장음표시 사용
141쪽
'ra, Tra ξ. de Deo uno. Dis . U. de existent. N essentia Dri.
qui est sit ipsum esse,seu esse per se subsistens. Caeterum si sumatur,ly as in gencre causae extrinsecae.& essicietis,quo sensu idem est,ac non esse causatum, seu iactu ab alio,hoc pacto negamus,quod esse per essentiam ab essentia sua in genere causae, vel quasicausae formalis intrinsecae,&constitutivet, si idem ac esse a se per exclusione causae extri secae,seuessicientis,quia hoc secundum consequbetur adprimum,n explicatum manet
I si itur metaph ceper infinitate,
nee in sinea entis nee in omni linea, nec per agregatum omnium Deiperfectionum. Ita communiter Thomistae. Et probatur ex D.Tho.quia quod esse Dei sit infinitum eu quod Deus sit infinitus in essendo,aut in linea entis probatur a priori ex alio Dei pmdicato,nempe uia est actus purus iaea linea: Sed essentia divina non constituitur meia taphysice per praedicatum posterius.quod a priori probaturn insertur ex alio priori, std potius petprimum praedicatum, quod ex alio priori non is
quatur:Ergo nec per infinitate in linea entis. Proiabatur maior namD.Tho.pluribus in locis probat quod esse Dei non limitatur,nec terminatur, quia est esse non in alio receptum, sed esse per se subsi-sens,seu esse pur ut videre est I aoni.Genne. 3. O q. I.depoten ri. a.de esita saepe, ubi perpetuo D.Tho.probat,tum quod esse creaturi ideo est limitatum quia est esse receptum,& unumquodque limitatur ex eo in quo recipitur; tu quod esse Dei
non limitatur,nec terminatur,quia est esse purum,stu Inmisachus in nullo receptus & actus in nullo exist ni nec receptus nullo terminatur Ergo quod
esse Dei no sit limitatum seu quod sit illimitatum,& infinitum probatur a priori,quia est actus purus in linea entis.. ia Ex quo facile probatur secunda pars conclusionis,quia quod Deus sit infinitus in omni linea probatur a priori quia est infinitus in linea entis: Ergo si per infinitate in linea entis non constituitur,quia non est primum praedicatum sed cos quutum ad aliud presus,multo minus constituetur
per Infinitatem in alijs lineis cpiet consequuta est ad infinitatem in linea entis.1 Tertia vero pars similiter probatur, quia propterea aliqui constituunt divina cssentiam per aggregatum omniu divinaru persessionum, quia
omnem alium conceptum Dei non exprimentem omnes persectiones,sed aliquam,vel aliquas tantuexistimant imperfectum,& potentialcm, in ordine ad reliquas .Sed etiam conceptus agregati ex omnibus persectionibus divinis est impersectus simili
modo:Ergo nec per hunc conceptum potest constitui. Gnor probatur,quia ideo existimant conceptum v.g.substantis intellectivae inDeo csse potentiale quia significatur ut in potentia ad actualem intellactionem,& potetialitas est imperfectio: Sed conceptus aggregati ex omnibus Dei perisclionibus significatur ut unum per accidens, seu per aggregationem,unde iam appedat illum cum mulum,iam collectionem, in aggregatum δε h iusmodi unitas per accidens est maxima impers Go,maior quam sola potentialitra'. ErgO.Explic tur:Non minus repugnat essentiae divinae esse potentialem, aut constitui per aliquid potentiale, quam esse unam per accidens, aut costitui per aliquid unum per accidens: Sed per vos non potest constitui per aliquod praedicatum peculiare, v. substantiae intellectiva, quia significatur, & concupitur cum potentialitate: Ergo nec per aggregatum ex omnibus persectionibus, quia significatur
Is Dices,non conssimi per aggregatum, sed per entitatem siinplicissimam, quae sit omnis divina persectio per omnimodam simplicitatem. Sed
contra est,& secundo probatur coclusio,qui a m do non inquirimus, quid sit, aut quo constituatur
essentia divina prout est in se,quia sic illam explicare non possemus,nec cognoscere, unde latemur
illam prout est in se,& prout cognoscitur ab ipso Deo,& a beatis importare essentialiter, & simpliacissime omne divinam persessionem, & quidquid in Deo est ut unicon simplicissimo conceptu i tellestum,& expressum: Sed loquimur de essentia divina metaphysice,& prout a nobis concipitui ut contradistincta ab attributis divinis, seu a persectionibus attriuuialibus,quia cum unico conceptu non possimus exprimere,aut explicate adaequale quidDeus sit multiplicamus conceptus,& expres.siones iam explicando ipsum Deum, ut est ens, veens per essentiam,vi substantia est,ut intellectivus,
sapiens,& tutelligens ut est bonus, infinitus, me nus, &c. quo supposito inquirimus, quo ex istis conceptibus inadaequatis explicatur essentia divuna,aut constituitur metaphysice ut contradistincta ex nostro modo cocleiendi ab attributis: Sed hoc modo explicari nequit, aut constitisi metaphysice per simplicem entitatem ut omnes Dei persem
nes dicentem,aut exprimentem,tum quia hoc pacto a nobis non concipitur, nec intelligitum, tum quia hoc modo non concipitur ut contradistincta
ab attributis: Ergo in sensu quaestionis constitui nequit, aut explicari per entitatem simplicem ut dicentem simplicissimen absque ulla distinctione omnes Dei persectiones.
. Et quidem inquiro ab istis Austoribus quid
intelligant explicite nomine , & conceptu illius simplicissimq entitatis Si dieant explicite intelligi omnem Dei persectionem , maniseste selluntur, quia hoc conceptu una simplicissima entitas nouexplicatur quod sit intelle is, intellectio,ispientia voluntas, volitio, sapiretia, nitas, nec alia peculiaris persectio Dei, alias enim unico illo,
di simplicissimo conceptu cognosceremus D
plicite quidquid Deus est, seu Deum prout est
in se, quod aperta est in. Ii veto dicant;
142쪽
In quo consistat essentia 'metapostfica Dei' Υ2
IntellI quidem explieitὸ rationem plieisima
entitarit, sed implicite,& complete omnem Dei persectionem ut inclusam , & contentam in illa simplicissima entitate, rufius rogabo, quare illa simplicissima entitas ineludat omnem periectionem Si dicant, quia est infinita, aut quia est ensper elsentiam, aut quia est simplicissima, & actus purus absque omni potentialitate,aut aliud huiusmodi: Ergo per hoc constituitur metaphysice, &non per Omnem Dei persectionem, quam inci dit , quia metaphysice, & ex nostro modo concupiendi non consiluitur per omne hoc, quod implicite claudit, alias constituetur etiam per rei tiones, sed solum per primam rationem explicitain , seu per primum explicitum praedicatum, ex quo a priori constat includere caeteras omnes pe
sectiones. Si dicant nullam este rationem a priori cur includat implicite omnes persectiones, sed id Lipponendum esse. In primis falluntur, quia Div. Om. in praefent. quas. 4. artis. I. probat a priori Deum esse persectissimum. quia maximὰ est in actu. Et artis. a. probat, Deum in se prae- habere persessiones omnium rerum, quia est ipsum esse per se subsistens. Et loquendo de singulis persectionibus, quaest. I. artie. a. m 2. rat. de monstrat a priori,Deum non esse eo*us, quia est primum ens per essentiam nullam includens p teotialitatem. Et quaestium. p. artis. I. t. I. probat Deum esse immutabilem, quia est actus purus. Et quas. IO. artis. a. in eorpor. probat,
Deum esse aetemum,qui est immutabilis.Et quas. s. ante. 3. ad finem corporis, concludit: Quod Deias habet omnium perfectiones per suam es,
tiam, ρο ideo Rfesolus es bonus per suam essen
tiam. Et quast. 7.artic. I .adfinem eorporis, comcludit: Quod quia esse divinum non es esse receps sed ipse essuum esse sub ens, manifesumes, quod ipse Demst infinitus, ct perfectus. Et
quas. II inrtis. 4. probat a priori Deum esse maaxime unum, quia est maxime ens, seu quia est i sum esse per se subsistens. Et quaest. I a. artis. faprobat, Deum esse incomprehensibilem, quia eius
esse est infinitum , quod ostensuin supponit, quia est esse per se subsistens. Et quaest. I inrtis. I. probat Deum esse cognoscitivum in summo gradu, nota est in summo gradu Immaterialitatis.Et arnis quod Deus est suum intelligere, quia est shum
esse. Et qua I9.art. I. in Dco esse voluntatem,
quia in eo est intellectus: Ergo aperte falluntue contrari j, si existimant Dei perfectiones non posise a mori de Deo demonstrari, unas per alias, &omnes per primam, in qua consistat essentia Dei metaphysica, seu ex nostro modo concipiendi. qt Deinde rogo, quas persectiones inclu- Ela essentia divina Seu illa entitas simplicissi pSi dicant quod omnes incontata; rursus rogabo.
