장음표시 사용
201쪽
aevum ex Darte conservationis Angeli includere naccessionem.
Objicit privid Doetor varias Samstorum Patria authoritates, quae sententiae Seraphici 1 octoris videntur suffragari: In primis vero S. Augustinum I. I.Con fessionum c. 4. Nunc te oris si sempersaret , o non flueret, non esset tempus ,
sed aeternitas : Ergo si nune ae vi non flueret, etiam deberet aeternitas reputari; Sed consequens est absurdum: Ergo et lain id unde sequitur . Item lib. 4. super Genesim eos. I . exponens Illa verba, Pater meus urique modo operatur; subdit urique madd consummationem ope
ris significat, aliter enim posset intestim
si diceretur , NuΝc operatur , ubi ny OeLI necesse ut operis consummationem ac, eiperemus , aliter autem eoaeit intelliti eum ait, inque NuNC eae tuo pud euncta operatus est . Quibus significat S. Augustinus aliquam esse continuaticinem in actionibus Dei ad extra , per quam conservat Creaturas k se productas , subindeque continuationem In duratione Creaturarum : sed continuatio successionem importat: Ergo quaelibetereaturarum,adebque Angelorum coninservatorum duratio successiva est.
Meribit Boetius lib. i. de Trinita te cap. 9. Sugmvir, inquit secundum Philosophos de eorporibus Getistifus , s
niritibus possit diei , quod funt fen er,
magna tamen es dimerentia in semperesse, in Deo enim tantum praesens es,
non currens;nune autem fluens facit fem,piternitatem , id est aevum : Ergo aevi ternitas est duratio fluens. Favet etiam S. Damascenus lib. I. de fide cap. as. Saeculum , inquit, dicitur ρuod semper protenditur cum ternis, velut narium: Sed Angeli durant per saecula: Ergo eorum duratio protenditur ve Ive spatium, de consequenter includit partes sibi invicem succedentes . Conseniatit etiam S. Anselm. In Prosologio c. 24. Hoe quoque modd transis omnia , etiam terna , inquit Deum alloquens, quia tua .ra illorum MDernitas tota tisi praeis fens est, eam illa nondum habeat de IBa ternitate , ρuod venturum est , fur jam non sabet, quod praeteritum eR : Ergo censet durat Ionem Angelorum non existere quantum ad illam partem quae praeteriit, neque quoad illam, quae futura est , adeoque putat An Relorum durationem includere partes sibi invicem succς dentes. Denique sanctus Hieronymus Epistola ad Marcellam , ait , Tantum Deus est, oui non novit fuisse . vel futurum esse : Ergo creatura in suo esse , habet oraeteritum & futurum , de
consequenter successionem . Respondet Doctor numera 24.I Iis omnibus authoritatibus sollim suaderi . quhil nulla creatura est a prima Causa independens , sed semper dependens ἔnon tamen dependentia comtinua alia.& alia, sed eadem propter, quam Crea tura quaelibet habere potest esse cum una parte temporis , de non cum alia , sicque potest quasi eadere sub tempore, hoc est coexistere uni parti teporis, de non alteri: qua ratione dicitur fuisse, non vero sore, de ita non habere esse
tionis gratia ad eas omnes aut horitates sigillatim , de quidem Ad primam S. Augustini , Dico eum soliim intendere , quod si duratIo temporanea ex se semper necessario subsisteret , nec ullatenus etiam ab extrinseco posset deficere; reverὲ foret aeternitas, quod, ut apparet, Omnino est impossib Ile : Non autem vult, quhd si illa duratio subsisteret absque ullo fluxu , dc cum ordinaria Dei conservatione , deberet esse aeternitas; exinde enim non sequeretur eam non posse ullatenus deficere scut ipsa aeternitas omnino est indefectibilis , Unde distinguo consequeris: Si JEvIternitas non flueret , hoc est ,s esset omnino iudefectibilis , foret Aternitas concedo ; nec enim sic illam volumus esse non fluentem : Si non
202쪽
lueret, quatenus non haberet partes succedentes , foret aeternitas , nego consequentiam.
