장음표시 사용
71쪽
De septima praenunciati Chri ii nota : Non purum h
mitum uturum, sed hominem Deum, cum
hominibus conversantem. I. x x Irum forte videri queat Iudaeos . 8ui in reddenda promisi sibi 1 liberatoris imagine , audaci adeo si beroque usi sunt penicillo,
ni illum , contrae quod veritas habet , gentium domitorem di bellacosum seopiarum, ductorein, ac prorsiis immortalem effingerent , eumdem taemen squod verissimuin erat J Deum verum, factiun hominem , &cum hominibus conversantem , ne leviter expressisse - Nihil tamen est quod miremur , si alterum , quo tenentur , errorem attendimus . Fecit hoc enim fatalis, illa, qua iamdudum laborant , Mysterii Trinitatis ignoratio. Cum enim, promissim sibi Messiain , liberatoremque, a Deo mittendum tibique legerint; Dctun autem uti narii ret , ita re persona imum, non trinum agnoscant et necessariae conseoitione factum est , ut Messiam illum iuvim , non Deum , a quo mitti debuit, sed alterum a Deo , sibi fingerent . Cum contra, si Deum de Deo, lumen de lumine, Deum verum de Deo vero , ut Catholica fides habet , genitusn agnovisIent , De um a Deo, in assiimpta hominis natura, mitti posse , de facili eomperissent. Ur sidiar hunc illis sempulum eximamus , nobilissimamque adumbrati Messi, nomin , ex qua maxime dignosci debeat, praefigamus , aC definiamuli, illud nunc, quod rei caput est , ex veteris Testamenta ora ulis , ostendere aggredimur et Messiain , tametsi mittendum a Deo Deum tamen , & ipsum esse debuisse , in assiimpta hominis naturae cum hominibus converiantem . Unde & hoe alterum Iudari simul intelligent et Deum tametsi individua natura , non ideo tamen persona Unum esses sed Deu in de Deo, ex ipsa aeternitate, mente genitum: ut &hoc pacto a genitore genitum mitti , in assi impia natura , ac etiam in tempore ni hal vetet , nihil repugnet ..
II. In eo sacroriim Oraculorum genere limpidissimum , disertiminumque illud mihi seinper visuin est , quod legitur in libro Baruch , qui thmetsi hebraice modo non extat, halaraicam tamen originem referte Ca p. v. Me est Deus noster , di non aestimabitur alius adversus eum . . Hie edim rint omnem viam disciplinae, O tradidit illam paeob pureo suo , in Israel dilectos M. Post haec in terris visus est , em eum hominibus conversatus est . De vero etenim
illic Deo sermonem fieri, ne Judaeos quidem arbitror negaturos et de suo inquam Deo , quem coluerunt , & adorarunt , a quo in disciplinae legem acceperunt. Is autem , si Barucho Ieremiae xcribae , & amanue s fides est, in terris visus est, At cum hominibus conversatus est. Quod sane aut nuspiam, aut in Christi promissi persona exitiun habuit. Deus igitur ille suit, & in terris visus , di cum hominibus conversatus.
72쪽
Reponent illi sorte , Demn , ex Baruchi vaticinio , iri terris vide dum fixisse , de cum hominibus conversaturum s non Persona propria dinaturae nostrae subst vitialiter unita , atque ita hominiun ocidis cor spicua , sed sola miraculorum , & prodigiorum patratione , quae in electi populi beneficium editurus erat. At si non alio pacti, Deus videndus fuisset in terris , tulisi singulare , ac peculiare ita futurum tempugpromisisset Baruchus , ut diceret, post haec in imis visus est et cum tot tam eaque Portenta atque prodigia, in tradenda disciplinae lege , diu ante edidisset. Ut sileam, Deum, quod in hominum beneficium prodigiae Patret , non idcirco censem , cum hominibus conversari, nisi quamdam nobiscum in natura comitatinionem , & societatem habeat. Accedit squod patrationem miraculorum Prophete quandoque notent , tamquam quid consectarium , ae veluti fructum Dei ipsius ad nos venientis. Isaiae
Cap. 3S. v. q. Deus ipse veniet, ct salvabit nos et tunc aperientuae oculi caecorum sin aures surdorum patebunt. Tune fallat ficue remus elaudus , di aperta erit lui amiareum . Et Cap. 23. v. p. Ecce Deus noster iste , expectavimus eum , O DIUambit nos . Isse Dominus , D'imremur eum , di ea tabimus , di latabimur in lalutari eius. Requiescet manus Domini in monte isto et di triturabitur sicut teruntur pale m pt sero , in extendit maxus Dar sub eo, sicut extenditur notans ad notantam , ct humiliabit gloriam eiust e m allisione mamum eius Non igitur eateruis ad novDeus ipse venisse censendus est , non eatenus a nobis est visus, ac nobiscum est conversatus , quod ejus nomine atque virtute ingentia sint merata miracula et sed quod prauens ipse , nobisque in humana natueta sibi enita conspicuus, miraculae illa patrarit, nostramque salutein sit ope- .
