장음표시 사용
171쪽
De stipes lectilibus Sacrorum Templorum.
EX pletis quae in proposito de Ecclesijs occurrebant, subsequuntur, quae de-
Supellecctilibus earundem ad Dei cultum, di Sacramentorum administrationem exercendam erunt dicenda. Excitant haec ad contemplanda coelestia. dc benedicendum Deum. Etenim homo ex corpore S anima compactus, in sensibilibus intelligibilia percipit, ut inquit S. Greg. Ex his quae novit animus .furgit ad incognita, quae non nouit. Et Aristo t. in a. de Anima text. 29. Nihil est ininteia lectu, quod prius non fuerit insensu Et propterea ex huiusmodi sensibilibus ornamentis exultabat Iudaicus Populus, ut legitur apud Machab. lib. I. cap. 4. Oruati eruulfaciem Templi coronis aureis; icta est tititia magna in Populo. Praeterea, huiusmodi Supellectilium coniti uetio . cum sit actiis latriae, perin- R de ac aedificare Ecclesias ipsas, ex D.Augusta. 3. Contr. lcam. Arian. & l. I .contra Marcion. Quoniam haec pariter omnia ad eundem Dei cultum sunt directa. cuius Maiestatem Coeli non capiunt. Et propterea obstupescens Salomon a. I'aralip. cap. a. inquit: auis enim poterit praecialere,ut ei Mificem dignam domum .
A CH ιm O Curii Caesorum capere eum nequeunti uuantus σο sum, utpo sim ei adiascare Domum 3 Quod etiam iam ante induxerat sAnetum Dauid , ut congereret tot metalla, tot lapides ,& thesauros immensos ad aedilicium Templi. & supellectilia eius dein; ut ille dixerit ad Prophetam Nathan, a. Reg. ap. 7. Vides quod ego habitem in Domo Ce Bisa; Arca autem Domini posta e I in medio pellium. Ne cesse est, ut congrue decoretur locus, in quo realiter Christiis sub s anetissima Eucharistia existit, non autem Arca; cuius haec umbra erat. Hinc S. Felix Post.& Martyr epist. ad omnes Episc. inquit: Si Ddaei, qtii umbrae legis deseruiebant e. avibus Herbi atefacta H gratia, vernasper Iestim Christum data : Tempta Damisi aedificare, o, quanta cum diluentia ornare conuenit 3 Quinimo eo mar Cxime illus irandae Ecclesiae noui Testamenti quam Templum veteris, ut per Isaia cap. 6O ibi: Domum Mai satis meae glorificabo , ct pro aere asseram, aurrem, O proferro asseram argentum . Et propterea a Ioanne visa illa Ciuitas sancta, fgura Ecclesiae huius noui Testamenti; ut in Apocal. cap. ai . Vidi ciuitatem sanctam Hie
rusalem nouam, defendentem de Calo a Deos cutsponsam ornatam urr Mo Tamen, quamuis nobilia Supellectilia maxime conserant ad honorem Maiesta tis; non tamen absolute sitiit ad id necessaria. S. in cacius apud Suri uni lib. 3. Deus noHer non eget disiis, nec cal cibus aureis : quia non manducat neque bibit. Praeseruntur praeterea externis Ecclesiarum ornamentis internae ministrantium& fidelium virtutes; ut in Genes. cap. 4. Respexit Deus ad Abel; & dein iecundario, Ad munera eius. & in Psalm. 9 a. Domum tuam Domine decet sevctitudo. Hinc ad Populum Hebraeorum Dei praecepta contemnentem exclamat Ierem. cap. 7. Notite confidere iv verbis mendaci , dicentes Templum Domini es. Quae verba exponens f. Hieron. ait: Praecepit nobis hodie, qui videmur in Ecclesiacon sit uti, ne Muciam habeamus in aetas clarum splendore, auratis laquear ijs vesia Dris parietibus , marmoriam orti tis. Quod fere idem repetit Hieron. ad Nepotianum scribens. Exoritur quaestio inter Doctores agitata : nempe, quando concurrit simul necessitas sipellectilium Ecclesiarum. ac pauperum Quis eorum praeserendus ρ ρ a. & Respondetur primo, quod ii necessitas pauperum sit moraliter magna cunia periculo mortalis peccati; ut in mulieribus. quae propter necessitatem prosti tuuntur, vel similibus : Tunc pauperes praeseruntur. Chrysost. homil. 8 I. in cap. 2 6. Matthei. Quaenam utilitas tat,quod melasit aureis calicibus plena ; ipse vero pauper fame dispereat ξ Sanctus Bernard. ad Abbatem Gulielmum. O vanitat
ηitatem ira et Ecclesia in parietibus, ct eget in pauperibus: μοι lapides induit
172쪽
A auro ροβουhos nudos deserit lEt idem Hieron. Epist. s. ad Demetriadem, Jc ia. ad Gaudentium. Ratio praedictorum, quoniam de pauperibus inquit Apost. a. Corinth. cap. 34. Templum Dei estis vos: Sicuti etiam Useas cap. 6. Misericordiam volo, nonsacri clum: Et sic declarat D. Ambros a. Ossi c. cap. 28. Melius fuerat siqua viventium seruares, quam metallorum; aurum Sacramenta non quaerunt i ornatus Sacramentorum redemptio captiuorum es.