Adseundam ex S. Augustino sententiam, nego ex ea illatum subsumptum: Eo enim ipso, quod eadem ipsa actio , qua res producta fuit, se in per continuatur,etiam continuatur ipsa res conis
servata absque aIiqua successione in se ipsa, aut in ipsius duratione. Ad authoritatem Boetii Respondeo ipsum velle , quod sempiternitas Dei sit semper praesens ita necessariti, ut omnino sit indefectibilis , etiam respectu cujuscumque ; Sempiternitas vero, quam haberet Angelus si ah aeterno fuisset creatus , non semper praesens necessario extitisset, quippe cum pOtuisset deficere Deo volente : Unde illa sententia eo modo, quo prior S. Augustini est distinguenda . Ad S. Dama renum dico ultimam ex ejus aut horitate consequentiam illatam esse negandam: Protenso namque per spatium , dici potest non quod habeat partes sibi invicem succedentes ἔsed quod ipsum et existentia eadem semper indivisibilis conservetur . Ad S. An m. dico tantum velle, quQd cum Angeli non semper necessario extiterint, nec extituri sint, quippe clim Deo volente deficere possint; idcirco ratione illius possibilis defectionis revera dici possunt non habere . quod futurum est , neque quod praeteritum est : Ouemadmodum Deus id habet necessario , quia summe necessa rio semper fuit,est & erit. Hinc neganda est consequentia : Tota namque illa Angeli duratio pro tempore praeterito,& futuro modo existit, lices non necessarici extiterit pro praeterito, nec ab lute loquendo ita pro futuro sit exti
Denique ad sanctum Hierondimum ne go consequentiam ex ejus aut horitate ii Iatam: Angelus namque etsi habeat durationem permanentem, cognoscere potest praeterItum, δe futurum,qui pope novit se non necessario extitisse, nee extiturum , quandoquidem possint an nihilari , Deo ita statuente .
Objicit euno aliam sanctI Augustiani aut horitatem ex lib. 8. de Genesi ad
litteram cap. I9. ubi ait, Sicut aer re
spectu Solis non effactus Iuci diu , sed sit
Deidus . alioquin assente Sola remaneret aer lucidus: Ita se haδet creatura respectu Dei. Ex quibus sic pro opinione S. Bonaventurae arguit Doctor subintilis su p. Iaud. qu. I. rium. Φ. Creaturaeontinuti producitur 1 Deo conservando, & conservatur producendo, de non tantum dependet a Deo, quatenus
actio productiva ipsus exit k Deo pro primo instanti quo habet esse , sed
etiam quatenus pro quolibet instantiquo conservatur in esse , actio illa divina qua conservatur continuo exit a Deo ; At non est illa ipsam et actio qia producebatur a Deo pro primo instanti , quae k Deo exit pro aliis Instantibus In quibus conservatur: Sed alia omnin actio distincta succedens priori: Ergo duratio Angeli non est tota simul, Ied successiva. Patet Consequentia , quia actio illa conservativa est de ratione durationis Angeli , vel tamquam ratio formalis, aut pars intrinseca ς vel tamquam conditio sine qua non : Ergo si conservatio illa sit successiva,etiam ipsa Angeli duratio successiva erit, aut latintem pendebit ab aliquo successivo. Probat minorem Doctor, actio conservativa est vera actio positiva: Sed non est eadem qua Deus in primo instanti Angelum produxit: Ergo est alia Ipsi priori succedens. Major patet,quia inquit Doctor, conservare, non est tantum non destruere, sed est aliqua actio Dei positiva , alioquin diceretur conservare lumen , qui non claudit seneis stram , quod aperte falsum est , posset enim etiam eo absente lumen in au Iaconservari.
Insupertat conservatio non esset actI
203쪽
positiva , seqiteretur, quod an nihil alio existat, ubi autem non amplIux exisset, ipsi opposita , emet actio positiva, quia nec aeternitas ipsi coexi siet. Adde non datur negatio negationis : Sed qu6d non obstante productione An
salsum est , quod an nihil alio sit actio geli pro primo instanti possiet non ha
positiva, quia an nihil a re est non agere; bere coexistentiam cum instanti futuis igitur conservare est agere. Denique ro , etiam existente ipso suturo tempo- nulla creatura est in suo esse inde pen- re ; quia posset pro illo instanti non dens, quia non est actas purus : igitur conservari: Ergo ab actione qua acci- continue dependet a cauta , non tan- pit esse. pro primo instanti non habetestin ratione primariae suae productio- e Te pro instanti futuro, etiam exit ennis, qua accepit esse ab ea causa, quasi te tali futuro instanti. Itaque . illud est e continuti ab illa non accipe- R oudet Dinor numero a . Negan ret, quia seqtieretur, quod conservare do minorem, & concedendo conseia
