Petri Petiti ... De sibylla libri tres

141쪽

curatior vir nitatis Si lia moliarum apud Ethnicos sacra

minarum consideratio. Daemonum fraudes aperiun

HIs hunc in modum explanatis de V ant quorum utriusque sς ui continentia, tem- pus esset ad alias Sibyllae dotes resquς transirς istimaneret scrupulus ille sipra motus de Diis quibus miseri is i mortales semieb nt, hQῆest, impuris gentis: quod absurdum videtur, ompium libidinum, omnium dedecorum hominibus auctorei vel adiutores postulare a quoquam ut con tinentiam colat. Verum hunc scrupulum facile removemus eo quod supra positum est fundamento , eorum quae improbui daemon magna ambitione ostentat mortalibus , ad eorum mentes prauaesiperstitionis cassibus irretiendas. Dictum est enim, inter alias eius fraudes hanc esse Praecipuam, ut praepostera eorum quae Deus agit imitatione incautis obrepyt. Quam eandem incommςndand nonnullis sirorum cultorum co Moris castitate atque ab iis exigςnda, inanem virtutis speciem obiicit Nam quia scix , Deum mare in primis sanctitatem in hominibus,qosque

142쪽

P. XVI.

familiarius amplecti, qui seueriore Vitae norma animos sensibus pbstrahunt, minimumque vili beant cum corpore commercium studio omni

contendunt ; id etiam daemon aemulari v0lenS, p iam praecipiebat, ne quis propius ad sacra ac cςderet & ministerium religionis,nisi castus et cum aliud interim in oςculto suaderet, ut paulo p0st. Ostendam

Id perquam quissenter patet ex iure pontificio veterum Quiritium, cuius inuentor fuit Nu ma Pompilius, rcgum religiosissimus , hocςst, superstitiosissimus, & daemonum cultui addictis-

i ' simus , utpote quem Pythagoreorum disciplinis

Cum enim eo iu-

re sancitum' esset, oportere Vestae sacerdotes quo tempore eo ossi o fungerentur esse intactas; si qua earum postea legi horrendae fraudem fecis- sit , capitale erat, & impudicitiae comperta viva

terrae infodiebatur. Quod cum daemonum instinctilius positum fuisset, ingens hic admiratis

sibe t animos necesse est, contemplantium tete .

rimi lemuris nequitiam & crudelitatem , qui quem palam sub mortis poena a sitis antistitibus

igeret pudorem, iiS in occulto extorquere tentaret. Quod tamen illis iplis,quibus vit tum o ferre voluisset, prodentibus innotuit: huiusque extat exemplum apud Apollodorum lib. 3. Bibliothecae, siue σει θεῶν in Cassiandra Priami silia; ' Verba adscribam : ριεπὰ - Ο πηοξ η

143쪽

di artem se illi traditurum promisit. Haec autem postquam didicit, noluit corporis sui copiam a Llini facere. uamobrem hic C andrae vaticinia

' ν de carerent esserit. Idem Seruius testatur ad

Tunc etiam fatis aperit Cassandra laturis Ora Dei iussu, non unquam credita Teucris Praecepto Apollinis, inquit, qui Ze pro lsi coit concessa diuinatione istosi natus sustulit si dem venudicenti. Eodena modo a lem ire perfido attent tam Ouidius narrat Sibyllam : quam sic in i . Metamorph. AEneae diuinos illi honores pollicenti loquentem inducit: . Nec Dea sium, dixit, nec sacri turis honore

Humanum dignare caput: ne nescius erres, Lux aeterna mihi caritumquesine dabatur,

Si mea virginitas Phoebo patuisset amanti. Dum tamen hanc sperat , dum praecorrumpere

donas et

Ast cupit ;-, .ut , virgo maea, quid talispotiere tuis o ego pulueris haustu Ostendens cumulum , quot haberet corpora luto

Tot mihi natales contingere Pana rogaui

Excidit ut peterem iustenes quoquo protin

e. in

144쪽

Hos tamen illi mihi dabat, aeternamque iuuen

M: Venerem paterer. Contempto munere PhurbiInnuba permaneo.

