장음표시 사용
141쪽
Illud quod a ratione naturali dictaretur
non esse summe diligendum,& sic Chainritas non esset virtus , quippe cum non esset conformis rectae rationi: Ergo ratio naturalis dietat Deum esse summe diligendum . Sed voluntas potest naturaliter diligere id omne objectum,quod per rationem naturalem proponitur
umme diligibile , nihil enim potest intellectus recte dictare,in quod dictatum
Non possit voluntas naturaliter tendere; alioqui voluntas esset naturaliter mala;
vel saltem non esset libera ad tendendum in quodlibet secundiim illam mintionem boni secundDm quam sibi Ostenditur ah intellectu . Quod maxime, inquit Doctor , arguitur de Angelis, quia in statu Innocentiae non fuerunt Non recti, quippe tune non potuerunt habere actum non rectum : Potuerunt autem habere aliquem actum elicitum ;& supponendum est , quod eum habu runt, quodque ille actus fuerit rectus: Non potuit autem actus ille esse rectus,
si Illo Ipse dilexissent se Angeli super
omnia , non autem Deum : Ergo dcc. Deinde Amor naturalis Dei super omnia , est possibilis , nec enim repugnat illius productio, aut ex terminis, neminpe quod sit amor Dei super omnia, &qtiod sit naturalis,aut ex aliqua ratione
. priori, vel . posteriori: Sed omnem dilectionem possibilem naturaliter po test Angelus elicere , nisi aliquod adsit
ἰmpedimentum ex parte voluntatis, quod certe nullum est: Si enim esset aliquod impedimentum , quo voluntas non posset elicere talem amorem , ma xime vel inclinatio , de propensio illi ad amanda alia objecta, vel amor mctualis aliorum objectorum , neque enim aliud impedimentum ex parte πω Iuntatis fingi potest: Sed neutrum dici potest . Non quidem primum ἰ eatenus enim illa inclinatio praepediret amiarem Dei, quatenus necessariti determinaret ad amorem actualem aliorum objectorum : sed ita non est , nulla siquidem
propensio voluntatis censetur eam ne cessario determinare, quia non obstante qualibet inclinatione semper remanet libera. Non etiam secundum: quia amor actualis aliorum objectorum Dori necessario conservatur , & consequenter mutari potest , & revocari, ipsique succedere amor Dei: Ergo nihil habet voluntas ex se quo removeri possit ad formandum amorem Dei naturaliter possibilem. Denique , inquit Doctor , secundum philosophos vir sortis , quatenus est membrum Reipublicae, sequendo dicta
men rectae rationis debet se morti ex ponere propter ipsam RempubIicam a tuendam , 3c consequenter deberet a
mare magis Rempublicam, quam seipsum : sed eadem ratio multo magis dictat , quod quis debeat diligere Deum magis quam se, & sese exponere pr pter amorem ipsius Dei. PIura namque debet vir fortis Deo,quam Reipublicae; siquidem tantum Reipublicet obstringitur propterea quod sit ejus pars , de
membrum ἔ Deo autem se totum quantum ad productionem , de consuetudinem debet; Ergo si debeat magis diligere Rempublicam , quam se , multo magis Deum Confirmatur I. Quo magis aliquid est alterius , quam sibi, eo amplius debet eum, quam se diligere: sed creatura quaecumque , maximh Angelus , magia Dei est , quippe ab eo habet esse, ope rari , & bene esse , h se autem sine Deo nullum horum obtinet : Ergo magis Deum , quam se-ipsam tenetur dilige
Confirmatur a. Qua libet Creatura In se includit intrInsecum ordinem, Ac d pendentiam ad Deum , ut ad causam efficientem , de conservantem non se
lum sui ipsius , sed de totius Universi e
Ergo naturali appetitu potitis fertur ira Deum , ut conservantem Universum .
