장음표시 사용
81쪽
quae ipsa probet experientia, quaeque ita se habere ipsa ratio ostendat; euiuia modi sint principia artium, ut rotum esse majus parte tua, aliaq; id genus. Rursum alia esse , quae exPertcntia di usu cc mprobentur , et si ratio nescitur: uti cum magnes attrahit terrum. Alia iterum quae intellectus concedat, at no sensus, ut Solem magnitudine sua Icua superare. Deniq; esse quae nec sensus neq; intellectus concedat, nihilominus certo credantur. quia captum hominis excedat, qualis sit reserrectio mortuoru . Sed quia initio Abrahamus, ippe summis Philosophus, non alia admitteret, quam quae petitis a natura rationibus adstrui possent quod illorum dogma esse etiam tradidit R. Ibhac Arama in libro quem inscripsit Haκ ut Casa ) voltussc Dcum ei remeram hanc opinionem eximere. eoque fine duo imperasse. contra naturam. Primo ut sernet circumcideret. de in ut filium sua manu perimeret. Per quae, quamvis rationi contraria, et indigna homine vidurentur , consumma a fuit fides Abrahami. Etenim quisquis divino mandato addicte adeo Daret, ut tam generosa facta audcat, certissime credit et numeti esse et potentiam eius infinitam. et providentiam I credit quoq; mundum creatum, et vaticiniorum veritati fidemnabet, alioqui , ut recte praedictus autor ait, non gereret morem talibus praeceptis, quae contraria esse humanae naturae videntur. Ideoq; S. Scripturam e ponit : Derta fecit experiri Abrahamum , hoc est, reipsa eum experiri fecit talia uae intelleetiun cxcederent: cum juberet eum decollare filium situm;ne inmiserii negaret omnia, quae intellectui aut naturali rationi adversantur: sed no nulla fide sola adsequeretur, ut resurrectionem mortuorum, Et talia. IV. Aliam hac in re opinionem R. Levi benGuerson amplectitur , quam ne prolixior sina memorare supersedeo, adeat uictor litatim mus Deret, Emuna Maasseh Aboti et Iephe Toar . Notas haec ad concilianda S. Scripturae ver- .
Gen. 2 a. 12. Ruin Menescio teti- Iesai. Αε. o. Indicantem a risuia mentem Dei esse. t, i l pio finem. i
SI Dom inus ab aeterno omnia scivio, et a principio finem indicat,quare hic dicit Abrahamo, Nunc scio te reverentem Dei essep
REliheeter in Iscuit ita ait i Nunc scio, hoc est, nune notum Dei omniabus, te amantem mei esse. Idem placuit R. Moseh , quem supra oste dimus credidisse, Abrahantum a Deo tentatum , ut officii ac pietatis in Deum exemplum in eo mortales haberent. II. R. Mosel, Gerundensis, et quieumq; sententiae eius adhaerent, dicrint voluisse angelum, Hactenus, Abraham, Dei times rotentia eras: at nune talem te esse re ipsa ostendisti. verba aurem n sene sese exponere possis ex sententia R. in .. Ioseph Alra, qui Cum egrediens ex Hrypto Abrahamus diceret coniugi, Ia- με mulierem formosem asset tu esse te: ait non hanc mentem eius fuisse, tune demum
82쪽
mum intelle um sibi formosam esse baram. sed vilis aegyptiis miteribus, coia
ficinatam esse opinionem , quam semper de eSunia eluS 1 pecie habuiis et . Etenim eodem modo Deus quando ait, nuncscis , non de nova scientia loquitur , quippe omnium ab ae erno gnarus ; sed, quia diversa eii cognitio eius,quod adactum perducitur, ab eo quod in potentia latum existit; inquit Dominus, nunc uia reapse probavitti pietatem tuam, icio, et conlirmo cognitionem tui, quam emper habui, veram, es te timentem mei uisu. Estque hic ino, loquendi.
loquentem haec verba prolocutum. Ne e StendaS manam tuam in puerum lcc. quia iam scio te tunentena esse Dei, ac li dixisset, Putasne Abraha .n opus et se, quo te Dei reverentem ostendas , ut filium tuum decolico falleris ; ne manum tuam extendas in puerum , quia tam lcio te nihilominus metuentem Nummis esse, etsi mandatum non perticiaS.
