Sancti Hieronymi stridoniensis Opera omnia, quæ extant. Mariani Victorii Reatini episcopi Amerini labore et studio ad fidem M.S. & vetust. exemplarium emendata argumentis & scholiis illustrata. Vita item S. Hieronymi ex ipsius scriptis ad eodem Victo

발행: 1623년

분량: 321페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

91쪽

ss COMMENTARII LIBER II.

Quisque de talium commissis publice tacet: sed haec occulterim ii Q Mide institum ibus vosci lis arctius incul e staris , i. suum, indigens corde est: vir aute prudem tace' pondere more suo ad si petio-

- fitilis bit 'Qui ambulat si audulenter, reuelat arcana: r non respicit. secutus Et in Evangelio qui aut e fidelis est, celat amici com is V hi Cain is

dominiis diat: Siso Mnim non est gubernator, populus coxxx cx δ' u Pulchra per vel bu. refrater Mo, iem. Vbi multa consilia. Asaigetur malo, qui fatua pre orauum intellectum. fidem facit pro extraneo: Qui aurem cauςxia' hq Des lim,&αJ Desid queos, secutus erit. Mulier statiosa inueniet ruina iustorum regnum i loriam i Et robusti habebunt diuitias. Bene- rum : opectari vero imparte cuin inibiae muni vel floriani. Et robusti habebit iudiuitias, .s, ut Horeduor vel trium iacit animae suae vir misericors: qui aute crudet Uitam, stet omne Wrbiim, d c. lis est, propinquos abhcit. Impius facit opus in Vnde &hic recte subm ur, stibile seminanti autem iustitia, merces fidest .

expectatio vero impi tum, furor iudicij ventuti. M- per tuai iussit iam ubique regnare desiderant: at impii etiacum quiescere ab impietatis

QS Clementia praeparat vitam, M se, latio malora, executione vident ut, propos mortem. Abominabile domino cor pravum,dc totainendi nimiis ad in voluntas eius inlus qui simpliciter ambulant .s remiam cui t v :n sutoris vittae late de me: recte dicit Manus in manu,non erit innocens malus: hS populum sine gubernatore nio autem iustorum saluabitur. i Circulus a conuere: sal in autem ubi reus in narib sui mulier pulchra Ni Iua. Pς stolatio impiorum furor: Quia

titulistini consilia, ut ostendat -n. quod solus emendare non vales , pluribus est reuelandum, ut unanum Omnium coti

sid cium iustor uua, o aliae bonum est praesto α' pleriinque ita per silentiam tibi impiorum,suror. Alij diuidunt propria,& chiusa intrament vehemenditiores fiunt. Alii rapiunt non sua, de temper lius aestuat, in egestate sunt. Anima quε benedicit, impin-

u ouabitur: ecqui inebriat,ipse quoque inebriabi

hinnuerido eo p Benh consurgit diluculo praesenti in vita ob amorem

sat, sequi iique talibus, vel autem inuestigator malorum est, ab eis oppri- regni caelorum indistentibu communionis gratia concedit, metur. η Qui confidit in diuit ijs suis, corruet: i releemos mis diuadunt, ditiores fiunt in caelestibus de stiritualibus donis, quis olim fuerant in teirenis de cum-libus possessionibus.

Per .inquit, egestate raptores, non solum in tormentis. ubi nee stillum aquae, unde ad modicum reflueremur, accipiat: sed & in praetenti, ubi quamuis innumera rapiat. semin

uarus eget.

n ita ita aquae aedicit,impii qui inebriat, i es. tiai , m. Mulier gratiosa quoque me abit JQui exterius bene. icit praedicando, inte

lux in xx senti vita, gratia Dei hoc est charismatum donis Diis augmenti pinguedinem recipit:&dum iacto et mo

- -n mentem auditorum deebriate non desinit, ro muli pii

inuneris de ebriatus exciescit. vel vitam promittit aeternam:

quia pro extraneo fidem iacit, seipsum pthsecto ante districti iudicis oculos, ultione dignum reddit. vel ille pro extraneo fidem facit, qui indignus adiacerdotium an elans, ua nsiouis suae fide animis proximorum suscipit. am autem cauet laquos, &αJ Securus erit insuturo, qui nune bene formidolosus, de sua sedulus errata per ρο- nitentiam curat, & ab impcenitentium se societate is t

i inmunean.

repleta est, & in futuro gloriam aeternam ad tuta est.

s oro sit. &e J Rotasti sint omnes persecti, qui in hac

vita praesenti per donum Spiritim s. virtutum diuitias pollident,& insaturo aeter beatitudine perstuentur. s i MUM innianu, &c.J Qui manum iunsit in manu, nil utique operaturista manus in manu, non erit innocens ma- Ius : quia& si ab iniqua actione manus ad lioram subtrahit, cordis tamen innocentiam malus babere non valet.Vnde&ota itinM: semirabile eam corprauum.

D s semen. c. J Hoeest quod supradicitur: nii ianis vites imitano nes desis. vel certe, semen iustotu siluabitur: quia qui praecedentium iustorum exempla sectantur, horuquoque vestigia ad videnda salutis aeternae gaudia sequuntur.De quibus Eaias: Omnes riderint eos unoscent ictori Maisti sunt semen cui benedixit dominus. is circidus aureus in naribus, de a Circulum aureum si innatib. suis infixeris, nihilominus iue terram verteremio dc volutabro luti properat immersi ita mulier Atua si pulchri tudinem vultus vel habitus acceperis, suam tamen faciem ad infinis declinare, sua speciostatem ad et tedos ubique castitati scisculos circunserie,&se coeno voluptatis inlunare diligit. Aliret: inii ornamentum diuinorum eloqui xum meaitando consequitur, sed hoc male viesdo in uitur, inculum aureum habet in naribus: sed more suis terram subigeten desistit: uti quod o te iustitiae percepit im- nun inione sordidauit. Ideoque talis anima, mulier Pu ebra &suua eae censetur: quia cattialibus dedit illeceos absic Athram ita. male licet Armρο puris nessimi, cutem .per caput, & a Qui tinctae praedicationas apud se

verba retinet talis mas citur in populis: quia non solii culpa silentii liario multorum quos corrigere potuit, P na damnatur. Ipse est seruus pigride malus, Qui protei Elioneialenti quod accepit, in exteriores tenebras millius est. Vendunt autem frumentum qui verbiuri vitae audientibus con int . quibus pretium fidei de conscisonis recipiant dicente domino. Negotiamini dum rimo: quorum capiti beii edictios peruenit , dum singulis de tali ne otio redeuntibus dominii, dicit: Euge serue boue & fidelis : quia supra pauca Gisii fidelis stupra multa te constituam: intra in gi: dium domini tui. pq senec gis diluculo qui, &αJ dona quaerere quaeia

cere debeas, quidus ad caelestia bona peruenias: la est bene diluculo conlurgere, laesi, escente luce scientiae ad bonum Finis accis i. Vesceneben E , id est. ad vitam consurget in tempore resurrectionis, qui nunc bona uxtit in tempore operationis. Qui autem mala quae dicat, iue agat in bi ius inquiriti tunc eorum pondere, ne ad altiora regni perueniat, i tatur.

qui Θ confiat indum , dcc.ὶ Qui praesentibus bonis in

hiam a rura non emitat .virisque in nouissimo carebit: qui autem spe ianitorum praemiorum bona siciunt in praesen

ti, iuste quod sp aut, acciriunt. virens quippe in albore lium

92쪽

i N PROVERBIA CAP. XI. ET XII s

obvionem Oi, aluit nisi v xςns solium germinabunt. di P0i t: iuxta illuid Apostoli auro deseruit. Qui memem ς00xuxb x domum suam, possidebit ven- isbam tumultibus eo, i, utim to :&Qui stillius est. seruiet aritent L bir tiniae Vi ita remis. At repro-- mi mentem W0mum tuam, postidebit ven- suam tumultibus cogitatuum qui stultus est, seruiet sapienti. i Fructus noxiorum riturbari n5 me 'mili, lignum vitae: - Et qui suscipit animas sa-

est sapient in eduli ut per λς ς qui uxem odit increpationes, mi pii, no erunt quod fite hoc ei etiam dominilo seruit: ςst' : quia post niortem non