III. Pari, ad priuerri institutuin nostrui in , vi , ac potestate est Isaiae vaticinium Cap. U. v. La. & sequentibus , si penitas expendatim , & prsmis ultima conferantur . Aisi me ac si di et Israel , quem ego voco. Ego ipse sego Primur di e eo nomissimas et mav M quoque mea fundavit terram , et dextera mea mensa est Caelos . ---- Accedite ad me , et audite hoc e non a principio in abom-dito laeutis sum et ex tempore antequam fieret ibi eram e et nunc Dominus meus ms me , et Spiritus eius is Ma o dicit Dominus Redemptor tuis sanctus Israel et Eeo Do- . minus Devr tuus , docere te milia , gubernans te in via qua ambiaas. En tibi De-Em verum , finem utique atque principium rerum omnium , Celi , &terrae conditorem , qui se a domano suo missim dicat ire talutein , &redemptionem Israelis . Deum ergo de Deo fateri necesse est, Deum verum de Deo vero , ad salutem homanum missum ., ut in assunda natura Israelem redimeret . Quis ille porita, nisi Messias Israeli , ac per Israelam inundo proin illus p .
Iii eumdem plano sensim Cap. m. v. Ig. me dieir Dominus: labor mypti, et negotiatio aethiopiae , et Sabaim tibi sublimes ad te transibunt , di tui erunt: psee ambulabunt vincti manibus , et te adorabunt di teque deprecatavitur et tantum in cetest Deus, et non est .absque te Deus: vere tu es Deus absconditus, Deus Israel S - .maror .. Et hic quoque qui loquitur , verus Deus este me dιcit Dominus,et , neque enim alium ea formula loquentein inducunt Prophetae. Is itidem
quem alimuitur ,. Petrinde verus. est Deux , iii Braelis Elutem missis :
73쪽
Deus Inquam absconditus , a nobis exorandus , & aedorandus i absque
uo non est Deus , hoe est , qui solus est Deus, ex trita loquendi
brinula , stipe rIori capate usurpata , v. f. Hac dicit Dominis Rex Israel, ct redemptor eius Domino exercum met ego primas, di ego nemissimus , di absque me
non est Deus. Qui igitur in salutem Israelis venturus erat Deus verus est a Deo vero missus cum quo tamen unus , ac solus est Deus , unitate nempe naturae etsi persona ab eo distinctiis Nec absimiliter Zachariae Cap. a. v. 8. & sequentibus , Dominus exe cituum , sese a Domino exercit muri inissirin dicit, bis, ac etiam tertio amissim autem etiam ad gentes , rit & illae ad Deum converterentur ,
eiusque tunc demum populus fierent - me Lcit inminus exercituum: posts riam misit me ad genter , qua spoliaverunt vos et qui enim tetigerit vos di tangit pupillam oculi mei. . Quia ecce ego imo manum meam super eos di in erunt praedae his qui semiebant sibi et ire conrefretu quia Dominus exerrituum mast me is Laada , cristare filia Sion , quia ecce ego vento , et habito in medio tui , ait Dinnums . Et applicabuntar genter magia ad Dominum in die illa , di erunt m Si in Populum , in habitabo in medio tui , di sies quia Dominus exercituum misit me . his non
hic Deum verum a Deo vero missiim intelligat: Mestam Deum , a Deo Palle , cum quo tamen natura unus est Deus , etsi persona distinetiis ab eo p Observatio, est Augustini lib. ro. de Civi inte Dei Cap. go. Mee dicit
Zominus omnipotens s a Domino omnipotente se missum . Quis hic audeat intelligere