Ia da esse cognoscere , et per consequens misereri, quomodo in delirivstione Sodomae dicitur ramae ubem n mιnus miserebor. Neque iuxta hanc sententiam ulla sit difficultas, quia non est, nunc scio te reverentem Dei esse , .sed nunc misericordia ducor, quia es times. Idem R. Moteli Alchcch, in opere tuo Torat Mo-Ωh, probatum it altero Exodi loco, ubi dicitur umbκ ira et misertus es Deus.
mirandum non est, quia angeli nequaquam omnia praenoverut. Ita ut idem angelus,qui vocaverat Abrahamum. Et dixerit, Ne smmittas manum tuam in puerum Sc. quia nanescio te esse Des tιmentem, cum non vetvissa filium tuum, unicum tuum a me. Dicere vult, ut veniret ad me , et esset unus e nostro sacrosancto ordine. R. Semuel Iom Tob in libro tuo Migmor le-toda, probat hanc sententiam, dicens angelum , si Dei nomine locutus fuisset, dicere debuisse , nunc scio quod me timeas: na in S. S. legatus semper loquitur ex persona mittetis. VΙ . Observamus in Lege affingi Deo oculos, aures, manus, aliaq; corporea membra: ciuia, ut ait R. Ιshacus Arama in opere suo Haet ut calta , tribuimus ei ouod in nobis persectionis videtur, quamvis excellentiore quodam modo. Vnde et notare licet E sentibus auditum et visum ei attribui, at non gustum aut tactum, quia nihil fere conferut illa ad intellectrum aut rationem hominis, ut notavit R. Moses t , R. Ioseph Albus φ, R. Bahye in libro suo Kad amue mali η , et R. Menilem benZerali in Seda lainareti'. vlurpat autem S. S. tales phrases, quae fortaisis absurdae videri possint, ut absurdius vitet; nimirum negationem providentiae, ac divinorum operum. Ita quoque hoc loco dicitur, nunc feto ad ostendendam arbitrii libertatem. Eteni in ii dixi lset, jam ante illud sciebam, fortamis. multi inde caussam sumerent eiusmodi praedestinationem statuendi, quasi quicquid divina mente continetur, necessario cotingere deberet. At cum ait nunc scio, viddetur liberum cuiq; relinquere , quid velit facere. v II. Quin et dicere liceat verbum niri Iadabit praeteriti Persecti significatione hic usurpari. momodo dicat angelus, i.im scivi, id est, id quod nunc evenit, aut hodiernam actionem scivi ab aeterno in aeternitate, quod punctum est per-mnens et complectens praeteritum ac futurum.
83쪽
.14 uxta Thoma Aotii natu et Philosophorum alios, non timor virtus Theolo
gica cst, sed amor. Quod ii Abraham vocatur amicus Dei, propter constatiam in offeremto ad necem I Shaco, quare hic nuncupatur timens Dei
CONCILIATIO. R Meir Gabal in libro tuo Abodat a-codes, et R. Menahem de Ricanate
in glossis lupra Pentateuchum aiunt duas species timoris esse: alium enim timorem 1ervilem esse, ut cum poenam metuit, qui contra manda tum tacit ; alium potius reverent am appellandum, quali in Regem sutrius , ob fastigium ac majestatem ejus. Talem reverentiam Numini debere nos ait R. Moleh in I ad a-hmaqua a. Ideoque dicitur Abrahamus, nihil reformidans sola Dei reverentia , et araentissimo ejus amore , mandata confestim exsequi voluisive. Eandem ob caussam Rahan Iohanan ben Zinai b benedicens discipulis suis. optavit ut timor coeli eos intraret; quod eX ponitur, timor angelorum , et quc- admodum recte notat Rabi Aaron Semuel Salom, in libro suo Nisniat Adam e. vir pius nominatur ora. rem Drasra sm stimena meti . Quia eodem in Deum est timore , quo in coelum, aut sacrosanctos. Atq; hic timor est , qui reverentiae vocabulo aesignatur: uti etiam leniit R. Elictu vitalis in orere suo Resit Hoh-ma d R. Ioseph Albus es R. Ishac Aran af, R. Elihezer Germanus g, R. Iehuda Moscatus h , atq; omnes adco uno consensu volunt secundam nanc speiacieira timoris virtutem esse theologicam ac divinam: et quomodo ait R. Tam in libro suo Sepher a-yasar 3, illum timorem poscit Dominus in Deuter. k quia
