장음표시 사용
41쪽
inum. Quod si ita aecipiamus illud taennium ab eo tempore quo dilavrtim re pit,confruct supputatio, nec ulla in verbis Scripturae discrepamia erit. Sed p terit qinsque eligere ex his sententiam, quae maxime probabilis videatur.
Gen. s. 32. Et fuit Noab quingentorum annortim, S genuit Sem, Ham, es laphet. Ibid. EI. ΕΟ. Sem cum esset centum annorum, genuit Ava ad Lennio s
Fundamentum huius quaestionis est ; st Noah quingentesimo aetatis annot
genuit Sem, ut constat ex priore loco; et sexcentesino coepit diluvium. ut Cap. VII. vers. I. dicitura necessarro seqvriur illo tempore Semuirat fuisse annorum centum. mod si ita est, quomodo altero versu scribitur, eum hiennio post diluvium fuisse annorum C. et genuine Arpiliad, cum recte supputando anni fini cli. p
SI primam earum opinionum, quas superiori capite retulimus, sequamur, nullus scrupulus relinquitur. Nam Sem, quippx liberoru Noachi natu minimus, potuit centum tantum annorum esse hiennio post diluvium. II. Quin et licet Semum maximum statuamus, rectomaec loca conciliarr posis lint opimone Iinaci Abravan . qua supra memorata hic repetere nihil attinet. 'III. Aut dicemus, Noah genuisse Sem, quando Io. erat annorum: sed illum natum primo post quingentesimu aeratis eius anno: atque ira exordio anni, qui post taxprum alluva uiri tecundus fuit, Sem centesimum annum impleucrit.
Gen. 6 3. Et erunt dies eius re eum et υginti anni.
Ibid. II. reperiuntur qui vixerint annos plus quam quadringeros. Item Psalm. yo. ro. Dres arinorum Nostrarum in iis LXX. anni Sc.
CIrea hanc rem duae fuerunt opiniones, quarum prior est AnqueIos, R. Selomonis, Men Egrae, Aramae. R. Levi ben Guer n, R. Bahye, IsbacKari, R. Messeh Alche , R. Obadiis Sph m. qui omnes in glossis si is ad hunc locum dicunt,mum verbis illis dies hominis erunt cxx. anni, ne quaquam hoc spatium ponere vitae humanae . quippe postea fuisse qui multo logius vixerint, sed tantum indicare Noacho, Prophetae illius saeculi, dare se hominibus spatium c . amorum ad poenitentiam peccatinum c. cuius Ies cun Diuili od by Cooste
42쪽
ctos admonitos voluisse , ut nisi intraulia tempus poenitentia ducerentur , scirent diluvio sibi pereundu. Atque eodem modo Ionam Ninivitis Praedicere iunsulti intra XL. dies sore ut urbs destraerctur. Iuxta hanc lententiam illi cxx. anni terminantur sexcentesimo Noachi anno, quo diluvium cad it. Et, ut recidnotat R. Selomoli, et Aben Ezrah, non est difficultas in co, q od hic versas ponitur , postquam dictum est de nativi ate Iaphet: qui natu, cit anno quingentesimo Noachi, cum diluvium coeperit sexcentesimo, ut ad implendos CXX. annos,requirantur anni Quippe lex non semper ordine teporis, quo quidque aetum cit, sequitur, sed *pe anteponenda pollyonit, ut oliddcinus quaeli. AU. et sic illa sententia pronuntiata est XX. annis ante nativitatem Iaphet, nec tunc ullus objectioni locus relinquitur. II. Altera opinio est Ιshac