Nicolai Leonici Thomæi Conuersio in latinum, atque explanatio primi libri Aristotelis De partibus animalium

111쪽

ediae illi careant, Formicarum certes eciem in utraque ibrarum di serentiarum reperiri certum est, quod postmmanifestissimi, eii inconueniens,unu et ide ab oppostis c6stitui difirent3s,ab uni a.nmatura una sane cientia proa iuenit jecies. No poterit igitur quidia, ne pad efficien asneque ad dignoscendab ultimay Pecierum cymia , Platonicis huiusmodi diuisonibus conuenienter re efficaciter autem a philosopho in textu adducuntur clara certe fiunt,dicit enim disserentias illas quae genu secant unis uersales sane esse,quod probat exemplo, alatum enim granus aliud non scissum, id est non fossus er distifcta, ha, bet alss,ut uestersitiones fiunt et insecta omnia, udstissem,id est alas habens scissas di pennis distincla , quale

uolucrum est genus omne.parique rationis modo pedatum tenus,aliud enim multifidum erum,ut leones fiunt di lupi erranes,coeteraque eius notae animalia scissos articulis habentia pedes,aliud , dum est, quemadmodum bisulca fiunt

omnia, ut oves, et boves caprarum fenus,aliud non scissum ,neque articulia ditisncitos habens pedes, ut animastia fiunt unungula ut ita dicatur,et solisipeda quales fiunt equi Uni, muli. In his itur disserent,s quae sub st species habent interdum difficile est ad utrims jeciei cognitio:

nem peruenire,cum Fub duabus interdum differentiis una eadem reperiatur Decies, ut de formicis retro disti, et quae sub alato et Malato manistino esse percipiuntur. Postea Abdit dicens longe difficilimum esse perueniresciti, cet ad ultimae jeciei constitutionem et cognitionem , per digerentias illas quae tum priuationes fiunt , tum nominaueon habent, F enim in his genu, diuidatur differentiis , M

112쪽

uerbi gratia Unimal per sanguis eum re exangue , ita quod exangue singula ei priuatiuum fit, quod3raeet meatius redditur et clarius, et inpar aerisAur F linqui se diuidatur genus, uplicatu princto Fequitur imcollemet,et id s. quod ostensum est retro siequi, um diuisionum alteranore carebat,et proxime adductustum diuisonu altera est priuatio Maior ergo redditur difficultas, quin imo ut reactius dicatur,impossibilitasad costituendas inuenienda subimu*s ecies cyntia , quod offenditphilosophus picaraque illorum quae retro dicta sunt adducendo, tum quod differentiae Ab se habere debent Decies, qua habere non possunt si privationes extiterint, tum quod unaim eadem steries', oppositis collocabitur dFrentiis flsuerint irinomisatae,ut retro ostensum est de exangui,id enim cum ex primis animalis fit differentiis, interrestri aquatili genere certissime reperitur,quod eriam Ffurarint,tum isnominatae,ium priuationes ut is exangui esse percipitur,merito difficillimum,ne dicam impossibile, erit

ut ex his reperiantur e constituantur,ut diximus ultimaarum espruiae s merum . prosequitur postmodum philosaphus ingenii asmiranda quadam copia re felicitate, siue

ipsium paucis quibusdam commutatis rusus repetendo repari modo redarguendo,quamobrem hac in re multus Frtasse non immerito uideri potes .dicit igitur, F autem non contingit specle disserentibust c. id non fuerit in nominata disserentia nes priuatio, quale esse exangue usum est, sed nome habuerit postiati ontinget certe pecte diser etibus rebus eide esse spem i.diserentia, verbi gratia tu bipei una ex atactu fit driis qui amplius si cari no puraeia M.

113쪽

DE PARTIBvs ANIMALI TMsit retro di i mei pecatur in multipes et paucipes, Errusum paucipes in quadrupes et bipes,im qui bis sane petio stare uidetur.cum igitur bipes huiusmodi fit, subsie certe hominis re auisspecies continebi porro auis re homo fine controuersia diuerse Funtspecies. bipes igitur, Fue bis pedia(ut nomen hoc Aristoteles irae ficit, hoc etiam in loco licenter re nos faciam us non poteti de per sie ultimam homimis efficere speciem, teque illius nobis esentiam declarare,cum alioqui alia fit hominis bipedia,er alia auiumsicut in sanguineo etiam genere esse existimatur, ius enim est hominu silvuli et diuesus ab aequi sanguine De bouis,niFFrtasse hominiv languinem ad illius Abstantiam pertimere non arbitrabimur, quod profisso fisum di erroneum es homo enim cum alioplane sanguime esse non potest nis cum eo qui bomisu Abstamiae proprie re praculiariter quadrare cen=tur. Alia igitu roximior quIrenda Tebet esse digerentia qui 'ubimam constituat speciem, et ex cuius notione ad illius cognitionem peruenirepossumus,cum bipes ipsum uariag Er nimis diuersas in se contineat specie quod 'hoc inquit philosophus, in disserentiis