II. R. Issiac Arama in Aqueda I, et in Harat Cassam, ita disserit: Philasophi, Aristoteles, aliiq; eiusdem sectae, primam caussam eognoverunt per motum , ideoque amarunt et reveriti sunt Deum , tanquam talem , quem agnoscerent maxime sublimem et primam omnium rerum caussam esse: non tamen timuerunt poenam , quia non concedebant divina providentia regi sublunaria: unde Deli alto adeo posuerunt ioco ut diceret eu nec curare humana, neq; sua providentia regere. Sed Abraham,qui maximus Philotophus erat,agnoscebat pro videntiam , dc credebat coelitus supervenire sibi aliquid mali posse. Eamq; ob caussam merito illi nomen Timentis dabatur; quia talis rimor est virtus The logica: nam praesupponit providentiam ς quamvis priorem ob rationem amicus vocetur. Nec movere debet, quod iuxta Platonem κ, & Euripidem o amicitia est certa quaedam aequalitas; unde Aristoteles r no unoloco ait, haud recte Deum dici amicu hominis,quia nulla inter huc & itIum similitudo aut proportio sit. Etenim,ut recte ait Philo Iudaeus q, quisquis intellectu & scientia praeditus est. dumodo talis sit quale esse oportet,meretur Dei amicus vocari Quin ec Scotus
r ait hanc amicitiam vocari polle super- amicitiam; in α Platos pluribus locis
84쪽
amrmar, homine iusto nihil Deo est e re agas s mile, aut acceptum et amic si magis: et Plutarchus t , Deo non esse amicitia cum bestiis, sed cum hominibus, qui virtutem sectentur. Quod si ipse Aristoteles Ethicorum libro tertio faretur, similitudinem esse caussam amoris: potest certe homo ob eandem similitudinc mappellari amicus Dei. Sed mirum non est Aristotelem , destitutum lumine S. scripturae, ut in aliis compluribus, ita in hoc quoq; re erravisse.
Gen. as. 13. Et major serviet mi- Ibid. 33. 3. Iacobseptiesse humiliat Nora. Ite a . 4o. Et fratri tuo servies. l caramfratresuo.
PEritus linguae Hebraeae facile videbit, valde ambigua Rebeccae responsum
esse, et verba in diversum trahi sosse. Sunt cavrit 'or mi et magor serviet minis. Quod si mens suisset maiorem servum minoris futurum , addenda erat adverbium ris Et, ac dicendum, upra rκ 'Ur et major serviet minori. Etenim,ut ait R. David Kimhy in Michlol, haec verba, ναν mn nuri nuben occidit Simbon, dubia sunt, et aeque potest Ruben ac Simhon intelligi homicida. Eadeambiguitas etiam hic est, inducta ad denotandum, sore tempus,quo major minori servirer, et contra quoq; tempus quo minor majoris servus esset. Nam u- Irumq; sensum ex praeeiraris verbis haurire est. Interpretanda autem ea sunt ex operibus Iacob, aut posterorum eius, nimirum fi boni essent,subjectos dc tributarios fore iis posteros Elavi: sin pravi essent, et Legis praecepta transgrederentur,contraria conditione usuros:ut notat Anquelos Guer inhis verbis Isa ei ad Esau. Et erit quando induvaberis, excuties iugum eius abs te. Quod proinritur Achioris verbis ad Holopnerne. Simili ambaguitate utitur S. S. quando in commemoratione primitiarum, ait orationis principium hoc fore Male 'mu m'ae Aramaeus perdens pater meus: etenim si dicere, vellet,Aro meum aut Labanem, perdidisse Iacohum, adiiciendii erat adverbiu nae Et, dicenduπ q; 'aκ nae 'aue 3 κArami perdens patrem meum: sed praelata est ambiguitas , ad eande rem quam dixi denotanda. His praesuppositis, ita occurritur huic quaestioni: quatenus proceetia erat, modo serviturum Iacobum, motio Esaxum; conveniebar, ut Iacobe prior incurvaret, ac servirer, quia dominium primo ab Elavo coepit: quo coinsummato, excepit imperium 1acobi aeternum & durabile , uti aiebat Bilham: Principium gentium ci maleqb et finiseius usq; ad perditionem: quae gentes sunt Esau et Iacob, quomodo ait S. S. duae gentes in ventre tuo. Harum duarsiait priorem sore Amalec, ouae origini in traxit ab Esaxo: idq; ut pcstea penitus destrueretur. Et quia post cominium Esavi confestim subsecuturum erat imperium I acc hi, calcibus percPssit fratrem suum Esau , et uccarus est, Iahacob, id est , calcibus percutiet, ad indicandum , tandem Iacobum sub pedibus t nam di illud significat Vocabulum di ν He ueb) habiturum esse Esavum. Ιdq; indicat Dominus per prophetam Oseam , dicens , in ventre apprehendit calce fratremiselim. Qua de causa R. Iehosua illius Levi, inierrogatus a matrona quapiam,
85쪽
uter imperium esset amissurus: sapienter niS verbis respondit, et manus eius streis hendens caleaneum Mavi. Q iam cmn ambigua sit prophetia, dicimus Iacobum Iruno serviisse Elavo, quia hic prior dominium tenuit, eoque jure se incurvavit acob coram eo: sed per alteram intelligitur id quod speramus sortunato,et futuro taculo coispletum iri.
