclesia,quae seri intinam sedet odiomestatio interpretatur. Et vetus quiden Dei populus utroq; habere& eonterere doctrinam. Gratiis in us hinnuli s,popu- . nomine vocabatur: Nunc autem gratia distinctionis ille sy- lus est eius viri tum vatietate delectabilis,&eadem eas finae a noster Gelasia, dicitur merito scilicet fidei& QEtiae dei semper aemulatione succensus. Cuius uberibus inebria maioris, quia&irrationalis creatura potest cogregari.Dei i- mur, in virtusque testamenii paginis contra haereticorumque dixit Deus, contrigentur anua incongregatio Ha .Ra- fraudes instruimur, cuius pace & amo te iugiter delectati,tionalis autem solam de sensibilis potest conuocari. Veriam magna est exercendarum occasio virtutum. quindo haec nomina & malorum comtentus significant: l aliares darem, fili Ab aliena, deciJ Et dein reiice,& iide&illud: Exarsiti ruim fmCoga eorum. Et: i de limesi sentiendum est. Aliena quippe est sapientia huius

retino, qui tanta meruit torinenta subire, & hoc ad cumulum accellerit miseriae, quba no ea tremus ipse peccantium, sed messius magis & quasi auctor extiterit: vel certe in medii, sanctorum onuenticulis corpore positus, alienam ab tore S iinritim: lii , speccator appellatur, omnis qui vel iii x vitam ducere non timuelit. Et de reticis specialiter patuis, et in magnis scelerib. decidit. Impius autem qui vel molimina posse e lari: dura tenebrae noli ob urabum ira Do' h. iii ι.mbio, nox Put dies iuummabitur. ias Ini uitatesμι capimit impium .dec J Distat inter pecca

sentiendum: quia nec veterum patrum, nec nouorum dictis nunquam fidem recepit , vel enormitate scelerum ab ea. de exemplis potuerint ab errore reuocari. quain accepit, anathema sactus est, ut haeretici, vel catholicie Bibe anum deri errat M. O fluent aput ei tui. J Desiderio publicis flagitiis inuoluti. Qui senibus peccatoriam otii victe propriae mulieris, scelus minister ijs uete deuotis. constringuntur,cum ilicet Iabili augmento suae prauitati, in Deriuentur sentes tui foras, o in plateis aquas tuas diuia tereunt. Qui enim sinem si est,torquendo semper, inuol-do a Filium tuum ac filiam nuptiri trade:& hoc manifestὸ Ω- uedo fila filis adauget.Talis est sertitudo operum malorum, se to pluribus consciis. tales libri haereticorum, in quibus praua prauis nectentes, o M leto eiu suus, dec. J Solus in tua protestate retine non aliud scribendo, qu=mqub se arctia, obligent

qualibus matrimoniis liberos tuos socies: nee sint fornicatij vel meretrices tuae sobolis participes. h Sit ,tra tua benedicta, &e.J Tanta te temperantia cum muliere, quam adolescens accepisti etiam clim senuerit serua ut merito fidelis castimoniae benedictionem consequalis m prole. Ipse morietur,&αὶ Quia multa de adulteris.vel de haei licis disputauerat more uo in clausula narradi qualis sit ta-Itu sitis ostEdit.i. e. luia ad mort Etendant aeterita, qui discru

plina detestati sum vitae. Multitudinem autem immitiae suae dicit. cam haeretio se sapientores sanctis patrib. autumant: vel cim opera tenebrarum ficientes iniqui, aut Dominumi ceriactaristi Parthini tu,&e. J Ilusit tibi semper honon videre, aut se ficile eius iram puto posse tolerate. GaDiliana coniunx, quae sicut cerita serpentes, ita persequa- CArvT VI.

ut scoria suis effugat ab aedibus: sit natus ex ea filius & i- Unim, sim macrii pro a cotuo, &c. J In promptu est ' Tliterae semus: quia sit dei ei qui spopondit pro amico, ut ipsi mrse castitatu amator cinissamus,

84쪽

iN PROVERBI 1. c Ap. VI.

vi ipsum amicum solicitus adimoneat. qi tenus re a lita re Oinia quam debet creditori.&se,& ipsum liberet. Allegori vi aut E iii hac rapi, docti, rem: portb insequenti vacant m quemlibet, ut se gerere debeat, instruit. Dicitur enimi t rceptori: si spoponderis pro amico tuo, defixisti apud ex

traneum manum tuam: quod

es arrie dicere : si anima se tris in periculo tuae conuersationis acceperis . iam ligastimentem apud curam sol iti dinis. quae ante deerat. α Illaqueat ora verbiu, &c.J Qitia dum commissis tibi eo peris bona praedicando dicere, et ipsuin prius necesse est, quae dixeris,custodire. se postea poenitendo resulsam. riti quente semper dis serente opus bonum, tepente iudex, qui nulla tua facta puniar. adsit. Hoc est enim quod sequitur. I Et v et tibi irasi viator egesto,dcc, J Egestas namque de pauperies poena est ultum, in quadamirati nil diu uiaru

Illaqueatus es verbis oris tui Sc capi propriis sermonibus. Fac ergo quod dico,fili mi ,α x is vitari ius. Tim d nietis', si libera: quia in idisti in manu proximi uinci perpetuo non potest. tui:discurre scilina, suscita amica tua.*Ne de- Patet iuxta literam quia pigrideris somnia oculis tuis , ne dormit et palpebrae iis nutri est egestatis de peni tuae. i Eruere quasi dammula de manu, & quasilauis de laqueo qua de ad sermica,o piger,&co sidera vias eius:&disce sapientia Quaecum no habeat duce, nec praeceptore, nec principem, parat aestate cibum sibi, de cogregat in messe οcomedat. susquequo piger dormi, Θquado c6surges a somno tuo: paululum dormies paulu lum dormitabis, paululum conseres manus ut dormias.' Et veniet tibi q rasi viator egellas, Mis Si diem, dee. J rructus tet- rem, quos metimus. non senti par annit, sed cisternar : quia ad lepus pascunt colligentem, de in tempore dcficiunt. Atqui impiger suerit pro coeles ibus laborare diuitiis, huius messis ut fons adueniet: quia mercedem laborum indesicientem percipiet.

tii ipse beue vitiendo vigilare memento , sed de illum euii ix s. a peccati torpore prae- .licando disiiunge.