. iii qma patientiam eius pro Sio CA Fui X l I. 'V- debant, iiiveniunt probatiorem teddit ut se vide. Vi bonus est, hauriet a domino stratia: in

lesia: quae partim peregrinasii. visio est Christi. io enim. commouerit uti x Mu. rii , partim regnat in

queest sapientia. de riui dicta μ' Wyg s, corona est viro suo: &putredo in io, nunqua dei est: vi ruri est alas ctea Dibibu cius, quae confusione res dicitias sterit. Hi 0ς in ii a u. Et in A., alypsi: ε Cogitationes iustorum, itidicia: dccosilia ima

tur sanguini os iustorum,liberabit eos. h verte Nod mista impietas in dii modo iusti expectant. iii . iustorum s m uin, nivi: am sectis haere diu sicut hi dictum ei quis p N Jςbit - Doctrina sua noscitur viri ac stili multa in praestigiis ni virens soniti germinarit ut e Vanus dc excors est, patebit contemptui. re si ii λ

pastore destituti, sub t. dc in suis monitionibus relinquit columeliam. V: 'Im

minum perducat: qui, inqua. uam assimas suscipit, sapiens est: Quia nimirum sex animae nullo eius fidem violare, tanta temporuis sim o aei tWi. I xcii & ita intestigi. verte impios. & non eram: con se, c. J i sancti martyres tanta passi sunt iustr. uerte eos ab impietate non erunt iam impii sed iusti pro qua alia transsui odicit: Quocunque se conuertit scelestus, . milii Silob&Tobias, terique Dei electi tanta in hac vi- cxterminabitur: cui contrades an iis dicitiir.Quoniam dilita receperunt adureia: quid contristaris, si te qui tam longe sentibus mini, irracoope turin lunum. a iustorum vestigiis iaces, tent Mad modicum amictio tan- is Doctrina &e. 4 viros vocare tiptura solet eos . qui vir Et quidem te de si iunjicere aut credere non debes: tutibus sint pisi siti diuinis. Unde Alinstolus. Vibidie state tum, siaucra ite. Doctrina ergo inquisque inteste no ita siue magna, aperta siue mira inficiari non debes: imo stitur: iuia si recta docet, ct haec operibus implet,sanctus essco texi debes. ne te ipse utas, de veritas in te esse noli se colligitur possit .si ergo iusti in tota treceperunt, Abelmmyiij,&Iob xv et i autem e.J Quia scilicet ipse vitilis animi sortitu- exempla patientix:quanto magis impii Ansochus atq; H dinei, abere contempsit.

quam qui clariis etfiditione scripturarum. vel etiam docto ris stinctus officio,indicti pane dilectionis. De cuius dilectionis ea parte quaeaa proximum pertinet, sisesequenter adiungi rQ inqNρη - , dc Jldest. miseretur&coitina itiithe veruculorum connexio tali 'betudini ac stragilitati proximorum sibi commissorum. eu. ibonineu, non confidit incogitationibus stis: ira domini gratiam quaerit,aeseris ut hoc locos acerdotes appel. cogitationibus sal contidit, Donus esse lat, qui non solum non compatiuntur se itis: sed etiani nequitata in quia gratiam si perni adiutoris petere non cu- iuxta quoddominus ait, percutiunt pueros & ancillas,. - - id ς' insipientes,&viriorum' morinitate debiles,dicini eti s Mid diluem corona, dec. Patet litera sensus. Quia Is in cit u in Nilo. mulier binia & casta, honorem viros o praebet in omnibus

. ' sectum otium, i nus est. PM,dec. JIlle tetram suam iuiliter eses si, his I, 'Λ 'l' si mutopex tur, quia arcana cordissiliret quotidiati, e qum seipi ni radita, per legis meditationem, per vi latram mentis, . . , hi ' in V 'ς,0st unx mu- quas qui exercet agi culturam instanter erudit, atquespiti

tualibus cibis relut panib.,nennae ignorantiae periclitetur. 6 π, yonisi in coro Iratrum. At in id est virtutes quas interioris li ominis siti sensim reficere no desistit. Qui ex se F v' peccatores in euangelio parat,tici qui non nisi dimissis olim eccatis, tali dominopotuerunt Notanduquod hanc sententiam Petrus in epistola iuxta antiquam

93쪽

COMMENTARII LIBER II.

gloriosus videtur. te II Po D

ribuat ustu, aeternae inorm ra manuum suarum retribuetur ei.Via stultare- carcerectau latur.Veium qum m in oculis eius:qui aut sapiens est, audit coniales e citum que minime pix' si ira suam: qui utς tW M Q.&e.JPersecti qui p. uident, in uminx; dio φής' dissimul re iniuriam, callidus est. Qui quod no- metion solum vitiorum la

b 'di,' te iovianimi si uit loquitur, iudex iustitiae est: qui MI, zedii set abrum. litur,t is est fraudulentus. Est qui promittit,

qua radicati sunt in Christo &quasi gladio pungitur conscientiae: s Lingua nequaqtiam eos fallit: ad sapientiu est sanitas. h Labium 'ς non metuunt. pessimo exacto. Hisce lora semper ciri Π , erit in perpetuum: qui aut Etesii cit ri diabolo it ta vitior uinesus quam hiWr xς RQ '-eniihu, i oncinnat linguam mendach. Dolus quotidie soluunt:&si non d R 'r eo tinti amasa: qui aute pacis ineunt minum eiu viue e Pinnitε

οί ei Π, nii: Na qui cosilia sequitur eos gaudium.Non contrigabit

maliloquitur, non fiuctu ore iustum quicquid ei acciderix imp j-x xςxΣ miliumui rima renclat, sed damnum. Omnis buntur malo. Abominatio est domin0 iubi δ quod dominiis in igitur quibon loquitur, b - imendacii qui autem fideliter agunt, puc xςi euangelica parabola testitur. ni donabituro hi η ς i Hotiio Versutus celat scientiam: Et cormsi Neque enim de talium corre-

χἡ Testata Hi pientiu prouocat stili titia. i Manus sortium do-

nim aliter fiuctuosus fit suus ne bono laetificabitur.' Qui nζgligit d mnum prectiorem nodoctori. nisi ipse P psopieramiesi, iustus est 'Iter aute impioxum poenitentiae salubritet iaci idona quη u deeipiet eosa, No inueniet seauduletis lucrum, humilieti: & it apostmodu pere patuis acer ciui se inpiis. ec substitia bomini erit auri pretiu.' In semita iudicium facerdotis.se uda sinii desiderit viciti. si uiri iustitiae, vita: iter alit deuium ducit ad motae. ix reconciliationis lanificet. est:qui autem pro domino in- CArvet XIII. ns amnem,&c.lsili iuriam contemnit, sipiens. Ulliust sapiens,doctrina patris: qui autem illu- gm alip uni 'a tione,

niteliabet: Stultus satiabitur bonis: anima λψxςm eorunt 2gnus est, qui propterestarii ignominiam sua qui dixit: Dison: -- Gesbit . Non autem imomi. est animam suam: qui autem inς 5sider tu est cis me , ne terrea vi ab his niosim ita eundiae Disionem adloquendum, sentiet mala. vultdc non vult qui occulum corpus, vel vende, ita sapientibus occultandam pister: anima autem operatium impinguabitur. P0 essed renit . ut eius velocit bum mEdax iustu: detestabitur, impius autem culpam, non pr hi, x iem confundit rc confundetur. Iustitia custod eme ipsi ripa sotie at nem au Em mihi firmi. ut randam, siue occidentatis irruerit, ideocensuit euitandam: ut dum ad praesciit dam tradit sapienter obtrepitur, a sapientibus amoueatur &in perpe- o Iter, oce Cum vel sua retinere, vel aliena rapere gau- derit. Vnde recte subiungitur

ps N m.&e. J Fraude namque acquii ita Pecunia, plis in xiii adamni quam lucri addit in area: & qui propriam pro domino substantiam nouit dispensare, remuneriste ipso, proterrenis coelestiadona recipiet. Aliter:Non mitrarieturaudicemus luci m dc substantia hominuerit auri pretium: qui

autem men

.- susnon soluin vitiorum Dei operant, sed de electustatri- tuuin delearui. Hxc enim est natura irae, ut dilata linguescat, di pereat: prolata veto magis magisque serueatare &αJ Promittunt se nonnulli obedire vetitati: sed ubi tentatio terrens, sue blandiens impedimentum praestiterit, deserunt quidem coepta: sed tamen conscientia pro-g Quia & bona quae promittunt, ipsi sta ulema mente simulat se esse bonum, nequiter uiueni

