장음표시 사용
91쪽
sed AngeIus posset sibi eomparare spe
ties particu Iares ab ipsis rebus , seut de acto aequirit illas species rerum particularium, quae ipsi non fuerunt concretae: non posset autem ullatenus species universales acquirere e volunt enim
Thom Istae eme tales in entitate sua , ut nee rib Ipsemet Angelo,nee ah ulla aliae ausa ereata produci possint: Ergo sp
eies partieulares sunt magis connatura las', quam unIversales. Diees x. IlIete speetes concedend sunt Angelo, quae magis ejus naturam deineent : sed species universales magis nam turam Angelicam decent , qu in parti culares ἔ Ergo , &e. Probatur miri r .
Angeli sunt in supremo gradu substantiarum creatarum intellectualium: Ergo maximam debent habere essicaciam& virtutem intelligendi , adeoque in telligendi plura per unam speciem Virtus enim unita persectior est divisa: Praestantior ergo erit virtus intel Iectiva Angelica , si plura per speciem uni- cam percipiat, quam per plures species
rebus diversis correspondentes.
Nem minorem , & ad ejus probati nem dico , maximam intelligendi virtutem Angelorum ex eo non esse repetendam, quod plura per unam speciem intelligere posset potius,quam per plures species , sed ex eo quod evidentius,& perspieacitis res intelligarit, quam naturae intelleetivae si hi Inferiores , vel quod plura cognoscere possent, quam homines sive illa cognoscant per plures species , sive per unicam . Adde quod non majoris soret persectionis in Angeis Io plura per unam speciem intelligere magis, quam per plures, nisi illa cognitio , quae fieret per unicam perisAior esset illa, quae fieret per plures i Sed non apparet qualiter perfectius sit perunt eam speciem intelligere res diversas , v. g. albedinem, & nigredinem , quam per particulares earum species , ut jam diximus. Ad id autem , quod additur virtutem unitam esse persectiorem non unita: equidem verum est. quando desectu unionis , seu un Italis laque retur minor applicatio intellectus ad Objectum , quod non contingit in praesenti, squidem tam perseeiὰ imbeficacius applicaretur intellectus asIntelligenda plura objecta pes distinctas eorum species, quam per uescam. Diees a. Idcirco videntur proscribendae species universales: quia maxime reis
praesentarent omnia ejusdem naturae
Inferiora : sed exinde nihil sequitur ah- surdi: Ergo propterea non debent neis gari. Major patet ex dictis.114nor prob. Si non posset species aliqua naturae
communis reprelontare omnia ejusdem
naturae individua , maxime quia illa finita est, haec vero numero infinita; Iu- finitum autem per finitum repraesenta ri nequit,quippeetim repraesentans debeat repraesentato assimilari : sed haeratio nulla est, Siquidem Deus perfecte,& distincte repraesentatur per speciem, aut qualitatem creatam, & finitam , nempe per lumen gloriae , aut speciem impressam essentiae divinae repraesenta livam , quam polli bilem esse probavi
Non minorem , & ad ejus probationem dico nullam esse paritatem : Tum . quia hie sermo est de te praesenta ione naturali , non autem de supernaturali, quae fit per medium supernaturaIe, puta per speeIem illam impressam divinae EssentIae, quae k Deo supernaturaliter
agente crearetur, & Iu funderetur, vel
per lumen gloriae, quod est superioris
ordinis, & divIni: Haec autem reprae sentatio infinitorum individuorum supponitur omnino naturalis , Se fieri In intellectu Angelico naturaliter operante : adeoque inter utramque repraesentationem non est paritas . Tum quia
facili s reprae,ntari , & videri potest
objectum entitative infinitum numero unicum , quam Infinita numero, & Ω-cundum entitatem finita; quia , inquit
92쪽
βuis sit angelorum intellectus. o I
,, Doctor In I .dist. a. quaest. I. Cognitiori eo persectior est , quo plura cogno. scit, cognoscere enim aliqua est peris Delio , cognoscere autem plura so- nat majorem perseetionem , & sp ,, ciem impressana perfectiorem : Ergo,, cognoscere infinita dicit infinitam M perfectionem : Non sc autem quan- , , do objectum est unicum numero, sed entitate infinitum , quia tunc ,, percipitur tantum sub ratione obje-M isti infiniti , non vero secundum Ο- ,, nes gradus Infin hae phrsectionis .
A teli possunt aliquid de novo minois
incere , o Deetes a refus externis excipere . Haec est Doctoris in a. d. .
