De soteriologiae christianae primis fontibus

131쪽

Ad examen verborum, quibus Christus in eoenae eucharisticae celebratione m0rtis Suae alorem S0leri0l0gicum expreSSit, quae que Ssentialem n0Strae inquisiti0nis Iontem c0nstituunt, jam transeamus oportet. Alver eidem examini plures gravissimas inhaerere dissicultates ex contr0versiis hisce ultimis annis circa D0mini c0enam m0tis enatas et quarum n0nnullae 80lvi exigunt, antequam Verborum Chri Sti quae S0teriologiam pediant, determinali 0nem aggredi p0SSimu S, neminem latet uua pr0pter, etsi intentum nostrum nequaquam Sit,imne et Singula quaeSti0nes, quae circa Eueharistiae instituti0nem et signis eati0nem religi0sam disputari solent pertractare, Nu0d quidem praedesinitos n0stro operi limite l0nge praetergrederetur , in saV0- rem tamen lectoris et qu0 haec n0stra inquisiti lucidi 0 evadat,

189 vulgatas, d 0gmaticam p0tius quam eriti eam ind0lem, ut plurimum, prae se serentes et quibus sicut lim Lutherus et Calvinus, imo his pr0sundius relat malae e0nsessiunis the0l0gi inter se dividuntur, apud L0bstein s exp0sitas et dijudieatas est reperire. Anno autem 1891 Ad Harnae 2 pr0blema eueharisti cum generalioris, qu0d ei rea essentiam christianismi tuetur systematis lumine c0llustrans, religiosum e0enae D0mini a-l0rem in eo Si tum esse qu0d coena rdinaria, id est e0rp0rali S

132쪽

h0minis prim0rdialis uneti seu nutriti0, a Christo uerit benedicta sit an elisi eata, pr0 pugnavit. Cujus sententiae hist0ristum fundamentum esse serme nullum astili neg0li 0 0nsecerunt

asserti0nem, cui Ad. Harnael innitebatur, prius nempe celesiae saeculis, Eucharistiana Saepe saepius adhibita aqua l000 vini celebratam esse, ade0que elementis eueharisticis ut latibus speciale m0mρntum agnitum n0n SSe labilem im err0neam demonstrantes. Verum pr0 testantibus et rationalistis, ten0ri et caraeteri c0enae D0mini erili ea meth0d determinandis celeberber0linensis pr0DSS0 Viam praem0nStraverat et a ii inquisitionem suam publiei se ei juris ad 0diernum usque diem,m0n0graphiae et e0ntribuli 0 ne n0Strum ire pr0blema e0nscriptae, in lucem edi n0n e SSarunt. M0x enim A. Iuli sther distincti0ne induet inter c0enae eueharisti eae larinam paulinam PauluS, Luca S et petrinam Marcus, Matthaeus , haeque altera prae pri0ri, sub alione delitatis hist0ricae praelata, exinde, b silentium nimirum Marci et Matthaei mandatum instituli 0nis qu0d Christ 1 0rmae paulina d0eumenta adscribunt ut Spurium Sem0Vit Sicque omnem val0rem institutionalem a 0ena D0mini prae Seidit Im0, ratus

desum corpii Suum et Sanguinem eum pane et in unice e0mparasse et medium e0mparationi terminum in Verbis κλασευ et εκχυ sp ευου reperiri, e0enam euehari Sticam Sse essentialiter parab0lam abbreviatam, Sensibili 0d0 0rtem D0mini pr0xime Secuturam exprimentem. 8Serere n0n dubitavit 5 .

