De soteriologiae christianae primis fontibus

91쪽

primis p Deuter0- Isaiae LII-LIII interpretantium e0ncep ti0nem exhibere pr0pugnent. Quam Sententiam Ch. Baur, in suis Iam0sis et 0rlesungon liber die eules lamenti teli The0l0gie s i primus pr0p0suisse videtur uuam theSim, quum plii res auet 0res Suam secissent et simul n0stri textus riginem pressius determinare allab0rasSent, duplex Seh0la ess0rmata reperitur H Α Ηarna ex 2 , cui et I 0h. Η0ssmania 3 et A. Eich0rii 4ὶ adstipulantur, Val0rem m0rtis Christi religi0sum, ab ejusdem Valore et hie Seli morali distinctum a primitiva e0mmunitate citra Pauli influxum esse adinventulit, strenue defendit. 2 Ε 0ntra J. Η Η0ltrmania r . . si eiderer 6 , Α. 0isy 7 , A. An dei sen 8 textum n0strum ii xla Pauli specula li0nes ess0rmatum Vel saltstm retractatum, ut sententiam pr0babilem vel etiam certam pr0 pugnant seu 0rum leSlimonia, cum argumentis quibus innituntur, compendi0se pr0p0namu 090rlet.

l O Psleiderer se sua circa n0strum pr0blema plastita Ierme hune in m0dum exhibet Marc0X, 45 illa quae apud Lucam XXII. 2 leguntur parallela sunt et quidem ita ut genuina D0mini

verba in h0040steriori 0c Servata a Mare in Sensum he0l0giae paulinae retractata reperiantur duum itaque hist0rice l0quend0 Christus tam quali altruisti eae suae charitali argumenium inti'grum vitae suae ministerium su0rum Saluti e0nSe-

92쪽

eratum assignasset, Paulus et Marcus tamquam ejusdem charitatis culmen ipsum vitae D0mini sacrificium e0nstituunt, im0 vitae blati0nem ei apparili 0nis Messiae finem exhibent

Quam p0Sterj0rem the0riam amare perperam Christo adscriptam Sse, benignae sti in peccat0res charitalis, independentera quavis satis ac li0ne vicaria, humilibus et contritis orde peccata dimitt0ntis pr0ela mali 0, a Christo saepe saepius et Signanter in parab0la de lili degenere saeta demon Strat Ceterum 90Sil0 Christum sibi suisse e0nseium mortem Suam e SSe Salutis humanae s0ntem, qu0m0d0 0tuisset ipse in lixarum h0rt0 calicis rem0li 0nem d0precari, ut 0riens se a De derelictum exel amare D0 'trina the0l0gica Marc. X, 45 0ntenta, n0nni Sie Speculati0nibus ap0l0getic0-d0gmalicis, quibus erucis ign0miniam, qua audae Scandali Zabantur, alli 0ri Pr0 videntiae ad- Scripserunt, exque Chri Stian0rum fide, qua desum ut en 390ea-lyplicum Seu Messiam gl0ri0Sum putarunt, ena Sei 0tuit. USurpata itaque v. 45 expressi et filius h0minis cum munere redempt0ri Christ adscript intime c0haeret utrumque X religi0S a primitivae c0mmunitalis e0nseientia, Pauli influxit dilata, riginem raXerunt. 2' . . Η0llgmann i sententia huc redit. A qu deSNS, XadverSari 0rum su0rum machinati0nibus m0rtis Suae e0njecturame0epit, eamdem in generali 0ri sti Servili 0 in p0puli Sui Salutem Suscepto, inclusit Pori 0 hic est Sensu primitivus et clarus

Se ad mortem usque Subeundam, humile et bene si eum ministerium vellembire testatur. Tali autem asserti0ne ipsam Messiae m0rtem salutarem esseclum obtenturam esse, intelligi datur. Qui esse tus, ubi per verba λυτρου αυτὶ πολλω, pressius determinatur, quum in contextatrali 0 ne de Servitio Serm0 0veatur,n0nnisi liberationem ex statu Servitulis designare p0leSt, et c0nquenter ipsa Christi m 0rs tamquam liberationis pretium, quale in Servi redempli 0nem s0lvi 0lemne St, manifeSte exhibetur.

