Sialologia historicomedica, h.e. Salivæ humanæ consideratio physicomedicoforensis, qua ejus natura & usus insimulque morsus brutorum & hominis, rabies & hydrophobia, demorsorum delicta & defensio, item signa vitalitatis ex spuma oris in foetu mortuo

발행: 1723년

분량: 448페이지

출처: archive.org

분류: 해부학

101쪽

MERCURIALI.

Wedulio Ahinnit. 3nater. 1 d. Lib. I. S. a. cap. m. Saepe

cum fructu adhibetur in Impetigine, quandoque tamen sine desiderato effectu; Impetiginis enim his salivationem eludentis exemplum communicat Uitus Riedlinus Mylanari Curari medic. Ob Π.pag. m. ιδ. de Mercatoris cujusdam uxose , quae cetera egregiae firmae, paulatim tamen ab Impetigine mansis praesertim in principio, hinc vero Collum quoque dc tandem faciem occupante adeo defoedata fuit, ut uno remedio non sussiciente, Plura eidem opponere, tandemque, increscente malo, Curam per salivationem mercurialem admittere opus habuerit; Sat etiam feliciter haec Cura Mercurio dulci septies vel octies sumpto successit; & quamvis Impetigo cura finita, non statim evanuerit, paulatim tamen Cese sit, ut curam non fuisse frustraneam abunde patuerit. At non ita diu constans fuit gaudium, quod exinde dicta uxor concepit ; Vix enim trimestri elapso hinc inde priores maculae comparuere ; hacque vice malum sic increvit, ut ipsi-inet salivationem denuo instituendam esse consultum d xerit; hinc praemissis praetermittendis Mercurium dulcem it, tum tam diu sumserit, donec illa successit, imo quando remisit, semper eam Mercurio iterum sumto revocavit, donec nunc salivatione adhuc insiante omnes maculae sic evanuere, Ut earum nec minimum quidem superfuerit indiciaum, unde jam eo majorem spem fovit . in posterum ab iis- deni se immunem victuram. Trimestri autem circiter iterum elapso, jam tertib pullulanti malo denua quaedam remedia opponere necesse nabebat. f. 38. Arthritis Indicat & auxiliares copias in actutis Disu praeservationis a salivatione arte facta expectat, secundum Guern. Rolfinc. I. a. p.so. Et juxta Iohann. Michaelis Prax.

thriticis potest salivatio habere locum . praecipue si sit suspicio Luis vencreae. Observavit etiam Georgius Wolflo edelius

102쪽

WMelius Podagricum quendam robusti satis corporis, ab inuitiatione Mercuriali liberatum . durante solatio per tres

annos Continuos ; postmodum vero rediit morbus. mitior tamen vid. G. W. R edet. de Medicamentor. Facultam. Lib. a. SPE. a. cap. Ia.p.=u. 297. Satirationem Mercurialium usu excitatam

quosdampoda cos penitus sanasse, meminit Johannes Andreas Stisserus Miamiv. Arthritieseu Tr. de podagr. c.3. b. SaepiS-sime tamen ejusmodi Curas Arthritidis per salivationem institutas esse infaustas. testantur Practici; quale exemplum recenset Johannes Dolaeus M. N. C. Dec. II. l . . Ob Iao.p. 22I. Barbitonsor videlicet quidam inter gregarios. Stolg dictus, militem quendam, Artiuitide vaga laborantem. Unguento mercuriali inunxit, & quidem totam spinam & omnes articulos, aqua inunctione miser miles adeo. largam sustinuit salivationem, ut omnes dentes eximere potuerit; dein alia quot post dies accessit Sphacelus. a quo lingua. gingiva, fauces, imo tota facies cum maximo foetore absumebantur,& sic aeger tristi certe spectacul6 vitam misere amisit. Et Lucas Schroeckius Scholio in allegatam observationem judicat, non semper hane curam conducere posse. atque in Arthritide, imprimis vaga, turgescentibus humoribus, nec Corpore prius satis disposito. plenam esse periculL Aliud infaustae inunctionis mercurialis exemplum in Viro aflectione hypochondriaca Nephritide & Podagra laborante an-. notavit Johannes Nicolaus Binningerus Observ. medicina Centas. Obf. p. mygaseq. Chirurgus scilicet quidam temerarius. contra consilium & Consensum Medici, certo quodam Unguento mercuriali, factota plantis pedum initio, genua, coxas. cubitos. scapulas intra paucos dies successi vh illivit. Quatuor vel quinque clapsis ab inunctione diebus. diarrhaea biliosa sine dolore. deinde salivatio levis. cum genarum &palati tumore, strangulationis metu successit, dehinc supervenit febris. spirandi & loquendi sere omnimoda impotentias