quam in seipsam ; Probatur sequela. Creatura quaelibet habet se in ordine ad
142쪽
Deum, ut eonservantem Un I versum, tanquam pars ipsius Universi: sed pars quaelibet appetitu naturali potius appetit esse totius, jus est pars,quam Iuum esse proprium: Ergo quaelibet Creatura potius appetit subsistentiam , de essentiam Dei, quam sui- ipsius ς adeoque illa quae est ea pax dilectionis, magis Deum, qtam se naturaliter diligit. Miamor patet, experientia qua constat hominem manum, vel membrum alterum exponere pro conservatione totius cor
poris : Expositio autem illa est motus
naturalis, de non violentus: Ergo con veniens illi seeundum naturalem inclinationem eius e sed ita se habent Creaturae respectu Dei conservantis totum
Universum et Unde si per impossibile
Deus exponi posset periculo non esse indi , creaturae se exponerent tali periculo non essendi , ut conservaretur Deus , eo qu6d sunt partes totius
Universi quod subsistere nequIt, nisi
Deo subsistente, de Universum conser vante: Ergo exinde sequitur quod creaturae quaelibet magis in Deum, quam in seipsas ferantur. Com matur denique : Charitas , de gratia perficiunt naturam secundum rationem naturae: sed charitas, de gratia ἔnclinant ad amandum Deum super omnia ς Ergo supponunt in homine,de Angelis natu resem inclinationem ad diligendum Deum plusquam se.I ver, Praecepta juris naturalis fundantur in inclinatione naturali; ex ipsa enim natura , fle dictamine rationis inclinamur ab observanda talia praecepta, Pu ta praeceptum de tuenda vita propria , quod fundatur in appetitu propriae conservationis: sed praeceptum de diligendo Deo super omnia est juris nain turalis: Ergo fundatur in propensione, Et inclinatione naturali, adeoque homo , de Angelus naturaliter inclinantur ad Deum diligendum . Dices r. Si Angeli naturalem haberent propensionem ad diligendum Deum plusquam se,eamdem de nos haberemus propter paritatem rationis rsed consequens falsum edocet, ipsam expetientia,qua summam dissicultatem patimur in Iubeunda morte pro Dei gloria : Ergo signum est naturam nos magis ad amorem nostri,quam ad am rem Dei inclinare.
Nero minorem , Et ad ejus probati nem dico, duplicem in homine, de Angelo distingui posse inclinationem ,
unam quidem communem , dc generalem quatenus creaturae sunt , aliam au tem 1 pecialem , dc particularem quatenus sunt tales, de tales Creaturae secundum se, cle absolute spectatae, puta homo consideratus quatenus est anima rationale secundum quod praecise , deformaliter nullum dicit ordinem ad Deum , sed tantum inclinationem naturalem , 8e tendentiam , ad propriam suam persectionem. Priori modo magis propendet ad Deum, qukm ad seipsum diligendum , cum enim Creatura quae-
Iibet magis Deo sit, quam sibi , quippe
totum suum esse a Deo, ac per Deum habet, inde etiam ut sic magis in Deum, quam ad seipsam inclinatur, Ac hac ratione magis homo inclinaretur actobeundam mortem pro Deo , quam actvitam servandam .Quoniam autem An
Relus, δc homo secundum se spectatIIuam naturalem inclinationem, Seperfectionem appetunt, inde inclinantur ad seipsos servandos magis, quam affsui interitum . Hi ne homo sentit dissicultatem in obeunda morte propter Deum,quae di
ficultas non provenit ex majora amore
sui- ipsius, quam Dei, sed ex eo quod naturaliter diligit propriam vitam ,
quam cum non posset servare una cum
amore Dei, Inde dissicultatem In ejus amissione , patitur . Sicut v. R. qui pro
vita tuenda ingruente tempestate merisces projicit in mare , dissicultatem in hac projectione patitur ἔ nihilominus magis estimat propriam vitam,eamque
143쪽
plus diligit, quam merces deperditas . Idem dicendum de illo , qui propter totius eorporis Incolumitatem patitur sia hi membrum aliquod putridum abscindi, licet enim hanc abscissionem aegrὸ
ferat,magis tamen totum corpus,quam Sstam partem censetur diligere. Ita eo n-
tingit in proposito ; dum enim quis in
obeundo Martyrio naturalem repta Anantiam patitur . Haec repugnantia mon est indicium majoris amoris erga se , quam erga Deum , im 6 contrarium
finfertur , quia scilicet non obstante hac Tepugnantia, se libenter morti objicit. Dicer a. Si Deum super omnia diliseremus naturaliter, sequeretur, quod mobis inesset nativa inclinatio ad ho-mum : sed consequens est contra illud Genesis 8. Sensus hominis , o cognitis humavi eordis prona sunt ad malum ab indolescentia Da : Ergo &c. Nego majorem, & ad textum ScrIPturae respondeo , eum intelligi de ap-
Petitu Naturae per peccatum vitiatae, non vero de appeti pia naturae Integrae,
cum enim appetitus ille ii Deo aut hore naturae fuerit inditus, necessario debuit esse reetus , & ad bonum proclivis . Dices 3. Homo naturaliter incIinatur In bonum proprium : Ergo non in bonum ipsius Dei , maxime quando bonum Dei est oppositum bono proprio , Sequela patet, implicat enim inclinationem naturalem ferri in duo opposita , &i consequenter si quis inclinatur ad suum esse naturaliter, aversabitur suum non esse , subindeque illud omne
quod suum non esse consequitur .
Distinguo sequelam : Magis inclinatur in bonum proprium , quam in bo-mum ipsus Dei, absolute,& simpliciter, nego: secundum quid', concedo Hoc
est, quatenus Creatura es, habens exiis sientiam ab ipso Deo mutuo acceptam,
magis in Deum cui totam se debet , . quam in seipsam dileetione , & inclinatione sertur; manis ver5 fertur erga
seipsam secundum illam propensionem, i quam habet res quaelibet ad sui conseravationem , ita suod rever, vellet sua travitam servare , si non deesset Oeeasio mortis pro Deo subeundae , quae tamen elim adsit,magis fertur in illam mortem obeundam secundum etiam inclinati
nem naturae,quam in vitam servadam.
