Manuale thomistarum, seu brevis theologiæ cursus, in gratiam & commodum studentium editus ab adm. rev. patre f. Jo. Baptista Gonet ... Tomus primus sextus

발행: 1718년

분량: 588페이지

출처: archive.org

분류: 철학

51쪽

.8 Tranatus II. do assumptio ad ossicium sacrum , &Ecclesiae ministellum, idcirco in his tribus sacra mentis imprimitur character , non veto in

aliis . .

Hoc praemisso, gravis dissicultas,& celebris controversia est inter Theologos, quid sit ta- Iis character,in tribus illis sacramentis imprecsus, seu ad quam specienti qualitatis reducatur, an ad habitum, vel ad potentiam e Sua-xeZenim, & plerique ex Recentioribus alie-- runt, illum esse habitum; e contra vero D. lThomas, de ejus Discipuli, illum ad secun- ldam speciem qualitatis, nimirum Potentiam, Pertinere docent. f. LSententia D. Tinmae praesert-.DIco igitur, characterem Sacramentalem non esse,abitum, sed reduci ad pote

tiam. I

Probatur conclusio triplici ratione et Prima est : habitus intenduntur , ti remittuntur, ac contrariis destruuntur: Sed character sacramentalIS nec intenditur, nec remittitur, nec ullo contrario aestruitur, cum indelebidis sit, ut infra dicemus: Elgo non est habitus, sed potentia. lSecunda sic potest proponi : Nullus est 41abitu, indisserens ad bene, vel male operan- idum, sed omnis determinatur ad bene, vel anale: Atqui chara cter est indifferens ad bdi

Me, vel male operandum, ut constat in Saceris dote, qui charactere Sacerdotali utitur ad consecrandum ex bono, vel malo fine: Ergo character non est habituS, sed potentia, quae

serficit subjectum in ordine ad operationem

52쪽

De Sacramentix In genere. ausabsolute, & indifferenter , sive bene , sive

male, ut patet in voluntate, quae est principium volitionis nedum virtuosae, sed etiam vitiosae. major continet differentiam esse tialem potentiae ab habitu, quam tradit Philosophus 2. Ethic. cap. s. dc s. Metaph. Iext. x s.& patet inductive in omnibus: Virtus Gnim moralis definitur a S. Augustino, di aliis,

Bona qualitar mentsa , qua nemo male utitur-

Id etiam apparet in virtute intellectuali , scientia , & arte , vel similibus ; nam qui

scientia utitur, bene semper discurrit : E co tra vero habitus vitiosi nunquam bene operantur , nec concurrunt ad actum bonum-Ηujus ratio est, quia habitus datur, ut d terminet podentiam ad modum operandi bene, Vel male , potentiae autem destinantur ad simpliciter, & absolute agendum. Hanc rationem insinuat S. Thomas hic art. a. in argumento, sed contua, ubi sic discurrit: Nubias habitus est, qui se pessit ad bene, vel mainti habere: eharacter autem ad utrumque se haGbet , utun Ar enim eo qnidam bene , alia mero male , μοd in habitibMae non contingit , nam habἰtu virιutis nullus utitur male , ct habitu malitiae nullus bene.

Dices, characterem esse determinatum ad bonum, scilicet cultum divinum. Sed contra: Quamvis character bonum objectum hais heat, scilicet cultum divi m , subjectum tamen indeterminatum relinquit ad hoc, ut illo bene, vel made uti possit: Ergo non est habitus, sed potentia. Consequentia patet, discrimen enim inter habitum, & potentiam non sumitur ex eo , quod habitus inclinet ad bonuobj ectum, pol tia vero respiciat objectum,

quod indifferenter se habet ad bonitatem, remalitiam; omnis enim potentia bonum ob e Tm. HL C ctum

53쪽

so riactatus II.ctum habet, ut patet in intellectu, voIunta4te, visu,&c. sed ex eo quod habitus respicie honum, aut malum determinate ex parte su secti; nam bonum, vel malum facit habe tem , & importat rationem convenientis , vel disconvenientis ad ipsum subjectum: Potentia vero dicit inditarentiam ex parte labis jecti, quia illud non determinat secundum rationem boni, vel mali, convenientis, vel disconvenientiS. Tertia ratio, quam habet S. Doctor in corpore ejusdem articuli , potest sic breviter proponi. Qualitas, qua subjectum fit reali. ter.& physice potens ad aliquid recipiendum, vel operandum , reducitur ad potentiam receptivam , Vel operativam et Sed per characterem sacramentalem homo fierealiter , 3c physice potens .ad aliquid recipiendum, vel operandum et Ergo reductis tur ad potentiam . Major constat , minor probatur ex Catechismo Romano de sacra , mentis in genere f. penultimo, ubi sic dicitur: character hoc praestat , no apti ad alia quid recipiendum j vel peragendum efficia.