Abravanui, quem sequitur R. Eliheκer Germanus. Nimirum, Deum, cuin videret in dic, hominum gliscere malitiam , quia lic utile illis putaret; voluisse ut brevior eorum vita cliet; et ut ratione naturae, si nullis morbis aut id genus incommodis conflictarentur, viverent annos C . nec amplius. Etenim, ut Aristot. ait, omnis species viventium certum vitae terminuhabet. Quamvis autem poli hoc decretum Dei cxltiterint, qui lupergressi sunt illos annos; ait, putare nos non debere Dei placitum statim ab eo tempore coepisse : nam ab uno extrcmo ad alterum non nisi per media procedi: sed ita ac cipienda esse verba illa, ab eo tempore fore ut paullatim decrescat hominum aetas , donec deventum sit ad C . quem tamen olerique nunc non attingunt, ob intemperantiam Moses vcrb attigit, quia inossenso cursu et nullis confliet ta molestiis aetas eius processit. Ideoq; dicit R. Hanina bar Papa hoe versu Mo- Beres Rosem designari, dictione iura besagam i. quoniam, quae iuxta numerum quem hae cap. 26. literae apud Hebraeos exprimunt, valet CCCXLV et tantundem quoque valet
vox ijd . Ratio autem cur Domino placuerit adeli contrahere hominis vitam,
erat, ut cogitans quam brevis haec vita sit, praepararet se ad alteram longiorem et sempiternam : ideoque Adamum postquam peccaverat expulit paraatis, ne decerperet fructus ab arbore scientiae boni dc mali, atq; aeternum viveret: quia non expediebat ei semper vivere in hoc mundo. Quicquid de opinionibus his sit quamvis mihi prima verisimilior et certior videtur ) quando dicit David, dies nostrae vitae esse annos L . loquitur, ut R. David Nimhi notat, de eo spatio, quo plerique hodie vivunt; aut ut inquit Ishac Abrav. in opere suo Aliphalot lib. 8. Eloim , a leptuagesimo anno molesta vita est , ut idem textus ait: et se neruis cap. r. quam nos nunc anno L. ingredimur, illis incipiebat anno septuagesimo, quo respiciens R. His quiah in nomine R. Iahacob bar Aha, in Yerusalini de Bicurim, cap. r. Hicit, siquis L . anno aetatis moriatur hanc Dei quampiam gratia esse, quia ab eo tempore molesta vita sit.
43쪽
ra GENES. QVIEsΤ. IV. CONCILIATIO.
Poenitentia infert ignorantiam Praeteriri, praesentis, et suturi, mutationε voluntatis', et errorem in consitus, quorum nihil in Deum cadere potest Dicitur tamen ille metaphorich poenitentia duci. Quemadmodum nos quando alicuius rei poenitet, abolemus id quod antea feceramus: quod fieri roicit sine tali mutatione volutatis; qua nunc homo atquid facit,quod post mutato animo destruit. Atque ita quando dicitur Deum poenitentia duci, accipiendum de effectu, quatenus hominem quem creaverat diluvio sustulit. Sic sinisne R. Mosshli,et doctus Aben Ezra, in similibus castas semper utuntur his veris bis utri 3n ην,1 loquitur lex humano more: nimirum, accommodat ver ba sua corporeis et sensibilibus, quo melius capiantur.
Gen. 6. 6. Et mersus fuit in corde i I. Chron. I 6. II. robur et gaudium suo. t ante eum.