Somnum oculis dat, qui sub

dirorum curam omnino ne-

fligit. Dormitat autem qWi ter: ehensi alia eorum gestaeo. Gnosor: sed haec propter men-m taedium digna inuectione Pori corripit. ii ruere qOsi dammu δ c. Quannimauis de laqueo. vel laionalita de manu captantis Iam QNar et mmmmtς- noxium caneuine eormaeliinans cogitationes qui nisi in ipsuperbientis am

fueris, venit ut sos mei sis tua. Esugiet te i Homo apostata, vir inutili si gradi. tur ore peruerso, annuit oculis. terit pede, digito loquitur. prauo corde machinatur malum. Momni tepore iurgia sentinat. Huic ex te pio veniet perditio sua de subito coleretur, nec habe-b:t subito medicina. S sunt quae odit dus. de septimii detestatur anima eius. Π Oculos sublimes, lingua mendacena, manus essundentes in mandestabitur,oria tua.' uomo. dec. J Dixerat de haeresibus de aliis vitiorum seri ribus . instituerat praeceptore, excitauerat pigrum: at nunc re darguit de schismaticum. V Mnotandum, quia quem seminantem iurgia dicere voluit, prius a sutam nominauit:

proserent in mendacia, testem saluce M cum c u

quia dammula mundum natu qui seminat inter fratres dis Q di β. 'Collaru que ad seminaiida iussa tibi,

que acerrimum. unde Se Grx- inattisceam σῶ δε ρε 1,il est avissedo dorcas nuncupatur. At iis autem volando alta petere consue uit Cam in docendis Oecii paris subditis, mundus a peeratis omnibus, destrem iam operibus bonis r pet spicax in deprehendendis inalorum inlidus. de virtutum pennis fultus cile catage: quatenus pleto praedicandi negotio, de ad superna transuoluare, Δ caelestis vitae pascua merearis intra

es I de Hormicam Hinc vacantem hortaturque que. ut si ad alios erudiendos miti susticit saltem suimet eu ram agere non negligat. sapientiam docidi nequit ab homi taedis re , vel operandi sapaentiam discata formica.rormica dicitur strenuus quisque de prouidus operarius, qui in praesenti vitavelut in aestate , fiuctus iustitiae quos in aetermina recipiat. sibi recondit.

ss Quaecum non habeat, occ.l si tantillum animal. p incipe

euens, de rationis expers, natura duce, sibi prouidet in posterum: multb magis tu ad imaginem Dei conditus, ad videndum eius gloriam vocatus. Jocioru magisterio adiutus. hisiim conditorem habens ducem debes in praetenti bono. rum operum tactus congregare, quibus in aeternum vivas in suturo. Hac etenim vita in eo messi comparatur, ερ aestati, quod nunc inter ardores tentationum teinpus est colligε -

ii, praecepta patris tui, ec ne dimittas lcgem veniret.Qui recte dicitur quod is tuae P Liga ea in corde tuo iugiter ω cita annuit is, terit pede, digito

euelli ituri loquitur. Interior namque est custodia, quae ordinata seruat exterius membra. Quia ergo statiun mentis perdidit . solas in inconstantiam motionisn :i: atque exteriori mobilitate indicat, quodnulla radice nas lubsistat. . sui a interitissim ex sint quae odit dominus ,&αJEundem quem supra plenius quam sit Deo odibili, discordiam seminando insinuat. V li Maxitelia: ni ita habere Deum dicit, humano more facit , ut eum plena intentione, de non leuiter tales disse significet Tale est in Esaia: Calendas vestraser Uem tales die iras odiuitanis mea. Oculos Duimes, dee.J Enumerat fer capitalia crimina, quae tamen comparatione distordiam seminantis quas minora deponit: quia nimirum maius est facinus illud, quo v-nitas de staternitas. quae per Spiritus iancti gratiam est connexa, dis spatur. potest enim quilibet oculos iactat ei extollere . lingua mentiri, homicid.o pollui, mala proximo machinati. abis sceleribus membra subdere salsium contra quspiam testimonium proferre, quod non idem esse putandum est quod supra linguam mendacem nominat. Potest enim mendacium sed non contra proximum die Nam 3: B. Au. gustu ux octo esse genera mendacii, in libro quem de me ι - ,- d cio composuit, docet. Potest, inquam, perditus quisque di Diutorum metita praemiorum. At dies iudicii hyemis si- huiusmodi mala .vel sibimetips vel aliis inferre, pace serua-milatur rigoribus: quia tunc nimirum nulla relinquitur fa- ta Ecclesiae. At Donatus de Arius eorumque sequaces, gi cultas ro vita laborand sed tam ii cogitur quisque de hoc- inus est quod iacere : qui concordiam stater unitatis dis-

l. -- cordias seminando sciderunt.

os Construa, sinu, praecepta tristat, e ne dimittas legem Nunc sub adulter e mulieris specie prohibet ab

auditione haereseo . reo priscae actionis.quod recondidit proserre unde de Do minus praecipit dicens: Orate autem. ut non fiat suga vestra in hyeme vel sabbato. Hyeme enim sicubas, sabbato licentia, iuxta legem, deest fructus vitae colligendi, ac penuriam si eiendi rei petuain. Pstigaea in corde tuo inpleri est circumlitiniosi tuo. 4 Et ing'ν que i ζου&cJUsquequo, inquit, dormis invi- cogitatione praecepta Dei fixa trisne , α loquelam tuam irri,qualido potes resurgere ad bene overandum, qui noxio horum undique dulcedine, ne feste lingua laatis, com-ιorpored reinus semper dicis: paulinucii adhuc iacebo, de munito. ' . I. Hieron.T . . F

85쪽

COMMENTARII LIBER I.

