장음표시 사용
301쪽
daas res, sive substantiau, sive duo entia completa, euissimodi tu in Propositione intellosi ; quare V posse quidem unam sine altera optime , seuelare distiviteque intellui; sed non tamen complete absue corpore, in quo Triangulum sit; Et eum fit proinde inter illas formatis seiam distinctio,
mirum non e se, si neutra sine altera, vianguloque ipso, aut triangulari corpore exsistere possit. Dv II. Sed Imprimis, videtur rea esse consideratu digna, prodi a te ipso is via. manifeste tuae propolitionis, atque adeo totius tuae demonis risis. strationis fallaciam. Etenim cum quaestio non sit de duabus rebusram. Non separatis, quas & dua esse, & diversas esse manifestum est ι Non-M ne difficultas est-Re, quam tu non unam, sed duas dicas, nempe pletae suba quae licet adeo a*e Jungantur, ut una appareant, distinatonem stantiae tamen inter se tuentur, ob quam separabiles sunt ; alii vero dicantiis iε,'' non duas, sed unam , quae tametsi concipiatur duobus diversis conia sed an duo ceptibus, unitatem tamen tuetur, ob quam illa, quae objiciuntur QR rum hujusmodi conceptibus , remanent inseparabilia λ Quaestio certe iis .i1ET est de natura Mentis, an nimirum corporea sit ; Et cum dissicultas
sint duae non sit, an sit crassum hoc, sive ex membris constans corpus; am- mPl κ bigitur tamen, sit-ne corpus tenue, quod tu etiam non dissiteris,
zV 'R utis jam dictis colligitur, esse illi valde arcte conjunctum. Cum
tu autem velis rem cogitantem, quam Mentem vocas, & rem extensam, quam corpus dicis, tametsi ita connectantur, ut una res
esse appareant, esse nihilominus duas res, quae distinctionem rei neant, & separari valeant: alii volunt aut potius, ut rationum tuarum vim probent, animi solum gratia defendunt) Mentem esse unam rem, quae extensa sit, & cogitans sit ; & quamvis nunc ut cogitans, nunc ut extensa concipiatur, atque idcirco videatur duaeres , nihilominus una st, & illud quod cogitat, separabile non sit ab eo, quod est extensum. Atque haec quidem est hypothesis r. Iam tu de Thesi ita profaris, Satis est, quod possum unam rem absque Hiera elare, ει distincte intelibere, ut reum sim unam ab altera esse diversam. Quid-nam vero interim agis p talicet pro principio assi , mis i&ipsum, quod tibi controvenitur, nempe duas res esse, quas non duas , sed unam esse a caeteris contr6vertitur. Ac si intestig res quidem duas res eo modo, quo Theologi accipiunt, cum dedistinctionibus agunt ; dici sane posses contineri intra quaestionem, . seu, ut vulgo ajunt, manere in terminis; at tu nomine unius, Ecalterius, sive duarum rerum, intelligis duas substantias, nullo a tem modo duas proprietates, duas facultates. &c. ut ad Doctores, respon-
302쪽
DvBITATIO TERTIA. 28 respondisti ; Quare & omnino praeterlaberis quod probandum
est , proponens duas res, seu substantias, illis, qui duas negant, &esse unicam defendunt. Quid quod, cum dissicultas sit, an inter illa, quae tu duo, illi unum dicunt, sit formalis, an realis distinctio, es tu contendas esse realem, ipsammet realem pro medio, sive a gumento usurpas; dum non distinctionis voce uteris, sed diversitatis , quam illico interpretaris esse idem non eum distinctione in genere , sed cum distinctione reali speciatim, secundum quam una res potest separatim ab alia poni I adeo nemini unquam dubium fuisse de duabus substantiis, seu rebus tuo sensu completis, distinguerentur-ne realiter, & separari, exsistereque seorsim ab invicem possent ; sed vel de duabus substantiis incompletis, una ut actu . alia ut potentia, qualeis materiam, & formam dicunt; vel de substantia, & accidente, ut substantia corporea, & Quantitas sunt; vel de duobus accidentibus , ut sunt quantitas , & repletio