De soteriologiae christianae primis fontibus

71쪽

ne abieritis ei in civitates Samaritan0rum ne intraveritis sed itep0tius ad ves quae perierunt d0mus Israel , ersu 18 dieitur 4 Et ad reges et praesides dueemini pr0pter me in testim0nium illis et gentibus . Apparens autem antin0 mi Smus Statim e Va- nescit, Si ponamus h 0 posterius l0gion cum respectu ad desiniti Vam missionem pr0 latum esse : et revera Marc. XIII, 10 legitur at in m nes gentes primum p0rtet prasilicari Vangelium D. Quibus 90sitis e0ncludimus ex rali 0 ne qua ap0Sloli Sprima missi Me0mmissa est- ad quam orali 0nem investigandam in Servire p0ssunt Mare. VI, 7-l 1 Matth. X, 1 - 14 Luc. IX, 1-5- perperam insert 40h. eis desum initi ministerii sui regni gl0ri0si adventum instantem 'putasse : de judici enim super ei Vitate m0 exercendo, aut de fugien d de una civitate in aliam, in ea doni n0n agitur e X ussi pulveris a Sandalii Sap0sl0lieis, ut ex Mare VI aue. IX, 5 haud bscure e0lligitur, Si tantum symb0lum must in eum incredulis et impuris societatem abrumpi indican est enim ritus ille, ut Scite eum Lights00 tib servat nabent, austi', simplex allusi ad rabbin0rum praecepta quibus pulverem excutere ii jubentur, qui ex gentilium regi 0 ne revertuntur et ad 0ntem templi ascendunt. Juxta haec laque ap0sl0lis tradunt tir simplices et ordinariae m0nili 0ne S, juxta quas munus suum beuntes Se dirigant quaevis ver sest in ali 0 ni idea, quae pr0Ximam SSe paroli Siam in digitaret, quaeque larsan ex h0dieria Matthaei extu 0lligi p0SSet, a genuino rati0nis D0mini ten0re, penitu S abest. C0n eludimus 2 m0rali ei litudine constare iam0sum l0gi0nes hal0l0gicum althahi X. 23 extra hist0ri eum Suum e0nlexium Versari et primitus ad magnam orationem Selial 0l0gi eam pertinuisse Etenim contextum ipsius immediate praecedentem . 17-22 ex dicta rati0ne desumptum pr0bavimus; insuper Mare. XIlI, 30 reperitur l0gi0n qu0d eum Mailli. X, 23 Substantialiter e0nc0rdal, ita ut per leviorem retrae lali 0nem unum in alterum transmutari p0luerit landem idem l0gi0n Matth. X, 23 in se specialum n0n videtur prolatum ab ill quia p0Stolis temp0raneum e0mmi Sit munus, qu0 implet0, ad ipSum redeant, ade0que eum primae mi SSi0ni sine n0n quadrat.

72쪽

qu0 sequasses J0anni et Pharisae0rum bservabant interr0gatus, hune in modum resp0ndisse traditur Numquid p0s- Sunt filii nuptiarum, quamdiu Sp0nsus cum ipsis est jejunarer uuant temp0re habent Sestum SponSum, n0n 0SSunt jejunare. Venient autem dies eum auferetur ab eis sponsus, et tunc j0junabunt in illis diebus , Mare. II. 19-20 . Circa hanc reSp0n-Si0nem observant exegelae magni 0 minis ut A. dulicher i),

ejusdem lenorem p0sleri0ris aetatis retractati0nem subiisse ade0iit simplex et buta e0m parali 0, quam primitus e0ntinuerit, in alleg0ricam m0rtis D0mini praedicti0nem Sit transmulata. uuam asserti0nem hunc in m0dum justificant Pharisaeis, ait 0. Psseiderer, pl)0nit JeSu resp0nsi0nem ex speciali discipu-l0rum su0rum c0ndili 0ne deductam hane nimirum jejunium hilari ips0rum anim0 0n magis e0ngruere quam luctu eum gaudiis fili 0rum thalami temp0re nuptiarum quadrare p0SSit. Verurn simplicem hane figuram in alleg0riam e0nvertit hagi0graphus, ipsum deSum ut 0mmunitali sp0nsum exhibend0, et juxta hane identificali 0nem adde nil verba Venient autem dies, eum auferetur ab eis sp0nsus et tunc jejunabunt his ipsis diebus.

