장음표시 사용
361쪽
emn illa non siinc. Si autem Christus , ut erat Legis Dominus, ita cfaciundum existimavit , altiori ratione ductus , atque consilio . solitamque Paschatis diem praeter legem , & instituta Maiorum pro nutu , a , ue arbitrio antecepit ; annon inde Jii dari offensionem passi essent, & inaurandae in illum criminationis occasionem arripuissent , cum illos res ipsa latere non posset Quique de violatis per Discipulos ejus vel inanibus , futilibusque traditionibus saepius querebantur a ut quod illatis manibus manducarent; quomodo de violato soleinniter capitali mandato tacuissent 3 Quo iure etiam, quave audacia pate familsas , ad quem Cluis iis Discipulos miserat, Pascha apud imirn manducandum paratum ros , cinnaculum suum ad illud die non legitima peragendum praebuisset hancque ipsam Legis violationem apud Judaeorum Principes exciisasset Qind plura Cum Agnus Paschalis mactandus esset in Templo ; nec comedi omnino posset, nisi sanguine eius ad Altare a Sacerdotibus sparso , & adipe combusto et Denter. IS. v. s. Non poteris immo ue Phases in
rualibet urbium tuarum , sed in sera , quem elegerit Dominis Deus tuus , ni ha
stet nomen dius ibi et si Christiis Paschatis comestionem antevertisset; cer- eo , aut Agnum non immolatum comedisset , adeoque Legis M aicae summain violasset, imo ne Pasclia quidem comedisse putandus esset et aue Agni Paschalis immolationem ad Christi gratiam Sacerdotes ante Cum mssent et quod quis credat e Summum quippe , ac publicum nefas erae sPascha non iusto tempore , & Ioco maectare et quo se crimine amplicare voluisse Sacerdotes , ut Cluis o , diem summe oderam , rem gratam facerent , non est verisimile. -s adiunge tanan unem Samstorum Patrum , non modo Latinorum s
sed & Graecorum assensum , Christit m statuta , ac definita per Moysem die Pascha Judaicum celebrasse, firmiter afferentium et quibus Prim omnium, quod sciam , refragatus est Fulvinius Ligabenus Monachus
duodecimo saeculo ineunte in Commentariis in Matthaeum s novamque vut Gracis Sestismaticis sustragaretur, viam aperuit. Certh in ea praegravi controversia de certo celebranda Christiani Paschatis die, quae a secundo Christiani nominis saeculo , universam Ecclesiam per annos amruriis tr centos exercuit; Asiaticis Luna I . Martii una cum Judaeis celebrandum contendentibus, & Christi exemplo sententiam tuentibusu nullus , Samelorum Patrem , ac Romanorum Pontificum irruentiis est unquam , qui Christi im Luna Id. cum Iudaeis re ipsa celebrasse negaverit , speciosum
que illud Asiaticorum fundamentum falsi convicerit: sed aliis. longe quaesitis momentis Quartodecimanos impugnarunt. Adeo , scilicet, ii universa Ecclesia illud certum , indubitatumqtie habebatur , Christum ' Luna g. ad secundam vesperam un, cum Judaeis Pascha Iudaicum cele-- brasse. Alias tam expeditam diruendi praecipui di ardodecimanorum fim
. 'damenti viam minime neglexissent.
IV . Quae cum ita sint , recitatum supra Ioannis Euangelii dierum sante diem festam Paschae, quod potissimum novi systematis fundamentum est , ita accipere oportet i ut nihil a Matthaeo , Marco , & Luca dissideat et ac ne Christus celebrationem Paschatis antevertisse existimeriir.