quaenam sint istae omnese Quod si Theologi sint,
aebent oplicite ueligerus conceptibur divetaspei
persee iones,& praedicata replicare, &designare. ει cum ordine de eis loqui. & eas Deo attribu re, nam ut priorem, alias ordine scientifico ut priori illatas tuo ordine, vel immediatd ex prima. vel mediantibus xlijs ex prima illatin quod si noε lint concedere , nec Theologi erunt, nee sciens fies docere poterunt Theologiam,vi eam docet D. om. sed muti. vel unico solum conceptu confuso Theologiam explicabunt ι quo quid a surdius excogitari poteritὶ Ergo velint nolint deribent assignate ordinem prioris, & posterioris ex nostro modo concipiendi inter divisias perfectio
nes,& assignare priorem, ex qua caeterae demon strantur: Illa ergo erit constitutivum essentiae DeIex nostro modo concipiendi,& non omnes.
nam autem illa sit,inquirimus; quod quidem nouexplicatur, sed potius confunditur,dicendo quod sunt omnes, quatenus omnes sunt una simplkissima entitas
18 Sed obljcles: Essentia Ivlna debet eo stitui per id quod perseelissimum in Deo concipi
potest: Sed hoc persectissimum aliud esse noci potes quam infinitas Dei in omni linea, sive curimulus omnium persectionum prout omnes sunt una simplicissima entitas: Ergo per hoc constituutur,& non pet speciale aliquod praedicatum on firmaturi Essentia divina debet conssilui ut actus purissimus absque omni potentialitate:Sed quod Ilibet speciale praedicatum divinum ut distine nά reliquis concipitur cum aliqua potentialitate ad reliqua,cum concipiatur sine illis, & solum c mulus omnium concipitur ut omnia dicen , di lune potentialitate ad aliquod: Ergo in tali cumulo collocanda est essentia divina. Respondeo istinguendo maioren MEssentia divina debet eonstitui
per id quod periectissimum in Deo test conculpi a Deo, vel ii beati , inquendo de essentia diviana metaphysice ,& ut a nobis concipitur, nego maiorem, ut per se salsam: Per id quod persectissimum ii nobis concipitur explicite unico, & pGmo conceptu de Deo, concedo maiorem, & ne
in minorem in eodem sensu, quia tumulus ominnium persed num ι stu infestas in omni linea, non concipitur ii nobis explicite de Deo vnies conceptu, sed ad sumitum confuse, conceptueol lectim, tanquam unum per accidens s qui conceptus ineptissimi is est prae omnibus ad exsucandam , & constituendam estentiam metaphysicam Dei, seu prout a nobis debet explicari, veostensum est. Ex quo ad confirmasonem, disti guo maiorem: Essentia divina debet constitui nacius purissimus clare, de explicite in prima linea entis, concedo maiorem: ConiusE In omni linin absque ordine ullo, nego maiorem, & minorem in sensu cometa, quia dum concipitur explictis vi ens per esse am , concipitur in actus purissumus in ea linea entis, & fine potentialitate in ea
linea ; di Licet coacipiatur sine alijs petiscitatutas
143쪽
ad Tran. de Deo uno. Disp. II. de existent. essentia Dei
exsicim conceptis, non proinde concipitcle ut Potentialis positive, aut ex Patae rei significatae, sed ad luminum negativὰ, aut ex modo ligniti- candi, quod non obest,ut vere concipiatur esse tia divina, & vere constituatur ut talis, ut infra magis explicabitur, immo aliter concipi nequit, explicari, nec constitui ex nostro modo conc,
Elionem. Eit contra Mag.Alvel da, PP. Salinant. Ioannem a S. om. N Gonet qui secuti Aure lam, contra plures alios Thomillas, quos infra reseram; essentiam divinam in aetiiali intellecti Ne constituunt quatenus est ultima aetiialitas gradus intellectivi Probatur autem contra i Plos unica, sed efiicaci ratione: Quia intellectio actualis supponit in Deo ex nostro modo concipiendi
naturam, seu essentiam divinam constitutam Erisso per illam non constimitur. Probatur antec
dens, quia intellectio divina est actio, licet immanem , Dei: Sed actio Dei supponit ex nostro modo concipiendi essentiam , & naturam Dei metaphysice constitutam: Ergo& intellectio in Deo. Probatur minor, quia actio, licci tam nens, significatur ut elicita, dc ut egrediens ab eo, cuius est actio: Sed eo ipso supponit illum constutulum metaphysice in sua essentia, quia non potest intelligi ut ab illo , nisi vi ab illo in sua esse tia constituto, & praesuppositor Ergo actio Dei, licet immanens. supponit Deum in sua essentia, stu essentiam Dei metaphysice constitutam.CO
firmatur ex D.Thom quaest. I. de potentia, artis. r. H erepa ..ia sic ait: Mi aiatem de ratione ope rationis halere principium, non autem de ratione essentia; inde luet ditana essentia non habeat principium aliquod, nec re, nec ratione, tamen
operatio divina babet aliquia n nripium a dum rationem: Sed intellectio Dei est operatio, licet immanensi Ereto In Deo eius in es Ici habet principium secundum rationem, essentia tamen eius, nec secundum rationem habet princia
pium: Tunc sic: Ergo essentia divina lita non est formaliter, & metaphysice secundum rationem nostram, seu ex nostro modo concipiendi in
chiali intellectione, sed ab illa dissere, Ee egrediutur tanquam a principio secundum rationem: E
go illam supponit: Ergo illam non constituit meriraphysice .ao Dices p imo ex Mag.Mvelda, hac ras iam recte probari, quod essentia divina non constumazur per actionem, nec per intellectionem divinam ut actio est, constitui tamen per illam ut est
Vltima actitalitas gradus intellectivi per se subsidens, quo pacto non intelligitur ut habens primcisum. Sed contra est, quia adhuc ut ultima adualitas gradus inrellectivi supponit ex nostro modo concipiendi principium Ergo ruit solutio.