nisi Christum Iomentem Quod idem ex astero naris formae oraculo Intulerant Patres Concilii Sinniensis si ex Geneus scilicet sisto , Ca P. I S. v..2g. Dominus pluit super Sodomam , di Gomorrham , fiamur, di ignem a Domino de Caelo .. Ita quippe Anathemate I . pronunciant laudati Patres, ut est apud Hilarium libro de Synodis i Si quis, pluit Dominus a Domino , nunde 'tio , ct Patre intelligat , sed ipsum a se dicar plius di amaehema sit .. Pluit enim D
IV. Confirmat ista vel maxime , quod promisso Messiue tributas diu,
nitatis praerogativas legamus , characteres , ac titulos iis ipsis scripturae locas , quos de Messia scriptos , Judaeoriam vulgus agnoscit: Ut perennitatem, Psalmo I. v. s. Fermanebit cum Sole , di ante Lunam , in fenera- ratione , di generationem . Totius mundi dominatum di v. S. Dominabitura mari usque ad mare, ct a flumine usque ad terminor Orbis terrarum. Adorati nis ciritum eidem a Regibus exh ibendum 3. v. II.. Adorabunt eum 'mer Rem res terra, omner gentes semient ei. Miserorum laberationem per ipsum afferendam et v. I S. Parcet pavetri , in inopi , ct animas pauperum salvas faciet et ex curis et iniquitate redimet animas eorum. Bened restionem. gentrias omnibus largiendam et v. I S. Benedicentur in ipso omnes Tribus terra di omnes gentes magnificabunt eum . Nomen eius ita aeternuim benedicendum e v. II Sit nomen eiuThenedictum in facula, oente Solim permanet nomen eius , v. ult. Benedictum nomen maiestatis eius in aeterarim , ct replebitur maiestate eius amnis terra . A ternitatem demum et Michaeae Cap. s. 6 a. Et tu Bethleem Ephrata , parvasis es in milibuX uda et ex te mihi egredietur, qui sit dominator in Afrael: di egressus eius ab initio a
diebus aetermiatis. Futile quippo est quod nonnulli Rabbini reponunt, Messam ex aeternitate esse oportere , in mente divina dumtaxat , non in seipso
74쪽
se . Nihil enim peculiare di ac singulare haberet eo ex capite 3 cum ex
aeternitate in mente divam sivi quaecumque creaturae , ex IPsarum etiam conditione vilissimae. Nec modo Divinitatis praerogativas, ac notas promisso Christo tributas legimus , sed & distinctiim Dei nomen eidem assertum et Isaiae Cap.
s. v. 6. Parti vi natus est nobis , di filius datus est nobis , O factus est nixeipatus f per humerum eius. Et vorabitur numen ejus, admirabilis, consiliarius , De is, se
ris, pater fulmi faciat , dirimem pacis. Ingentis enim audaciae est, Dei nomen in eo Isaiae Oraculo expuniun velle , quod & Textus hebr eus , & Chaldaicae paraphrases, & versiones Syriaca , di Arabica constantissime retinent. Sed nec qualectimque Dei nomen Messiae tributum Iegimus , sed se-erum re messibile Tetragrammaton tib a . quod nulli plane creaturae quantaimlibet praecellenti, per figuram, & translationem accomodari potest, sed huic uni designanao consecrarer, qui solus natura sua verus es Deus. Videas id in Jeremia Cap. 23. v. s. Eece dies veniunt dicit Dumimus , O fuscitaba Daraid germen iUtim: et regnabit Rex , di sapiens erit; in faciet iudicium , di institiam in terrae. Quod certe de ventum Messia dictuin , ne Judaei quidem inficiantur. Tum sequitur e vestigio: In diebus illis falvabitar