Secundo respondetur, quod dum pauperes sussicienter iuxta ipsorum condi.
tionem vivunt, nec urgentem iam dictam habent necessitatem; tunc praeserendus ornatus supellectilium in Ecclesijs splendidus & abundans; ut poli alios conmmuniter refert Cardin. Bel armin. De cultu Sanc'. lib. s. Et ratio est patens: quoniam Dei Maiestas, eiusque cultus praeserendus est homini. Hinc Christus maxime sibi complacuit in pia & affectuosa unctione sibi iacta a se ruenti Magdalena; praebens detractoribus non esse hanc postponendam mendicis, ut apud Marcum I . Bonum opus operata HI in me. Quod hic exponitura Theophil acto: is Confundantur hoc loco, qui pauperes Chrssii praserunt. Audiant quomodo Chri-M LIus preserat sui curam pauperibus . sti igitur abstulerit discum prelissum , ct cogit
in Corpin ChriIii in viliori ponatur, praetexensscilicet pauperes,sciat cuius partii fit. Complacet sibi Deus,quod consacrentur diuino eius cultui etiam ea, quae ad prophanos usus seruierunt; sicuti de Hebraeis legitur in Exod .cap. II. Quod ij iubente Deo detulerunt secum ex iugypto vasa aurea, argentea, & vestes pretiosas Aegyptiorum, quae postea ad vius sacrorum Rituum veri Dei adaptarunt; ut legitur in Sapientia cap. Io. Iusti tuleruntsipolia impiorum , ct decantarunt L dem tuam Domine: & in usum Tabernaculi pro sacrifici js , di indumentis sacerdotalibus omnes, dc maxime mulieres. sponte, & cum gaudio aurum , argentum& pretiosa quaeque os serebant, ut in Exod.cap. 3ς. 6c tam copios erat oblatio,
quae supererat, sicut in Exod.cap. 36. Vnde Artisces venire compulsi dixerunt Mor si Plui ossert populus quam nec parium es. Iudis ergo Moses praconis voce cantari ; ne vir, nec mulier quicquam osserat in opere Sanctuariν; Acque cestum Hl a m neribus osserendis, eo quod oblata Assicerent, Osuperabundarent. Esdras similiter C lib.2. cap. 8. 6c lib. 3. cap.7. scribit de donarius huiusmodi a Populo, dc Principibus collatis in restaurationem rempli, vasorum, Jc vellium sacerdotalium ad cultum veri Dei. Dum parabat Rex Dauid Thesauros illos magnos in aedificiuni& ornatum Templi, refert sacer text. I. Paralip. cap. 29. Apud q: em lita se inuentisiunt lapides, dederunt eos in thesauros Amus Domini. Eodem religioso aisectu puDuces, de milites Hebraei sacrabant diuino cultui spolia ex vicioriis acquinta post deuictos Madianitas; & dixerunt Moysi, ut in Numer. cap. 3 I . Osserimus iudonarijs Domini singuli, quod in praeda auri potuimus inuenire,periscelides armi lus, annulos, O dextralia, ct murenulas. Nec ambigendum, praefata omnia in pro- sanos usus; quin imo Aegyptiorum Idololatriae, antea inseruisse; nec minus grata ex hoc postea suerunt ad pios re religiosos Templorum usus sacrata, Prisci. &recentiores Haeretici; quamuis sacra vasa, dc alia supellectilia E Hesiae Catholicae varie rapuerint, &combusserint; ut de Arianis, Donatistis, AL bigensibus, &alijs. S. Athanasius invita S.Antoni j, Chrysostomus in Babylaia, optatus Meleuitanus lib. 6. Aeneas Syluius de Boemis cap. 38. Illis tamen abomi- D nabilior fuit Iulianus PatruusApostatae .qui ingressus Sacrariit,ex utensilibus prertiosis, quae Constan tinus & Constantius Ecclesiae donauerant, ut refert The
doret. lib. 3. histor. cap. I i. irridendo ille dixit: Ecce quamsi impiust sifilio
At vero apud fideles Catholicos religiosa pietas, dc magnificentia semper resplenduit; cum in hoc potissimum Principes di inferiores studuerint . ut eA Annalibus Ecclesiasticis passim est videre. Quam vero pretiosa essent praesita sacra vasa, quae offerebantur urininisterium Dei; Damasus in Pontificali scribit. Sixtus constituit viminiseria, sue sus-crata non tangerentur, nisi ut mini Ibissecratis. Vrbanusfecit minillaria o laser ta aetentea, Patenas argenteas a 3. apposivit. 9luvier donauit Ecclesia Romaν
173쪽
tenam argenteam pensavim libras vi uti ex dono Augusti Constantini: Donavita, . atem Ostiph argenteos duos, qui pensaruntsinguli libras duas: calices ministratri quinque: patenam argenteam chrisimalem auro clausempensantem libras quinque. Etae praedictis vasis pretiosis refert etiam Prudentius in vita S. Laurenti j. Plurima sunt sacrarum aedium vasa & ornamenta, ut stiphi, metretae, hydriae, phialae, pugillares, & alia, quae enumerat ,& interpretatur Onuphrius in Inter pretatione vocum obscurarum Ecclesiasticarum. Eorum frequens mentio apud
Damasum in Pontificali, & apud Bibliothecat tum, & apud Onuphrium: quae omnia splendore sulgebant & venerabantur a Christianis. S.Ch si homil. 3. ad Ephesios,& 6 i. ad populum Antiochenum. VN a perspicis vasorum innerandam illam supeyectilem, sic undique tersam, aquis perfilsam, O tantostsendore refulgem
rem . Atque ise par es nobis animai se puriore , sanctiorer, O virtutum ornamentia pseudidiores. Item S. August. in psalm. II 3. Conc. a. Sed enim se nos pleraque instrumenta. O vas ex huiuscemodi materia , vel metallo habemus in usu cel ramdo Hacramentorum , qua ipso minii ierio consecrata. sancta dicuntur, is eius honore, cui proslute nostra indeseruitur . dc postea ; Numquid eis supplicamis, quia Bper ea supplicemus Des λQuod autem secularibus prohibitum esset tangere prie ficta sacra vasa: Hoc - ' P idem pracepit Isaias cap. ς a. vers II. his verbis: Mundamini, qui fertis vasa Domini. Et in Concilio Laodicensii cana I . Non oportet Subdiaconos licentiam habere insecrarium ingredi, ct contingere vasa Dominica . Et i n Con cilio R oin ano secti n-do sub Sylvestro can. 9.Nullus iactor, vel tiarius sacra vasa contingat. Et Conci- . sum Agathense cap. 66. Non oportet inscratos minimos licentiam habere in sacra-νium ingredi, ct contingere vasa Dominica . Refert S.Chrysostom. orat. in Babylam Martyrem, qu6d Iulianus praedictus, eo quia ausus suit arripere, & manibus proprijs contrectare sacra Ecclesiae vasa, eaque in terram pro ij cere;statim illius verenda corrupta vermiculos generarunt; ita ut morbum diuinitus illatum fuisse constaret Greg. NaZiang. orat. I s. ad Arianos de se ipso inquit: auae vasa mini serio sero desinata, nec vulgi manibus attrinanda, iniquorum manins dedisti nempὸ vel QNebuzarda coquorum Principi,velBalda ro, qui mali insanctis poculis perbacchatus es; atque adeo dignas amenti uae poenas perfluit. Et D. Ambrosa. ossic. cap. 28. inquit: In necessitatepro redimendis captiuis vasa Ecclesia etiam initiata e fringere, consare,ven re licet: opus est, ut de Ecclesia m
sisti poculi forma non exeat ; ne ad Uus nefarios Facri calicii ministerium transfe
Si sacra Eeclesiae vasa conculcare impium est, ut diximus; non minus peccatum erit, si quis animabus sibi subiectis. quae vasa Dei sunt) debitum non praestabit auxilium : scriptum namque est apud Isaiam cap. sa. Mundamini qui fertis vasa Domini. unde in proposito D. Greg. lib. I. Reg. cap. 24. inquit: Domini vasa ferunt, qui proximorum animai ad interna scrificia perducendas, in conuersationis sua exemplo fuscipiunt. Apud semetipsum ergo, quantum debeat mundari conspicianqtii ad aeternitatis templum vas visentia i inu propriae conuersationis portat. Dicendum aliquid esset magis praecise de supelle tilibus, quae ordinantur pro administrando decenter sacramento Baptismatis; nempe de Baptisterio, 'c ta omitibus: Quoniam Baptismus est ianua aliorum Sacramentorum,& ordine tem-ioris&naturae alia praecedit. Verum cum de his supra in cap. s. de Baptismo
alis dictu in . ea modo repetere non expedit.