a Cum ambulaueris, &αὶ Tanta sit tibi meditatio diuinae gesta diiudicaret. Qui enim de senestra per Cancellos prose Llestis, ut cum vigilans aliquid operaris,hanc sedula mente re- picit, ipse quidem ea quae foris aguntur, plene considerarectas. Cum dormire velis, in huius memoria quiescas: cum luscit: nec tamen ipsum qui laris infra desunt, aspiciunt. euigilaueris, hane primbia mentem reuoces. Sic etenim Namque hoe est quod Afrustolus ait: Spinitialis enim iudi- fiet.vt nee vigilans offendasmee, timore nocturno laedaris. ω omni : ipse autem a nemineiudicatur. De fenestra enim do. Aliter. Cum ambulaueris in , , . mus meς per cancellos pr

prosectu iustitiae. gradiantur cunda gutturi tu -'Cui iambulaueris, grMia' simi. : Video paruulo,. Patet tecum mandata Dei, vite in- tur tecum: cst dormieris , custodiant te, Meui- iuxta literam: quia sapientium struat.Cum dormieris inmor sius loquere cum eis. Quia madat silii cerna est, aspectus magiitrorum, dein-

te, custodi i taminam Π, de lex lux, ac via vitae increpatio disciplinae, ut fit 3 0r iactu sedulo specul ne pin hostis Cum insit --muliere mala,&blada linguae Y sint m, xc n pris

ueris inretur echione. loquere . , . . . pientia de caelo promou. de

eum ei, expectando praemia, tr 'ςκ Non cupi*δxpulci nud Reςν ς r .ulet omne, filio, homilium. quae tibi, si ea seruiueris, pto- tuu ''Ne capi H nutibillius, Pretium. n. scor- ms consid ro.&αj Iuuenem missa erant. ti vix unius panis est ' Mulier alit viri pretiolam vocat adulterum, non propietbs m JPatet aninia capit. Nu quid abscsidere potethhonio vi matem, sed propter instabide adultera. Sedeshnetici si igne in sinu suo, ut vestimeta illius no ardeant: Qui transit in platea M'φViuere.&-pxpist Πις , iit ambulare super prunas, vino plantae eo bu dςs uix ngust in via

Vadentur,vide ne leducans - - a, a i. - quae ducat ad vitam. Iuxta a

rem doctrini, . ratur eiu sic qu in duur ad muliere proxi- cs Tmium erum,&αJRecor. mi sui , no erit mundus cxa tetigerit eam. Non Ahridate quia breuis koluptas est gradis est culpa cum quis furatus fuerit: furatur nuEt pro fi mi,&e. J semicatioim.&perpetita poe- enim ut elatientem impleat animam: deprehe- avia veritatis declinauit, me nicatotis. Sicut enim sus quoque reddet septulum,&oem substantia riuo vix domus meretricis vel Vnus panis diurnam solum ςL , liberabit se. Qui aute ad- δppropi xx xl xin .sto pane satur abstes tat disie suam. Turpitudinem Nignominiam cogregat tain. rqui intrat ad scortum , adho. sibi, de opprobrium illius non delebitur. ia os In obstara adu sperasseneram quidem evaporat libidi- scelus&tiiror viri non parcet in die vindi Gera noctis, de J Quia iamnem ted post Paululum arden- nee acquiescet euiusquam precibus: nee susci- per caecitatem cordis ad , - - , piet pro redemptione dona plurima. x G asscstiliat peceati . dec quidpotest absim re 6 cλ, .i uri damn tionis.

Filis mi, custodi sermones meos, Npraecura Lis itium

adeo solidam, Est iii yde ea. mearςcondςxibi Fili, hQΠ0 dominuma N eii, operibui. vetam doctrina tholica. Vt verborum dulcidi- Valebis: praeter eum vero ne timueris alienum. lint et itaqu&unque metu. rne, ve stutia nequeat ab ea Serua mandata mea,& viues AEt legem meam tu reperit &vecordem, hunes Hari, quasi pupilla oculi tui Liga eam in digitis tuis: decipere tentat : ipsa etenim ς gra B est culpa cμm scribe illa in tabulis cordis tui. k Die sapientiae Qx Iu VParet meretricio,

soror mea es Aprudentia voca amicam tua,ut

paratione pectati initori , id custodi xxei vh ς ς b ' pienda, animi, qui, quo eum est, adulterii non grandis esse verba sua dulcia lucit. Dcilanestra n don 'in que sibi sociare potest, si iii cuisae perbi tur, sileut Hie- es cacellos prospexi,&video Paruulos. Co- tuali morte perimit. rusalem grauius peccanti dici- hdem vecordEiuuenem, qui transit per plateas q G 'vict quietu. ux Iusti cata elisia a ex te. iuxta anstulli. n Et prope via domus illius gradi l lj x cccisi turba-- 'e' tur. In obscuro ad uesperascente die, in noctis ,

s Pisis statis O finis i ii orn tu mςrptaicio, praepa λ d c piendas a' sit contenta discipii iii hi sunt non, Me. J Et de domino in nimas. 'Garrula& vasa quietis impaties. Nec enim domus eius. sed semper telligendum : quia qui nunc valens in domo consistere pedib. suis Nunc nouo quos decipiat, quaerit. parot reprobi , non parret in soris, nunc in plateis , nunc iuxta angulos insi- te. . dians. Apprehesumque deosculatur iuuencivnec dona quorum non est ibi Et procaci vultu biaditur dicens: victinnas pro templi, vel saeuitis incipiet. salute deuouulio die reddidi Vota me . Idcirco luxta angulos, cum alio, hae Zelatur enim si quis sponsam egressa sum in occursum tuum desideras te vi-sram,id est, Ecclesiam si ani- dere, M reperi. In texui sunt b. lectu in meum,niam quamque fidelem c rumpere praesumit. C A PUT

Apprehensumque desin-vII. FGgmicustodi, c. J HM, i io o eadem, quae saperior sub meretricis persona plenius explicat. 1 Etlemi meam, deciJ Tam solicii Eser aquae doceo, quasi nil rectὸ sine his aspicere valeas. Graeam in diuisu . A c J In digitis, in tabulis cordis, in

latitudint cogitationis. Denique & alia translatio sic dicit: Describe eant in latitudine cordis tui. Di Dpientiae. Ece. J Sapientiam Ecclesiasticae doctrinae, sororia tibi dilectione contulige, ut haec te, pollutione se uel haeretica,quae , castitate Eeclesiae probatur extranea.

isDesuid, a,&c.J Apt Eautem Salomon de smestra domus suae se perem os prosperasse dicit, ut paruulorum strivi Verborum fit

lentium blandimetitis tentat instabilem. us Et mici,acc. Iuxta literam patet intellestiis: qui am retrix conuiuium te permagnificum praeparasse siletur: at haeretici in cunctis quae Mut, victu se Litutis Deo immolate,velautumant,vel aut unia te gestium. Nam&dominus

addicemulos: sed rinit, inquit Iora, ut nu qui Derficit I. a vos, iure tu e obstitvium praestare Deo. xs Ini exis funi statim meum. Solent lecti qui ex senibus . vel iuxta alia transsationem, institii intexutur,molliores fieri quam qui ex li: no, vel cotio, vel qualibet alia materia substruuntur. inlecio ergo sunt intexto, meretrix mollitiem quiescendi designat. In tapetibus vet. pictis ex AEgipto, etiam oculoru tentat ille dras, quibus

