장음표시 사용
351쪽
3 8 nactatus Ria vere,ac sincere ad Dominii converti,ac non
mori iterum morte peccati, nam christis re, furgens ex moranis jam non moritur, ut ait s.
dem Apostolus. Secunda sumitur ex D. Τhoisma super cap. χo Joan. ubi ait, quod cum remissio peccatorum fiat media charitate,& Spiritus Sanctus sit charitas, non fuit conveniens Apostolos recipere virtutem remittendi pe Cata , quousque per mysticam illam Christi insufflationem, quae solum contigit post ejus resurrectionem , Spiritum Sanctum recepi L
Ex dictis colligitur , sacramentum poeni tentiae immediate a Christo institutum es e, non solum quantum ad formale, seu quantum ad potestatem absolvendi a peccatis, sed etiam quantum ad materiale, sive quantum ad consessionem peccatorum ; cum enim illa sit aliqua pars hujus sacramenti, si non esisset immediate a Christo instituta, totum s cramentum non posset dici a Christo instit tum. Undeπridentinum χss. I 4. cap. 3. sic
ait : Ex institutione Sacramenti paenitentiaram explicara universa Ecensia Iemper inteo, lex is, instiιniam etiam esse a Domino integram
peccatortim eonfessionem . Quare falsum est , quod ait CaIvinus , necessitatem confessionis primo inductam esse ab Innocent. III. c.Omnia vitri que sexus, nam ibi solum determinavit tempus annuae confessionis, S pravam aliquorum consuetudinem, qui in plures annos conis fessionem , dc communionem differebant . correxit . Imponit etiam Calvinus , cum ait , consessionem privatam Nectario P triarcha Constantinopolitano fuisse abrogatam . Neque enim illam , sed publicam. tantum sustulit , & Poenitentiarium
publicum illi praefectum , occasione stata, tali,
352쪽
daIi , a peccato publicato nobilis cujusdam seminae cum Diacono orti . De eadem publbca confessione intelligendus est Chrysosto, mus Nectarii successor , dum ait homil. 2. in
Psal. so. Pecoata tua dicito , ut deleas illa o Si eonfunderis aikui dicere, dieno ea quotidia in anima tua . Non dico , ut consiιearis confervo' tuo, μι exmobre3. Dicito Deo , qui novis ea. Haec enim Verba , ur exprobret , aperte
indicant, illum loqui de confessione publica , ex qua opprobrium, & confidio poenitentium sequi solebat, quamque Nectarius ejus praedecessor sustulerat. Neque obstat, quod dicat confessionem soli Deo esie faciendam per hoc enim non excludit Sacerdotem, quia cum ille confessionem audiat, & a peceatis absobvat, ut Christi Vicarius, non condistinguitur ab ipso Christo, unde confessio facta Sacer doti , soli Deo cenlatur fieri. Sicut propter hanc rationem de Eucharistia loquens homi Lso. in Μatth. ait : Cum Sacerdotem υMεris tibi exhibentem, ne Saeerdotem id facere putes , sed Christi manum esse ea/stima , qua se extendis is Minister enim est Sacordos . Quod & confirmat exemplo baptismi his verbis r quema modum gnando bapti'at Sacerdos , non ipsere bapti'as , sed Deus Issias fouus . E
Materia , ct forma huitis Sacramenti .