Ita impostor daemon commendanda, ut dixi, pa Iam praecipienda vatibus & antistitibus corpo- ris castitate diuinitatis opinionem gentibus sac re studebat; interim ne ea laus suis illis ministris constaret, variis artibus & pollicitationibus per sciebat. Aliis vaticinitum offerebat si sibi mo- rem gerere vellent, ut Cassandrie dc Sibyllae aliisque vatibus : aliis inedendi artem, ut Oenone Nymphae: aliis iaculandi aut sagittandi peritiam, ut Cyparisio: aliis rei rusticae diligentiam, ut Aristaeo: aliis alia munera : Verum, Vt Grae- cis dicitur, αδορ η, quae accipientibus in exitium verterent. Neque enim dirus hostis quicquam dat hominibus nisi saeua mercede. Ma- leficii genus magis illi usitatum istis temporibus, quopiam corpore assumpto, subque eo latentem mulieres & pueros violare. Ita Iustinus Martyr in Apologia a. Am τὸ λαὸν inquit) ια ιο- νες φαυλοι δῆ φανέας πιιη et μὰψοι , γυναι

λΘ ι άνθρωποις εδειξαι , ως καταπλαγηνα τους οι λόγω τας γγνομειας απαξ is Ac εκ6ινον. . . Saepius Vero mortuorum recentia cadauera. induebat, fraude antiqua admodum , & nunc etiam usitata illi apud Graecos,habitantes in ma-

ris mediterranei insulis: quo pacto excitatos

145쪽

mortuos trito apud eas gentes nomine Uρουκο'

λακας Vocant, Vt memini me legere in Actis missionum societatis Iesu. Quippe ita n runt sanguinem & spiritus mouere atque diffundere per omnes corporis extincti partes, ut nihil a vi, uente, quod ads eciem exteriore attinet, differR Hoc igitur suco nequissimos genios multis 0lim cum feminis tum adolescentibus illusisse certum est,modo Apollinis specie,modo Neptuni modo Bacchi, aut Sileni,& aliorum Deorum. Quam fortasse in partem accipiendum illud Maronis i sexta ecloga de Sileno & pueris vincula dormien-

inlicientibus:

Ibi enim ludere non est fallere ; sed quod cor

ruptores pueris selent. Hinc γε- -χες, De O-

rum fueri. Ita enivi certis numi

nibus c mioικῶς, hoc est, in deliciis esse dicebantur, ut Iovi Ganymes, ita Phorba,

cyonius ; qui quoties Sicyone Cirrham petens mare traiiceret non sibi Apollo,ut ferunt, tempe-

rare poterat, quin conce tam de proximo amasti aduentu luptatem Pythiae ore exprimeret,

uversum proserens eum, quem Plutarchus affert

Talis &apuus Atys, apud Bithynos rodotus, and Arcades Endymion memoratur.

146쪽

Quibus in altero sexu perinde videre est seminas, ab iisdem lemuribus partim insidiis tentatas, ut modo de Sibylla Cassandra dictuis est, partim corruptas, ut de aliis innumeris proditum. Hinc a sanguine Deorum ducta nobilitas, & heroes mixtum genus e diuino & humano. Quae cum

sentium sapientes in secris libris suis perse Apta

legerent, aut fama ab Vltima hominum memoria ad se transmissa audirent, ut par erat obstupe- scebant. Neque enim talia a udebant negare,quae dc religionum antiquitate & tanto hominum consensu firmata essent & consecrata : neque tamen in animum inducere poterant, ut talia in Dium competere opera crederent. Quod igiatur scilicet restabat, id sequebantur, ut dicerent, non esse haec ad literam accipienda. Ita Deorum cum pueris & mulieribus formosis concubitus

commodis, quoad eius fieri poterat, interpretamentis molliebant ; ut Plutarchus citato loco fabulam Hyacinthi ab Apolline adamati ad aniamum transfert, quem Apollo in eo puero ama- ret, eo quod egregia animi indole & pietate es- set. Qua de re insignis hic apud eum in vita Numae locus extat, dignus quem adscribam ob doctrinam quam continet: καλου

147쪽

m κοινων α mi χ ρος , γον 'Θην . Acmtimi quidem constentaneum es,Deumn studio equorum aut auium, sed ho in eri, proinde cum iis qui valde boni mi tute excellunt, libenter versiri, neque diuini σie enuntis viri consuetudinem a Femari et . quod aut aliqua illi cum corpore humo' : ct i flore

istatis communis omnino aut gnπtia c

cile est verbis persuadere. Sane haec 'era. philosepho digna. . Ita & Servius GrammaIj s dei inis amore in Sibyllam iudicat ad haec ver-

. libri. s. aeneidos lon ua Sacerdos: Sibyllam

Apollo pio amore dilexit. Exinde AEgyptios iacer dotes castigat Plutarchus , qui existimabant,nihil este absurdi, quiddam a Deo imprimi in ς rpore muliebri, quod esset principium conceptus &' procreationis tametsi negarent vice versa Deam pati quicquam eiusmodi posse a viro. Et hoc bene, si ordo naturae spectetur: non autem,s quod diuinae vis silpra naturam in Christi ortu effecit consideremus ; cuius mysterium non

cos gentis illius sepie

his colligi potest, sed ad eos peruenisso ora

tum istud ex commercio Hebraeorum: Ecce vi

ro concipiet &c. sed Plutarcho & aliis philosophis licuit haec recondita ignorare : quod ratio ostendebat id amplexi stant, simulque ignari a tium daemonis , nihil iis amoribus putarunt si- .gnificari nisi Deorum propensionem in bonos Viros, quos singulari pro' identia ob pietatem fomantur.