73쪽

Qua interpretati0 ne statuta, . rede si ulterius pr0pugnat evangelicam hist0riam in messiani latis et passi0nis Iesu materia adulleratam Sse, et praesentem Marci II, 20 passi0nis praedic- i0nem, ipsius d0ctrinae aliunde indubiae VIII, 31, Sq. manifeste e0ntradicere. Quae dijudicaturi, genuinum n0Strae perie0pe SenSum, aestu rate determinemus p 0rtet. Iam autem juxta versum 20 capitis II Marci ipsum esum ut sp0nsum praesignari apud omnes inc0nseSS0 St. Insuper propheticum pr0 latae sententiae l0num

Vis me 4 ad millimus. Ab altera ver parte, larum paSSi 0 ni S aticinium prim auditu ex textu n0str etiam a puer e0lligi, ut asserit rede, Su Stineri nequit. 0S quidem, qui cum e0gni - i0ue 0rum quae in Christ conligerunt, textuum interpretali 0nem instituimus, verba D0mini tamquam quae paSSi0nem reSpiciant audienda esse, facili neg0li pr0bamus; verum illi ad qu0 eadem directa sunt. 0rtem sibi D0minum validinari haud obvie 0ncludere p0tuerunt. Qu0d quidem e magis tenendum St, qu0d negari n0n 0ssit prolatam D0mini sententiam sub larmam alleg0riae id est persistentis metaph0rae X hiberi. Inde a versu 19 agi 0graphus ipsum desum Sp0n Sum SSe intellexit quam identificali 0nem tamquam fundamentum aSSer-1i0nis v. 20 expreSSae retinuit. Exsurgit nunc quaesti utrum V, 19-20 e quo nunc pr08lant tenore et Sensu a Christ abjudicandi sint. b alleg0ricam Suam unice ind0lem eadem recenti0ri aetati adscribenda esse, qu0d tueri videtur . Psseiderer, n0nnisi per petiti0nem prin-6pii sustineri nequit. Etsi enim litterarium genus juxta qu0d Salvat0 d0elrinam suam discipulis et Judaeis tradere c0nsuevit parab0licum n0n alleg0ricum dicendum sit, nihil tamen probat

74쪽

et dux de Iesus ne eunentia i 'ab antrave euX . Ex qua argumentati0ne etiamsi exacta reperiatur tantum e0n-

Sequeretur Dominum a parabola ad alleg0riam gressum hiesedisse, ita ut 0Stquam V. 9 Simplicem e0mparati0nem adhibuerat, V. 20 Se jam cum Sp0ns identilicet. 0rr quum haec dii genera litteraria parab0licum et alleg0ricum mixtim adhiberi queant et quand0que adhibeantur, nihil bstat qu0minus hane hyp0lhesim admittamus, ipse que A. illi cher eamdem ut p0ssibilem pr0p0nit. Didit enim 2 et Verba praeceden

apte Sequentia, in quibus i mutatas e0nditi0ne jejunium discipulis bservandum praedicitur, intr0dueunt seu 90Sit0,

1 L. c. 2 O. c. p. 87 Sq.

75쪽

pr0 trahitur parab0la; qu in caSu, prima ejusdem versu Verba ἐλελουται OL 1ἐροα, quum cum alleg0ria e0haereant, ut Spuria expungenda Sunt Vel pSe Christus a parab0la ad alleg0riam transitum aciens, qu0d prius instituendae e0mparationis gratia adhibuerat, Sibi jam, ut m0rtem Suam Vaticinaretur, applicuit s. Insuper ver Α. 0is et A. dulicher pr0 cedunt a salso sup p0silidesum in sua resp0nSi 0 ne quidquam V0lui SSe dem0nStrare