Ne autem hic fiat allucinatio, adverte Doctorem , & nos cum eo hic agere tantum de potentia physica , & inclinatione naturali naturae institutae, seu nullo vitio deturpatae, & debilitatae, qualis erat natura Angelica in statu uiae ut ipsemet loquitur Doctor num. Ps. ita seribens ; Conredo conriusionem, quod expuris naturalibus potes quaecumque voluntar Item in fratu naturae invitutae, diluere Deum Ibper omnia , videlicet quantum ad inclinationem, T potentiam pb eam naturae intcgrae . Etenim pro hoc statu naturae per peccatum originale vitiatae , & infirmantis , annuo libenter nos non posse absque speciali auxilio Rratiae elicere actum perfectum amorIs Dei super omnia. Si enim auxilium supernaturale desideretur ad alios a flus virtutum moralium ., multo
magis desideratur ad amorem Dei super omnia diligendi, maxime cum hujusmodi a morsu incompossibilis cum affectu peccandi, & includat voluntatem emeacem etiam subeundi martyrii pro tuenda Dei gloria,ejusq; voluntate Implenda, ut fusius patebit in tractatuue Gratia. CON eLus Io TERTIA.
ΑMeti necessario diligunt se dilacti
ne quoad specificationem necessitam
te: Nos vcro quoad exercitium. Haemon-
eluso duas habet partes : quarum Pstos ATDR PRIMA : Angeli non possunt se odio habere : Ergo necessario sediligunt quoad specificationem. Probatur antecedens , unusquisque nati ratiter suum esse appetit, suamque conservationem exoptat: Ergo id ipsum Α - geli in votis habent, adeoque naturaliter se diligunt; appetitus enim ille nil aliud
144쪽
allud es quam Ipsa propensio naturalis, qu1 quodlibet ens sui conservationem exoptat, quaeve in spiritualibus dilectio appellatur . Deinde: Si Angeli possent erga se aliquod habere odium, maximε quia mutare possent judicium, qud prae ich judicant sui Onservationem esse quoddam expetendum, & diligendum, judicarentque sui anni hi lationem esse exoptandam : Sed ita fieri nequit, cum enim nihilum Angeli vel entis, nihil sit; nec proinde quidpiam honitatis involvat : etiam nihil diligibilitatis in 1e complectitur . Denique , si quidam Angeli optarent, & amore elicito suum
non esse diligerent, maxime Daemones: sed ita non est; nam etiamsi Daemones ex naturali amore sui, & appetitu beatitudinis in communi exoptent non esse in tali statu miseriae,qua praemuntur:
Verisimilitis tamen est,quhd simpliciter non appetant sui non esse ; siquidem appetitus ille non essendi, si quem habeant , provenit tantum ex urgente miseria,qua detinentur,adeoque magis . in statum miseriae quam in non esse , est refundendus .
dam Thom istas modernos . Libertas quoad exercitium integra persis it in nostra voluntate quolibet in naturaestatu circa quodlibet objectum : Ergo multo- magis stat integra illa libertas in Angelis: Antecedens admittit S.Tho-inas de virtute quaest. aa. art.6. Consequentia per se patet. Cum enim Angeliea libertas Iongh sit praestantior nostra , potiori jure dicendi sunt liberi
quoad exercitium circa quodlibet Ob3ectum naturale ipsis propositum . Deinde si voluntas Angelica necessario esset derminata ad actum amoris sui, nullatenus peccare posset in amore
sui: sed falsu in consequens: Ergo, & id unde sequitur. Patet sequela, quia peccatum in tantum est peccatum,in quan tum est voluntarium : Si aute in necessario,& naturaliter Angeli determinentur ad actum amorIs sui, nee possint alium elicere , actus ille non erit liber ,
adeoque nec peccaminosus . Probatur
minor . Ille actus non est liber qui non provenit a voluntate indifferente , nec habet ordinem ad eam ut libera est: sed si voluntas naturaliter determinetur adainorem sui , actus ille non dicit ordinem ad voluntatem, ut est potentia libera : Nam si aliquem ordinem diceret , maxime quia postquam illum elicuit voluntas posset ipsum non conservare : sed in sententia Thom istarum id dici nequit, quippe cum, inquiunt ,
voluntas nunquam potuerit cessure ab
illa dilee ione : Ergo , &c. Denique , Ideo Angelus non est IIber quoad specificationem, quia nulla ratio boni potest inveniri in objecto contrario dilectionis suae, nempe in nihilo mirsed in objecto contrario hujus dilecti nis, nempe in non dilectione actuali .