loci. Quare & nihil est, quod agis, cum ex tua intellectione probas duas l. bstantias sive res completas, esse duas substantias, sive res diversas , realitErve distinctas, & capaces, quarum una ponatur is orsim ab alia. Videlicet hoc apud omnela in confesso est , & a nemine tibi controvertitur , neque opus est ut molimine tanto ad potentiam Dei confugias. Quaestio est, an cdm duo sunt non d cito res; dicito entia incompleta; dicito, ut volueris ) an, inquam, cum duo quaedam sunt, quorum unum clarἡ, & distincte sine altero intelligitur', ut tu non negas posse unam proprietatem Triangulisne alia intelligi ; distinguatur propterea re ipsa unum ab altero, re seorsim poni ab illo possit. Et tu nihilominus vis esse solummodo quaestionem de clara , & distincta notitia in duabus completis substantiis; Quasi res eo non tendat, ut explicetur, an eXtensum esse, dc cogitare sint duae proprietates eiusdem substantiae, an con v 1 1 istituant duas distinctas substantias ; & non probandum tibi incum- Hustram
bat, non utrum completae substantiae sint diversae, distinctaeve rea- eurri ad
liter; sed utrum illa, quorum unum sine altero Hare, distincteque intelligitur, sint duae completae substantiae ' quata, , Deinde,obiter-ne dicam videri frustra torqueri te,tum ut discri- in δερο mcn statuas inter ea qu2 realiter, & formaliter distinguuntur; tum et is iam
ut tuearis notionem , quam pro distinctione utraque proponis. nuta ada- Etenim, cum uno hoc verbo negotium tibi confectum sit. Solae veri P ΜΝ,
stu substantia completae, quarum unam , fine adura etine, oe distincte in- 7 22
relligo, distinguuntur realiter; non est, cur abs te amplius exspectetur. quata pose Et ecce D.
303쪽
Et ecce tamen ad non parvas videris redactus angustias, dum inter caetera coactus explicare adaequatam , inadaequatimque cognitionem , varie te vertas, & sic concludis ἰ Itaque ubi dixi non susscere, quod una res absique alia intelligatur per abstractionem intellectus rem rna aequare concipientis; non putami inde posse inferri ad distinctionom reatim requiri cognitionem adaequatam std tantum cognitionem , quam per abserraetionem intesiectus non redderemus inaciaeq uatam. Longe enim aliudescognitionem aliquam esse plane adaequatam, ut a nobis per Enractionem anteliritus inadaquatam non reddi percipiamu . Si putaras porro ad distinctionem realem non sufficere, ut una res smelbgazur absque alia per abstractionem intellectin rem inadaequate conripieinis , ecquid fuerat rei, cur non putares posse inferri, Ex ι igitur, ut una res absique alia sntestigatur per ab iractionem intellectus rem adaquare concipientis 8 An-
non legitima consequutio λ Et clim concipere adaequale sit habere Cognitionem adaequatam; cur non putasti exigi cognitionem adaequatam λ Putavi , inquis, seu rere coemtionem , quam per abstractio. nem intesiectus non reddamus inadaequatam. Sed quid est hoc, reddere
nos cognrisonem inadaequatam per abstractionem intellectu38 Quid inadaequatam cognitionem vocas p An- non illam , quae non adaequatur
rei cognitae, seu qua non totum , quicquid est in re, sed partem solam cognoscimus p Crenitionem certe adaequatam definis, in
qua continemur omnes omnino proprietates, quae seunt in re cognita,
Deus fiolus novit se habere. Igitur, cum verum sit nullam esse rem , cujus plusquam partem eorum quae in ipsa sunt, cognoscamus; nurula nostra cognitio non inadaequata est. Igitur nulla adaequata est;
aut quia tu non vis hoc diserth fateri) quam scire possimus esse adaequatam, nisi a Deo reveletur, qui potest plura posuisse in re,
