Probatio corporalis praesentiae corporis et sanguinis Dominici in Eucharistia, cum dissolutione eorum quae contra obicijuntur. Authore Ioanne Hessels ..

31쪽

CORPvs CHRIsTI sicut unus homo est anima rationalis caro, sic&Vnus Christus est verbum homo. Proinde, quod ad Verbum attinet, D d x creator est Christus. Omnia enim per ipsum facta sunt. Quod vero ad hominem, creatura est Christus. Factus est enim ex semine David secundum c rnem, in si- anilitudinem hontinum factus. Item quia in homine duo sunt anima caro secundum aesimam tristis fuit usq; ad mortem, secundum carnem passus est mortem. Nec tamen cuni filium Dei Christum di

cimus, hominem separamus, aut cum eumdem Christum filium hominis dicimus,

separamus Deum Secundum hominem namque iri ter ieinitio in coelo ubi nunc

Dan.a est, quando dicebat,Nemo asstendit in coelum, nisi quide coelo descendit , filius hominis qui est in coelo quamuis secundum id qubd filius Dei erat esset in coelo, secum dum id verb quod filius hominis erat, ad

huc esset in terra,nondumq; ascendis et in coelum. Similiter cum secundum id quod filius Dei est, sit Dominus gloriae, secun

dum id autequbd est filius hominis crui Cor.a cifixus in, ait tamen Apostolus: Si enim cognouissent nim quam Dominum glorietcrucifixissent. Ac per hocidi filius homi

32쪽

AssE IN EUCHAR 1s T diis secundum Deum erat in coelo, & filius Dei secundum hominem crucifigebatur in terra Sicut ergo potuit recte dici Dominus glorie crucifixus , cum ad sola carnem illa passio pertineret: ita recte dici portuit, Hodie mecum eris in Paradiso cum Lucae a, iuxta humangm humilitatem, per carnem An sepulatiro, per animam in inferno illo die futurus esset, iuxta diuinam vero minimutabilitatem ii quam de paradisis, quia ubique est semper, recessisset. Noli itaque dubitare ibi nuc esse hominem Christum

Iesum, Unde Venturus est, memoriterquo recole& fideliter ten christianam confessionem, quoniam resiurrexit a mortuis, ascendit in coelum,sedet ad dextera patris nec aliunde quam inde venturus est ad vi- uos mortuosque iudicandos. Et sic Venturus est, illa angelica voce testante, quem Ast δ' admodum ire visius est in coelum,id est , in eadem carnis forma atque substantia: cui profectb immortalitatem dedit, naturam non abstulit. Secundum hac formam non est putandus ubique dissi istis. Cauendum est enim, ne ita diuinitatem astruamus ho

minis, Ut Veritatem corporis auferamus.

Non est autem cosequens,Vt quod in Deo est ita sit ubique,t Deus. Nam & de no-

33쪽

co RP, D CHRIs ΤΙ Acto .i, bis veracissima scriptura dicit, qliod in illo vivimus, movemur . simus , nec tamen sicut ille ubique sumus sed aliter homo ille in Deo, quoniam aliterin Deus ille in homine, proprio quodam iungulari modo. Vna enim perina Deus homo est, Vtrumque est unus Christus Iesus, ubique per id quod Deus est, in coe- Eadem to aut e per id quod homo: haec August. habς ist Stimiliter Fulgetius, libro uecsdo ad Trasi- ὰπ i i mundum regem, de immensitate fili Dei Apostoli secudum diuinitate scribit. Et ad fine libri ex scripturis ostendit, Christu secundum corpus certo loco coeli contineri, nec immensim esse: ubd diuinitati id proprie competat Leo quoque epistola decima, quam Calcedonesisi posteriores synodi sitsceperunt docet proprietates humanae nature in Christo manere simul&di

uinae. Humanae autem natura proprietas

est quod coprehenditur a loco: diu inive ro,no posse coprehendi. Sed ad Augustinii resiposurus Bretius Id inquit quod germota in epistola ad Dardanum dicit Agust de-H fendi no potest:& sibi cotrarius est uisitIJ J '' alibi propter unitate per nae filiu homi-

rem delicet non ilitelliges, rectissime propter

34쪽

yssE IN FUCII ARIST. I unitate persbnae Christi, nominibus illis. Homo, Fili hominis, similibusq;,ea tribui quae Christo copetunt ratione solius diuinaturae, quorum humana capax n5 est:

cuiusmodi sunt aeternitas, omnipotentia, squalitas cu patre. Na nomina ista, homo, filius hominis,&Himilia cocreta, significaeno simpliciter natura humana atq, creata, sed ea persona quae natura humana habet.