Misiciendo ad vitam Miseniunt: della, quae sequantur, in occulto, non inueniet bona vitae sequentis. Qui autem petiiciendo ad vitam perueniunt: de aliis quae sequantur, praedicando demonstiant. Iasii meritatis,&e. JLabium veritatis, est praedica- substantiam virtutum spiritualium veraciter acquirit, mer-- --- cabitur ex ea claritatem regni perennis . quod verbis sequem ita apostoloruinatque prophetariam: quorum locutio dum tibias apertius diciti . atramite veritatis non deviat, in aete num stina prasistit: qqIn, deciJIn semita. n. iustitiae, subri acquirit Ar haereticoriam: qui in eorum dictis aberrans: dum ea quaerecte non sentit, tepentepronuntiare cupit mendacium po- quod appetit, ad moti E quam p uidere noluit,teriait sem-tiusquam veritatis locutionem cogitatione sua componit. piternam.

rides ecclesiastica semper manebit: qui autem tepente noua Vraus t ou, dc J T dogmata inscit, mea ij est minist r talium rvtiue aliquando prosi erudimi ver scatit,&e. J Versutus hoc loco in no qui se docuerat, docendum praueniat. ille nec cum sui intestini utri id est, sapiens de ptudem, qui nonnunquam de tur, nouerit ud p - . . . ,

94쪽

denotarii mii vult regnare cum domino, den5 pati pro eo: ut protia detractione poenas luit, sed ut pondetractionem delecti me praemia,cuin pollicentur: deterrent certamura cu sese cautius agat: quia nimirum quae in aliis iuste tepte hei iubentur. de quo lacobus ait: Virda laxamma. inconstans dit. in se impune non admittit,clamante Apostolo: ina- η-., estis omnibus xiissus. Et filius si racb: Vae peccatori terram dicar non uraratum uraris Kiudicis rἄm fundum nacta l. irati duulras His: qui autem iusti operantur domini, M s: qui ab mutaris idola, a degi Mn facis i qui in lixe floria- ideo siciunt, quia anima illo- . . . . . ru, per praeuaricationem tegis

nim persecta supernorum dula innocentis viam: in pictas autem peccatorem nebras, oris. cedine reficitur, iuxta eum qui supplitat.' Est quati diues, cum nihil habeat: de liqum aut .dee. J Melluo dominum obsecrat, dicens: Si. est quasi pauper, cum in multis diuitiis sit.t RG est ergo de sua quemque stagi.ciit adipe ρ Iuminis demptio anima viri,diuitiae suae: qui aute pauia litaten et uere. ne .rte diuina an viam . Vel cert an in D' perest. increpationem non sustinet. eLux iusto- Π iές Vr impς i , 'u m

sbili post labores Otona do. autem agunt cuncta conlilio, reguntur rapien- in aliquo delicto tuos stimnabuntur. tia. Substantia festinara minuetur: quae autem tualis estis, i instruite hui M

Deum no habuit eomperiti suturum oblis/y- hQm autem x mct omnia cum eonsilio docti, fine nihil filisse quod tribuit. Praeceptum, in pace versabitur. Animae uolosis senda, diuinuin potius quod nde talibus: errant in peccatis: iusti aut e misericordes sunt, iactis eloquiis indusi est Qua tu ιβηm, O de miserantur Lex sapientis, sons vitae, ut decli- manu nim ilige consitu Vnde dictum est de talibus: errant in peccatis: iusti aut e misericordes lunt, lacri eloquiis indit ueli, Quam Domi rim son suom, O de miserantur Lex sapientis, sons vitae, ut decli- nu i utilage consilium. nihili uen μι- iriditat neta ruina molti,. Doctrina bona dabit gratia, q' h

tiarum in manibus sivis Paunet . consilium vivit, quamuisn

bus plenus: sed in multi, erat periet stultitia. Nuntius impij cadet inmatu: dilue. iiiiiiiis, quia virtutem habuit i Legatus aute fidelis .ianitas. Egestas Nignomi--ε: J Atium dinia ei qui deserit disciplina: qui aute acquiescit cit & Sabellium Ceterosque argueti,glorificabitur. Desideri uisi copleatur, UI' Mydςst, nuntios satanaer uiniuinae anima detestantur stulti eos qui fugi ut verio oritas inat. subdetido mal 'O uica piςntib st dicur, sapie, crit. δ' deciderunt in milum

humilitatis: quia conditorem omnium diuuiarum, videlicet c. iegle.

vera paupertas agat, subde do iapyςi tib sx di ur, sepie, ς ix deciderunt in malum geheu mitiis t. micus stultorsi emcietur similis. Peccatores per natium tot metuorum. sequitur matu: dc iustis retribuemur bona. BO- l . ratus,&e Jldest, catho-b Raedemptio . dcc. ' Qui ergo nus relinquet haeredes, filios de nepotes, Sc cu- quis Wς ri' dicator ,s micam vult Himilia' stoditur iusto substanti, peceatoris a Multi ei bi sibi suisqueauduoritura ira, cogi et diuitia ope. in lib. Du acquirit ici na n. rum bonorum: Qui enim e thuiusmodi diuitiis. increpationem districti iudicis sest: nere non valet:de qua psalmista postulat,dicens: Domine ne in irari arguas me:neque in 'ore tuo corripias me:Alioquin pauperes non ibi increpantur, domino, sed tantilictionem ae . ternae haereditatis percipiunt. cq Lux iustorum ratisicit: tacenia tam implamma extinguetur.J Lux iustorum quae perpetuo laetificat . spes est fututo tum Lucerna impiorum, quaer mute excin itur, felicitas est saeculi labentis. si mersuperbos semperiuro, Gnt Nyni autem ινιμι,&c. Jiurgantur inter se semper haeretici: iurgantur de caeteri teri obi, quia videlicet non norunt unitatem fides Se veritatis..teles autem qui consilio diuinorum eloquiorum frui nonnis Desiderium, Omne desiderium siue bonum, siue maltim iit ubi adessectum peruenerit,delectat animam Sed nulli qui carnalibus solum desideriis gaudent, detestani ut eos qui pro amore ccelestium, infima oblectamenta eor-

temnunti

n Quicum,&e. Cum capientibus ire,est optetitium actus linitan .Quamlibet ergo implex quisque sit de tussicus. qui arcana sapientiae comprehendere nequeati si tamen sapientium exempla vivendosectatiir, iure inter sapientes annumerabitur Qui veto stultos non propter natu tam,quia homines sum: sed propter mittitiam, quia nil mistitit, vel Listriones, vel aliqui tales, non ut instruendo corrigat, amat: sed ut fauendo deteriores estici tr talis nimirum & si per in L illint, regunturii oderatione sapientiae, quae eos iurgati genium, vel doctrinam, satiens este videtur, stultorum no- non sinit. tapeceat, vel turpitudine aisnus, sina al&dainainione te-ς substant sellitiata minuet iurisiuae t Hul cim coctigi, nebitur. t r. manu multi ita&tis. J Qui volunt diuites fieri, incidat os Mnus relinquet. &e. J s peridemus bonos sine fili iuin tentat e meque ipsas diuitias ita svel acquirunt, vel obire:imo maiora a domino praemia polliceri his qdisti cupiunt, perpetuo possident. Qui autem uto accipienda sub- rum procreationi virili nitatis castimoniam praepoluerint, stantia praemiorum coelestium iustis infinit laboribus. mul- sed&substantiam iustorum a peccatoribus tolli. Nam&xiplicia supernae beatitudinis muneia percipiende quo ap- Apostolus glorificat eos qui rapinam bonorum suortam ' c

spei quae disretur, at igit imam: I piis uvisa deside- quia brium veniret.J nimirum quamdiu differtur spes aeter- escend sit , ii Otiim, asiligitur inima fidelium: vel pro dilatione videlicet los & successiores eorum: ad cuius fidem conuersa est timiti botrorum, qu aman vel pro illatione malotum, quae tole- tudo sentium, quae erat substantia diaboliantinuit namque - r a in domum eiusdem male sortis aduersarii, &eum maiori virtute contrema. diripuit arma eius in quibus confidebat: despolia eius distribuit, ut ipse in euangelio testaturi vel certe iusto substantia peccatoris custodita est, quando ablatum est a Iudiis regnum Des de datum est genti facienti sivi actu, esius. t. At ubi venerit quod des ierat, facile obliuiscitur quod sustinuerat: quia in aeteritum uiuere incipit cum suo redemptore, quem totainteiitione quaerebat: ipse est enim lignum viis amplectentibus se.

s Qui det test rei Vestin futurum,dec. lcrruboriae rei detr1bit, se in futurum obligat: quia quod non debuit ficiendo. ponam sibi qua constring tur, praenarat. Sed Sis quini alae is detrahit, ipse se in futurum obligat: Non cibi in noua ibuspatri , cratiis iudicio. J Absque iudicio recto secit, qui diuitiis congit