Ratio quoque suifragatur; Character enim non est merum signum; sicut est insigne magistratus, nec est sola potestas moralis, ut potestas Judicis, vel Praetoris, sed est qualitas realis, Ic physica, perquam elevatur homo' ad ea, quae sunt divini cultus, exercenda; nam sine charactere baptismali non possunt valide recipi alia Sacramenta, hoc est alii chara. cieres,vel gratia sacra metalis non recipiuntur connaturaliter nisi hoc praesupposito charais Aere subjectum disponente realiter, & phy-fice , quapropter baptismus omnium sacra. mentorum ianua appellatur. Character vero

54쪽

De Saevamentia in generes rSacerdotalis est sotestas realis , & physicat conficiendi Eucharistiae Sacramentum, hoc est instrumentaliter producendi Corpus Christi , gratiam , dc characteres aliorum ordinum. Character quoque aliorum Ordinum inferiorum dat potestatem exercendi munia hierarchica . Tandem character Co firmationis est potestas profitendi fidem Christi firmiter , & constanter , producendo aliquem vigorem in actibus voluntatis , vel aliis, aut saltem dirigendo, de movens

do alias potentias ad hanc fidei protestati

nemo

OBjicies primo: Si qua potentiae ratio conis

veniret characteri Baptismi, maxime ratio potentiae passivae, seu receptivae aliorum sacramentorum, vel characteris ab aliis saeri mentis productit Sed character Baptismi non est potentia passiva, seu recepti va aliorum s cramentorum, neque characteris ab aliis: sacramentis producti : Ergo ratio potentiae passivae, seu receptivae illi non convenit. Major patet ex dictis in tertia probatione, minor vero sic ostenditur. In primis enim, quod chae' racter Baptismi non fit potentia ad alia sacramenta recipienda, videtur manifestum, nam

illa, cum sine quid sensibile , 3c sensibili actione perficiantur, recipiuntur in corporea character vero Baptismi, cum sit quid spirituale, non recipitur in corpore, sed inania via , vel in aliqua ex eiu S potentiis, nimirum

in intellectu practico, ut infra dicemus. Quod vero non sit potentia ad recipiendos cha ct C a

55쪽

i Tractatus II. res , ab aliis sacramentis , Confirmatione selis licet, & Ordine productos, non minus certum videtur, quia characteres Confirmationis, & Ordinis , non in charactere Bapti Lmi, sed in ipsa anima immediate recipiuntur; si enim character ipse Baptismi absque praecedentis characteris apparatu recipitur, quidni etiam alii characteres in potentia animae obedientiali recipi poterunt absque praevia baptismalis characteris dispositione 'Respondeo concessa majori, negando munorem , quoad utramque partem; character enim IBaptismi est potentia aliorum sacramen. torum receptiva, cum nullum, nisi eo prae- habito, valide suscipi queat. Ad probationem in contrarium dicendum , quod licet sacramenta recipiantur in corpore, quasi naturaliter , seu ut entitates corporeae, medio tamen charactere Baptismi, in illo recipiun- 'tur sacramenta iter, seu ut actiones sacramentales sunt. nam sicut ad efficienda sacramenista non solum inquantum actiones naturales sunt, V. g. ablutionem, aut unctionem, sed etiam inquantum sacramentales. , & productivae gratiae, indiget homo potentia quadam activa supernaturali; ita ut recipiat in se sa- cramenta sacramentaliter, seu ut validae actiones sacramentales sunt, requiritur character Baptismi; constat enim, quod si detur Confirmatio, vel Ordo homini non baptiκavo, non fit lacramentum, nec sacramentalis ter in eo recipiuntur iniones s quibuS tale sacramentum confertur,