potest Angelus reperire aliquam ratio nem honi Ergo potest cessare ab actuali dilectione sui. Major patet ex priori
parte. Minor probatur. Potest Angelus judicare melius esse uti sua libertate quam habet in suos actus,quam semper
habere actum dilectionis erga se ; Ii
hoc enim nulla ratio mali apparet: Ergo quamquam Angelus cognitione speculativa apprehendat bonum esse quod sediligat, tamen judicio praetico judicare potest bonum esse quod in eode instantiae una amoris erga se non eliciat, nempe vel ut totum se transscrat in Deum diligendum , vel ut aIterum Angelum amore amicitiae,uci concupiscenti pr sequatur : Ergo non se necessario diligit amore naturali quoad exercitium . Confirmatur : Voluntas non necesItatur quoad exercitium ad illum actum in quo potest de praehendi ratio minoris boni: sed Angelus aliquam rationem minoris boni apprehetidere potest in
dilectione sui; Potest enim illam dilectionem apprehendere non soli in ut
impeditivam exercitii Iibertatis: suae
145쪽
ei rea suspensionem suorum actuum:
sed etiam ne toto conatu feratur in Deum, ut ultimum finem, neve alterum
Angelum charitate praestantissima diligat : Ergo in amore sui potest deprehendere rationem minoris boni; sicque poterit talem actum suspendere , de circa praestantiorem serri. Osjieit r. Gonetus. Angelus cognoscit, & contemplatur seipsum necessario etiam quoad exercitium : Ergo eadem necessitate seipsum diligit. Probatur consequentia ς Tum quia operatio voluntatis proportionatur operationi intellectus perquam dirigitur,®ulatur : Tum etiam quia si Angelus necessariti semper seipsum intelligit, vult necessario seipsum semper intelligere : Hoe autem est seipsum amare, quia hoc est sibi velle maximum bonum . Tum denique, quia ex naturali cognitione qua Angelus se , & omnes
suas naturales perfectiones comprehendit , resultat necessario judicium practicum omnino immutabile quo se , δε omnes illas persectiones judicat ne-eessario debere amari: Ergo necessario cognoscit seipsum cognitione practica
causante amorem , & non solam cognitione merε speculativa, quae a m rem non parit. Consequentia patet :Antecedens probatur : Quia judicium de aliquo objecto est tunc immutabile, quando nulla potest esse ratio formandi judicium oppositum : sed nulla potest esse ratio ob quam Angelus formet judicium oppositum judicio de se ipso diligendo : Ergo Angelus se , & omnes
suas naturales perfectiones apprehendens , format judicium practicum ominnino immutabile de seipso diligendo.
Major patet. Minor probatur . Amor proprius non generat in Angelo fastidium, sed delectationem ; nec impeditshd juvat tamquam medium ad alias
operationes, maxime vero ad dilectionem Dei: Ergo nulla est ratio ob quam Angelus formare possit judicium con-
trarium iudicio de seipso di IIgendo .
Siquidem ratio ob quam potest haberi judietum da suspensione amoris alicujus objecti, est quia amor ille aut
taedium generat, aut est impeditivus majoris boni. R 'ondes r. negando antecedens :Falsum namque est intellectum Angelieum seipsum necessario quantum ad exercitium intelligere : si quidem tum ah objecto exterius movente , tum ab
imperio propriae suae voluntatis diverti potest a tui Ipsus intuitu , di cogniti nem suam in aliud objectum divertere, ut priori Articulo dictum est.
Respondeo a. negarido consequentiam , εc ad primam ejus probationem dico: Quod quamquam Angelus neces, sario se H psum intelligeret, exinde non sequitur quod seipsum necessario amaret; lichi enim intellectus operationem
voluntas sequatur , quia nempe non fertur in incognitum : non tamen eam Ita necessario sequitur ut versari debeat per actum elicitum amoris circa quod
libet objectum sibi ab intellectu propositum : Alioqui nusquam voluntas' posset suspendere actum suum, nec ullatenus diei lihera quoad exercitum . Ad ferendam illius probationem , nego antecedense Etenim quamvis Angelus ex naturali cognitione qua se,& omnes
suas naturales persectiones Comprehendit , judicet se esse amore dianum, non sequitur tamen inde quod formet judicium practicum omnino immuta bile de dilectione sui; licet enim non possit formare judicium oppositum huic amori, nempe quod ipse Angelus
esset odio habendus, tamen potest formare judicium suspensivum actus, non propter taedium quod generaret actus continuus amoris sui: sed propter rationem minoris honi . & impeditivi majoris: judicare namque posset Ange- Ius quod ille assiduus sui- ipsius amor esset impeditivus amoris Dei totis vir bus totoque conatu amandi. Certum
146쪽
namque est qubd Deus minus amaretur ab Angelo qui simul se ipsum amaret, quam qui amore sui- ipsius neglecto , toto divini amoris incendio aestuaret. Οfietes a. Voluntas Angeli semper vult, sicut ejus intellectus semper in telligit: Ergo sicut omnis cognitio An geli in cognitionem sui, tamquam iaprimam operationem ab ipsa natura determinatam , dc procedentem reducitur , ita, de omnis ejus volitio naturalis In amore, de dilectione sui sundatur . Unde communiter dicitur , amicabilia quae sunt ad alterum , oriuntur ex amicabi Iibus ad se-ipsum ς dc conse- tienter amor naturalis quo Angelus ipsum diligit . necessatio debet esse continuus , de nusquam interruptus , subindeque necessarius quoad exerci
Osinoo anteeedens: VOIunias Angeli semper vult idem objectum ad quod necessario, de naturaliter determinatur , nego: Vult diversa objecta, vel si idem . illud tantum vult ex electione . Ae determinatione libera qua
tantam,de tamdiu versatur , quantum,& quamdiu ipsi libuerit, concedo ; de
nego consequentiam . Adde insuper , probationem consequentiae etiam videri falsam , non enim amor naturalis
cujuscumque Objecti necessario reduci debet ad amorem sui; si quidem , ut supra diximus, Angelus Deum amare p
test naturaliter plusquhm se , & super omnia I Amor autem ille quo Angelus diligit Deum plusquam se , reduci nequit ad amorem sui, nec ab eo originem ducere : Ergo ratio qua nititur consequentia , non est universaliter vera .