Probatur antecedens , primo, quia ut ultima acriathas supponit primam, non enim diceretur vltima, nisi priorem supponeret; quaenam autem est prima actinalitas gradus intellectivi, nisi primcipium intelligendi: Ergo adhuc ut ultima actu sitra gradus intelligendi supponit principium.Secundo,quia rogo, quaenam est ultima actitalitas gradus intellectivi, nisi actio,vel actus intelligendi Sane sicut vltima actualitas gradus entitativi est actus essendi, ita ultima actualitas gradus i tellestivi debet esse actas, vel actio intelligendidi Ergo male distinguitur ratione nostra inter vitiarium actualitatem gradus intellectrui, di acti nem intelligendi. Tertio, quia si ita recte distinis gratur cum fundamento in re, sequitur plane in
Deo dari duas intellcctiones per rationati Cum landamento distinctas, unam essentialem, quae sit vltima iacialitas gradus intellinivi, aliam alimbutalem, quae secundum rationem cum fundamento supponat primam; & tunc rogabo an h-
secunda sit altilitas de linea, di gradu intellect vo Si concedas, concedis achialitatem de grata Intellectivo postvltimam aerialitatem illius gradus; quod est implicatorium. Si neges, admitti
intellectioncm, quae non sit achm, nec adhaesit intelligendi, quod non minus repugnat: Ergo dustingui nequit cum fundamento in re duplex illa intellectio. a r Nec valet Ecere eandem latellectlane distis
mi inad vate per ratione in duos Coceptus in daequatos, & quatenus est ultima actitalitas per is subiistens, & sic constituere essentiam , & quat nus est actio, & sit non esse, nec constituere esi sentiam metaphysicam Dei, sed illam supponere. Contra enim est,quia in primis adhuc inadaequari per rationem cum sundamento in re distin ut non valet vltima aruialitas de gradu intelligessi ab a sone intelligedi quia sunt synonim N unum e
plicatur per alitia. Deinde, dili inctio penes duos
tonceptus inadsqualos precise no lassicit ut vn sit essentia metaphysica de non alius, tum quiaA thores oppositi distinguunt tanquu duos conceintus inadaequatos conceptu essentiae, Et cone tum naturae, quin proinde dicant naturam non esse metaphylice essentiam, aut econtra. Tum quia si intellectio ut amo non est essentia metaphysicherit attributum illiu ; inter essentiam autem, de attributum est distinctio rationis adaequata, seu Penes duos conceptus adaequatos, & non tussicie penes duos solium in adaequatos. Tum quia veactio,iaretur Alvelda, quod expreste dicit comceptum is, respecii essentiae; quod autern expres. concipitur ut in essentia, adaequale per rati
nem supponit essentiam, Ze ab illa distinguitum
144쪽
cristre In quo consistat e sentia metaph ca Deit x et g
os conceptus inadaequatos, ut unus constituat essentiam, secus alter, satis erit ut conceptra su
santiae ritelletavae, di intellectus ipse Dei constituant essentiam , & non ipsa intellectio, quia isti
conceptus saltem inadaequare distingui non ne-ant , nec nsgare possunt contrarij: Ergo talis illinctio sitis non est, adhuc iuxta contrarios
x a P opterea respondent secundo DP. Salis manticenses, intellemonem Dei actualem esse actionem , non pure Brinaliter, sed se aliter eminenter; licet autem de ratione actionis is maliter 1olum talis sit egredi a principio & ab ensentia, seu natura. & illam constitutam supponere, non tamen de ratione actioniis sermaliter,&eminenter talis, quia ista est amo, seu aetualitas per se subsiliens, identificans absque dis in sonerationis cum sendamento in re, seu absque distinctione Wirtuali totam lineam intellectualem, &quidquid ad illam spectat.Quod probare conanis
tur ex D.Diom. in Praesent.quaest. I . artis. .m corpo . ubi sic concludit: Etsse patet ex omnibus
praemissis, quod in Deo intellectus, intelligens,
kd quod intelligitur, est peries intelligibilis, eripsum intelligeresunt mmitia idem, Cmum deper Me quod Deus dieitur intelligens, nulla
multiplicitas ponitur in eius substantia; et idecum ipsasua essentiasst, ct etiam peries inteli xibilis in die tum est, neeessario sequitur quod fiam eius intelligerest eius essentia. Ex quibus verbis sie urgent: Nam si in Deo intelligens, intellectus , species, & ipsum Intelligere sunt omni unum, θ' idem: Ergo etiam virtualiter, &met rationem cum kndamento in re, quia si hoe
modo distinguerentur, non essent omnino emum,
in idem. Secundo, quia si per haec omnia nulla multiplicitas In Deo ponituri Ergo nec maeriplicitas virtualis, aut per rationem cum Hndamen-ο, in re. Τertio,quia D. - . inde expresse i
stri quod ipsum Dei intelligere est eius essentiae Ergo quia adhuc virtualiter ab illa non distingui-
me. Et confirmant, quia is praesent. quaest. .I8. inrtis. 3. cum libi obiecisset: Deus non habet ab aeuod principium: Uxosila non convenit vivere.
Respondet: Ad secundam dicendum, quod fleue Devis est ipsum suum esse, βα- intelligere tast δε- vivere, propter hoc non habet vivem in principium t Ergo D. Thom. nec prineipium
virtuale, aut per rationem eum iundamento coniseedit divini vire, aut intelles Ioni, alias enim distinxisset propositionem argumenti, ccinccdendo
illam de principio reali, & negando de principio
virtuali, quod tantae prae ita a 3 Sed contra est, nam ipse Dah m. clare se explicat; siquidem quas. I. de potent.antis. I. cc ait: φὶ autem de ratione operationis habere
principium, non autem de ratione sentiae, inde
uxor Hiama ossentia non babeat aliquod nimia
pium nee re, nee ratione, tamen operatio divina habet aliq-d principium feeundum rationem. Quid clarius3 Et inmissent. quas8.1 artis. a. inrorpori sic ait: In Deo autem non es aliud ess
ct intelligere fecundum rem, sed tantum secum m intelligentiae rationem. Et ad Anibal d. ULI s. artis. a. ubi cum sibi opposuisset, quod si essentia Dei est suum intelligere, erit pariter suum velle: Ergo pari ratione eius intelligere erit idem quod eius velle, quaecumque uni eidem sunt eadem os in Direm sunt eadem. Respondet ad 3. dicendum, quod sectit intelligere est idem recum essentia divina , disserens ratione , ita crvellei ct ex bae parte, qua ab essentia disserunt, ct ad in Hem dytinguuntur: Ergo iuxta Daho. intelligere, sive intellectio actualis in Deo dissere
secundum rationem nostrain,& consequenter vi
maliter ab essentia divina; & licet non habeat principium, nec supponat essentiam secundum rem, illud tamen habet, & estentiam supponit se
2 Conantur DP. Salmanti & Mag. Gonet exponere D.Thom. de distinctione rationiis non habente iundamentnm in re, sed tantum nostro modo concipiendi divina per analqgiam ad r Creatas, in quibus esse, di intelligere realiter dimstinguuntur; non vero de distinctione rationis habente fundamentum in Deo, nec de distinetione
virtuali in ipso. quia haec solum datur inter pra dicata diversae lineae. Sed haec solutio plane est
voluntaria, siquidem D. Thom. eodem modo
ubique admittit dis initionem rationis inter Dei essentiam, & Intellectionem, sicut inter alias per sectiones ab essentia, & Inter se; ti in Iplo nultas reperiet duas distinctiones rationis in Deo, unam
cum Mndamento in Deo, aliam cum iundamen aeto in nostro modo concipiendi tantum; imo nec distinetionem virtualem, quam toties nominant, contrarij, nomine distinctionis virtualis r Ergo pure voluntarie exponitur D. Thom. iam de dustinctione virtuali, iam de una distinetione rati nis , iam de alia. Confirmatur, quia D. Thominicumque explicat pluralitatem , seu distincti nem rationis inter persectiones divinas,non aliud fundamentum assἰgnat nisi eminentiam divinam, quae simpliciter, & vnite adunat in se persectiones, silς in creaturis participantur cum diversitate revit; quae quidem eminentia comparata cum imper sectione nostri intellectus, qui illam exprimere nequit unico conceptu prout est in se, sed solum pluribus conceptibus proportionatis pluribus, Ee diverss perfecionibus creatur rum, & per analogiam ad illas, ea viscum fundamentum In Deo ad distinc Ionem rationis ratiocinatae. Audiatur Ipse In I .sentent. ias. a. quaest. I. artis. 3. ad A. via inquirit: Vtrum pluralitas rationum, qua d euntur de Deo , fit tantum ex parte intellemux Osri,vel aliqua moto ex parte rei.Et respondet'.