CONCILIATIO. I Eliuda Abravanel in fine Philographiae suae probat esse delectatione in DM
mino , quoniam cum ille sit sumina delectatio univcrsi , oporteat in eo esse summam delectationem: in illo aulcm dclectatio, et qui delectatur, et illud quod delectat idem sunt. Eamq; ob caussam veteres Hebraei, cum hilares essent, dicebant, in nn-- mn M Ha benedictus si Deus no ser in quo habitast delectatio : unde S. Scriptura ait, Dcum animadversa hominum malitia contria statum esse: at non eo vel tristitia vel hilaritas affectiones Dei sunt. Sed deIect ari ille dicit ur , quando effect uni ejus, persectione sua accurate ei confruit ;contristari, ubi effectunt, suac pa , tersectione ista caret. Idem senti R. I seph Albus in libro suo Icarim. Divin: quoq; Theologi Cabalistae statuum in s riores posse operibus suis movere superiores; quod credibile est, cum videamus magnete in duas partes dii scissis, ubi ab omnibus Brdibus expurgatus sit, eti. si
multum intervalli sit inter utramque partem, tamen si unam movera, alteram quoque codem temporis vestigio movcri: quemadmodum etiam vinum desiis conclitum, mutationem Sc alterationem sentit, quando 1 itis Qua crevit mur tionem expcritur: quemadmodum denique , quoa tradit Rab Istiae Arama, si duo musca instrumenta , eadem proportione et temperamento fabricata sint . ita ut per omnia congruant, ubi unum tetigeris , sua sponte alterum movetur, eiusdemq; tcni sonum edit; sc quoque inquit Hayat, cum anima: eimanarint ex illo splendore divino, movent eundem operibus suis, ita ut divinitas quasi participet imperfectionem ereaturae, per relationem effecti ad causam suam. x odena prornis modo quo non verit felicem nominare patrem cum possis, qui filium habet malum, tametsi in illo concurrant omnes viriUtes.
II. Sed tam prosecto super hac re disieruit R. insich Alchech. et clam)s
44쪽
illo R. Mo h Ameida in opere suo Olat Tamid. Dicunt enirn Iaetitiam in Decvoeari, quod spiritum suum hominibus communicat; tristitiam autem, quandc privat eos hoc bono. Etenim ut in laetitia omnes spiritus vitales a corde exili ut ut objectum bonum percipiant; in tristitia verti introrsus se recipituit, praesen malum fugientes: sic quod Deus delectatur effectibus suis, idem est ac si dicas eviri demittere spiritu suum in homines; ut quando tristatur,retinet eas in fonte suo, quia indigni sunt mortales tali bono; eamq; ob caussam dicitur , et contrissatus es in tarde μοι quoniam, ut Aristoteles ait, cor dat, nec recipit. III. R. Moseh verba quae nos veriimus, et contrissatus es in corde suo, transfert , et rebellavit adversus voluntatem eius: nam verbum My etiam rebellare signincat, ut colligitur ex versu Psalm. r toto die verbis meis rebeia Iant. 1, vero multis locis pro voluntate etiam lumitur , quia dependet ea a comae. Ideoq. ad vitandam tutius loci dissicultatem, ita interpretatur R. Mosesta: et paenititit Dominum, quod creasset hominem in mundo , atque rebellavit contra voltintatem e tis nimirum homo rebellavit. R. Mehir Gabal in libro suo A dat a-Codes in alia opinione est,quam , ut brevitati consulam, non adscribo. Curiosus lector ipsum adeat. .
Gen. 6. 29. Et ex omni vivente, ex l Ibid. 7. 2. Ex omni Iumento mundosem erratura duo duo introduces in i eapies tibi septenaseptena Se. etiam arcam. . . t ex volucribus cael septena septena.
SeIomoli ait, quando imperat Deus Noacho, ut duo duo, introduceret. in arcam, ita accipiendum esse, a si generatim dicat ad minimum duo
au hunc locum , dicunt, propter conservationem specierum, Noachum a Deo ullum duo duo i. e. masculum & feminam in arcam cogere; at septena illa paria tuisse s etenim mysterium est in numero septenario) ad sacrificandum, qua-uo eX arcae egressurus esset, ut fecit. Ideoq; volunt jam dicti autores paria illa ψquae neccitaria ad propagationem erant, divino instinctu sponte arcam intrasse, ut textus ait, duo duo venerunt ad Noachum in arcam, scilicet, ultro, cd sine coactu. sed septena illa paria cujusq; speciei, quae ad sacrificium requirebantur, utiterat praeceptum, voluisse Deu ut Noachus promereretur labore capiendi. Ideoq; uicere, sumes libr. aut sic loqui , quia benignissimu Numen nollet id penus mantes sua sponte se ad mortem offerre, ostenderuque ea ru hominibus, eos in ipla animalia rationis expertia clementes esse debere. si judicare licet, ceti optime eos versus cociliata I hacu Abravo Vestu universe. Peu decernere,ut animalia & aves no seorsura,sed LM et is in arca ventrem , idq; indicare Scripturam cum ait, bina rvrrodacas
45쪽
sn are , qua in vita conserves tecum: mas et femina futura sunt. Sed se eunds loco praefiniri certum numeram Noaehoruimirum ut ex mundis animalibus se tPtena, ex impuris bina tantum apuA eum essent.