Iam per ῆna Christi, quin unlinitiu accepit, naturam humana habet: ideo ipsa persisna homo est . ipse homo aeterna persona est. Qui uis autem facile intelligatio sequi: Christus filius hominis qui ambulat in terra, est in coelo: ergo Christus secundu humana naturam est in coelo, Vel humana natura Christi est in coelo: ex eo quod similis consequentiatio Valet,

Christus filius hominis qui ambulat in

terra descendit de coelo: ergo secundum natura humanam descendit de coelo, aut humana natura descendit de caelo. Nam Christus non attulit e caelo naturam humanam, sicut fabulabatur Valentinus, sed conceptus est in utero virginis quemadmodum Esaias, Matthlus, Lucas, laulus testantur. Dicitur autem descendisse bii,

de coelo filius hominis quia filius Dei qui ii erat

35쪽

co RPU CHRISTI erat etiam homini filius, descendit coelo, assumendo init ero irginis, quae in hoc mundo degebat, naturam humanam, quam in caelis nunquam habuerat. Similiter no sequitur Filius Dei natus est de virgine,& mortuus est,& minor est Deo Patre: ergo filius Dei secundum diuinam naturam natus est de Virgine mortuus est,& minor est Patre. Caluini sententia proponitur, refutatur.

Aluini sentetia est: In Eucharistia panem et Vinii manere inco mutata, sicut aqua manet in baptismo: Per metonymia aute nuncupari corpus sanguinem Christi,quia signat, operate spiritus ancto nutriri animas nostras corpore Mnguine Christi, in caelo existetibus, sicut caro nostra alitur paneri vino rursum, per haec symbola ipsam carnis languinis Christico municatione nobis coserri, sicuti eua- gelium seu verbii Dei. Sacramentis enim spirituales effect eaten tribuit Caluinus, quatenus fidem excitant. Qitare quicquid aliud persuadere conetur , docet facrameta nihil differre a comicis tragicisque significationibus: ut pote quibus ni minus excitetur fides quam verbi praedicatione, vel sacramentorum s prout scilicet sacramenta,

36쪽

s lita explicat celebratione. Aliud enim nihil esse vult sacra naenia, quina Visibi-h verba. Quoniam quicquid effectus Scueritatis quo verbo utitur in sacrametis esse clamat,id totu fidei acceptum refert: quae si aeque abunde citra lacramenta ab aliquo habeatur, nihil ei amplius pote- rLntiam sacramenta conferre. Illa, inquam,est Caluini defacramentis sientelia. Verum, quod facere instituimus, osten--amus Vere corporaliter Christum esse in Eutharistia, siue,id quo diuesta externaria qui dena speciem vero pane non differt, esse vere corpus Christi,quod cruci affixufuit,u iam in coelo est: tam vere, inquam, atque panis non consecratus est panis. Pronunciat inprimis Christus disertis

Verbis , de eo quod discipulis porrigit edendum Hoc est corpus meum, quod Matras. pro vobis tradetur. Oratio haec nihil ha et Co xx. bet metaphorae, nihil parabol , nihil metonymiae sed prorsus similis est illi coelesti voci sine ullo tropo sineque figura bis sit pra Christum a Deo Patre prolatae: Hic est filius meus dilectus, in quo mihi mith.a. bene complacui. Sed quemadmodum eam olim Nestoriani detorserunt a ger anan sensit, dicentes Christum non si1b-

37쪽

1 CORPU CHRISTI stantialiter, nec vere esse Dei filium , sed . nuncupative duntaxat, ac peri quandam copulationem Mamicitia cum Dei filior Matt.1 ita quoque hoc fili Dei verbum; Hoc est corpus meum, quod pro vobis tradetur, hodie heretici per tropum fictitrum euertere conantur Videamus igitur quis en verbis nam hic tropus fingi possit . Metaphorae Domini inprimis ad rei declarationem adhibea-Hἡ tur Quum igitur praedicatum, seu quod iam ipsi rei attribuitur , rem soleat explicare,

eitisque proprietates ob oculos ponere, oportet ea quae metaphorice rei attribuu-tur, de re praedicari, non cotra, nomen tribui rei illi, unde rei proprietas declaratur. Exempli gratia: Nemo dicit leonem, Vel agnum,aut item, aut lapide, aut ostium esse Christum sed econtra, Christus vo catur leo, agnus, Vitis,lapis, petra,& ostium etaphorice ac per similitudinem. Itaq; Christus in verbis coenae metaphora uti voluissset, dixisset Corpus meum est panis: no autem, Hoc est corpus meum. Nec

demonstrandum fuisset aliquid peculiare utendo demonstrativo pronomine, hoc quonia metaphorae a generibusi speciebus rerussilenti mi, aut falle ex alijspas sim satis notis: Cuiusmodi est Ioannes est Helias.