86쪽

quisen, ne meo aspectit irrcutis; faciluis ad seduceti men- quae in angulo susurrant audientum, seti constitui trinarcana penetret. a verb noni inest imum aliquando R Intummis e cressi Morticitas , dec. J In monte dic i- soleo: diurna praecepta urari: quae a nostris nos coeccedo pulos simul&turba; docuit, sed de pervias saepe hi, qui religatu promittunt seli retici contextu verboris caletliu conueniebant praedi abat,&eos qui cura indigebant Mnasilubie suta auditoribus quasi stratum parare: in quo a vitio- bat. in ipse etiain porta ciuitatu Naim mortuum res scuM,

rum tumultabas libero corde ri . . , -- , - . - , exemplo miraculi verba quae

nibus peccatorum construunt bilem cumirilia,s e, cinnamo in D. Veni, in uidi equimini eos quiana iocum priditionis, ubi perpe- ebriemur uberibus fruamur cupitis ampleΣi- citis contra eum si a Getiine tuo pedes navius milligari da- bus, donec illucescat dies. Non est enim vir in linguas dicentes. I DN mironantur De quo DQmmo in do in ostia, abiit via longissima. Sacculsi pecu δε sypsi: Licto, inquit, iti In die planae lunae reuersurus , is i me initio eam in lacta. γ nibus, di blanditii ubi rupro x xitissu 'Sira auditores in utroque sexu. Naeuim initur cumeam trum timeam sequitur quasi bos ductus ad victima, qui miliea id est, stura mente Limnem maximam. In tapeti- α quasi agnus lasciuies, de ignoras quod ad viii, sunt,sapieritiae verba perciperebas vero pictis AE r' eula stultus trahatur: donec iras figat sagitta ie- nςq- nt

artis versutia. qirae ethnicis ' stum inde domino: quia&cuoti induisti mpsit, intel igitur 2 ςriqu0ddςpwςv 0 mmxxim λς xv x Nunc esset ipse itimulido. omni ita. pei quam men, haeretica sen- vrgo fili audi me, itendo verba ori nici, ne ab- ti sexui, conditioni locutu, estium doctrinae pestilentit quali strahatur in viis illius mens tua: neq; decipiatis vribum . imb etiam clamabat meretrix thorum iaci notu se seinitis eius. Multos. n. vulneratos deiecit. g Et stans in templo : Si quis Ibit, illa Qx turri fortissimi quique intersecti sunt ab ea i Viae in ut ne bini. Et nunc' seri domus eius, penetrantes interiora motiis. P re Ecclesiae: ipsi e

nutiunt letales Odorem l nim sunt fores ciuitatis eius,

vir si simul ae seminis,sapientistium liabere virtutum:quibus C A pvT VIII.

sui subiumque corda velut su- Vnquid in si sapietia clamitat, di prudelia bus&insipienti x. grandae-nibus cubilia venusta conse-- dat voce suam, In si immis excoliti q vcr- uis praedicat 5e paruulix. M erit. sanctificent,pζifici ni, licibus super viam in mediis semitis stas, iuxta c mea doctrina inlax cum M si dicς ς post Π APQ horiri civitati, ii In ipsis forib. loquitur dices: po xim , quin muς ς v

O viri, ad vos clamito, M vox mea ad filios ho- hqrctitanti rivi e JDo- minu. Intelligite paruuli sta i , Ninsipiςn' rei quia regitum coeloium,&cti inae sanctae poculisse inui- tes animaduercit 'Audi ς quo ni in dς rebus protrusit de dedit , fidemque cemiatiandos iactanti rase magnis locutura sum. Et aperientur labia mea ranet trinitatis docuit: atque ci, de virtutum grati conivn' virecta praedicent. Veritate meditabitur gutta Mia innumera quae Prophetae synam, donec eorum trux tur meum re labia mea detestabuntur impium. ' ρος μ

c Non est enim.&c. Non est. eius sunt duo testamenta con-

inquiunt. Chiistu, corporali uu quid ,ncque per ςxsum Rςcti iunx in xς lygς- cordia temuleem vetuaii, ii ter in Ecclesia: surgens enim a tibu , , M aequi in acnien ib. Hici tram P Accipi c testatione coniuncta, quae ipsa mortuis ascendit in caelum, disciplinam meam , dc non pecunia:doctrinam in me apparente, per Sancti nobisque ministerium Sub - inagis,quam aut i in eligite. Melior est enim sa. spiritus donum sunt ad praedinandae Ecclesix, si vidςb' euncti, opib. pretiosissimis do omne de . 'dum tautem , uniuς sua

iiiiii iesuriectioni,&uninor. h bito in consilio Nerudi i in xς tu incogit ' potestis Deo seruite citati iiii, Deus secum detulit. tionibus. Timorditi odit malum. Arrogantia mammonae. quoillius pauiae ciues laetifica- α superbiam viam prauam, M os bilingue qs Feo D mice,&αὶ ubiret ac diluet. detestortis Meum est consilium & aequitas, mea duo,vestres congregati Getine ς si die cog liu est prudentia. mea est sortitudo. t Perme testes in non inς meo: bisum ego in tempore in quo et op ie nant.&esiditores legli iusta decernunt. Per

eombleuetit, reuerte ii radiu mep knc pς i Dpςx-nxi N pQ ςΠ ς, dςςς nunt gini iam& superbiam in Elis. dicium. iustitia. REgo diligeno estuc diligo: dc qui mane qui te ceteris meliores aesti- Statim eam. &αJ id est, Vigila rnant. Viam prauam in eis qui quasi stultiis nesciens ipse ductius ad interitum. aperte mala faciluit. Os bilingue millis, qui in bonis quaeg Et fimillinii,&c.J Vt ipse Salomon sapientissimus vi- loquuntur. stabile quippiam non habent: sea iuxta audit

totum, ut Samson artissimus, ut David mansuetissimus, trum libitum suave iba commutant. muliebri decipula, ut Origenes haeretica, quem post A. Meum est,&αὶ Non se extollat humana praesti notio. postolos Ecclesiae magistium Lisse quamdiu recte sapuit, ple inudinem V ututum sola Dei sapienti, possidet: ab hac qui nepatierit,errat. Dumana inso ratas.' uicquid vim tis habet, accipit. Viae instri,&c.lsed de Ecclesia dominus ait: Quia r- is Terme reges regrant. &c.J Reges dicit Apostolos .sva in praeualebiori aduersus eam. Interiora aule motis ursi in sinctos qui se se ipsis primum, de deinde Eccles ris, aceta ima gehennae tormenta, quasi arctiora&obseuri ira dicit, qui, haereticos se tamicitios constat esse merget -d . sicut de sanctis pro domino in hac vita patientibus ad uersa dicitur. misit eos custos in interiorem carcerem, atrociorem videlicet de Maiorein re obscuriorem. CApur VNVης dino dcc. J Nunquid non dominus palam to curus est mundo.& in occulto locutus est nihili Q ud eius neglecto Euangelio, ad haeresim potius vel lasciuiam