Gen. F. II. Annosexcentesmo vitae
Noachi, mense secundo, decimo septimo die hujus mensis; hoe ipse ise aperti sis omnes fontes, Sc. Nnus, qui iuxta R. Eltheeter incipit a mense Tisti ,septembre, quo mense mundus creatus est, hoc ordine procedit. Tisti Hesvan seu Tebet Sebat Adar I a non 3 nau s .aν ε m. Nisan I ar Sivan Tam Ab Hiles 7 id a 3 v ae 9 mi Io non I 1 - 2 Coepit diluvium septimo decimo die secundi mentis Hesvan , et imbribus per XL. dies delapsis, cessavit vicesimo octavo mentis istev. His adjiciendi CL. dies, hoe est menses quinque , qui finiuntur sub exitum Ιyar: postea vero arca conquievit in montibus Ararat. Quod si ita est, quomodo ait S. Scriptura decismo leptimo die septimi mensis montibus insedisseὸ Quod fieri haud potuisse videtur . Etenim a principio isti, qui primus anni mensis est , usq; ad decimum septimum diem mensis Hesum, qui secundus est , mensis et Ara dies numeriatur: qvis liaccenseas cxc.dies diluvij. VM. in universum menses habebis .in modo igitur hos textus conciliabimuse
Beres R. A Rdua haec quaestio etiam antiquis sapientibus nostris visa , cui hoc modo P. 33. oecurrerunt. Cum annus incipiat a mense Tisti, iuxta opinionem R. M liheeter, coepit diluvium decimo septimo die secundi mensis Hesvan, et durarunt imbres diebus M. finitiq; sunt leptimo et vicesimo die Kisseu: tum annumerandi dies CL. hoc est menses quinque, qui sub finem mensis Ιyar terminantur, quo tempore dicitur arca requievisse in montibus Ararat. Ita ut cum Scriptura ait septimo eam mense quievitis, non intelligendus sit mensis qui septimus a Tisti numeratur , quod , uti ostendimus, fieri nequit a sed Sivan septiamus supputando mense Nilleu, in quo cessarunt imbres: etenim inev usq; ad Sivan sunt menses seotem; nimirum , Mileu, Tebet, Sebat, Adar, Nisan, Iyar , Sivan: postea assirmatur, decimo mense aeparuisse culmina montium , Nimirum mest A, neq; eni indecimus intelligitur x principio anni, quia a Tisti usq; ad Sebat sunt monses decem: multo minus decimus intelligitur mensis a n-nicis imbribus, qui erat Milo. N iu a Kiues usq; ad Ab sent menses tanta n vem: sed decimus est,quando numerare iacipimus a decimo istimo die lecu di mensis Hesum, quo inceperunt imbres. Et tunc congruit supputatio, An Dissilired by Cooste
Ibid. 3. 4. Et requievit area mense septimo , decima sepirmo die Uus me si, super montes Ararat.