133쪽

Sensus itaque verb0rum a Christo super panem et calicem pro-Jat0rum, huc rediret sicut panis ille, ita corpus meum frangetur, sicut Vinum illud, ita Sanguis meus effundetur. Sententia quam 00dem ei me temp0re in lucem edidit F. Spitia i , Succe8Sum maj0rem quam praecedente nacta St. Jesus, ait d0 tu argent0raten Si proseSS0r, in eoena cum Suis ad mensam di Scumbens, in regia Su glori0S Se jam e0nStitutum imaginatus St, et ap0St0l0 Su0 ad mensam c0eleStem secum assidentes in phantasia aspexit. 0rmulas itaque e0nSe-erali 0nis quae dicuntur, juxta Sych0l0gie0rum Jesu Sen Suulnrali 0nem, id est eum respectu ad regnum eschat0l0gicum inter-Pretemur 090rtet. Hinc quum Supremam regni beatitudinem in manducati0 ne ipsius Messiae, traditi ut esca sanctis, Iudaei temp0re ne0-testamen lari e0ll0eatam putarent Christus dicend0 40 est corpus meum, hic est Sanguis meuS, ap0St0l0S suos summae elicitatis participes esse, sibi estinxit. Cui interpretati0ni essentialiter eschat0l0gicae ut stabilitatem e0mmunicaret et simul eath0lidum d0gma qu0vis sundament erili 00 carere dem0nstraret, duas firmare nisus est pitta asserti0nes sequentes Christus e00nam paschalem n0 celebravit;

2' verba Marci XIV, 25 Matth. XXVI. 29 Amen die vobis quia jam n0n bibam de h00 genimine vilis usque in diem illum, quum bibam illud n0vum in regno Dei, ad e0enam eueharisticam

Sunt reserenda : quapropter Vinum p 08t 0nsecrali 0nem adhuc est et dicitur vinum, et mentem Jesu regia eschat0l0gie haesisse ex ips0rum agi 0graph0rum testim0ni elucet. Deseripias sententia lex lus immerit muli lare aut negligere et realem qu Eucharistia eum paschate e0lligatur nexum 0lvere inspiciens, II. J. Hollgmann 2 ad interpretali 0nem tradi li0nalem magis accedendum c0nsessus St. Hinc, quum ritum omnin similem ritu quem I00dus seriens eum Iahueli 0pulus

134쪽

celebrasse deprehenderet, juxta laederis sinat lici tenorem coenae eucharisticae sensum determinans, ideam laederis seu ti boni expiatori Christi sanguine fundati, quam A. dulicher et

F. pitta ut adventitiam respuunt, tamquam indubie authenticam esse retinendam alte proclamavit. Verum quaeSli0, quanam ratione panem corpori u et 0ntentum calicis sanguini suo Christus aequiparaverit, tali declaratione n0 Solvitur an quia e0rp0ris sui et sanguinis sacramentum instituit an simpliciter, quia instantem corporis sui sortem sub hactione panis intuitus est et symb0lice expressit Hac in re Η. I. HoltZman ad parabolam, in quantum de genuina Christi intenti0ne restituenda agitur cum . dii licher recurrere praetulit Sacramentale autem dogma p0steri0ri temp0re ex aliarum religi0num in christianismum inssuxu natum censere videtur ij. Cui opini0ni, haec quam recentissime tuitus reperituriscar HoltZmann 2ὶ vicina est: qui enim parallelismum, qui interritum Exod XXIV, 3-8 et ultimam c0enam deprehenditur, in omnibus persectum esse putans, calicem e0dem m0d quo dimidiam sanguinis sacrificalis partem M0yses, in terram D0minum effudisse conclusit. Mirae suae asserti0nis capitale argumentum

calicis praem0nstrat, erui judicavit. Descripta pr0blematis eucharistici s0lvendi conamina, perm0dum e0ntributi0num christianismi riginibus investigandis inServientium, in usum exegetarum et antiquitatis histori0gra phorum, e0nstinnata fuerant. Docti 0ris autem criticae placita inter deles pr0testantes vulgare allab0rans, A. Eichori 3 80te-

135쪽

Ti0logiae et realis praesentiae d0gmata, qu0rum riginem ipsis des verbis, ueharistiam instituentis inhaerere evangelistae testantur, tamquam recenti0ri aetati Delus SSe am0venda, lectoribus Suis suadere aggressus est. Ssentiale Suae theseos argumentum in h00 0llocavit, quod narrationes evangelicas duplicem concepti0nem respeclive ex sesi c0enae D0mini et seriae VI' mutuatam, in unum Iudisse c0ntenderet. Utriusque dein sesti riginem pressius investigans, e0nceptum S0teri0l0gicum ex religi0sa primitivae e0mmunitati Spsych0logia eX0rtum, reali autem praesentiae d0gma exirientalis gn0sticismi influxuenatum Statuit.

