장음표시 사용
371쪽
Per paenitentiam tollitur reatus poeme κ ter δυν ω Fores ramen remanere reatus alicujus poenae temporalis .
ΡRima pars docetur a Tridentino sessis. ea; I . ubi disertis verbis exprimitur :cap. I. ubi haec ejus ratio insinuatur : nunquam remittitur peccatum mortale, nisi infundatur gratia, perquam homo renovetur interius egratia autem cum constituat hominem filium Dei adoptivum, subindeque det jus ad haereis ditatem regni cadestis, cum reatui poenae arternar incompossibilis est. Secunda quoque, videlicet quod post eulpae remissionem manere Possit reatus aliquis. poenae temporalis, definitur ab eadem sacra, Synodo sess 6. cap 3 o. his verbis: Si quis ρομ' acceptam justifieationis gratiam , euilibet peccatori poenitent ἰ ita culpam remisti , o rea f tum aeternae pa me deleri dixerit , ut nultur reis maneat reatus poenae temporalis exolvendae vel infhoc Deuto, vel in futuro , oe anathema H .l Item sess. 14 ca 8 sic habetur: Sancta SIna- dus declaras falsum omnino esse , ct a verbo
Dei alienum , culpam a Domino nunquam Fe-- , mitti, quin universa etiam paena condonetur a.
Perspicua enim , O illustria in Deris lisi
Tis exempla reperiuntur, quibua praeter divinam, x aditionem hic. error quam manifestissime νε- mincituΥ .
' Addit ibidem pIures rationes ad probam dum, quod decuit ita fieri, id est, quod re-
missa culpa, & reatu poenae aeternae, totus ream aus poenae temporalis non statim remitteretur.
In primis enim justitiae ratio exigit, ut aliter a
372쪽
Deo in gratiam recipiantur, qui ante baptinmum per ignorantiam deliquerunt: aliter v ro qui se I a peccati , & daemonis servitute liberati, templum Dei violare, & Spiritum Sanctum contrist a re non formidarunt. Secundo conveniens fuit ita fieri, ut imIitia, de gravitas peccati mortalis magis appareret: eulpa, inquit Augustinus trach. it . in Ioan.
uraretur parva , si cum ea siniretur oe poena , molixiorem esse voluit Deur ρ--, quam cuia pam : temporaliter enim detinet paena , quem jam reum ad damnationem non detinet culsa
Tertio ad fraenandam peccati licentiam, quavmajor esset, si tam facile omnis poena remit teretur. Quarto , quia per actus satisfacto-xios, quibus temporalem poenam ex vi mus, Teliquias peecatorum , vitiososque habitus male vivendo contractos per contrariovactus tollimus , & Christo capiti nostroetantopere pro nobis in carne passo consor
Eandem veritatem probat S. Thomas hie q. 16. art ad 3. ex discrimine, quod reperitur inter sacramentum baptismi, de poenitentiae: si Passio Christi , inquis, de se sufficiens est ad ,, tollendum omnem reatum p nae non soIumis aeternae, sed etiam temporalis, & secundum is modum, quo homo participat virtutem passi fionis Christi, percipit etiam absolutionem is a reatu petnae. In baptismo autem homo paris is licipat totaliter virtutem passonis Christi, A sutpote per aquam,& Spiritum Christo com is mortuus peccato, di in eo regeneratus alis novam vitam &ideo in baptismo homo A consequitur remissionem reatus totius pena .ri In poenitentia vero consequitur virtutem si passionis Christi secundum modum proprio- is rum actuum, qui sunt materia poenitentiae,
373쪽
re Trasutus M. is licut aqua baptismi. Et ideo non statim peris primum actum poenitentiae, quo remittiturri culpa , solvitur reatus totius poenae , sed se completis omnibus poenitentiae actibus. Quam rationem fusius exponit . contrae
Aliam tradit in corpore ejusdem articuli quarti, quae sic potest breviter proponi. Sicut in peccato mortali duo sunt, scilicet aversio a Deo, & conversio ad creaturam, ita& dmplex poena ipsi debetur, uua aeterna, quae cor respondet peccato ex parte aversionis; nam scut peceatum ex hac parte est quodammodo infinitum, ita debetur ipsi poena quodamm do infinita , altera temporalis , quae corre spondet conversioni, quae finita est, & major, vel minor pro qualitate objecti, vel actus,quo peccator erga illud afficitur: cum ergo in justificatione peccatoris, quando remittitur cuLN per gratiam, tollatur semper aversio a Deo: quia per ipsam gratiam, di charitatem Deo, ut ultimo fini conjungitur) consequenter se per in ea tollitur reatus periae. E contra vero , cum in justificatione non semper tollatur conversio illa tuordinata , quam peccator habet ad creaturam, non semper tollitur reatus poenae temporalis huic inordinatae conversioni
. Verum in hac ratione D. Τhomae difficile est explicare, quid intelligat nomine inordi. natae conversonis; si enim dicamus intellige re habitualem conversionem ad creaturam, ut ad ultimum finem, impossibile erit salvare,
quod ablata aversone remaneat haec Converuso ; cum impossibile si, hominem habere duos
ultimos fines, Deum nimirum, & crea Mam.