nihil aliud esset, quam prius egisse , & quentiam utriusque probationis , ex modo non destruere : Ergo necessum quibus nor sequitur qu6d coli servatio est , quod actio conservativa sit positi- sit actio distineta a prima productione va. Probatur itaque minor , nempe is quantum ad positivit utriu' te ς quam- quod actio illa positi vh conservans, di- vis prima productio, quatenus dicit restincta sit ab actione primo producti- spectum ad non e Te immediate praece va ; quia per actionem illam producti- dens rei productionem , sit distincta abvam qua res accepit esse in primo in- actione conservante , quatenus non distanti, non potest dici formaliter , & cit talem respectum , secl potius respe ultimate absque ullo superaddito con- ctum ad esse immediate praecedens rservari in Illo eme pro aliis instantibus Actio enim productiva praesupponit sequentibus: posset enim esse illa actio non esse rei quae producitur, actio ver3 primo productiva absque eo , quod res conservativa supponit rem,quae conser- conservaretur pro alio instanti sequen- vatur prius habuisse eta per primam
ti : si quidem in illo instanti sequenti sui productionem. Ut autem facilius posset anni hilari: Ergo, ut existat pro solvatur ista obsectio cum suis probam alio instanti sequenti debet esse alia . tionibus. actio ipsius conservati v a priori di- Res oudeo ex hypothesi quod durastincta. tio esset modus distinctus ab ipsa re Si dixeris quod equIdem ab illa a- durante , Inde quidem sequi, quod illectione sola non habeat res per illam, modus quo mediante coexisteret res
producta quod existat pro alio poste- instanti primo , non posset sussicere ueriori instanti, sed uIterius requiri,quod existat instanti secundo ; nec posset sit illud posterius instans quo posito , consequenter facere Angelum existen & sine ulla actione nova , aut aliquo tem pro instanti secundo , nisi ipsam et modo superaddito res illa ipsi posterio- existeret pro instanti secundo : Ergo utri instanti coexistit. Contra sic urget existeret res pro Instanti secundo, de Doctor : Si Angelus productus in pri- beret esse alius modus distinctus quomo instanti haberet ex se , Se sine ali- mediante se existeret. De suppositione quo spperaddito possie coexistere tem - vero quod duratio Angeli,& actio quapori sequenti, posita solum existentia producitur, non superaddat aliquid su- futuri temporis, sequeretur quod ipsius pra entitatem , & extilentiam ipsius ratio ab Aternitate non discreparet; praeter volitionem Dei, qua vult ipsum
AE ternitas enim non potest coex Istere producere tanto tempore , aut tantos
204쪽
. . De duratione Angelorum. I id
sim est qubd actio illa Dei qu1 producitur pro primo instanti, de facto possit
Conservari, quin conservaretur Angeis
Ius , in sensu nempe composito , & ex hypothesi, quod actio Angeli conservativa semper subsisteret. Unde lieEt dari possit aliqua actio productiva, qua ex se , & sine aliquo alio superaddito
non suffceret ad conservationem rei, pnt1 si Deus venet producere Ange Ium cum ea intentione, ut per unicum tantum instans Angelus ille subsisteret: tamen cum ad io qua de faeto creat Αngelum sit illa volitio qua vult ipsum producere pro aeternitate a parte post, eumque illa volitio non possit esse quin Angelus necessario sic existat pro reternitate , hinc praefatum argumen- . tum nullam difficultatem infert.
OUDies tertio : Si duratio Angeli,
ua debet existere v.g. pro anno , noni quid successivum , sed indivis bile, simpIex, & immutabile; sequitur, quod
post medium annum Deus non posset efficere quin ille Angelus subsisteret pro alia anni medietate sequenti; Sicut non potest efficere quin extiterit pro praecedenti medietate ejusdem anni: Sed consequens es absurdunt ; falsum enim est, quod Deus pro quolibet tem rore non possit creaturam h se produriam destruere : Ergo, &e. Probat se inquelam majoris Doctor num. 6. In eo qui habet totum esse simul , idem est fuisse, eme ,& futurum esse : Sed quod fuit, impossibile est, quod non fuerit: Erg si in AEviterno idem est fuisse , &fore , et Iairi impossibile est, quod non sit futurum. At hoc proprium est so- Iius Dei eujus Riernitas fuisse , esse,& fore necessariti , ae indivisibiliter complectitur . Deinde Deus non potes
tib aeterno velle contradictoria, ut con
et radictoria : Sed potest velle ringelum creare , & anni hilare , & consequenter potuit velle ipsum esse , & non velle Ipsem esse : Ergo esse Angeli, & non esse ipsius non videt une tradietoria et Tom.IV.