Genes. 2 3. 27. Et Iahaeob vir inte- Ibid. I S. 3 L. Vende mihi hodie ρνι-ger Ue. i mogenituram tuam. Ergo decepit fra isi tre in suum. Vox illa ein Tam, quam interpretamur Persectus, iuxta R. Salomoh deis
notat sinceritatem & bonitatem animi, liberi ab vafritie omni. Quod si ita est, quomodo Iacobum illo elogio S. S. dignatur λ quem postea memorat primogeniturae ius lenticula redemita, atque Ita Elavum fratrem dec pisse; quod illicitum videtur.
haereditate portionem obtinendamae jus sibi concupiisset, aut certEvacaret; sed eum non horum quicquam impulit, veriuri spiritualituri bonorum cupido,quibus prae minore prim genitus fruitur: haec enim alteri, quam merenti obtingere, iniquum est. Quam rem huiusmodi exemplo satis clare explicat R. Ishac Arama. Proponamus, in-xit, nobis rempublicam aliquam ubi s ut hodieq; in nonnullis fit) Reges eletione ad summum fastigium perveniant, non autem jure haereditario. Ac eidit multo tempore exacto, ut rex cligeretur tam benevolus, tam probus , tam justus ac pius, deniq; strenuus adeo defensor patriae libertatis, ut Reia publica omnia ejus acta probans, pro praemio bene administrati regiminis, coisferret ei ius imperium ad posteros suos transmittendi. Illo mortuo filius in regno succedit; qui geminam prolem melioris sexus sustulit. Filius natu majorqira corporis, qua animi vitiis detestabilis, et aspero atq; immiti ingenio est a minor contra super formam , etiam mira comitate, adeo cunctis acceptus, ut eommuni consensu proceres eum evehere ad regium fastigiu velint. Sed quia avo juramentum praestiterunt, sore ut semper iustus haereS succederet, eoq; majori regnum debebatur, convivium parant; ubi postquam multo potu cestit rudentia. variis rationibus persuadent ei ut resnum deponat: Onus eius aruum dc plurimi laboris , tranquillam contra vitam omnium suavissimam esse dictitantes. Igitur filiorum major vino captus exsolvit eos jurameto: et magno applausu summa imperii ad minorem trastertur. Exemplum profecto satis ci rum est. Etenim principio mundi felicitas in primogenitura nequaquam sita e rat, quae extra potestatem hominis crat. Sed quo merita cuiusq; majora, eo et aliis praeponebatur, quomodo in Set, Sem, ac talibus, usu venille videmus. Itaque obtinuit,donec illuxit mundo clarus ille et illustris Sol Abrahamus, qui tam egregia opera fecit, et Dei nomen usq; adeo publicavit,ut Dominus squi nulluunquam
86쪽