103쪽

tia, palati exulceratio, raucedo, totalis oris Clausura, dentium omnium mira elongatio, tandem alta spiratio, sopor, convulsiivi motus, spuma circa os & Mors. De alio infelicissimo successu inunctionis ex Mercurio in Arthritide vid. Gulielm. Fabric. Hild. Observ.s Curat. chirurg.Cent. q.Obsya. Operio

Qxid etiam pertinet Observatio Christiani Helwichii, quam de Casparo Hanchio, Pharmacopeo Uratistaviensi M. NI C.

Dec. III. AN. 7. OU. 7.pag. Ia. recenset. Hunc scilicet cum adeo male mulctasset Podagra, ut, quamvis Vix quadragesimum aetatis annum excesserit. Corpore satis robusto& quadrato praeditus, per biennium fere pedibus vehementer tumidis inniti non potuerit, de caetero expertuS, nullius unquam tantam esse vim pharmaci, quod inunctum Podagrae vim sciat compescere, sequiori animo ad tolerandas Ptyalismi molestias sese obtulit. Quamvis autem post exhibitum Mercurium dulcem debite processeriti salivatio ordinariis stipata Symplomatibus, nisi quod deliquia aliqua intercurrerent &subsultus fibrarum muscularium spasmodicis similes, Convulsiones ingererent domesticis metum,qui tamen vanus fuit; attamen finis salivationis tantum abest, ut optatum arthriticis doloribus finem attulerit, ut potius, illa cessante, hi vi- . ores exorti, qui, ne durante quidem ista, inducias misero huic dederunt, sed eum bis adorti quarto & undecimo salivationis die sunt. Ex permolesta ergo illa cura nihil aliud lucri aeger reportavit, quam quod tumor pedum ille magnus, qui aliis medicamentis fuerat obluctatus, egregiE distipatus 1it, impedito tamen nihilominus, sicut antea, eorundem usu. Multas equidem rationes contra salivationem in Arthritide adducit Franciscus Sylvius Prax Tom. S. Append. g. 17Iseqq.fol. ni. sis. ubi ad quaestionem, an salivatio, tanquam evacuatio universalis circa initia Paroxysmi arthritici conveniat p respondet, nullam se ejus habere experientiam. nullam quoque

ipsit succurrere rationem, quae ejus usum hic suadeat, sed plu-N res

104쪽

y8 CAP. III. DE SALIVATIONE res, quae dissuadeant. Nectue enim, pergit idem, inplerisque mox cieri potest salivatio, sed post aliquot demum dies;

quo nomine inepte hic institueretur salivatio ; hic vero opus est Evacuatione celeriter ac brevi absolvenda. Accedit. quod si quis salivationem promovere studeat, in evidens vitae discrimen aegrum conjiciat. Non negat tamen, in quibusdam Pituita multa eaque viscida gravatis arthriticis, utilem quandoque fore salivationem, at non in ipso Paroxismo, verum tempore libero & ubi constant vires; dummodo alia tunc

non negligantur, verum coeterorum humorum simul pecca tium ratio habeatur exacta.

su bis d. g. 38. In Scorbulo an salivatio mercurialis adhiberi debeat, majoris indaginis atque nonnullis Medicis suspecta res est. i Scribit enim Michael Erimulierus operimed. Tom. I. fol. iquod is, qui laborat Scorbulo, non sine periculo ferat Me curium, unde apud Belgas & Germanos musitata sit Curatio

Luis venereae per Mercurium, propter metum Scorbuti, qui exasperatur a Mercurio. Et Vol. IIJol. m. 1 28. Mercurius, in- l

quit, Scorbulo est hostilis & inimicus, illis praesertim qui l. ex Scorbulo Gingivarum & oris ulcerationibus sunt obnoxii. lDubius propterea quoque fuit dictus Autor, an, quibus co- lpiosa quasi salia scorbutica urinas impraegnant, utut quoad coetera parum de Scorbulo perceperitar, tuto salivatio possit institui, metuendo dentium, faucium, gingivarum patho matap Cur Hydrargyrus in hoc morbo curando nihil prosit,