Sed rever1 tamen essent contradicto iaria, nisi assignarentur diversa nunc, seu diversa instantia durationis in quorum uno vellet creare,& existere Angelum,& in altero vellet ipstim anni hilare, seu non vellet creare,& ipsum esse: At ipsa diversa nune non debent esse Instantia temporis , quia posset Deus velle creare , & an nihilare Angelum quamvis nullum daretur tempus: Ergo debent
esse diversa instantia aevi ternitatis , seu durationis Angeli sibi invicem sue cedent Ia, & consequenter duratio An in geli erit successiva. Reo. I. Dimetuo minorem; Absumdum est, quod Deus non possit an nihilare Angelum pro quolibet instanti in sensu diviso, de ex hypothesi,quhd nou. decreverIt ipsum conservare pro illo instanti, concedo: In sensu composito, ct ex hypothesi , quod statuerit ipsum pro illo instanti conservare nego . Respondeo fecundo distinguendo sequelam majoris : Si duratio Angeli sit quid indivisibile se tenens ex parte ipsius Angeli,necessario debet facere Angelum durantem pro toto anno, con
cedo: Si illud indivisibile non se teneat ex parte ipsus Angeli, sed Dei, ne no . Falsum autem est, quod illa duratio sit quid indivisibile se tenens ex Parte Αnpeli praeeisl , est enim ipsa volitio
Dei qua vult ipsum existere pro anno , aut pro Atiternitate,quae volitio est Una,& indivisibi Iis ; inde nullatenus est in inconveniens, qutid si Deus velit Angelum producere , & conservare pro anno, aut aetern Ita te, Angelus etiam debeat conservari tanto tempore in sensa
composito, & quod Deus non possit ipsi
non dare esse futurum, sicut non potest ipsi non dedisse esse praeteritum . Ad primam probationem sequelae,distinguo minorem: Repugnat durationi creatae, quod smu I habeat esse , suisse,& fore quatenus dulatio est rei creatae,
se tenens ex parte ipsius creaturae,con cedo minorem: Se tenens ex parte Dei B b crea-
205쪽
creaturam conservantIs per volit Ionem
suam indivisibilem, & simplicem , ne in
A fecundam probationem nego mi in norem ἰ qua ratione enim non esset
contradictorium , qu bd Deus vellet creare, Ac anni hilare Angelum si duratio ipsius esset successiva, ita pariter non foret contradictorium si duratio
ejus sit quid permanens , de indivisibi is
Ie: Ad salvandam enim illam contradi inctione tri nihil juvat, qu6d illa duratio sit divisibilis potius,quam indivisibilis.
Oualiter autem illae duae volitiones Oppositae respectu Angeli conservati, de anni hi landi non possent esse contradi ctoriae, colligitur ex eo, quod Deus pOtest velle Angelum esse talltcr . ut si esset tale , aut tale tempus existens , viis ius volitionis non possit Angelus durare nisi tanto , vel tanto tempore finito ς de exinde haberet volitionem qua vellet ilisum ulterius conservare, ratio ne cujus volitionis fieret , quod licet
ulterius tempus admitteretur, tamen
Angelus in ipso non existeret.
Unde distinguo subsumptum , illae
duae volitiones oppositae forent contra
dictoriae , nisi assignarentur diversia, nune sive aevi ternitatis, sive temporis actu existentia, nego: si assignentur diversa illa nune possibilia in quorum. uno posset esse creatio, & in altero ne- Ratio creationis , concedo. Igitur illadi versa nove non debent esse nunc tem Poris, aut aevi , quae existant actu , sed possent esse diversa nune temporis pos
sibilia. Objicit quartis: AngeIus est in arier
num duraturus: Ergo habebit durati nem in infinitum. adeoque si ipsius duratio non sit successiva, sed tota smul, consequens est, quod ipsius duratio sit infinita actu ; Et consequenter , quod aliquid creatum est infinitum actu: Sed absurdum est, quod aliquid creatumst actu infinitum : Ergo, dec.
Nerat sequelam moris Doctor cuis mero a 3. Ad hoc enIm, ut esset aIIquia
infinitum propter coexistentiam, quam posset habere cum infinito tempore , deberet coexistere omnibus partibus infiniti istius temporis: Sicut enim illud tempus non esset infinitum nisi quatenus includeret infinitas partes,
ita id quod ipsi coexisteret non laret
infinitum nisi pariter coexisteret omnibus ejus partibus: Cum autem partes
temporis infiniti nusquam possint esse simul actu; Nec etiam coexistentia ipsis partibus poterit esse simul actu. Adeo ἀque licet Angeli duratio sit indivisibilis secundum se , tamen eum sit divisibilis respectu coexistentiae ad tempus infinitum, si daretur, non sequitur ,
quod secundum se, de permanenter de beant esse actu infinita , licet habere possit coexistentiam successivam ad partes temporis infiniti si daretur. Oficit denique, Angelus potuit creari non peccator , de postea potuit peccare etiam si nullum suisset tempus :Ergo in ipsius duratri ne potest esse prius , nempe in quo non esset peccator , & posterius , in quo peccator existeret; adeoque e1us duratio est successiva.Confirmatur posset Angelus ercari, de postmodum anni hilari. aliusque Po stea AngeIus creari: In illo autem casu erum non esset, quod illi duo Angeli simul existerent pro eodem nunc: Ergo pro diversis nunc deberent existere :Sed posset unus alius AngeIus coexistere illis duobus Angelis, nempe anni hi lato , de alteri de novo producto οῦ Ergo in duratione tertii Angeli esset prius , de posterius ; prius quidem , ramtione cujus diceretur coextitisse Angelo an nihil ato: Posterius vero per quoacoexisteret Angelo de novo producto. Negat confestuentiam Doctor: Tui .