Profatur eonestio: Primo quidem ex
Scriptura sacra,nam S.Paulus ad Eph sos 3. ait, Misit me illuminare omnes quae fit diripensatio SacramenIi afl con-Eiti a culis in Deo, qui omnia creauri,
Iaoc est ut annuntiarem naviterium In
carnationis non sollim hominibus; Sed etiam , inquit , tis innotescat Principa-
Quasi diceret se a Deo deputatum , ut Incarnationis mysterium , non solii mhomines , sed etiam Angelos doceret; Nam , inquit S.Chrysostomus In ipsum Ioeum Osferrum iriud laenoraὐant Anis
te eos iIIuminavit Gui concinit S. Ambrosius in eumdem locum, dicens quod Deus PauIum non BOItim monstrum ae die Gentutis ,sed etiam Avelis. Subinscribit Cyri IIus Alexandrinus, affirmans quod Paula raedicante, Evangelii minsteria diduerunt Anteia . Favet et Iam huic veritati S.AugustinuS II b. . cap. ubi docet quod dum res aliqua sit de novo, assiciantur sensus caruales homa Tom.Imnum , & animalium, nec- non de cαlestis Angelorum . D ut , inquit, non ad
rempus vides, nec aliquid νοτi sit in θυι visione, atque scientia cum aliquid rem poraliter geritur . Sicut inde afficiuntur sensu , MIGarnaur animassitim, re o minum , veI etiam caelestes Angelorum; Sed haec nova assectio Anmloruin fierim equit a rebus illis , nisi An geli ab ipsis species excipiant: Ergo, M. Pro/at eon Husionem Dolior : PrIm6 Angelus habet intellectum agentem .& passibilem : Ergo potest acquirere ,& In se recipere de novo species a rebus
Ipss . Antecedens probatum fuit supe-.riori quaestione. Conseqtient Ia vero per se est manifesta: Intellectus enim agens est facultas acquisit I va specierum , passibilis vero potentia earumdem rece .
crearetur in puris naturalibus, nullis viis
delicet speciebus intelligi libus dona. tus , & illustratus , vel posset aliquid aliud 1 se cum universali, & communi
Dei concursu per proprias vireS CAEN
scere , vel non . Si primum : Ergo An gelus suae naturae relictus posset li rebus ipss cognitionem, subindeque spe
cies mutuari. Si Secundum : Ergo An gelus secundum proprIas vires natura-Ies imperfectior erit anima nostra, quae cum communi Dei influentia potest re rum cognitiones per eXceptas ab eis
species intelligibiles sibi comparare.
Nec reponas eum Thomistis non esse mirum quod Angelus in eo casu nihil perciperet , essetque minus perfectus , quam anima nostra, quippe careret aliquo suae naturae debito : scut non esse emirum , quod anima nostra sine intel-
Ied ii agente, & viribus sensitivis creata nihil posset intellinere , subindeque esset secundum se vilior bruto . Haec
enim replica vim rationis non infirmat , quippe falsum est species Angelis eodem jure deberi, quo intellectus agens , di facultas sensitiva homini.
93쪽
Siquidem hae saeuitates sunt de intrinseca perfectione , de constitutione hominis, de ab ejus assima realiter distin, ctae r Species autem illae intelligibiles Angelis sunt adventitiae , & ab extrinseco inditae, adeoque Ipss seelusis sal va. M integra stare potest Angelica natura seeundum substantiam , & facultates operativas: adeoque absentibus illis speciebus ejus intellectus est in pari satu quo humanus , sed ut dictum est, humanus intellectus speciebus intelligibilibus non it Iustratus potest eas sibi
Confirmatur : Quae sunt in inferiori-hus dicentia persectionem , potiori jure in superiori existere fatendum est: Sed abstrahere species a rebus sensibilibus importat perfectionem in anima rationali, quae intellectus agentis beneficio omnem rerum naturalium c Mi-xionem sibi vendicare potest. Ergo multo- magis illa virtus Angelo est tr huenda .