Si vero dicamus per conversionem intelligi inclinationem habitualem, quam facit has
374쪽
De Saeramento Panis entis . 3 Itus vitiosus ad particulare objectum, non pi terit vel ificari universaliter, in quolibet pe cato reperiri inordinatam conversionem ad
- creaturam, cum peccatum non semper causet in peccante habitum vitiosum, qui non ni- si multis actibus repetitis producitur. Respondet quidam recentior Thomista in sua TheoIogia mentis, de cordis, D. Thomam per inordinatam conversionem ad bonum commutabile, ex qua sequi di cst reatum poe. me temporalis, nihil aliud intelligere, quam pravos habitus,vel dispositiones ex praecedentibus actibus causatas, quibuS, ratione actus, quem connotant, debetur poena temporalis. Sed hanc responsionem tripliciter consutat Nartinea a Prado, primo ex D Thoma in a.
- dilh. 42. qu. I art. a. ad 3. diceu te, qu od reatus
non fiandatur per se loquendo super di sti nem , vel habitum, sed per accidens, secundum quod salis dispositio, vel habitus cuidam defe-mi conjungitur . Aliquid ergo aliud praeter habitum, vel dispositionem assignandum est, Iundans persereatum poenae temporalis. Secundo , quia de reliquiis peccati reservat agere D. Thomas art. s. ubi tractat de hujusmodi habitibus remanentibus per modum disposi-itionum: Ergo in articulo quarto agit de aliquo alio praecedente, di fundante reatum poeis nae temporalis . Tertio 'pe contingit, aliquem justificari vehementi contritione iussicienti ad delendum non solum totam culpam, sed etiam totam poenam temporalem, & nihilo minus in eo remanere habitus vitiorum, qui non nisi per multos actus expelluntur, ut da-cet S. Thomas a. a. qu. a .art. I 2. his verbis t Actus non ia γε die contrariatur habitui, sed mctui. Continuario autem habitus in subiecto non requiri; cominuationem actus. Unde ex suρεν--
375쪽
actatus Mniente eontrario actu non statim habitus aequμFrus exeludisur . Ergo reatus poenae tempo-'ralis non consequitur ad habitus ex praecedentibus actibus causatos.
Ex quibus intelliges praedictum Auctorem hallucinatum esse in eo, quod non distinxie
inter reatum poenae temporalis , & reliquias peccatorum, & quod S. Thomas dixit art. s. de reliquiis peccatorum, existimavit de reatu poenae temporalis debere intelligi. Reliquiae ergo peccatorum sunt pravae dispositiones , vel habitus ex praecedentibus actibus vitiosis relicti a reatus vero poenae temporalix est obligario ad poenam temporalem, quae ex actu peccaminoso Coosequitur. Unde quamvis per
indulgentias reatus poenae temporalis tolla. rur, per eas tamen non auferuntur reliquiae peccatorum, cum pereas non tollantur pravi
habitus, vel dispositiones ex praecedentibus actibus relictor .
