장음표시 사용
141쪽
MEDico & SUPERITITIOSO.ro. Inter Cosmetica non ultimum. locum tenere , imo pro cosme
aliis Cosmeticis praeserendam sere salivam sanorum probat Fridericus Hommannus i. a. exemplo Nobilis Scaniae, quae toto vitae tempore nullo alio liquore, quam saliva sua faciei sordes absterserat. nihilominus, sexagenaria licet, satis adhuc hella fuerat. vid. insuper Mich, Ettinuiter. Opera a. Praesupponitur tamen saliva hominis non aegroti, sed sani: hinc Jonannes Tachius La. p. Icc salivam sanorum optimum esse Commeticum scribit. vid. etiam Tractatum Germanicum von ber Echoni elider Damen p. qui Tractatus antea nomine Tobiae Davidietur editus est. HanC virtutem Corumeticam a spiritu & alcati salivae derivat Johannes DoloeusEhocloperi Chirurg. Lib. I. cap. zo. p. m. ag, ar. Camis spo osae excrescentiis si duntaxat aliquan- ad carnem tam jejuni hominis salivam singulis matutinis alleveris, fige- pontis mtur illius accrescentiae fermentum & per hanc nutrimenti ademptionem abscedunt talia germina seu excrescentiae, juxta JOh, Frid. Helvet. Diribitor. me I, cap. g. 21. Strumas sola saliva digito illita sanare Galliarum Am Wsri angliaeque Reges; tanquam rem certissimam omnibusque vulgatam adduxit Marcellus Donatus de imsc. Histori mirabit. G. K. cap. yp. n. Tumorem Colli ex partiis laboribus contra-Ehitin quotidie saliva os adhuc jejunum perfundente perfrica tum post aliquod tempus evanuisse, refert Vitus Riedlinustinear. med. An. Io . Mens Mart. OU. I. p. m. 2I7seq. Et secundum Georg. Wolfig. Wedelium, hodienum saliva occipientibus Strumis, accedente frictione, salubriter illinitur vel insistitatur, v. M. N. G Dec. IL An. 6. Obs ara. pag. m. I. Ad Bronchocelas salivam sanorum proficuam dicit Johannes Tackius I. a.
g. eta. Ganglia seu nodos in Carpo existentes stequenti ad via. eum saliva ilictione absque aliorum medicamentorum usu curavit Antonius Chatacteus. v. Diud Em- Chirurg. Lib. I.
142쪽
I36 CAp. IV. DE SALIVAE Usu NATURALI In Ganglio, in mala dextra, salivam jejunam inungendam commendat Salomon Alberti in Joh. Phil. Bren-
del. Const. medic. Conf. IIJ.pag. m. Im. Hermannus Frederus ex ictu Ganglion contraxerat ovi columbini fere magnitudinem excedens. Adhibita initio fuerunt emollientia & discutic tia, mox, cima haec non proficerent, etiam suppurantia. Uerum clim nec his cederet malum, sectionemque non admitteret patiens, naturae negotium committendum erat, Cujus benencio factum, ut tractu temporis non sollim amplius non augeretur incrementumque sumeret tumor, sed & paululum minueretur & in magnitudinem nucis avellanae decresceret. eoque in statu per totam vitam permaneret, nullo alio adhibito remedio, nisi quod Saliva propria tumorem quotidid jejunus inungeret. vid. BaldaT. Tim. a Suident Iet Lib. M. Cas. a . p.
m. ales vid. etiam Jo. Georg. Wedet. Exercit. med.philolog. Deca IV. Exercit. I.p. m. o.
24. Furunculis rustici triticum mansum imponunt, quia viaigerendi 8c concoquendi pollet, secundum Galen. de simplic. Medicam. Facultat. Lib. Ioiot m. M. ubi simul, si loco Salivae Triticum aqua simplici maceretur, non aeque prodesse refert; ex quo liquet, salivam juvandi robur afferre. Item incipientes furunculos ter praesignare jejuna saliva docet Plinius Histor natur. Lb. 28. cap. q. o p. m. UT. Vid. etiam Balduin. Rong. 0 .in
g. v. Ad tollendos Callos culaneos seu Cicatrices post is sones vulnerati proprium sputum jejuni affricare vulgo so
plastrum quoddam ad Conglutinationem ex Calce, Mastiche& Saliva componit. q. a6. Ad Clavos pedum laudatur Saliva, si superior Cuticula antea separetur & deinde saliva jejuna matutinis horis per aliquot dies applicetur, qua hos adeo emolliri constat, ut facile tollantur. vid. Anton. Nuch Sialograph.'. m. a. item Steph.