362쪽
Qiiod ut commode fiat , observare necesse est , apud Judaeos oIim , ut Ae nunc apud Christianos, alios fuisse iura sacros celebrandis solemnitatibus dedicatos 3 alios naturales ex naturae lege distinctos e alios demum artificiales faciendo quotidiano operi destinatos . Dies sacri 1 vespera ad vesperam, uti nunc in Ecclesia Catholica, ducebantur: Levitici Cap. 23. v. 32. A vespera ad moeram celebrabitis labbatha vestra. Dies naturales a media nocte incipiebant , & ad aliain mediam noctem desinebant. Dies artificiales ab aurora ad auroram. Cujusque autem diei duplex pars distinguebatur 3 nocturna, scilicet, & diurna. Pars nocturna in quatuor vigilias dividebatur a solis occasu ad solis ortum e quarum quaelibet ternas horas complectebatur. Pars diurna in quatuor horas dividebatur , primam , tertiam , sextam , & nonam et quarum quaelibet horis etiam ternis coalescebat. Prima incipiebat ab ortu Solis, durabatque tres horas iquibus finitis, incipiebat tertia, quae & totidem horis durabat , scilicet , iisque ad Meridiem . A Meridie sexta hora inchoabatur,& tribus post M ridiem horis finiebatur: tiun incapiebat hora nona, durabatque usque ad
vesperam , unde noctis vigiliae ducebant exordium. Quia vero pro varia anni tempestate dies, noctesque magis, minusve , aut aristantur , aut producuntur ; idcirco Hieme vsgaliarum horae longiores erant, diurnae arctiores et contra vero astate longiores erant horae diurnae, arctiores vero nocturnae et numQuam tamen numero phi res , paucioresve censebam tur. Sic ergo , ut ad rem ipsam , de qua nunc agitur , accedamus schristus Dominus Coenam Paschalem mst iuxta Joannem ante diem nam turalem Paschae a media nocte incipientem et ante diem pariter artificialem Paschae ab aurora initium habentem e non autem ante diem sacrum s qui a priori vespera ducebat exordium et sed hoc ipso die sacro jam inchoato, seu coepta jam Aetimorum die s ut alii Eumagelistae tres attestantur. En tibi solutum aemgma, quin novum idcirco systema comminisei necesse sit , quod cum Matthaei , Marci, di Lucae narrationibus conciliari nulla ratione potest.
Eiusdem aenigmatis solutionem aliam alii proferunt et qui Joannem de
die ipso sacro sta locutum concedunt, ut tamen ea voce, quae in Graeco Textu eXtat υὴ Πι --. 6 aema, hoc est , pridie Paschatis . primam druei sacri Paschatis partem intellexerit et & υδ est laestrit posuerit dilectus Apostolus, pro sere aenis viis, quod nimirum ita festum Praecedit, ut tamen sit festi pars , videlicet, priore quemadmodum ae laxo, Pars est ora
Quare quae iii ipso festi exordio contigere, haud incongrue Graeca phrasi evenisIe sunt dicta D. τσι ι--ι. V. AEqua facilitate diluitur momentum alterum , in hunc ferme m dum esterri solitum a Graecis , ut Christum Paschatis manducationem anteoccupasse demonstrent. Qua die, inquiunt illi, Christus a Iudaeis ductus est in Praetorium iudicandus a Pilato , atque damnandus Agnus Paschalis a Judaeis comedendus erat: Judaei enim, ut Ioannes observat ,
Cap. I S. v. 28. non introierami in pratorium I ut non contamitiarentvr , sed ut man
ducarent Pascha r at Christus veipere Praecedenti Coenam paschalem ma
363쪽
dueaverat , ut ex Euangelii narratione compertum est et solitum itaque manducationis diem antevertit. Totum id , tametsi a nonnullis altius
exaggeratum, futile est, & inane. Falsum enim est, Agnum Paschalem Iudaeis edendum huisse, qua die Christus ab eis ductus est in Praetorium ticum potius ab eis vespera praecedenti comestus esset. Quod vero a Joanne observatum est, eos in Praetoriiuri non introiisse, at non contaminarentur ssed ut manducarent Pascha s, non de ipsom et Agno Paschali comedendo venit