Martinus Lister Exercit. medicis. Morbis Chreme. de Scortatis 1n. Istis hanc reddit rationem, cum & lymphae ductils amplitis

infirmet & a salsa supra modum lympha ipse tandem vitietur; cum sal urinosus vim & efficaciam salium acidorum destruar, dc quod hic lympha crassior & lentior sit, quam quae salivae ductibus effundi posset. Alii nihilominus Medici salivationis mercurialis usum in Scorbulo defendunt, quod secundum verba Maugetti Annot. in Paul. Barbete. Prax. Lib. I

105쪽

cap.3.pag. m. Iaia hac via Cruoris latex venenatus, cum alibi non facile possit, exitum inveniat; atque salivatio per Me curiam inducta, si recth succedat, morbos nonnunquam disficiles & plane Herculeos, aliis remediis omnino surdos, tollat; quatenus operatio haec sanguinem & succum iterve-um aliosque humores longa εὐ- isti penitius expurgati fermenta quaevis exotica destruit, salium ac sulphurum enormitates subigit, quin & materiam morbificam ubivis impactam aut stUnantem exagitat ac saepe foras educit. Deinde etiam observantur exempla salivationis cum euphoria in Scorbulo adhibitae, quale de scemina Illustrissim1, procera & venusta aetatis viginti quinque circiter annorum recem set Thomas Willisius Trin. de Scortat. cap. IIp. m Maiseq. In hac scilicet Persona omnia Scorbuti siSna apearebant, V. g. lassitudo spontanca, re iratio dissicilis. tibiarum dolores& maculae, gingivae tumidae & sanguinolentae, in ventre to mina & cruciatus acerrimi circa dorsum & ventriculum. Vertigo, Vomitus frequens, dolores in dorso ac lumbis. Pectoris angustia, & magna viscerum contractio, stupor &formicationis sensus, demumque Paralysis; Nihilominus tmmen Thomas Willisius ipsi adeb aegrotanti . utut debili &emacidae. pharmacum mercuriale salivationis excitandae gratia e thuit; cujusmodi effectus ex voto successit: Namque fluor oris intra biduum exortus & sine malo quovis symptomate per plures dies blande persistens Illustrissimae Dominae plurimum levaminis conserebat; doloribus enim mitigatis membra aliquatenus movere incipiebat, atque salivatione finita, aliisque medicamentis continuatis , melius habebat, demumque persecte Convalescebat. occasione hujus Observationis & experientia Willisi fietus in sceminis quadam scorbutica etiam salivationem mercurialem optimo cum successu instituit Johannes Burgius. Conquerebatur autem di.

106쪽

ioo C Ap. III. DE SALIVATIONE tensissimis Cephalalgiis, quibus symptomatibus accedebant

atroces crurum dolores Cum motos impotentia & tophosa in medio tibiarum osse excrescentia, mensibus licet in hoc rerum statu ordinem debitum observantibus. Superveniente tandem Paralysi scorbutica dolorosa, Medicus dictus post varia Medicamenta voti damnatus salivationem Mercurio excitandam, tanquam ultimum, licet ambiguum, remedium aegrae proponit. Illa miserrimae vitae conditionem

fassidiens spem inde concipit firmam & pro valetudine recuperanda extrema subire non dubitat. Post inunctionem mercurialem, antequam Saliva flueret, insignem percepit nauseam, singultum, Vomitum pituitae dulcis & viscidae, &in locis inunctis hydatides exiguas. Placatis hisce furiis stupor dentium, gingivae intumescentia & lingvae , cum aph nia, salvo tamen cjus motu, & magna virium debilitate in cipientem salivationem comitabantur; quae pulsis intra biduum satellitibus dictis nervinorum usu ad dies quindecim hene succedebat, evacuatis saepe uno die Pituitae Libris tribus. Tandem hac purgatione defuncta per aliquot adhuc dies Decoctum lignorum bibit, sanaque ab eo tempore manens nil quicquam amplius maloriam ante infestantium cst

ratum affectum scorbuticum tandem quoque salivatione curavit Johannes Acoluthus I. a. An.'. Oby. Sc quidem in Virgine, annum vigesimum secvnclum agente succi plen satisque lacertosa, quae post febrem quotidianam esurinam successive varia symptomata, nimirum tumores Pe dum oedematosos, dolorem omnes artus insigni lancinatione lacerantem , omnium extremorum paralysin, lividarum macularum scorbuticarum eruptionem, animi deliquia, maximos languores & varios partium spasmos patiebatur.