Enquam praeclare factum mercedi, exlois es e patitur in selicitatem humanam in eius manibus posuerit: eiq; et posteris elus terram lanctam promiserit; deinde re divinum suum auxilium , particulari quadam providentia: qucmadmoducit; Et dabo tibi ac semini tuo terram peregrinatιο ium inarum, et illirrum Deus se. 1ν sero ' Eidem quoq; Abrahamo dixit Deus, esto benedi iram I. e. eum tore ipsani benedictionem. Mortuo postea Abrahamo , per juramenti vim Ii.ccessit IShac. qui quonia bonus erat, magno omnium as plausu privilegio ct benedictione patris sui uius est: sed postquam Ilaco duo filu nati sunt, Esau et Iaco adeo di, erissae per omnia naturae, uti non eX pediebat, ita nec coelum passurum erat, ut Esaiavus, homo pravus et iniquus , solum quia major erat squod ei non virtus dedeiarat, sed natura) frueretur benedictionibus Abrahami : Iacobus contra, eui minor, dignior tame, careret. Et quando simul uterque, tam diversis naturae, frui iis nequibant, Iacobus, uI recth notat Istac Abravanel, assentiente matre, ed lium paravit, quo id dignitatis redimerer; idque tati Esaxo suit, ut facile ei persuaderetur,onera primogeniturae periculosa esse. Qua in re nihil subdole aci um , . a Iacobo. Primo enim id ei eripuit, quod flocci faciebat: unde ait S. S. Et contemsit Esau primogenrturam: cuius capax non erat: quippe impius di deprava- 34'tus. Secundo, quia quisque omnibus viIihus conniti deber, at post deat vera et spiritualia bona, quamvis contra ipsum fratrem , quomodo Iacobus t caeterum
post venditum jus primogeniturae fecit in accipienda benedictione. Vnde Istiae id factum non appellavit fraude, ted prudctia, quando dixit Esaxo nurendi miis udi Ibid aT
quod Anquelus transtulit venit frater tuus umna cum scientia. Et ex eo sumsit eis 3 s andem interpretationem R. Selomoh. Et si autem primo benedicere Esavo vo-Iuerit Isbacus , postea tamen re melius perpensa , confirmavit henedictionem Iaco , ne ea quasi fortuita aut praeter mentem facta frueretur. Quin et prorissus aequievit iple Ιshac, credens ita rem totam divina voluntate actam esse, ut benedictione parentis frueretur is,qui merebatur. Imo et temporalium benediis ctionum , quibus Iacobo, quem Et avum esse rebatur , benedixerat, comperit eum capace esse : ut recte observavit R. Ieosuali ben Sueb in libro Quaestionu- Ita ut Iahacob per eduliu , tametsi minor erat, tamen tanqua primogenItus et legitimus haeres obtinuerit regnum datum Abrahamo, terram premissionis, ac
bona spiritualia; qua in re aemulum se, & sollicitum ostendit. II. In Rabot i dicitur priusquam tabertiaculum erigeretur, Iicitum fuisse aia i Ber. R. tarium usum, et divino cultu non nisi primogenitos fungi solitos, quod postea cf. cI. iuris solis sacerdotibus datum sit. Idem cum Hieronymus 3 prodit, ex eo libro ad E- hausit. Hanc ob caussam Iacobus, perspecta Elavi pravitate, jhdicavit, indignu Nurtu, eum qui id ossicium curaret: quia ut etiam Iibro VI de legibus statuit Plato, sa- et incerdos esse nequit, qui vitiis inquinatus est. Ideoq; petiit vendi sibi primogeni- U. He-turam, non multum repugnante Etavo, qui eam contemnebat. Idem legere est braeir.