Et post Baptismi supelle tilia, quo redditur Homo capax aliorum Sacramentorum, subsequitur de his supellectilibus etiam reserre, quae per excellentiam,&persectionem finis, ad quem destinantur, debent alijs praeserri; ut hae, quae inam diate inseruiunt personae Diuinae Christi in sacrosancto Missie sacrificio. At de his etiam multa diximus supra in cap. 8. & 9. De Coena Erucharistica, ubi de Apparatu mensa Christi , Dum maxime fit men tio de calice Ch risti, ut etiam in cap. I I.
174쪽
nfesta subsequuntur Calicibus : sic dictae . eo quia patent in superficie : Ita e dorus lib. ao. Originum c. 4. Inseruiunt ad portandam Hostiam consecrandam; dc post consecratam, ad transferendam illam ex Corporali. Constantur ex e dem materia, sicut Calices. Cap. Vt vasa, de consecrat. dilh. prima . dc propterea quando in usu erant Calices vitrei; sic etiam similes erant Patenae: V valleid. de reb. Eccles cap. I . Quod postea immutatum fuit in Concilio Triburiensi c. q. verum longe ante dictum Concilium Patenae erant etiam ex auro dc argento. Vrbanus Papa 18. fecit ministeria sacra omnia, dc Patenas argenteas a s. ex Damaso in Pontificali cap. a 8. dc idem Damasus etiam in Sylvestro. Patenarum usus in Ecclesia primitiua in celebratione Missae institutus in hunc usque diem perseuerat. Illud interest, ait Onuphrius, quod hodie paruae,antiquitus magnae erant ex auro dc argento ponderantes. XV. dc XXX. librarum,ut ex eodem Damasio dc diximus in cap. II . De Calicis usu. In libro, qui Ordo Romanus inscribitur, refertur consecratio Patenae, eluseque consecratio in Chrismate peragendo. Quoniam Calices dc Patenae immediate seruiunt Sacrosanino Mi ire sacrificio: ideo ab Episcopis sacra unctione, consecrantur: ut in Romano Pontili cali dcc. Nam quamuis illa non habeant qualitatem recipiendi gratiam, consequuntur tamen virtutem supernaturalenia, perquam redduntur habilia ad diuinum cultum; ut ex D. Thom. 3. parte quaest. 83.art. 3. ad 3. Et ita Deus praecepit Moysi Exod. cap. o. Assumpto Euctionis oleo miges Tabernaculum cum vasissuis, insanctificentur, bc. Fuit quoque antiquitus semper in usu aliud vas, Custodia, seu rixis communiis cristiam ter nuncupatum . quoniam in ipso custodiuntur particulae consecratae ad communicandos fideles; ne quae putredo in Sacrario inueniatur. Clemens lib. 8. constit. Apostol. cap. I 3. Sumant Diaconi reliquias, O inferant in tabernaculum. Et
Leo Papa ad Michaelem Imp. scri bit, Ierosolumis Eucharistiam in pixi de pro aduenis, ad 8c quotidie eam sumere volentibus asseruari solitam. Et in lib. Pontificali Srmin chum Papam altaribus duarum Basilicarum SS. Andreae, dc sylvestri M.
gentea Ciboria destinasse, quae quidem vascula in Sacramenti huius consertia,tionem habebantur. Loquitur de istis Synodus suronen. relata a Buccardo.l. s. cap. q. his verbis : Omnis Presbter habeat pixidem, aut vas tanta Sacramento dignum, ubi Corpus Domini diligenter recondatur, ad viaticum recedentibus a secula. Et infra: Semperquesitsuper altare obseruata. propter mures, nesarios homines: Od eptimo in septimum diem mutetur: ne fores diu seruata mucida t. Et in Concis Lateranen. sub Innocent. 3. cap. ao. statutum, ut in cunctis Eceles ijs Eueli ristia sub fideli custodia clauibus adhibitis, conseruaretur, ut in c. I. de Custod. Eueharist. dc in Canon. si per negligentiam. dc can. Qui bene , de Consecrat. dist. a. Dicebantur huiusmodi custodiae Psophoria; ut ex S.Clemente lib. 8. con- sit. Apost cap. I 3 &lib.a.cap. s7. Durantes de Ritib. Eccles lib.I .cap. Io.n-8. Appellat ut item ciborium a Chysostomo homil. a.in Aet. Apostol. sicut etiam
Columba nuncupatur ab Amphilochio in vita S. Basilij: dc hoc quare 3 Nos diximus supra in cap. 3o.