Etenim p0sitae quaesti0ni quare discipuli ipsius n0n jejunent, simpliciter rep0nit his quamdiu apud ipsum versantur Hunium

esse jejunatur08. Videri quidem p 0SSet talem resp0nSi0nem qua jejunium postea a discipulis bservandum praedicitur p0Sitae quaesti0ni cur hic et nure poenitentiam n0n agant, n0n aptari. Verum resp0nsio dein0nstrativa nec in tradita interpretali 0 ne L0is habetur qu0nam enim de moti v relationes quibus discipuli Iesu devinciuntur cum gaudiis nuptialibus aequiparari p0ssint et debeant 'u0d quidem in dem0nstrativa resp0nSi 0 ne fuisset eard0 rei- nullatenus explicatur. Ceterum quum SequaceSPharisae0rum et J0annis Baptistae n0n quideminini die sed quibusdam determinatis diebus et temp0ribus p0enitentiam agerent

Lue V, 33 , triete l0quenil s0lvebatur pr0p0sita objecti exh0 qu0d diseipuli Christi p0stea jejunaturi sint, praeSenSque tempus abstinentiae pl)0rtunum n0n si hane autem in0pp0rtunitatem susscienter indicat gura sp0nsi et fili 0rum thalami sive eadem sensu alleg0ric s , Sive parab0lie intelligatur. Circa tempus ad qu0d 0ll0quium qu0d examini subjecimus

resorendum Sit, Verbulum addendum Superest. Et Statim ob Servandum bvenit illud idem, praecise b 0eum quem in Vangeliis s0rlitur ad primam ministerii 0 mini partem n0n SSereserendum Lueae enim et Matthaei narrali 0nem a Iare ea-n0nie pendere, qu0d . dii licher et G. 0 limania tuentur, 0mnia Suadent ab altera parte, Marcus secti0nem l l 1-III, 6 ad quam die lum e0lloquium perlinet, n0n iam hi 0 nologistequam l0giee 0nStruxit 0 adunavit enim varia lacla vitae

76쪽

D0mini vari0sque ejus Serm0nes quae cum opp0Sili 0 ne Phari-5300rum in die crescente e0haerent. Ex ipsa quidem objecti0nis natura, id est ex jejunii neglectu qui eum a m0ribus receptis recederet, si alim ab initi ab h0slibus Iesu 0n animadvertin0n 0luit, n0n absque Verisimilitudinis specie inseri P. Fein q, eamdem ad 0steri0rem ministerii partem referri n0n 0sse; ap0 dicti eam lamen ut 0lidam pr0bali 0nem haec asserti capere nequit. Quapr0pter argumentali qua'. rede apud Mareum contradi et0rias asserti0nes pr0stare e0nsciat, duplici vili lab0rat instruitur imprimis nexae tamare II, 19-20 interpretati0ne hic enim l0eus n0n quidem clarum et prim auditu intelligibile Sed alleg0ri eum ade0que obscurum m0rlis Iesu Vaticinium quum e0nlineat, Marc. VIII, 3 ubi de clara et manifesta passi0nis praedictione agitur, e0ni radicere nequit; insuper de desiicit quia alleg0ria sponsi auIerendi indeterminabili 0ment pr0

Sit itaque e0nclusi haec : Verba Christi apud Marc. II, 19-20 relata buel alam et pr audit0ribus vix intelligibilem mortis pr0pheliam e0ntinent haec p0Steri0ri interp0 lati0ni adscribendaeSSe quod n0nnulli exegelae recentiu Sir0pugnarunt, nec ex aliis evangelii locis, nec ex caractere u alleg0ric0, citra petitionem

Gravi 0 quidem exsurgit quaesti uirum a seribi et pharisaeis in confirmati0nem d0ctrinae Suae Signum dare rogatus, Christus tenta: 0res Su0 ad signum dona remittendo, m0rtem Suam et resurrecti0nem suam Vaticinari intenderit. Cujus signimenti apud Matth. XII, 38 sq. XVI, 4 necn0n apud Lucam XI, 29 q. ccurrit damver Si testim0ni haeseris Matth. li, 38 sq. et in versi 40 ipsius Christi verba et quidem in h0ce0ntextu pr0 lata prostare pinatus ueris, nullum hae de re dubium reliquum erit. Signum 40nae quippe de triduana com-m0ratione D0mini in sinu terrae ex pr0sesso explicatum legitur : Sicut enim sui d0nas in ventre ceti tribus diebus et tribus n0elibus, si e erit filius h0 minis in e0rde terrae tribus diebus et