quam a nobis cognoscatur Igitur nullam cognitionem quae sit adaequata ; aut quam dicere possimus esse adaequatam , inadaequatam reddimus per abstiactionem intellectus. Quid ergo nos per alsi iis-nem reddere inadaequatam vocas Certe omnis nostra cognitio est ab L. tractio quaedam, quatenus ex iis omnibus quae Deus in re posuit,
quaeque cognoscibilia sent, aliqua solum cognoscimus, sicque quasi
abstrahimus, ut caetera incognita maneante vel quatenus ex iis, quae habitu cognoscimus, unum quid actu consideramus, sicque velut abstrahimus, ut caetera exclusa a consideratione censeantur. Itaque,
si nulla nostra cognitio sine abstractione est; si nulla absque exclusione plurium , quae in re cognita, cognostibilia sunt ; si nulla proinde non inadaequata per abstractionem fit; quid ut specialem ca- . sum
304쪽
sum proponis , reddere nos cognitionem inadaequatam per abstractionem intellectmλ Longe aliud est, inquis, cognitionem esse plane adaequatam, taaliud esse aliquousque adαquatam. Verum nulla cognitio adaequata
est, si ad aequata plane non est; &, si aliquousque solita adaequata
dicitur, inadaequata re ipsa est. Nam &, si quaeratur utrum Pygmaeus sit adaequatus Giganti, Dices tu non esse quidem plane adaequatum, sed aliquousque tamen esse adaequatum, quoniam altitudine sua ad dimidium cruris Gigantis assurgit. Ueruntamen eo ipso , quo nonnisi partis altitudini adaequatur, inadaequatus re ipsa est. Quare &nihil prodest sic distinguere, ut cognitionem ex adaequata fieri in adaequatam dicas. Sic neque prodest adj icere, debere eo usique
esse adaequatam , ut a nobis per abstractionem intellism inadaequatam non reddi percipiamiu. Siquidem nulla prorsus est, quam non percipiamus inadaequatam reddi; cum sive complectatur omnia, quς de re cognoscimus, inadaequata reddatur; quatenus ab ea excluduntur caetera omnia , quae ignoramus, neque nisi Deo revelante percipere possumus, quae sint , aut non sint: sive complectatur solum partem eorum, quae habitu cognoscimus, inadaequata redindatur, quatenus ab ea excluduntur alia, quae minime consideramus.
Dico ergo jam; Si sint duo aliqua Entia , non ausim per te dicere
duas res quae inleparata videamus, & quaestio sit an illa sint a se mutuo separabilia, distinguanturve realiter, & tu assirmes, ego negem ; quomodo mihi fidem facies An dicere poteris nihil Deum posuisse in utroque Ente,quod non clarὰ & distincte percipias non poteris certo, nisi simul dicas Deum tibi id revelasse. An te habere
cognitionem utriusque ita adaequatam, ut non reddi inadaequatam
percipias per abstractionem intellectus Non sane, ob ea, quae dicta jam sunt. Quomodo ergo dicere poteris non este aliquid in uir que , quod sit veluti nexus individuus , ob quem sint a se invicem inseparabilia, neque realiter distinguantur Quousque certe nove- , Tis omnia, quae in utroque sunt, ita ut nihil prorsus te lateat; poterit semper esse suspicio nihil repugnare quin sit aliquid, unde speιia e separabilitas, realisque distinctio tollatur. g mne, Nunc, cum dicendum pluribus de AsIumptione videretur, vi bis iis detur res plane confecta ex iis,quae disputata sunt in Meditationem Ambarum praesertim secundam: restat jam pauca applicemus. Itaque cum quaestio sit de Re cogitante, & de Re extensa, an sint nempe duae pu-ate completae diversisque substantiae; an potitis una substantia cum du- rei enm
abus diversis proprietatibus ; suppono dissicultatem non esse de re
305쪽