S. Hieron. m.ῖ.sbiiubditam bene resere sciunt. Legum conditores auctores utriusque testamenti, & fritientes Ecclesiae ieripi res .Principes δέ Potentes, cateros udelium praeceptores, ac rectores a litat r qui utique omnes non nisi per sapiet

tiam, ut ellent aliquid habent. Ait enim: ra sine mem hi interis acere. uod semet me. &αὶ Tale est 2 in euangelio is amem me, mimur a patre meo. c exodi an wrio m. filiaboramon v. Muae qui Evigilantia seplam

87쪽

COMMENTARII LIBER I.

tiam, qui semper innovato mentis studio ad Christivisim holi inu: quia desiderat in nostro amore quiesci re, nos Paenem pertinuere latagunt. bonorum gratia meritorum ad se videndum perducere. Mecum uti dec.JOpessune ibas , opes excelsas dieit.vt e reatus homo,&cd res suas&postes ostii sui. Scrintv- caelestia dolis lignificet. Graece enim superbus i ἰ πιο . id ras sanetas,&emtum doctores nuncupat: fine quibus ad vi- est, super apparens dicitur. Et ideo recte sapientia opes hy- tam, quam pollicetur,non valemus ingredi. vigilauerint adme,inuenient me. Mecum sunt

diuitiae hc gloria, opes superbae ec iustiti . Me- Ο 'de aeternitate diuini lior est fructus meus auro, α lapide pretioso: ac talis rasti sussicienter dixequia quicquid donorum caeli ius fidesib.datur,cunctis muri . di cetibus excellentius esse pio . bitur:quod etiam addendo iustitiam mini festius inculcat: nam terrenas opes, de gloriam

possedit me in initio vi usuarum Mantequanare si, uos os, Dum quicquas cerct a principio. Ab aeterno ordina .rerram , O promissa ipsi is ex- ta sum,& ex antiquis antequa terra neret. N O-pectamus: si qui bio iustitia ha- dum erant abyssi, Megoia concepta clam: nec-bitat. dum sontes aquarum eruperant: necdum mon-b Dominius,&c.lvo Chri- straui mole constiterint. Ante colles egoni, qui ver est Dς PMms ' his V riebar adhue terram no secerat, ec eximi

cteaturaiti ineffabiliter ex pa n ita cardines Di bis ic Ix Quando praepμ- - colendo.&praedicando quinti egenita: quia ipse cunctam caelos,aderam: quando ceria sege de gyro valla- sustentando continerent. vel genimina mea, argento electo. In viis iustitiae rat:addit & de assiimpta hu . ambulo in medio semitatum iudicij, ut dite di- e. sapientis ae-ligetantes me, thesauros eorum repleam .hDns

nitatem suae personae susciperet, ipse creauit.

1 ac M. &αJ Ecclesias pero se septi mi gratia spiritus

erexit, quae domum Dei id est, mysterium incarnationis eius, ne petadorum improbitate memoria tolleretur, aedendo,

uterraeque materiam pote- bat abyssos .iniando aethera firmabat sursu, de cme letiae domus, ecclesiati aliter creauit atque mirabili- librabat sontes aquarum. Quando circundabat , ςx l pidibus vicis, maruerminum suum,&legem ponebat aquis,

peruenit genu, humanum. In. d mςny terrae, cum eo eram cuncυς0p0nς liseimi spiritu plenii quale, o. Huisibili, enim ipsius, eremti Et delectabar per singulos dies , ludens cora fuere Iacobus, Cephis,&Ioa mundi per ea quae facta sunt eo omni tepore ludens in orbe terrarii, de deli- quas nimirum coli nassi intellecta, conspiciuntur. Vix tiae meae esse eum filiis hominu . N de ergo fili j, P cida: quia ab amore

eius sunt ipse illumination , audite me Beati qui custodium vias me s. Au a

nis, in quarum initio viarum cere e m. Beatus homo,qui audit me,N qui vi- tium erexit. sapientia possedit: quia in pti- gilat ad fores meas quotidie, Nobiexi Iad p hsIm truit,&ed sui pas mordio creaturae naicentis, fi - stes ostii mei. Qui me inuenerit, inueniet vita, itonib. Ecclesia consecrauit vellium qilicum eo cuncta dispo- & hauriet salutem a domino. Qui autem in me px dicantium mactari in D mret, habuit. sed ne putaret peeeauerit, laedet animam suam:omnes qui moaliquis harum initio viatu, vel Videlicet mctrinis eontrariae .liquando ame tempori s. Q iς unt, diligunt mortem. C A p v et IX. sunt victimae meretricis , ad ahqualido ante tempora

hum este cinpiise , vigilanter

adiunxit.

le est in Gangelio: In incipio

erat verbum . o Hr urn erat apud Deum. O Dei ut erat προ-bum : onmia per ipsum ficta

tiam, videlicet Christum ab i. vobis:' Relinquite infantia, ec vivit M ambu - bulum nobis apeliendo piae-nitio, imb de ante omne quod late per vias prudentiae. Qui erudit derisorem, par uit.