77쪽

tribus 140 clibus . At ver ex l0c0rum parallet 0rum id est Matth. XVI, 4 et Lud XI 29 sq. inspecti0ne, necn0n X pSiu SV 4040ntΡxtu immediai exstgelis haud paucis visum est signum 40nae in re Christi simpliciter p0enitentiae praedi eationem Significare verba autem v 40 esse explicati0nem p0steri0ristem p 0ris c0ntextui nullatenus adaptatam. Quam Seu tentiam, quam lim jam pr0p0suerat Mald 0nalus, recenti0ri temp0redenti vulgavit Paulus et p0s ipsum defendendam assum pS0runt

15 Commenturius in Pangelium Secundum Matthaeum. I. p. 497 Sq. Cursus Scripturae sacrae). Parisii S, 1892.

78쪽

duum autem quaesti de significali 0ne igni J0nae n0labilem in n0Stra inquisiti0 ne locum s0rtiatur, disputati0nis undamenta inquirere et dijudicare jam juvat. Pri0 itaque sententia statuit juxta primitivi textus, qualem adhuc Ludas XI 29-32 exhibet, len0r m medium comparati0nis Christum inter et J0nam statutae terminum esse munus praedicat 0ris siqui Ninivitis n0n aliud datum est signum nisi ipsa pr0phetae praedicali 0, quam0niti aut humiliter poeniterent, aut 0enas darent Si SecUS, ita scribis et pharisaeis n0n aliud signum nisi ipsam Christi m0nili 0nem seu ad resipiseenliam v0cali 0nem traditum iri 0eetur. Quae quidem m0niti p0tius ir0nie signum dicitur. 0b 0gatum signum a Pharisaeis seu huic interpretati0n auet 0res adhaerent, eamdem Sequentibus argumentis Iuleiunt. 1 Vituperatio Pharisae0rum pri0ri rosp0nsi 0 nisi0mini parti inhaerens γευεαπουρρα καὶ μοιχα ς , Ut nullum pSi p0rtentum e0ne edatur, expostulare videtur. Iam autem si signum J0nae de m0rte et resurrecti0ne D0mini intelligatur eximium ipsis mirastulum e0ncessum iri amrmaretur. 2 J0nam Ninivitis riduanam suam in Ventre et e0mm0rali 0nem et miracul0sam liberali 0nem ut signum divinae suae missi0nis tradidisse, et certe mirae hujusce 0rtis e0gniti0nem divinum pr0pheticae missi0nis caraeterem Ninivitis attestatam esse, aut seri bis et pharisaeis Christi m 0rtem et a m0rtuis resurrectionem in quantum Ρ0rtentum 0nstituunt, in pr0videntialis hujus muneris testim0nium e0nligisse, nulli bi legitur, et Sat inepte SSereretur.3 Accedit et parallelismus inter Ninivitas et reginam auStri, tum apud Matth. XII. v. 41 et 2, tum apud Luc. XI, 31 et 32 Vigens, e qu0 0nsequitur D0minum ipsam Suam praedicali 0nem Sub sign040nae praesignare Nini vitae quippe et regina austri scribas et pharisae0 dijudieatur assirmantur, de prae- eis quia ad verbum pr0phelae p0enitentiam egerunt, et pr0pterea incredul0s Christi audit0res e0nsundent. Quibus ex e0nSiderali 0nibus, n0vae interprelati0nis pali 0 ni sibi videntur c0nsessissen0 lantum apud Lucam XI 29 sq. Sed et apud Matth. XXII,