intelligendum , sed de aliis cibis Paschalibus; mactatis , scilicet , victimis de bobus , & ovibus , de quibus sermo est Cap. IN Deuteron. v. a. quibus per dies septem vescebantur et qui eo perinde Pasia nomine vomcabantur nec nisi a Judaeis omnino mundis poterant manducari. Quare veriti Iusii Christum circinnducentes, ne, si in viri gentilis, atque ita. Vopham , donum ingrederentur , immundi fierent , eisque ciborum. aschalum prohiberentur ei Iesum quidem in Praetorium Pilati submis runt, non ipsi tamen introieruntis Imo ex istis ipsis obiectis Ioannas verbis invicth prorsus ostendo , do immolatione , , manducatione Agni Paschalis serinonem illic eae non posse . De eo quippe Paschate sermo illic est , a cujus immolatione , &manducatione seidaei prohibiti fuissent, si forto ex ingressi m Praetorium legalem immunditiam contraxissent: at tibi maior Sacerdotum , - - - li pars limVunditiam legalem aliquo casia contrahebat, non propterea Judaei ab immolatione, & manducatione Agni Paschalis prohibebantur , propterea quod haec necessitam esset, atque praecepti, deberetque definito tempore fieri: quamquam si paucorum privatorum immunditia esset sit Agni Paschalis immolationem , At comestionem transferrent in men sem Uterum: non itaque de immolatione , & manducatione Agni Phlealis sermo illic est i sed de manducatione aliorum ciborum immolat
rum , quae Paris necessitatis non erat , neque praecepti. Liquet id totum ex Iudaeorum Misna, Tractatu Temura Cap. a. In raeitis popiat Sacrificiis of ferendis non attendebatur , si fores major Sacerdotum , aut populi pars esset imm Marsed nee propter hoc mittebatur: quia huiusmodi Saerificiis determinarum tempus has hant; quo ela os nulla amplim erat offerendi opportianitat. Et Tractatu de PVM te Cap. I. Quinque species erant pubdicorum Sacrificiarum , qua perinde osserebant ab immundis , duet M. publica esset immunditia , nempe maioris partis populi , Uae Sacerdotum. Quo numero primo loco ponitur Agni Paschalis immolatio. Unde paucis interjectis additur e Agnus Paschalis immolabatur etiam eum immunditia , modo tamen malaris panis immunditia esset. Dum enim privati pauciat immundi erant , ii A i Paschalis immolationem in mensem esterum disserebant . Pamschatis itaque nomine, quod ut manducare Judaei possent, ab ingressu in Praetorium abstinuerunt, Agnum Paschalem a Joanne filasse intellectum is impossibile esti cum &hunc, immundi licδt, manducare potuissent, se utut maxime reliquas vactimas toto Paschali septiduo solitas mandum
VI. Reclamant , fateor , nee snh stomacho , Josephus Maliger , si
364쪽
Paschatis nomine appellatas fuisse contendunt ; idque nominis soli Agno Paschali significando fuisse sacrurn . At nauseantis stomoechi fastidium solvet Cap. IS. Deuteronomii , si diligenter observetur . Ecce emm v. a. in Vulgata nostra Iegitur et Immolabis Phase s hoc est Pascha Domino Deo
tuo , de ovibus, di de bobus m Ioco , quem elegerit Dominus Deus tuis . Cui congruit Textus Syriacus: Macta igit ae Pascha Domino Deo tuo ex ovibus, di ex bobut m. Arabicus pariter: Macta autem Pascha Deo Domino tuo de ovibtis , in una eum eo de bobus m. Chaldaica quoque Paraphrasis Onne sit Immolabi Phase coram Domino Deo tuo de ovibus , ct mctimam sanctificatam de bobus . Ubi
certh Phase , seu Paschatis nomen generalis appellatio est , qua & oves s& boves in solemnitate Paschali mactandi, & septiduo illo manducandi
significantur . Sed etsi hunc ipsun Deuteronomii locum eo legeremus modo , quo Protestantes Hebraicae locutionis tenaciores legere malunt sMactabis Pascha Domino Deo tuo , oves , di boves s idem Perinde colligeremus: Pascatis, scilicet, nomen ovibus , & bobus perinde daturn , qui in ea quoque solemnitate inactabantur . In hac enun propositione is P feta generale veluti nomen est , cui oves , & boves ea in occasione mactandi tamquam species subiiciuntur i non aliud est Pascha, aliud oves, & boves . Uti plane dum lib. I. Paralipomenon Case a p. v. a. dicitur sobtulerunt holoea sta die sequenti , tauros mille , arietes mille , agnos mille . Prio ri profecto holocausti nomine, tamquam generali appellatione comprehenduntur, quae subinde peculiaribus si is nominibus uesignantur . Et a. PMralip Cap. I. v. s. dum dicitur , Mactavit Salomon Rex Myias , boum, ari