143쪽
Blancard. Institue. med. Part. e. II. Operi meae Tom. I. p. m. Πή.
De superstitiosa& indignabunda quali exspuitione vid. Christ.
Francisci Paullin. Pharmacop. Stercor. p. m. Usi.
g. 27. Verrucae manuum & aliarum paritum, si ieiuni ho- ad 'ν minis Saliva per aliquot dies mane fricantur, auferri possi intivid. Ant. Nuda l. a. & juxta verba Johannis Verbruggevan Land -eerae Chirurgis p. m. t.. Het Speecksel gheneest viderio Vratten en ennen. Item Vitriolum Cyprium S liva madefactum decrescente Luna solo contactu exterere VerrucaS, Experimento amici communicat Iohannes RhodiusALI. Ha iens. Vol. IV. Obs .aΙ. pag. m. so. Hanc operationem a Salivae Sale volatili derivat Cornelius Stalpartius van der Wiel obse . meae rarior. Cent. a. Ob V. Schol. p. m. sδs. Quantum, inquiens, ad jejuni hominis salivam, certum est, eadem, nullis commixta alimentis, Sal quoddam volatile contineri, quod i tilitatis penetrantiSque virtutis ratione viam ad duriorem viscosamque ac obstruentem materiam dissolvendam sibi stem nisi ita ut humorum per partem asse stam recte procedat Ci eulatio; ideoque illa diutius adhibita, ut ipse confirmat usus, Verrucas, Callos, glandularum tumores, maculta, dcc. sensim
g. 28. MelicerideS, Atheromata, Steatomata, Scrophulae, Lupiae dc eiusmodi Tumores, quorum etiam partim hacte- - , nos mentionem fecimus si adhuc molles sunt, mane digitis Saliva ieiuni hominis madefactis diu Dicentur; siquidem ipsi, ratione salis volatilis & spirituum in ea abundantium, vis ait nuandi & resolvendi copia inest. Vid. Joh. Munnicis Chirurg. Lib. I. cap. s. pag. m. M. es cap. lo. p.Fo. Et Theodorus Craan. δε Homιn. cap. ψ. p. m. a. inquit: Saliis hominis ieiuni Tumores discutit, si ea inungantur, quod autem fieri non posset, ni- . si ipsi magna penetrandi vis inesset, dc nisi constaret particulis, quae PorOS partium aperire Valerent, ut materia haerens inporis libere in auras per insensibilem Dan,spirationem abire
144쪽
CAP. IV. DE SALIVAE Usu NATu RALI possit. vid. etiam Hieron. Mercuriat. de Excrement. Lib. I. eap.I. pag. m. υς. JOh. Dolaei Enc Apsae citruet. Lib. a. cap. a. pag.
M Giliaris. g. 29. Gibberi in principio salubriter illinitur vel insputatur Saliva, accedente frictione, quod vulgi est remedium innoxium, imo satis bonum, juxta G. N. edet. Exercitat. med.
p. My. Interdum etiam hujusmodi Cura lambendo perag, Observatio. tur. Vivit adhuc non procul abhinc in pago quodam talismodi Gibberum & strumarum Curae studiosus, rusticus juvenis, qui ante aliquot annos ejusmodi curationes inspuendo &lambendo peragere tentabat. Singulis scilicet diebus Veneris mane jejunus, ut aiebat, aegrotantium strumas & gibbera seu posteriora per crucem, dc quidem singuliS vicibus ter lambere, postea partem affectam Dicare atque aliquot verba obmurmurare, idque interdum per plureS septimanas continuare solebat. Die autem, quo medicaster hic has suas operationes seu Curam & quidem in tribus tantum vel quatuor ciris citer subiectis gibbosis vel strumosis exercebat, se exinde adeo debilitari aiebat, ut demum Confortativo quodam, aut tho Vino impleto, Viribus perditis restaurandis necesse his ret. Quia tamen ab hoc Gi erilambio parum aut nihil a xilii experiebantur aegrotanteS, intra Paucum temporis spatium huius artificis fama, ut nebula, evanescebat. Muγωὸν 3O. Haemorrhoidibus si quando salivam jejunam ille ve-νbridis. r perbreViS temporiS interiectu ita sanabuntur, ut nusquam amplius compareant, inquit Johannes Frider. Helvetius Dis
ιitor. medie. p. m. Iop. Et de Cura Haemorrhoidum ait Johannes Jacobus Waldsthmied Prax. med. p. m. a . qui novit viriscerum tollere obstructiones, is etiam novit curare Harmo rhoides caecas, pro quibus saepius eXterne sufficiens erit rem
dium Saliva hominis ieiuni vel Canis. G. . edelii experimento tubercula haemorrhoidalia Salivae illitu sanari, legimus
145쪽
rhoidum locum affectum Saliva fricari suadet Johannes Baptista Verduc Pathoc Chirurg. Tom. a. cap. a. p. IOZo.