argumenti, tum confirmationis nu. a
inamvis enim unus Angeius alium.
subsequatur, de de non peccante fiat peccans , inde non sequitur , quod sti uecessio in ipsius duratione , sed tau
206쪽
tum esset Reeessio Inter durationem,
ct ipsius anni hi lationem, nec non inter
innocentiam, & ipsius injustitiam : Itaqu6d quamvis ipsius duratio eo existat innocentiae , & injustitiae sibi invicem succedentibus, non inde sequitur,quod sit aliqua successio in ipsius duratione ;indivisibilis enim duratio , quae prius
coextitit innocentiae , potest coexistera ipsius injustitiae . Eodem modo tertius Angelus possiet coexistere Angelo prius producto , & Angelo posterius produ- eto sine successione ulla in duratione sua intrinseca; sicut ipsa aeternitas,quae
est indivisibilis, & sine ulla successione
formali secundum omnes,coexisti e diei hesternae, & hodiernae . CONCLus Io ΤΕ nTIA.
D Uratio angeliea non distinguitur realiter aδ Avelo , ita subtilis
Doctor in fecundum disi. a. quaeR. 1. n. .
Ubi hane conclusionem sic probat .Hoc ipso quo res aliqua producitur, & conservatur, vel quod terminat altionem produe ivam, & conservativam, durat vel in instanti, vel in tempore : Ergo nihil aliud requiritur, ut duret:
Tnm quia si esset duratio aliquid distinctum a re durante , & actione ejus
productiva , ac conservativa , esset ali
quid absolutum, vel respectivuin : sed neutrum dici potest: Ergo non est di- sinetum aliquid ab illis . Minor patet: Non enim est respectivum , quia respectus realis debet habere terminum realem: Potest autem res durare absque
eo , quod si aliquid reale ad quod diceret respectum , puta si Deus unicum Angelum produceret : Non etiam absolutum, quia esset posterius re durari te, & conlequenter res durans produci
posset absque illo , quod est absurdum,
quia sic duraret, Se non duraret: Dura rei quidem , quia produceretur : Non duraret autem , quia non haberet d rationem , quae esset aliud absolutum, posterius non productum.
Hrofatur a. mPtIescumque aliquad Ist Iustuuntur rea iter, I eorum aliis
quod est natura prius altero; etiam eorum unum potest existere sine altero :Ergo si aevi ternitas distinguatur reali inter a substantia Ange Ii, clim si ipsa substantia posterior , sequitur, quod Angelus potest esse, & manere sine sua aeviternitate , & sic sine duratione sua durabit,quod implicat. In ster si aevum est distinctum realiter ab esse Angeli , vel Angeliis seipso durat, vel alio a sedistincto: Si seipso : Ergo pari ratione ipsa exilientia poterit 1e ipsa durare formaliter, quia istud aliud non erie perfectius ipsa aetuali existentia ejus , clim sit quasi passio ejus : Si autem aliis
k se ah sol ulci durat in esse , erit proces sus in infinitum in mensuratis,& men. suris. Amplius, pluralitas non est sto Geuda sive necestate ex primo lyhysicorum: Sed nulla necessitas est , quod aevum pro duratione aevi terni sumptum , se aliud ab aevi terno: Ergo non est aliud. Denique, si aevum realiter , de essentialiter distinguitur ab Ange Io , vel aevi terno cujus est duratio , sequitur quod si aliquod aecidens ejus : sed videtur Impossibile , quod per accidens duret ipsa substantia , magis enim videtur accidens durare per substantiam,quam ε converso : Ergo, &e. Dices strimo i Tempus realiter distinguitur a motu , quem mensurat: Erno pariter admitti debet necemariti aliquid distinctum rea I iter ab ementia Angeli , quod si illius mensura . Negat consequentiam Doctor: quia inquit numero 8. ejusdem quaestionis,
is licet tempus differat . motu , & per
,, consequens instans . mutatione , ,, non videtur idem dicendum de du- , , ratione Angeli: Nam,inquit, si tem is pus differt a motu, hoc ideo est,quia , , partes ejusdem proportionis alicuriis jus non necessiario sunt aequales in is numero,& quantitate partium ejusiri dem proportionis temporis; nulla is autem quantitas est eadem alteri B h a quan
207쪽