plex operationis genus distinguunt Theologi; etenim praeter Intel Iectum quo cuncta perspicit, praeterque Voluntatem qua divino incendio flagrat;
omnipotentiam In eo depraehendunt qua cuncta molitur, & exequitur : Τωtidem in Angelo praestantissima Divinitatis effigie , facultates describunt, intelleetum videlicet cujus ope nedum Divinitatem ipsam intueri, de perspice re possunt; & voluntatem qu1 tum
Deum , tum se ipsos, de alia quaeque diligibilia amore prosequuntur, sed , dcfacultatem Executivam ab intellectu,& volantate saltem formaliter distinis
stam , qua circa res creatas tum materiales, tum immateriales multa, de mira praestare possunt . Hanc autem facultatem eis inesse non solitin experientia,qua constat Angelos,dc Daemones erga nos, de in Universo plura, ac stupenda operari; sed etiam ipsa ratio suadet. Sicut enim inente supremo intellectuali, Deo scilicet, de infimo, nempe homine, praeter intellectum 6e voluntatem , datur PO tentia executiva duabus illis subordinata, Ac ab utraque quodammodo pendens quoad operationem, ab intellectu quidem ut dirigente , k voluntate autem ut applicante : Sic in Angelis, mediis inter Deum , & hominem , talis potentia debet admitti . Quippe neque
tantae persectionis est, ut Angelos excedat: siquidem convenit hominibus; neque etiam latitae est imperfectionis , ut Angelos dedeceat, cum In Deo quoque reperiatur. Haec autem Executiva facultas cum maxime circa corpora operari deprae hendatur,idque vel in eis locum tenendo, vel sese in illis movendo; vel denique illa diuersi modὶ agitando, ut eo rum omnium distinctam notitiam pos simus assequi, praesentem Articulum tres in Sectiones distinguemus;quam Prima aperiet qualiter Angei I in loco
Corporeo si stan tur: Secunda,quomodo In eo sese moveant: Tertia , qua virtute
corpora possint agitare , de producere.
147쪽
De Loco Angelorum. A Noacos locum occupare non eadem concors fuit S. Patrum Sen tentia : Quidam enim non solam In loco esse , sed etiam illo circumscribi eos
asserunt,quemadmodum cor stora cujus
quidem assertionis fuerunt illi omnes , qui Angelos corpore esse praeditos putant , interquos S. Basilius lib. de Spiritu saneto cap. res. Substantia , inquit , eorum eII aereus, si fortὸ , spiritus, aut
finis everr materiae , quemadmodum
y criptum es qui facit Aureus fisos spiri-ritur , &c. Ideo , b in loco sunt, ἐν or-Habitis fiunt,atque in DI qui dirui ut,
apparent in propriorum eo=porum forma. Plurimi Angelos in loco esse omnino negasse videntur;Sic S. Gregorius Nyssenus in libro primo contra Euno
mium , ait; Nemo adeo Auerili est ine nis , qui in natura intelligente, o incorporea di ferentiam Ioel reperiri exict mel. Loci enim positio propria es corporum : quod autem natura est inteHirent , T materia caret, Iovὸ ab omni ratione Dei es , ut omnes consentur. Non defuerunt Scholastici qui Angelos aut esse ubique , aut nulli bi asseruerunt. Durandus namque in T. dist. II. quaest. I. censet Angelos neque peractionem , neque per substantiam in Ioco esse , sed quadam , ut ipse dicit, praesentia ordinis, per quam praesen adest Angelus cuilibet corpori quod
movere potest , t ec uni potius quam alteri: quemadmodum coeleste corpus, quia in inseriora omnia vim suam diffundit, praesens omnibus adesse dicitur; non quidem proxime , sed propinquorum interventu Iongiquioribus adest. Angelus vero intime proximeque adest
lis Corporibus,quae movere potest; unde cum omnia corpora Angelum movere
posse censeat, etiam illum esse ubique
docet. Quae sententia jam pridem a schol Is eliminata , & ab omnibus jure
contempta , hodie nullum defensorem obtinet. Operae praeclum est ergo hic determinare primo an, & per quid Angeli in loco sistantur . Secundo qualiter locum occupent: Tertib , an plures eundem locum , vel unus plurima loca
NorANouM r. Cum Seraphico D, ehore in primum di inctione a.