Materiam proximam Sacramenti poendi
tentiae esse actus penitentis, contritio nem , confessionem, & satisfactionem, doc expreste Trideminum sest. 14. cap. 3. Nec stit, quod trica adus quasi materiam appelle
353쪽
3so . Tractatus R. nam, ut ait Catechismus Romanus de facti Poenit. num I A., . Non ideo hi actus quasi mari teria a sancta Synodo appellantur , quia ve- rae materiae rationem non habeant, sed quia is ejus generis materiae non sint . quae extrin- , , secus adhibeantur, ut aqua in baptismo se chrisma in confirmatione. Ratio etiam suffragatur: nam sacramentum penitentiae exercetur per modum judicii emendativi, & reconciliativi, ut patet ex illis
verbis Ioan. 2 o. quorum remi risis peccara,
Femittunιur eis , &c. Sed materia iudicii e. mendativ, est a ccuis ero , dolor , de satis Q. ctio; nam ad judicium emendativum requiri. tur accusatio rei, & manifestatio delicti, quae consistit in confessone . Requiritur erram , ut reus manifestet sua delicta cum dolore, alioquin manifestatio peccatorum, deficiente dolore, esset simplex narratio, & gloriatio in delictis. Item ad integritatem judicii peditinet punitio, seu satisfactio pro delicto. Ergo materia proxima sacramenti poenitentiae sunt actus poenitentis, contritio , confessio, di satisfactio. Ex quo sequitur, peccata, quae in confessione aperiuntur, esse materiam romotam hujus sacramenti a tum quia materia semota dicitur illa, circa quam versatur materia proxima ; tum etiam, quia crimen, de
quo agitur in judicio, dicitur esse illius mate. xia . Quantum vero ad formam hujus sacra. menti , Florentinum , & Tridentinum dincent , illam consistere in verbis absolutionis a Sacerdote prolatis, idque ratio suadet, nam
in judicio sententia judicis se habet tanquam
forma, quia est veluti complementum, N.Consummatio illius. Ex his sequitur contra Scotum,& alios, non
solam absesutionem, sed etiam contritionem,
354쪽
eonsessionem , & satisfactionem esse partes mirantecas hujus sacramenti ; quia in omni composito artificiali, quale est sacramentum, materia , & sorma se habent ut Partes mixti, secae ; omneque judicium is transece constat ex accusatione rei, & sententia Iudicis . Satisfactio tamen non est
pars essentialis hujus sacramenti, sed solum integratis, ut docet Tridentinum sess 1 . cap. 3. De quo infra , cum de satisfa
Licet autem Sacerdos non producat mat
riam hujus sacramenti, in actibus poenitentis consistentem, dicitur tamen hoc sacramentum miniarare, illudque efficere ; quia ad hoc sufficit, quod sormam in absolutione comsistentem vel physice, vel moraliter uniat ta-Ii materiae: sicut in naturalibus,licet generans non producat materiam, imo aliquando ninque formam, ut contingit in generatione hominis , hoc ipso tamen , quod eam unit materiae, dicitur producere compositum , te hominem generare.
Contritio redditur lassicientre sensibilis per confessionem , sicut in Eucharistia corpus Christi per species . Item partes compositi
moralis, qualiter est sacramentum, non requi. Tunt conjunctionem , vgi simultatem physicam, sed solum moralem, qualis intercedere solet inter accusationem rei, dc sententiam Judicis . Demum, licet in sacramento poenitentiae virtus productiva gratiae praecipue ita verbis absolutionis reperiatur; mediante tamen absolutione, per potestatem clavium, actus poenitentis elevantur ad causandam gratiam, eamque instrumentaliter producunt, undocet D. Thomas hic q. 86. art. 6. Satisfactiovcro, quae estsolii pars integralis huJus saer
355쪽
ui Trectatus V. menti, confert gratiam, prout est in proposito , Matiget eam , proux est in executione, ut ait idem sanctus Doctor quaest. 9o. arta a. Ex quibus solves plura argumenta, quae contra supra dicta fieri solent.
Ex dictis constat , hoc sacramentum appellari reconciliationis ab effectu, absolutionis a forma, confessionis a notiori parte , poenitentiae a contritione, quae est illius actus, nunquam tamqn dici sacramentum satiε factionis , rquia haec , quamvis sit de ejus integritate, non est tamen de ejus essentia Non dicitur etiam manuum impositio, quia licet haec adhibeatur in administratione hujus sacramenti, non est tamen ad illud necessaria, quia, ut discum xit D. Thomas hic quaest. 84. art. q. Imposi- tio manuum in sacramentis Ecclesiae fit ad is designandum aliquem copiosum gratiae emori ctum, quo illi , quibus manuS imponuntur,ri quodammodo per quandam similitudinem se continuantur ministris,in quibus copia gra. tiae esse debet ; dc ideo manus impositio fit se in sacramento Confirmationis , in quo comis fertur plenitudo Spiritus Sancti, & in iactari mento Ordinis , in quo confertur quaedam se sxcellentia potestatis in divinis mysteriis,