148쪽

ita viri illi docti. puris geniis patrocinabat tur. & eorum extremas in naturam humanam

contumelias plausit,ili rationum conimento ve- ,. labant. Sed tamen nihilominus sic vulgo per- suasiani erat, accedere interdum ad mulieres Deos, iisque reuera complexu yenereo milceri, ut mariti hac causa uxores. suas i majori in honoreci haberent , nedum aegre ferrent: ut de Philippo Macedone idem tradit Plutarchus in Alexandro.Quapropter neque mulieres ipsae aut curiae sa-

cris puellae & religi et, si quid sibi eiusmodi

accidisset, admodum d simulabant, aut ignomi . niam metuebant, quibus potius veneratio ex tali: constetudine apud populos accederet. Testis Olympias Alexandri mater , dc illa mulier Pontia Ca,cuius mentionem facit Plutarchus in Lysandro, up se Apollinis compressu grauidam iactabat. Quae adeo fidem ii uenit, ut editum in lucem puerum principes viri publico sumptu & exacta cura educandum. censerent& Lysander Lacedaemonius callidi incepti, quo regiam in se potestatem transferre cogitabat, aliud funda- mentum non poneret. De quo vide Plutarchum in eius vita. Quin in laudibus magnorum virorum Ponebant, si quis hoc modo genitus fuisset, ut de Homero decantatum, de Romulo,de Platone item philosophorum principe. Quemadmodum notat beatus Hieronymus in eodem l .i. contra Iovinianum: Speininus quoque si quit) seroris platonis fiuius , s Clearchuι in laude Plat

149쪽

Platonis , Anaxili des in secundo libro PMD Hiae, Perictionem matrem Platonis phantasmate

Apollinis oppressam ferunt; es sapientia princia

pem non 'aliter arbitrantur nisi de p/rtu virginis editum. Tum paucii interiectis addit de Cl sto non satia space viri tam seneti dixerim ) Θai te neque reuerenter, dum originem eius plane venerabilem & augni vir cum propridio ' Victis fundat oris ortu ςomponit. ' Ac ne no in-

bis re gentis με Ilia virgine s Marte genitos

Haec occasione oblata ivisum est paulo liberius persequi de Sibyllae,& aliaruris varum, sacrarumque Diis ethnicis feminarum castimonia; ut intelligatur , quas Christo Seruatori statio debeamus, qui nos ab his prauorum daemonum iudibriis & saeua tyrannide, meliori Iuce animis nostris infusa, liberauit.

CAPUT XVII.

De Uirginum rore obiter Hippota altis N A sotelis loca ex- icantur.

ATqup haec quanquam fatis accurate, nisi Lllor, pereractata atque explanata de virginum

vationantium apud antiquus religione videri

150쪽

possunt, praeuideo tamen fore multos qui his contenti non sint; qui scilicet nihil satis tracta- tum putant, nisi .rationes e naturae penetralibus proferri videant: ceu de omnibus quae oble uantur hominum proprietatibus naturales causae afferri possint. . sed tamen ne quid quisquam: in nostra hacce contemplatione desiiueret, age istud expediamus , num quae naturalis etiam causa huius propositi in Sibylla&aliis fatidicis coi seruandae virginitatis probabiliter in hanc considerationem adduci possit. Mihi igitur attentius contemplanti quid vi gines patiantur, occurrit furor siue insania non nullis familiaris ex veneris abstinentia ; quae quemadmodum virginibus mentem perturbet medicinae parens docet in ibello Vm ν ουν,

-ν ῆν ταυ*-, εμα G η καρῖδη eis Coc τῆς μωρωειν, voto ειτ ' ξ ναρκης. v in ελαδεν. Tunc fainguis non babc u-xum, prae multitudine re is ad cor π ad septum rari uersum. auum igitur haec rapi ta fuerint, cor fatuum sit, deinde ex fatuitate to odo, postea ex torpore delirium. Quibus verbis ostendit,fu- rorem accidere virginibus e mensium suppres' sone, quum scilicet his per veneris abstulentiam venae in uterum tendentes obstruuntur : quod sane locorum situs csscit, cum non exercentur, I vetus