cogitante, neque de re extensa universE ; siquidem Deus, & An gelus sunt res cogitantes , ferrum , & lapis , res extensae & non controvertitur tamen heic an Deus quoque, & Angelus dici possintres extensae; neque an ferrum, & lapis res cogitantes. Est itaque speciatim dissicultas de Mente humana,& consequenter de speciali cogitatione, & de speciali extensione, quae vel illius propria sit, vel propria esse existimetur. Ipsemet certe rem definiisti, cum exemplum afferens distinctionis formatis,censuisti motum,& figuram accipi debere non universe,& quasi posset intelligi motus globi ex una parte,& figura cubi ex alia; sed specialiter,& respectu Uusdem corporis,u. c. globi, in quo sit specialis motus,ut puta volutatio,& specialis figura, ut puta rotunditas. Quare & bene intelligitur non debere heic accipi cogitationem , extensionemque universh, & quasi posset intelligi cogitatio Mentis ex una parte , & extensio Corporis erasitoris, seu ex membris constantis ex alia ; sed specialiter, &respectu ejusdem substantiae, v. c. Mentis, in qua, ut dictum est, sit specialis cogitatio, ut puta humana; desit vel esse defendatur specialis extensio , ut puta corporis tenuioris. Heinc quia, cum in propositione dixeris, certum te esse δmnia, quae clare . V distinme inreialiou , talia a Deo fieri posse , qualia illa intelligis dc quamvis res non hi concedenda , ut demonstrationis principium , ut ex antedictis intelligitur . suo tamen modo admiti, valeat assumis deinde toriare, ta distincte intelligere Mentem, ut rem cogitantem, non extensam ;U coum, ut rem extensam , non cogisantem; hoc ipsum est, quod tibi negatur, &quod demonstrare est operaepretium a quatenus est quaestio de cogitatione, & extensione speciali, seu quae accipiatur respectu ejusdem tenuis corporis. Ac dices quidem cogitationem, extensionhmque specialem sub generali contineri ; & te, cum intelligis universe bullam rem cogitantem esse extensam, nullam extensam cogitantem, excludere specialem extensionem a mente cogitante , & specialem cogitationem a tenui corpore extense: Uerum cum id tibi negetur de specie, vides profecto quanto jure n
getur tibi de genere. Quomodo enim tibi concedatur nullam rem cogitantem esse extensam ab eo, qui defendit Mentem cogitantem esse extensam p aut nullum corpus extensium esse cogitans , ab eo, qui defendet tenue corpus extensum esse cogitans No est pro se in te, ut probes nullam rem extensam esse cogitantem , uisi inductione Omnium corporum; at cum ille tibi inducenti de caeteris
concesserit, ubi connumerare voles illud tenue quoque, quod de-
306쪽
sendet Mentem ; nonne pernegabit, Sc dicet te probare idem per idem Quomodo ergo fidem facies nullam rem extensam cogitantem eme p An dicendo repugnare ut corpus, sive res extensa cogitationem eliciat sed perinde est , & hoc ipsum est , quod ab ipso utque initio probandum esse objicitur repugnare nempe naturae corporeae, sive extensae, ut cogitet neque in te, ut probares, fuit. An dices probatum manere ex eo , quod clare & distinissae intelligis cogitationem, non cogitata extensione 3 & vice versa extensionem non cogitata cogitatione λ Αt pari modo dicis te optimh, sive clarε, & distincte motum absque figura, & figuram absque motu intelligere; cum tamen accipiendo motum , & figuram respectu ejusdem corporis, non possis complete, hoc est clare & distincte intelligere mobile sine figura, aut figuratum sine
Hoc ipsum est, inquies, quod dicere volui; Nam exemplo alla- Liret elato, & justitiae, ac miseraeordiae Dei applicito, subjunxi haec verba,
Atqui complete intelligo qui is erepus , putando tantum istud esse exten- fiam. θρm, figurarum, mobile , SQ ω vice versa intelligo Mensem esse rem cogitatio completam , quae dubitar, quae intelligit, quae vult, quamvu negem in ea quicquam ex iis , quae in corporis Idea continentur; quod omnino si- non timeri non p4set, nisi inter mentem , S corpus esset dissenEtso reagis. Uerunta- tamen essemen quaeso ex te, quo de corpore loqueris, cum te id complete intelligere dicis Si intelligas aliud, quam hoc tenue , de quo con- smulu-trovertitur, sit-ne simul extensum,& cogitans; praeter quaestionem versaris. Siquidem quamvis concedatur notionem corporis generalem esse, ut sit extensium, figuratum, mobile,non autem cogitans ; corpore,