95쪽

y: COMMENTARII LIBER II.

gandis sedulus insistit,&has aggregatas non ipse proriae. autem plurimae operatione; apparet virtutum,ibi apertissi-yrione animae suae pauperibus iis at, sed aliis post se di- me clam: quia non haeretiori in vanu garrit, sed pro verbispensendis reseruat iuxta quod in superiore versu iuxta lite- fruge laborauit ille, qui &ipsim verbii casto ore ruminare, ram dicitur. Et custod. tur iusto substantia peccatoris, mari mecum tibi .ietus abundet ex iure raternae lix editatis: α via veritatis eia discretioni pede nos tinctacre Nec miranduin, cur in praesepi , auditores significati dixerimus:

cessitas incubat. Hoc cstemm . . . v. - γ Gor aut verbo audi cresso

tualem. militi sunt cibi alimo. comedit,&replet animam suam: venter autem Plei .&ipse bos suos imi depraesepi relicitur. Qim nimirurn dicator fidesti.& audientes verbo reficit, A Odε resecti ne apud Deum ipse proficit: pili opere figurat ut Heliae, qui . Saxert nam viduam piscit, , Ι 'τ 7 qua & ipse pastitur. niae coelestis industis de exem- impiorum insaturabilis. plicvenerabilium patrum. Et CA pvτXIV. abi iteratione facit, qui Eril Apie, ς mulier aedificabit domum suam insi dis meditandis:&ex nςn--extructam quoque destruct manibu

hoc. sed aliori in potius sei uti 'Ambulans recto itinere,&rimens Deum de- dum ipse ab his qui legit, vel 'irici iurabeo qui infami graditur via, In re i i i actibus reprobis vel etia inim- uulti virga superbiae: labia sapientu custodi ut g 'aerit,dee. Caipha, qui pietate sensus haeretici discie- eos. Vbi non sum boues, praesepe vacuum est: ano diuiti. Adiurares Dei t. VIrat. Tali nainq; in nou. bu , ubi autem plurimae segetes,ibi manifesta sorti. πι- vis, sitnes id est os Dbus sucisti bouis. Testis fideli, nometui et uti roseit m 'ςqμῆς ita

diu aequirit: illis .idelicet qui pientia, de non inueniet: doctrina p identium nutuet auditui vel iiiii subdi tractatus ei ita legentes, arcana facilis./3 Vade contra Virum stultuna,& nesciet derant accepta spiritus gratia, per eos spiritualis sesus,quibus labia prudeliae. Sapientia callidi est intelligere solamodo Clii istum Dei interius reficiantur,' 'cinunt viis suam, se imprudentia ituriorum errans. gn istere, sed & abdita utrique autem sensui ς 0ς Sitilius illudit peccatum, Militer iustos mora

nit apte quod sequitur: . . . . rint.Sed & tunc doctrina niu

bonit . filium,&Ascipi uti m. nuriae tuae, in gaudioptu nis xiiii ccbitur extra neliuscudomosia, at steti Aa id magister catholicus . ne ad ini- ncus. Domus impioru delebitur: tabernacu- tales verba humiliter audieii quitatem deflectat, sollici uis la iustorum germinabunt. Est via quae videtur ino credebant:&accepto erudit. Pi idem ut m hominii uila: noui si una autem eius deducunt Pt i ui/ncto, linguis loque vrisiiculum antiqui x terriς- dolore miscebitur,&extrema Wδ' Vt 'nim Nunc quoq;

B res ita transtuletum. Viri iusti . , - ,.. - . ' . - , doctrina iidei catholicae pru-

diuitiis an uix multis studii iuri gaudii, luctus occupat. Viis suis replebitur flui. iniqui ,uiem peribunt breui - su , dc lupercu crix Vix bonu . Innocc credit facile percipit: quam littetiei. 'i f. omni verbo: astu co siderat gressus suos. 3 Sa- quia peruei nequirunt, nun- tib Iu lus comedis, repleta- piens timet, dc declinata malo: stultus trasilit, qu m prorsus inueniunt.

mina n.&αὶ Iustas percipitci- dceon contra viri m uitia, bos capientiae, qui in novalibus e ne ciet,&αJIdeo detis orsa-pitium, hoc est, in operibus ac verbis praecedentium iust pientiam quam quaerit, non inuenit quia&si aperte eontratuiti probantur exorti,&hos ad pro etiam anim suae be- illius stultitiam disputando incedas, nescit intellis re quae ne vivendo traiicit. Venter autem impiorum. id est, G ci- dicis: Vt Arius, qui verbum consubstantialitati, in patre Miassensus haereticorum inlaturabilis: quia sicut Apostolus sit , nusquani inscriptura inueniri polle contendebat,eum est, Semper Rentes,nu quam ad veritatis scientiam p -- ei inaniscae scriptum obiiceretur. oc pater dinumsismus. niunt.Quare autem saturati scientia non merentur nisi quia Et: Deus erat verbum, de caetera talia Ideo doctrina prude- nequaquam resecti cibis paternaeui statutionis, sua hoc co- Dum facilis est: quia labia prudentiae i. pie uia. id est, quia gregant absque iudicior labia q:laecunque prudentiae in clamine regi inur, de sapientia solum loqui de audit edine liabenneiusque medit C rvt XI v. trioni operam dare satagunt. 'i cor,&e. t Amaritudinem liabent omnes electi , quan S se plani ς. &αJ Et unaquaeque anima fidelis,dc ecclesia diu a gaudiis differuntur aeternis. re rerisii cum des dei ii,

per orbem catholiea. manlionein sibi ita patria c vlasti affliguntur peruersis. Sed plecti .quia inllic eambulant,anu bonis actibus aedificat. At vero te probi, ea quae bene suma imidinem suam quatito su gaudio mutanda praeuulent. bonis ordinata male vivendo, aliquando etiam aperte repu- Porro reptisi propria sponte caecati: quid inpias tir gnando dissipant. Quare autem stulit sapientium actus ce- tiamur, non vadent: quid in futuro sitit palliari, non praeuirent. sequentibus verbis ostenditur, cum dicitur. dcm: ideoque , suturis bonoriuri paudiis remanebunt ei- ut recto iti iure,&αὶ Abominatio est enim pec- tranei: quia amaritudinis coriani Praesentis, non nouerunt eatoribus bonorum religio: stultumque videtur incredulis, eis rarticipes. Vnde de apte subditiar. cum fideles propter Dei timorem, non tantum abiici utri tib K Dom/s,lcc. Domus quippe in mansione tabernacula morein sed de tormenta rident eorum qui occidunt corrus. vero haberi solet iii itinere. Domus igitur impioru delebi

De quibus adhuc apte subiungitur. tur: quia habitationem vi lx prcssentis, in qua semper maiie-e in ore Iulii, oce. J Quia stulti per vaniloquium , humin re desiderabant, idciat in morie reprobi:& hoe quod non tes ilios despiciunt, amigunt: sed iidem humilas spiritu P r Praevidebant,exilium perpetuae dan nationis subibunt. Ta.d cinam se sapientia, ne decipiantur, munium. sq Vbin sint Maer. Wrsine se mest: γMaut plurimas Iero. ibin ni . .secta Haerem haec superioribus.

ties namque doctores catholicos: prae re, coetum auditorum: segetes dicit Ductus operum bonorum. Incassum

ergo tumet superbus, ta indori eloquentia verberat aures ac corda subiectorum: qui, ubi non sunt docti praedicatores, si ustia ad indiendum constest tuita Flebium. Vbi Dernacula autem iustor crminabunt: quia pr sens eoru conuersario, in qua incolae itant apud Deum dc pcregrini, crescendibus si e cessatione ineritis, ad numina usque suauissinum patriae ccxlcata perungit. lf Innocens dec. J Hanc innocentiam vetuit ἴc hanc habe re docuit astutiam loannes cum ait:Charissimi,nolite omni spiritui credere: sed Volate stirisio ,si ex Deo sunt. in s sapiens timet, declinara naeo: ustus transilirct c. I sicut stulti est de sua ala irate confidae, torrctem rapido, vel .Iμα - -

96쪽

IN PROVERBIA CAP. XIV. ET XV.