problema eucharisti eum cum respectu ad chri Sl0logiam quacum inlime cohaeret, tantum enim valet 0ctrina reali praesentiae, quantum d0gma divinitatis Christi 0lvere sategit. Jam aulem, Si ipsi credamu S. christianae circa rium Supernaturalem et naturam divinam es fidei, origo SSet mere S

ch0l0gica discipuli imaginali 0nis impetu decepti, magistrum

redivivum videre crediderint, et e0nSequenter ut en ap0ea-lypticum Seu supernaturale habuerint ab altera parte, eS0lerica Primitivae c0mmunitalis convivia, n0n ex praecepi D0mini Sed juxta Essen0rum c0nsuetudinem celebrata et in sinem Sehat0l0gicum, ex Spectandae nimirum par0u Siae Saeptu repetita, parallel cum christ0l0gia gressu ev0lula suerint. 0 Paulus speculati0nibus Suis circa c0enam chri Stologiam e0nS0eianS, Eucharistiae Sacramentum adinvenerit: qu0d, qu maj0ri auc-10ritale muniret, in ipsum Christum transtulerit. Tand0m . G. 600lD 2 interpretali 0nem quam pr0p0nendo Ad Harnae recenti0res circa Eucharistiam e0ntr0VerSi a pr0

136쪽

vocaverat, eum quibuSilam modi si ea li0nibus et juxta n0vam meth0dum defendendam assumpsit Ratus nimirum Christum n0nnisi unicam Super elementa eueharistica pr0 nuntia SSe υλο- γιαν, hancque ad SubStantiam rei qu0d allinet, sic se habuisse τουτ επιι η σαρξ 0 καὶ τ α ια, quibus Verbi humana per-s0nalitas exprimitur hine Jesum ap0st0l0S 0 tuisse humanam Suam pers0nalitatem eamdem ad ips0rum vitam religi0Sam et s0cialem habitudinem seu relati0nem habituram quam habet ad vitam corporalem cib0rum sumpli 0, in serre sibi legitimum, esse conduxit. Formulae itaque euehari Sticae SubeSset 0mparati similis huic quae inhaeret verbis D0mini, Malth. XII, 49

num dum ten0rem Sacramentalem Seu magi eam n realis praesentiae e0ncepti0nem exhibeant, tamquam interp0lati Sunt habendi. Ev0lutionis quam circa e00nae interpretati0nem l0cumbhabuisse uel0 sibi essingit, ilia stadia deseribit in pri0ri, simplex haberetur panis manducali 0 in Secund0. ipsa Christi car Sum putaretur in terti haec ipsa ear 0sserri crederetur the0l0gi a s Cypriani tertium et desinitivum ev0luti0nis stadium repraeSentaret, et ab ipsa quotqu0 subsequente circa Missae sacris cium apud cath0li 0s he0riae adinventae Sunt, depen

2 Capitalium sententiarum ire quas controversia euchariSticae coaevae habitae sunt, expositionem in his pauci lineis contraximus. Completam certe earumdem descriptionem cum argumenti Omnibus: quibus innituntur, disti cultatibus quibus involvuntur et consutationibus circa ipsas exStructis, quum dogma praeSentiae realis circa quod primari versantur, in inquisitione nostra specialem locum non Ortiatur. hic curare non poSSumus. QuaSilam tamen circa VariaS, quae in coenae eucharisticae hodierna eritica hist0rica deprehenduntur tendentiaS, raptim tradere notulas, opportunum videtur. Varia verborum Christi interpretationi Systemata juxta reSpectivam suam inquisitionis me-