tum rentum vi inti millia s generali hostiarum nomine boves , dc arietes tanquam subiectae species delignantur: non aliud hostiae sunt, aliud arietes, veritie mactati. n mat hoe idem inu Ito magis versicuhis eii isdem Capitis IN. Devoteronomii cum secundo coniunctus , in Textu Hebraico , Samarita no, Syriaco, ac etiam in Versione septuaginta Interpretum et Pascha , scilicet, nomine perinde vocari quascumque victimas , quae Paschali septi- duo a Judaeis comedebantur . Sic enim Textus Hebraicus adamussim i
Sanctificabis Pascha Domino Deo tuo , ovem, di bovem in loco , quem elegerit D minus , ad habitare faetendum nomen suum ibi . Non comedes super eo fermentatum et septem diebus comedes super eo infermentatum, panem afflictionis. Sic Hebraeo - -- maritanus et Sanctificabit autem Pascha Dcimino Deo tuo , oves , di boves in Deos quem elegit Dominus Deus tuus, is habitaret ibi timen eias e Non comedetix ram e fermentum et septem diebus comedetis tam eo mima , panem afflictionis. Ita Syri cus et Macta igitur Pascha Domino Deo tuo , ex ovitat , di ex bobus dic, ne comedas cum eo fermentatum e sed septem diebus comede eum eo in mi panim tam lam. Ita demum Septuaginta Interpretes: Immolabis Pascha Domino Deo tuo, oves, o bomes in loco , m. Non comedes fermenratum super illis septem diebus e
medes super illud Axima panem afflictionis. Ex qui s invictum istud argumentum elicio , nulla unquam cavillatione Cludendum . Id , cum quo , in f per Pod per septiduum comedendi Praeciseruntur panes adimi , Pasia disertaffine dicitur 3 At per septiduum panes et uni cum victimis de bobus,
vi ovibus comeduntur, non inun Aguo Pasclinii Agnus enim Palchaelis Disitired by Go le
365쪽
hia prima AEamorum vespera , seu nocte totus erat comedendus , ac sinquid illius supererat, ante auroram comburendum erat , Exodi I 2. v. Io. victunae igitur de bobus , & ovibus Pascha 'uoque eo loci vocantur a Moyse et ut propterea de Di a Joanne merito uictum sit, purai non introi
runt in Praetorium , ut non contaminarentis , sed ut manducarent Pascha r hoc
est, non introierunt in domum Praetoris viri gentilis, atque ita prophani, ne immundi ex Lege fierent s neve ea de causa , esu victimarum Paschalium prohiberentur. Quamquam aliunde nil dubitandum, Agnum potis finiam illius solemnitatis victimam primo omnium loco, ac ianctiori ritu edendam , Pasitatis nomine frequentius sacris in Litteris designari ;imo praecipuum esse Pascha , propter quod etiam coeterae victimae Pascha
VII. Levioris lange momenti est , quod ex Capite Is. Joannis v. i. a multis obiscitur et Christum mortuum dici in Parasime Panchas hoc est, ut ipsi quidem interpretantur , qua die Judaei sua omnia ad Paschatis certebrationem praeparabant et id enim Parasceves nomine significatum arbi- arantur , fluod praeparationem Hebraice honat. Praepostera quippe inter-yretatio illa est , ex qua profecto consequens esset , Christum ante Pra finitam diem Pascha cum Discipulis manducasse. Illud itaque Parasceve, de quo Joannes, idcirco Parasceve Paschae dictum est, non quod in eo fieret praeparatio ciborum Paschalium , sed quod anno illo , quo passus est Christus, in ipsum diem Paschatis meidis et Paraiceres resque tunc Pro subsequenti Sabbatho praepararentur. Unde Marcus CapII. ait: Erat Phrasceve , quod est. ante Sabbathm et non quod est ante Pascha. Neque vero mirandum , quod illo ipso Paschatis die res ad subsequens Sabbathuni Judaei praepararent. Qitamquam enim Paschalis festivitas ratione solemnitatis maxima omnium esset , in ea tamen praeparare licebat , quae ad cibos pertinerent. Unde Exodi I a. v. I S. de primo, & septimo die AE, morum , qui me reliquis solemnes habebantur, dieitur , Nihiι velis facietis in eis , exceptis his , qua ad vessen aren pertinent et quod tamen die
Sabbathi praestare erat illicitum . Idcirco dies Parasceves, seu praepara tionis ad Sabbathum instituta erat e nulla tamen dies erat Parasceves , seu praeparationis ad Pascha . In phrasi itaque Joannis , Parasime ipsa dies Veneris est , seu feria sexta quae eo apud Judaeos nomine vocabam eue. In quam , cum illo anno festum Paschatis incidisset , Paracteve P scha dicta est eo plane modo, quo & Dominica Pascha, & Dominica Pe terestes dicuntur a nobis i quia de in Dominicam Pascha , & in Dominiem incidit Pentecoste.