93쪽

Libertas itaque in n0sir textu intenta est tantum vita in regno Dei peracta, et pretii s0luti imago urgenda n0n est. Si ver V0Xλυτρου tamquam c0mmulationis prelium in sensu voeabuli Det λυτρου Ioim II 6 et Azαλ Marc. VIII, 37 Matth. VI, 26 intelligatur, tune quaeStj0, quanam ali 0 ne Christi vita mult0rum vitae aequivaleat, juxta udaicos Sali Siacti0nis vicariae c0nceptus, qu0 Paulus 130mini ut 0rti applicuit,

ri 0rem explicati0nem a Mare X, 45 de saei suisse prae culis habitam, disquisitisinem suam hune in m0dum c0ncludit 4 Ipsa flarma litteraria, sub qua haec satisfacti0nis leariae)ide Mare. X, 45 praesentatur, secundi evangelis lae Styl est ad Scribenda; pr realitate sua spectata, ad Paulum pertinet' 1J. 3 Prudentius quidem l0quitur J0h. eiss. In sua de regn0 Dei m0n0graphia 2 pr0bidina hunc in m0dum dijudicat o Lucam, Pauli discipulum et asseelam. 0gion circa λ ρογ, qu0d

the0l0giae paulinae certe egregium in m0dum coaptatur in Silae0ntextus Marci repr0 ducli 0 ne misisse, hucusque Susti eienter nec animadverSum nec explicatum est. Quaesti0nem hane utS0lVant, plure S exegetae reponunt tertium evangelistam integram quae sili 0rum Zebedaei ambiti0nem reser peric0pen praemeditata mente neglexisse. Talis autem resp0n Si pr0blema n0ns0lvit sed n0vum creat. Statim enim exsurgit quast Sli 0, qu0llam de m0lix Lucas martyrii da 0bi praedi li0npui a Christoriae lam Marc. X. 39 , quum tamen ejusdem executi0nem enarret Aet. Apost XII reser rem miserit. immissa etiam hae praedicti0ne, cur saltem eximiam Christi de humili late d0ctrinam eum P0haerente Hirca λυτρου sententia, in e0ll0quium a se XXII, 24-27 exp0Si tum n0n intr0duxerit. Ex tali missi0ne, tertium Vangelistam inde a c. IX adhibuisse s0ntstui a Mare diverSum, huicque parallelum et mullo minus a Marcum influxu paulinu

94쪽

adulleratum. bvia e0njectura in serpi 0test. Revera eadem inter utrumque evangelis iam disserentia, in respeeliva Sua e00nae eueharisticae re produc li 0 ne, deprehendi p0tρst. Brevi0r enim Lucae textus XXII, 15 - 19'), qui authenticus est, a Mare textu, omittend illa praecis quae a Paul ad inventa esse aliunde Suadetur, n0tabiliter distat deest quippe sententia Christic0rpus pr0 0bis dari s deest et inς lituli 0nis mandalum hoc Dei te in meam e0minem0rali 0n'm h deest praeeipue ASSertio calicem esse n0vum les lamentum in sacrifieali D0mini sanguine Iundalum: un verb0 desunt illa milia quae ap0Sl0li th00-l0giam caraeteri Zant e duum itaque in utr0que loco Marcus muli magis ac Lueas influxum Pauli subierit, quaeSli utrum sententia circa λυαρου antiquissimae traditioni adscribi queat, Sponteib0ritur. Jam autem IJ J Η0llZmann negati Vam PSp0nsi0nem firmanti e minus e0ntradi eam qu0d ecurrens ibidem expressi si lius h0 minis η authenti ea esse nequeat. Textum et g Marci esse reli aetati0n0m in Sensum paulinum alicujusl0gii, quale Luc. XXII, 27 0gitur sali 0m pr0babile ebi. 4 Denique . 0isy 0Xtum 140 sirum inter theol0giae paulinae Ioetus computandum esse, repelitis jam Vilibu pr0pugnavit. In sua celebri 0140 graphia et ' Evangite et 'Egli se Harnae carpit qu0d ille m0rlis D0mini significali 0nem citra Pauli influxum adinvstnium esse statuerit Plures hic itali 0peris paginae, ad aperiendam d0eli exegetae sentρntiam, transcribsendae esSent. At lect0rem ad ipsum pus remittere praeserimus, has paveas tantum lineas ex e0dem excerpentes sin . Quant ara 'ide que te mal et eleehereclamant naeha timent, ii in dans a s0ussi a nee durius te ne expiation qui puri sie elle est omine intermedia ire entre lam0li 0n materielle dii sacrifices fa 0li 0n purement spiritu elle, cons0rme acia premi e re pari' idest de satisfacti0n expiato ire. 0uchanti a See0nde parci' element m0ra qu'elle c0nlient; 'eSi ne e0ncepti0n symbolique 0u i ne aut pas I 0 p se presser de Y0ir 'expressi0n 'une Verite abs0lue, in destruelibi solis et te Di me particuliere dans la 0nscience des h0mmes Celle c0ncepti0n mixte est dans e