Ad probationem vero secundae partis minois Ius dico, ad rationem potentiae passivae non esse necessarium, quod in se recipiat formam,

vel actum, ad quem ordinatur, sed lassicere, quod

56쪽

quod reddat subjectum capax illius , & dissponat ipsum ad ejus receptionem: gravitas enim in terra est potentia passiva ad motum de orsum , ut docet D. Thomas s. Metaphysilee . I 4. & tamen non recipit motum illum in se ipsa, sed solum terram capacem reddit ad illum recipiendum. Item mollities, licee sigilli figuram non recipiat, quia tamen Ceram reddit ad recipiendum sigillum idoneam, ab Aristotele cap. de qualitate, sub specie potentiae passivae collocatur . Quidni ergo pariter charaeter baptismalis, licet in se alio.'rum sacramentorum characteres proprie non recipiat, cum tamen hominem disponat ad eorum receptionem, non habebit rationem

potentiae palsivae respectu illorum ' Neque obstat, quod additur, nempe baptismi characterem immediate in anima recipi absque praevii characteris dispositione : Hinc enim non recte infertur , idem esse de aliorum sacramentorum characteribus: ad recipiendam enim primam dispositionem non rein quiritur alia dispositio , alioquin daretur processus in infatium; lapisque fundamentalis aliis substernitur, sed nulli innititur .& similiter baptismus , quia est novae crea. turae nativitas, nihil aliud in ordine'Mipernaturali supponit, tametsi ipse caeteris praeis supponatur. Objicies secundo: Si character Confirmationis esset potentia activa, hoc illi conveniret per ordinem ad aliquem actum, qui non potest esse alius, quam propugnatio fidei ex ossicio, sed per ordinem ad hunc actum non potest habere rationem potentie: Ergo se tentia activa non est. Major constat, minor probatur . Character Confirmationis non est simpliciter necessarius, ut quis possit PL. --- C 3

57쪽

14 . Tractatus II.

fiteri , & propugnare fidem ex ossicio : ad .

hoc enim lassicit extrinseca deputatio, adjunciis virtutibus fidei, religionis, & sortitudinis , quae eliciunt actus ad propugnandam fidem necessariose Ergo character Confirmurionis non potest esse potentia ad propugnandam fidem ex ossicio. Respondeo , concessa maiori , negando minorem , & ad ejuo probationem , nego Antecedens; ut enim homo possit profiteri, di propugnare fidem ex ossicio, & tanquam miles Christi , non lassicit extrinseca deputatio, ut in humanis r sed requiritur in- super alicujus characteris , & potestatis supernaturalis impresso: hoc enim inter Deum, de homines discrimen reperitur , quod homines deputando aliquem ad aliquod ossicium , non ipsum intrinisce mutant , nec lanx ipsi qualitatem aliquam, per quam redis datur idoneus ad illud exercendum , sed

illam praesupponunt: Deus vero non suppo-mit in suis ministris talem idoneitatem, sed illam facit , eosque eligendo ad ministeria

sui cultus, simul dat potentiam ad illa ex e Cenda , per impressionem alicujuS qualita. tis supernaturalis , quam characterem arpellamus . Sicut licet amicitia inter homi-mes non ponat aliquid intrinsecum in peris sonis, quae amantur , amor tamen divinus formam aliquam, & qualitatem supernatur Iem, nimirum gratiam sanctificantem, in a. nima producit, nec supponit, sed ponit bonitatem in rebus.

Ad illud, quod additur de virtutibus infusis fidei, religionis, & fortitudinis , dicendum,

virtutes illas respicere actus ad propugnandam fidem necessarios, ut habent bonitatem moralem intra proprium objectum, atque

58쪽

De Iaeramentsi in genere. .

deo determinante sub ratione boni, subindeque praeter illias requiri characterem Consi mationis ad propugnandam fidem sub ratione indifferentis, di abiti ahendo a bene, vel male moraliter. : Objicies tertior Character ordinis insimplici Sacerdote non potest valide constar Te Confirmationem , nec minores Ordines, & tamen, adjuncta dispensatione Pomtificis , id potest et Ergo non est potentia physica ad efficiendos actus sacramentales 3 dispensatio enim Pontificis non potest co ferre potentiam phvsicam, sed duntaxat mo