V oraginem latiorem iuria velle transire, sepictis autem s Timor Donita.&c. 'Ho est ergo Meseotuinduit εe Gaia planum vespontem diuertere: ita qui peccatum mi amsi dominum, ut declinantes 1 ruina mortis,perueintremere an Valet, declinat timens ne inuoluatur malis capi:n ei LStul. inradriam qui diciti osson via, veritas Dictum tui autem ille qui contemptim peccat, blandiens tibi: lata est autem supta. Lo sapientis,sens vitae, vide meta rutila aut posteriori tempore exmicti asar commul tum, ziit in Ni Et nunc escitia rimor mi, finsviis,m declinet

mens

iEtiam proxii no suo pauper odio uisem: amici ni. Vnde Malibi dictum est taim simplicii item sim i 5e qui op Uxurm-ium Milericordia dc veri- ibi mecialiter Christi stibili V tiam .atuue humano iudi praeparant bona, in omni opere bono erit a- bi licatechumeni compei ε uile dici delectat,ca bundantia vi, aut e verba sint plurima, ibi fre- tes,vel recens nati insantes subsidii eo mς inter Ux ' quenter egestis. Corona sapientiu diuitiae eo. x suo adhuc tenentur diab L.

huntur reprobi qui eos inprae. xim xς domini fiduci sertitudinis, α filiis cipi, mundi. vhlemetheon senti premebant. Quod enim ςiu crit spes. Timor domini, fons vitae, vide- uriaticulis haereta tum, quae ait, ante, id est .ante bonos,& clinet a ruina mortis. 3 In multitudine populi, se persunt pauciora ecclesiis me portas Qt dignitas regis: ac in paucitate plebis, ignominia inuiolicosum: ignominia pa-iuinis intenta semper aspiciis t. exaltat stultitiam Tutinatores et toti suo gialias Vix caluium , iamia cordi : putipdo lis vitae mitim, &α4 per sine fine reserint. Vnde Esaias Os id, inuidia. Qui calumniatur egemc, prin carnem, infirma uaedam aede illis: Egredisntur videt Mit . brat factori eius: honorat autem eum qui mise- teneta: per ossa, sortia aetasi inquit , cadaver ir Wm, q'. retur pauperis. In malitia sua expelletur imp : M tu rene ergo dicitur. I tot se nim sperat autem iustus in morie sua. In eordei, tu

is adfui eis Pim Γιοm ud ςt iusti NHς t sciem: miseros facit po' nia sunt'. quando vh iob tutam. Quod autem ait ' - pulo peccatum.=Acceptus est regiminister in- ramur. Et teste subditur. N. dientur. non dum procis si, telligens Iracundiam eius inutilis sustinebat. quia per sed oculoru lignificat intuitu: C λ v j X v. liuoris vitium ante Delocilio quem imus in 'no i iii, d Esponsio mollis, sta nitit iram sermodii humani ocu-

'' Nru sui citat furorem. ingua sapientium

terient aliquid emolumeti pro tram. in omni ioco oculi domitii contemplania H - rdiuitiis habent: sed eoto in tur bonos & malos. η Lingua placabilis, lignu

bus in futuro percipient, At ritum. Stultus irridet diseiplinam statuis suti per pinu fu i statis , sura qui autem custodit increpati e .asi uti orset. ium . de piaesentibu , tantum in abund/nxi tuti ix R, virtu im- ςil ς ' κ es, ait, .m Aje a ille, ii commodi gatigent. I inprude- sitationes autem impiorum eradicabuntur, que de quo idem iit Elisoti m enim quasi improuidentia 'Domus lem μι- eiiciae Li t bris

exteriores.

mala quae acienda sanent, bona esse Pronuntiat, de gaudia o recipit, talia propinquat venia reatus quem gessit Aet romittit aeterna eis quos ad inserta tormenta p parat. qui superbus arguenti resultat, maiorem contra latram di. item liberat animas cathoseus doctor, qui testimonia seri sit icti iudicis prouocat. pturarum fideliter, id est, recte praedicat: & proseri menda- msti cinas i tim,&c.J Lingua calliolicorum patrum. ciana reticus.Veluci talia editio manis ste transtulit. In- ornat scientiam diuinorum eloquio an latius exponendo. cendit autem mendacio dolosus,subauditur,auimas eorum, quae scriptura Cimonica, aut obscura posuit, aut historica quas suo errore decepit. tantum narratione Via reliqui laxos hareticorum ebul- In in ore domini pilum 'tudinis, silustius,&αJ lit miltitiam, dicta sacrae scopturae peruerse intelligendo: timor domininduciarii sortitudinis praestat: qui animinini suosique sensus eius auctoritare praeponendo. Potest&den s D Oitia tanto valentaus terrores rerum temporalium paganorum philos his intellisi quod ait: Os fatuor e d picit, quanto se auctori earum veracius persorinidinem butiit stultitiam: qualescere Porphyritis &Iulianus, qui subdit. I iiij autem tu oris domini dicuntur, qui diuino contra ecclesiae doctores stultitiae suae fluenta sindebant. timore repuntur: sicut filii vitiistis, & filii resurrectionis qui viri utibus studoit: vel qui xd gaudiat esurrectionis pet. Lingua, Sce. J Lingua catholici doctoris ad fructum vitii ment, quibus erit spes iuxta illud psalmisti. cur timent δε- tae ducit sempiternum: quae autem immoderata est, dum mimim, biotn: domino. Deqira spe consequentet adiun- ecclesiastieae normae ignorat, de suum spiritum,&eorum qui se audiunt, maliloquendo cometetinua

97쪽

nitur:testate Mieliea pro is, qui ad deceptionem Aeliab regis impiissimi testauit mis. sum 1 superni iudicis solio i-ricum, qui prophetarum euis

ora impleret.atque ad suadendum ea quibus rex nefanda periret,armaret Nemenim inhoe iudicio errauit os imis ae terni: sed quod rex impiuc au-

pletumque proficiendo ad eathedram que doctoris ascen- b Diri tis. ece. J Illum significit regem. de quo dictum G

dit. Denisue Paulas .qui increpationi sui conditoris seselim esst Deus hiaui; miniim res da. Quis est enim regum tem- militet substrauit, as sedem postmoduin apostolicae digni- poralium, qui nunquam enet in iudicio ranculu, labiit est diuinatio: quia non suorum solummodo sermones di facta dirigit, sed &sentilium vates, qui vulgo diuitii appellant ut

vitae, in medio sapientium commorabitur. Qui quid inici antibus responde. T Tomisis 1 est, M.t C bucit disciplinam, despicit animam suam: qui ipOIL tum est quia neque ani- Rutem acquiescit increpationibus, possestat est cordis. Timor domini, disciplina rapiemiae ix gloriam praecedit humilitas.

Hominis ' siani nisi praeparare: & domi.

ni, gubernare linguam. v Omnes viae hominum patent oculis eius: spirituum pondera tor est dominus. ς Reuela domino opera tua: dc dirigentur cogitationes tuae. i uniuersa pro- dire peccatis praecedenti meis ait: cum pter semetipsum operatus est dominus : impiu ruit, ipse hoc prophetas errati- quoque ad diem malum. ς Abominatio est do. cos es qui permisit. sed de E- Gai asmini omnis arrogans: etiam si manus ad ma ' ρος nu ac perituro

mitti: -ntur enim vobis in uti e P. . , . . Ammonitatu populo dicit: ca

num fuerit, non erit innocem Initium viabor tibi videremtona.&diuininae facere iustitiam: accepta alitem apud Deum rem ut mendaciae Non est magis quam immolare hostias. Miscricodia monu diuinatio, sed Dei iudiis deveritate redimitur iniquitas:&in timore do- cium.qui perfecta malitiae elimini declinatura malo. Cum placuerint do .. ilit fine. Hunc versiculum alia mino vi e hominis: inimicos quoq; eius csiuer

tet ad pacem SMelius est parum cum iustitia,

quam multi fructus cum iniquitate. Cor homi- nee ullo mentieme tali, iecinis disponetviam suam: sed domini est dirigere potest aliquando me miri. gressus eius. h Diuinatio in labiis regis: in iudi . is Pondire, &c. J tapides fricio no errabit os eius. Pondus Astatera iudicia culi .iust udi fide series appel- dominissit:&opera ei oes lapides taeuli Abo. quales ella desiderabat Α- firmatur soliti. Voluntas regulabia iusta: 'Qui lapide, visis radis si in recti loquitur ditisetur. Indignatio regis nut ij domos iris D. Nullus igi- mortis: Et vir sapies placabit e u.' In hilaritate tur ab initio saeculi sua .irtute Hvultus regis, vita:7 Et clemetia eius quasi imber & cxxlesti aedisieto a seio tus est: sed eius potius opere.