Proίat 3. AngeIus potest cognoscere Petrum, & Paulum, & quodlibet aliud ἱndividuum de novo productum : Sed non potest ipsa cognostere per species aliquas infusas : Ergo vel illa cognoscit Immediath , vel per species ab eis mutuatas . Major patet. Quis enim amr-m aret, quod intellectus Angelicus aliqua individua de novo producta, de sibi debite praesentia non posset cogoscere Probatur minor ἔ Si cognosceret illa absque speciebus a se comparatis , c gnosceret maximε vel per species universales naturae communis illorum individuorum , vel per species particu Iaves , quibus ipsa singularia , & indivi-
vidua repraesentantur : Sed neutrum
diei potest: Non quidem primum;Tum
quia ut superiori conclusione proba. tum est,species illae universales omnino sunt proscribendae: Tum quia sicut natura universalis non continet sub se
determinate Petrum, & Paulum magis
quam reliqua indivIdua naturae humanae , ita species ejus non potest determinare, & movere ad cognoscendum Petrum, de Paulum magis quam singulares alios homines: Ergo ut intelleis ictus Angelicus intelligat Petrum , &Paulum determinate , debet habere aliud motivum , & determinativum , quam speciem naturae humanae. Non ἄetiam secundum dici potcst,quamquam enim Adversariis concedatur,quod An geli habeant sbi species divinitus inditas quorumdam individuorum, non videtur probabile eis fuisse concreatas species omnium prorsus individuorum
quovis tempore extiturorum . Cum
enim possint An steli objecta per se su ficienter praesentia intueri sine adminiculo speciei, ve I ab eis species mutuari , dum ipsis praesentia sistuntur , quid opus fuit Deum illis ab initio infund
re species representantes omnes Vent rum flatus , motus soliorum , marinos
fluctus omnia quorumlibet Idiomatum Renera , Omnesque verboram significa tiones, & similia , quae Angelos nosse certum est Adde quod cum Angelus cognoscat futura, quando existunt, In-nesque eorum circumstantias temporis& loci, sequeretur quod si horum omnium species ab initio creationis inditas habuisset,non minus ceriti potuisset cognoscere futura libera , se ut Se in intuetur praesentia , potesque recordari Praeteritorum, quorum speciem retinet: Sed contra fidem est Angelos naturaliter praenosse certi, δe plusquam conjecturaliter futura contingentia antequam existant, ut probabitur infra: Ergo, Scc.
Profatur 4. Quod quamvis Angelus haberet species infusas , quibus intelli ingeret singularia, tam materialia, qukm spiritualia , illae species non lassiserent ipsi ad cognostendam eorumdem obj Aorum realem existentiam et sed deberet illam notitiam, vel k rebus ipsis immediate . & sine specie, vel mediate,&Pergiligo
94쪽
stuli sit angelorum intellectus.
per speciem aecipere : Ergo revera potest a rebus species accipere , & aliquid
de novo cognoscere . Probatur ante
cedens,Existentia actualis non necessa. riti , sed tantum contingenter conjungitur cum re singulari Petrus enim,Wg. non existit necessario: Ergo species quae repraesentat Petrum, ut est tale individuum naturae humanae, non repraesentat necessario ipsum ut existentem, &consequenter ut sic repraesentetur intellectui Angelico, necessario requiritur aliquid , quo moveatur ille intellectus
ad cognoscendum Petrum nunc exinentem,quem antea solum ut laturum noverat : Sed hoc determinativum
aliud esse non potest , quam species de novo acquisita , vel ipsam et res indi vidualis, quae per sui speciem moveat intellectum An pelicum ad cognitionem suae realis existentiae : Ergo , dcc. Reponunt Thom istae cum S. Bonaven tura in a. parte a. primae quaestionis ,
quod dum res est praesens , & existens, potest Angelus dirIgere aspectunt suum ad eam , de sic mediantibus speciebus Infusis cognoscere ipsam re iter exbstentem, quam solum,ut futuram prius
Contra: Eatenus potest dirigere aspeetum in rem prςsentem quatenus habet species,quae ipsam repraesentant,ut rea iter ex Istentem ; Sed species ipsis con
creatae non possunt repraesentare rem
Illam existentem , siquidem ab initio mundi species Petri, V.g. non producti repr sentabat eum tantum ut futurum: Ergo ut Angelus qui per sibi concreatam speetem Petrum tantum , ut futurum prius videbat, necessario opus habet aliquo determinativo , & motivo quo possit euiri ut prassentem intueri: Alias ejusmodi rationes profert Doctor quas brevitatis causa reserre supersedeo. Dices I. Corpora caelesti4 habuerunt sibi concreatas qualitates omnes, de Persectiones, quas habere possunt: Er-