Postea irritis omnibus medicamentis aegrotae oculi saepius contorquebantur, lingva in globum convolvebatur, cum

loque

107쪽

MERCURIALI.

loquelae abolitione, manus per intervalla rigebant & ter brante in votis dolore sodiebantur, duos ex incisoribus maxillae inferioris acutissimus corripiebat ardor, Hypochondria tendebantur immensum, Uentriculus & Mammae inflabantur, cum exquisitissimo imprimis circa papillas sensu. Quae tamen cuncta symptomata mediante salivatione mercuriali Ioco allegato descripta fuere sublata. Quamvis etiam Chri-

straneum salivationis ci sectum in scorbutico viderit, quem Ciam longo tempore ardor, rosio ac lancinatio in latere sini- pro cum aliis complicatis affectibus torsisset, frustra a repetita etiam salivatione opem sibi pollicitus fuerat; ibidem

tamen dictus Autor sequens fausti quoque exitus exemplum annectit; Uirgo floridae aetatis ac tenerrimae Constitutionis ex perillustri Prosapia ante quatuor annos dolore & lancinatione a Cubiti flexura usque ad Carpum in utraque manu& ab Ischii seu Coxendicis articulo ad laterales illas prominentias, levique tumore in summitate femoris Corripiebatur. hocque malo fatigata non segnius fatigabat Medicos & inter hos dictum Hel vichium, ut salivationis cperquam hoc malum eradicari posse alius Medicus spem ipsi fecerat curae

praeest ei. Helwichius, qui brevi ante viderat, quam partim felix successus fuisset in scorbutico, modo dicto, etiam a que citam negabat, & quantus dolor ex oris exulceratione,

nulla arte protelanda, ipsi serendus, edisserebat ; Illa tanto magis instabat. Victus ejus precibus, dubio facto Prognostico, Medicus ad curam se accinxit feliciorem, quam quidem ipse speraverat. Praemisso enim purganti, septuaginta octo granis Mercurii dulcis, in plures doses divisis, satis copiosam per quindecim dies cxcitavit salivationem, Cui cito malum narratum obediens fuit, ipsaque Virgo Illustris a doloribus suis libera postmodum recte valuit. Item Rosinus Lentilius Mycella ι. me.Lp y. Pin. Is M. ad Scorbu

108쪽

CAp. III. DE SALIvATIONE

ti curam salivationem mercurialem, tanquani remedium

Herculeum, seri depurationi inserviens, omnibus reliquis praesere, seque Nobilem, quinquaginta duorum annorum, ex Tabe scorbutica, a nimia exsiccantium & sudoriserum usu contracta emaciatissimum salivatione sanitati restituisse additiis ulu=ibui. g. 39, In Ulceribus non modo Gallicis, sed aliis etiam inveteratis; mali moris & contumacibus salivationis mercu- rialis effectum singularem quotidiana & multi juga testatur experientia, vid. Joh. Bolinius deos. Medis. duplici Part. I. cap. I .p. m. a H. Quod etiam confirmat Guernems Rot 1incius La.pIII. Ulcera, inqViens, tibiarum diuturna, imbantiqua, prudenti inunctioni & vel levi salivationi cedere experientia crebra testatur. Abrahamus Hoenniger, Judex Provincialis,

Ulcere tibiae sordido, faetido. Methulalcmaeo, laborans, corpore purgato per alvum & sudorem , leniter aliquoties per intervalla unguento mercuriali in juncturis artuum sup rionim & inferiorum tactus placida salivatione radicaliter fuit restitutus. In Tabe ab Ulceribus largis orta pro saburraemoeti & inutilis Chyli in sanguine & habitu corporis retenti

per alvum deturbanda , indeque Ulcerum sanatione acceleranda non modo Catharticum minerale. sed etiam salivationem mercurialem commendat Richardus Morion Phthis-ιὰ pulηινι- olog. Lib. I. cffJ.p. Oper. med. Tom. I.p. m. M. Item in Vul-bui. neribus salivationem Proficuam annotavit Janus Abrahamus

a Gehema OU. Chirurg. 7. p. 17. in Colonello quodam, cui Pectus bombardae globo traiectum a Chirurgo consolidari non poterat; denique Empiricus quidam Colonellum ad salivationem persuadebat, eaque, Vulneri externe, pro impediendo aeris ingressu, imposito cerato, quatuor septimanarum spatio eundem feliciter restituebar. in aracta f. o. Suffusione densissima seu Catarachy alterius oculi

simulque Morbo Gallico laborans quidam per Hydrargyri in

109쪽

MERCURIALI Ioiunctionem atque salivationem h Morbo Gallico et suffusione immunis evant, uti ex Alexandr. Trajan. Petron. resert J hannes Schenchius Obseruat. medicinal. Lb. LIo m. IT'. Sie Dominus de Untevilla, Praefectus Legionis Helveticae in Gallia. Morbo suodam oculorum, Medicorum juxta ac Chirurgorum famigeratissimorum opem omnem reCusante.