qui omnia in pondere& men. ara & numero constituens, unicuique sicut volui e niensiu- tam fidei dc statiatuin distribuit.

x Volunt is,dee. t Rexes dicit sanctos, qui vitiis principuliter imperare de virtutibus animae quasi obsequentium comitum euneis stipari consueuerunt: de quibus dominus: Midii, inquit, prophetae e r reges cupierum videre a vox εο ιν iactis. o non viderunt. Alioquin reges terreni multinn se- Mart ε ape labia iusta detestantur , ut Herodes Ioanis: propter quod eum &capite punivit. Θ l sim rem, c. J Vt videlicet rectis operum messibus ad

abominatur vir eum, quem suis esse beneficiis contempla- vitam pertingat aeternam. At contra: Vir linguosus non dit ingratum. rigetur super ternam. Nec repugnat huic sententiae, quod defricumplacuerintd mino, dce. J Tanta est cinctitas diuinae Antiocho dicituriEt dolus in niat tu eius dirigetur. No enim relixonis, ut eam plerumque, etiam qui seris sunt, venera- hominem illum dirigendum scriptura dixit, quem peruertioni habeam: de quos ecte Deo seruire perspexerint, sumae pessimum sui urit messe eraeuidit : sed dolus , inquisitatis sublimitet peruenit. C pvet XVI.

tum est quia neque animum praeparate, neq; gubernate linguam. neq; aliquid sacere boni absque diuina gratia valemas: Quia ine me, inquit,

nihil testis acere. Quomodo

ergo nomini; est animum et ς parate, & Dei gubernare lin

guam 3 Nisi quia haec propriἡ

tempus perseeutionis significat. De quo dominus ait: cum autem triacnt x,

est actiones omnium,&bon rura videlicet Sc initorum,do. minus videt: uteriam spiritus singulorum . quid in occultoc agitent, ita lance disceriiat.

V nae recte subiungitur: c Reu ti,dde. JDoinino quippe opera nostra reuelimus. quando eum quem nihil late renouimus, in cunctis quae agi:nus, in memoriam reduci inuς, atque illius in omnibus nisi tamus auxilium: de cu hoc deuoti agimus, fit ut non opera eadem antummodo, sed etiam internet nostr et cogitatis nos. illo dirigente, procedant.

son. dcc. J Nullas iit domino causa creaturam visibilem vel inuisibilem siciendi, nisi voluntas sua: ut suam videlicet bonitatem rationabili creaturae. quam perpetuo beatam licet et, ostenderet: eum quoque qui bonum conditionis propria sponte deseruit, id est. diabolum cum suis sequacibus . iusta seueritate damnauit. e o bominatio est domini omni, arrogans:&e. J QuicunquesCitribuit bonum quod facit, etiam si nihil videtur manibus operari , iam cordis innocentiain perdidit: in suo se largitori notum praetulit. Et ideo talem conditor suus cum his pacem habere, quamuis telisione discrepantes, incipiant. Denique quia placuerunt domitio vis Danielis Scitium puerorum: inimicos quoque eorum qui eos in ignem vel bestiis in serunt, conuertit ad pacem. Quia placuerunt

domino viae sanctorum praedicatorum, multos eorum persecutores non ad pacem tantummodo,sed ad eandem etiam fidei de religionis vilitatem conuertit.

Melius es patiuncum iustitia.iliamin, Irua quitate. cor miras. dc J Et Mati, inquit dominus, pauperes: quia vestrum est rePium caelorum. Et iterum: d tibus: quia Libetis conseruition vest . Potin de sic ac- eis: Quia melius sit in simplici conuersatione Deo deuote

sentire. qua multis abundate virtutibus, vel bi gratia . eleemosynis . orationibus, ieiuniis, doctrina , cartitate, proxi

motum Acta despicere . de de sua quas singulari sibi unita gloriari. in manu eius dirigetur: quia sici L fraudes de stetera quae dinponit, adessectum quem proposuit, nullo retardante perinduxit:quibus tamen pera ipse in aeternum , ut meruerat, periit.

esta retici, de vani philosopbi:imo omnes qui ea verba nu tiant proximis unde a morie rapiantur aeterna:qui quo amplius auctori mortis seruiunt, eo triuius vitae largitorem Mendunt: nec tamen talibus iter pinnitentiae praecluditur.

Nam subditurin s Et vir, dec. J Potest enim resipistendo dominum placa

re, quem contigit stulte loquendo offendisse. o SD, oec JQuicunque hilarem Christi vultum videre morentur, his in aeternum cum illo vivere dabitur. Alioquin indie kidieii, sicut scriptum est.Videbit cunnis carasalutaremi. -4- sed hune tepi obi tune iratum, iusti videbunt placidum.

p Et comm eius quasi imber serotinus Selotinus im-

98쪽

COMMENTARII LIBER IL

iuabi et in Iudaea iam inaruris messibus usque hodie venire con- quo se suosque auditores in perpetuum perdat. Vnde & Iasueuit: ubi dominus & matutinam pluviam promittit, di- cobus. Lingua, in lint, construitur in membris nostris quae ma-cens per prophetam: D pluviam mes utinam Mo- culat torum corpus , in Lammat rol. natiuitatis nostra iutinam tei .Pluuia et matutina est sue temporanea,vta- Lmmata age, uti libi nominatur, quando prima credendi in Christum semina Vir quus lactat seu sumis,dec. JPotest&deli aeresuscipimus Pluilia vero seroti- serotinus. Posside sapientiato quin auro melior tic &de omni fautore malo.

a, q' Udomaturi Virtutum est:&acquire prudentia, quia pretiosiorestaria ri in Aipi Quoniam Murfrugibus ablati de hac vit , in stem. Semita iustorsi deditiat mala:custos ani-

Et recte clementialem, inibit maesi seruat Vitam suam. Cotritionem prae- , serotino copatratur: quia quod cedri superbia: N anxeruinam exaltatur spm' uilites perficere malu . iii, mictum vitς bene astentes per- tus. Melius est humiliari cum mitibus, qua di- sacere. Non solum autem illecipimus, no hoc nostri libertas uidere spolia cu superbis. ' Eruditus in verbo, rei sicliniatum . qui permem aibui ista sep nis citi iῖδ' reperiet bona, te qui in domino sperat, beatus by sui cu pDii irini su quid io 'DL est.ς Qui sapiens corde est appellabitur prudes: 'i'

libri menim iura, eondem . . quid uiς ςst es qui Q, Rpςrcipi vi FVi pii tare disponii. so nationi raecedi superbia viti vitae eruduio P idctis: doctrina stultorum ia- lentemni superbi indignani , praesentit, & unde hie omnis tuitas Cor sapietis crudiet osciuΝ:& labiis cius labi, uxor dere: solent attoninreprobus eleuatur,inde illic m- addet gratiam. Pauus mellis verba composita: tos habere oculos:&praesentia dulcedo animae sanitas ossiu. Est via quae videtur homini recta: Mnouissima eius ducunt ad mortem. Anima laborantis laborat sibi: quia compulit eum ossuum. g Vir impius fodit imalum:& in labiis eius ignis ardescit. Homo peresiam si prae sicandum aliis uersiis suscitat lites: de verbosus separat princi- idoneus non est, eiusdem bς - pes.' Vir iniquus lactat amicum suum: de ducit titu inis panicer Cumi. eum per viam non bonam Qui attonitis ocu - . n is es sui, die. J Qui si lenium li=ς 'gi x xpi ua: mordes labia sua perscietina ejus sei fidei quam didieii i l. tum Corona dignitatis spnectus, lux in viii ixi' gnare quia extra fiunt qui viii

liba iam suo in corde custo sit, ititiae reperietur Melior est patiens vim sorti: cui tui: maius autem est quod merito prudentis nomen acci- α qui dominatur animo suo, expugnatore vr-pit. Atqui eandem sapientiam bium Sorte, mittuntur in sinum: sed a domi etiam di, ste praedicare 6 c00 no temperantur. itali Preticos defendere n*uit, ' C divi xv II

Elior est buccella sicca cogaudio, quad Fen ι diuae. 5ec. J Cum dice. λ λ domus plena Victimis cum iurgio. n Ser ret ociui. eiicis: no addidit,quid uus sapiens dominabitur filiis Istultis, Minter possit -mit. Qi d autem puta fratres haereditatem diuidet. 0 Sicut igne pro .mus eum voliati se uit ζlligere, batur argentum, de aurum camino: ita cor-ste delacitur.