95쪽

sec0nd Isai il est pus nutrement prouue qu'elle appartienneo Penseiqnement de Iesus et u a sol de a premigre commu- naute LesaSSage de Mare X, 45, ii ii it que e Chris est

la reSurrecti0n. Paul de ortyre a tu mori uri sens et ne sit facite, qui euvent compIer independam ment de la resurrection, tu ut e lui tant eo0rd0nneS. 0uibus sic se habentibus n0stri textus interpretali 0nem et originem succeSSive inquiremuS.

Recta interpretatio nare X, 45 Matth. XX, 28 inquiritur 1 . Genuini Mare X, 45 sensus determinali 0. 0ngi 0ri 0mmenlari 0 haud indiget Christus in dict0 000, apparili 0nis Suae hune

esse finem aSSerit ut animam suam iam quam redempti0nis mul-t0rum pretium p0nat Opus itaque messiani eum in Messiae m0rte vicaria culmen blinet, im Sacrificium crucis r multis 0blatum tamquam pr0pria et SSentialis ejusdem uncti exhibetur. Quam interpretati0nem esse unicam possibilem, l0gii

96쪽

nostri ten0rem, e0nlex tam rati0nem et I0ntem ad quem alludit absque praejudicata pini 0 ne presse consideranti inini claritate desiderabili luces eii Apud haec momenta paulisper istamus

1. Imprimis quidem expreSSi λυτρου ἀοι πολλων, quam unus religi 0 sum ut 0rti Christi e0mpetens deseribitur, citra s0teri0l0giae Stricte dictae e0nceptum explicari nequit Prae-p0sitio enim, τι sicut in litteralitia pr0sana, ita et in Veteris Testamenti Versi0ne septuaginta virali, et muli magis in N0vi Testamenti graeci tale, sensum eati Salem permutationi Iundat,et 00nditionem hujus oujus l000 aliud 0nitur vel s0lvitur de-n0lat. Quae praepositi Si 0mplexive cum V00 λ:xzρου adhibeatur. 0nni Si Sensum pretii in liberationem S0luti ex prirnere p0test 1 .mine Christus se animam suam λυτρου αἱ tori ovp0Siturum SSe SSeverans, m0rti Suae pretii cujus s0luti0ne plures liberantur ali 0nem mani seSte vindicat. Ex h0 80l eriteri res in decisis esset, nisi restentius G. Η0ll- mann , 0cupletisSimae eruditi0ni cum apparatu gravissimae0ntra traditam interpretali 0nem praejudicia attulisset. At doctus exegela adhibita retr0 vel Si 0 ni meth 0d0, textum 110Strum in linguam aramaicam, qua Chri Stus Sus est, reStituere et Sic restitutum interpretari Suscepit. 0nsiderati0nes ab ips in medium adductae ad sequentia capita Salis congrue reducuntur. 1 Regnans hucusque pini 0, juxta qualia x0 λυτρου tamquam versi hebraici Ξ habita est, duplici argument err0nea de-m0n Stratur. In primis quidem, e versi0ni Septuaginta viralis, cujus auet0rilate s0lemnis identis ali λυτρου innitebatur, Xamine, eadem nedum Suadeatur, adm0dum Suspecla

I Inter alia plura l0ca quae adduci possent, praepOSitio υτ permutationis sensum in sequentibu textibus sortitur : 10 Matth. V 58

Porro allata exempla sunt ad rem et quidem Omnia, qu0d II WΕNDT,0. , p. 512, immerit in dubium revocat.