apud R. Sem Tob ben Sem iob in sermonibus. III. R.Abraham Salom ipsam dictare rationem est,honorandum esse primo- Neve feritum , eiq; primum locum dandum. Quia ille cum primus fratrum sit, Salo. li. t eum hae parte repraesentet, qui omnium eorum quae sunt principium e p. 3peit: unde dixerunt antiqui sapientes, ossicium diu ini cultus commissum esse primogenius , quia primus autor omnium rerum cultu suum peragi voluerit a primo hominum. At Iacobus et Esavsun ob primogenituram sibi honorandum i et K a vicissura
87쪽
vicissim ropter vitia sua, eum hoc honore indignum, intelligens, astute expI rare voluit, an capax ipse esset dignitatis suae: quia si iusti aestimatione metire tur primogeniturae jus, jam dignus erat cui honor haberetur: sin suae ipse digni
tatis ignarus, imo & contemtor esset, licebat ei non venerari eum , et operam dare,ut ipse misideret id, quod alter aspernabatur. Ideoque velut tentabundus dixit, Uende hodie mihi trimogenituram tuam , assentiente confestim Esavo, ac dicente si moriendum sibi sit,quid tibi cum iure primogeniturae quare immortalitatem animarum negabat, et providentia. Adeo ut licuerit Iacobo acquire is
re sibi jus primogeniturae, et quidem sine culpa.t Der. Iv. Idem quoq; placuit R. Nissim t. additque is , illo die mortuum fuisse Ast R. brahamum, ut traditur in Guemara Batrah ideoq; Iacobain coxiise lentes. Nissm. edulium lugentium, quia sunt rotundae , quod symbolumi eth rotae ac vicissitudi-
M'. R. nis rerum humanarum,quae raro eodem itant vestigio. Elavum autem ex caminpis remeantem, quamvis avum suum defunctum comperisset, tamen nihil motatum morte, quam justissimis de caussis deplorare debuerat, petiisse a fratre suo edulium, quod ille paraverat. Sed Iacobum animadvertentem tam parum eum moveri fato avi, et nihili pendere, utrum ramus tam illustiis radicis esset, dixi sisse ei, quia ego maximi pendo me tali avo ortum , tibi autemnd spretum in , aequum non est me , aetate minorem, curam ac regimen domus tenere a te autem, qui major es, in campum euntem venationibus, et animi tui oblectamentis inauigere: quare quia tibi illa vita Placet, vende mihi primogenituram, et ego onus curamq; omnem in me recipiam. Neu; Esavum , qui iusta peti existimaret, abnuisse. Ita ut omnibus praedictis modis potuerit Patriarcha Iacob integra conscientia Elavi primogenituram sibi adquirere , et benedictioncm parentis praeripere sine dolo malo. Multo minus fraus ulla erat in invento virgaruapud Lahanum : quando solum laboris mercedem ab injusto Labano negatam acquirebat. Sed nos tempus est ad alia progredi.
Gen. 26.34. Esau aluxit uxorem Iehuditham filiam Beeri chittaei .et Basematham filiam Elonis chirtaei. Item 23. Et atavit Machalatham, filiam disiaelis. Ibid. 36. x. Esau aeevit uxores su-aι ὸ filiabus Gnahanaeorum Had.t μliam Elonis chiribaei, et Aholibama Glia Hanae , filiam T ibhonis chivvaei edeinde et Basematha filia Ismaelis. HIe manifesta videtur esse contradictio, quatenus duobus locis, conjuς Esavi recensentur, & quidem diversis nominibus.
. ndoquidem posteriori loco dicit S. S. Esau aee te uxores suas, h. e.
uκOres suas quas iam ante habebat: consentiunt omnes authores,easdem
eiis has, atq; illas, quae priore loco nominantur nisi quod alia iis nomina dentat nimiru Hacia fili 1 Elonis esse Basmat filia Elonis; Aholibama filiam Anae,ella Ie ditham filiam Beeris Basinat aute filia Ismaelis, esse Mahalath filia ΙS-
88쪽
maesis. Adeo ut eaedem mulieres diversis nominibus vocitentur. Quod mirandunon est, cum plurima id genus in S. S. reperiantur. Et Aben EZra, congruo s ne exemplo id probat: ostendens eodem modo quo Iehudith filia Beeri dicitur Aolibamin filia Ana, mutato vocabulo et iplius, et parentis ejus; ita Abiam Regem, qui primo Rcgu i nuncupatur filius Maaliae, filiae Absalo, secundo Chronicorum i vocari filium Mihayu, filiae Hunae: quia varia Iis nomina forent.
BEtuel erat filius Nahoris, ut constat ex Gen. cap. XXII. vers. 22. Laban autem filius crat Bethuelis, ut iam citatus versus ostendit. Id si verum est, quomodo altero laco idem appellatur filius NahorispCONCILIATIO. CUm nepotibus in S. Scriptura filiorum nomen detur, ut quaest. XXXVI
ostendimus, et clarius demonstrabitur Prima quaestione Exodi: potest quoque Laban appellari filius Nahoris avi sui, etsi filius esset Bethuelis. II. Aut juxta R. Mosen Gerundensem, et R. Bahye, quia Bethuel ,exigui nominis homo, Laban in terra sua notior erat per avum Nahore, multo apud sines celebriorem; quippe fratrem Abrahami: unde Iahacob, ut statim intelligerent pastores quom quaereret, dixit, Novistisne Labanum filium Nahoris &e.