g. 31. De Tumore Scroti, qui hactenus semper cum LVnae in ramore incremento incrementum etiam sumserat, deinde post Salivae jejunae inunctionem si non decrescere, ulterius non augeri observatus fuit. vid. Vii. Medlin. Linear. me . AN. Isi . Mens Aiare. Obs. II. pag. m. 3Iy. g. 3a. Ad partem Arthritide assectam contra novos insul- tus muniendam Saliva mane infricata commendatur, qui acretiae. temperat & parteS roborat, Vid. Francisc. DIU. Prax. mediab.L. cap. v. fol. m. ιδε. Vid. etiam Anton. Nuclic Sia raph. cap. s. p. m.
s. Vir quidam diu dolore arthritico vexatus, Salivam illam, quae mediante fumo Nicotianae ex ore elicitur, coisigere dc hanc deinde partibus dolentibus illinere solebat, unde dolores aut jamjam imminenteS statim cessabant, aut omnino impediebantur, referente Vito Medlino Lineari medic. M. Vos. Mens yanuar. Ob g. p. m. s. ImO Podagrici Nodos articulorum Saliva matutina inungunt aut humectant, atque hoc modo dolores mitigant. De Salivae ieiuni hominis virtute anodyna videatur Mich. Aloys Sinap. de Remed. dolor.- is cap. ψ. p. m. s. De saliva Cani, duSque linctura pedum in dolori-hus podagricis, eorumque levamine Andreas Cnaselius Observationem M. N. C. Dcc. I. M. AE.'s. OUFl. p. m. . communicat, ubi etiam Assirmat, quod eo tempore, quo patiens conqueri solebat de dolore pedum, Canis simul dolores senserit &tubercula creta podagrica oppleta cum calore praeternaturali. g. 33. Fissuras Labiorum, digitorum atque papillarum la- adminarictantium foeminarum curari, simul ac illis ieiuni hominis S, liVa illita fuerit, refert Joh. Fr. HelVetiuS I. a. M. etiam Joh. Murali. Script. Chirur . OU 177. p. m.s a. ubi post inunctionem
tutuum Saliva jejuna mammarum papillis Oleum mp S a rici,
146쪽
MOC Ap. IV. DE SALIVAE Usu NATu RALI rici, vel Rosarum, in quo per noctem Radix Pimpinellae fuit macerata, applicando dolorem sedari inquit. Jussu Johannis Muys stemina Gummi arabicum in laminas tenues discimum, siccatum & pulverilatum aspergebat digito, propria Saliva prius madefacto, eoque papillam tangebat, atque ita postero die ab hoc malo prorsus liberata fuit & permansit. vid. Joh.
Insula Mattha quilibet posthumus Saliva sua jejuna pustulas, quas infantes adhuc lactentes quandoque in labiis habere Q.
lent, sanare possie credimr v. Sylvest. Boccon. Observat. curroffatip. m. M . Item ad scissuras manuum ac pedum madefacti nem cum Saliva laudat Marcellus CumanuS OU. I . apudGeorg. Hieron. Uelph. p.rg. m. D. seq. Ad Fissuras & erosiones seu excoriationes papillarum in lactantium mammiS salivam quoque adhibere svadet Johannes Baptista Verduccius dans ci Suite de Pathosu. de Chirurg. eap. as. p. m. δ . Si leS mammellom, inquiens, ou boutons Uecorchent, a cause que pensant succeavec trop Savidite, ii est bon, que les semmes y metient somvent de leur salive mur te destcher. Sit mule de sang dumammellon, On Dottera te bout avec un peu de mudre de Gomme arabique, de ramidon dc sa salive, on in toucherasouvent les bouta. ad Amba. g. 34. Ad Ambustiones, si scilicet Cutis leviter saltem est Ἀ-