46쪽
uia. congruat nLme IuS idq; in hunc maX;m Odum. Incipit annus a I itri; di- lavrum decimo teritn:o die lucundi minii Helvan capit, et duravit dies XL. qui gelinunt invictilii . In Oeta :m diu interiij mentis illuv. Exinde in b. Scriptura aqi ascrevi sic lupra teIIam diu buS LI. . Io loco ad duo ait cindi oportet. Prin. ti , quod illis cun m quinquaginta diebus includantur etiam a L. dies, quibus imbres delapsi sunt, ita ut pol quam AL. dies in briu exacti e sient,
reliquo tempore aq) a: tcrram inunda, erant: sc cuinco, quco quo loco dicitur aquas L. dies creville supIa teIram , non significet,Omna eo temporc Illas crevisie,multo minus eodem in statu permonissc qui eodeni modo,quo qu:s dicit, Accennium iam est, ex quo centurio silc illum I C mirem de .cit , non sequitur necessario ab eo tempore vici oriaS ejus cre, ut e , scd illud qLidcm , ab eo tempore viei orcm illum tu ille . sic qu do dic.tur acuas supra terram crevissc cI..dies, non seqi itur semper auctas eas, vel una ea altitudine suise,ut terram contegerent. In his duobus Rab IF hac Arama , et I Shac Abrax anel dicunt errasse Ir ores, quos diximus , magistros. . Adeo ut hac rat Ione, quando XL. dies subiis centenis et quinquaginIa cc prehendantur , qui faciunt menses quinque , futurum sit ut numerus restondeat. Nam decimo septimo die mensis septimi aquis indies dccrcsci ntihus rotuit Arca cor qui eicere in montibus Ararat, qui
sunt hi millimi atq; ille scpirmus mensas sui: Nisan , qui septimus etiam in or line mensium: nam numeramus I Ilii, Hes an, Nisleu, I ebet, Schar, Adar, Nisan: ct ab eo temrore continenter dc minutae fuerunt aquae, ita ut Kalendis deiscimi mensis 3 an uet squi et an decimus est, si a I itri surrutare coeperis ) apparucrint culmina montium. Cucnizm quc madπOdi m arca septin Omensem6tibus insedit, ita dec.mo mense Cn ne F aqva alccsa erant. Supersunt jam tres ruentes ad absolverci ni arnum, quo dicati in arca fuit: hi sunt O C. dies: quo rum facit mentionem S. Scriptura , cum ait Noachi in si bs nem A L. dierum aperuisse fenestellam arca ; accedunt unus et I A. dies, quitus colunba et corvus emiti sunt: hi igitur duo menses. Terrio autem mense siccata est terra : atq: ita h oab', qua decimol epi modie secundi nenis Helvan arcam is gressus erat, i xivit vices Π Ο :cptimo d;e eiusde m n c nsissequente anno: illa autem XI. dies tantum enim iterest ) sunt isti, quitus I una rem annum Solaris supcrat Nam hoc es dierυ c I ilic ccc IIVEanc interpretationem quo': sequitur R. Bahye ; estq; facilis et a perra , quia tota supputatio eodem modo fit; inc piendo a Tiso, di desnendo in eodeni.
47쪽
Genes. s. I. Et recordatus es Deut l Iesai, 4 . Is . At ego non obliviscar. Nouehi. l INPialin. 77. 1 o. et Prov. s. a I.
IN Deo cui praeterita et sutura praesentia sunt,nequit locum habere oblivio,
quae indicium est debilis memoriae. Quare cum dicitur Noachi recordatus. loquitur Scriptura figurare : nam quando aliquis curae nobis non est. dicimur obliti esse illius: rursum quando cogitamus de Illo, dicimur memores illius eine. Idem in Noacho videbatur: postquam enim annum integrum in arca fuerat, Deus, humano more loquendo, recordarus est eius, cuius oblitus videbatur.
Gen. 8. 23. Die primo mensis Uc. ecce aute secata erat superficies terra Ibid. 8. 14. Mensa autem secvndo , vicesimo septimo die illius menss, exa
V Eteres sapientes in Beresit Raba conciliantes haec Ioca, volunt, quando S. Scriptura dicit, primo die primi mentis siccatam esse faciem terrae . per faciem solum intelligi superficium ejus, et nihilominus interiora hii imida permansisse: sed vicesimo septimo die secundi mentis siccatam esse icr- , ram , hoc cst, usque ad intima. Quam eSpositionem sequitur R. Sesomoli, ε .