ρ est. a. Quod locus habet triplicem comparationem ad locatum . Compa. ratur enim ρrimo, in ratione contineri. tis : fecund3 , in ratione mensurantis; terti , in ratione conservantis. Continet enim ut vas; mensurat ut quari titas ; conservat ut natura . Secundum
hanc triplicem habitudinem sunt In lo. co substantiae finitae corporales, ecis corruptibiles: Etenim quia finitae, &,, limitatae, sunt in loco tamquam iuri continente : quia vero sunt corpora. M les , sunt In loco tamquam in men ,, surante ς tandem ut sunt corruptibi-M les,sunt in loco tamquam in conseris,, Uante . Secundum duas comparatio. ,, Des primas , quae sunt Continere , &,, mensurare; sunt in loco substantia is quae sunt finitae, & corporales , sed ,, incorruptibiles, puta Coeli inferiores: M Secundum primam vero quae est ramri tinere, sunt in Ioco substantiae finitae,, spirituales, & incorruptibiles ut Αnis geli. Et hoc dico de Ioco corporali:,, nam Angelus locum habet spirituα,, leto conservantem , scilicet Dei vir-
,, tutem: locum mensurantem sive cIris cum scribentem propriae substantiae , ,, nempe virtutis I imitationem velis clausionem: locum vero continena, tem , non tantum spiritualem , se aes etiam corporalem habet. Notali COO
148쪽
Notanda . Locum corporeum, In quo AngeIus dicitur existere , generatim posse distingui duplicem,unum ipsi
connaturalem, alterum violentum sive praeter naturae ipsius inclinationem .
Locus Angelo con naturalis dicitur ille, cui se praesentem sistit juxta nutum suaeliberae voluntatis , violentus autem in quo non se Iibere collocat,sed in eo per vim externam clauditur , & detinetur, qualis est v. g. ignis aeternus , & inser
nus respectu Dete monum . De utroque
Ioco hic inquirimus quaenam sit ratiorOxima per quam forna aliter Angeli
Circa cujus dissicultatis resolutio in nem , triplex distinguitur Authorum sententia . Prima est Angelici DoctorIs ejusque Discipulorum asserentium rationem formalem immediate fundan . tem ub Icationem Angeli In Ioco conis naturali , esse operationem virtualiter transeuntem : in loco autem vioIento , esse passionem per quam contra suam voluntatem in aliquo loco detinetur: Seeunda assignat pro fundamento talis ubi cationis , & praesentiae , modum aliquem unionis per liberam Angeli voluntatem productum, quo ante omnem, Operationem transeuntem loco corporeo unitur ; Ita Vasques diPutatione
188. Tertia denique sententia docet rationem formalem qua Angelus Imme-d Iath sit in loco, esse ipsam AngeIi substantiam , qua realiter , 8e substantialiter fit praesens loco quem occupat , ita Doctor Subtilis in feeundum dict. a.