go pariter Angeli . suae sormationisi ιiitio habuerunt omnρm sibi debitam persectionem,& cognitionem,adeoque nihil de novo nosse possunt . Respondet Doctor primo retorqueniado argumentum hoc modo : Corpora coelestia non debuerunt habere sibi ςoncreatas, nec solo Deo invitas peris Lectiones quas vel ipsa, vel aliae causae secunde in illis producere poterant; Ergo pariter Angeli non debuerunt habere species, Qui cognitiones a Deo infusas, quas ipsi com p rare, de de no Vo acquirere poterant. Deinde si pari tas statuenda sit inter corpora coripstis, de Spiritus quanxiam ad propos xum, Inserendum est quod quemadmodum nullum est ex corporibus coelestibus , quod persectiones sibi naturaliter de bitas son creatas non habuerit, ita a simili nullus spiritus e Te deberet qui sibi debitam naturalem persectionem ab initio suae formationis inditam non vendicaret; subindeque anIma nostra cum sit xevera Spiritus , omnimodam persectionem sibi compossibItem ab initio habere debuisset.Deuique idcirco corpora caelestia habent suas persectiones sibi concreata1 , quia nempe peris.ctiones illae ab earum substantia velut proprietates emanant; At Angeli noli habent similem virtutem productivam, de emanativam specie ruin, Ac cognitionum : Ergo non est ibi paritas . Res Oudet a. Docter : Distinguo conis sequens , Angeli debent habere omnes persectiones sibi concreatas, quas non possunt facile , deprompte acquirere, eoncedit: Quas sibi possunt comparare absque negotio, negat, Diee; a. Non potest Creatura intellae ualis desumere species ab objecto materiali, nisi sensus habeat, de phantasiam : Sed Ansteius caret illis potentiis; Ergo ab ob eotis materialibus species non potest desumere . Major probatur ; Non potest virtus creata naturaliter transire de extremo μd extre. L a mum
95쪽
mum , nisi per medium, quod a natura inter utrumque constitutum est : Atquis creatura intellectualis carens sensibin& phantasia desumeret Ipeciem, & eo-gnitionem ab objecto materiali, tale objectum transiret ab uno extremo in aliud , non transeundo per medium inter ii Ia fi natura constitutum . Probais tur, eme imaginabile,sive phantasticum est medium a natura constitutum intereme omnino sensibile , quod a sensibus corporeis percipitur,& eme intel Iigibile quod ab intellectu potest attingi: Atqui
si creatura intellectualis carens sensibus , & phantasia reciperet species ab
objecto sensibili , jam ejusmodi objectum transiret ab eme materiali, & sensibili quod habet in se, ad esse intelligibile, quod habet in intellectu Angelico
non transeundo per esse medium, &Phantasticum : Ergo fieret transitus de extremo ad extremum , absque transitu
Per medium a natura constitutum .
Negat majorem Doctor, & minorem
illius probationis distinguit: Esse ima-vinabile est medium inter sensibile , &intelligibile quantum ad intellectum
humanum transeat; quantum ad Αngelicum negat. Potest enim , inquit, contingere ut aliquid sit me diu in re spectu unius virtutis,non vero respecta alterius, v.g. possiet esse aliquod calefactivum minoris virtutis, quod inducere non valeret octo gradus caloris in sub
s biliter calefaciat ut unum , postea ut
duo,scque gradus illi intermedii usque
ad octavum erunt veluti media respectu illius octavi producendi: Verum posset dari aIiud calefactivum tantae virtut Is , ut statim, ac applicaretur subjecto produceret octo illos Aradus cain Ioris , non efficiendo prius ipsum sensibiliter calidum, uiduo vel ut tria,sicque respectu illius duo vel tres gradus caloris non censebuntur esse medii: Ergora pari, esse imaginabile , & phantasticum, potest esse medium respectu inteI
ectus humani, non verb AngelIcI. Quod utique confirmat Doctor : SI enim imaginabile emet medium ab soli te transeundum ab esse sensibili ad eme intelligibile, vel effet tale medium ex natura ipsius objecti, vel ex nutura po tentiae cognoscentis . Primum dici nequit , alias nullus intellectus etiam di-Vinus possiet eo noscere esse sensibile , nisi prius haberet esse imaginativum. Miscundum dixeris , exinde etiam sequitur , quod Angelus nullo modo poterit Intelligere res materiales , quippe cum
esse imaginabile , & phantasticum non possit exeipere . Adde quod etsi illud
ima inabile sit medium necessiarium respectu potentiae inferioris debilioris , quae sensibus alligatur, non inde sequi
tur quod etiam debeat esse medium respectu potentiae superioris, & vegetioris a corporea concretione prorsus im
Reponunt Thom istae : Pome quidem percipi objectum sensibile ab lique eo, quod habeatur eme imaginativum , de phantasticum, non possie vero immittere sui speciem in intellectum , nisi transeundo per imaginationem; Ex quo sequitur , inquiunt , qu bd sicut potest intellectus divinus, & Angelicus ipsum obsectum sensibile cognoscere absque eo quod immittat ejusmodi species , ita potest persectam de illo habere noti tiam , absque eo quod prius tale objectum habeat eme in aliqua imaginatio ne , vel phantas a. Contra; objectum sensibile id ei reo non posset immittere sui speciem immediate in intellectum a corpore sep ratum, quia nempe purh corporeum est, & materiale ; nullum autem materiale
recipi potest , nec attingi immediate hspirituali: At haec ratio nulla est, siquidem illud eme phantasticum , & imagi
nabile revera corporeum est ; Est enim objectum phantasiae, & sensus communis revera corporei, attamen percipitur
immediata ab intellectu humano, siqui
96쪽
stuis sit Angelorum intellectus . 8 s
dem ad ejus intuItum Intellectus agenscudit species intelligibiles ; Ouidni ergo pariter intellectus Angelicus attingere posset oblecta corporea , de ad eo rum intuitum species intelligibiles eudere . Idcirco autem intelleetus humanus non potest immediate versari circa objecta externa , quia cum sit alligatus sensibus,nec possit nisi ab eis dependenter operari, inde non mirum si esse
sensibi Ie prius debeat fieri imaginativum, Sc phantasticum, quam fiat inteII ibile ab intellectu humano.