uda , in Israel habitabit confidenter, re hoc es nomen quod vocabunt eum Dominis clus noster. In haebreo vero , Pro Domistis, est nomen librea . Uti Sc Cap. 33. v. Id. & sequentibus , ubi eadem sententia paucis immutatis recitatur e Eue dies veniunt dicit Dominus , di fuscitabo verbum bonum , quod locutus sum ad domum IsraeI, ct ad domum a. In diebus illis , di in temdiare illa, per minare Deiam Datita permen iustista, cir faciet indicium , iustitiam in terra. radiebus illis fasiabitur uda , re percalem habitabit confidenter , di hoc est nomen suod vorabant eum , Dominis iustas noster v apposito perinde nomine Jehova isoco Domina, in Textu hebraico, ut proniassus Messias, venturumile Salvator et veri propriique nominis Deus intelligatur. U. Non me fugit , quantum Judaeorum oculos Urat illa tam eleganstainque distinista Dei appellatio , prnnisso Messie tributa, ac per nomen etiam Tetragrammaton ova, qtiod de nullo plane, nisi genuem Deo , figurath dicitur. Idcirco illorum aliqui, Aquilam, Symmachum, The dotionem, Semichristianos IudaiEantes secuti , Dei titulum ex Isaiae
oraculo audacter expungunt. At ut diximus , audaces interpolatores fassi convincunt, Textus hebraicus , Paraphrastae Chaldaei, versiones SDriaca & Arabim, Dei nomem , ac titulum referentes. Alii ingemimini Jeremiae contrarim petulantius grassantur et iique duplici ordine distmguunmr . Alii enim segi nolunt , hoe est nomen, qIod vocabunt eum, Dominus ustus noster quo signi catur , Christum venturum a fili fidelibus vocatum iri, Dominum justum nostriim , seu Dominum justificiantem nos et sed violato, pro nutu , sacro Textu , legi malunt, hoe est noemen quo vocabit eum Dominus , astus noster , quasi Mesilas vocandus sit a Domino , ustus noster et non ipse tamen Dominus Deres sit. Verum reclamant Hebrarum
ci Codices , punctus , & apicibus Maii reticis illustrati , Paraphrases Chaldaicae, versiones Syriaca, di Arabica, verbum plurali munero v
75쪽
er mi, non singulari vocabit referentes , ut plane fideles vocalitro , rivocaturum Dominum noeent. Ut mittam , Detun , si iusti nomme Messiam vocaturus erat, non utique dicturuin i Justus noster , seli iustificans nos , sed potius 'ustus vester, seli iustificans vos: c unis non Deum, sed populum iiiitificaturus esset 3 Idci reo caeteri, eo relicto suffiigio, cum Messiam Dominum justum nostriim ipso nomine Asmia nuncupatum, hoc loco videant, eo se recipiunt, iit dicant, ipsim quoque Tetragrammaton nomen peiada, non per proprietatem quidem, sed per translationem, creaturis quandoque tridui sacris in litteris . Ut Genes. 22. v. Id. Mons super quem Abraham sacri cium obtulit, dimis est Dominus videt, usurpato perinde nomine Jehma, i co Dominus; quod illic vidisset Deus, probassetque Abrahe obedientiam . Exodi I . v. I S. altare constructi im a Moyse ab eodem di inim est Dominus exaltatio mea , usurpato nomine petam; quod ibi Deus Moysem exaltasset, concesta illic victoria de Amalecho. EEechielis Cap. . v. 3s. Jerosolyna a dicitur Dominus ibidem , per vocabulum Phraa. Aberrant nihilominus isti toto ostio s nec suis illis exemplis quidquam evincunt. Nec enim mola S, nec altare, nec Jero syma, ehma , seu Dominus absolute dicuntur; sed addito ubique vocabulo aliquo, exercitam illic operationem
significante et nempe Dominus videt , Dominas exaltatio 'ma, Dominus ibidem .