Melius ergo propositae dissicultati respondetur cum Cajetano, Soto, dc aliis antiqui ribus Thomistis, Si Τhomam, cum ait roatumi poenae temporalis inordinatae conversioni r spondere, per conversionem inordinatam intelligere delectationem illicitam, & inordinatam , quam peccator percipit ex conversio. ne ad creaturam,& in objecto peccati, in eo. plus nimium sibi indulgendo. Hanc est e menistem S. Thomae ex ipso textu aperte eolligi videtur, ait enim: is Ex palle conversionis ad . M bonum commutabile, inquantum estino se dinata , consequitur peccatum mortaleri reatus alicujus pinnae ; quia inordinatio ' is culpae non reducitur ad ordinem justiari tiae, nisi per Poenam. Iustum enim est, ut is qui voluntati suae plus indulsit,quam debuit,
in contra voluntatem suam aliquid patiatur L
376쪽
De Iaeramento p aenitentiae .ri sic enim erit aequalitas. Unde Apocal. 18.dI- is citur: Quantum glorificavit se, Sc in deli, is ciis fuit, tantum date illi tormentum, &.is luctum . Nec refert, quod delectatio illa: inordinata a quam peccator percipit ex ino dinata conversione ad creaturam, cum ipse peccato transeat; hoc enim non impedit, quin remaneat 'irtualiter, aut moraliter ratione obligationis ad poenam temporalem, quae ex illa relinquitur post remissam culpam , dc po
Argumenta Haereticorum, quibus probare Conantur , remissa per poenitentiam culpa , &reatu poenae aeternae, nullum temporalis poenae
reatum in justificato remanere, lavissima sunt. In primis obiiciunt illud Apostoli ad Rom. 8.Vihil ergo nune damnationis es in Lir, qui funς Chrso Iesu . Sed hoc frivolum est . Quamvis enim in justificatis, remissae culpa, & reatu
poenae aeternae, remaneat reatus alicujus poenae temporalis, non propterea remanet aliquid damnationis, quia talis reatus non potest: dici damnatio. Quomodo enim damna dio diceretur id , quod potest ad salutem conferre, & Christo capiti nos unire, dc conformare, ut praestare potest solutio poenae temporalis peractus satisfactionis Secundo objiciunt illud Tertulliani lib. de
haptismo cap. s. Exempto reatu, eximitur σpana, quo significari videtur, remissa per pΡnitentiam culpa, Sc reatu poenae alternae, nota Lemanerς reatum. poenae Lemporalis . Sed facile respoi detur, dictum illud solum deba ptismo de poena aeterna intelligi: Et qua vis intelligeretur de poena temporali, nihili
contra Catholicam veritatem concluderer , quia , ut supra ex D. Τboma ostendimus ,. ibis
sadiater baptismum, .& poenitentiam discris
377쪽
374 Tractatus R. men intercedit, quod cum baptisma sit institutum per modum generationis spiritualis, ni. hil remanet in homine per baptismum regenerato, sive quoad culpam, sive quoad pinnam; sicut in generatione naturali, iuxta D. Τhoniae sententiam, nullum accidens rςmanet in genito, quod fuerat antea in corrupto, sed fit resolutio usque ad materiam primam. Inde Chrysostomus hom.14. in Joan. In affua
Baptismi tanquam in sepulchro eaput immerigentibus , vetus homo spetitur , emergenιIbus inde novus resurgit. E coutra vero, cum sacramentum poenitentiae sit institutum per mos dum medicinae spiritualis, non semper perse-δe, & totaliter hominem sanat, sed pravos habitus, de dispositiones , quasi morbi rei, quias in eo relinquit; quemadmodum sanato vulnere, emissoque pute, cicatrices quaedam Iemancnt, . quae & ipsae curandae sunt. S. III. Idmsso venialium teritus paenitentiae .fctus.
TRiplex est dissicultas breviter hie resol
venda . Prima est, an , de quomodo .eccata venialia per poenitentiam, di aliasa. cramenta remittantur Secunda, an, & quomodo remittantur per sacramentalia λ Tertia, an extra sacramentum, & sacramentalia per alios virtutum actus peccata venialia delean
Dico ergo primo, sacramentum Poenirem λε habere vim remittendi peccata venialia, duae illi semiciuntur ex opere operato. Patet 4ex Tradentino sess. I . cap. s. & ex usu piorum
fidesium appretato ibidem a Coacilio, & a l
378쪽
De Saeramento Paenitentia . 37sD. Cypriano in serm. de lapsis, ubi eos laudar, qui per confessionem sacerdotalem salut/rem medeIam parvis licet vulneribus exquirunt. Item Augustinus lib. Jo-homitrarum hom. so. sic habet: se Quamvis singula non lathali vul- ,, nere ferire sentiantur, tamen omnia simul ,, conmegata velut scabies nostrum decus ita is exterminant, ut ab illius sponsi speciosi praeis filiis hominum castissimis amplexibus f