qui ad praedicandum Dei verbum erugitus est bona apud illum reperiet, seda: ille qui in domino spem ponere didicit: non videre. dum aliquanduitaciti scitula mentς pertractata unde dat ut coniici, quod attonitis oculis praua cogitate dicat eum, qui sic mala lux si cit,inquirit. ut quae se in sat ium retributio malorum oporum sequatur, non videat. per patientiam vincitur, quia ipse a te animus superatur: de semetipsum sibimet ipsi subiicit, quando eum patientia in humilitate A tolerantiae stet

itit.

t s Mires miti κηtur in sinam, sicut sorici palam in s-

- M L nummittuntur, at clausae in

visis cicipi inmt dixi Πς , t da probat dominus. Malus obedit linguae in i divini v

quae 'fallax obtemperat labiis meia ac mus.

tionem tuam: quod est aperte 'isi spicit pδupcrpin, cxprobr)t factori eiu , cta in praestati quidem vitali diecte: Qitia ille praedicator ve- dc qui in ruina laetatur alterius, no erit impuni- tent. ted cuius sim metiti pare suis au itoribus vitae vias tusa' Corona senu fili j filiorum, gloria filio- tescet insuturo, prolato vide-

petat. qui exercetiPse quae prae, itim licet tunc ac manifestato iussi dicat . qui amorem verbi quo alios erudit, fixum in corde cio singuloriam, quasi desilueraminis diuini. pois let: Dec tantummodo memor a retentum quas collectum gremio semen iactat in terrant. Idcirco namque doctrina stimorum Liuitas est: quia Z si qua bona dicere usu eruditionis aidicerunt,eadem tamen quae dicunt in ipsi fatuo

corde commmunt.

tiam possunt malitibus S lauentibus suauiter pronuntiare bona. quae ipsi non amant: ca autem solum vel Da ad sinit tem Oilium tuorum,hoc est . ad virtutum tuarum spuitualia incrementa prosiciunt, quae ex interna animae tuae dii lcedin procedunt. 3s An ira laborantis. &co Constat iuxta literam quia expulsus de paradiso homo, quotidianum laborem ne desciat exercet. Compulit enim os suum, quando cum serpente linquutus eth quando vetitum tetigit, ut exilium longum cum G .l sudores flerat.&in sudore vultus sui pane vescatur. Sed Mdoctorem ossuum ut laboret compellit: quia necesse habet L .s A agere bona quae dicit.

Viri ius fossit malum i ct in tibiis eius imi dcc. J Et

Propheta est: Vimique agerent laborauerunt. Potest&de Iixi meo specialiter intelligi: qui pulcherrimos ac florentissimos divinorum eloquiorum campos, noxio linguae suae vomere riimpit, ut de internis eorum sinibus, sensu impios qui ibi non insunt,eniat. In cuius labiis ignis ardescit: CArvet XVII. M ior est. JMelius est parua bona cum charitate sacere sine scientia praedicandi. hoe est enim si cani esse buccellam: quam magnis e fulgere virtutibus cum admixtione disicordiae. n sersus sapiens dominalitis, Sc.J seruit quilibet pere tot delictis si sub litus olim, qui post conuersionem vitae sit sapiens essectus, atque flagrantissimo amore dilectione Dei seruetis. filiis stultis hoc est quibusdam fidelibus icharitate Dei. per acceptam fidem terescentibus actu vel praedicatione tua, eis praelatus dominatur: atque inter fratres, potectos scilicet sanctos, supernae patria naereditatem di

uadet.

Ο sicut. A e. J Argentum quippe vel aurum si reprobum est, isne consilini tui: s vero prodatum, igne declaratur: sic nimirum est sensus uniuscuiusque operantis: nam qualis si, in eo quod laudatur vel vituperariit, ostenditur. ps coronasentim, mi filiorum,dec., senes dicit patristellas& prophetas, qui, filiis filiorum , ioces, a successistibus apostolorum,digna laude celebrantur: &omia est praedic torum noui te nemi , quod si veterum patrum esse meis

99쪽

in euangelio negotiator sapiens pro acquisitione pretiosae L ni uso uisu, cito ut internas siritus sancti conso

rna pectatio praestolatis: quocunq; se verterit, quas exercere videriar, habere contraeum.' Angelu, crudelis, q ς. Q sermone repetit separat foe insib is marce liquia in immundus est spoliux. iii ad in Q - Piu, proficit correctio apud pruden id, inbua quae furit, gratia mino cotta peccantes mittitur. plagVapud stultu. ''Super iuroia b

aeos vel in praesentiastigat,ut quaerit malus: angelus aut crudelis mittetur eb Σφί bi illi ' si et

'prios, quibus in uiti in tracu. Expedit magis vrse occumere raptis fix- pientia divinitami b , qua iδ iocosi senti libi in stultitia sua. Qui apparens, virtutum&donem ranael, Di veletilii, ς i ii in in ' pro bonis no recedet messide domo testimoniis demosti, post mortem id uitetitum ra ς Qui dimittit a liram. caput est iurgiorum: Iudaeorum prat Hernum. At contra mi- ωδuxςquam patiatur cor tumeliam , iudicium h.

inui in circuitu dzserit Et qui iustificat impium, Se qui condem- salui ibu tabo le

nat iustum: abominabilis est uter i. apiid Deum. debant. Sed & peneres ter id prodest habere diuitias nulto, cum sa

i acibus erat doctoribu, actis, φημ' Wδmi lux rit ruinam: bc qui euitat discere, is r tant ilicori estilitatis occurrete, ra- m Vidit in mala. Omni tempore diligit qui

quei bestiali eius iaeuitia adfi- mo stultus plaudet manibus, cum spoponderit finem voluptatum tanalium dei pietatem oraedica idoc ' pro amico tuo. Qui meditatur discortas, dili- pexi insant , tota intentione

' . u g- ηδ Squi diat os suum, quaerit ruinam. P qariant. maiis qui, nimii. illud eo . M V p . si cordiscit, non inuenubonsi requi h Eliseipso ita exietos, hoc contra sua vin v xxx lingi m incidet in malu Natus est stultu, Ir

i ,gebant. Potest in ignominia sua: sed nec pater in filio satu 'lae' voluis, Meipi potest . deipitiis hostis anti- rabitur. Animus gaudens aetatem florida facit: omnibu cera certamen ageoant. Volci S . V - - , δἰ canec pater inmiotaruolae' voluit actibi obtestris nomine iplius hostis aliti- tabitur.' Animus gaudens aetatein florida facita. omnibus emet liter e iii malitia intelligi: cuius ste spiritus tristis exiccat ossi. Munera de sinu im- restoribus,qui vel facultatibus

filii dies, . catechi ado&b1- ta 1 Ptizando filiorum Dei societati P Vψςnxi lucet sapientia: oculi stultorum in adiungimu ,:&hoe plerunqtie xςrrae. Ira patris i lius stillius,&dolor ma- ei, multo leuiore labore perfici- xxi, quae genuit eum. est bonum damnum tiir quam sit haereticum adfi- in serrciusto nec percutere principem, qui recta Tavitas cunt,dee. Ouit adcin tectam reuocate, vel ca- iudicat. Qui moderatur sermones suos. doctus 1 pectatorum tenes m prudes eii, Ne pretioli spiritus vir erii sit'. Stula tu is semel de luce desperat, i. π xui quoq; si acti erit, sapies reputabitur:&sico desperatione contem-d Qui dimittit a vini .eapsi pyςii ixiabia sua, intelligens. Occasiones quae . est tuam ii . t Aquam di .mt- qui vulx recςdςre ab amico : Omni pore erit brium fui dahi tibi, hus

ieie est linguam in fluxum elo- exprobrabilis. Non rec pit stultus verba prude- laratione eii adit. quem ab usu quis relaxare quo contra m -- Liae, nisi ea dixeris quae versantur in corde eius. suae iniquitatis nulla diuini tinam pari dicitur Aqu pro- C, pur. xviii. moris memoria cohibuit.

