Petri Petiti ... De sibylla libri tres

161쪽

i o DE SIBILI A . fatigat. Ita disputatio illa ad nihilum redit, vel

certe explanationis potius quam impugnationis loco haberi debet. -

Alterum quod in Sibyllae instituto & viventi

genere considerandum venit, est loci in quo frequentius agitabat conditio. Spelunca enim hanc pro domo usam omnes dicunt. Satis incommodum quidem, dc si mores nostros speciemus , ingratum domicilium , praesertim feminae; sed t men non fugiendum ei qui vitam quoquo modo in longius tempus producere velit, & diu quam bene vivere malit. .Quod enim de talis habita tio locorum subterraneorum iis qui illam sei re possunt ad longaeuitatem non parum adiumenti asserat, cum ratibnibus e naturali contempla- . tione ductis, tum longaevorum complurium cxemplis , qui sic vixerunt, docet Verulamius su- pra laudatus in Historia vitae de mortis: ex quo non dubitat inter causas longae vitae ban quoque referre, si quis in terrae cauernis habitet. Vita inquit) in antris σ peluncis, ubi aer non recipit radios filis, possit facere ad longaeuitatem et aerenim per se ad praedationem corporis non multum potest, nisi calore excitatu . Certe si quis memoriam rerum recolat, ex pluribus reliquiis monumentis constare videtur , fuisse hominum magnitudines re saturis longe iis quae postea fuerunt grandiores, ut in Sicilia s aliis nonnulgis lotis. Istiusmodi autem homines in speluncis plerumque atatem degebam et atqui diuturnitin aetatis σam D

162쪽

I 1p. I. C A p. XIIX. I i

amplitudo membrorum habent nonnihil commune. Etiam amirum Epimenidis inter fabulas ambulat.

I etiam vitam anachoretarum columnari-

um simila quippiam fuisse Pisae in antris et qVine

ras radii solis parum penetrabant, nsque aer ma mutationes aut in aequalitates recipere pol rat. Illud certum, utrumque Simeonem S litam, Danielem , s Sabam, atque alios anachoreta cohumnares admodum longae s fuisse. Etiam an choretae moderni intra muro, aut columnas septi

oe clausi longaevi se in reperiuntur. Clara haec . Vurulamii di utatio , quae eo tendit ut longaevos

qui in antris habitant propterea esse demolnstret, quia aer ibi minus radiis solis attenuatur & inc Iescit: qui cum sit immobilis & crassiusculus,

' minus adeo corpus penetret, non ita substanti-

am eius depascitur. Fortasse & qui e terra assi- due manant halitus, ut supra diccbamus, valent' ad corporis constipationem & quandam mem' bris soliditatem afferunt, quae res non parum conferre ad vitam diuturnam creditur. - Sed cum omnium philosephorum di medicorum sententia nihil adeo ad longam vitam faciat, quam alimentorum conditio & utendi ratio , hanc praecipuam Sibyllae long euitatis causam haud dubitem ponere. Conditio optima cibi ad diu vivendum est, ut sit simplex, nullis condimentis adulteratus: quicquid contra argutentur Marcio apud Plutarchum lib. q. Sympos. . . . I.& bustathius apud Macrobium lib. 7. Si cis

163쪽

turnaliorum cap. 1. Magis enim me mouet Ari

stotelis iudicium , qui in prima sectione Quae

stionum naturalium insalubrem esse omnem in cibis varietatem pronuntiat: π ου τροφηνοσῶ ς' τ χωοης , m ου μ namque negotium naturae & perturbationem a se seri, propterea quod cibi multum diuel si eodem inpore non possitim a calore ventriculi confici , 'sed unus citius, alius longiori tempore; quo fit ut una&aequalis horum coctio non succedat simul cocta & cruda in venas rapiantur. Hanc autem confusionem ut valetudini , sic longae vi ire multum obesse consentancum est. Quod

igitur Sibylla simplici admodum parabilique victri usa sit, non multis verbis opus esse arbitror ad probandum de muliere solitaria & in antris vivente : sed nec vaticinii proscssioni de Vitre sanctitati cum ferculis lautarum mensarum &gulae illecebris conuenit; potius cum simplici dc puriore alimento. Ita enim Graecis mos eum cibum qui sit simplex & illaboratus purum voca w; quo genus propheticum & sapientes omnium nationum, qui longaevi fuisse memorantus,vses fuisse testatur Lucianus in Macrobiis. Locum adscribere placet, ut hominum in iis, quae non modo ad vitae longitudinem sed etiam sanctitatem faciunt, consensus pateat. Ποκνον δ' αν λη, πιδεμ λοις άνακειμὰ ον, 'ms καθαρωτε λάιτη χρωι νον ἡν TMρεσόαν δεσμήκι ν Gων .