is parent, nisi medicamento quotidianae poe- ,, ni dentiae resecentur. Ratio etiam sussir gatur , tum quia non solum mortalia, sed e iam venialia sunt hujus Sacramenti materia,ut dicemus infra, cum agemus de confessione: tum etiam, quia rationi consentaneum non
est existimare sacramentum penitentiae posse quidem deIere peccata mor talia post bapti Lmum commissa, sed non venialia, quae sunt minoris momenti, & facilius remitti possunt Unde S. Thomas hic qu. 87. ari I. in cory. Mad i. illud discriminis ait inter mortale, deveniale interesis, quod is ad remissionem pec- is cati mortalis requiritur perfectior poenitenisse tia, ut scilicet homo actualiter peccatum D mortale detestetur, quantum in ipso est,
se ut scilicet diligentiam adhibeae ad reme. morandum sngula peceata , ut singulari detestetur, quantum in ipso est, sed hocis non requiritur ad remissionem venialium peccatorum ..... sed requiritur quaedam vi ,, tualis displicentia:puta cum aliquis hoc moisse do fertur secundum affectum in De uni,& resis divinas, ut quidquid sibi occurrcret, quodes eum ab hoc motu retardaret, displiceret ei, D dc doleret se haee comin sIe, etiamsi acta, , de illo non cogitaret Quod tamen non susis ficit ad remissionein peccati mortalrs , nisi
quantum ad peccata oblita post diligent ear
379쪽
376 . Tractatus P A inquisitionem . se Unde infert in resp. ad Aquod, quia potest justus vitare singula peccata venialia, sed non omnia, ad poenitentiam
peccatorum venialium requiritur, quod homo proponat abstinere a singulis, non tamen ab omnibus , quia hoc in simitas humana non
patitur. A Debet tamen verba eius fundi no-- ratu dignissima ) habere propostum se praeis is parandi ad peccata venialia minuenda , a-M lioquin esset ei periculum deficiendi, cum is desereret appetitum perficiendi , seu tolti,, tendi impedImenta spiritualis profectus ,
is quae sunt peccata venialia . Quaeres, an qui confitetur aliquod pecca eum veniade, & alia, de quibus, ut suppono, nullam habet complacentiam, volusinie , &ex intentione reticet, remissionem illorum ex vi sacramenti poenitentiae asi quatur ' Ratio dubitandi esὲ, quia per alia saca amenta cum attritione de venia ibus suscepta remittuntur venialia, quamvis nulla fiat consesso illorum, tui constabit ex inisa dicendis r Ergo idem videtur dicendum de sacramento poenitentiae , Nempe quod cum quis cum attritione ad illud accedit, & unum duntaxat veniale confitetur, consequitur remissionem omnium venialium , de quibus non habet complacentiam,
tametsi ea non confiteatur, nec clavibus Ecclesiae subjiciat: non videtur enim denegandum sacramento poenitentiae, quod concedi, tur aliis sacramentis.
Respondet Nugno negando suppositum , Nimirum, quod ille, qui eonfitetur aliquod
peccatum veniale, & alia voὲuntarie, &ex antentione veticet, non retineat eo ipso afle.ctum ad illa : cum enim proprius modus hujus. sacramenti sit remittere peccata, media Conaessione, non velle illa confiteri est inquit 1
380쪽
De Saevamento Pa Bentiae. yr habere virtualem quandam complacentiam
in illis 3 Haec responsio probabilitate non
Respondeo tamen negative ad casum pro. positum, & ad rationem dubitandi in contra. rium, concesso Antecedenti , nego consequentiam, & paritatem . Ratio disparitatis est , quia confessio peccatorum sive mortata trum, sive venialium est pars sacramenti pom. nitentiae, non vero aliorum sacramentorum eunde licet in sacramento poenitentiae non re, mittantur peccata venialia, quae voluntarie, de ex intentione reticentur, in aliis tamen sa cramentis obtinetur eorum remissio , licet nulla fiat in receptione talium sacramentorum mentio de illis peccatis . Dico secundo , non solum poenitentiam sed etiam alia sacramenta novae legis haberἡ vim remittendi peccata venialia ex opere o -'perato : id tamen hecialiter aliquibus faccramentis competere , nimirum Baptismo , Confirmationi, Eucharistiae, di Extremae Un
Prima pars est D. Thomae hic quaest. 87. art.
a. in eoi p. ubi sic ait: Per omnia sacramentarnovae Iegis, in quibus confertur gratia , pecca ta venialia remittuntur. Utique ex opere o perato, quia cum causent gratiam ex opere
operato, & ad infusionem gratiae sequatur cvs ibidem docet S Doctor remissio venialium,
hanc etiam ex opere operato causant. Ratio etiam id suadet a nam omnia sacramenta novae legis habent virtutem remittendi ex op xe operato omnia peccata mortalia; quaedanifex vi primariae institutionis, quae idcirco Sacramenta mortuorum dicuntur; alia ex vi secundariae institutionis, & haec appellantur Sacramenta vivorurn, ut in ciactatu. de Sacras