nihilominus illa notio est .sbium abstractio continens id , quod Commune omnibus corporibus; sed non obstat tamen, quin ut, specialium corporum completae notiones habeantur, tam debeant mam millud,qu m specialia discrimina includere. Sic nimirum corpus uni- m verse quidem intelligitur solum extensum, figuratum, mobile,&c. non item vero animatum , aut sentiens: At hoc non obstat, quin , ut intelligamus speciale id corpus, quod dicitur animal, debeamus praeterea intelligere animatum , & sentiens. Quo eodem modo dicam , posse te quidem intelligere corpus universδ ut solum extensum, figuratum, &c. non item ut cogitans; at hoc non obstare, quin, ubi agetur de corpore tenui, ac mentis proprio , id cogitans quoque intelligi debeat. Heine, si de hoc ipsomet loquaris, ut de ipso solo controversia est; vides quemadmodum negetur id com-
307쪽
uleth intelligi, dum intelligis solum, ut extensum, figuratum , mobile,&c. Quia eum completὰ, seu adaequale aliquid intelligere sit, quicquid est in re intellecta, intelligere; diceris eo ipso incomplete , seu inadaequale intelligere tale corpus , quatenus non intelli ges eam, quae est in ipso, cogitationem. Idem proportione dicendum de Mente, quam dicis te, ut rem completam intelligere; quoniam inadaequatam, & incompletam intellectionem tuam id arguinit, quod omnia, quae in ipsa sunt, non intelligas ; cum praeter id , quod dubitat, intelligit, vult, &c. censeri possit esse extensa. Vt simul proinde tuum exemplum urgeam, Tametsi non possit esse
motus, corporeus nempe sine figura,& possit nihilominus figura
esse sine motu; Quatenus tamen accipiuntur motus,& figura in compore eodem, dum reipsa movetur,ut in globo,dum volvitur, inseparabiles plane sunt,seu no potest esse talis volutio sine tali rotunditate; neq; talis rotunditas sine tali volutione;quia dum seorsim intelliguntur, incomplete intelliguntur;&dum intelliguntur completh, hoc est cum ipso globo,tunc non intelligitur rotunditas sine corpore, in quo sit volutio;neque volutio sine eodem corpore,in quo sit rotunditas. Quo eodem modo neque justitia, neque misericordia divina esse poterunt altera sine altera; quia si seorsim conciperentur, incomplete conciperentur ; & dum completh concipiuntur, cum uno eodemque Deo concipiuntur; neque similiter duae illae proprietates Trianguli ; quod dum seorsim intelliguntur, incomplete intelligantur; & dum completh intelliguntur, non intelligantur nisi cum eodem Triangulo , corporεve triangulari. Pari jam modo, Tametsi non possit esse cogitatio intellige humana sine extensone,& possit nihilom nos extensio esse sine cogitatione : Quatenus tamen accipiuntur in eadem Mente reipsa exsistente, inseparabiles plane sunt, hoc est , non potest esse talis cogitatio sine tali extensione ; neque talis extensio sine tali cogitatione; quia dum seorsim intelliguntur, incompleto intelliguntur; &dum intelliguntur completh, hoc est cum ipsa Mente, tunc non intelligitur cogitatio sine substantia , in qua ut extensio , neque extensio sine eadem substantia , in qua sit cogitatio. Applicationem appositam , atque legitimam heic vides, tu secus applicas Sed videlicet ab abstractis argumentaris ad concreta; perindeque facis, ac si motum , & figuram non respectu ejusdem globi acciperes, sed respectu globi, Mspiculi simul ; in quorum uno intelligeres rotunditatem, & volu
308쪽
DvBITATIO TERTIA. 293 in serres globum , & spiculum realiter distingui ; Quod profecto
est exire a suppositione motus, & figurae in eodem corpore as