go dimittit aqua .e,putes tui. I Me V γ' sum protundum venerit peccato

gloriam: qui, qui linguam non V iςψ' scd icquitur eum ignominia in f - quapro uitiis,&e J Ver res enat . coiicordiam dilapati H Dppro 'rium. ' A qua profunda, verba exote ba sapientium aquae compara. Vnde edi uello scriptum est: dc torrens redundans, sons sapientiae. Acci x'r quia de lauant mentes au. si imponi: Iultas ritim, iro pere personam impii in iuditio non est bonum. g nt, ne clo id Mest See. J id cen sc ixis, Oscius iurgia prouocat. Os stul- sta inopia tabescant,&quasi proiicit populo Iudaeorum in- ti contritio eius,&labia ipsius ruina anim peius. noctua ariditate deficiant. Et

nactili fere diuitias scriptur n Verba bilinguis quasi simplicia &ipsa per quia eadem doctorum verbarum,. cum in his Cheum m- uemuiu rideliui quadam mystica latent relli prenori immi m occulta, quae silertiore comprehendant ut industria: quς-dam vero aperia de cunctis audientibus Acilia ad intellista dum mofluunt:rectae haec& aquam profundam & torren- rem dicit esse redundantem. Potest autem &ita distur i, ut

rum,' cum in his Christum intelligere non possit Quid haereti eo eisdem abundare diui. iij s.cd munitatem fidei in eis discere nequeat i in id malo catholico expedit diuitias habere verae fides,cum rapientiam pix actionis habere neglexerit

s Omi implare diligit ri micus est dec J Qui dominum

vel E amat, omni tempore eius custo sit amor c meque : in

me stia passionis deserit, quem in Pacis tranquillitate coi s g H Ostultio plaudet manibus,d cistultus est luteum animam fratris sumpit tegendam, de suis gloriatur actibus.

cuia veteris testamenti scriptura typtia prolata est, dicatur de ea: Aquapro inda , verba exorem. Quia dominus de apostoli palam utriusque testamenti sacrametita mundor scrabant adiungaut de illlis initorrens redux Ui satienia

n f Verba bilinguis , &α J Bilingues sunt cuncti

haeretici, qui praua postasionelocutionis suae, ment seu

100쪽

COMMENTARII LIBER II.

ut ad saniplicium velut post sero veneno ita corrumpunt, latrari dissicile venire possint..c GJ Quia qui coepta bona districte non exequitur. dissolutione negligentiae manum destruentis imitatur.id est diaboli., Contradictiones comprimit fora, e J Sora est .ccultarc incomprehensibilis praedestinatio ex diui te suu nro dens: quae inter potentes, hoc est,electos,dum tinguus propria assignat,diiudicat.

uterque,Iudaeorum scilicet ocueniunt usq; ad ititeriora vetris. Pigra deiicit ti- milia is emit sibi in Christantia semper de dere po- mo animae autem essem ma Oru esurici. 'Qui stoeliaritate consentit unam testi ini,p tique propter di mollis&dis Iblutus est, in opere suo: frater est sua iani catholicae eccleΡ ciuiuitias siti capti vel occisii. Vn- opera dissipatis.Turris fortissima nome domini: ratem construit: & sicut ve- de& Ecclesiaste ax ; ad ipsa currit iustus de exaltabitur.' Substati adi- miseruata in mali roboris eius, &quasi murus Validus Btur substantiam laudue vir hominis: dc antequam glorincetur, humiliatur. ab infidelium incursione de tutum . quibus quicunque a- Qui prius res rodet qua audiat, stultu se esse de . sidunt.bundat, quasi muro inc pu- molirat,dc coiulione dignis. ς Spiritus viri sus M - cvm obs rati bus, &c. lm bili,cuncto hostium x ς; iat imbecillitate sua: Spiritu vero ad irascendii Humi ipiritu, humiliter

in oes monem Liuiae ivinae ici id m dc uri, ita picnxium quaeri ydo fisu, merita lactant, Vista vel dam ionis, praecedite. ctrinam. SDonum hominis dilatat viam eius, de riseu, latio cordis atq; praua actio. ante principes spatium ei facit. h Iustus prior est in iramis L .lce lotad yritu re potaci quam accusator sui: venit amicus eius, inuestigabit dcim ex gentibus populus diu, stoli μm sic ' ' Qt eum .i Contradictiones coni primit sors, de inter g Omm0ν

o tui doctor esse desiderat PQ - 'i dui,s: in quo secundunt ear qu,idi .stulini n6Yam a sa in qu ii si uuas firm , dc iudi i qu si nem natu, est potest&aE, non .leclinat. Qui iudieare vectes urbi si Dc fructu ori viri replebitur ven- postolis ex Iudaea natu iniet proximori iuncia, pti iis qua tercius, oc genimina labiorum ipsius saturabunt liga: quiania is eos amarent plene caui muri us lite pax cum . Mors Avita in manibus linguae. qui diligilt cxςJς te ex gentibus, quam cognoscat. in x imatescit eam comedem sevcstiis eius. Qi ianvenit mulie 'Nδῖς Π ς in x ultinat se confusionc dignum ς' reii, bonam, inuenit bonii & hauriet iocundi C, hut lix

nonstr x- tem a domino. Qui expellit mulierem bonam, si i in quia mpia. expellit bonum qui autem tenet adulteram, stul- Elior en, dee. J Me

pius est: cato autem infima. Ius in x insipiens. Cum obsecrationi b. loque- IV I lior est simplet audi-Potest S de quolibet virosa - turpauper,& diues ctabitur rigide. Vir amita- tor Nibi Dei, si O quae in.cto accipi qui imbecit' bilis ad societatem mastis amicus erit qua stater. xcti x in scripturis potuit,

pilem. quis isterii Mimere, sua ta insipiens. ' Vbi non est scientia animae, Quinqui ad irascendum non est bonum: &qui sestinus est pedibus, ot- os nim,&e. J Animae sicilis est, nec seipium potest sendit. P Stultitia hominis supplantat gressus quidem humanae, clantia vi. sustinet Cita Vt iratus sπῖς df- ius 'contra Deum seruet animo suo 'Diuitiae t*c testis est necet a:quia

cite, quae stimulum Placi uniam eos plurimos: a paupeie alitem dehi

iet. Citius tamen uesania no- punitub: dc qui loqu lux mςnd uia,non ςiiugi e sitientis plo, appetusare. Nunquam per sapientium modestiam facillime iustertur, atque ex tempore sopitur. Multi te quam decet, plerunque o sensione haeretici stultitiae temerarius incurrit Quod in primit humani generis paret ib. mystich signatu est: qui duap-gs Dbirum hominis ditavi vii eius. O te principes ρο- pemus cimitiae maioris, vetit uni contingere Properabant: tium es facit. Donum chamatis siue aliatd virnat uni, quas , statu beatitudinis in qua conditi sunt deviantes, in poenam miseriae de mortalitatis inciderunt. p stultitia, Sc. istulto tu motis est, ut O peccado via veritatis deserui, no se errast sateatur: sed ad culpa coditoris, sui reatus origine res rati quasi ipse occasione peccandi tribuet ii, qui vel irasile secerit hominε, ves ad triuatione eius hoste versutu admiserit. Unde&ptimus nosti generis pares,

post praeuaricationis excessu incauatus a domino id de sen

i os etiam rerum dominos, coiicupi centiis renu uiat sonen Oxocus adore sugit dices:Mulier qua dedisti mihis sibi libet iter obtemperare saceret. cia dedit mihi deligito, comedi. Et ipse mulier: M p .m-h Iustui remes accusatorsui: it oricus eius, . Om- quit,decepit η e. An bonaq; increatore quod peccauetat,re. nis qui vere iustus est, ubi peccamium errata coiispicit, pri- torquebam .ille quod muliere per qua perireta dominoso. cia ac iiset:illa quod dorminus serpente qui sedeciperet, in paradiso constituisset:quo corra sapiεs domitisi preeatur, vino declinet cor suum in verbum nisu ad excisso excusa- huiti sinpeccatis. Sed & ille suos supplantans gressus contra Deum ita et animo, qui diuina imperia per tuam iitertiam contemnens , insit per ipsum dominum . quasi importabilia hominibus onera imposuerit, mente reprehendit in uia.

doctore domino fideles accipiunt dilatat viam actionis eorum:qu a quo magis gratia spiritus intus replentur, eo latius soris bo norum operum gressus multiplicant: atque inter magnos ecclesiae tectores, insuturo culmen sortiuntur honoris. Aliter: Donum sipirituale Saluatoris quod mundo attulit diurauit viam eius:quod ad plurimas orbis nationes per fidei de dilectionis suae praesentiam veniret: nec sistunt Populos,sed imoad sta sum oculum considetationis innectici duitique suam si ilitatem solicitus accusauerit. sic demum ad corripiendos alios linguam benignus exerit. Sed ille qui sitis fidelibus dicite dignatus est: Vos autem dixi amicos quin qua-ι- I. 4 cunque audi id a patre meo , nyraseri veliat incor eius per praesentiam diuinae contemplationis.& quam mundam sorde mi Mirum agnoscit , eius huni talem digna merce,

det emunctat.

SEARCH

MENU NAVIGATION