Notandum 3. ex Doctore Ioed mox Iaudato numero s. in Creaturis ad veram determinationem loci,& locati sex
desiderari conditiones , Primo, inquit, esse in Deo ς Seeundo esse in Deo actuati: Tertio esse in loco determinato, I aequati : Suarto esse in Deo commensuratiτὸ : uinto esse in Deo determinativὸ , hoe diei ino : Sexto esse in Deo naturaliterves violenter. Suatuor prima conditio- Tom.IV. ner, inquit, conveniunt eorpori iri quantum corpus est , quinta convenit ipsi aὼ agenteis sexta convenit 'si in euantum
ect corpus naturale. Caeterum ex his sex conditionibus , tres tantum per se , &intrinsech videntur desiderari ad rati nem loci,& locati formaliter institueniadam , quae non sollim rebus corporeis ,
sed etiam substantiis spiritualibus convenire possunt: Prima eonditio est quhasit realis, & actualis praesentia locati ad
Iocum , sine qua nec corporeae res, nec
spirituales verὶ dici possunt alicubi existere. Secunda conditio ut res Iocata quantum ad substantiam, & entitatem suam terminetur ac finiatur spatio , de ambitu ipsius loci. Tertia denique ut haec determinatio ad Iocum fiat per rationem formalem ubi ficationis . Ratio autem formalis , ut observat idem Doctor in distinatione ro. quaestione 3. ad a. Sumitur bifariam : Prim/, propriε pro ratione formali proxima qu1 res talis dieItur formaliter, sic albedo est
ratio formalis qua paries dicitur albus . Seeundo, sumitur fundamentaliter pro ratione remota qua res taliter denominatur; sic albedo unius parietis est ratio
formaIIs fundamentalis similitudinis,
quam unus paries albus habet ad alterum . Quae duae rationes formales in ubi ficatione etiam reperiuntur; nam ratio formalis existendi In loco propriε
dicta, de proxima , est respectus rei locatae ad locum ; fundamentalis vero,&remota, est illa In qua sun datur talis respectus : sic in corporibus, ratio sor- malis existendi in loco circumscriptivὸ. est quantitas i in Angelis vero aut animabus , est substantia , ut infra probabimus . Co Ne Lus Io PRIMA
A teli neque nultibi sunt: neque usseque : sed in aliquo certo , o de
nito natio. Haec est communis quan tum ad tres partes apud omnes Theologos: Quarum prima aperte colligitur ex Scriptura sacra, quae pIuribi menti O-S nem
149쪽
nem facit de Ioeo Angeloru, ut eonsta- quod Angeli non sint uIique . Primo
bit in probatione secundae partis. Hinc quidem ex Scriptura quae docet Ange- Inter articulos a Stephano Parisiensi los ae esse in uno loco , ut In alio non
damnatos iste tertius in capite i. scri- sint , sic Apocal. Ia. Locus eorum non est
bitur,aerebit Angelus vel anima separata amplius inventur in Coela: Ubi sermo estn quam ect . de malis Angelis e Caelo propter pecca-Profatur item ratione, si Angeli es- tum pulsis Docet item Angelos moveri sint nullibi, maximε propter eorum localiter ,δc ita esse praesentes alicui paris spiritualitatem qua dicerentur omnino ti Univer fi, ut si alteri adesse velint, separabiles , & indeprndentes a spatio necesse habeant deserere hunc Iocum . vero vel imaginario: sed haec ratio non & an illum accedere per motum Ioca- officit quin vere dicantur est e in loeo ς lem : Sic Zachariae a. Ecce Avetas qui quippe cum Deus ipse, quamvis summe Ioquebatur me;egredie/atur in occursum Ipiritualis , sit revera ubique, non tan- ejur , dixit ad eum , curre , Iopuere ad Vum per praesentiam, omnia cogno- puerum i sum: Sic Iob. I. Sathan ait: scendo; per potentiam , omnia in Om- cireuivi terram , πρarambulavi eam enibus operando ; sed etiam per essen- Tobiae s. Raphael Angelus dixit , Omis tiam , quatenus implet omnia su a stib- nia itinera ejus frequenter ambuIavi , stantia, & entitate necessario in im- i . Quae omnia in sensu proprio, &mensum usquequaque diffusa. Deinde, litterati sumenda sunt; maximὸ clim Angeli ab instanti 1uae creationis , vel nulla urgeat ratio ad tropos confuge in steterunt immobiles, vel motum loca- re; atque etiam id ipsum Iittera lite elem habuerunt: Si primum , ergo sunt S. Patres explicent. per substantiam ubi creati fuerunt, Nam S. Basilius lib. de SpirItu sancto
nempe in caelo aliquo inferiori empy- cap.5. aperte est; eterarum porro Virreo : Si secundum, ergo Iocum mutan in tutum guLe eerto circum riptae De do, spatium aliud, ik Iocum verum aut esse creduntur; etenim Augestis iue qui imaginarium obtinuerunt, adeoque Cornetis adstriit, non erat eodem tempore semper supponuntur in loco . Denique Uud Philanum'. neque gui ev auari Anneli non possunt non eme praesentes Zachariam aIIoquebatur, eodem tempo-