Α elui potest fimum cognoscere s
per suam essentiam , er nulla me dianteoecie inlevitabiti: F et tamen
corno cere . Ita Doetor dist. 3. quaest. 8.
Probatur r. Omne agens actione immanente habens causam totalem alicujus emetus productivam potest ipsum producere caeteris quibuscumque De Iusis : Sed Angelus habet in se causam totalem suae intellectionis, habendo solum suum intellectum , & stare essentiain , seclusis quio uscumque extrinsecis , & speciebus: Ergo potest seipsum per suam essent Iam Intelligere . Major constat. Probatur minor: Qui habet intelleistum nativa sua activitate
praeditum , & objectum intelligibile ipsi intellectui in ratione obseeti pro
ortionatum, de unitum , reura potest
illud intelligere ; Sed ita est de Angelo
respectu cognitionis sui; ipsius namque intelle Rus non minoris est activitatis respectu cognitionis sui, quam caeterorum ; ipsius pariter essentia est
actu intelligibilis , & intellectui proportionata , quippe sunt ejusdem ordinis in gradu spiritualitatis , est etiam ipsi intim ε unita:& approximata, nec ulla potest esse major unio cujussis speciei cum ipso intellectu , quam sit unio ejusdem essentiae cum illo , sunt enim idem realiter; species autem, & intellectus realiter invicem distinguuntur :Ergo, &c. Deinde: Species impressa, in qua o
jeetum tantum continetur secundum suum esse diminutum, seu intentionale,
suis cit eum intellecta ad producendam cognitionem Objecti : Ergo multo magis ipsum objectu in debite applicatum,& proportionatum sufficiet ad eandem sor mandam cognitionem : Sed essentia Angeli, ut diximus , est debite proportionata intellectui ejusdem : est enim
in stodem ordine immaterialitatis cum eo,& consequenter sufficiet ad formandam cognitionem ipsius Angeli. Denique: Si aliqua ratione ementia Λn Reli non posset esse ratio cognoscendi 1e ipsam, maxime quia est forma per se existens, & non inhaerens intellectui: Sed huiusmodi per se existentia, veInon inhaerentia non obitat: Ergo potest esse ratio cognoscendi se in proprio intellectu. Major est nota : Minor probatur . Imprimis illa per se existentia non obstat, quia essentia divina est ma is per se existens , & tamen est ratio intelligendi in intelleetu divino, Se
Infver, Ut aliqua forma , vel quid se habens admodum formae sit principium operationis physicae , non est necesse , quod inhaereat: Calor enim, qui
esset in subjeeto sollim per assistentiam , tam expedite posset illud calefacere, ac si ipsi inhaereret: Ergo 1 simili, ut aliquid sit principium operationis In genere intelligibilium , non opus est,
quod intellectui inhaereat, sed sufficit, quod ipsi objiciatur, & proportionetur
intimἡque uniatur . Tandem omnes fa
tentur Angelum posse res sibi intime praesentes , & proportionatas cognoscere absque ut Ia specie ; Sed illae res sic cognitae non possunt inhaerere intel- leetiit Angeli eas cognoscentis : Ergo, ut aliquid sit ratio cognoscendi, non
opus est, qubd intellectui in hereat. Dicer i. Id quod est ratio cognoscen
97쪽
di debet subordinari Ir.eellectu Ir Sed nem, sicut , v. g. contIngit, quod inter. essentia Angeli per se subordinari neis dum oculos habeamus apertos, & h. quit ejus intelleis ui: Ergo, nec per se jectum debIte praesens,& illuminatum, ab eo cognosci. Minor constat, quia nee tamen illud videamus,eo quod po- subordinatio dicit dependentiam : EL tentiae, cte facultates , tum sensitivae, sentia autem Angeli ab ejus intellectu tum rationales aliunde occupentur, dependere nequit: Imti hic ab illa penin detineantur . det tamquam proprietas, & facultas PaciaAmst sΕcuNDA PARs: Superioremanans ab illa essentia , quae est sons, Angelus cognoscere potest inferiorem de radix omnium suarum proprieta- per ipsius speciem : Ergo pari modo tum , & facultatum . Minor probatur. inferior ille Angelus poterit se- ipsum Principium quo subordinatur prIncIpio cognoscere. Antecedens patet; Norunt
quod : sed rat Io cognoscendi est prinis enim se invicem Angeli per speetes sibicipium quo, intellectus vero princi- divinitus inditas , ut fatentur omneS ἔpium euod: Ergo illa huic debet subor- Quamquam etiam seipsos nosse possintdinari. immediate per sui praesentiam . Proba- Distinaeuo minorem : Quando ratIo tur consequentia; Dum intellectus per- cognoscendi est quid accidentale re- fectior potest imperfectam habere eo ceptum in intellectu , & ab eo realiter g nitionem de objecto aliquo, intelle distinctum , concedo i Quando est ali- Aus miniis perfectus parem habere 'uid substantiale , & Indistinctum rea- poterit: Ergo si superior Angelus pos- Iiter ab intellectu, nego; Divina essenis si habere cognitionem abstractivam