145쪽
Sciendum quod issa pluralitas rationum conti sit ex hoc, quod res, quae Deus es iuperat inteliserum no rem, intel ritus enim noster non m resona conreptione diversos modos perfretionis
occipere, tum quia ex creaturis cognitionem ac
accipit, in quibus sunt diores modi perfectionum
fecundum ditarefas Drmas. Tum quia hoc Fod in Deo est unum, ct Mnplex, pluaescatur in intellectu nostro, etiamsi immediati a Deo reciperet, Put multiplicatur procesio suae bonitatis in aliis
creaturis. Vnde cum Deus fecundum Uriam, eamdem re At omnibus modis persessitas, una comoptime non potest integri noser intellectus perfectionem eius apprehendere,ct ideo oportes,quod diversas conceptiones de eo habeat, quae sunt diaeverse rationes; ω quod diversa nomina imponat
signi antia rationes illas . . .:Sic rego patet, quod Iluralitas nominum, nempe dc rationum, venit
ex boe, quod ipse Dei nostrum insemetum exe dit.Quod autem Deus exeiait intellectum nostria,
es ex parte issius Dei per plenitudinem perfe-
Bionis eius, ta- ex parte intelle Ius muri, qui δε-jicienterse habet ad eam est rebendendam. Vnae patet, quod pluralitas issarum rationum nonsantum est ex parte intellectus nostri ,sed etiam
ex parte ipsius Dei, in quantum sua persectio
superat unamquamque conceptionem no i mineellectus, idea pluralitati sarum rationum correspondet aliqtita in re,quod Deus es,non q--m pluralitas rei, sed plena perferitio , ex qua
contingissi omnes sae conceptiones ei aptentum
Ergo D.Thom.non aliud fundamentum in Deo ad distinctionem rationis agnoscit,nisi excessiim,di eminentiam persectionis illius, vi cuius non potest a nostro intellectu unico conceptu expriami, sed exprimitur pluribus conceptibus, quibus correspondet in Deo summa una persectio, cui omnes isti conceptus aptantur, di de qua vere, de proprie dicuntur. Tunc sic , sed hod idem sentamentum habet in Deo distinctio rationis, qua in eo distinguimus essentiam, & intellectionem: E go vere,& proprie est distinctio rationis cum funia tamento in i plo Deo, sive in ipsa re intellecta, de non solum in nostro modo concipiendi. Probatur minor, quia plena perfectio Dei in gradu imtellectivo superat intellectum nostrum , & qua cumque illius conceptionem, di ideo exprimitur varijs conceptibus, v.g. substantis , intellectus, &intellestionis, quibus correspondet in Deo illa
unica, & summa persectio e qua proprie dicitur, di quod sit substantia, & quod sit intellectus, quod sit intellectio: Ergo.
. a s Confirmatur primo et Nam Trio a conatrarijs Praeter impertatum nostrum modum comcipiendi res divinas per analogiam ad res creatas distinctas, quod requiritur pro tundamento in re, seu in Deo, ut aliqua praedicata distinguantur parationem in ipso c*m fundamento Si di cant cum D. om. requiri quod correspondis ex parte Dei plena persectio, cui illa praedicata
adaptenturo de qua vere dicantur : Ergo disti etio rationis inter essentiam divinam, & intelle,ctionem, seu inter praedicata eiusdem lineς est v xc, & proprie cum sundamento in re,sive in Deo; quia in Deo plene correspondet talis plena peri Oio,cui proprie convenit quod sit cssentia intelleiactus & intellectio. Si vero dicant, ultra requiri, quod corres deat ex parte Dei distinctio virtu iis, quae aute nostros coceptus fundet talem disti, Etione. In primis assignent,ubi D.Thoassignavo fit pro fundameto hanc distinctionem virtualem, quae de at correspondere ex parte rei; quod 1anc nunqnam praestabunt. Imo in textu relato evi
presse ait: Et ideo pluralitati isarum rationum correspondet aliquid in re , quod Deus es, non
quidem pluralitas rei, sed plena perfectio; si a
tem D.Thom.exigeret ex parte rei distinctione seu pluralitatem virtualem , hic erat occasio aptissima illam exigendi, de non diceret: Non quia
dem pluralitas byed plena perfectis N potius di
ceret: Correspondet aliquid in re, quae Devi es, nempe pluralitas virtualis, vel diceret: Non quia quidem pluralitas realis sed virtualis, quod tamen non dixit, sed sic ἰNon quidem pluratitas sed
pdena perfectio. Si vero dicas, per ly ρ enapem Elis intellexisse distinctionem, seu pluralitatem
virtualem. In primis, non facit congruum se
tan liuiusmodi expositio; quia sensus esset: Non quidem pluralitas, sed pluralitas virtualis , qai sensus ineptus est. Deinde insero: Ergo apud in Thom. nihil aliud est distinctio virtualis, quam plena Dei persectio , cui distincti conceptus --
stri , rationes, & praedicata proprie conveniunt,& in qua adunantur. Vnde in praesent. quas. ι I. grtic. q. in corpor. explicat disti nectionem,& pl ralitatem rationis cum fundamento in Deo,' Me, quod mulgessitas noser, eum cognoscat Deum ex creaturis , formas ad intelligendum Deum diriversas conceptiones proportionatas perfectionia procedentibus a Deo in creatura quae in Deo
praeerisum simile, ct Amplieiter. Et per hoc quod multiplicibus conceptibus intellectiu nostri correspondet Unum, omni plex feeum dum huiusmodi conreptiones imperseu infelle Etam, in quo nempe illae persectiones praexistunt unite, es simpliciter: Ergo tandem distinctio viria malis, seu fundamentum in re, quod exigit Diri Thom. nihil aliud est ex parte Dei, nisi una sit plex persectio, sive unum quid omnino simplex. in quo persectiones, diversimode a nobis concertae, veste, & simpliciter praemistunt. Sed dum in Deo concipimus diversis conseptibus substantia Intellectivam, intellectumn intellectionem , his conceptibus correspondet ex parte Dei unumquid omnino simplex, seu una simplex persectio,
in qua veste, di s plicita praeerisus-eri
146쪽
c st. VII. In auo consi flat essentia meis sica Dei' i
seu istae rem perseesones, licet sint eiusdem lineat: Ergo corre1pondet distinctio virtualis,seu fund mentum in re ad praedicus persectiones per P tionem distinguendas i Ergo ὀistinguuntur distinis etione rationis cum fundamento in re , sive in ipso Deo, di consequenter distinctione illa vi mali.