38쪽

yssE IN AEVCHARIST. 12 Helias , Porro quod verum est de meta Parabolaphoricis locutionibus, etiam in parabo no esse inlis locum habet. Adhibentur nimirum dc ς bin d ipsae ad rei declarationem, in non ex par 'ticularibus, sed ex generibus reri petuntur, aut rebus alioqui admodum Vulgaribus: ut,ex agricultura Scre familiari, ex Isaac&aliis nobiliter notis . Et proinde, in sermone parabolico rei declarandae parabolica tribuuntur. Vt exempli gratia in ista sententia : Regnum celorum simile est homini, qui seminauit etc. non autem edi uers ,res ipsa parabolae. Hoc enim si fieri cotingat,expositio parabolierit, non autem parabola. Vt cum dicitur Seme est Verbum Dei: Ager est mundus Septe boues, septem anni suut Quare cum Christus nomen corporis siti rei tribuat, quam edendam porrigit,& demo stratione particulari utatur, dices: Hoc est corpus me ue.euidentersequitur, eum ab sique parabola loqui: maxime quum parabola nulla praeceiserit, quam dici possit exposuisse . Et quidem haec de metaphoram parabola

concedit etiam Caluinus . . Quod autem nec metonymia qua signum accipit no Metonymen signati,& instrumetum nomen prin- ψ'R,

cipalis agentis hic sit, Deo donante de

39쪽

Co PV CUR Is ΤΙ monstrabimus: siue armis rationibus, si uapijs,nec tamen parum probabilibus, per suasionibus. Primo quidem ex ipsis totius ecclesiae sensu consensu perpetuo. Secundo Vero e collatione Eucharistiae cum alijs sacramentis , seu veteribus, seu nouis. Terti b, e Eucharistiae consecratione , his quae circa eo in exscripturis recitantur. Quarto ex sumptione , Vel his quae de ea dicuntur in scripturis . Postrem b,ex eius cum mysterio incarnationis dominicae collatiohe. Prima ratio,probam erba Domini pro

prioseisis, s sine metonymia esse accipienda.

Rimbigitur ex perpetuot

tius ecclesiae catholicae sensa hoc demonstremus , proprie videlicet Christum locutum, Matt.16. dum dixit Hoc est corpus

meum,&, Hic est sanguis meus. Hic enim firmissi ima plenissimaque sita est ostensio, omnes alias probationes fulcies ac lidas Mari Ic reddens: eo qub dio vane promisit Christus,aduersis ecclesiam si a portas inferi nunquam praeualituras . Vnde ait Lan-francus

40쪽

yss IN IV CHARIs T srancus Berengario: Si ve timest quod de Tanfra corpore Christi tu credi si adilruis, sal cuό. sum est quod ab ecclesia ubique gentium

de eadem re crediturti astruitur. Omnes enim qui Christianos se dici d esse laetan . tu , Veram Christi carnem Verumq, eius sanguinem, vireque sumpta de Virgine,in hoc sacramento se percipere gloriaturetc. Et ad hoc duntaxat synodos nunc cite mus quia verba patruinfra sparsim pro'

ducentur Synodica epistola Eugeni Epistola

quarti approbante Florentino concilio Eugeni ad Armenos data anno 1 39. Forma,in Φ.quit,huius sacramenti Eucharistiae sunt

verba Saluatoris, quibus hoc conficit cramentum . Sacerdos enim in perina Christi loquens,hoc conficit sacram et Um. Nam ipsorum verborum Virtute substan tia panis in corpus Christi, Tubstantia ini in sanguine conuertuntur: ita tamen, quod totus Christus continetur sub spe- cie panis,m totus siti specie Vini: sub qua ii libet quoque parte hostiae consecrataei Vini consecrati,separatione facta totus est G νηοάη

Christus Gynodus Constantiensis,anno ConstanDorninio iJ damnat tres sequentes arti ite, bis culos Ioannis Vicies: Substantia panis materialis,in simili- . tersub-