tia en Im divino Intellectui non subor- c quae est imperfectior intuitiva dedi natur , licet sit ratio cognoscendi inferiori Angelo, quidni parem de se ipsam , & alia omnia : Ergo a simili, seipso poterit habere Angelus inferior . essentia Angeli non debet intellectui Deinde Angelus quilibet cognoscibilis sui-lpsius subordinari, quia ab eo est est . & intelligibills per speciem ab imrealiter Indisti ructa, & ejus fons , & tellectu capae e receptionis illius spe-
origo . cIei: Sed ipsus intellectus rever capax Dices a. SI Angelus se-Ipsum agno- est receptionis illius speciei emittendae sceret per suam essentiam , sequeretur, k sua substantia ; imo ad eam recipien- uod semper esset in actu cognitionis dam caeteris videtur aptior: Si quidem sui- ipsius , Ita ut non posset ab ea cessa- ipsi substant Iae emissiuae speciei est intire t At consequens videtur absurdum, mior , ipsamque , 3e omnia , quae ab ea de contra modum agendi liberrimum profluunti melius , quam quilibet alter Angelorum: Ergo, &c. penetrat,& concipit: Ergo potest illam Ne te eum majorir : Quamquam speciem ii se emissam excipere, subin- enim AngeIus .suam substantiam sem- deque seipsum abstractive cognoscere . per debite applicatam sub ratione ob- Dires Essentia Angeli necessario jecti praesentem habeat; potest tamen iungitur cum ipsius existentia : Ergo eam, si velit, non intueri; poterit siqui- non potest cognosci secundum essen-dem ad voluntatis imperium a suae t iam , quin cognoscatur ut existens substantiae intuitu revocari Angelus , Sed non potest cognosci per speciem , ut alia objecta proposita sese applicet, ut existens , nisi intuiti ve : Ergo nulla- quemamdmodum intellectus noster ab tenus Angelus cognoscere potest se-ip- uno objecto praesente avocatur ad al- sum abstractive. terius Intuitum : Poterit etiam cessare Nem sequelam majoris: Sicut enim ab ea cognitione Per non applicatio- dari posset species propria hominis, quae
98쪽
βuis fit angelorum Intellectus. 87
quae repraesentaret ipsum,ut est anima , absque eo, qutid ipsum repraesentet quatenus rationaliSς quamquam animal , & rationale sint duo gradus Inti me uniti in homina: ita dari possee
species repraesentativa substantiae Angeli, absque eo , quod repraesentet gradum existentiae , maxime si Deus suu in suspendere velit concursum , nedum essentia suam speciem emittit, existentia pariter in ejusmodi emissionem insuat a
Instasir: Eo Ipso quo Angelus cognoscit seipsum , ut est res talis singularis, debet cognoscere se- ipsum, ut ipse est: Ergo si est in se existens , deinbet cognoscere se-ipsum, ut existentem , & consequenter intuitive . Pro batur consequentia, quia in re acta
existente , non distinguitur existentia ab essentia singulari. Distinguo antecedens : Ut in se est
quoad naturam singularem, concedo. :Ut in se est quoad reliqua omnia , qu competunt ipsi , & non necessariti inis
volvuntur in conceptu naturae singularis talis . Nego antecedens, & cons quentiam , cum suam probatione. Et sane mirum estu quod nonnulli existiment conceptum existentiae non esse distinctum in re existente . conceptu naturae singularis , cum certum sit nos
de facto habere cognitionem de aliquo homine singulari , qui existit; etiamsi
non cognoscamus an existat , nec-ne:
Adde quod unus Angelus sine dubio posset habere conceptum de alio An gelo singulari existente saltem in absentia magna, quin cognoscat ipsum , ut existentem formaliter. Dices r. Angelus per eamdem spe ciem invariatam in actu primo, C Rr. oscit rem singularem existere quando existit, & non existere, quando non existit: Ergo quoties coguoscit quidditative alium Angelum, aut seipsum, necessario cognoscit intuitive . Probatur antecedens: Nam eo ipso, quo contemplatur rem singularem , & non videt ipsam existentem , cognoscit, qu6d non existit: Ergo per eamdem speciem invariatam cognoscit utrumque. Reisondet Pone Ius in Commentario ad a. Scoli dist. . quaest. 8. Primo quidem negando consequentiam : Quam in vis enim posset per eamdem speciem aliquam cognoscere rem singularem exilientem, & non existentem; non ta men hoc deberet verum eme de omni