Iliones. sa, commendatur Saliva, ut pari assecta eadem fricetur. vid. Jean Bapt. Verduc Palso . Chirurg. cap. V. p. m. sa. contra g. 3s. Si Vermis intra aurem Venerit, accipe Salivam pro-Vermem in priam & ea inunge aurem, tunc aut morietur VermiS, aut egredietur, uti ex Poppio allegat Daniel Beckherus Microco
medic. Lib. I. cap. I. pag. m. la. Et juxta Plin. Lib. aδ. cap. - fo
m. isti si quod animal aurem intraverit & inspuatur, exire
ad Cobvia. g. 36. In ConVulsionibuS, quae ex crassis halitibus & flati-Foner. bus, musculOS ObstruentibuS & in tumorem Hevantibus, ori. ginem
147쪽
MEDIco & Su PERSTITIOSO. 2ginem trahunt, inunctionem salivae multum praestare, dici Franciscus Joel Oper. meae Tom. II. Lib. I. Sect. s. p. m. Ios. Et contra Stuporem ac Tremorem a Torpedine pisce illatum, crebram membrorum stupescentium cum ieiuni hominis Saliva confricationem suadet idem Autor μ. V. G. a. pag. seq. g. 3 . Contra Pilorum & Barbae prOVentum, seu ad prohi- ἀρύον ambendum, ne Capilli crescant, quidam recipiunt rubiginis ferrinopentum.& testarum marinarum utariam partes aequaleS, & cum Saliva hominis miscent. vid. Dan. Beckhen L e. Pilos superfluos circa supercilia, Tempora & Frontem per Salivae J unae asa frictionem tolli refert Joh. Guser Medicis. Amestici ρ. m. M. item ad pilos inutiles palpebrarum expungendos ustirpatur Saliva juxta Hieron. Mercuriat. de Excrement. Lib. s. cap. I. p.
g. 38. Circa Vesicatorium usum & applicationem satis noe ad Vesuvi tum, a plerisque Chirurgis Acetum adhiberi; quia tamen Salvolatile Cantharidum, in quo praecipua eorundem virtus consistit, ab Aceto enervatur, potius parti affectae pulverem Camtharidum cum propria S ua in Vesicatorium inbrmatum circa Vesperam imponere & pemoctem relinquere docet I
hannes MuyS Prax. Chirurg. rationat. Dec. a. Ob . a. p. m. sa.seq.
g. 39. In excitandiS Fonticulis, antequam Emplastrum 8c ad nnia. Corrosivum imponatur, Cutis antea Saliva bene humectetur, lor. aut linteo calido Dicto levis instituatur, & quidem tam pro aperiendis CutiS poris, quam pro sedando paululum dolore. v. Jean. Bapti Verduc dans se Traue des operations de Chisurgis
g. 4O. Ad Cancrum exulceratum sequens Mixtura lauda-
tur in Thesauro Secretor. curiosor. Pare. Ia. cap. 1 . p. m. Ja . crum.
Recipe Fuliginis Camini splendidi, non arenosi aut nimis scedati, Brachmas tres, redigantur in subtilissimum pulverem su- 1 . per lapide marmoreo, & servetur in Vile vitreo bene diau-
148쪽
ad Vinera g. 4I. Vulnera & Ulcera tum partium reliquarum, tumuis . praeprimis Labiorum, oris & Linguae sola Saliva sanari posse, experientia testatur; hine Ambrosiius ParaeUS Lib. ao. cap. s.focm. GL humanam SaliVam Ulceribus haud adeo magnis pro remedio esse scribit; & vulgo Saliva Balsamus singularis invulneribus faciei & oris Vocatur. In Linguae vulneribuS nonnulli equidem Chirurgi Suturam conVenire statuunt, e. g. Hieronymus Fabricius ab Aqua pendente Oper. Chirurg. Edition. Francos Part. a. Lib. a. cap. 3 . p. In quocunque,
inquiens, Vulnere linguae, in qua pari praecisia sanae adhuc comauncta sit, sunt mutuo applicanda labia; quod licet dissicillimum sectu sit, quia inter praesidiorum materiaS, quae mutuo labia adducunt, glutinum & deligatura aliena sunt, tamen sutura convenit &c; Posteaque Operationem Suturae docet.