is Sacramentum autem penitentiae non. .ordiis
es natur ad consequedam aliquam excellentia is gratiae, sed ad Temotionem peccatorum. Et se ideo ad hoc sacramentu non requiritur mainis unum impositio, sicut etia nec ad baptismii , ,, in quo tamen fit plenior remissio peccatorii. Constat etiam ex dictis, hoc sacramentum
sic posse definiri, vel describi: Pqnitentia est
saeramentam novae legis , a hνφο institutum, ad significandam , σ.caugandam gratiam se mantam, o ad remittendum peccata post buimmum conmissae. Ex qua desinitione patet, hoc
356쪽
De Saeramento Parnitentiae . 3 s, heramentum in re, vel hi voto necessarium
esse necessitate medii ad delenda peccata comnii illa post baptismum , ut docet Tride
linunt sessi I . cap. 2.3c . Illa enim non posisunt remitti, nisi vel per ipsum poenitentiae sacramentum actu susceptum, vel per contritionem , in qua includitur votum sacramenti poenitentiae , ut ait Tridentinum citatum . Quod insinuatur Matth. I 6. per metaphoram clavium , sub qua potestas remittendi, aut retinendi peccata D. Petro, ejusque successori. bus concessa est. Sicut enim nullus ingredi potest domum, uuandiu clausa fuerit janua, nisi elavis eam aperiat d ita etiam nemo a peccato lethali post baptismum commisso potest absolvi, nisi per potestatem spiritualem reis mittendi peccata Sacerdotibus concessam , subindeque nisi per sacramentum poenitentiae in re, vel in voto susceptum . Illud tamen v tum non debet necessario esse explicitum, sed
sufficit implicitum : fieri enim potest , ut
homo in peccato existens eliciat actum contritionis, dc tamen tunc non cogitet de comsessione saeramentali, vel ex oblivione, vel ex ignorantia in vincibili, in quo casu non ha-.beret votum explicitum saeramenti poenitentiae, sed duntaxat implicitum in ipsa contritio.
Dices primo. Non magis includitur in comtritione votum implicitum sacram. poenitent. , quam sacramenti Eucharistiae: cum contritio non magis implicite includat propositum servandi unum ex divinis mandatis, quam alia r Ergo non minus Eucharistiae sacramentum iuvoto necessarium erit necessitate medii ad reis mittenda peccata post baptismum commissa , quam sacramentum poenitentiae. Sed nego an tecedens : Ex eo eoim, quod sacramentum. Pinab
357쪽
3s Tractatus M. poenitentiae , & non Eucharistiae est inst Itu. tum ad remittenda peccata bapti Zatoruma, specialiter includitur votum implicitum sacramenti poenitentiae , non autem Euchari iliae in contritione de peccatis post baptismum commissis: sicut in contritione de peccatis ante baptismum commissis continetur speciali quodam modo votum baptismi ob mandem rationem. . Dices secundo: Martyrium curia sola attri. tione remittit peccatum mortale, &justificat ex opere operato non solum parvulos, sed eo
iam adultos, ut tract. 2. cap. Io. Ostendimus:
Ergo remissio peccati post baptismum Commissi potest obtineri sine sacramento poeni pentiae in re , vel in voto. Sed nego consequentiam, nam in ipso martyrio continetur implicite votum lac sementi pamitentiae e Tum quia si per otium liceat Martyri vel peccata subjicere clavibus Ecclesiae,vel saltem contritionis actum elicere, ad id tenetur: Tum etiam , quia si subito rapiatur ad martyrium, aut inter dormiendum occidatur, etiam in eo casu, ratione attritionis antea elicitae, & volum talis suscipiendi martyrium, censetur votum habere implicitum sacramenti poenitentiae in attritione inclusum , licet non ita perfecte sicut in contritione, quia attritio non est ita essicax.
Poenitentiam esse virtutem manifestum est, cum illa sit habitus elect is secundurectam rationem, in mediocritate consistens .
Becta enim ratio dictat, dolendum esse de
358쪽
De Sacramento Paenἰtentiae . 3sspeccatis, ut sunt offensae Dei, talemque dolorem in mediocritate debere consistere : Sicut enim contingit, quod aliqui homines de peccatis commissis plus nimio delectentur, juxta
illud Prov. 6. Letantur, cum malefecerint,
existiant in rebus pessimis 3 ita & quod alii immoderate, & usque ad desperationem de il- .lis doleant, ac tristentur, ut constat de Cain ,& de Iuda, quorum primus in desperationem
lapsus dixit: major est iniquitas mea, quam ut veniam merear, alter vero poenitentia ductus laqueo se suspendit : habitus autem poenitentiae medi um tenet inter illa extrema : Ergo est
Dices primo, nulla virtus potest essentia. Iiter praesupponere peccatum in subjecto suo, cum virtus debeat per se esse expetibilis. Sed
poenitentia supponit essentialiter peccatum: Ergo non est vera virtus. Respondeo majorem non esse universaliter veram, virtutes enim, quae tendunt in destructionem , aut punitionem peccati, essentia.