97쪽

evadit. 0 quippe λυτρου tamquam plurium Vocabul0rum hebraic0rum, inter quae ' Ξ et derivata ad isti m numeranda 0bveniunt, Versi apud LXX pr0stat insuper ipsa vox Ξ- nee m0d uni laruit, nec in dimidia l000rum parte v0e λυτρου redditur denique derivatis ex radice , I v0 λυτρου Semperc0rrespondere videtur. Quibus sic Se habentibus, versi0nis Septuaginta viralis auct0ritas, ad traditi0nalem opini0nem firmandam jam apparet deficiens. Accedit autem et animadversi haec, in ipsa v0cis': ρου in linguam aramaicam retroversi 0 ne sun data. Vox hebraica Ξ Λ0eit Ξ 2χ0rresp0ndet haec autem est inusitata et usui inhabilis; Christus itaque eamdem n0n adhibuit Argumentati0nis antecedens firmatur ex e qu0d teste Levy, in l0ta litteraturata iniudica et mi drachica v0stabulum voci r g z 0rresp0ndens n0nnisi semel usitatum pr0stet qu0dque in lingua Syriaca. V0X et I usi ad 0nceptum pretii 0 luti numquam adhibila reperiatur. Quibus ex capitibus G. Η0 limani ab opinione raditi0nali recedendum judieat. Eamdem hune in m0dum ex0rtam censet ubique jam vulgata S0teri0l0gia paulina, V0eem λυτρου, quam apud LXX ut 0cis versionem quand0que usurpari

deprehenderunt, tamquam technicam, ad 0nceptum Sali Ssae ti0nis vicariae reddendum, expresSi0nem aSSUmpSerunt.

2 L000 impugnatae soluti0nis eruditus exeget hanc alteram λυτρου P pn Pavet0ritati versi0nis Septuaginta viralis et ei Si0num syriacarum pari jure innixam, ulterius adstruerenititur ij uua p0sila, ad aperiendum n0stri textus Sensum hunc in m0dum pr0cedit. Radix p L, quacum V0 aramaica S-pra cohaeret, triplicem n0li 0nem exprimere p0test signisi eat quippe aliquid ab aliquo removere 2 redimere, 3 liberare. Unde vitam Seir multis traditurum asserit Christus vel in redempli 0nis pretium, vel in liberali 0nem sensu tali 0ri

intellectam. Utervis autem Sen Su ab pS in lentus fuerit lutul0lius phraseos Struetura, tum e0nteXla rati e0nficere debent. Jam vero uirumque erilerium SSignatum, generali0rem liberali 0nis sensum, e0nsentientia vindicant. Imprimis quidem ex

98쪽

pri0rem partem, Sive 3 ad δουνα res errentur, Sola tertia grammaticae exigentiis Sati Ssacit. Huic autem e0nstructi0ni 0lus generali 0 liberali 0 ni Sensus e0aptari p0teSt, et locuti praegnans a Christo adhibita huc redit venit silius h0minis n0n ministrari sed ministrare et dare animam Suam in liberali 0nem,l0e hujus quod multi animam suam ponere debeant. Quae interpretati0. quae a Satisfactionis vicariae c0nceptul0ngissime distat, per c0ntextam rati0nem ulterius c0nsr- matur D0minus enim m0rtem suam e vitam in eadem linea rep0nit; 0rr per integrum Vitae suae publicae ministerium

Iovere sibi prop0suit. Per V0luntariam itaque vitae traditionem, illos qui praedicati0nem suam indisserentes vel rebellantes aeceperant ad resipiscentiam ducere SperaVerit. Sententiam G. Η0 limanta dijudicaturi, duas quaestiones sedul0 distinguendas hic praejacere, in antecessum n0talum Velimus altera circa ipsum Mare. X, 45 Matth XX, 28 ten0rem h0diernum versatur, altera primitivi sontis, quem evangelistae graeco id i0mate reddiderunt, sensum spectat. Iam autem pr0lala argumentati pri0rem quae Sli 0nem nequidem tangit, ade0quee0mmentarium qu ten0ris graeci Sensum aperuimus integrum relinquit. Qui enim, quum ex traditi0nali λυτρου Exi dentiscati0ne val0rsem Suum nequaquam hauriat, sed in ipso Suv0 cum λυτρου et αυτ et quidem juxta significati0nem quam inn0stris I0ntibus 80rtiuntur spectato innitatur, e lantium Xamine s0lvi aut enervari nequit. Ιm si ad i0ntem immediatum, juxta quem Marcus vocabularium Suum theologicum c0mposuit,e0nVertamur, egregiam n0strae interpretati0nis c0nfirmationem reperiemus. Mareus enim inuem et Matthaeus hic equitur, diu cum Paul versatus, ab hujus influxu I0rmali certe alienus n0n remanSit. Jam Vero, Paulum esse prae ceteris agi0graphisS0teri0l0giae et quidem satisfacti0nis vicariae a Christ pr0n0bi Susceptae, 00l0rem, et d0etrinae suae expreSSi0nem