Gen. 32.3. et 33.14. dicitur, E- Ibid. 3 6. 6. et 7. Et accepit Esau secia savum moratum ese in Sebir. t uas res1uos,et o Mnaa in Seir cotedit SI quo tepore in Hara agitabat Iacobus, Elavus in Seir morabatur, quo legatos ad eu misit Iahacobus, uti instat ex locis, quae hic citavi: quomodo dita dicitur, Esavii accepisse uxores suas easq; cum Ombus bovis aruluxisse Seira, postqu1 ja Hebrone reversus erat Iacobus p
Iuxta R. Moseh Gerund. Isacu Abrav. et BaaI a-Hisquunt, qui hac materia tractat, solvitur omnis quaestio, si dicamus, Esam, iam priusqua Hebrone veniret Iacobus, in Seir moratu esse;sed velut peregrinu sime tamilia sua: ibiq; five quia venationi aptus esset locus, sive aliam ob causam, praefectu fuisse quadringetoru hominii: adeo ut ad illu isthic morante legatos miserit Iacobus. Sed postqua hic venit in Kenaa,quia terra tot armetorum capax haud erat, Esau assumtis uxoribu , liberis omnibusque suis, stabile sede posuit in Seir. Quod ex S. Scriptura colligi potest, quae ideo dicit: et moratus est Esau in monte Seir: nimirum circa montem. Caula autem cur sedem muῖaverit Esau, neque coegerit seq. ς
89쪽
ccκgem fratrem suum alium tuis armentis locum quaerere, est, ut ait R. Sel moli ad hunc locum, qutid sciret hanc teriam ei promissam esse, neq; posse se divinae voluntati obsistere.
Gen. . Io. Non vocabitur nomen i Ibid. vers. 27. Hi sunt filii Iahae tuum amplius Iahacob. l bi. SI angelus nomen Iahacobi in Israel mutavit, dicens, non amplius illum eo nomine appellatum iri, ipliq; Dcus idem confirmavit: unde fit, ut toties postea in Scriptura priori nomine vocetur
CONCILIATIO IN Tosanhia de Berahol t, et Beresit Raba dicitur, verba ista angeli, non
erat amplaus nomen tuum vocatum Iahacob, non ita accipi eda esse, quali omnino auferretur ut istud nomen Iacobi, sed velle angelum, nomen Israelis ei deinceps praecipuum, at Iacobi inserius atq; accessorium fore. Idem placuit R. Ben Zoma in Berahol : et ad probandum adducit haec verba Ieremiae i, stet ca Ecce dies ventura sunt, dictum Domina , quibus non dicetur amplius, vivit Dominus , qui evexit Israelitas ex terra AEu pix. Sed usust Dominus, qua evexit esstii deduxit semen domus Israelis , ὸ terra Septentrionis. Quod nequaquam intelligere oportet, ac ii prioris miraculi nulla amplius memoria futura esset; sed ait, adeo illustre fore illud miraculum, quando libertati totus Israel reddetur. ut caetera infra eius magnitudinem futura sint. Quoniam,ut aiunt sapientes, Isis ini libertate hactenus lemem via ac ratione humana recepit: qua ob causam noli erfectam libertatcm habuit, sed in captivitatem revolutus est. At ultima illai ratio, manu Dei facienda, aeterna et vera redemtio erit. Quia autem unum ex his, quae malam fortuna mutant, est mutatio nominis, ut R. Huna ait sque- admodu videmus Abranis , qui sterilis prius erat , Abrahamum vocatum; et en Sarai fac urn Sara; eamq; ob caulsam in gravi lii mis morbis Hebraeis receptum est nomina mutare) ideo semper iis nomen illud secundum praecipuum est, prius verti adiunctum tantum, & accessorium hujus , uti ait R. Ioseph Colon in libro Sectot Quaestionum. Quibus cognitis, qviestio solvitur tali huius versus -- positione : Non erit nomen tuum amplius vocatum Iahaeob: h. e. illud non eripPraecipuum) sed frael erit nomen tuum: ac si dicat, Israelis nome augustius erit. Aut quemadmodum doctus Aben EZra pluribus locis exescat, dicere S. S. vult: Non erit in posteriim tibi nomen Iahacob , id est, solum illud , sed etiam appel- Iaberis Israc i, & minc hoc, nunc illo nomine vocaberis. Cur vero nomen Isiacobi mutatum sit, et nihilominus prius remanserit,c tra quam in Abrahamo atu: alijs factum,duobus locis dinne exmmi R. Bahye; dict itans Iahacobi vocabulum ei datum , quia comprehendit calcaneum fratris fili, quod signum est subiectionis aut inclinationis ad eorporalia aut carnalia exercitia. Sed nomς Israelis renraesentare habitu et intellectuales actus animae.