Paucorum mensium spatio, utriusque oculi jacturam , Ccecitate languida& confirmata, citra intermissionem secit. donec Empiricus quidam Amstelodamensis, ipsi ab utraque narium id grani Pondus attrahendum exhibuit Ralverem quendam mercurialem, quo statim omnibus, quae cogitari Possunt, evacuationum speciebus, Vomitu, sedibus, sudore, Urina, Saliva & lacrymis decem aut duodecim horarum operatione adeb commotus fuit, ut calput ejus plurimum intumuerit; tertio tamen aut quarto post die ab operatione Medicinae hujus drasticae peracta, gradatim visum recupe- rare coepit, quin post mensem philosophicum auctiore, quam omni ante acta vita gavisus est. Inio Nobilis hic in discernendis rebus dissitis acumine majorem coeterorum hominum partem superavit, teste Roberto Boyle-Utilitati

Philoseph. experiment. Exercis.I. cap. U. g. IJ.p. m. 3 χg. 4r. In Plica Polonica Mercurium vulgarem, qui alias pn is Morbum Gallicum curare solet, certissimum esse remedium, pol nisa

Sc qui illam infallibiliter persalivationem expellere soleat, pro certo se scire & saepissme probasse scribit Martinus Bemhardia Bernig M. N. C. Dec. I. An. a. Ob II. Schol.pag. m. o. Plicam Po- Ionicam salivatione curatam ex Hercule Saxonia etiam allegat Lucas Schroechius Schol. mM. N. I Dec. II. M. I. OU. Iaa. p. m. 317. In Plica Polonica jam confirmata, praeter universalia praesidia salivatio mercurialis instar omnium sere commendanda videtur Danieli Boeso . de Pseca, Inae Io. Eabit. s.f.' nisi speciale aliquod Contraindicans aliud suadeat.

110쪽

cauteM g. 43. Haec autem Cautela non solum circa Plicam, sed circa ita genere circa Morcurialium & salivationis usim ob. Φρη servanda erit, siquidem salivatione non legitime, nec omnibus observatis Circumstantiis , peracta varia quandoque &pessima Symplomata dependent, quapropter secundum Urid. De herSExercitat. me sic.praffcap. y.p. m. III. Mercurialia Ilioisii mi. medicamenta salivationis ergo si prae scribantur, summa cum Cautione &Circumspectione usurpanda ; nam palato faucibusque exulceratis si laborent Lue venerea aflecti & mercurialia assumserint, Ulcera insanabilia ac lethalia. doloresque intolerabiles inde excitarentur; sic quoque in Mercurialium assumptione si nimis diu continuaverint, dolores omnium artuum atrocissimi, dolores Capitis fixi, intolerabiles, frigus totius Corporis maximum, omnium pene ossium caries, diraque alia sumptomata lethalia inde producerentur. Imo

livatione mercuriali servavit, ut Maritum illum, cui Medicus per tres circiter menses Mercurium sublimatum dulcem. Conservae Rosarum mixtum saeptus dedit, sceleton Cute indutum dixisses. Sic etiam Virgo illa, cuius supra ex Richardi Monon. Phthisiolog. Lib. I. cap.9.pII. Oper med. Tom. I. pag. m. I. mentionem fecimus, a salivatione mercuriali ad curandas Scrophulas excitata in lethalem Tabem incidit. m. vi Iu - g. qq. Loquelam & Deglutitionem interceptam, respiratiis rationis. Onem impeditam, atqne faciem in inimensum auctam & lividitate perfusam, ad instar suspensi Sc illicd suffocandi hominis, in scabioso, quodam a Cinguli mercurialis usu observavit Paulus Jalon, uti modbex M. N CDec. ILAn. lis obf. Io7. p. ao adduximus. Cum aliis plurimis symptomatibus raram oris oris clo' clausuram observavit Johannes Nicolaus Binningerus Ob ero. t me Ain. CentJ. OU. 76 p. 3nIS . scilicet Contractis maxillae musculis os utrinque ita claudebatur, ut non nisi intrusis cu- . ncis aperiri leviter posset, subito obserandum ; atque ita

SEARCH

MENU NAVIGATION