99쪽

techni eam V00em ἀντιλυτρου c0nStituisse neminem latet . u0p0Sit0, 0lestne concipi Marcum Sub eadem termin0l0gia d00- trinam specifice diversam traderet Verum ex pr0 latis c0nsiderationibus, m0dificationis ab evangelista in sententiam Christi intr0duelae p0SSibilitas n0 excluditur. Disputanda itaque occurrit altera quaeSti haest, utrum Marcus vel primitiva c0mmunitas sententiae D0mini indebitam versi0nem dederit Assirmanti Η0li mann Sequentes c0nsiderati0nes opp0nimu Data etiam n0va retr0 versi0ne ab ips pr0pugnata λυτρου p 'Ξ, stricti 0rem redempti0nis sensum pSa phrase0S Structura in dubie exigit Abs0lute l0quend0, triplex e0nStructi gramma

in Verbi τη φυλτρο 0mplementum suum habet, ita v0x λυτρου additi0ne υτ πολλω determinatur. Et si aliam relati0nem hagi0graphus intendisset, v0eem λυτρου 0s ἀυτὶ πολλω relu lisset. - Observat quidem A. Seeber talem e0nstructi0nem

100쪽

apud LXX penitus desiderari, ade0que eamdem nec hic verisimiliter pr0stare. Verum talistbjecti de facili retunditur. Et si enim constructi formaliter eadem apud LXX bvia n0n ecurrat, c0nstrueli 0nes simillimae certe n0n de si 'iunt ita Ex0d XXI, 30 Levit. XXV, 1 legitur α πρου πο ωυ et Num XXXV, 32λλρου περὶ πολλω, Jam autem praep0siti0nes ζερ et αυτ in Ν0vi Testamenti graeditate saepius ut aequip0llentes adhibstri apud miles in e0nieSS est. Im temp0re ne0-teStamentari0, nimirum apud J0sephum expressi λυτρου livet πάυτωυ, et quidem in e0dem quem tueritur en Su, usurpata legitur. Accedit 2 et 0nsideratio hae quum praep0siti0n ἀυτ 00mmutati0nis sensus e0mpetat, Si ἀυτὶ πολλω ad ὀου9αι reseratur, sequeretur Christum dixisse se animam traditurum, l000 hujus qu0 alii pr0priam animam p0nere debeant. Et revera G. Η0 limanti, sibilia in re c0nsequens, juxta hanc paraphrasim textum n0strum interpretatur. At tali interpretili 0 ne praeclarus n0stri loci sensus in intelligibilis in abs0nus redditur. Η0mines enim Sicut ante Christi sacris dium ita et p0st illud 0rti bn0xi0S Sse, nec ullum b0num religi0sum ex m0rte sua praeci Sive Sumpta lucrari. nimis manifestum est. - DeSperatam auSam ut salvet advertit Η0li mann 0cabulum si φυ ria ab agi 0graph aequiV0ce adhiberi et genuinum c0nstructi0nis praegnanti oουυαι τυ φυχυλτὶ ζολλω sensum huc redire Christus animam suam dabit in m0rtem, l0c hujus qu0d 0mines pr0priam animam in perdili 0nem tradant. At ipse evangelista talibus subtilitatibus n0nes imm0ratus 0eem quippe φυχ' nedum aequi V0e audiat nequidem bis expressit expreSSi 0 ne ου α τη φυλγρο 0rtem in dubie in digitat qua autem rati0ne h0mines m0riend in perdili 0nem animam tradant, n0n bene intelligimus lNunc autem in adstructa e0nstrueli0ne, qua 'ipnc per verba αυτ πολλω determinatur, Sensus tricli 0r redempti0nis, Saltem l0nge probabili 0 Sin0n et unicus p0SSibilis apparet Ut enim Scite bservat P. eine, qui viis e0natus V 00em , si citra c0mmutati0nis sensum intelligendi, non p0lest 0n SSe VanuS, et lati0 liberali 0nis sensus, si fuisset intentus, Simplicior e0nstructione 'ip Ξ πολλω exprimendus suisse l. 2. x eriti ea itaque phil0l0gida, sententia n0Stra saltem