137쪽

in tanta Sententiarum quarum alal0gus haud aegre augeri p0SSet e0lluvie val0ri redemptivo quem in ultima coena m01 li

thodum et tenorem spectata, sub triplici categoria jure locari posse videntur. I. Primum systema illorum est qui ucharistiae fontes intra canonicos valore Striete historico gaudere et sensu litterat intelligend0se Sse propugnant. Hine Vocem si Si h qua in utraque consecrationi SIormula ad exprimendam relationem inter subjestium et praedicatum. id est inter substantiam panis et vini ab una parte et Orphi Suum et sanguinem, ab altera, Christus utitur, ut identitatem amrmantem et mediante trans substantiatione perficientem proclamant. Et pari modo, quia ex agiographorum testimonio si de digno, Dominus corpus suum dari pro multis et Sanguinem Iuum AES Se Sanguinem te Stamentarium, pro multis effusum, a stirmat, ideo soteriologici dogmatis proclamationem ipsi Christo Vindieant. Ita CATH0LICI, quibus hac in re etiam LUTHER Us adjungi potest: etsi enim resormator, Specialem impanationis theoriam tuitus sit. 0gma lamen realis praesentiae firma sidete nuit et defendit. I. Secundo Systemati pr0prium est quod Iontes nostros ut relativa saltem authentia gaudentes, at Sen Su plus minus ligurat audiendos propugnet. Ab altera parte, quum duae in coena euchariStica Sint actuum series, quarum prior speetat ritus a Christo positos et verba ab ipso prolata, id est benedictionem cibi et p0tus et formulas quibus relationes panem et Vinum inter et corpus ac Sanguinem Suum existente S, nec non morti Suae alorem redemptorium aperuit; altera autem, ipsam donorum a Christo porrectorum Sumptionem pro 0bjecto habet, hinc, quae Sub hoc alter Sy Stemate collocantur Sententiae juxta momentum quod utrique Seriei tribuunt ab invicem distinguuntur. Juxta primam itaque Sententiam, SSentiali coenae eueharisticae valor, unice in sumptione donorum a Christo datorum residet: praecipuum mju Sce typi exemplum praebet descripta interpretatio SPITTA; cui Sub respectu indicato, aequiparari potest opinio BRANDT, Die evangelische Geschichie una dem SyrunmdeS Christentum S, P. 285sq. Lei peti g, 895 balavus enim historiographu communem manducationem, christianam communitatem exprimere Opinatur. In secunda Sententia, primordiale momentum exclusive actibus et ritibus a Christo peractis adscribitur: et hic interpretali symbolica stricte diei obvia nobis occurrit : Dominus rumpendo panem et calicem enim tendo, instantem suam mortem exprimere intenderi l. Cujus opinionis antesignanum Vidimus . Ju LICHER, eui inter plures alio adjungi potest G. HOLLMANN O. c. p. 150 Sq. Juxta tertiam Sententiam, utrique actuum Serie momentum aliquod majus tamen priori quam alteri competere reputatur. Quam solutionem eum apparatu eruditionis haud spernendae, defendit P. 0BSTEIX. a doctrine de a Sa in te cene, LaUSanne, 889.

138쪽

suae Christus tribuit, determinando et indicand0, aptiorem esse methodum c0nduximus, ut in duabus distinctis paragra-