At inquis fortasse mihi e Dies ipsa Sabbathi , quae Christi mortem
proxime secuta est , magna vocitatur v. 3r. eiusdem capitis Joanni, o Erat magnus dies ille Sabbati r non alia de causa , quam quod in Paschatis diem incideret et ante Pascha Nieue mortuus est Christus , eodem que irritio ante Pascha si in ipse Coenam celebravit . Ueriam & hoc purum , putumque figmentum est . Alia quippe de causa ma a dicta est
ea Sabbathi dies , quam quod cum Paschatis Festo concurreret , sed ob id solum, quo infra dici Paschales, in secundam, scilicet, Aesino MXx x diem Disit iroes by Cooste
366쪽
diem incidisseti cum ob id solum maiori, quam alia Sabbatha celabrit te coleretur. Uti septima Scenopegiae dies magna dicta est ab eodem Joa ne Case T. v. 3T. noth ob gemini festi concursum , hed quod in ea Coetus Sacrorum causa vocaretur. Non est tamen exastimandum , majorem fuisse Sabbathi hujus solemnitatena , quam Paschatis s qtramquam damnam torum e pora in Cruce Sabbathci illo remanem Judaei nollent , quae ipso Paschatis die per aliquot saltem horas in crΗce pendere permiseram. Quod enim ipso Hseharis die tametsi solemnetori , pependerint , necesssitas feeit , ut debita poena malefici plecterentur , ni e ad coeteroruin Exemplum totius populi oculis objicerentur . Quod vero non inlita , suboesequente Sabbatho , in Cruce relinquerentur , cum milia id necessitas stularet, solemnitati, tametsi minori, dariun est. Praesertiin e a alia
a lex estet, Deliter. a I. Quando peccaverit humo, quod morte plectendam est, in ad udicatus morti fuspensis fuerit in patibusi 1 non permanebit cadam, Mus in lis gno , sed eodem die Melietur is iVIN. Ecctis ergo, repones, Judaei in Concilio sudi decreverant, Christini non esse ipso die Pasehatis occidendum. et Matthia 26. Digebant amem, non in die festo , ne fores tumultus fieret in popuIop Si enim, quod aimiis, Christus statuto ex Lege tempore Pastha ilium manducavit, ad primas, setiscet, vesperas, Ipso die Paschatis fuit occisus . Obvia Responsio est , J daeos itae quidem, deliberasse, aut etiam statuas ante biduum, dum Ccellium fecerunt , ut Jesum dolo tenerent, di occiderent , idque uti rem apprimEcongruentem. , oborto seditionis metu e postmodum tamen is nacta o mitu itate ex traditione Judae , nocte spm solemnitatis Pasenalis inurasse consilium; Iesumque hac ipsa die ad mortem postnlata et ne forto, si res traheretur In longum , Jeuis ipsis elaberetur Certo Christum , mutat Ju orum consilio , ipso 'schatis die , non in pervigilio fuisse occisum , etsi quae daximus limbinas, satis probant et evincit multo magis P, lati Judaeos tunc compellantis. loquendi forma , Joannis I S. v. 3s. Est min
tem consuetudo vobis, ut unum dimittam Tobis in Pasina: vultir e a dimittam v
bis Regem pudaeorum p Paschatis ergo Ses. erat , dum iudieium Pilatus exerceret: hac autem apsa die, & lata sententia , & executioni dematis data est . Idque ex Judaeoriim moribus ometino erat , ut sontes insigna, res , t quo numero Christum habebant ) diebus solemnioribus plect rent s liqua R. Moysi mimonidi fides est Iria Hallivi Cap. q. Re M ad finflum usque oviodiunt, in ipsu festo strangulant: quia dictum est Deuteron. Cap IT. m. 3. Et omnis Urael audiet, di timebit: quia iuruierosiores diinc conventus fieri