Sub hoc Custodiae nomine comprehenditur aliud vas forma orbiculari, seu paruae Turris, quo Sacrosanctum Eucharissiae sacramentum in publicis Orationibus exponitur supra Altare. De hoc loquitur Gregor. Turonen. lib. I. de Gloria Martyrem cap. 86. Accepta Tiarre Diaconus, in qua M terium Dominici Corporis habebatur,ferre coepit; ingressu ue Templum, eam Altarisopposuit: Et de simili Turre etiam loquitur Card. Baron. ad ann .s7o. Quam ex auro satis speciosam construi secerit Felix Fpiscopus Bituricensis. Eucharistiam domum deserendi consuetudo ut mos fuit tempore persequutionum suit antiquata. D
rant. de Ritib. Eccleslib. I. cap. I 6. num. I a.
Corporale quoque sitit in usu apud Priscos fideles ex lino purissimo , cui in Al- f. o. tare extenso superimponitur Calix dc Hostia, ante de post c onsecrationem; ita Alculnus de Diuinis ossic.cap.de celebrat. Missae : sub quo nomine comprehenditur etiam aliud parulim Linteolum, quo calix cooperitur, Anima nuncupa
175쪽
tum : quoniam includitur sub altero maiore , quasi Anima in corpore : Innocen- Atius de Mysterio Missu lib. 2.cap. ς6. Corporalia nuncupamur Pallae can. Alta ria. can. Cum nemo, de Consecr. dii l. I. S. emens epis i. a. ad Iacobum fratrem Domini: sic dictae a verbo Pallio, id est cooperire, quasi quod cooperiant sanctum Missa, sacrificium; ut voluit Gulielmus Durantes. Nec possunt huiusmodi Lintea Misi e inseruire nisi ex lino coniecta, non autem exserico, seu ex alia materia;ut ex Concilio Remersi cap. 3. relato per Buccard. lib. 3. decret. c. 99. Corporale, pupra quo sacra oblatio immolatur, ex mundi mo Opurissimo Linteossit, nec in eo alterius generis materia pretiosior, aut vilior misceatur. Institutio ho- ruci Corporalium ascribitur summis Pontificibus Eusebio & Sylvestro I. ut per Gratianum in can. Consulto de Consecrat. dist. i. Cuius Canonis haec sunt verba : Consulto omnium futuimus, visa ficium Altaris non infrico, aut tincto pamno quisquam celebrare promat ined inpuro Linteo ab Episcopo consecrato , terrenos licet lino procreato atque contexto. Cuius rationem reddit: Sicut Corpus Doministbhi Isti Chrssii in Syndone linea O munda sepultum est. Eandem rationem , qu re ex lino conficiantur Corporalia adducunt Beda in cap. 14. Marci, & i9. BLucae,ac etiam Isidorus Pelusiota lib. I .cap. ia 3. Rursus ex dicto Corporali, seu Sindone admonentur Sacerdotes Ministri, de Populus, ut scut illud Linteum . eastigatum est ab omni naturali viriditate, & humore, ita sit mens offerentiunia ab omni carnali cupiditate :& sicut illud nitet suo splendore, ita intentio os. serentium simplicitate niteat coram Deo. Ita Amalarius lib. 3. de Ecclesiast. offcap. I9.& Alcvinus. d. cap. De celebrat. Misi e. Et sicut Linum per multos sudores peruenit ad candorem; ita Christus multis affectus passionibus, migrauit ex hoc saeculo, dc ad candorem R esu rreelionis& Immortalitatis perductus est. Similiter qui Corpus Christi in se recipere desiderat, per multos bonorum op rum labores debet se reddere nitidum & candidum . Ita Durantus de Ritibus Eccles lib. I. cap. I a. num. s.&5. Addit Iinnocent. in c.36.lib.a. de myster. Miusae, quod Corporale maius, sicut denotat maiorem Sindonem, qua Corpus Domini fuit inuolutum; sic etiam paruum Corporale Anima dictum) denotat sudarium superimpositum Capiti Christi; ut viderunt Apostoli,& notavit Ioan. Ccap. ao. Et vidit linteamina positis, Osudaritim. quod fuerat supra caput elui μparatim inuolutum in istini oram . quod idem refert Ruperi. Abb. de Divin. ossic lib. a. cap. 23. Et haec de Corporali. Fuerunt etiam semper in usu in Ecclesia Linteamina, quae extenduntur super Altaria in plana superficie. Vbi sacrum ossertur sacrificium; ut quoque solita su re Pallia, quibus cooperitur pars anterior Altarium, quae Populo primum apparet.
Linteamina quoad materiam ex Lino seu simili: munda & alba debent esse, ex Amalario lib. 3. de osse. Eccles. ut denotetur puritas, qua sit accedendum ad Altare ;& sic declarat Concilium Remense relatum a Buccardo cap. 97. Altaria , in quibus Corpus Dominicum consecratur, Sanguisique eius hauritur, cum omni veneratione honoranZa sunt, O mundissimis Linteis O Pallijs cooperienda. Id ei M. scribit Optatus Mileuit lib. 6. contra Parmen. Quis enim fidelium uesit, ipsa ligna Altaris linteamine cooperiri ' Et infra, laudans alligentiam quarundam Mulie
rum, subdit: Extendi si Pallas; ha i purisscare properasis; lava iis pro tildubio DPismi. Etenim hoc nomine sicuti Corporalia, sic etiam Linteamina Altaris nuneupantur. Clemens Epist. a. ad Iacobum fratrem Domini, in can. Nemo, de con- seerat. dist. I. In linteo nemo per ignorantiam Clericus mortuum obuoluendum cre-iat palla , quouitis Altari. Et Concilium Lateranense cap. I9. reprehendens Linteaminum immunditiam, ut etiam in cap. Relinqui, de Custo d. Ecclesiast. Pallas Altaris, nec non ipsa Corporalia, tam immunda relinquant, quod aliquibui
Vsus enim ornandi,& vestiendi anteriorem partem Altaris, quae pri iis intuentibus apparet: & hanc pannis sericis & aureis: antiquissimus suit semper in Ecclesia, quinimo a Deo praeceptus. Numer. cap.4.ibi: Nec non Altare aureum in uoluet
176쪽
DE UETER. SACR. CHRIST RITIB. I
A uolare bacisthino vomento. Haec a S. Clemente in d. epis .a ad 1acobium: ainpellabantur Vela, quasi quod coop irent Sancta Sam: torum, ut praeceperat Deus ad Moysem. Glosin cap. Altaris, de consecrat. dist. I. inquit, quod comprehendantur sub nomine Pallij. Linteamina & Corporalia,quasi ut cooperiant dictam anteriorem partem Altaris. Ita Concilium Rhemense relatum a Buccardo lib. 3. cap. 67. & Concilium Toletanum I 3. relatum in can. Quocunque a6.