vid. etiam Ambros Paraei Op. Lib. s. cap. 27. foc m. aay. Heydent' overcamp. Chirurg. Lιb. I. cap. o. p. m. III. Cui tamen sententiae alii contradicunt, V. g. Autor Gallicus Belloste dictus dans se Chirurgim aempital Part. a. cap. s. p. m. Les
ciens inquiens, Ont Ordonne de coudre les playes de laLangue 'quand leS pieceS Uen soni pas separem; Car lorsquela se r ion est enitere, l'Operation est inutilς & la retinion impositble. Fabr. SAquapend. est de ce sentiment: Maiseette future ne me paroist nullement necessatre dans les a tres divisions des parties de la langue; puisque la Nature, sans cette operation, la resinit treS-bien en tui accordant unpeu de repos. La salive est son baume & solivent te sevi re- mede, doni elle a belain dans ses plages, dcc. Salivae virtutemhalsamicam etiam probat FridericuS Hos annus Dis'. assii exemplis, & quidem taminarum Romanarum, quae Maritorum a telis & hastis inflicta Vulnera labiis δc lingua emenda. eunt ; item exemplo Studiosi cujusdam furca adeo graviter
149쪽
I43 vulnerati, ut inseriori labro perfosso gingivisque contusis Demtes alii exciderent, reliqui omnes vacillarent; qui tamen, ne' .glectis aliis, a sola Saliva levamen & medicamen intra tridu'Ia in deprehendit. Ad prius exemplum pertinet etiam illud de Eduardo I. Angliae Rege, mitro venenato lethariter Vulne rato, nisi ipsiuS Coniux ore suo venenum omne exsuxisset &lingua demulsisset. vid. Ol. Borrich. de Ort. ' Progress. Chem.
Quod etiam quotidie experimur, longeque felicius in assecti-hus oris haec medendi ratio succedit, si1 laesi seu aegrotanteSab aeris injuria defenduntur. Non immerito etiam de Sal, va & Vulneribus hominis dici potest, quod praeter quotidianam experientiam, Georgius Ernestus Statilius de Sens Natura circa Curat. incongr. cap. I. I. I. p. m. r. de Canibus scribit, scilicet Canes vulnerat locum assectum saepius lambere, quo fiat, ut Vulnus non purum tantum mundumque servent, sed vi etiam Salivae suae ipsius consolidationem promoveant. Vid.
etiam Georg. Abrah. Mercklin. medicintlit . Thierr duo. cap.
g. 42. Ad Coitum ciendum conserre plurimum dicitur, si ad bis CDhela masticata salivaque madefaeta Virga liniatur. vid. Da
Beckher. Microco . Medici Lib. I. cap.s. p. m. ra.
g. 43. Salivam Serpentes, Scorpiones aliaque Insecta neca- ad distrare ipsisque infestissimum esse venenum, adeo ut ea contacta necanda. confestim intereant, varii testantur Autores. Scribit enim Carolus Patinus Orat. de Remeae Pec c. p. m. Wr. quod Galeno pollicitus quidam sit incantationem, quae scorpios interficerer. Ubi illam semel dixisset, in Scorpium exspuit; inde rursuS ObmurmuranS, iterum Scorpium conspuit; at ubi ter tio dixisset, mortuuS est Scorpius. Id scito Galenus de Saliva esurientium & sitientium interpretatus est, nulla incantationis adhibita ratione, quam minus oculatus specificam adinis1siet. Marcion Smyrnaeus, rumpi scolopencias marinas sputo tradit et item
150쪽
rum exspuat, refert C. Plinius Histor. Natur. Lib. aI. cap. δεί- ών. hinc LucretiuS Lib. cecinit:
Serpens hominis contacta Saliva Disperit& sese mandendo conficit ipse. cIuxta Anton. le Grand Curios. Rer. Perfrui. p. m. Jos. Hominum Saliva Scorpionibus insestissimum est Venenum, adeo ut ea missi confestim intereant. vid. etiam Casp. a Reiri Camp. EI . a . g. lo. p. m. a13. Vim aculei Scorpionis retundi hominis sputo, ita ut obtorpescat & ad infligendum ictum ireddatur impotens , inquit Claud. AElianuS de Animal. Lib. s. sev .fl. m. in Phthisici sputum virulentum muscas enectae refert Dominicus Panarolus Observat. medicina . Pentec a. Ob I p. p. m. n. scilicet Antonius Landinus Bibliopola phthisicus i spurum purulentum exscreabat, quod si leviter muscae liba- ibant, statim moriebantur. Secundum Henr. Petraei N IC. harmon. Tom. a. p. m. so. Homo in proprio suo Corpore praestantissimum adversus omnia venenorum genera antidotum, mumiam nempe circumfert, mumiam illam balsamicam quae tam potens est, ut Serpentes, aspideS, Natrices dc Scorpiones Salivam eius, ranquam aquam sementissimam reformidenq& fugiant; quae si in fauces ingeratur, ipsis est οποι & deleteria v. etiam Sylvest. Ratinay Adit. ad Sympath. p. m. 1s.
ni, reptilium venenatorum generi maxime contraria; ego enim citra Omnem Incantationem ex solo jejuni sputo Scorpium pereuntem vidi. Omnibus hominibuS contra serpentes inest venenum : seruntque ictoS salivam, ut ferventis aquae contactum fugere, quod si in fauces penetraverit etiam