liter illud praesupponunt, ut constat in justi. tia vindicativa , quae essentialiter supponit peccatum in subjecto alieno : quidni ergo pariter poenitentia poterit illud essentialiter supponere in subjecto t Unde virtutes illae non sunt per se expetibiles, sed tantum per accidens ex suppositione peccati , sicut medicina non est appetibilis, nisi ratione morisbi . εDices secundo, virtus habet per se delectationem, ut docet Philosophus in libris Ethicorum: At poenitentia non habet delectatione iri, sed dolorem poenam, & tristitiam a dicitur enim poenitere, quasi paenam tenere, ut
ait Isidorus . Unde Tertullianus in lib. de poenitentia,illam describens, dicit eam Iacco, er
359쪽
316 Tractatus reineri incuba- , eον usordibus obseurare, annmum maeroribum dejisere , illa , quae peceavis, aristi tractatione mutare , jejuniis preces alere ,
ingemiscere , lac mari , mugire ad Dominum Deum dies , nocte ue , dcc. Ergo poenitentia non est virtus.
Respondeo , quod , licet poenitenti non habeat delectationem, sed tristitiam, & dolorem de suo objecto , nempe de peccato
commisso , delectatur tamen de suo actu , ct gaudet de suo dolore , ut ait S. Thomas quaeli. unica de spe art. I. ad . Unde Iob illi. ubi vulgata habet , ago paenitentiam in favilla , ct cinere , alia versio legit et ago statium in favilla , ct einere . Et Auctor li-hii de vera, de falsa poenitentia apud August.
ait: Sempeν doleat poenitens, e T de dolore gau
Non minus certum est, poenitentiam non esse virtutem aliquam generalem, & communem , quae sit conditio generalis omnium vi tutum, ad eum modum, quo injustitia, sive iniquitas dicitur conditio generalis omnium peccatorum; cum poenitentia habeat objectum speciale, nempe offensam Dei , ut ex piabilem per satisfactionem, quae non fit ad aequalitatem perfectam, ut constabit ex infra dicendis, & eliciat actum specialem laudab, Iem, nempe operari ad destructionem peccati praeteriti, inquantum est Dei offensa, quod non pertinet ad rationem alterius virtutis, ut discurrit S. Thomas hic quaest. 8 s. a. a. Ex quo sequitur, illam non esse pariter virtutem generalem, aggregatione multarum Virtutum,
ut aliqui Recentiores existimant, licet enim aliae virtutes concurrant ad odium peccati, secundum quod opponitur bono Noprio cu
jusque virtutis; quia ejusdem virtutis est, i
360쪽
mediate prosequi bonum, & odio habere malum sibi adversum odiqm tamen peccati coim siderati, ut est offensa Dei, delebilis per satis.
factionem, siab qua ratione est a poenitentia, nec elicitave , nec imperative procedit ab aliis virtutibus, quia sub hac ratione non cadit sub objecto illarum, sed solum spectat ad objectum pinitentiae, unde ab illa sola elici
Demum supponimus ut certum, obiectum formale poenitentiae esse jus divinum laesum per offensam , ut reparabile per satisfactionem , & compensationem quandam . Nam attingere peccatum sub illa ratione, est aliquis actus laudabilis , maximam habens dissicultatem , subindeque pertinere debet ad aliquam virtutem, quae non potest esse alia , quam poenitentia, ut constabit ex infra dicendis : Ergo objectum sor- male poenitentiae est jus divinum laesum per peccatum, ut reparabile per satisfactionem. Objectum vero materiale illius est ipsum peccatum, quatenus est offensa Dei expiabulis per satisfactionem. Unde quia offensa ut expiabilis consideratur ut praeterita, neque enim est expiabilis, nisi postquam commisissa est, poenitentia primario , I principaliter fertur circa peccata praeterita , secundario vero, & minus principaliter circa futura , inquantum proponit nulla in posterum committere.
Ex his colligitur primo contra Alensem,pe nitetiam esse virtutem distinctam a charitate rlicet enim charitas opponatur peccato , illudque destruere conetur, sicut poenitentia, diversimode tamen illud respiciunt, &in ejus destructionem tendunt ; nam charitas illud x