quaest. ς. grauiter punit expoliantes Altaria eorum Pallijs, praeterquam die Iouis , & veneris sancti, in memoriam quod Christus tunc suerit expoliatus; vel in signum maestitiae Passionis eiusdem; ut reserunt Alculnus di Amalarius, Rupertus Abbas de Diuinis ossicijs cap. 3O. Quare autem Vino & Aqua Altaria iam spoliata lauarentur; ut etiam hodie, Romae in Ecclesia S. Petri in Vaticano seruatur in Coena Domini de sero post matutinum3 Et respondetur, ideo illa lauari in Ili tu tum esse antiqui tus; qui a Christus, quem Altare sisnificat, de latere suo lancea perforato sanguinem & aquam - effudit; qtiae prima sunt elementa salii tis . sanguine quippe redimimur , aqua a H luimur. Vinum enim pro sanguine in sacramento sacrificij ascitum est ipso Domino amflore: A qua vero suit Baptismi origo , cuius ipse Christus. primus eius auctor extitit. Et nota, quod rectius iaciunt hi, & magis est ordini Euangelico congruum, qui seria quinta nudant altaria, & in sequenti die Parasceves lavant; nam seria sexta sanguinem & aquam Christus effudit. Hispidi quoque ramusculi, cum quibus lauantur Altaria, flagella lanificant, quae sacratum Christi corpus percusserunt: resert Rupertus Abbas de Diuinis ossicijs lib. s. cap. 3I. Colores praedictorum Palliorum, qui inseruiunt ad cooperienda Altaria: sunt communiter quatuor, ut in Rubrica Missalis, de coloribus paramentorum. Color Asius in diebus laetitiae Natiuitatis Domini, Epiphaniae,Paschae Resurrecti nis, Ascensionis. &festis B. virginis, & sanctarum Virginum, Consessorum,dc simili uin. Otor Rubras in diebus Pentecostes, Martyrum &c. Colore Hiridi utitur Ecclesia ab octaua Epiphaniae usque ad Septuagesimam; & ab octaua Pente costes usque ad Aduentum: cum sit talis color symbolum spei, necnon aliarum C virtutum. Color Histaceus in diebus maestitiae; nempe in Aduentu, Quadragesima,&Vigiliis: sicut etiam color Niger in die Parasceves,& Missis Desunctorum.
Ali; vero colores reducuntur ad quatuor expressos .
Subsequitur de Tabernaculo aliquid dicere; intra quod seruatur sancti situmum Eucharistiae sacramentum: De quo Concilium Lateranen. sub innocentio Tertio, relatu in cap. Statuimus, de Custodia Eucharistia , his verbis: Statuimus
ut in cunctis Ecclesiys Chrisima, ct Eucharisia sub Meti m odia clauibus adhibitis
conseruetur. Nominatur Tabernaculum, cum inseruiat instar domicili) , & Tabernaculi, in quo includitur sacratissimum Corpus C Η RIS TI, tanquam Tabernaculum Moysis includens Arcam Testamenti; quae fuit figura huius sacrosanctae Eucharistiae; ut notarunt Hilarius in psalm. 3I. Cyrillus tract. . in Ioann c. 28. Gregor. in Ezech. homil. aa. &propterea S.Clemens lib. 8. Const. Apost. cap. I 3. inquit: sumant Diaconi reliquias, ct inferant in Tabernaculum. Idem sanctusClemens dicto cap. 13.nominat sacrarium,cum nil sanctius,& magis sacrum
in eo possit includi, quam Christus Dominus; sicuti appellatur etiam ab eodem D Pastophorium; qua voce a S. Hieronymo in cap. o. Ezechiel. significatur habitatio Principu-Sacerdotum; ut pote includitur Christus in Tabernaculo, de quo dicitur in psalm. Tu es Sacerdos in aeternum. Et a D. Ch sos . homil a. in Act. Apostolorum nominatur ciborium; quoniam in illo seruatur verus cibua spiritualis , de quo idem Christus per Ioannem dixit: Caro mea ven eri cibus. Circa situm, ubi collocandum Tabernaculum , decreuit Synodus Turonem secunda sub Pelagio Primo can.3. Vt corpus Domini in altari, non in Armario, sed sub Crucis titulo componatur: Quod etiam Carae Baron. ad annum s7o. refert de sancto Felice Episcopo Bituricensi. Et quamuis viplurimum suerit solitum colu locari ad Altare maius, quod comparatur ad San cta Sanctorum Mosayci Ta bernaculi; nil tamen in hoc decretum. Verum est tamen, quod S. Clemens lib. a.
177쪽
Constiti Apost. cap. s7. praecipit collocandum Tabernaculum in quodam ex his AAltaribus, quod ad Orientalem partem vertitur, Versus quam consuere prisci fideles se vertere; ut Deum adorarent; sed in quocunque Altari in Eccles . dummodo decenter, &cum munditia collocatum Tabernaculum; hoc in pro senti sum ciet: ut decreuit Honorius Tertius in cap. sane, de Celebratione Mise
Consueuerunt etiam prisci fideles con tinuo i n Ecclesia expositam habere sanctissimam Eucharistiam intra tabernaculum; ut ex decretis relatis a Burcardo lib. ς. ab Ilione parte a. di a Gratiano de Consecrat. dist. a. Et hoc triplici ratione. Primo, ut frequenter"iescunque spiritus impellit, possit a fidelibucreuerenter recipi; ex Cyrillo epist. ad Concilium Carthaginen. Rusen. lib. ro. hist. cap.6. Secundo, ut sit parata Eucharistia ad deserendam illam infirmis: ut in
Concilio Vormatie n. relato in can .Presbyter, de consecrati dii .a, Presbter Eu-Gdri ita emper habeat paratam ; ut quando quis infirmettus erit, Hatim eum Communicet, nesne Commi inione moriatur. Tertio, ut quandocunque ibi Christus sub illis speciebus adoretur. & amor Diuinus accendatur spe omnem gra- ratiam obtinendi; ut ipse dixit: Petite, ct accipietis; qttaerite, ct inuenietis . pulsate, aperietur vobis.