Respondeo , concesso Antecedenti , n gando consequentiam. Non. enim repugnat potentiam physicam sacramentalem , & supernaturalem pendere quoad validitatem a. Bus a conditione morali, puta commiisone, sive collatione jurisdictionis , ut constat in Sacerdote,qui licet per characterem Sacerdotalem habeat potentiam physicam instrume talem ad absolvendum a peccatis, & producendam gratiam in anima paenitentis 3 illa tamen pendet insul exercitio a conditione quadam morali, nimirum a iurisdictione, & approbatione , sine quibus non potest valide absolvere. Aliae objectiones in Clypeo Theo. logiae Thomisticae videri possunt . g. I II. Quodnam sit subjectum proximum , ct immeo

dimum tharacteris Deramentalis p

DVraodus ponit illum in potentia ekec

tiva Ministri, qua applicat materiamo de formam sacramentorum, uo in manu '

59쪽

plicante materiam, & in lingua proserente verba . Suarer existimat illum recipi immediate in substantia animae: Scotus in voluntaee, D. Τhomas, & ejus Discipuli in intelIectu, non speculativo , sed practico . Unde Dico primo , potentia executiva non est proximum , & immediatum subjectum characteris sacramentalis; ille enim est signum spirituale, ac indelebile, ut infra dicemus: Non igitur esse potest in potentia organica, quae corporea est , & corruptibilis . Nec valet , si dicas , characterem ordinari ad

perficiendam potentiam executivam , ad rectam Sacramenti administrationem , subindeque in ea residere . Ars enim ordinatur ad perficiendas potentias executrices , &nihilominus est in anima, vel in intellectu

practico .

Dico secundo, characterem non esse indimediate in essentia animae, sed in aliqua ex dijus potentiis. Cum enim character sit poten-ria activa, ut 6. I. de Iaravimus , subjectum immediatum ipsius debet esse immediate operativum: Atqui substantia animae non est immediate operativa , sed mediantibus potentiis : Ergo charaeter non est immediate

in essentia animae , sed in aliqua ex ejus

potentiis. Dices, potentiae natura Ies immediate in a. nima recipiuntur : Ergo & supernaturales, cum quibus character annumeratur . Sed nego consequentiam, & paritatem: Τum quia Potentiae naturales non praesupponunt aliam potentiam , sed di manant ab ipsa anima , tanquam propriae ipsius virtutes tum etiam, quia potentiae naturales non elevant suum

subjectum ad operandum , subindeque non debent praesupponere ipsum esse proxime M

60쪽

De Sacramentis in genere. θ'ctivum, cujus oppositum competit potentiae

supernaturali.

Dico tertio , subjectum proximum , Mimmediatum characteris non est voluntas , sed intellectus, non speculativus , sed pra

cticus a

Probatur: Cum character per se primo oris dinetur ad actus divini cultus, quibus fit pro testatio fidei, debet habere pro subjecto imis mediato illam potentiam, in qua immediate subjectatur habitus fidei: Sed habitus fidei immediate subjectatur in intellectu: Ergo Zecharacter. Addo, quod S. Dionysius de Eccles hierarchia cap. 2. docet, characterem esse quoddam lumen , quo illuminamur, de configuramur Christo : Lumen autem non pertinet ad voluntatem , quae est potentia

caeca, sed ad intellectum, qui est potentia

cognoscitiva. Dixi vero, characterem sacramentalem residere in intellectu practico , non speculativo: Τum quia actus characteris tendit extra intellectum , non enim datur ad simplicem cognitionem veritatis, sed cultum Dei ext riorem efficit; tum etiam , quia illa potentia in homine debet esse subjectum immediatum characteris sacramentalis, quae suo actu, ut elevato per characterem, alias potentias movet, & dirigit ad actiones ad cultum Dei pertinentes: Sed intellectus practicus est talis Potentia, utpote quae per actum imperii sibi Proprium caeteras potentias , de facultates dirigit. movet, & applicat ad operandum , ut in Tractatu de actibus humanis ostendimus: Ergo character sacramentalis immedi te residet in intellectu practico . Quaeres,an character sacramentalis in Ghrusto suerit ρ Ratio dubitandi est, quia Christo

SEARCH

MENU NAVIGATION