79쪽

38 sq. signum J0nae nihil aliud praeter κηρυγμ α 'Iωυα seu p0enitentiae praedi ealionem indicare. Hinc Verba v. 40 apitis XII, Matthaei, quae idem Signum de mira pr0phetae 80rte interpretantur et quae, de ceter0, in l0 eis parallelis desiderantur, ex p0Steri0ri temp0ri Specula li0nibus enala esse, ulterius inierunt. Traditi0nalem interpretati0nem ver qui tuentur, erili ea sundamenta eidem suppeditant sequentia. 1 Praedicati J0nae eum praedidali 0 ne Iesu nulla exe0gitabili rati0ne comparari auto idem e0aequari p0test 0na enim pagani cum SueeeSSU, desus dudaeis n0labili absque ructu evangeligavit. 2 Pera eta Christ praedicati0. si qui nec Nini vitarum evangeligati0d signum s 0ngrue diei potest; insuper si de praedi eali 0ne serm0nem fieri dicatur, aequ0 jure alius pr0pheta quilibet ut de remias aut Isaias ut 0m parali 0nis terminus in medium adduci p0tuisse l. 3 Capitale opp0Silae Senientiae argumentum, Vigenistin ter Ninivitas et reginam austri paralleli sui instructum, ide0 nullum est quia versus i nullatenus explicati0nem e0nstituit versus 40, sed huic asyndelice e0pulatur. Tandem 4 - et in hae e0nsiderali 0ne Victricem vim rep0nit F. Barth - si verba versus 40 ad 0dum vallei nil eventu inli 0 ducta suissent, hune quem exhibent ten0rem nequaquam prae e terrent de saei enim Christus n0nnisi per unam diem et duas n0etes in terrae Sinu reman Sit qu0d quidem praedicens D0minus, verba s. VI, 2 ad parvum temp0ris spatium indicandum, inv0- ea re p0luit; qui Ver0 08 eventum et eum perlaeta rei pr0ut 0nligerat e0gniti0ne 0rti J0nae et Salvat0ris anal0giam animadvertisset et in evangelium intr0 duxisset, absque ubi aut determinali 0nem temp0risimi Sisset aut exactam p0SUiSSet. Exp0sitam e0ntr0versiam jam dijudicandam suscipimus. P0rr0 rite p0sita distine li0ne inter authentiam Versus 40, e. XII,

Mallii ejusque eum e0nl0Xta rati0ne e0nnexi 0nem, pr0pug namus hanc esse Sententiam magis undatam ut asseratur

Signum J0nae de ii Mallii XII, 39 nihil aliud sibi velle nisi

80쪽

pr0phetae praedicali 0nem, ade0que ei Sum 4 eum e0ntextun0n bene quadrare. Simul lamen e0ntra pri0ris pini0nis asseclas tenemus Versum 4 authenticum D0mini e0ntinere verbum, ex litterari e Vangeli Siae pr0eeSSu, in e0ntextum, qllem primitus il in peetaVit, in Sertum. l. Ipsam itaque perie0pe Matthaeana XII. 38-41 interpre-lali 0nein qu0d attinet, pri0ri sententiae argumenta nostra Iacimus quae ver in c0ntrariam partem in medium a Ierun-lur, Iacili neg0ti reselli reputamus. Inepte certe asseritur n0np0SSe inter Se 0mparari praedicati0nem J0nae et evangeli Zali 0nem D0mini: hae quippe inter se e0mparantur de fact0, in 0mni hyp0lhesi et interpretati0ne, juxta Matth. ΙΙ, 4 et

Lucae XI, 32. u0d ver nequeant utriusque praedicat0ri m0- niti0nes ad invicem aequiparari Sub ratione Signi, eatenus tantum Sustineri p0test, quatenus cra εὐου Sensu miraculi intelligatur quam interpretationem a c0ntextu infirmatam im0 exclusam vidimus. InSuper n0 absque manifesta exaggerali 0 ne asseritur alium pr0phelam quemvis, aequ0 jure ac I0nam, a Christ inv0cari p0tuisse : Scribis quippe et phari Saei praedicitur ips0s ad meli 0rem rugem e receptur0 Vel HenaS datur0S esse : 0rr talis praedicti0nis typus litterarius κατ'ἐξο- ii J0nas ab mnibus c0gn0se itur. Celerum qu0d et altu pr0pheta hic ut terminus e0mparationis adduci p0tuisSet, qu0minuSde J0na serui de Iacto ut 0veatur, n0n impedit, ut per Se lique Antequam lamen e0neludamus Sententiam quam tuiti sumus eXtra c0nt1 0Versiam esSe rep0nendam, P. Κnabent, auer i , qui quaestioni nostrae ex pr0sesso studuit et speciali0res suae interpretationi rati0 ne adinvenit, audire u Val. 0etu eXegeta sententiam Suam hunc in m0dum aperit e Signum J0nae referri ad Christi m 0rtem et resurrecti0nem ex V 4 Sicut enim etc. certum est. X ath0licis quantum ei s0lus Mald0nalus id negat, qui Signum reponi et explicari censet 80l v. 4 lam quam