Quare non ipsam Dei essentiam atque naturam , illis rebus convenientem significat nomen Zehma , sed divinam tantum operationem atqUe vi tutem , iis in rebus elucentem. At in laudatis Jeremiae locis, Messiasietava iustus noster simpliciter dicitur: quo quidem Dei natura atque Essentia, uti Messiae propria denotatur. Maxime cum Messias persona quaedainiit , quae linius appellationis capax esse potest, caetera laudatis exemplis
allatas inanimata proritis in quae Dei nomen simpliciter , & absolutestim uni , cadere non poste, nemo non videt. Quare non modo Deus
in Christo , ae per Chrissum justificat nos; sed i emet Deus est, in
tia nHra , ut habet textus hebraicus, hoc est , auctor iustitiae nostrae. Non est tamen dissimulandum , non deesse eruditos Interpretes, aCsim me Catholicos , qui ad secundum Ieremiae locum mendum irrepiditium putent in vulgata versione e ac pro voeabunt eum, legi velint vocam, ni eam , ut non au Christum promissium , sed ad Jerosolimam , cuius ibi mentio est , appellatio illa cadat , Dominis ustui noster . Et quidem generis feminini pronomen reserunt exemplaria nonnulla latina , ac spicquoque Textus hebraicus hodiernus. Septuaginta tamen Interpretes, Pamrahastae Chaldaei, diversio Syriaca habent generis masculini pronomen. Quae haud levem suspicionem ingerunt , vitiatum ibi potius elle hodiernum Textum hebraictim , quam vulgatam Ecclesiae versionem . Maxime cum versicillus ille decimus sextus Capitis 33. nuda sit repetitio vers biculi sexti Capitis 23. ubi masculini generis pronomen , sine controverisi positum est. Uictimque tamen se res habeat, quisquis in postreino I remiae loco , eum legerit, Christum eo nomine insignatu in agnoscet: D minus eboeta ) iustut noster, seu institia nostra. Quicumque vero eam legi maluerit 1 Christum nomen quoque latim, spirituali Ierosolimae, hoc est, Ecclesiae communicasse, concedere compelletur. Quae duo ad praesentem squam
76쪽
uam hic digimus causam ex aequo referunt . . Seu enim libama iustis ster , hoc est , iustitia nostra Christus est appellatiis , seu suum ipsius notamen Misoa Ecclesiae sponsae suae commune voluit este, Deum illum esse
VI. Dispendium .perae fuerit intactum , hic praeterire celebratum Zachariae vaticinium , quod uti in Jesu nostro impletum memorat dilectus Apostolus Cap. I Euangelii , v. 3T., ita luculentum est divinitatis
argumentum in Christo praenunciato . Extat illud Cap. I a. v. Io. his verbis expressum e mundam super Domum David , di super habitatores Zertisse lem Spiritum 'atra di precum'. O aspicient ad me, quem minxerunt. Ex quo
ita colligere licet: Qui illic loquitur, Deus venis prosecto est, nec enim alius Spiritum gratiae , & precum simet domum David i & stiper habitatores seriisalem effundere potuit, nisi Deus: is ille porro futurum spondet, ut in ipsum aspiciret Ierusalem habitatores , ipsumque configant a
Deum itaque in alii impia certe natura, & aspecturi erant, &confixuri Ierosolymorum habitatores: isque vicissim humanam naturam assumpturiis erat, ut ab iis configi posset. Non tum inscius, variare Hebreorum exempla, Si expressas inde ab amtiquo versiones, graecain, syriacam, inrabicam, ac in nonnullis Hevbrporuin exemplis legi de arous confixerunt , in aliis recarius insultaverunt et nato nimirum errore ex duariim quam similiuna litterarum hebraicarum tiajectione , ' daleth , & resti . At praeterquam melioris notae cod ces, ac longe plures priorem loestionem referunt , eamoue calculo suo probavit Joannes Euangelista hebraeus ex hebraeis , laudato iam Euangelii loco legens , videbunt in quem transfixerunt et utcum8ue tamen legere lubeat, perinde Iesu nostro Patiente impletum iure diiatur vaticinium
Zachariae , cum N illum Iudaei confixerint, & illi cruci affxo Judaei petulantius insultarint et De quibus narrat Matthaeus Cap. 2T. v. So. Prat reuntes autem blasphemabant eum moventes tapita sua , di dicentes e vah qui defruis templum Dei , di in triduo illud reaedificas: Salva temetipsum: se filius Dei
VII. Caeterum , ne memorato sib huius disputationis initium obice teneantur Hebraei, quominus summum illud fidei caput agnoscant: neve Deum factum hominem a Deo mitti posse inficientur . quod plures in eo personas agnoscere reformident, alteram ab altera spiritualiter geni- tam , Deum scilicet de Deo, Deum verum de Deo vero e s quamquam est hoc ex momentis secundo ordine politis abunde probatum I PI nius tamen , ac luculentius , ex Psalmo t. & ex Psalino iv. demonuratur . Prioris haec verba sitnt v. T. Dominus dixit ad me, filius meus es tu, ego hodie genui te: postula a me , di dabo tibi gentes haereditatem tuam , , posse memtuam terminos terrae . Alterius autem v. I. & seq. Dixit Dominus Domino meosside a dextris meis , donee ponam inimicos tuos scabellum pedum tuorum . Uirgam virtutit tua emittet Dominus ex Sion , dominare in medio mimicorum tuorum e tu es
Sacerdos in aetereum secundum ordinem Melchisedech. ouo ex loco Christus noster tam luculentam aetem suae ab artemo Patre generationis Pr bationem eruit , ut Pharisaeis ora pricius erit et Ut est apud Matthaeum, H Cap. 22.