P. 78 sic loquitur : Ceci est mon corps dit Iesus en Ompant telain qu'il distribue a se discipies; cette coiipe est la nouvelle alliance dansmon an Vei Se Our ous, leur it-il e salsant circuler a c0upe ... Lesain que desii rompti0ur se discipies et qu'il leur dirtribue iis dolVent 'en Ourrir. . . De meme que je Ou convi a mange de cepain, inSi ous etes appetes a votis assimile les ruit de ma mort les esset salutatres de e doni moi-me me de ce corpS iVre 90ur OUS . Lobstet ferme consentiunt O. Η0LTZMANΝ,' SCHMIEDEL. Die neue3ten Ansichte liber de Urspruno de3 Abenam ahla, in Prote3tantische MonatSheste, d. III, t. 4. 1899. In quarta tandem sententia secunda actuum Series praeponderans asseritur minus notabili aut etiam accidentalis valor priori assignatur. Ila AD HARNACK, cui, etsi non in Omnibus, adstipulantur R. ΑΓΡT, Uber die ursyrungliche Form undBedeultingster Abendmahlsiforte ualle. 894 R. A. Η0FFMANX, Dre Abend- mahlUedunken Iesu-Christi, o nigSberg, 1896; . . GOETZ, ΙΙΙ. Iuxta tertium denique systema mnies nostri sive ut recentiori tempore interpolati. Sive ut posterioris temporis doctrinam, ab ipso Christo abjudicandam reflectenteS pulantur. Quapropter ex tollia retro antiquitatis testimoniis adjuncta sontium critica interna, primitivus et genuinus actuum et Verborum Christi tenor et significatio restituenda sunt et magici Seu Sacramentalis dogmatis origo inquirenda est. Qui huic Systemati adhaerent, duplicem iam ineunt alii enim fidem in praesentiam realem et valorem soteriologicum mortis Christi intra ipsius christianae communitatis limites post Domini exitum, exortam Sse propugnant ita cum aliis J0H. Η0FFMΑΝ et AXEL ANDERSEΝ; alii vero saltem sacramentale dogma ex aliarum religionum in christianismum influxu derivare allaborant. Ita HEITMuLLER. ause una Abendmahl ei PauluS, p. 57 Sq. Gottingen, 1905 O. PFLEIDERER, DacoriStentum, MineMhriflen una Lehren in geSchic illichem Sammen harist, I, p. 29o Sq., II, 9. 00 Sq. Berlin, 902 P. GARDXER. The origi of the Lora's yyer, P. s Sq. London, 1895; ICH0RΝ l. c., . OLΤZMANN. t. c., GOBLE D'ALVIELLA, EleuSinia, p. 14 Sq. Paris. 905. Inter opera quae rationalistica placita juxta methodum criticam nostra de materia relundere sibi proposuere, citari debent O0Η. ΕΗΝ, re in3etat g aer

139쪽

phis, lantium circa ueharistiae celebrationem SuperStilium, prim authenticitatis, dein interpretali 0nis et auel0ritati criticam instituamus. ali quippe via trita et tuta, placita illorum omnium, Sive qui h0diernum n0Sirorum evangeliorum textum interp0latum esse c0ntendunt, Sive qui c0ntradictorias aut saltem l0nge divergentes apud vari0s agi 0graph0s traditi0nes

pr0Stare autumant, Sp0nte examinanda occurrent : de quibus in pri0ri paragraph l0quemur. In altera autem para grapho, ipsam lantium interpretali 0nem cum respectu ad 0teri0l0giam instituemus, et quae e0n ira n0stram Sententiam sive ex criti ea interna sive ex antiquitatis d0cumentis extraean0nici in medium asseruntur, critice retunder c0nabimur. Critie textuum et authentiae. Quatu0 intra an0ni ea quae circa c00na eucharisticae infli- tuli 0nem habemus testim0nia, ehr0n0l0gicae suae appariti0ni Set respectivae Suae antiqui tali 0rdine recensita, ita c0mp0nuntur ut C0r. X utp0 te ann0 53 vel o e0nScriptum, primum teneat 0cum secund Marci XIV lam quam ann 7 anterius recenseatur, Matthaei autem XXV et Ludae XXII, quia in evangeliis a Mare litterarium in m0dum dependentibus et certe huic p0Slerioribus inserta, tamquam recenti0ra exhibeantUr. uuae testim0nia, si jam juxta realis suae e0gnali 0nis vel litterariae qua inter Se vel e0mmuni lanti ulligantur dependentiae rati0nem spectentur, Secundum antiquam distincti0nem, denu0 ab A. dulicher e0mpi 0batam Marcum eum Matthae s0rmam petrinam Seu marcianam, Paulum aut stin eum Lue formam paulinam e0nstituere dicendum videtur. Qu0 quo magi elucescat et facilius quae m0 dispulabuntur lectori plana fiant, ipsum sontium len0rem hic transcribere u Vat. Marc. XIV. 22 : Καὶ ιξυ Matth. XXVI, 26 'Ε τθυουτωυ