26 Ex quo insertur primo , Implicare illam distinctionem,qua contrarij distinguunt duas
distinctiones rationis in Deo, unam cum funda mento in ipso Deo,aliam cum fundamento tantum in nostro imperfecto modo concipiendi res divinas per analogiam ad res creatas diversas; siquidem ista etiam distinctio necessario habet in damentum in ipso Deo. Quod sic probatur,quia quoties intellectus ex suo imperseeto modo cognoscendi distinguit, seu intelligit diversis conceptibus perfectiones divinas per analogiam ad res creatas, praecedit in Deo una simplex persectio, seu unum quid omnino simplex in quo persecti nes illae vesic, & simpliciter prae existunt secundum
eandem rationem analogam, secundum quam sunt in creaturis divinar Sed hoc est fundamentum exactari ex parte Dei iuxta D.Τhom.ad distinguenda praedicata divina secundum rationem, quae non solum sit in ratiocinante, sed etiam in ipsa re intellecta,nempe in Deo:Ergo. Confirmatur ex eodem D. Thom. in I. disi. 22. quaest. I. artici,ad 4. ubi sic ait: Disendum, quod disso
mi nomina attributorum secundum rationem,
non quae Volum inratio intelia quae sam
rar in i a re seundum veritatem, O proprietatem rei. Quo e patet, omnia enim huiusmodi dicuntur de Deo, ct erraturis, non aequivoce; sed feeundum Unam rationem analogiee ; unde
cum in creatura ratio sapientis non sis ratio bonitatis , opportet, quod Me etiam in Deo sit --
m ; sed in hoc disserum quod in Deo idem suntre, in erraturis autem disrum re: Sed essentia,& intellectio dicuntur de Deo , & creaturis , non aequivoce, sed secundum unam rationem anal gice , & in creaturis ratio essentiae non est ritio intellectionis, nec econtra:Ergo etiam hoc est v rum in Deo, nempe, quod ratio essentiae non est
ratio intellectionis, licet sint idem rer 'Ergo distinguutur secundum rationem, quae vere,& Pro
prie salvatur in ipsa re . seu cum sundamento in
27 Confirmatur secundo, quia Div. Thom.
De. eitan ad Anibalaenum. 2 3 .expresse ait: Quod
Actit intelligere est idem re eum essentia, disserens
tamen ratione, sta edi velle: Sed iuxta contrarios velle dissere ab essentia per rationem cum fund mento in re: Ergo & intelligere. Inquit M. Gonet, quod i cur solum significat utrobique dari distinctionem rationis ab essentia, sed non eumdem modum distinctionis rationis, nec utrobique oum fundamento in re. Ita contra est man steti
quia ad hoc distinguit D.Thom. velle & intelligere ab essentia,ut possint inter se distingui ab invicem, unde concludit: Et ex bae parte, qua abessentia dissemini, ch ab in Oicem disinguuntur: Sed ab invicem distinguuntur per rationem cum fundanaeto in π:Ergo & ab ellentia.Confirmatur tertio ex codem D. I hom. in I. diu. 3 6 s. r. artis. I. ad a. ubi ad finem sic ait: Cum enim inerraturis inveniatur esse, Vivere, Ο intelligere,
ct alia huiusmodi dioersa in eis exsentia, in Deo tamen unum suum Amplex esse habet omnium Borin virtutem, perfectionem. Vndae
cum Deus nominatur ens, non exprimitur alia
quid, nisi quod pertinet ad perfectionem eius, nin tota perfremo i us , ct militer eum dicit friens, lens, O MM: Mi. Et ita patet, quod omnia haec onum sunt in Deo fecundum rem ita ratione disserunt, quae tamen est in imielleefa ,se fundatur in veritate , ct perfectione rei, neque es ibi aliqua pluralitas, vel additio,
vel ordo in retes in ratione tantum: Sed in creaturis invenitur, substantia intellectiva, intellectus,& intelligere ut realiter diversa , in Duo tamea simplex esse ipsius eth substantia, intellectus, de intellectio, α cum Deus nominatur substantia, seu natura intellectiva solum exprimitur, quod est de ratione eius, non tota persectio illius, &similiter, cum dicitur,quod est intellectus, aut intellectio 1 Ergo haec ditarunt in Deo secundum rationem, quae sundatur in veritate, & persecti ne rei, & important inter se ordinem, di pluraliatatem secundum rationem sic iundatam,ticut non
2 8 Dices textus D. Thom. solum probare, quod praedicata divina, quae pertinent ad distinctas lineas, ut sunt lapicntia, & bonitas, esse, Vivere, & intelligere, dii linguantur ratione cum fundamento in ipsa veritate rei, non tamen d praedicatis pertinentibus ad eandem lineam, qualia sunt natura intellectiva, intellectus,intellectio.& intelligibile. Sed contra esl.quia D.ThOm.nul- tibi probat distinctionem rationis cum sundameto in re ex diversitate linearum; sed solum ex eo, quod praedicata in rebus creatis diversa realiter, in Deo inveniuntur proprie secundum rationem analogam, cum omnimoda simplicitate, & identitate in re: Sed hoc aeque verisicalpr de praedic tis eiusdem lineae, nempe de natura, iotellectu, &intellectione, sicut de praedicatis diveris lineae: Ergo puta voluntarie contrarij in his admittuntdillinctionem , quam in illis negant. Secundo, quia quod praedicata sint eiusdem lineae non tolit quod in creaturis sint re ipla dive a, & quod in
Deo praeexistant Brmaliter eminenter in una timplici persectione, & quod intellectus noster ob
sui limitationem, & modum impersectum cognoscendi divina ad similitudinem creaturarum,
non possit exprimere totam illam daeam , stu
147쪽
x et 8 Traa.de Deo etno. Disp. II de essent .s existentia Dei.