77쪽
Cap. 22. v. qI. Dum enim inquit Regius Vate e D minis dixit ag mei
Itur mem es tu , ego hodie gravi te e dc rursus di dixit Dominus Domino meo e
in splendis ibis Sanctorem ex utero ante Laciferam genui te s duas profecto pe sonas secum veluti Ioquentes inducit s alteram ex altera genitam , dcciuidem eX aeternitater atque ita utramque divinam i cum nihil ex aetem itate ut praeter Deum. Perfatuum enim est, quod recentiores Hebraei nonnulli contra Maiorum filoruin fidem commenti sunt , verba hare Davidis ipsius esse Salomonem alloquentis. Quis enim Salomonem , aut alium quemvis homminem in Splendoribus Sanctorum editum dicat i Quis ante Luciferum genitum fabuletur 3 Quis Salomonem , aliumve mortalem Sacerdotem aeternum commentus est unquam , ac etiam secundum Ordanem Mel-.ehisedech 3 Quis Davidem Salomonis hostes ad illuis pedes prostravi si sibi fingat i gentes illi in haereditatem dedisse, totumque terrarum or hem possidendum contulissep Non alterius ergo, nisi Eterni Patris verba illa esse possitne aeternum filium alloquentis, in quem umim cadere Pos sunt; ut multis ostendit Apostolas in Epistola aci Hebraeos Cap. I. v. ydi s . & Cap. T. v. g. Plura addere facile fuerit, sed iam satis est probationum . Audiendi modo Iudaei in oppositum adnitentes , Christumque a Deo promissum puritim hominem furiimm ostendere aggredientes. At ut multa ad suanx illam perfidiam sustinendam congerere solent, quae intra breve sinetiuinexpediri a nobis , atque refelli omnino non possimi r idcirco istuci operis in alteram Exercitationem polemicam mittuniis, majori vita Perficiem
78쪽
Turiorum promissi sibi Grim divinitatem ne vitium,
momenta refelluntur LL TI Romissi Mesiuae divinitate, quantum ex veteris Testamenti oraci 1 lis licuit, bono in lumine collocatari id unum nobis in presei
ei relaquum est , ut Iudaeorum conatiis improbos , queis Iutdisiunae verstati nebulas ossundere moliuntur , vanos prorsus, atque irritos ostendamus . Qua in re id unum dolet, quod ab Arianis , ae Socinianis eodem errore implacitis vires accipiant quibus in oppugnanda fide catholica aridaeiores fiunt, ac valentiores. Hujustamen, cujus hic causam agimus spraesid1o tuti, foederatorum Synagogae militum tela eadem arte & vh
Hoc itaque parilogismo, Ddiei primum ire aciem veniunt is Deus , in qui imi venturum Christum, hisee verbis promisit Moysi se Deuteron
mii CaP. IS.. v. IR. Prophetam fuscitabo eis de medio fratrum fusaeum similam tui ; in ponam Uerba mea in ore eius, loquetur e ad eos omnia, qua praecepero illi a
Non esset autemsimilis Movsi , sed eo longe major , si Deus re ipsa foretis Qua ratione cum Moyse aegniorem fusi Apostolus noster, ad Hebri T. v. 3. Amplioris gloria iste prae Mopse dentis est habitus s. quant) ampliorem honorem habet domus , qui fabricabit iliam. At quidni, quaeso, , ex quo Deus. factus est homo , ex conditione assiimptae naturae Moysi simalis esset , qua no his omnibus ab eodem Apostolo similis. dicitur p Ad Philippenses a. v. T. In similitiatam hominism factus , in habitu inυentur ut homo. Tainetsi ex divinae naturae conditione Moysem infinitis titulis antecellat .. Urgent nihilosecius i Adeo non erat Christus noster verita Delis , ut meliis se I Deo derelictum falsiis sit , de Cruce exclamans.s Dem mem smis meus, ut quid me dereliquisti t Nempe id nesciundi raret homines, &in isto argumenti genere minus versati s & eruditi , in extrema vitae Peri