Inter etiam Ecclesiae supellectilia magis necessaria est M ale, sine quo non potest, nec debet Missa celebrari; quoniam in eo praescriptae sunt ceremoniae seruandae in oblatione sacrosancti sacriscij;acetia continet orationes, Lectiones, Euangelia, Versiculos,&alia quarque ab Fcclesia in Missa ordinata; aqua hic liber nomen sumpsit. Hinc adhiberi debet in parte secreta & essentiali,nempe Canonis immediate ad consecrationem ordinati: & mortaliter peccareti siquis deficeret in hoc : ut etiam in Evangelio, Epistola,&similibus; Quoniam memoria labilis est. Suareet de Sacrificio Missae disput. 8 i. sect. 6. Toletus lib. a. instit. cap. 6. Et in hoc praeter obseruantiam sunt etiam Constitutiones summo-Πim Pontificum. Pij V.& Clem ntis VlII. Praeterea praecipi vht Concilia CO l0piςs, pari. Φ. cap. I 3. & Augustanum cap. i8. Sacerdos M ssim cum reuermis
tesi' i , ct adpretatem excitetur
Quoad institutionem Missalis Proeulus Constantinopolitanus tom. Biblio thecae sanctorum Patrum. & S. Isidorus de ossi c. Diu in lib. I. cap. I s. scribunti Apostolum Petrum eiusdem Institutorem fuisse . qui verbis consecrationis eisen ii libus addidit orationes. ceremonias, & ritus particulares, di praeciso in celebratione obseruandos; quos idein commendauit S. Clementi Papae &Nar tyri, ut colligitur ex eiusdem Constitutionibus Apostolicis lib. 7. Cap. as. &lib. 8. cap Iς. quos ritua idem Clemens scriptis consignatos tradidit Romanae Ecclesiae & haee praesita suisse Missate Romanum voluit Card. Baron ad ann. Ioa. Vbi spondanus n. s. Quod hodie etiam in usu, ct a pluribus summis Pontificibus, & a Gelasio potissimum ampli tum; sed a Magno Gregorio dein restrictum& correctum, ut ipse testatur lib. I. Registr. cap. 63. ac etiam scribit Io annes Diaconus in vita eiusdem Gregorii lib. a. cap. II. & demum a sanctae mem. Pio Quarto reformatum, ut resert Concit. Tridentia. sessas. de indice Missalis & Breuiari j DCVestinus Papa huius nominis Primus decreuit, quot praeter Epistolas diruangelia recitaretur Psalterium, ut scribit Proculus. At successores Pontifices ne taedio assicerentur Sacerdos, & Adstantes, commutarunt vice Psalm xum quasdam orationes , Collectas. & versiculos; sicuti Introitum, Gradii alia , offertoria,& Postcommunionem,& nos diximus supra cap. I o.Certum est autem nunquam in f cult te Sacerdotum fuisse recitandi Missam ad ipsorum arbitrium . sicuti nec sibi ceremonias fingendi; qualem abusum in Asticae Eclesijs ab leuit D. Augustinus ad hoc delegatus a Zosimo Romano Pontifice. Refert idem Augustinus serm. a I s. de temp. & serm. IIς. de diuers S. Cyprian. serni. 3. &Epist. Is 7. lib. 4. Sicut & docet Posidon. in vitas. August. cap. I . ct supra laesdictum
178쪽
a dictum cap. 9. Qna: omnes diuersi ales accidentales additae suere sermo: sub stantisti institutae in ultima Coena a Christo Domino. Resert Ruper t. Abb. De Divin. Oisc, lib. a. cap. a 3. vi codices Euangeli ei auro, & argento, lapidibusque preciosis non immerito decorentur, in quibus rutilat aurum caelestis sapientiae, nitet argentum fitilis eloquentix, sulgent mi
dio de reb. Eccles cap. 6. quasi in publico oculis astantium expositum: Dicitur etiam Ambo verbo Ambio; quasi ut Concionator ab adstantibus ambiatur; ut ex
eodem vvalfrido, & Gulielmo Durando; & hoc est idem quod suggestis; ut ii
Concilio Laodiceq. cap. I s. In eminenti autem Ecclesiae loco esse hic debet erectus, ut Concionator commode ab adstantibus exaudiatur. Hinc Isaias cap. . Super montem excelom ascendem, qui euangelizas Sion exalta in fortitudine υocems tuam : Et propterea in aliquibus Ecclesiijs mos est canere Euangelium in ijsdem pulpitis. sed in solemnioribus solummodo Mistis ex prisco Ecclesiae ritu,ut resert Cassi odor lib. Io. cap. . histor. Triparti Socr. lib.6. capis. Quinimmo etiam h die in antiquissimis Ecclesijs hic Romae extant duo Pulpiti ex lapidibus pretio-