Persectionem, nisi diversis conceptibus corres- Pondentibus, ta proportionatis eisdem gradibu seu praedicatis, quae in creaturis .inoniuntur cum diversitate reali intra eandem lineam: Ergo nec
tollit quod diliinguantur cum iundamento in
et o Contra est tertio; quia in natura radicalitervolitiva, voluntas, di volitio pertinent ad eal de lineam,sicut in natura intellectiva, intellectus, di intellachio: Sed hoc non obstante, natura v litiva differt secundum rationem cum laudamento in re a volitionet Ergo pariter natura i tellectiva. Probatur minor, quia natura intelle- ctiva,& natura volitiva non distinguuntur per rationem cum fundamento in re, alias in Deo esset duple . natura cum fundamento in re distincta,
Deusque haberet plures naturas sic distinctas, sicut habet plura attributa, & plures persectiones,
quod nullus somniavit: Ergo in ipso sunt idem
secundum rationem cum fundamento natura i
tellectiva ,ει volitiva: Sed natura intellectiva per
vos dissere secundum rationem cum fundamento in re a volitione: Ergo & natura intellectiva dis.1ert ab ilitellectione simili modo. Recole argumentum , & sblutionem D. Thom. ad Αnibald. fur. min. 23. Urgetur; nam si verum sit, quod 4n eadem linea non distinguantur per rationem cum fundamento lare, natura sua prima radix, actus primus,& secundus,sed omnino idcntificam
tur adhuc per rationem,sequitur aperte . quod tu Deo nulla praedicata, uec attabula distinguantur inter se, nec a natura,aut essentia divina cum fumdamento in re: Sed hoc est contra ipssis advers rios: Ergo. Probo sequelam, quia natura divina. seu prima radix omnium attributorum, non est antum radix unius lineae, seu in una tantum linea,
sed in omni linea dicente persectionem, siquidem natura, & essentia est veluti centrum radicate omnis persectionis, & omnis lineae , de omnes debet radicare,vel mcdiate, vel immediater Ergo sp etat per modum primae radicis ad omnem lineam persectionis: Ergo si in omni linea debent idei tificari adhuc per rationem cum fundamento id re natura seu prima radix talis lineae cum omnibus qus sunt de tali linea omnia praedicara cui usi vis lineae debent identificari per rationem cumsundamento in re cum natura, seu piama radice omnis lineae: Sed haec est una,& implurificata adhuc per rationem cum fundamento; quia in Deo non dantur adhuc per rationem plures naturς di-Vinae, seu plures primae radicesn quae sunt eadem eidem, sibi invicem sunt eadem eo modo, quo sunt eadem eidem: Ergo omnia praedicata , Naresbuta divitia erunt idem adhuc per rationem
cum iundamento in re cum eadem natura, & eL sensa divina, omnino una adhuc per rationem,&consequenter etiam inter se, & ad invicem. Vo
na non differunt in Deo adhuc per rationem casundamento in re, sed sunt re, di ratione eadem se alitas: Sed essentia dcbet secum dentificare omnes divinas persectiones de linea ess)ndi adhue per rationem iuxta contrarios, quia sunt de linea essendi sicut essentia, & natura similiter omnes persectiones de linea operandi, quia sunt de e dem linea cum natura, nempe de linea Operandii Ergo tandem omnes persectiones divinae de linea esst,ndi, & de linea operandi identificantur etiam
per rationem cum tundamento in re cum una
sormalitate etiam per rationem eadem, & indivisibili Ergo omnes inter se identificantur tali identitate , nempe absque distinctione rationis rati icinatae, seu cum fundamento. Quod penitus ab
surdum est in Schola Daliom. 3o Contra est quarto, quia intellectio ut actualitas, de ut actio intellectiva pertinent ademtam gradum, & lineam intellectivam ; & tamen iuxta Mag.Gonet, distinguitur ut actio a is ipsa ut est actualitas , distinctione rationis cumsundamento in re, si scienter ut tanquam addi stas constituat essentiam divinam, sectis vi atao: Ergo pariter natura intellectualis, & intellectio distingui debet, licet ad eandem lineam periineant, cum multo maior distinctio sit inter inteI- lectionem , & naturam, quam inter ipsam intellectionem ut amo, & ut adhaesitas. Quinto, quia propterea nolunt contrarij distinguere cum fundamento in re essentiam divinam ab actuali intellectione, quia alias essentia divina compar retur ut in potentia ad actualem intellectionem: Sed haec ratio est nulla: Ergo. Probatur minor primo,quia per vos natura divina distinguitur petrationem cum sui damento in re ab actuali volitione, & comparatur ut natura, & radix respe huillius. quin propterea comparetur ut potantialis ad illa Ergo pariter licet distinguatur cum funda lmento in re ab actuali intellectione, & compare tur ut radix ad illam, non inde probatur comparavi ut potentialem. Secundo, quia ex quo distinguatur cum sundamento in re solum probatur.
quod distinguatur penes explicitum , & impliciatum in Deo enim omnis distinctio rationis,quantumvis cum fundamento in re, solum est penes explicituni,& implicitum, ita ut unum extremum
distinetionis essentialiter, N implicite includatur in alio , ut insta ostendimus i Sed ex huiusmodidistinctione non sequitur nec probari potest.
quod unum comparetur ut in potentia ad aliud,
quia nihil est in potentia proprie loquendo ad id
quod implicite claudit essentialiter in suo concep- tu: Ergo. Tereio, quia dato,quod laseratur unum comparari ad aliud ut in potentia, quando sunt eiusdem lineae, tantum sequitur, ita comparari ex
modo imperfecto cognoscendi nostro, quia conqcipimus praedicata divina ad modum rerum cre
148쪽
ci si . VII. In quo con flat essentia metaphsica Dest I ast
ra intellectioiaem nullum est incoveniens sed potius omnino nec si trium: Ergo exinde non probatur quod ab intellectione actuali non diltinguatur cum tundamento in m.Minor pronatur, quia non minus eli contra divinam perlectionem compositio quam potem talitas, cum Deus non minus litsimpliciistinus quam actus puri 1simus:Sed nullum αὶ inconveniens contra eius simplicitatem, quod praedicata divina concipiantur a nobis modo copolito ted potius necessaries, quia quoties forna mus de Deo propositionem aliquam, v. g. illaint Deus es exsens, facimus coinpolitionem subiecti et in praedicato,significata Deum ut iubi tum de existentiam ut praedicatum, e componcndo unum cum alio Me propositio affirmatis a de Deo dicimr compositio: Ergo pariter nullum eli incomveniens contra rationem actus purilsimi in Deo, quod ex nostro modo concipiendi concipiamus, vel comparemus ipsum ut potentialem ad aliquod pradicatum. a i Ex quo iam ad fundamenta re. Salmanti
ex num. 2 a. Ad primum ex D. Tho. dico senium apertum D.Tho.vt probatum manet, selum esse,
quod quando Deus dicitur intelligens,nulla multiplicitas realis . aut ex parta vel ponitur in Deo, quia in eo in ellectus intelligens,& id quod intel-Γgirur.3c species intelligibilis, de ipsum intelligere
sunt omnino idem, Se unum realiter, dc ex parte
rei; x quo sequitur,quod cum ipse sit lita essentia, de sua species intelligibilis ut dictum est. sic etiam re ipsa de a parte rei ipsum eius intelligere sit tua
essenti non vero, quod haec omnia sint omnino
idem secundum rationem , sed potius diversa secundum rationem, qui proprid salvetur in ipsa te. ut aperte se ipsum explicat D. Tho. locis a nobis citatis a ne .ar .Nec obest primo, quod dicit ea omnia esse omnino inuran, idem,quia ly omnino debet intelligi, sicut cum num. a s .ad . Eiebar, quod multiplicibus emceptibus nostri intellectus correspondet uni in omnino simple retin mhia Unodi conceptiones imperfecte mtellectu. Dicant enim cotrarijora ly omnino plex excludae etiam disiunctionem rationis cum fundamento,
quam ibi D.Tho.his ipsis verbis explicat inter di vinas perfecEones Quod si hoc dici nequi sed i tellititur plane de simplicitate reali a parte rei, cur tu a nobis no poterit intelligi ly omnino una, idem, in textu obiectoῖ Nec secundo obstat, quod Daho. inquit, quod nulla multiplicitas in Deo ponitur, quia ly nulla debet intelligi de nulla
a parte rei, non vero de nulla per rationem cum fundanaeto in reaicut cum aiebat n. a .ad . Etliso pluralitati istarum rationum eo reisondet ab id in re,quod Deus est,non quidem pluralitas rei sed plena perfectio.Cu tamen immediate ante dixisset, e patet,quod pluralitas Harum Wati num non tantum es ex parte mlesie ius no i,
sed etiam ex parte i m Dei ex quo plane insertur ipsum quidem negare omnem pluralitate rei,
seu iecundum rem,non tamen pluralitatem ratio dinis,leu lecundum rationem,quae sit ex parte ipsius D i. Nec obstat tertio,quod dicat, 1 um Dei imeri,igere es,ejus essentia. Naim q. t 9.m prae an. 1sic concivilio Siculsuum intelligere effluum esse,ua,er Desis. Et rex. . ad a.ait,quod essentia Dei es eius intelligere, di velle. Et lupra aiebat, quod
eis intelligere es idem re ea sentia divina differem ratione,ita,er velle. Et universaliter saepsia sime ait quod omnis purrectio,quae cst in Deo est eius subitantia vel elsentia,imo. de quod eius ope ratio ad extra sit eius citentia assiaritiar a D.Th.i
uumoris locis: Nihil ergo peciale dixit D. Tho.de intellectione, quod non compiatat alijs Dei pertactioni, is , dc conloquenter lenius illius non ivit, quod intelligere sit conititutivum speciale naturae divinae prae aliss perlectionibus. N cc obest quarto,
quod dixerit: Sicut Deus es suum se,ctfuia imtelligere, ita est suum OUere, ct propter hoc nomoabet inveni principium, quia hoc iuxta ipIum
D. Clio.intelligitur de non habere principium mipla tale non aute per rationem cum fundamento
ut iam explicavimus n. 23. Et quidem non minus eit vivere,.elle quam intelligere: Sed iuxta cotra rios velle habet principium virtuale sui per rati nem cu sundamento in re:Ergo iam vivere inDeo habet principium virtuale , dc per rationem cum fundamento: Ergo hoc principium non negavit D.Tho.