do Divinitatem Christum Dominum deseruisse foris , ut non esset illi ad defensionem contra tortores , atque carnifices s. quo acerbius pro nobis pati posset: non deseruisse tamen intus quoad unionem hypostati- eam , ut Deus , Deique filius semper esset . Utia de re plenius disputMbimus laeo suo. Quamquam si quoad unionem humstaticam in extrema vitae periodo deseruisse fateremur , Iudaei vel ex hoc capite causa eaderent. Inde Quippe consequens esset , christi Domini humanitatem toto antea vitae decursu ea unione hypostatica suisse donatam. II. At ecce insurgit illorum unus , qui in rebus nostris, atque in libstoria Euangeliea prae carieris Sodalibus versatus videri amati inque adeo conscius sibi erat aesiis noster , non esse se Deum , ac Dei filium , imo ore Christum a lege promissum , ut quamquam per circuitiis , & ambages , cum sese quandoque Faectaret, numquam tamen aperte, distilline,
79쪽
conceptisque verbis eum se Praebuerit , ac venditarit , a Judaeis quantumlibet Provocatus et Joann. Io. v. 2q. Circumdederunt eum rarat , dissic bant et , quousque animam nostram tollis i Si tu es Christus, dic mois palam et Quinetiam Mattilaei I6. v. ao. Tunc Dacepit Discipulis suis , ut nemini dicerent, vitia ipse esset i rei Christus . . A. . dubiis nam, quaeso, haec edisserit Recutitus p Christianis non puto historiam Euangelicam probe callentibus: Turcis fortasse, aut Sinis, nonnisi Alcoram eliriae, & Conlacri somnia lectitantibus. Quotquot enunEuangelium evoluerimi, norunt sane, quam saepe, quam clare, atque di--stincte Clitastum sese, Deique filium dixerit Jesus noster: Joannis Cap.
c. v. as. Dicit ei mulier Samaritava, scio QNa Messiar vexit , qui dieitur Chri sus. Cum ergo venerit ille, ammciabit nobis omma. Dicit ei sesus, ego fum, quilogum ieeum Matthaei 26. v. 63. Princeps Sacerdotum ait illis Adiuro te per Deum vitium, ut dicas nobis fi si tu er Christus , filius Dei visi. Dicit illi istis, ta di
xisti . Hoc est, ex Hebraeorum loquendi formula, ita est , ut dixisti .
Marci Cap. I g. v. 6s. Summus Sacerdos interrogabit eum , di dixit ei: Tu es Christus filius Dei benedicti esus autem dixit illi, ego sum. Lucae Cap. 22. M. 6. Et ut factus est dies , ramenerunt seniores plebis , di principes Saeerdotum , di Scribae , Ur duxerunt illum in concilium suum dicentes , si tu es Christus, die nobis . Et ait illis et si vobis dixero , non credetis mihi et si autem di interemero, non respondebitis, neque dimittetir. Ex hoc autem erit filius hominissedens a dextris tam Tutis Dei. Dixerunt autem omnes, tu ergo et filius Dei t Oui est , vos dicitis , ouia era sum. Hoc est, ego fitin uti dicitis. Unde subiunxerunt. Ovid ad hue desideramus tecti tum p Ipse enim audivimur de ore eius; nempe esse te nitum Dei. Ioanms Cap. ita v. 36. mos dicitis quia blasphemas , quia dixi,filius Des
git enim Evatagelistae Respondit eis usus, is se vobis, di non crediti et Neimpo quod ex me quaeritis, loquor vobis, nec tamen creditis: opera, qua ego facio in nomine Patri mei, ecce testimonimn perhibent de me: fed vos non creditis, quinnsn estis de mibus meis. Imo usque adeo palam se , aperteque Dei filium e buerat Jesus noster toto vitae decursu, ut hac ipsa de causa a Judaeis ad mortem postulatus sit. Nos legem habemus, alabant illi, in scandum Ierem debet mori , quia filium Dei se fecit: Joan. Is. v. T. Quotquot etiam illi primitin adiunxerant, eumdem uti Messiam, seu Christum a Lege, de Prophetis promissiun habebant: Dan. I. v. gI. Andreas invenit Simonem bis dieit ei, invenimus Messiam, quod est interpretatum Christus. Et v. s. 'menit Philist y Nathanaelem et dicit et , quem feripsit Moyses in Lege ct Prophetae, invenimus uson filium postph a Naxetreth. Qitia ergo Apostolis pra ceperit Jesus , ne cui tunc dicerent, ipsum esse Cnristiuns non ideo tuit quod talem se ipse non praeberet, palamque non praedicaret: sed quod unitis tunc Christi missionis tempus esset, non item Apostolorum e nec
in hujus ministerii partem ingredi possent ii, nisi post Christi moriemis N illapsum Spiritus S. Prius enim pro tuenda veritate. Iesum mori neces se fuit , quam caeteros pro eadem illa vitain Profundere.