specie , sed de specie sufficienti ad eo-gnitionem intuitivam ; ut valeret autem consequentia , deberet esse verum de omni specie. Respondet Secundo negando ante cedens : Nani illa species , quae nata est repraesentare rem ut fingularem, de existentem , semper determinabit, nec potest aliter rem illam repraesentare: quod si habens talem speciem contem pletur illam rem quando non existit, de non videat ipsam existentem ; non videbit ipsam si e mediante illa specie;
sed mediante alia , & non poterit cognoscere , quod non existat cum certitudine, quia sic potest discurrere : Haec
res posset esse revera existens, quamvis non cognoscatur a me esse existens. Imo quamvis eadem species, quae re praesentaret rem existentem , etiam repraesentare posset, quando non existeret, attamen etsi Angelus non videret eam existere , inferre non posset,
quod ipsa res non existeret; dubitare namque posset videndo ipsam non existere; quod fortὸ vel a Deo alibi esset translata , vel qutid sibi denegaretur divinus concursus ad illius rei existentiam de praehendendam.
lem a corpore solutam, posse seipsam per suam etiam substantiam intelligere: quippe tunc cognoscet modo Angelico, nec indigebit speciebus acceptis a rebus sensibilibus , aut conversione ad phantasmata: Sectis autem
99쪽
est dum corpori alligatur; cum enim qua ratione abessentia Angeli emanas i ipsus forma, nec possit quidpiam rent aliquarum rerum species , emana- cognoscere , nisi sensuum beneficio, rent quoque species caeterarum , etiam inde fit, qu6d indigeat specie quadam possibilium, adeoque infinitarum . De accidentali, qua ad sui-Ipsius cogniti nique pari ratione dici posset , quod abnem moveatur per discursum assequenis essentia Angeli emanarent ipsaemet reis dam, removendo nempe a sua substan- rum cognitiones . tin om Nes rerum corporearum de in Collite denique Quhd etsi species IIIae eius,& se immortalem , ac immateria- divinitus fuerint inditae , non propte-Iein cognoscendam . rea tamen censeri debent supernatu
Collise a. Ou6d quamquam Anetelus rates quantum ad substantiam ; sectis ipsum per propriam suam substanis tantum quoad modum acquisitionis ;tiam agnoscat, quae omnino similis est non secus,ac fuit scientia primis paren- substantiae alterius Angeli; nequit ta- tibus , & Salomoni a Deo concessa amen alterum AngeIum per intuitum, Illae namque species fuerunt omnino suae propriae substantiae , tamquam per similes eis, quas ipsi Angeli comparare speciem abstractive cognoscere . Speis potuissent ad praesentiam objectorum .eies enim est formalis,& perlaeta simi- si aliunde sibi inditas non habuissent alitudo objecti : Suhstantia autem unius Nec fuerunt ultra sortem , & exigen- Angeli non perfecte assimilatur sub- tiam naturalem ipsus Angeli, quIppessantiae alterius secundiam omnes omis clim eorum nativa virtus cognoscendinino stradus. Quamquam enim essent id ex se naturaliter exigat, quod conia ejusdem speciei, & solo numero discre- ducere potest ad suam naturaIem per- parent et quilibet eorum habet chara- sectionem : Species autem illae ita concteres proprios,& gradus individuales, serunt , adeoque non debent censeri quos alter non obtinet, adeoque unus praeternaturale . alterum perfecte referre non potest .
Adde quod ut unum objectum si ratio Qu AE s T i O TERTIA.
cognoscendi alterius , debet illud continere , vel formaliter , vel eminenter: Σ'Modnam sit objectum eunitionis at neutro modo substantia Angeli al- Angelieae P. terum continet : Non quidem formaliter, quippe cum habeant formas di- Uppovo r. Tamquam certum Αnstinctas, δc varIos characteres persona- ira gelum plura cognoscere naturali-Ies : Nec etiam eminenter , haec enim ter, pulli seipsum, alios Angelos,de Ob- eminentialis continentia rerum secun- jecta quaeque eorporea sive per se , sive dii in earum entitatem,& perfectionem per fui species Angelieum intellectum soli Deo congruit, ratione scilicet infi- ad sui cognitionem moventia , imo dentiae suae entitatis , & principii om- Deum ipsum, cognitione nedurn ab-nium entium . stractiva,quae fit per discursum, quaque muste 3. Quod cum species rerum, nedum Dei existentia , sed etiam ejus univerialium,& praestantiorum Indivi- divinae praecellentiae ex rebus creatis duorum Angelis h Deo concessie fue- colIiguntur ab omnibus, subindequerint: Consequens est illas ab ipsorum Ionge perfectiori modo colligi possunt substantia non emanare ; Species enim ab Angelis : sed etiam ea cognition e i sint semen objecti; vel ab ipso ob- abstractiva , quae fieret per speciem di-jecto, vel eo deficiente , a rerum om- vinae essentiae repraesentativaru : Nam, nium opifice produci debent. Deinde inquit Dinor in a. dist. 3. quaest.9. n.X.