,, quantitati, nisi partes ejusdem pro-- portionis , & quantitatis in ea sint M aequales partibus ejusdem proporri tionis , & quantitatis in reliqua , &M hoc aequales tam in numero , quamis in magnitudine: Ioquendo aute in ,, de quantitate, quae est in motu , , , quam habet ex parte magnitudinis, is si ve formae secundum qua iri est mori tus, possunt aliquae partes motus , M puta decem partes integrantes to-M tum motum , esse cum decem parti- , , bus temporis ; sed non sunt eaede in ,, eiS, quia, cum eisdem partibus tem M poris possunt esse plures partes moisis tus aequales prioribus partibus mo- , , tus, vel tot inaequales , quia duplari virtus movet Idem mobile, & peris consequens in duplo velocius, nullari pars erit in motu tardiori, quae nonis erit in motu velociori, loquendo deri partibus, quas habet in magnitudi-- ne, vel de partibus , quas habet se- , , cundiim formam qua est : Ouia mo-M Vens mobile motu velociori non fa- ,, cit simul pertransire aliquas partes,, magnitudinis, sed praecise alteramri poli alteram : Ergo tot partes suntri in motu velociori, & tantae,ioque nis, , do de ista quantitate;quot,& quan-ri tae sunt in motu tardiori: non potest ,, autem idem tempus, & habens ea D, , dem partes cum isto motu, & cumri illo motu: Ergo illae partes temporis, , non erunt eaedem , ain partibus M istius motus, nec illius , quia non in ,, eadem proportione se habent ad to-M tum , nec Iunt aequales istis partibus,, totius , ita Doctor . Non est autem eadem ratio de aevi ternitate, & Ange- , , io, quippe tam Anxeli substantia , , , quam ejus duratio sunt omnino in divisibiles: Adeoque una non potest
Dices seundo , quantitaS permanens est accidens distinctum a subjecto : Ergo, & successiva, quia utraque est ejusidem generis, seu praedicamenti : Et consequenter utraque dehet esseid ἱδstine ala subje isto, maxime si subjectum sit substantia : Sed quod mensurat exiis stentiam Angeli est quantitas successi iava : Ergo mensura Angeli distingui euerealiter ab ipso . Respondet Doctor numero II. Orti, non est aliquid in actuali existentia Angeli, quod sit propriε quantitas, ne Indi .isibile de genere quantitatis; quia existentia videtur posse nosci absque omni alio addito . Unde negatur suppositum subsumpti, nempe quod detur in Angelo aliquid, quod mensuret existentiam ejus: quod si etiam daretur aliquid tale, certe non esset quantitas, qua non esset aliquid realiter ab ipso distinctum a Dices tertio , Si res durare poni a se ipsa sine alio addito posset etiam esse in loco h se ipsa sine novo ubi superaddito, contra nostram sententiam.
Reoondeo nePaudo paritatem ; Qmares non habet necessario esse in Ioco eceo , quod producatur ; posset enim inde pendenter habere ; habet autem durare hoc ipso quis producitur , & conservatur. Unde ut sit in loco , debet
aliquid convenire praeter conseruatio nem: Ut verti duret, non debet aliquid
aliud a conservatione advenire .
IULibit Angelus est tam Indisserens, ut sit in hoc , vel in illo tempore, ac ut sit In hoc , vel in illo loco : Ergo quemadmodum praeter illam indifferentiam ponitur , tibi distinetum , quod determinatur ad hunc locum potiusquam ad alium; sic ut ponatur in hoc tempore
potiusquam in alio, poni debet aliquid additum , illud autem non est aliud , quam duratio : Ergo, &c. Respondeo negando subsumptuin ἔQuia duratio non est illud a quo res habet esse hoc , vel illo tempore , sed
quo possit tanto, vel tanto tempore
existere, comprehendendo sub nomine temporis vel partem ejus divisibilem ,
208쪽
De duratione Angelorum . . I97
IX Mi eouitu Doctor numero II. Quod non detur in Angelo aliqua forma ipsi intrinseca distincta realiter
ab ipsius existentia , per quam mensu raretur . Probat hoc; quia non sunt multiplicanda entia sine necessitate: sed nulla est necessitas ponendi hujusmodi mensuram in Angelo: Ergo , &c. PrΟ-hatur minor, quia si esset necessitas p nendi mensuram distinctam , esset necessitas ponendi durationem distinis elam: Sed hoc non est necesse, ut patet ex probatione primae conclusionis.Gu- uatur, quia illa ipsa argumenta quibus probatum est non dari in ipso durationem distinctam, probant non dari
in ipso mensuram distinctam . Cous matur iecundo; Quia si poneretur mensura in Angelo, non poneretur in ipso mensura excedens , nec excessa, cum non possit intelligi qua ratione esset excedens aut excessa ; ergo deberet poni mensura aequalis ipsi : Sed hoc etiam nequit dici, quia nihil positum in Angelo potest esse notius quantum
ad mensurandum, neque ex natura rei,
neque per accidens, quam ipsam et existentia Angeli: Ergo nihil ponitur in ipso quod possit esse mensura istius existentiae : Et quamvis aliqua quantitas totalis disti nicta cognita posset esse mensura ipsius quantam ad aliquas Partes ejus , tamen nec sic etiam potest poni ratio mensurae in Angelo . quia non habet partes quae mensurari ponsent per ipsum . Addit ad Boe doctor quod non sollim non sit necesse ponere aliquid absolutum pro mensura, sed nec relationem aliquam , quia non est necesse hic aliam ratationem aliquam ponere , quam illam quae est ad causam officientem , vel conservantem , & illa non est aliud a fundamento.