80쪽
Sed neque se Deum esse tacuit Christus, quamquam ex ore eius inim quam vox illa prodierit, Deus ego sum: quia eos sibi titulos sumpsit , qui nni Deci congruunt; undo & ipsi Ii id es latis dignoscerent, eum pro Deo
prorsus haberi velle. Hinc Joan. Cap. s. v. II. cuin Ila Judaeoruin coetu dixisset Christiis: Pater meus usque mias operatis , di ego operor , mortem illi statim intentarunt, quod ea loquendi ratione Patrem fiam diceret Deum saequabem se faciens Deo. Non abstini liter Joan. Io. v. 3, Cum alio in coetu
dixisset Christus, Ego, oe Pater unes unitis; Divinitatem sibi his verbis at tributam intellexere sudari, sumptisque, quibus illum obruerent, lapid
hiis dixere e De bono opere non lapidamus te , sed de blasphemia , quia tu homorum sis, facis te ipsum Deum. Rursiis Joan. 8. v. 38. cum perinde dixisset Christus, Amen amen dira vobis , antequam Abraham fieret , era fum et arro gatam sibi eo verbo Memitatein, divin Ratemque intellexere i eaque de causa, tulerunt lapides , ut iacerent in eum. Cur porro non ita perinde distinctis, conceptisque verbis Deum sese dixerit Christus toto mortalis vite tempore, ac sibinde dixere, atyue scripsere eiusdem Discipuli, & Ap stolis ratio in Promptu est: quod necdum tunc Trinitatis Mysterium expresse, distincteque revelatum esset , sed subobscure tantum, & in velamine Sacrificiorum , & figurarum adeoque periculum esset, ne hac ipsa
de causa Christi praxlicationem Judai rejicerent , si Deum a Deo si quem personas non sectis ac natura unicum noverant nusium audimrent e donec illapsu Spiritus S. plenioris, distin stiorisque revelationis recipiendae capaces fierent. Neque enim aestimare par est , Judaeorum vulgus ullam tunc Mysterii Trinitatis notitiam habuisse, nomineque selii Dei, quod sibi sumebat Christus, alteram Trinitatis personam in tellexisse ejusdem cum aeterno Patre naturae, atque hubstantiae r sed si gularis dumtaxat sanctitatis , & excellentiae virum a Deo ad salute in
Israelis specialiter massi uia. Non est itaque cur silentium Christo nostro
III. Nova tamen hic oritur difficii Itas, quae, ut aliquos maelo torquet, ita a nobis resolvi postulat. Sit ita, inquiunt aliqui , Christus se filium Dei vocitarit, eoque illum ornarint titula Apostoli eius, atque Discipuli saltamen nonnisi filius Dei adoptivus erat , ea videlicet adoptione, quae ex gratia , singillaribusque Spiritus S. donis sobolescit , non filius naturalis ex ipsa Patris substantia genitus , et iisdemque naturae divinae commmunione consubstantialis . Id ex duplici Scripturae loco colligere sibi ubdentur . Primus occurrit Ioan. Ita , ubi ciun Christus adstantibus Judaeis se ipsiun Dei filimn mmcii passet , iique idc rco commoverentur, eumquCIapidibus oppetere vellent, quasi per sunt am blasphemiam Dei titulos sibi arrogasset ; Christus eorum impetum sedavit his verbis , quibus
emissiun verbum interpretatus est ..& emollivit, v. 3q. Avnue fcriptum est in lege vestra, s Psal. St. ego dixi Dii estis , di filii ebelli, o tinest Si illos dixit Deos s ad quos sermo Dei factus est, E non Potest folii Scripturae quem Pater fanctificavit seir misit in a foedum , vor dicitis, quia blas emas , quia dixi, filius De fum p EX
quibus ita colligunt et Idcirco probat Christus Dominus, nullam se blasphemiam admisisse , Dei situ titulum tibi arrogando, quia in Scripturix,