iti erant. Quare quod ante dies aliquot in Concilio , seu statutum , seii simpliciter ab aliquibus dichim fuerat, ut ne in die festo Ch gistus o cideretur, praeter usum, re consuetiidinem erat, ne forid illius causa tumultus in populo fieret et a quo idcirco , seu statuto , sen dicto moribus revignante resilire facilius fuit. Neque obest, et forte dixeris, Joseph dii aci Arimathaea virum religiosum , at Pium Christi corpug die ipso Pseseliatis t si tu ne Cruci iussixus est de Cruce non fuisse depositurum, ii muloque daturiim , ne diei solemnissimae innetem interturbaret ; neut immunditiam legalcm contraheret di de qua Nimer. Is. legitur: Qui tetidim astit
367쪽
erit cadaver hominis , propter hoc septem diebus erit tremum s . Probh enim J sephus noverat , Pio , ac religioso charitatis ossicio facrae diei quietein nequaquam interturbari, meliorque coeteris IR datis Legis interpres erat ,
ut sciret , licere etiam Sabbathis benefacerer Matth. I a. v. I a. Nec verendum
illi erat , ne ex Dominici Corporis tactu immundus per Legem fieret ic si tamen locum hic etiam habebat Mosatemn edictum e uti nee legalis hujus immunditiae contrahendae metus religiosissimum Tobiam a pio illo charitatis ossicio defunctis contribulibus impendendo , diebus etiam solemnissimis, avertebat. Tob. a. Quia immunditia illa legalis ex cadaverum contagione a Judaeis contrahi solita vitiosa non erat, atque culpam bilis , sed merum dumtaxat impedimentum erat , ne per septem dies Sacra tractarent et ad eum sane modum , quo nunc in Ecclesiae Christi ex actibus interdum bonis, ac iustis contranitur Irregia Iaritas . Quemadmodum & Judex sententiam capitis ferens , tametsi justissimam sft irregularis quam sorte ni ferret , violati juris , & atqui reus
IX. Ultimum , quod urget hic Scaliger, non attingor ex prisca , se,
Iicet , Ecclesiae traditione. , quam etiam Baronius agnoscit , certo conmclare a quo anno passiis est Christus , Pentecostem in Dominicam incis disse . quod utique evenire non potuit, nisi in diem Sabbathi Pascha inciderit , cum dies quinquaginta ad Pentecostem iisque numerandi a secunda Ahimorum die exordium ducant: quae, si in Sabbathum inciderit, in Sabbathum quoque incidet Pentecoste 3 si inciderit in Dominicam, in D
minicam quoque Pentecostem incidere necesse est. Hoc, inquam , Maligeri momentum in praesentIa non attingo, sed expediam loco suo, dum de Sacra Pentecoste ex instituto disputabo et planumque faciam , Pentec sem re ipsa anno illo in Sabbathum , non in Dominicam incidisse , Perperamque contrariam ea de re Ecclesiae traditionem a Baronio iactari , quae nulla est, aut fuit unquam. Dicam tamen interiin, nihil Scaligero , ejusque Syininistis Traditionem illam , qualiscumque sit , sus fragari , ut anno illo Pascha in diem Sabbathi incidisse colligatnr.