Apietias aedificavit sibi domum. y lax dxx ctum est, dicens pro sit. 4 coluna, septem. h Immolavit victimas suas. μοι te deum, Mi reddidi i Miscuit vinum, de proposuit mensam suam. ramea. Misit ancillas suas. ut vocarent ad arcem, α ad se moenia ciuitatis. Si quis est paruulus, veni MMi

me, Minsipienti b. locuta eii: Venite, come-

dici vel cogitari potest initium ab ipso patre filiae progenitum. Alia translatio hunc locum

ita concipit: Dominus creauit me,principium viarum suarum in opera sua. Q d de incarnitione dominio dictum Patres intelligunt, dicentes: quia certi gratia inriter ij, Dominus creauit me,& non pater creauit me. Et caro, inqui ut, ininum agnoscit: gloria, patrem signat:creatura, dominum confitetur: charitas patrem nouit. Principium,vel in Principio viarum suarum.& ipse es Fgosion via: quia surgens a mortuis iter fecit Eccleta sitae ad regnum Dei, ad vitam a trinam. In opera sexqui and redimenda opera patris, ex virgine creatus est, sulcipio camε, ut opera patris a corruptibili si ruitio liberaret: caro enim Chresi propter opera, diuinitas ante opera.ds Et delectabar per sing os dies . Ddens coram eo, dccii dentem dicit gaudentem. Erat ergo ludens coram patre, ipse E Misita citissuas, ut v cum ad arcem. dcc. J Praedicatores infirmosae despicabilo elegit, qui fideles populos ad si perira patriae testis aedificia

colligerent. is Si quis est paruulas dierat ad me,&c. J Paruulos dicit humiles : insipientes verb eos qui de mundanae sapientiae sistumi habenti Tales autem vocat, ut eos sua doctrima sapientes reddat & altos. Venite comedite panem,&c. in pane, liuinaelo illa: in vino mixto coniuncta in unam Christi personam deitatis de humanitatis eius natura exprimitur , ut silpra dictum est. vel certὶ in pane, corpor ipsius: in vino mixto, sanguinis Sacrosancti mr sterium, quo in altari, mensa videlicet eius, satiamur, ostenditur.

iis sui luite infantiam,st uite, O ambulare, eccil Post

oblatas epulas .addit & vitae monita: ut quos praeceptis suae P singulos dies: quia ut propheta ait, A principio ex die- incarnationis m7steriis resecit, doctrinae pariter caelestis in aetcinitatae, Mi id tunum esse cum patre. Erat omni struat verbis. xem reludens in orbe terrarum: quia&cum tempora --Qui erudis de lorem ipse sibi fatii iniuriam: O margius vi turae esse inpiissent, ipse quod mi in patre filius lininum, fenerat, &c. J si interrogares, cur sapien- Π Π .Haecido. nequis eum cum creaturis &tempori-..tia parui os prae extetis, & inspientes ad stas inuitarethus Viae illiberet. -- in epylas. Ideo, linquit, feci: quia frustra laborat, qui verbum sapienti α

88쪽

capientiae in care nititores qui audire contemnita sapien- si videt: quia illa nimirum ad id in an nn iter quos ertiorem se doctore,&maiorem existere credens. rantes cernit. ccersit: haec rectε gradientes, ab itinere suo a 2 oti arguere deriserem,&c.JDerisor est Iudaeus siue hae deuiare,&ad se diuertere docet. reneus,seu Omnia hypocrita: qui ob hoc quod iustim se ei te g furtiuaeri. Mores sopanis ab raditus sciuibra caeli limat, verba correptionis nequicquam recipit. Non est Aquaesiimuae, sc Panis absconditus. olarina haereti eorum, timendu ne tibi det uor. cum ouae stultisae oetaicis sita ui equae stulti ac perditis suavior videtur. Sapientia palam meno sim proposuit, domiscuit vinax et xxactu ad uium . prior rem ne oderit te Argue sapientem,&dili, et At stulta mulier mini irat iapo luexibi liquψxi b te. Dasi hietioee,sionein, de addetur ei sapie n. mi λ: m, d*q0Msimi mus correpti m nox xv ti' Doee iustum.&festinabit accipere. Princi '' arguitur contia melias inserit: ipse sibi facit iniuriam 1 α qui arguit impium, ι hoc potius prouidendum, .generat maculam sibi. Noli arguere deris 1 ruditatis, sed dilectionis eius

gratia cessandam.

r Mesa cum .decit sapientem in profectum posi pium sapientiae, timor domini: deicientia sanctorum prudentia Petine cnim multiplicabu- diuinorum eloquiorum couitur dies tui.&addent ut tibi anni vitae.Si sapi cs uia pandit . diuinitatis de hu-

suavior. i, Et ignorauit quod gigantus ibi sint,

aues hi tali dc in profundis inscrni conuiuαςius Qui enim scientiam iactat dorere, riseia

i . . . AE

la scilicet t

tatem: plenaque illecebris vita applicabitur illi, descendet ad inferos: nam qui licet libetit tui audian i. detiorum, deni luto inciscies, abscesierit ab ea saluabitur. V antur quae palam tu EAsia se ut ait Apostolivis iusteri- dici credique prohibenture &s armis a quid. cum nihil scir. inest urit ρ. sedit autem dulcius hauriatur insipientia quae putat ut scientia . cuiusci ipsa iii furibus domui suae. id est in doctoritas silatatis, prohibita fuerat audientia. Potest in aquis furtiui . bapti

qui in penetralia perfidiae miselos sallando introducunia n haereticorum : in pane abscotidito . eorundem factifi- super sellam autem . quia cathedram sibi praedicationis usurpat. His est cathedra pestilentiae, inquabe: dere delectat. , inqua bearias vircium designati. At iuxta literam: Mulier adultera, in aquis furimis. &pane abscondito, prohibita de illicita conia iadulciora asseuerat.

d a nee Furibis loco. J Di inde sapientia:quia in summis iis Dignorauit quianwteiurisiu. mprofundis laseriti excelsisqueverticibus dat vocem suam: scit illa in siiblimi- cum iureius. Qui et V cabit mriri. &e.J Nescit adulte.

tatevirtutiim .haec insupercilio elationis attollitur. Vt vocaret transeuntes per mim. perte ues mitinere uo. JUoeat lueresis ad perfidiam cepἡ catholicos: quos iter rectum agere.&viam saeculi huius transire citam velle, aliaque ad aetermam patriam festinate conspicit. sv usis paruulus, decliut ad me: iscorslocuta est.JSa. pientia paruulos atque insipientes ad suum conuiuium pe-nE eisdena verbis videtur inuitare. Sed distat. quod illa sim pliciter ad se venire: haec autem quos vocat ad se declinarera, nescit haereticus quin immundi spumis suas domos habitant,& qui inprofundis insemi poetias luunt aeternas: ipfractibus luxuriosorum, ipsi haereti tu dogmatibus, quasi conuiuijs delectantur opimis. At cum ritὶ in Ecclesia,Christi sacramenta celebrantiit.Christi verbum auditur &conseritatur, qui est sapientia Dei: constatqubd angelicae vi tutes ibi sint,&in excelsis caelorum , conuiuae fidelium. Selorum manducas it 'DιγυTanon enim Gli de B eis: pane

homo

Commorariorum Libri Primi Finis.