nomen habentibus clarum esse apparet, multo maris in priuationibus certum esse reperietur, garum scilicet haudquaquam differentia esse quae jecies constituunt ultimas, mad illarum cognitionem nos educant, tum quia uel nullas efficiantspecies,cum ex non ente,ut retro di tumest, fiat nibi tum fi species aliquis Ab sthabere dicantur . nihilo magis ad ultimarum cognitiones specierum nos perducere

possint,cum plures di diuersas Absie continere species Anece Gammaduertendum autem hoc is loco est cesto et

114쪽

alibi,nim de disserenitis genus diuidentibus uerbast sis de essentialibus semper intelligere disserentiis, in his enim absurdum est,neque feri potest,unam et eandem speciemis contrari,s differentiis reperiri et ab illis constitui, nam in accidentalibuc disserentiarum modis hoc esse constat,m nullum siequitur inconueniens .fi enim animal per album

in nigrum diuidaturAb utraque sine disserentia di boaminem re equum,mulsa que ahas animalium species'econtroversia reponi curissimum ess verum hac de re pauropoli diluta loco 'o pertractabitur.

Erunt quiuetam aequales indiuidvis animalibus disterenclae, siquidem is ea ipsa indiuidua sunt, de disterentiae indiuiduae, nem ulla communis e quod si confingat ut communis non sit, sed indiuidua,ceratum est per communem illam in eodem diuersa meo in animalia confineriataque necesse est ut si propriae sint differenuae in quas omnia cadant indiuidua illaprum nullam esse communem,quod si minus,quae diuersa sunt in eandem uenient, eum neque indiuiduuidem in aliam, P aliam distinctarum transire oporeteat differentiam,neque diuersum in eandem, atque omnia in has.

Ad aliud etiam inconueniens hoe in textu deducit illos qui ad inueniendis ultima species biseriam genus diuidebant, quoniam enim inquit genus per diserentiav=cane quousque ad eam peruenen t differentia,quae nullam amphis recipit Aufionem,quae pro=cto cum proprio=o3enerestatim ei periri aliculis elimia, palam certe est pquotcunque indiuidua erunt animalia, id est quotcunque specialissimi di uirim ae erunspecies animalium,tot pros

lautia eruti disserentis ii quisem di isse fiunt iridia,

Disit sed by Cooste

115쪽

DE PARTIBVs ANIMALIUM duae An illis enim cessabit diuisto. Nulla igitur communis erit differentia,nam si ortasse aliquam dixerint esse communem, qsiti retro ostensium est inconueniens manifeste

hequetur, quod in eadem diserentia, siquidem communis e fiduae diuerst inerunt peries scutis bipede hominum, et auium diximus es genus. V ndique igitur sic diuidentes excipiunt angustis, et in salebris quod aiunt,illos hereare necessi est. Si enim diuidentes asin diuiduas peruenes rint diserentias, cum indiuiduae set, tot propcto erunt quot ultimae ab ipsis condit tae peries thoc aut impos ibile est non et dubium, species enim disserentiis plures spe necesse est. Si uero communes erunt et uniuersales, id

quod dictum est plane 'que:ur, quod duae diueos ea

cie sim unius di eiusdem disserentiae ambitu comprehendentur. oportere autem inquit neque unam et eandem ira

diuisuam eciem ab oppositis re diuersis differentas corrtineri,quod defrinitarum sane retro dixit specie qui Abalati et in alati different certissime reponitur neque coratra, duas et diuersas si ecies sub unica collocari diis earentia, ut homines it aues sub bipede confiutui retro est eleuum. Illud autem et omnia in has, en ac fidiceret oportet sic animalis diuisionem facere', ut omnia quae Ab animalis ambitu continentur sub ea iusdem etiam diuisombis complestantur, quamobrem subiungit, Palam igitur est indiuiduas species colligi non posse ,ut diuidunt qui animalia , aut. quodvis allud genus in duo secanti de illorum enim sententia ultiomas differentias animalibus omnibus specie indiviι