COIligit fecundo quaeritone tertia ,
mensuram externam aliquam esse
admittendam in duratione Angelorum , eamque esse vel extra genus , vel in genere. Prior est ipsemet Deus ratione suae infinitae durationis secundum quam res creatae possunt dici ipsi plus vel miniis coexistere. Posterior vero est existentia primi angeli, cujus aeviterna duratio caeterorum dici potest mensu-r : Haec enim .mensura primi Angeli
respectu omnium aevi ternorum est si minplicissima,atque magis uniformis regularis , & notior simpliciter in genere
aevi ternorum , proinde est mensura omnium existentiarum aliorum Angelorum: Sicut motus primi mobilis,quia est omnium simplicissimus , notissimus
atque uniformior, & diuturnior, ponitur mensura Omnium motuum, Sc tempus omnium temporalium . Quemadmodum ergo cujuslibet Angeli existentia suis particulari aevo, tanquam mensura sui extrinsec1 mensuratur , & eis modo ab alio distinguitur, ita ut tot
sint aeva, quot sunt aevi terna Ita generaliter loquendo unicum est ae Uum omnium aevi ternorum , videlicet existentia primi Angeli distincta ab existentia cujuslibet aevi terni,& propterea
dicitur mensura extrinseca etiam in ratione durationis .
Probatur ex eo quod , ut supra diximus ex Aristotele, in quolibet rerum genere est aliquod primum quod est
causa , & mensura reliquorum : Igitur in durationibus rerum spiritualium est recurrendum ad primam durationem magis perseetam,& uniformem,ut me tiamur aliarum durationes : Ista autem
duratio est in illo primo Angelo cujus natura est simplicior, per laetior, acia agis uniformis, & regularis in sua
duratione; & per consequens ejus existentia est aliarum rerum incorruptibilium mensura saltem extrinseca, cii munumquodque aevi ternum suam habeat
propriam intrinsecam , ut di istum est . Unde sicut mensura sive tritici , sive vini,& aliorum ejusmodi in aliqua Re
publica solet publico figillo muniri, ut
209쪽
omnibus Innotescat illam esse fideIem , & eertam , ad hoc ut ad illam caeterae expendet tur mensurae; ita clim ars imitetur naturam, dicendum est primi ,3esi premi Angeli substantiam proporti ne servata esse uniformem,de persectam omnium aliorum sprituum n ensuram , quae quidem mensura est eadem realiter
cum illius supremi Angeli existentia cui inest, sed distinguitur realiter ab existentiis aliorum quas mensurat , sicut supremus ille Angelus distinguitur realiter ab omnibus aliis Angelis .
Dices strimo, Si aevum primi Angeli
est mensura omnium ae v I ternorum ζErgo destructo primo AngeIo in quo
est, etiam tale aevum destrueretur , &Per consequens omnia alia aevi terna ab eo mensurata mutarentur : At hoc est inconveniens : Ergo , &c. Respondeo quod hoc dato , non mensurarentur aevo primi Angeli, nec Pr inde mutarentur secundiam suam entitatem absolutam, quia relatio mensurae ad mensuratum non est realis , sed rationis , quae nullam importat mutatio nem ἔ nam primus Angelus se habet ad alia aeviterna, sicut mensura excedens , non autem sicut mensura a qua mensain ratum dependet.