Quamquam enim dies quinquaginta a Dominica anno illo numerari debuerint , ut septima Post Dominica complerentur ; adhuc tamen a Dominica anno illo numeratos Saronius existimat , non ab ipsa Sabbathi die , tametsi Christi im feria sexta in Parasceve mortuum una nobiscum agnoscat: quia, inquit ille , secunda tunc AElmorum die in Sabbathum incidente , manipulum hae ipsa die metere non licuit sadeoque nec offerre et illiusque , & messo . Set oblatio in Dominicam necessario translata fuit . a qua subinde dies quinquaginta ad Pentecostem sunt Minenui . Sed hanc ipsam Bartaui animadversionem ex- Pendemus loco suo. Interea quae a nobis dicta simi hactenus , palam ostendunt , nishil causae esse , cur a prisca , & vulgari Patrum sententia recedamus 3 Christumque negemus . definita per Legem die Pascha suum una cum Discipulis celebrasse . Sed quaeret hic forsan aliquis , an contra , Ju
368쪽
t Iec etenim desunt hac apta aetate nostra , qui id sumino studio eo tendant: ut vel hoc pacto Claristum altera, quam Judaeis die celebraesse convincant e quamquam aliam alii dilatae celebrationis rationem obtendant . Quia ergo nova sese hoc loco ascrit iussicultas , non segmter , ac uestinctorio perpendenda , idcirco in Exereitationem alteram mittimus , majori otio una cum reliquis ad Christi Coenam
369쪽
De eadem Mitima Coenae celebatione.
I. T N ea, quae tanta nunc contentione agitatur a Theologis Controis A versia , suamno cum Iudaeis postremm Coenam Cnrdius D minus celebrariti duplici veluti cardine tota volvitur dissicultas. Primo, diem nh ex lege Mosama definitam praeverterit Chrastus, ejusque Discipu-Ii secundo , distulerintne Proceres Judaeorum, totaque Eum illis antenta nefario operi Synagoga . Si enim nec praeverterimi illi , nec isti ex opposito distulerunt hi eadem profecto die utrosque celebrasse, perspectum est. Cum itaque Christum definitam ex Lege ciem minime praevertisse sin anteacta Relectione multis probaverimus argumentis x illud nunc rhIiquum est , ut ne ipsos quoque Judaeos h contrario distulisse demonstr mus . Ouod utique recto ordine fiet , si quas quique proferunt dilatae ab ipsis Paschalis solemnitatis rationes , elumbes prorsus , ac futiles ostem
II. Judaeos itaque distulisse , putant aliqui, ex veteri Maiorum decretos quo statutum aiunt , ut siquod semim solemne Sabbathum nullo praecederet , aut sequeretur medio , in Sabbathum transferretur, ac una , C dem te die utraque lalemnitate Iudaei defungerentur e ne geminis Contianuis diebus feriantes in regione tam calida, grave a cibis, quos biduo ibio recentes parare sibi non poterant, & a mortuis , quos sepelire ne bbant, incommodum paterentur . Eaque de causa Paschalem solemnitatem seria sexta anno illo recurrentem , in subsequens Sabbathum transtulisse . verum di commentitium Decretinn est, di ratio Decreti commentitia. Decretiam, Inquam, commentitium et cum in ipso Thalmude sectet faeca s Cap. S. sermo fiat de folemnitatibus Sabbatho tam is , limeantecedant, seris subfremantur s omnino celebrandis. Quin & hoc ipso, quem ducimus , anno I 18. Pentecostem Sabbatho coniunctimi diuincta dse ee.