100쪽
,, talem specIem repraesentantem e ,, sentiam divinam intellectui Angeli-
,, Co , non videtur inconveniens p
,, nere intellectui Angeli Inditam esse, , a principio : Ita quod licet ipsa non ,, si naturalis Intel Iectu I hoe modo , is quod Iste intellectus possiti ex natu- ,, ratihus suis eam acquirere : Neque is etiam , quod possit eam habere ex is aetione alicujus objecti agentis na- turaliter, quia non potest eam habe ,, re praesentialitate alicujus objecti fi- ., niti moventIs , nisi essentiae divinae M tantum , quae nihil aliud a se causae,. naturali causat Ione : Tamen sicut M persectiones datae Angelo in sua , ,, prima creatione , lichi non necessa- , , rib sequantur naturam ejus, dice M rentur naturales , distinguendo con-M tra me se supernatarales,scilicet gratiae, & gloriae: Ita ista parsectio data
,, intellectui Angelico , qua essentia ,, divina esset eἱ praesens distinete , li-M chi abstractive, potest dici naturalis, is & ad cognitionem naturalem Arig M li pertinere: ItaquM quicquid cori gnoscit Angelus de Deo, virtute huinis jus speclet, aliquo modo cognoscit
,, naturaliter , & aliquo modo non ,, naturaliter: naturaliter, in quantum ista non est principium altus gra- ,, tuiti, nec gloriosi ; non naturaliters, autem quantum, quod ad istam non ,, posset pertingere ex naturalibus,ne M que aliqua actione naturali. Hoc est , illa speetes distincte repraesentativa divinae essentiae , quam esse possibilem demonstravimus agendo de visione beatifica sectione a. quaest. I. esset natu Talis, qliant m ad substantiam, quippe non esset ejusdem ordinis cum qualitatibus, quae sunt ordinis gratiae, vel gloriae et Esset autem supernaturalis quan tum ad modum , quia nec ab intellectu exigeret ar naturaliter tamquam persc-
o ipsius naturali complemento debita , nec posset ab eo propriis viribus obtineri.
Hane autem spee Iem Angelo fuisse inditam h primordici suae sormationis , sibi persuadet Doctor hisce rationibus, 1. Quia naturalis stelicitas Angeli praestantior fuit, qu m extiterit nativa hominis talicitas : Sea verisimile est hominem ante peccatum habuisse naturalem Dei notitiam aliqualiter distinise a m : Erqo Angelus perfectiorem, nempe quid litativam habere debuit. a. Talis species possibilis non excedit
capacitatem naturalem receptivam Ipsius Angeli, summeque confert ad ejugperfectionem, quae max linε ex veritatis cognitione integratur, subindequct praestantior est , quae colligitur ex verItate praestantissima , qualis est distinctis Dei cognitio . 3. S. August. lib. 4. de
Gen. ad litteram cap. 1 r. tribuit Ange- Iis omnibus ante lapsum cognitione matutinam rerum creatarum in Verbo praeter cognitionem vespertinam e
rumdem rerum in seipsa : Illa autem Cognitio rerum in verbo , vel fuit cum cognitione Dei intuitiva , vel cum abstractiva, Se per speciem : Primum dieInequit, alioquin etiam daemones Intulisilvam Dei cognitionem habuissent, fi que fuissent revera beati, maximε In sententIa Τhom istarum , qui formalem beatitudinem In visione beatifica con stituunt'. Hoc autem nullus Theologo Tum admittit, adeoque necessum est fateri cognitionem illam rerum in Ueriabo extitisse simul cum cognitione ab stractiva Dei per speciem. In ver ex illo ad ii cognitionis potuit remanet notitia habitualis, & species Ipsius ineis
moria m causans,qualem habuit S. Paulus dum recordabatur eorum , quae ad tertium Coelum raptus audiverat, scviderat. Hie itaque solum inquirimus,an An gelus naturae viribus cognoscere possit Deum, ut Authorem naturae, & gratiae, nec- non, & ea , quae intra utrumque ordinem continentur, seu quae super