intime Deo , ex hypothesi quod exi- re propriam in Caelo sationem obibat . stant: at si non elent in aIiqua parte Atoiritur semel, ij tu Abarae opera- spatii veri aut imaginarii, non essent tus , re in Daniele apud BasHonem er I eo intime praesentes . Tandem et non ditur. Subscribit Theodoretus qu. . In est miniis improbabile , quod aliquid Genesim , ubi solum Deum in circumve se existat, Se nus litam existat,quam scriptum esse pronuntiat: Suae autem quod vere existat, & tamen nunquam ab initis aliquo , carperunt esse,inuut cir- existat: Ergo quemadmodum quidquid cumscripta ; 2guare licet evertem cor- est aliquando est; etiam, & alicubi de- ρorum fateamur esse naturam Ange&bet esse: Hine S. Gregorius Nyssenus rum , circum risi tamen aferimus tuo lib. I. contra Eunomium ; Heri non po- rum JAfrautiam . Consentit S. Dama in res, inquit, ut quae creatione Aroducta scenus lib. a. de Fide cap. . ubi de An sivi aut fiunt, non omnino in Deo veI in gelis ait; Greum cripti sunt, quoniam tempore haueeant ut existant. Sola nu com in Ceris sunt, non sunt in terra; τυ
Iius egens , re aeterna , ac res omnes eoru- in terram a Deo mittuntur, non manent
plexa natura, neque in Ioco est, neque tu in Cario. Id ipsaret aperte docet S. Gretem re . gorius Papa lib. a. moralium; In hoc , PROBA R SEcuNDA PAas : Nempe , inquit, ect nunc natura Angelica a πα-
150쪽
turae nostrae eonditione distincta, ubdcor , b Ioed eireum risimur, o caeciatatis lanorantia coarctamur; Angelorum
vero Diritus Ioco quidem eircumscriptiiunt: sed tamen rerum sufflantiae Du-gὸ super uos incomparabaliter duasania
TERTIA PARs sequitur ex praecedentibus , eamque Seraphicus Doetor I 8 laudato duplici ratione confirmat: Primam repetit ex ratione Spiritus creati,& limitati. Cum enim, inquit, Spiritus
increatus, qui Deus est , habeat in se fimplicitatem , per quam est intra omnia, & immensitatem, per quam continet omnia, Ae est extra omnIa; commu-M nicat illas conditiones creaturae ea M tenus, quatenus nata est recipere :,, Sed quia Spiritus non potuit recipe s, re virtutem continentiae, eo quod ,, ejus simplicitas sit finita , ideo est in ,, loco ; & quia non habet partem , de ,, partem, ideo secundum se totum est ,, simul hic, & nunc: Unde non potestri habere capacitatem ad continen- ,, dum: Ciam autem corpus sit compori situm , & habeat plures partes , nonis potuit participare simplicitatem di- M vinam , sed propter partium extenis sionem , potuit participare ac reclina, Pere capacitatem ad continendum :,, idcirco Deus fecit unum nobilissi-M mum corpus quod posset omnia ,, ambire, & extra quod omnino nihil ,, esset, puta empyreum, in quo Ange- , Ium reposuit., , Aliam rationem deducit ex eo
, , quod in solo corpore si disti iustio,, secundidim hic , & ibi; quia enim ,
,, inquit, caeterae creaturae ordinem
,, habent in mundo, distinctionem, &,, positionem habent secundum gra- dus persectionum: dc ita una est hic, ,, dc alia ibi, una sursum, de alia deor- ,, sum : & quia in solo corpore est po- ,, tentialis distinetio secundum hic , de ,, ihi, ideo inter creaturas soli corporiri debet dari universalis potentia lOM candi retpectu visibilium , & invisi- ,, bilium,ut sic Universum esset unum ,, in omnibus suis partibus ordina- , , tum . Et sic patet ratio duplex quareis data est corpori potentia locandi , , Spiritum, de Spiritum contincri ais corpore : Hoc enim exigebat ordori Universi, tum propter limitationemis Spiritus creati , tum quia in se Iori corpore distinctio est secundu i , ,, hic, & ibi. Os etes pri θ ; PIures ex SS. Patribus, qui Angelos loco delfiniri pernegant; nam preter Gregorium Nyssenum in praesentis Sectionis praeludio laudatum, id ipsum edocet Didymus in lib. I. de Spiritu sancto , ubi creaturas spiri- tua Ies negat circumscribi loco, fic finibus, de lib. a. ait: Loca, ἐν commutationes Deorum as incorporalibus separa- vitis: Idem edocet S. Basilius homil. o.
de Paradiso, ubi ait; Locum esse praecipuὸ corporis ; animam vero ex con inguenti, ae velut accessionis instar esse in Deo propter hasitudinem ad corpus, cum ex naturae suae proprietate Deo minimὸ eireumfcrisatur : Ergo multo miniis Angeli debent loco circumscribi, cum nullum ad corpus ordinem dicant.
Suod enim magnitudinis molis, restartium est eorpus Unquit Nemesus lib.de
natura hominis cap. 3. ubi docet animam minimε circumscribi, eo quod sit Spiritus J nulla loci parte eireum cribi
potes; e I mole enim Iocus existit,puυ-pe Deus eri terminus eorporis amflevtis,
quo id quod continetur , amplaesitur. Unde Boetius de Hebdomadibus , ait,
communis animi conceptio , quae omni- Hur videtur, in incor reum non esse ii Ioco . Ergo cum Angelus sit omnino incorporeus ,nulla ratione dicendus est
esse in loco. R pondet, Doctor, supra laudatonum. II. Praefatas , dc alias similes sanctorum Patrum sententias sic esse intelligendas, ut velint substantias spirituales non esse in loco circumscripti vh, S a Ze