Aben Ezrah, et cum verbis S. Scripturae fatis congruere videtur . . . II. Sed Istac Abravanci verbum in barbu, quod nos secatae sunt interpret mur, exponit desolane , significatione deduista amis horia desolatio) et arbitratur dicere S. Scripturam, aperuit Noah fenestram arcae, viditq; desolatas facies terrae : h. e. esse eam sine anim Iibus, plantis , et caeteris omnibus. Atq; hoc modo recte dicitur secundo versa,vigesimo septimo die mensis secundi siccatam csse terram. Quae expositio perquam commoda est: nam priore loco dicitui iam harbu, quod cum sit verbum aequivocum, etiam exponi potest destru Hae sunt: at altero loco est nodi Iabs ssecata es) quae variatio vocabulorum M detur innuere duas divertas significationes. l . - - -- UESTIO. XXIX. i. . . t
48쪽
GENES. QVST. XXIX. 3 CONCILIATΙΟ.
RIosseti in Bamidbar Raba, quaerit quomodo Saul primus dicatur altare
aedificasse, si constct a Noacho aram extructam, Imo ut ab aliis ante e um. Cui quaeitioni ipse sic occurrit, Saulu inter reges Primu fuisse , qui aram Domino aedilicaverit. Addere possis id auod R. Iesaiah dicit in glossa sua supra Semuelem, quamvis Gideon et ManOan aedificaverint aram, id tantum privatim tibi illos tecisse: sed Saul, tanquam Regem, pro toto eam Israele aedificasse. Quare cum dicitur primus, subintelligitur Rex.
fuisse aram, quam Saul in truxerit: nam cum in Gilguat sacrificaret Domino , eum reperisse aram iam aedilicatam. Nec abnuit hunc lentum phrasis Hebraea: quia non dicit Scriptura brin rem ille incepit, sed ,nn mis illam incepit. . Eandem opinionem sequitur R. Selomoli.
ficare, i. e. ille princeps manum Operi admovit, et fundamentum orsus est, primo lapide polito: exinde caeteris uti sunt memplum.
antecedentia verba, quibus dicitur, quemadmodum Saul, monitus populit carnes comedere non latis expresso sanguine, jusserit advolvi petram: atq; hac esse illam, qua versus antea citatus dicit primo ad aedificandum iactatri: nam adverbium inis illam referri potest ad petram: quia nomen ris lapas, est Commune, et nunc in masculino , nunc in scemineo genere usurpatur.
aa. Deineeps omnibus di Ecclcs. I. 4. Et terra semper manet.bus temus, sementis Uc. ιEX priore Ioco collegeris certum ac determinatum mundo tempus esse: quod si ita est, quomodo sapiens dicit, sempcr terrassi durare p
Non solum hi duo versus , quos adduximus, pugnare videntur; verum et alii complures, qui pro alterutro horum adferri postunt. R. Moseli in Directore suo credit mundum fore aeternum; et opinionem eorum, qui putant necessario cum finem habiturum , non esse caput fidei. Corroborath nc sententiam aliquot locis S Scripturae: quorum intercaetera est ille supra memoratus, et terra se ex permanet t. Idem infert ex verbis Davidis funia Exuit terram super Iocum suum, ne dimoveretur in seculam et perpetuum . Ite :Landate Dominum caelorum Sc. quia ipse praecepit,et creata sunt,et stare fecit ea in perpetuum, in saeculum decretum dedit, et non eransbit . Dein etiam illis, quae dicit Ieremias: Rua dissonis Solem ad lucem 3n tardis, saluta Lunae, etsellarum ad
49쪽