sis: in quorum altero concionabatur. &in altero Euangelium habebatur; sicuti in Ecclesia S. Clementis, sancti Pancratij, S. Laurentij extra Muros &c. Debet in eminenti Ecclesiae parte constitui pulpitus, ex Innocentio de Mysterils Misese lib. a. cap. 43. quoniam Euangelica doctrina omnibus publice manifestari debet, .ut Christus apud Matthi cap. io. αuod dico vobis in tenebris, dicite inlumine ', O quod D aure auditis, praedicate puper item. Resert etiam Stephanus Eduensis de Sacram. Altar. cap. 1 a. Quod praedicatio Euangelij erigat mentem, ut in Caelum ascendamus, &propterea Pulpitus sit eminens; ut in Psalm. 83. Ascensiones in cordesio disposui: Oc. Amalarius lib. 3. de Ossic. Ecclesiae cap. 18. Hoc idem exhibere eminentiam legis Euangelicae, ut apud Ioau. cap. 7. Mea C doctrina non en meas, eius qui misit me . Hinc est, quod Christus docere volens Discipulos ascendit in montem apud Matth. cap. s. ridens Turbas, ascendit in Montem : ct accesierunt Discipuli estis, ct aperiens ossuum docebat eos. Sicuti etiam Esdras lib. a. cap. 8. supra Cathedram bioyiis legem docebat. Stetit autem Esebas syna gradam ligneum , quem fecerat ad loquendum. Et ex his Eminens construi Pulpitus debet. . Inseruiunt quoque Sacris Templis Sedilia pro Ministris Ecclesiae cc duuna s-- ossicia canentibus; ut etiam pro fidelibus adstantibus; & haec tali ordine disposita, ut resert S. Clemens lib. a. Constit. Apostol. cap. s7. his verbis: Sit solium Episcopi in medio positum; ex utroque eius latere sedeant Presbteri, se adsent Dia conisuccincti ct expedit ne multa vesti. Et insta. Dicitu altera parte ordine, decο-re , O quietesideant. Quinimo ijdem Imperatores post Clerum sedebant extra Cancellos:quod Theodosius legibus confirmauit,ut scribit SoZomen. lib. 7. histor. . cap. a . Theodoret i i b. s. cap. I7. Nicephor. lib. Iacap. I Et de Magno Constantino narrat Euseb. lib. a. cap. Io. &lib. . cap. 33. De vita Constantini, in-
D tra Populum resedisse ad audiendum Verbum Dei; ut etiam dum in Nicena Synodo interfuit, in loco inferiori adstitisse. S. Athanasius Epist. ad solitariam vitam agentes, commemorat Arianos tritonum, subsellia, mensam ligneam, '&tabulas Ecclesiae Alexandrinae, soras elata combussisse ante vestibulum in magna platea. Et reserunt Sogomen. lib. s. cap. Iς.& Nicephor. lib. Io. cap. 2O. Iulianum Apostatam instituisse in Idolorum templis & subsellia & primarios suggestus fieri more Christianae Religionis. D. amaria
Cum de supellectilibus Ecclesiae plutima dixerimus; anne iam praedictis quo a consueuissent Prisci fideles Eccle fias varijs modis ornare. Refert Hieron. ad Heliodorum, de Morte Nepotiani Epist. 3. Erat ergosolitus,siniteret Alraro siparietes absquesullines parimenta tersa,si ianitor creber in porta, Velasemper i
raculorum preciosii lapides; qua: manus imiti tornatiles, aureae, plenae hyacinthis operatae sunt
Reseram quoque inter supellex tilia Ecclesiarum etiam de Pulpito, in quo pro
Alcatur. & verbum Dei euangelizatur. Pulpitum autem sic nuncupatur a Uvalisi-
179쪽
iso DE VETER. SACR. CHRIST RITIB.
ini', Aecrefarium mundum ,sivas luculenta, ct in omnes ceremonias plassicia Arado dispasta . Non minus, non maius negligebat inclum: ubicunque eum qti raro. in Ecclesia inuenires. & paulo post: Hoc idem possi mus de im dicere . qui Basilicis Ecasiae ct Martyriam, diuessoribus Oarborum ramis, vitiumquepampinis adumbraret ; quihuidplacebat in Ecclesia, tam disscsitione, quam visu, Presbyteri lusorem O Rudium te Haretur. Et D. Ambros a. ossi c. cap. 2I. Maxime Sacerdoti hoc conmerit, ornare Dei Templam decore congruo; ut etiam hoc cultu Aula Domini resplendeat. Et S. G sostom. homil. 3. in Epist. ad Ephesios sub finem ait: αuis perspicis venerandum illum inseram supelleNile is perfusam aquis, tanto Dundore interlucentem p atqui notus animas par ea reddi ictis lorae Pliriore Ganritiorer , ac multo splendidio res
Pa --- Pallia vero, quae solemniter appenduntur Templi parietibus, suturam sanctae Eeclesiae gloriam significant in regno Christi, quod nobis praeientes solemnitates memorant; ubi exhibebit sibi Christus gloriosam sponsam non habentem maculam, neque rugam. Ruperi. Abb de Diuin ossic. lib. a. cap. 23. BInseramus ergo expraedictio, non sitis esse nobis exhibere, &ministrare sumino Deo aureis, & pretiosis Calicibus, ac alijs similibus utensilibus; verum m xime in munditia & puritate cordis; quonia, ut inquitD. Chrysostom. homil. ς I. in Matth. Non enim auri, vel argenti incisa sed Angelorum celebritas es Ecclesiae Animarum 'ergo munditia opus es, propter quas Deus haec vasa recipit. & idem
honi. 14. Tu es his vasit sanctior, o musto sanctior: cur ergo te ipsum polluis, ct inquinas I
De Vestibus a Sacris Ritibus decretis ad
exercendos ordines SacramentaleS.