s. Hieron. Tot λ

89쪽

26 COMMENTARII LIBER II. ε COMMENTARIORUM BED E PRESBYTERI

C rvr X. Atabula Salmonu. ΣΠ Ax o L A ' Salomonis fili j Dauid c M. Vel cote qui annuit u Sc. J Nouum ponit regis Hierusalem. b Filius sapiens lae lo, labit dolorem: quia filiusi titulum:quia nouum tificat patrem: filius vero stultus,mm-

guli, bonoris nolo cum te nil impie iusti se V pro liberabit amorie.HNO nari metuit: quia mori di talibus diuitu, disputet . iras- ainiget dominus fame antimam iusti, de insidias iam thus ibiguae. vel eorum ternis versibus , actus utro- impiorum subuertet. Egestatem operata est a quibus t quia corrigi non po. rumque descobata manus remissa, manus aute sortia diuitias p1--istulentiam dami rationisb Filiu , l ac py aut autem nititur mendicii, hi epistitve. Q 30 m Q psumitu i in iistos: idem sequitur aues volantes Qui congre

LM is f

Omniaculat. niatrem contri- istate, latius consulionis. ὀBznedi sti odni super no quaerit, vix ipse labia iiii state letiam. caput iusti: os aut impiorum operit iniquitas.', qua, ac linguam dolosum non Non pro ferunt,&αὶ Et a Memoria iusticum laudibus,&no me impior si tabeat: Δ aliorum iniquitatex asiit i mox te taptu, D ' putrescet Sapies eoide praecepta suscipiet, stul doliis minime possit deri-niele, S ires pucim, Pp pς; 3 u, ditu abiis. i Q iambulat simpliciter, ' c

thecuit per impietate congre- mb Vl- ςυ fide; qm MLe deprauax ia sua , minui dedoctoribu, gati, A: si aliquando, morte manifestus erit. Qui annuit oculo, dabit dolo- O. incavit, in me,siuist stura corporali videntur eripere, re i Stultus labiis verberabitur. Vena vitae os dicit , Ilionina de intre ei uidus tamen mali pro impietate Osaute impioru operit iniquitate. Odiu qua acquisit sunt.* in Q suscitat rixas &uniuersa delicta operit charitas. n Q - cm, ς Ji ij sunt, modi in p0qv Pxψν I- ω' otii tabit,sipienti, inueniet ut sipientia,&vir lv mi se 'P tum

dati,conterunt. . , P . . . a. t rara, ne ad sanitatem rue-

quando iustum impii si me in abscondunt scientia 'Os aute istulti,con Iunoni quod execrans propheta do fligunt, ,el etiam necant, non proximu est.' Substatia diuitis, urbs fortitudi- nunum orat, ut non declineti dent animam eius,suam do, nis eius: patior pauperit, egestas eoru . opus iu- cor suum in verbum maluin ad minus in vita sutura iis*st ira vitam: fructus aut impii, ad peccata. Via exc isti ei in I visionis consolabitur qui Vitae custodienti disciplinam: qui alitem incre- V . . .

qui . labia mendaci Mqui profert contumelim, insim positori , id est inseque es Exellaim o rara, &e.l piens est. In illi loquion si deerit peccatu: qui tirita: quam bene plaga illas, Qui negligent et vicit in hoc aute moderatur labia sita, prudentissimus est. in aqua Philistaei in natibus Leculo. ebit bonis in futut . Argen tu electu. lingua iusti: cor aut impiorum strict tur,opi unit. Qui er-

A. qui sortii ex domi 0 m nihilo. Libia iusti erudi sit plurimosi ut aiat Vm i i. indoctis ut, in cordis egestate Crietur. Jenedi

mi congregat in melle. c.J &praecepta praedicet. Veliam congregxt Christo ani- quia semper dominum lauda-inas fidelium, filius sapiens est: 5 quidem mess haec multa re, non autem semper docere: nec omnia quae nouit,omites est. 1 raris mirem pauci. Qui vero hoe tempore acceptabili , docere sapienti conuenit .r aE subditur.

Sapientes.&αJ scientes videlicet: quia tempus tacendi.& tempus loquedi. unde propheta: Dum consecte et, inguit, peccator abefm me. Osuuia is .Et apostolus:Nilus me iudicaui si ire inter xon nisi Christum Iesum, ct hunc crucifixMn. as Quia vel inor linate bona, vel apertE loquitur

mala.

n I.

os 'enedictio domitii, deciJ Iustis dicetur in iudicio: Venite uiuiti percipite remum. os aute impiorum quod comessisarioni δ brietati, te colloquiis malis seniliebat, iniquitate qualia se itit . condemnabatur. Denique os illius operuit iniquitas,qui in tormentis positus, lingi iam sibi in qua ob plura scolera plus punitus est,testigerari quaesiuit. I, Memoria iuni,&c.JEt in hac vita boni bonos,sueviactes siue desim bas,laumus effetum: Impiorum autem S actus detestantiit& nomen:& in vita si tuta.iusti in oci lau- per bona opera considit in illo quasi in urbe inexpugnabili: dibus vivunt .Reproborum autem honor, nomεque&l u- quia nullo possit hoste superari. Atqui virtutum inopiades, putribus gehenna suppliciis mutamur: ubi vermis eo- coangustamuri ideo e testibus egent diuitiis. quia noxio pa-ium non morietur.& rginis eorum non extinguetur. uore timem duros Pt oinino tolerare labores. is qui ambula: si liciter.&e. Qui si liciter se viueie s nimi,&c verax,& sapiens esse desideras, nouit cile cuncta spe init aduersa: quia se perluxc Mu- odium neque in ocordis contege , nec per oris dia venturum esse consilit, dicens cum Propheta: Domin contumeliam prole ouum & corditectione, & os veli- debes rvit enu a quo reptabor Dum appropiant supreme rate repleatur. nocentes, tedant cines meas. Qui tri iuuant me inimici meis Aigentum, &e .l sam totaim praedicatio igne spiri ipsi infirmati simi, erciderunt. Atqui prauis in dit vita, tus succincti, velut argentum examinatur. Argentum nolens licet, patescit: dignat ictis recipit: Gemmoc- quippe vel aurum, si reprobum est, igne consimitur: sive- tum quo/non Meletur. ro probatum, igne declaratur: sic nimirum est sensus .muc cuiusque operantis. Nam qualis sipataeo quod laudatur,o-Quali init.&e. Qui innutibus oculorum irridet ali- stenditur, nocest, sapientia huius mundi, seu haereticorum quem non eua sine dolore tormenti, aut enitudinis:de dogma apud eos qui in verbo Dei eruditi est e noscuntur.