3a D Robari etiam potest conclusio secunia I do quia gratia habitualis eli iuxta omne si in ago, parcicipatio specialis divinae naturae,& iuxta 1 lioinitia, formatis. Et tamen non est
parricipatio actualis Dei intellectionis, sed solum principij radicalis intelligendi, di amandi Deum: Ergo natura clivina non consiliit sorines ter in intellectione actuati,ied in alio praedicato, quod sit radix intelligendi,& amandi Deum. Patet consequentia,quia quod est specialis. α formalis parti cipatio iiaturae divinae debet participare illud specialiter in quo constitit natura divina. Respondet
Gonet, intelleotionem ac ualem in Deo ratione suae eminetiae gereret in Deo diversa munia inadae quata,nempe naturae, intellcctus, de intellectionis, ratione quorum divertim de participatur, nempe a visione beata sub munere intellectionis, a lumine gloriae sub munere intellectus,seu principij proximi intelligendi,& a gratia habituali sub munere
naturae, quia ab illa participatur sub eo munere sub quo inDeo est radix divinarum operationum, Ee attributorum. Sed contra est manilesie, primo, quia falsum est, quod gratia habitualis sit in malis participatio intellectionis divinae adhuc inadaequate, nec sub munere radicandi operati
149쪽
act. de Deo uno. Disp. II. de e fient .s exi lentia Dei.
Nes,quia gratia habitualis adhuc in adaequale non
est actualis intellectio radicans operatio S.Secuis do quia gratia habitualis cstradix, non lotum v
lendi, seu aliarum operationu, sed etiam est radix virtutis intellectius,& intelletaonis beati Mn hoc potissime consiliit, quod ipsa sit natura in ordine lupernaturali.Sed licet ab actualiDei intellectione possum panicipare ratione naturae radicantis alias
virtutes operativom operationeS,non tam n rationem naturae radicantis virtutem psoximam in
telligendi, 3c ipsius intellectionis, quia intellectio divina in Deo non habet munus radicandi virtute intellectivam,S: intellectionem, cum plane implicatorium sit intellectionem radicare sui principium δε se ipsam,& hoc quidem adhuc ex riostro modo concipiendi cum fundamento;quia nullum est itindamentum ad concipiendam intellectione ipsam actualem ut radicem sui principij, &sui i stis,sed potitis haec coccpso ecti chimerica: Ergo gratia habitualis non participat rationem naturae radicantis principium intelligendi, & intellectionem beatalia ab actitati Dei intellectione, sed ab alio praedicato,quod nDeo cum iundameto in reconcipitur ut radix principij intelligendi, & inteluleetionis. Confirmatur; quia in gratia participet serinaliter intellectionem divinam 1ub conceptu,& munere naturae non satis est, quod sermaliter participa munus naturae , alias aequali facilitate
dici posset, quod participat is aliter aetemitatem Dei, omnipotentiam , & aliud quodlibet
praedicatum divinum sub conceptu naturi , quia participat conceptum naturae : Requiritur ergo
quod participet i maliter illud ipsum praedicatum , id est , ipsam intellectionem sub conceptu
inadaequato proprio intellictionis ,ratione cuius in Deo habet. & iundat conceptum naturae: Sed hoc non participat gratia habitualis formaliter, quia nec formaliter inadaequale est intellectio, nee vltima actualitas intelligendi: Ergo nec pariticipat intellectionem sub conceptu naturae. Umsetur Ut gratia participet ex aeriali Dei intellectione conceptum naturae, & radicis, opus est,
quod participet ex ipsa rationem aliquam saltem inadaequatain quare illa inDeo habet conceptum natur ,& radi&Sed hanc puticipare nequit, quia
tota ratio,& unica uxta contrarios,quate in Deo
obtinet cenceptum naturae, & radic , est quia est virima actualitas gradus intellectivi per se subtastens, gratia autem nec inadaequale est ultima actualitas gradus intellectivit Ergo non participat ex illa conceptum naturae, sed ex alio praedicato priori in ino ex nostro modo concipiendi, quod saltem inadaequale de gratia praedicetur.3 3 Dices Hrsan non ideo praecise intellecti
nota ac tralem in Deo obtinere conceptum naturae, quia est ultima actualitas gradus intellectivi, sed quia eminenter,& simplicissime est tota actualitas gradus intellectiv hanc participare inad quate gratiam habitualem,quia participat aliquid
de tota illa actitalitate, nempe cile primam,& radicalem actualitate illius gradus. Sed contra quia in primis deberent contraru , iuxta hanc soluti
nem astituere naturam divinam Per tota actualitatem gradus intellectivi, & noa ipecialiter per
ultimam,quod tamen hucusque non expliearunt.