164쪽

ιταμ νοι πη - αι ἀκροβε ξρον. id est, Credibile est autem, Tiresiam hominem Diu

deuorum Spuriore Piritas ratione utentem ad lon-

gissimum tempus vitam prorogasse. min toto nationes talis vi Ius beneficio longaeuus fuisse legiam . . In bis qui sacri Dribae apud AEnptios dic bantur; qui item apud Assyrios ae Anabes sub

larum interpretes λ Brachmanes quoque Indorum accurate philosophiae studiis vacantes; praeterea quos mafos Pocant. Genus illud fatidicum G Diis dicatum apud Persas, s Parthos, 2 em ,σ Gonasmios, re Arios, G Saccas, re Medos , cs alias multas gentes barbaras ; qui os sema corporis valetudine utuntur, es longaevi exia sent, magiae beneficio quam excreent, itam

quod z ipsi accuratiorem ricti formam sto

storia quam dat , longaevorum ; neque mi

. . . . .

nus Diis

uantur.

Atque hinc Lucianum propriis verbis co Uincimus, non recte omississe Sibyllam in ea hi

165쪽

clyta fuerit, quam Tiresias: immo longe eo no- bilior di in ore omnium fuit. Ex quo etiam ve- risimile est, non fuisse hanc magiae imperitam,

sed earum artium arcana edoctam quae tantum cum Diis commercium haberet. Est autem Magia nihil aliud nisi λων BDιπμα; ita enim hanc Plato in Alcibiade i. desinit, de ex illo Apuleius in Apologia: ratio scilicet colendi Deos. Quo pacto'accepta ad religionem ornnin'. perti- net ; magusque plane idem quod sacerdos qui .

leges scit de docet ceremoniarum, faS sacrorum, ius religionum. Quem magiae modum excel- lenter tenuiste Sibyllam, responsa ab ea edita &oracula indicant, de quibus infra. Caeterum obtinuit etiam usus ut Magia dicatur ea scientiae naturalis pars, quae in Virium natum occultarum cxperientiis versatur , & solerti agentium cum patientibus compositione inusitatos edit essectus, quos vulgus i peritum daemonibus adscribit. Ita enim solent ignari de iis iudicare quae captum eorum s iperant.Quidni igitur & huius magiae gnaram fuisse Sibyllam dicamus, vitamque his artibus ad longissimum temporis spatium sibi

conseruasse, quod quae maxime in natura occultis ad longaeuitatem faciunt, siue proprio studio & inuestigatione , siue daemonis cui ministrabat monstratu, comperta & explorata habe-xet y Certe Rogerius Baccho, celcbris magiae istius naturalis auctor, hoc artis illius praecipuum censet votum, ut aliquis sibi vitam ultra usitatos

166쪽

LV. i. CAp. XIX.

'ς de S llae solitudine aliquid dica,

mus: quam quidem multum illi placuisse, ex aliis eius pr0prietatibus supra explicatis intelligi potest. Sed quia variis causis homines ad solitudinem impelli possunt, non videtur alienum a Proposito eas causas considerare , ita enim fec

naturae fines conseruet ; quemadmodum test tum reliquit in libello de mirabili potestate artis dc naturae his verbis : Vltimus gnudus in quem j ses artis complementum cum omni naturae potestate, est prolongatio vitae usque in m gnum tempus. autem hocsit possibile multa experimenta δε- currunt. Exinde exempla affert quorumdam, qui vitam sibi arte & secretis medicamentis admiraculum produxerunt. Quae sal sanecesse est Videantur iis, qui naturae potentiam & opes parum animo prae imperitia aestimare valent: quemadmodum etiam plinius in septimo historiae na-

' turalis libro cap. I. admonet: Naturae vero rerum vis atque 'naiestas, in omnibuου momentis e caret: siquis modopartes eiu s ac non totam complectatur

adiimo. Sed de Sibyllae vita longa & eius causis

i merentiis.

167쪽

DE Si BTLLA ut magis fatidicae illius ingenium & praestantia ab

omnibus cognoscatur.

'Prinium illud constare dcbet, quod & cuiuis perspicuum esse arbitror, neminem posse insoli-

tudine vivere nisi qui ad id vitae genus natura a pias siit: aliter non diu in eo statu permanere poterit,sed aut eum mutabit,aut ipse mutabitur; hoc est, succumbet taedio & desperatione cXtingue tiar. Aptus autem homo omnino di animo &corpore ut intelligatur, utriusque partis habitus ad id institutum conspiret necesse est. Habitum voco quam liceat nobis cum Philosophis vocare aptitudinem , dictione haud Ciceroniana quidem , sed tamen clara & neces laria. in autem aptitudo quaedam accommodatio, qua quis natura.vel habitu ad aliquid agendum vel patiendum accommodatur. uae definitio est Augustini Niphi, inter recentiores Italiae philosophos facile principis, in libro quem de iis qui apte insolitudinc vivere possunt composuit. Qui liber

inter alia eius opuscula, Gabrielis Naudaei conciliis mei viri clarissimi studio edita, cXtat. Cum autem multa in corpore existant per quae ad aliquid aptus quis censeatur; quae scilicet co potis bona dicuntur; fiant autem haec: sanitas, robur, Vivacitas, pulchritudo, Velocitas pedum, visus sic aliorum sensuum acumen; ex his sanam& satis firmam corporis constitutionem solitariornaxime esse necessiariam censet Niphus, & ex dicendis patebit. Sed & ea corporis constitutio quae