au lucem noctem. Si removera posunt sat ut a Via a facie mea dieit Dominus, etiasmen Israel remηveri poterat Sc. LII at praeterea haec verba sap:entis: quicquid facit Dctis, illud es in phrpetuum : ci non es addendum, nee de eo detrahendum triticq ιιam. Ait ideo R. Mosi , mundum , quia undiq: pcriectus sit, ac nihil si pervacui habear, nihil requirat; aetemum elie, nec per sceliorem ei formam induci polle. Eodemq; modo ic ca referiri ait, ex quis probetur, solIum honoris, quamvis creatum, aetcrnum fore. Nimirum ista Tti Domine in saeculum permanebis, solitim tuum in generationem et generationem. Et alio lCco: Solium tuum, Deus, in scctilum et seculum . quibus verbis aeternitatem ejus indicari putat Etiam quia durum 1 idetur dicere, immortales animas sane orum N priorum virorum corrumpi aut exstingui polle , statuvbat in undi m aeternum esse; et versus , quos supra allegavimus, simpliciis. inc, el quomodo sonant, accipiendos. Scd enim cuin multis aliis S. Scripturae locis affirmetur, fore ur haee mcndi m clima dissolvatur ae pcreat ait metaphorice illa intelligi debere, et esse parabolas prolatas, ad ri praesentandum t Oruin aut malum at quem evenrum: uti cum Iesaias exaggerans defructione na fabel, et pernicicm SanheTh ac Ne had-ncisar, poltc8. phrasia ait: Stellae cαlιrum, re sdera eorum,nen faciem vi luceat lux Da. Tenebresus erit Sol ab exortu suo, et L vna1'lendidam non edet lucem suam. Mox eade de re icqv cs: Idcirco, inquit, faciam contremiscere, et moveri temram de locosuo. Quae omnia necessario meIaphorice accipienda sunt; nec qui iaquam tam imperitus,qui illa proprie exponens, dixerit, Solem, Lunu, sella'; illo tempore terram non illustraturas: ae terram cum tremore dimotum iria loco suo: sed totum hoc repraesenrat solum illis regibus cum victi e se nr. n nem lucem nacras tenebras suturas: ipsumq; coelum concia eos conspirasse.
Sic quoq: qu do ide Propheta cum effcaza ob oculos ronit miserias supervenis turas Isracli tempore Sanherib, exprimit hoc aliis, sed per similitudine, verbis: Confringendo confringet se icrra, a strando dis stabit se, movendose m evebit, a gitando se agitabit Ee. ad ultimum, ubi Sanheribi exilum pra dicit, incub, et erubescet Luna, et pud're scietur Sel. Crod, ut ait di iri Ionat an Vmel, etiam signiscat, quando nationes conspccturae essent idem quod Hieros lyma amixisset malum , Sanheribo incubuisse, tunc soro u roderet eas Solem ac Lunam coluisse, et intellecturas esse, haec Deo prosecta. Deinde tiare S. Scriptura ad cxprimendum otium S quietern Israi lis res reorrem illius tyranni , ait Solis N Lunae lucem auctum iri, ac Solis lumen seri uplo maius fore luce leptem dierum : nimirum dierum initiationis domus Salomonis, ouae n. nia metat horice dicuntur. contra quando resert dc fructiori n Idem . di
cit: Et iniuescet omnis exercitus cali, et ecmplicabunt se instar chartae , etennis exercittis qua decidet, cluc modo decidit uva de tite. Cuibuq verbi ς irnimur. iii
stres viros, cui dignitatis eausa cum stellis comparari ro erro, subito runc casuros, quere ad nodum uva de vite decidit. Ido; Deus Israi li spriscare voluit, quando inquit: Adspicerent coelum: etenim visuros eos. cition odo velut svreu Sevanescat, et terra ranni instar inuci Prascat. Ideoq: exhortatur eos, spr scerent a Deo salute s. bi datam : qaoniam illi. qui fastigio suo coelum se contirpere existimassent, subito cadentes, et sumi instar pere vores, eontrarium sensuri essent. Cuando autem regni restitutionem Israclitis annurcia r. air serenovaturum iis coelum ac Ieriam , ac si diceret, tale eorum in perium fore,
50쪽
quxsi novus aliquis mundus illorum gracta creatus foret. Et quia monarchiam