Ex his jam licet intelligi, quam exquisith disputaveris, demon- XI, straverisque in Meditatione sexta, an Mens in reι veritare diVersa sit . i. ab omni corpore: Nam id sequi ex eo quod fidem feceris in secunda, pimum ρνο- intestigi posse ut Fubstantiam exsistentem , etsi nihil intestigeres ex ere quod estis tenue, vel subtile corpus 3 patet ex jam dictis quam Verum Misum non lit. Heinc non repeto ; ubi tibi concessum fuerit posse men- ω potem praecise intelligi ut substantiam exsistentem I, ac etiam ut sub- stantiam vel rem cogitantem praecise;non propterea tamen conce' Ire porridi Mentem nihil esse aliud, quam id, quod praecise intelligitur: um . imo repeto solum universe vitiosam esse consequutionem , si quis a statu 2 't ideali argumentetur ad realem; & ab eo , quod mente praescindi parabilem,tur, ad id , quod est reipsa connexum. Nimirum inde colligitur, Te eX illo tuo principio non magis disputare, ac demonstrare pos- se Mentem esse incorpoream, sive inextensam, atq; adeo posse exsistere sine corpore, quam alius sit disputaturus, demonstraturus';
corpoream esse, sive extensam,atq; adeo non posse sine corpore exsistere. d breviter sic experiamur. Dices tu; Intelligo Mentem,ut seu stantiam,non inteEuendo,quod corporea sit; praecise enim intelligo: dicet ille ; Intelligo Mentem ut substantiam, non intelligendo, quod incorporea fit; praecise enim intelligo. Pergis tu, Ergo Mens corporea non esi ; pergit ille, Ergo Mens Incorporea non est. Ac tum, quoniam alter alterius consequentiam negabitis, Probabis tu et Ilia , quorum unum fine alio
clare , et distincte intelligo, sitim reipsa diversi. Probabit ille iisdem verbis a Ilia, quorum unumsne alio , &c. Assames tu; Atqui clamees distincte intelligo Mentem nempe ut substantiam ) sine eradu corporeo : Assumet ille ; Atqui clare . θ' distinete intelligo Mentem nempe ut substantiam ) fine gradu incorporeo. Inseres tu; Ergo Mens, et gradus corporeus sunt reipsa dives, 'e , quod idem en, Mens corporea nonen, Inseret ille; Ergo Mens, ta gradus incorporeus sunt reipsa diversi, sive, quod eu idem, Mens incorporea non ea. Ridebis tu ejus demonstrationem; ridebit ille quoque tuam ; & propter parem parat gismum, pares omnino eritis. Quid quod , si tu dicas , Intelligo
Mentem praecise ut rem euitantem; & ille dicat, Intelligo Mentem prae- MIe ut rem extensem - ac tu subjungas ; Ergo nihil aliud ad naturam mentis pertinet, praeter hoe Iolsem, quod sit res cogitans; Nonne ille melius subjunget At non propterea nihil aliud ad naturam mentu pertinet, O o 3 prater
309쪽
praeter hoc, quod sit res extensa ' Et, clim tu inferes s Igitur hae non pertinet, quod sit praeterea res extensa: Nonne ille melius ; Igitur peν-tinere hoc potest, quod sit praeterea res cogitans ' Et, cum tu subinferes estitur habeo claram , ta distinctam Ideam meiVOM , quatenus pum tantum res cogitaris , non extensa: Nonne ille melius; Igitur habeo claram , ta distin tam Ideam metipsius, quod res extensa, V cogitanssimul ' Et cum tu subsumes ; Atqm habeo aliunde clamam V d initam
Ideam corporas mihi arite conjunm, quatenus ea tantum res extensa, non euitans : Nonne ille melius; Atqui habeo aliunde claram , ta distinctam Ideam corporis, quod ego ipse sum , quatenus est res extensa, V praeterea cogitans y Et cum tu concludes ; Ititur eretum en me a compore meo esse revera distinctum, V absque illo posse exsistere : Nonne ille melius; Igitur certum eii me a eorpore, quod ipse sum, non esse revera dia sinetum, neque sine illo posse exsi flere' Nonne, inquam melius; quatenus , cum uterque supposueritis vos intelligere praecise, non ille Perinde , ac tu , abduci se sinet a fallaci illo principio ; dum cx separatione intellectuali , inducis separationem realem. Sed haec