hrarunt Iudaei, ut plano geminis continuis diebus feriati sint. Commeta, titia quoque allata Decreti ratio est: cum & in magnis solemnitatibus sae ipsa etiam Paschatis die prima cibos ad esum parare Iudaeis liceat et Exodi I a. v. 16. & mortuos ad vesperam sepelire nil vetet, ubi in diem alteram sepultura differri nequite ut est quotidiano experimento com
III. Distulisse Iudams voIunt alii , ut in Christum ipso Paschatis die
saevire liberius possent, iudiciumque in illum exercere e quia , ut est apud R. Moysem mimonidem lib. Hi at Sanis in Cap. II. udieet rerum rapit lium non tiudieant in die Paracte e Sabbathi, aut die festo. Quod sane perperam est excogitatum . Quamquam enim secundum leges, & consuetudines
suas Christum Judaei ipso Paschatis die iudicare non possent; quod tamen factum attinet, ipsa Euangeliorum Historia satis ostendit , nihil illis in in Chri-Disi liroes b, Cooste
370쪽
Christi capite iudicando minus curae fuisse, quam ut rito , & secundum jura, probatasque consuetudines judicia fieren . Etemni & juxta c
diti e & tamen totam noctem in Christi iudicando capite contrivere ,
Cumdemque prosunta , & cncubia nocte ad Annam , & Caiphain d duxerunt , nec nasi oborto sole ad Pilatum Praesidein rapuerunt. Adeo Christi causa secundum leges, & consuetudines Iudaeorum tractata non est. Certe Cliristum alias in ipso Encaeniorii in festo , ut est apud Joannem Cap. Io. , & in festo Tabernaculorum , ut legitur Cap. S., lapidibus obruere conati sint , nihil tantorum festorum religione prohibente di quid ergo mirabimur , quod oblata demum occasione , eumdem in talemnitate Paschali judicaruerint, crucifixerint 3 Adde, Christum in manus udaeorum a Juda proditore non fuisse traditum, nisi peracta iam Coena, adeoque coepta iam solemnitate Paschali: quo tempore differri nequibat, utpote quae jam a nobiliori sui parte exordium habuisset. IV Demum distulisse Judaeos, contendit Gerhardus Vossius Dissere. a. de temp. passionis F. Id. agitque cum illo , propterea quod aliam a Chri No Domino computandae diei Paschalis rationem militent. Quod ita facilian exponit vir alias eruditissimus: Leg aes apud Antiquos, quomodo udaei sante receptos Caesaris fastos , observarint veros Lunae motus , di momenias attenderint ae v. -ι σ-ι , me a visione eitis prima r fastis vero iis ex Augum mandato receptis, numerarint secundum medios Lunae motus, di foderis utriusque exutis . cui re fudius Caesar Equinocti- , quod ante a Judaeis tertia Aprilis die statuebatur , fim dierat in vigesima Dinta die Martii . seuoties igitur deeima arta Luna primi Men- fi praemerteret AE inoctium , Paschalem diem non agebant festum ; fed expectabant , uotest foret AS iramim , di post illud demum , hoe est , simul ae Sol signi- Arietis ingredi eoepisset, Pascha comedebant. Christas proinde ex lege M alea observavit: Deroem diei decima quartae Nisan et sed Judaei proceres , quia tum nondum foret aequa noctiam , distulere in diem proxim me ut ita post aequinoctirem festum aritarent diem
Paschatir fecundum confiet retinem e tam , ex quo amum more Rcimano computarenti
Atque hinc mire eluxisse divinam providentiam, subjungit Vossius, quod, cum alio die Christus , alio proceres Judaei Pascha celebrarent et sta factum sit , ut qua die typicus Agnus erat edendus ex lege Mosaimi, verus Agnus oblatus fuerit a Judaeis, atque ita veritas typo optime respon
Egregie , scilicet, dictiim , at nihil hic Vossio probatum video Probandum Vosso, ejusque gregalibus esset, Iudaeos iam tum a Christi
Domini aetate Caesaris fastos recepisse , eamque consiletudinem Anni moere Romano computandi ea iam aetate tenuisse et quod illi non modo non probant , sed consat insuper esse falsissimum . Secundum enim hanc computandi rationem , quae post eversam Jerosolymam per multa jam saecula apud Iudaeos obtinuit , numquam Pascha incidit an secundam , quartam , & sextam fersam e ut ex illorum canonibus liquet , ipsoque
eXPer mento probatum habent. Aben EZra autem In Commentario in Exodum Cap. 23. ingenuo fatetur In Misena , ct in Thais de exempla his ri , qui bis probari Iotes , Pascha incidisse in fecundam , quartam di in sextam feriam .