116쪽

duis aequales esse necesse est.cum enim genus esto quod sit cuius differentiae primae sint album & nigru, horumque utroru* altae itidemq; ulterius usque affindiuidua,ultimae profecto erunt quatuor, aut alius quispiam numerus qui ab uno multiplicari possit,i tidemque erunt speciesrest enim differentia species in materia , neque evim sine materia ulla animalis est pars,neque sola materia,non ensm quoquo se habens

modo corpus animal est,nec partium ulla ut saepe dictum esti

Post rationes contra Platonicam generum diu emadductas philosophus uelati coronidem dictis fuit imponens concludit,dicens manifestum esse, quod ex bifida illa diuisone re generum in duo pectione non contingit peruenire ad ultimas species,ex illorum enim flententia, disserentias numero squales esse jeciebus necesse est, quod certe fieri non potet oportet enim jecies ut distum est disserentias excedere et pluresproculdubio esse quam illa , quod statim claro probat exemplo, quomodo uidelicet de illorusententia aequalisbeciebus erunt Aserentis. Fit inquit genus quoddam quod in duo primum uerbi 3ratia,sin album et nigrum diuidatur, et rusum utrunque istorum membrorum is duo etiam diuidatur, sint autem iliaepropoliti illius generis ultimae Aserentiae,quae amplius siemonem non asmittant,duo uidelicet ipsius albi,eduo traiis nigri , utraque harum differentiarum cum peculiari suo generes eciem constituat,quod re ira sane uoluerunt. quatuor pro ectos ecies a quatucr proposti generis disserentiis erunt constelae, uel alius inquit petierum numeris

sui ab unius diui e fuerit multiplicatui, hoc autem

Disit sed by Coosle

117쪽

DE PARTIBUS ANIMALIUM.

dixit ut uniuersalem exempli olitenderet rationem nam album et nigrum bifiriam plum modo diuist, ex quibu hia duo,id est quainor,ium colligerat,subiungitque poli modum quod disserentia respectu sui generii est ueluti Frma respectu materis,quamobrem feneri adueniens constituitspeciem,m iccirco quot sunt,ecies,tot fiunt dsserenisti it cum senere fluo, quae etiam ratio recurrere uidetur,uidelicet quot sunt differentiae tot etiam dicantur spespecies dieque enim unquit species, id eis essentiales et speciem cotiit uentes disserentis,fine materia,id est fine genere fecistanimalineque materia ipsa,id est generis natura,fine effintialibus jeciemque constituentibus disserent3s, idipi umesceee polenire ne dum animalsed neque animalis partes,partes ut arbitror animalis appellans species varia su billo contentas. Non enim inquit omnino quod corpus h bet est animai,neque animalis pars: quod hunc pro captu nostro habere uidetur istellectum.ponam ius enim animas Iis genius quantum ad propositum spectat, corpus, cui duo ex altera parte addantur disserentiae,animatum scilicet restille,sis pro=cto diserentis tanquam Formae adiunct

corpori,quod materis uicem obtinet,animal sane efficiunt, e Pscunque' b animalis ambitu continentur,qus ipsus sunt partes . Non igitur inquit fine materia est animal, id est animatum et 'ille 'osum a corpore non efficiunt anima animal enim eii Abstantia corporea animata 'UIis. multoqe murus materia sne disserenti' animal esse ducetur, non enim omnino corpus inquit est animal neque enimalis pars,quoniam alis corporis disserentis ex oppofita respondente parte,inanimarum et in pille cyperhi

118쪽

LIBER L ,hentura quibus animalium senera proculdubio evelidunturae di uprostis mihi literae huius intellectu, dumhsesriberemsuccurrebara cui ueropos hac textum hune

eommodatius explanare concessum fuerit,uerbisiue ommbus quadrilem explicarestententiam dabitur,nulli fine erit inuidia quin illi maxima fit habensa iratia. Ad haee diuidendum certe est his quae sunt in substantia,non his quae per se accidunt,ut si quis figuras

diuIdat quod aliae duobus rectis aliae uero pluribus aequales angulos habeant, accideris enim quiddam triangulo est duobus rectis aequales habere angulos. preterea oppositis diuidendum est,diuersa enim inter e sunt opposita,ut albedo dc nigredo.& rectitudo aecumstas .fi igitur altera diuersa sunt per opposita diutodendum,& non ita ut alterum natatione alterum cosiore.Ad haec animata etiam comunibus animae coryporisque operibus disterminanda, uti in his quae diximus, quae cum gressilia tum uolatilia sunt.sunt eonim nonnulla genera quibus inest utrunque S uolao filia sunt,ueluti formicarum genus.Siluestri igiturae urbano diuidere,simili nanque modo uidebitur raso de diuidere species,cu oia fere quae urbana sunt, eaedem Asiluestria reperiantur,ut homines,equi,boues, canes apud indos,sires , caprae, Ques,quorum quod