90쪽
Idq; indicavisse ei angelum, cum diceret, do tibi hoc nomen, quia ut principem
te gessisti cum angelis, hoc est, fecisti te magnum , ac Dominum , per virtutes Theologicas; quod denotet nomen Iahacobi. Et quia anima,quatenus copulat fit mortali corpori,nequeat omittere mortalia exercitia atque actus, ideo necessarium fuisse Iacobi nomen usq; ad mortem eum retinere: sed Israelis vocabulum semper praecipvum fuisse , quoniam Patriarcha semper sciverit rationi tuae subjicere corporaleS actus,quos non niti, quando necellitas Dostularet, excrceret. Etiam R. Iahacob ben Habibautor Hen Iahacob, et K. Abraham Sabah in libro suo Seror mor, utrumq; nomen Iacobum retinuisse statuunt, quia vocabulo Iacobi repraesentaret stirpem tuam ab externis regibus in captivitatem adductum et conculcatum iri: at nomine Israelis dominatum et imperiu, quod novissimis diebus habiturus emct. Atq; eam ob caulam praecessit nomen Iahacobi, postea demum impositum est vocabulum Israelis: quem Ordinem quoq; Irophetae sequuntur. Sic, Ne timeto,serve ma Iahaeos, nec assige te Israel Sc. R. shac Arama est,ei nomen aliud imponi, qui cum circumcisione interitur coetui Israelis: ut quoq; home inter Hebraeos mos obtinet. Eamq; ob caussam non portuisse ut Abram post circucisionem retineret profanum nomen, quod antea habuerat. In Iacobo vero diversam fuisse rationem; quippe iam Iudaeo, cu illud nomen acciperet: ideoq; non debuisse hoc penitus aboleri . Aut dicemus, Abramo id vocabulum inditam a patre idololatra , at Iacobo a pio parente Isiaco. vel etiam, quia nomen Abrami significatuis, is pater Aram: at vocabulum Abrahami,quod denotar pun is patrem maliarum gentium, multo est augustius, dedecoris futurum fuisse primum nomen retinere: sed dim ligni cat, eateibus percutiet, et denotat futuram liberationem, qua Etavum con- Ieabit ; ideoq; non Nortebat nomen illud in oblivionem abire. Baal DerehEmuna t, R. Moseh Albelda , et R. Semuel Iase , alias hujus rei caussas adferunt, quas omitto, ut brevior sim.
Gen. 636. Dein eumst misissent Ibid. 3s. 27. Hisunt filii Iahaeob, Bethele,etsuperesset adhuc tractus ter- qui ei nati sunt in Padan A ram. - , ut pervensrent Ephratam, peperit Rahes. SI Benjamin, ut ex priore loco colligitur, in terra Kenahan natus est, quomodo postea Scriptura nominans XII. filios Iacobi, quibus etiam Benjamin includitur, dicit eos natos esse in Padan Aram.
CONCILIATIO. R Abraham aben Ezrah ad cap xxVIII. & XXXIV. Exodi, ait S. S. --
pe minorrs numeri rationem non habere. Septem, inquit, vestes habebat sacerdos magnus: sed quia stontale, etsi non vestis,tamen orname- tum erat; quoque inter vestes recensetur, et dicitur octo panni. a Sic etiam ait Scriptura, eum animis LXX. descenderunt majores tui in Auvium: cum tame
Ioseph, et liberi eius, qui sab hoc numero comprehenduntur, alea fuerint in