Secundo,quia etiam lumen gloriae . di visio beata
participant inac quarede4ota actualitate gradus intellectivi,ut per ιe patet,& tamen non sunt pa ticipationes formales naturae divinae:Ergo vel natura divina non consistitan tota ac ualitate illius
gradus,vel non susticit participare inadaequare de tota illa actualitate ut sit participatio formalis divine naturet.Dices latiscio esse participare aliquid de tota illa actualitate, sed opus csse participare primum seu prima actualitatem de et tapla acl.ialitate citectet Ergo natura divina ornaalissime vetatis,non cosistit in tota illa actualitate,sed in primo, seu prima actualitate totius illius gradus, Nactualitatis.Nam supposito quod distinguas in tota illa actualitate primum,& vltimum, primam,&vltimam a malitatem,prima potius, quam ultima debet esse rinalissime natura dis ina, siquidem primς potius,quam vEmae B alis participatio. est Hrmalis participatio naturae divinae. Vegetur: Visio beat lumen gloriε sunt formales particurationes divinorum attributorum,siquidem sunt formales participationesDein non naturet ipsius. ergo attributorum ipsius Sed sunt Brinales partiacipationes virtutis proximae intelletavae Dei, de actualisDei intellectionis:Ergo in eo virtus proxime intellectiva, & actualis intellectio sunt attributa,& non essenti nec natura. obo hanc cos
quentiam,quia non potest esse se alis participatio attributorsi Dei.quod est se alis participatio illius;quod in Deo non est attributum, altum inadaequale;licut non potest elle participatio sortia lis naturε divinae quod in is alis participatio illius,quod inDeo non est natura divina:Ergo si lumen gloris quod est se alis participatio virtutis divinae intellcctivaen visio Nata, quq cst formalis panicipatio intelliationis divini,sunt participationes formales attributoria,in Deo intellectit vii tus proxime intellectiva sunt attributa,saltem inadaequate. Vnde, nisi velint contrarij,quod in Deo tota illa actualitas gradus intellectivi sit simul. de indivisibiliter,seu cu eminentia,& omnimoda situ-plicitate essentia,seu natura,& attributum, Pripos.
sibile est quod gratia sit is malis participatio naturi divineto lume glori Nisoque beata, attribu
totum Si autem hoc velint iam in tota Illa actu litate distinguut naturam,& attributa,& per cot sequens non tota est natura, sed ex parte natura.
nempe quantum ad prima illius gradusM ex pa
te attributa, nempe quantum ad .equentia; quod
ide nos dicimus quidquid sit,an clistinctio xtraque dicatur adaequata,ves inad G Ide quo polica.
150쪽
. Tertio probatur concluso, quia ut supra montiamus,non inquirimus in praesenti, quo constituatur natura divina physice , dc prout est in se, sed quo constituatur , vel in quo consistat met Iselysice, de ex nostro modo concipiendi: Sed hoc pacto constitui nequit per actitatem intellecti
nem: Ergo. Probatur minor quia hoc pacto constitui debet ad modum, quo constituuntur nat rae, & essentiae creata persectiores,siquidem natu ram divinam concipimqs ad modum naturarum creatarum: Sed naturae creatae,v.g. Angeli, & h minis no constituuntur actuali operatione ullius
lineae,sed per primum pretdicatum quod in illis est
radix omnium operationum δε in Omni linea: E go pariter natura divina. Confirmatur, quia nos non habemus alium conceptum naturae, nisi per lino luna radicis omniuiti operationum suppositi cuius est natura, nam alium modum naturae increatis non invenimus, & solum ex oeeatis hauriare pollamus nostros conceptus; unde solum definimus naturam per esse principium motus, ct quietis eius in quo est: Ergo dum in Deo ponimus Conceptum naturae, debet esse per modum radiacis omnium operationum ipsius Dei: Ergo etiam per modum radicis intelligendi, & non solum volendi, & aliarum operationum : Ergo non per modum actualis operaxionis, seu intellectionis, quia haec non minus est operatio in Deo , quam volitio aliae.. 3s Dices , conceptum naturae analogice
communem Deo,& creaturis esse conceptum in
dicis respectu proprietatum, quae ab illa dima-Dant , non vero radicis omnium operationum
suppositi includendo etiam intellectionem, quia hoc competit naturis creatis ex eo quod pote tiales sunt,&limitatae. Sed contra, quia etiam naturis creatis competit esse radicem realem v Iuntatis;& Mendi, quia sunt limitatae, & potentiales, fictit esse radicem realem intellebus, & intelligendi; & tamen hoc nota obstante, ponunt contraria in Deo absque potentialitate, di limit, tione conceptum naturae per modum radicis voluntatis ,& volendi, quia ponunt illam ut radiacem omnium attributorum , inter quae comparant voluntatem , & ipsum vellet Ergo pariter possunt, Si debent ponere absque potentialitate. ει limitatione conceptum naturae per modum radicis intellectiis, & intelligendi. Secundo , quia etiam in creaturis invenitur conceptus radicissitarum proprietatum propter potentialitatem, limitationem, quia in illis conceptius radicis est radicis realis erga proprietates realiter distinctas, quibus realiter perficitur, & Hc conceptus pnit ex limitatione , N potentialitate i Ergo si, hoc non obstante ponitis in Deo conceptum naturae per modum radicis virtualis, seu per rationem, respectu suorum attributorum. absque Potenti litate, & simitatione; pa idcbetiis Pon
cepnim radicis intellisendi, non quidem realis, sicut In creaturis, sed virtualis, & per rationem, absque limitatione . di potentialitate. Explic tur: Conceptus radicis determinate realis erga proprietates non minus arguit limitationem , &potentialitatem, quam conceptus radicis dete minate realis , intellectius, & intellectionis; quia non minus sunt actualitates, & pcrsectiones naturae eius proprietates, quam intellectus, & intellectio, & non minus esset in potentia ad illas per sectiones natura, quae esset realis radix illarum, quam esset in potentia ad intellectam , de inteli chi nem, natura que esset radix realis intellectus, se intellectionis: Deinde non minus salvatur absque potentialitate ratio radicis virtualis, seu per rationem talis respectu intellectus, S intellecti nis , quam despectu aliarum proprietatum, quae sint persectiones intrinsecs illius; quia non minus est de essentia actus puri, di infiniti respe tu suarum proprietatum identificare secum omnem persectionem sibi intrinsecam, quam respectu i tellectus,& intellectionis identificare intellectum,& intellectionem ad ualem: Ergo conceptus ra-d cis abstrahendo ἐά reali, vel virtuali, aeque praes cindit a potentialitate respectu proprietatum,ciua respectu intellectus , & intellectionis i Ergo si in Deo ponitis absque potentialitate conceptum radicis virtualis p prietatum , seu attributorum,& conceptum radicis abstrahentis a reali, & vi mali, qui est analogus ad Deum,& creaturas,reo pectu attributorum, pariter poni poterit talis conceptum raditis respectu intellectus, & intellectionis absque potentialitate.
36 Quarto probari potest conclusio, quia
D. Om. infris quaest. I . artis. I. demonstrad
Deum esse intelligentem , quia est substatuta im- materialis, quam demonstrationem esse a priori censent communiter eius discipuli: Ergo prius est in Deo ex nostro modo concipiendi ratio su stantiae omnino immaterialis, quam ratio intellectivi , seu actitaliter intelligentis: Sed natura divina debet constitui per id quod prius in Deo iiDtelligitur: Ergo non per actualem intellectionem, sed per rationem substantiae omnino immateria lis constituitur essentia divina. 37 Nec valet, si dicas, D.Thom. solum dea monstrare a priori scientiam de Deo, quarenus scientia nominat speciale attributum. Nam Div. Thom. in ea demonstratione aperte probat Deum esse summe cognoscitivum , quia est sum-mὸ immaterialis, sic enim concludit: Unde eum .Deus si in fismmo immateriailataris , sequitur, quodsi in summo regnitionis; nec principia, quae assumit ullam connexionem dicunt specialem. cum scientia stricte dicta , scd solum cum ratione cognoscentis r Ergo absque fundamento fi gitur eum solum demonstrare stlantiam strictam. Tum etiam, quia stientia strictu dicta non minus