Dices fecundo : mensura debet esse notior re mensurata : Sed aevum primi Angeli non est notius aliis Angelis, nam potius proprium aevum est notius euilibet Angelo, quam aevum primi Angeli : Ergo, &c. Respondeo lassicere quod mensura sit
In se notior , etiamsi non se notior ei qui ea utitur , nam quoad nos notiores sunt motus horum inferiorum quam motus primi mobilis qui est mensura omnium,quia in se est notior,ita autem se habet avit emitas primi Angeli. Dices tertio ; omnes Angeli simul creati fuerunt, & duratio Omnium est aequaliter uniformis : Ergo non est major ratio cur aevum primi Angeli sit mensura aeviternorum, quam aeva horum sint mensura primi Angeli. Respondeo, Quod avum primi Angeli
est simplicius, uniformius,& in variabialius, de ita est mensura respectu aeviteris norum : Sicut quamvis alii eaeli sine uniformes In suis motibus , nihilominus non dicuntur mensura primi mobilis , sed potitis ab illo mensurari, quia
superius est. His tamen non obstantibus non dubitarem asserere revera nullum Angelum posse diei alterius durationis men suram ratione mjoris simplicitatis; non enim apparet qualiter unus Angelus
quoad essentiam , possiet dici simplieior alio Angelo,quandoquidem omnes sint indivisibiles quoad partes Integrales,&physicas , & nullus ex ipsis sit expers
compositionis Metaphysicae , nec compositionis ex essentia, & existentia, nec compositionis ex natura , de personali intate. Nisi diceretur simplicior forte quod posset plura simul per pauciores actus percipere, & in hoc sensu quamvis pollit Angelus perfectior diei simplicior , tam eri ex hujusmodi simplicitate non sequitur quod possit mensura
re existentiam alterius quantum aldurationem ejus, de qua mensuratione loquimur.&ucres quanam mensura operationes antelicae mensurentur
intelle stionem , & volitionem Angeli , mensurari aevi ternitate sicut, & eorum substantiam quod si e probat: Quae eo dem modo existunt, quandiu existunt, habent mensuram ejusdem rationis, quamvis unum ex illis diutius existat quam alterum: Sed Angelus , & opera tio ejus habent eundem modum eXI
flendi dum existunt absque ulla differentia,nisi quod Angelus diutius habeat durare quam operario u Ila ipsius: Ergo Anglus, & ejus operatio habent
210쪽
mensuram ejusdem rationis: Sed Angelus habet aevum pro mensura: Ergo, 6c operatio ejus. Probatur major , quia
eo ipso quo habent similem modum existendi, quicquid potest mensurare unum, potest, & alterum, & si non posset, certε ex hoc ipso sequeretur
quod non haberent similem modum
exiliendi. Confirmatur, quia ex hoc sequitur quod omnes Angeli quamvis snt alii aliis persectiores , habent tammen mensuram ejusdem rationis, quia videlicet habent omnes uniformem modum existendi.
Consi mat fecundis , Ouia quod unum
altero diutias existat, non impedit quin utrumque aevo mensuretur,alioquin se querctu e proportione servata qu5d quia laniis non tandiu durat quandiu motus c li, non deberet mensurari tem Pore , sicut mensuratur motus coeli, sed aliqua alia mensura diversae rationis,
quod est absurdum. Reyones dioaritatem esse ; Nam Angelorum existentia semper erit; At e rum cognitio, & aliae operationes immanentes possunt deficere. Contra, Quia per accidens est ad durationem mensurae quod unum diutiua quam aliud permaneat, . nam si Angelus solii in per horam duraret, adhuc aevo mensuraretur; non enim perpetuitas , vel destructio aut anni hilatio variant mensuram formaliter: Ergo similiter , ik ejus cognitio ac aliae operati nes immanentes cum sua natura , dum manent, habeant esse totum simul, de uniformiter permaneus , sufficit ut habeaut eandem mensuram quam habet
Confirmatur haec ratio, quia non ali de eauia res successivae mensurantur tempore, nisi quia habent modum ma nendi permanentem ; nam ut supra di-etum est, mensura debet proportionari
mensurato , sti diversitas mensurae at tenditur penta diversum modum ma
nendi mensuras: Sed tales Angelorum operationes Interiores , de immanentes
non sunt successivae , sed inde sectibiles,
de permanentes sicut ipsam et Angelorum existentia: Ergo eamet mensurari
Probus secundis Doctor. Visio beatifica mensuratur aevo; ergo , de Operatio immanens Angeli. Probatur conse
quentia,quia visio beatifica procedit ab intellectu tamquam a causti partiali: Ergo intellectus habet productionem terminatam adipiam : Sed illa produ- stio debet mensurari tali mensura quasi mens iratur Ipsemet visio: Neque eu imvisio potest esse aevi terna , Ae productio continua ipsius , qua dependet necessario, de per se, alterius mensurae : Ergo illa productio est aevi terna; hoc est mensurata aevo : Sed si illa productio mensuratur aevo , similiter mensurari debet aev3 omnis alia operatio Angeli produe a , 6c conservata indivisibiliter . Reponunt Gomissae, illas operationes
non mensurari quidem aeternitate quae est Dei mensura, sed aeternitate partici Pata,quam dicunt esse inferiorem aeternitate divina , ac differre ab illa sicut perfectilis a miniis perfecto; aeternitas enim divina est mensura divini esse, aeteriaitas verti participata est mensura esse ordinis divini, fle supernatum ratis, cujusmodi sunt gratia habitualis , virtutes a Deo infusae, de visio
Cestra; Quidquid mensiaratur propria aeternitate, ex sua natura indefectibile est ut Deus: Ergo quod aeternitate Par Licipata mensuratur, est indefectibile per participationem: Sed nullum daturens ita indefecti hi Ie , quia omne ensmeatum absolute loquendo desectibile est: Ergo nihil aeternitate participata
m dixeris gloriam hoe mod3 esse inis defectibilem. Reponam potiori ratione, quod eum AngeIus sit substantia vi
Vens , ac proinde secundam hanc considerationem nobilior sit in entitate