DuBITATIO IRDe specie rei corporeae , quae non videarur recipiposse in Calente incorporea e D de Mente, quaesi coe Uat corpori, seu rei extensa, non videatur esse posse inextensa. AT, inquis, habeo ex una parte elinam, S distinetam ideam meἐψ- , quatenus sum tantum res cogitans, non extensa: eg ex alia parie distinctam ideam carporis , quatenus est ramum res extensa,
non cogitos. Enimvero , quod spectat primum ad ideam corporis, non videtur multum de ea laborandum. Nam si id quidem pronunciares de idea corporis universe, repetendum esset quod objecimus , probandum esse tibi repugnare naturae corporeae, ut sit cogitationis capax: sicque principium peteretur, cdm quaestio de te instituta sit. an tenue nempe corpus non sis, quasi cogitare corpori
repugner. Veram, quia id pronuncias, dc agis certE solum de crasso isto corpore, a quo te esse distinctam &separabilem contendis a ideo non tam inficior, quin habeas ipsius ideam , quam te habere posse inficior, si inextensa quidem res sis. Quaeso te enim, quo modo
310쪽
modo existimes in te subjecto inextenso recipi posse speciem, ide-
mve eorporis quod extensum est Seu enim talis species procedit ex eorpore, illa haud dubie corporea est, habεtque partes extra partes, atque adeo extensa est: seu aliunde impresta est , quia necessarium semper est, ut repraesentet corpus extensum , oportet
adhuc, ut habeat partes, & perinde extensa sit. Alioquin certe sipartibus careat, quomodo partes repraesentabit si extensione. quomodo rem exicnsem p si figura, quomodo rem figuratam p si positione, quomodo rem habentem superiores, inferiores, dextras, sinistras, obliquas partes si varietate, quomodo colores varios,&c.
Non ergo videtur idea extensione prorsus carere: nisi vero careat,
quonam modo tu, si in extensa fueris, illi subjici cris p quomodo illam tibi aptabis p quomodo usurpabis, quomodo sensim obliterari, evanescereque tandem experieris Deinde , quod spectat ad ideam tui, nihil est addendum adca, quae jam dicta sunt, ac in Meditationem praesertim secundam. Exinde enim evincitur, tantum abesse
ut ideam tui claram distinctamque habeas, quin penitus nullam h bere videaris. Quippe quia tametsi agnoscas cogitare te , nescias tamen qualis res sis , quae cogitas: adeo ut cum sola haec operatio nota sit, lateat te tamen quod est praecipuum , substantia nempe, quae Operatur. Unde succurrit comparatio, qua dici potes similis caeco , qui calorem sentiens, admonitusque eum esse a Sole, putet
se habere claram & distinctam ideam Solis, quatenus, si ex eo quaeratur quid sit Sol, respondere potest , res est calefaciens. Sed , inquies , heic addo , non tantum quod sim res cogitans , sed etiam, quod Res non extens. Verumtamen , ut taceam sine probatione id dici, cum in quaestione tamen sit,quaeso primum, idcirco- ne ideam tui claram , & distinctam habes p Dicis te non extensam ; dicis quid non sis, non vero quid iis. An ad habendum claram distinctamque, seu,quod idem est, veram germaniumque alicujus rei ideam, non est necesse ipsa irmet rem positi vh,&, ut ita dicam , affirmate nosse, fusificitque nosse , quod illa non sit alia quaepiam res Ergone clara distinctaque erit Bucephali idea, si quis saltem norit de Bucephalo, quod musca non sit 8 Sed ne hoc urgeam , requiro potius, Tu igiturre, non extensa es p Annon es diffusa per corpus p Nescio quid responsura sis; nam licet ego ab initio te agnoverim in cerebro solum, id tamen conjiciendo potius, quam plane assequendo Opinionem tuam. Conjecturam duxi ex iis verbis. quae postea sequuntur, dum alo te non ab omnibuι cor ras partibvi aDi, sed tantummodo a Grebro