90쪽

ciosi mrisimi stores operati iuster sapientia tem est x: ro prudentia. J Pcude itia 1 prouidendo nomen accepit. Stultus igitur est qui gaudet in scelere. sapientis autem est

esus, sui viri nolisne dignus supraeividere: qui arissius dolore imiscebitur: & gaudia peccandi , pcem te ruetur vlfac re contemnunt: quia cella testant qua sequantur mala CAp v et xl. ST tara ita ij dcc. J statera dolosamon tantam in men iuratione pecuniae. sed in iudiciaria discretione tenetur. Uenim aliter causam pauperis, aliter polentis, aliter so-

qui stiens precat. Turiei ergo pruem l . Quod timet impius, proximorum, suam et impius videre districtu iussi et V kpti uper cum desiderium suum iusti, dabi ' V i x leuiori . trutina

cachristo. n. ne toruus gau- stus aut quasi tundamentum sempiternu. Si

dar priuetur,&sempiternavi- cu tacet in aerari ii qtionis.

bitur,

inia pro quibus certauere,pc cipiant: vitisque autem quod corde tenent, adueniet. ic stas transiens erit impius,&c. J Depersecu- totibus ecclesiae dicit, qui domum fidei subuertere quaeriit,su illa in vero sundamento:

hoe est . in Christo collocara si extemplo dispereunt. Ponet dies, α anni impiorum iaculaDuntur

Expectatio iustorunt, citia: spes aut i impiora ilium dolosae tueribit. s Fortitudo simplicis, via domini:&pauor his q ui operamur malum Iustua in aeter- qui causani & aequa voluntati, &actioni construiti

legerunt per contemptum,ii-

tabum super terrani. Os iusti parturiet sapientiam lingua prauoruni peribit. Labia iusti considerant placita:& os impiorum peruersa.

d Sicut et ad tibiis, es tu Tater ah dolosa, abominatio est adiudo ei '' i' g nil discipli .

per acredinem perem fidit a 'd Πῖς ςQ ,α supplantatio periter ra I consisti, inquit sensus obtundere facit ataue 'δὲ Uiltat 's. Non proderunt diuitia in die xl. σρω erroris ignorantia oculo, coria tioni , iustitia autem liberabit a morte. Iustitia diae iiii ab intuitu fidei seu simplicis diriget viam eius: de in imoietate sua

nerat&lacrymas ita init E i io cito aperibit. Iustus de angustia libe uens catholicus ei qui se fidem in 'est, M tradetur impius pro eo. 0 Simulatot sum ex operibus ostendere ore decipit amicum suum: iusti autem libera. iusserunt, per inersiam grauis buntur scientia. In bonis iusto ita exaltabitur

nes: qui rest uniuersale extremumque iudicium itam a

didit omnibus impiis de peccatoribus dandum. Notanda autem quia de si impiis post mortes sim v.niae non est: hunt

tamen qui deleuiorib. pecca-

pisaie,i,imia iratici εἰ V V p. 00 inpioru erit laudatio. t men qui deleuiorib. pecti cista: qui ei de tecti iiii, ii U ς Qt pixistorii altabitur ciuitas,&ore M , cu quibus oblisiit desii praeuidere. α si meriti sui A mpiorum subuertctur. P Qui despicit amicum P ii mortem possunt tualia suggerere solent. Poria suum. Qt nis videlicet ca-

eleemosynis,inissatumque e trita, i

cibus dicit Ioan.

bis impugnant. Durat Edenuntiant: denes: se nobile rura,sed non erotean F. e Ti in ordo ruin et Lei, i i,deen Qui Deo fideliter seruiunt, aeterna luce gonabuntur at qui impietati mancipantur,eum hac vita, perdunt bona qua amant f Evectatis iustor Laetitii. Ne 'patet quia iusti et tut

tis. verbselones post iudicium tempore liberandos putant, alluntur:& tortasie ad eos pertinet quod sequitur. nas rexpectatiosolimorum peribit. litem alla est lolicitudo dux bonis 'r adimplenes Dei praecepta sunt praecinctiit aquare prout cum sciεter peccant,soliciti metuunt:qua do aeternam rapi xntur ad poenam. Id quere'E expectatio

me, exi licetur naea. At vero impii peribit. Hune versum longe aliter habet antiqua transsatio

inprea se m . o vero impii

qui se putant in laturo requieturos, aut ceri; nullos post mortem laturos,siliuntur.Neque huic repugnat sententiae quod supra dicitam est: Pod timet impius, vemetsi per eum Sunt enim qui scientes futurorum bonorum malorumque iudicium: nihilominus ne ligentia vel desperatione, ves etiade uidustria p cant: talibus ergo interitus quem timent, e emet. Sunt qui malasaciunt, de aut nunquam punienda aestimant, aut ut beta esta. ideiaque bona mercede remuneranda iudicant, de si bus rectE dicitur: stes impis rumperibet. Nam de de his qui scientes delini unt, ii sequenter adiungit. Fortitudo oced si, inquit abdit sit tur tum comprehendere non vales, non tamen de salute desperes: sed cradere viam dominio bona quae nosti,de inter series Hu

quae ait: i 3elancti hominis iusti, non periet spes: gloria autem impiorum peribit. n s Iulii id angustia siseratus cst, oetradet uir impius rota.IMartyr quisque de angustia pessionis liberatus est post mor te de tradet ut in poenam pro ius causa periecutor,qui illum angustiavi Iacobus maturio coronatus est, Petrus de Mr Learcere saluariis,& Herodes qui eos, Persecutus est, i ve missius visibiluet cosumptus,tartus est,ubi inui bilitervet. mis eius non morietur, , cum non extinguetui. O s Simulator ore deripit amicum μum: iusti autem, deci Haereticus simulans doctrinam Catholicam, decipit auditorem suum : qui vitem iuste veritatem sequuntur Euan selij, liberabunt ut scientia Catholica, ue decipula rapiam

tur haeretica.

s of

SEARCH

MENU NAVIGATION