uis si aequorum est non seorsum distincta sunt, sed si unum specie sunt haec,fieri non potest,ut.urbanum Psiluestre differentiae existant, onmino quantanoue differetia unica diuisione secanti id accidere necesse est. Postquam philosophus retro adduxit inconuenientia

quae 'quebantur illos qui ad con utione ultimarum Windividuarum specierum genera m tuo diuidebant, opunionis hae de re flut inpraestentia aetiti quidam iacere is,

plosin menta , ubi fimul etiam cluidit causis cur A

119쪽

DE PAR)IBVS ANIMAL Iure diuigentes errauerunt, ita quos edi quod faciendum se

in generum diuisionibus et a quibus cauendum nos hoe is loco docet,lit per abnegationem non conuenientium diuisionis mosorum rectus et inculpabilis illius appareat

modus. Dicit igitur quod generis diui Fofieri debet is disserentias iesu furetantis,id eii per esintules differentiasty non per accisentales: si accidentia etiam illa per se aecidentia sint di qIue 'parari non possnt,neque hoc immerito,diserentiae enim ilis qus sis eciem efficiunt illiu sane comprehendere debent esentiam Iamque esticere edi declarare, nulla autem accidentia sub bitii ejicerepossunt. Cum autem illi qui genera in duo diuidebant istuc haudquaquam obseruauerintsed in diuisionibus suis situsino,

di accidentia latroduxerint, non immerito, retro dicta inconvenientia declinare non potuerunt, quod uidelicet

una et eadem species', duabus contrariis collocaretur disserentiis,' quod priuationum essentis ecies. Istum enim re inalatum, similique modo pedatum et impedatum,de numero fiunt accidentium per sie et in eparabiliuab animali nullam eFntis comprehendentium naturam, quod flatim Figurg declarat e, empto,quasi dicat simile est diuitere animalper alatum m inalatum, a F quis iam figuram bifari im 'caret, icens quod alia tres habet angulos duobus rectis aequales,alia uero plurib M. Accidens. n.

inquit est tria ulo tres habere angules duobus restis equales sicuti alteri figure habere plures,accidentiam. ista fiunt per Se et inseparabilia ab illisfiguris sue propria appella, e illae maluimus sicut ridendi aptitudine homini propriMisse dicimus accidens,quod quia illius essentiam non ingre

120쪽

erraret si quistiam animal perr*bile orire*bile diuideret, m mi qui per Harum re in cum diuisierunt. Diuiso igitur per diserentias fieri debet Upnitales siquidem solae illi ultimarum essentio jecieru efficere possum

Aliam postmodum differentiarum genus diuidentium conditionem addit philostphus dicens,contrarias esse oportere disjrentias genus dividentes ut recta re irreprehenFbilisse diuiso,utfuerbi gratia colar peralbu Ernigru diuidatur,re munitudop rectum re curuu, et nos aliqui natationem, p colorem diJerminetur.i per diuersa quaedam re aliena quae nullam ad sie inuicem habent cotrarietatis oppostionem,innuere etiam ut arbitror et taxare uotius illos qui Aiala terre ire re aquatile diuidebat,quibus

necesse erat concedere ut retro dictum est, unaem di eanderem in diuer' reperiri dis rentiis,auium enim genus cuin terrestri,tum in aquatili natura reperitur,quae certe res

ad nullam heciei ultims HFection e peruenire potest,nossad nullam illaue comprehensione deducere ualet.praete rea inquit cum iuialium genera ex ala constent di corpore,no immerito ea etia sus in ipsis uisiuntur aialibus disterminata esse ueri ila est, re alia quidem ex illis cum corporeficere,alia uero cum aetasEr nonulla et cum utri , corporeservia ut in cometariis de iuia est ostensum. Porro quia a tum diu onem ficiunt a coes passones aer aes re corprori,illos no recte firrerepata e gressibile.n. et uolitile huius fiunt notae,utrit syn.aisset corporis coes' nipassones,me quo profecto acciderescipitur uni ereide rei inesseiaerari eate.n,rei et alata eii et alu cdres, ut de Frmicis