IDem Religiosus & Diuinus eultus qui sanctis Templorii supellectilibus debetur,praescribitur etiam in vestimentis Ministrorum & Sacerdotum,maxime ad usum sacrificij;&ijs omnino diuersis ab illis,quae deseruntur extra septa quod etiam Gentiles obseruarunt, ut ex Plinio lib. q. cap. I. &late Guillelmus Couullius de Religione Roman. Sic etiam praecepit Deus ad Moysena EXOd. Cap. 29. 3I Sq P. Applicabit Aaron i, elui ; O lotos aqua indue sacris vinibus, ut misistrent mihi. Et per Eetechielein cap. 44. Cum ingretentur Sacerdotes portasAt ij interioris, vinibis lineis induentur . non sanctificabuntpopulum in vesibus sis. Hoc etiam deeentius dein Ecclesia sancta praecepit, non iam ex Euangelico scripto; sed ex Clitisti, &Apostolorum traditione, qui hoc instituerunt, ut declarat Concilium Tridentinum sess. aa. cap. s. Haec sit quidem magis oportuna sunt in Lege noua, propter Sacrificij excellentiam, quam in veteri Rupertus Abb. de Divin. Ossi c. lib. I. cap. 18. ut notat etiam Iuo Carnoten. Epist. Ia Quinimo Vestes illae figurie erant earum, quibus utuntur Sacerdotes Euangelici; Ddi voluit Origen. homil. II. in cap. a O. Louit. Alcvinus de divin. Ossic. cap. de Singulis vestibus. Et propterea Anactetus Papa, Apostolis sere contemporaneus, supponit sacra Vestimenta Sacerdotum, & aliorum Ecclesiae Ministrorum iam antea fuisse decreta; sic praecipiens Episcopis, ut in epist.prima de oppress Epise. his verbis uisiopussicum habeat ministrossacris indutos vinimentis infromie, tergo. Et Euseb. lib. s. Histor. cap. a . scribit, quod similibus utebatur S.Ioannes Euangelista: Quinimo Beatissima in Virginem D. Alphonsequandam similem vestem donasse, ex Surio tom. I. tarisis. Huius sancti instituti tres Priecipue afferuntur rationes a Doctoribus: quarum prima, propter reuerentism Deo&Ecclesijs debitam; S. Stephinus Papa epist.
180쪽
A epist. r. ad Hilar. Vinimenta vero Ecclesinica, quibus cum Domino minaeratur, cultusque Diuinas omni ctim honorificentia , cthon sate a Sacerdotibus, reliquis ueMmviris cel ratur, farrata esse debent, ct honena ; quibus alijs in usibus, cum Deo , ei queseruitio consecrata. ct dedicat ut, nemo debetfrui. quam in Ecchiasianicis, eo ite dignis os s. Qv od etiam voluit D. Hieron. in cap. Ezechiel.
Innocent. lib. I. De Myster.Missae cap. 6 Secunda ratio, ut denotetur quid mystice indicent functiones,quae exercentur, tum etiam sanci: mores Ministrorum , qui exercent: Origen. homil. I I. in cap. a . Leti iti C. Vestimenta sancta dicuntur. Si ergo intueam , quo si haec om- .nia sancta vocata furi, aduertemus quomodo etiam nos operam dare debemus, ut famni dissiman & D. Hieron. in cap. 4. Ezechiel. Debent Sacerdotes muri couis scientia, ct virtutum vinibus ornata Domini Sacramenta tractare. Propterea In
nocenti supra citatus inquit: Attendat ergo Sacerdos disse, ut signumsine sigrescato non ferat. Additur tertia ratio a D.Thoma 3. parte quaest. 83 art. 3. & secunda secundaera quaest. IO a. art. Φ. Quod pius 3c resplendens apparatus externus excitat, &extollit ad contemplandas res Diuinas,& ad obiequium sacrorum Rituum,. Noe Moli Deus innuisse videtur Exod. a 8. Faciesque villa acram Aaronfra- iri tuo in gloriam. O decorem. Hinc Ecclesiae Praesules ac alij fideles Prinei pes maxime institerunt, ut vesti-hus Clericalibus & Sacerdotalistis prouiderent; ut resert Ioan . Diaconus lib. a.
de Vita Magni Gregorij cap. s . qui satis copiose transmisit in Angliam huiusmodi vestes , quae ad Catholicam iidem reducebatur. De Magno Constantino refert Tlaeodoretus lib. 2. histor. cap.27. qui pretiosis huiusmodi vestibus prouiderat Ecclesias omnes per ipsum extructas De Carolo Magno Sigebertus refert, quod abundanter, &splendide donauerit huiusmodi vestes Ecclesijs. Duo ex praedictis animaduersione digna inseruntur. Primum, quod Ecclesiasticorum habitus, quibus in sacris Ritibus illi utuntur, distinguantur ab his, qui in usu communi eorundem sunt extra Ecclesiam : Et hoc duplici respectu, seu C sorma: quarum una est, Ustica figura a Sacris Ritibus praescripta ; nempe quod stola Sacerdotalis sit stricta circa palmi mensuram; ita ut collum cingat;& in de usque ad genua tanquam fascia pro te datur ;&similiter etiam de alijs habitibus.Altera est moralis, nempε quod habitus dicati & assem sint ad Diuinii cultum quadam benedictione.&Ritibus particularibus ; ut in Exod. Cumque tui risae oleo unctionis, asperges Aaron O vines eiusfilios, O vesimenta eorum. Si cum ti PS. Stephanus Papa Epist. prima cip. 3. Venimenta Ecclesiastica, quibus D mino miniuratur; sacrata esse debent. Hae igitur duae formae praedictae , adeo ne, cessariae sunt in sacris iunctionibus; ut nemo Sacerdos in alijs quibuscunque vestibus, quamuis benedictis, valeat absque mortali peccato celebrare ; ut refert Suarea post alios de Sacr. Eucharist. disp. 83. secl. 3. Benedietio autem praedicta tunc solum renouatur, quando forma artificialis in totum vel in partem mi latur , sic ut ad usum destinatum inseruire non valeret. cap. Quod in duobus, de consecr. Eccles. & tradit Siluester in verb. Benedictio. q. 6.
Infertur secundo ex praedictis, quod vestimenta semel applicata & dic in ad k --,. cultum Dei, non possint in profanum usum inseruire, nec ijsdem Ecclesiasticos
extra Ecclesiam uti, ut per Ezech. cap. 44. Cum uredientur exterius ad Populum, ρ exuent feramimentis, quibus minorauerant ; ct reponent ea in Gazophiticio Sam' i 'mari , ct vestient se venimentis aliys. Quod etiam praecipitur in can. Vestimenta , de consecrati dist. I.
Vestimenta Ecclesiastica, quibus Domino ministratur, cultusque Diuinus a Sacerdotibus, reliquisque Ecclesiae ministris celebraturi; nemo debet in alijs usibus illis frui , quam F cclesiasticis , & Deo dignis offici js: nec ab alijς debent contingi aut serti, quam a sacratis hominibus : ne vitio, quae Balthassar Regem percumt. super haec transgredientes, & talia praesumentes, cadat, & corruere eos iaciat ad ima. Idem de vasis decretum in Agathensi Concilio can. 66.