168쪽

LIB. I. CAP. XIX.

quae sit ad diu vivendun i accommodata, licet non simpliciter est necessaria, solitario tamen ut diu vitae solitariae bono fruatur, & felix dici pos- sit, apprime esse conuenientem ex sequentibus etiarn intelligetur. Neque enim felix quisquam, nisi in satis longo temporis si alio, in quo aet iis curriculum ad metam naturae legitimam pe diici possit, dicendus auctore Philosopho in pri

mo Moral. ad Nicomachum. Quae omnia in

gii postea patebunt. Ρorro si iis quae dixi corporis dotibus homines ad vitam in solitudine degendam idonei essi

ciuntur , non minus profecto eidem instituto Gunt apti iis quae in anima sita sunt commodis, moribtis scilicet ad omnem Virtutem probe temperatis & apta animi ad contemplandum thdole, cuius praecipue' operatione ceu necessario ali- mento vita in secessu sustentari potest. An ai rem de externa fortuitaque commoda ei qui ia solitudine victurus sit necessaria sint, quaerituri Amplas quidem opes impedimento esse potiusquam adi umento secestum & pacem amanti ma- , nifestis vita ipsa documentis monstrat; diuites sentiunt quibus fortuna mentem non ademit, ne ' que illud euenit ,sultitiam patiuntur opes. Praeterea ubi res ampla est, ibi negotia & multitudo ministrantium adsit necesie est, aut breui omnis

illa opulentia dilabatur & pereat. Neque enim dominus per se domestica omisia agere possit: quo fit ut nemini valde locupleti solitatio & otio-

169쪽

DG Si BTLLA . .: se esse siceat. An autem mediocris res familiaris parata solitario esse debet, ad eorum suppeditationem quae sunt vitae necessaria Τ Victum utique& vestitum habeat necesse est, sine quibus vici nullo modo potest . . Verum neque istud de omni solitario liceat pronunciare : sinit enim plures corum modi, ut videre est apud eundem Niphum dicto libro de iis,qui apte in solitudine vivere possunt. Quatuor autem distinguit genera selita riorum: unum diuinum & heroicum ei alterum serinum ; tertium quod humanum appellat 1 quartum ciuile. Primum & alterum genus habenius apud Aristotelem in primo mλιὼ ν cap. a. duobus locis rhy- ο απιλις φυ; νδοὶ πιν, η i φαυη αν- Θροὐπί . Aut absque ciuicate est per nati numnon autem fortuna coactus, is aut nequam G, aut homine melior. Rursus paulo infra in codem c

di γε--mρκει /,ουδεν πολεως. ω λεήον η λος. mi autem in communi scierate esse non pote aut nulla re indiget,quod i ipsisus iat, . non spars vita ciuitatis: quare aut besia est aut

Deψ. Reliqua duo. genera solitariorum licet non tam expresse notata apud Aristotelem ostendere possiimus, tamen ex variis eius dictis accipiuntur. Interim quem humanum vocet selim rium Niphus , ipse ibidem egi licat: hunc scilicet, qui in agris quidem & lo cis remotis degit, verum non ita totus in contemplatione est, ut non aliquam

170쪽

quam rei familiaris curam habeat, ac famulis, qui ubi more homirvam necessa 'subministrent, tu, unc autem vitae solitariae modum exprimit Niphus in illa quae habentur in lib. Io. Mo- xali ad Nicomachum , quo loco Philosophus 'quem proponit contempl tione beatum, licet

contemplationi vacos tamen sine famu- lis ques rem iam a m. cur heim : in Heraclito, qui in montibus vivebat, tametsi hic propior λ- litariis diuinis : .id An agora ,, qui patriimonimi Vm anapi mpropinquiS ςO GIlI,Vς ςa Guxa libe- ratus vi K Nmplationi V caret: in Platone, qui ui Mad is secessu nemoroso. aetatem phi Io sophiae studiis transegit: . in Marone & Hora tio, quiVisis c temptores astuca Musit otia la' iis in fundis suis carpebant, seruo unx interim &

rnarum turba succincti.

Ciuilem demum appellat solitarium, quisquis Q in urbe gitans ortu & habitarione ciuis dici po non aute vivendi instituto , quia nullam reipublicae attingit partem, & Pr rsus a negotio omni publico abstitiet. Talem vitam Athenis

gebat Socrates, Urbi ita rixus ut quae extra moennia essent ignoraret , S prae ignorantia miraretur , cum ahq ndo in viciniim agrum inaedro