potentes amissuri erant, comparat eos montibus et collibus, dictitans, quamvrsha mantes recederent, et hi colles dimoverentur; tum perpens, nulla inquit ,tristitia, nullus amplius luctus, sed laeta omnia erunt: quod denotatur iis verbis,quis de novo coelo loquitur. Et alibi: Nam ecce ego creaturius sum caelos novos, et te stam novam; quishmilitii linibus demonstrat, fore quali novum mundum, quo oblivio omnium malorum , et acceptarum calamitatum futura sit: idq; ipium praenuntianS Propheta , ait: Neque commemorabuntur haec prιora, neq; venient an animum. Sedgandete et exsultate in sempiternum. Eodem modo haec loca
interpretatur R Uayid Gmhi. Aben EZra, quoq; per novum coelum designari existimat purum ac salubrem acra , qui illo tempore niturus sit. Hac , qua dixi ratione, R. Mosseh praedicta loca, et quae alia interitum mundi ligificare videtur , explicat, ur funus apud illum videre cit. Atque ut verbo complectar, ait, uibus aeternitas mundi lignificatur, proprie acc)pienda : neq; inde quod S. S. icat dies terrae sequi limitatos ejus dies esse, qui aeterni atque infiniti lint: etenim lic quoque de prima caussa, quae aeterna est, dicere Dax idem, Et anni tui nunquam finientur. Quantum autem ad opinionem Aristotelis, putantis, quic- quia principium habuit, idem S. finem habiturum ; fatetur Molich, locum id habere in generatis , et principium naturale habentibus ; illa enim necessario quoq; finem acceptura: sed uti ex fide Mosaica discimus mundum divina volutate principiu habuisse , ita et ab eade dependere existimat, utru aeternus furiturus lit, nec ne. Super hac quxstione disterit R. Mosteli , cuius opinionem varijs argumentis defendit R. Levi benGuer u in opere Milhamot a-Sem , et Philo Iudaeus. II..Divini Theologi Cabalistae, quos Plato in Timaeo secutus est, putat, que-
admodum Chaos aeterna mater est, ite quoq; et generationem ejus, quae ab aeterno di. omnipotente patre, ac summo creatore prove Rit, aeternam esse , hoc est successive in infinitum durare,ut mundus inferior quibusli septem mille annis, coelum quinquaginta annorum millibus locum novosariura snt caelo et mu- do. Hoc aiunt Adamum tradidisse Setho, hunc Hanocho, Hanochum Noacho
illum Semo, hunc Hebero, Hebraeorum Patriarchis: postea id confirmatum es se a Moseli, et stignificari per sex divinos illos creationis dies, qui repraesentant sex millia annorum, qaea, ut ait Plum graphus , dies Domini est mille anni :Mille anus in oculis tuιsscut dιes Esc. Sic etiam in praeceptis sanctae legis iu- betur pulus Israclitacus ab exitu eX AEgypto numerare septem hebdomadas , h. e. dies XLIX. et quinquagesimo die celebrare festum datae legis: quo tempore cum universo Populo munera sua Deus communicare volebat: eaque re denotantur septem illae revolutiones mundi inferioris spatio XLIX. annorum. Atq; idem deligna ni Moses in praecepto Semitae, quo jubetur populus sex annis colere terram , septimo autem cultum intermittere : quia luxta Astrologos gnus annus sunt mille anni. Adeo ut hac ratione septem isti anni indicent Chaos continenter per sex mille annos propagaturum species, quae generari queant; at septimo millenario cessaturuin id,omniaq; ad primam contusionem Iesaias.s Io.
I emtura. Nec alia de caussa diu in vocatur, hoc est, intermisso proprietatis Onium rerum quae septimo millenario resolvetur in prius Chaos. Iubet quoq; Lex Iani actis septem 1eptenarus, sive cum septies Semita trali erit, quinquagiquinquagesimo