장음표시 사용
151쪽
va . de Deo uno. Dis . II. de essent. V exi lentia Dei.
est actualitas de linea intellectiva, quam actualis cognitio, seu intellectio: Ergo si,hoc non obsta te, admittunt contrarii scientiam stricte dictam attributalem, & distinctam virtualiaer, seu per rationem ab essentia divina, quin essentia di .ina
maneat potentialis, aequo iure admitti poterit,intellectionem actualem esse attributum, & non essentiam , quin euentia maneat potentialis. Nec valet secundo dicere cum Gonet, D.Τhom. demonstrasse intellectionem ex intinaterialitat tanquam per rationem a priori quoad nos, non a priori quoad se. Nam inde insero: EGgo quoad nos, &Nostro modo concipiendi prius intelligitumeus in ratione lubstantiae immateriaialis,quam in ratione intelligentis:Ergo per primia, di non per secundum constituitur essentia eius metaphysice. Concedit primam consequentiam de prioritate fundata in nostro modo concipiendi, non de piaoritate fundata in re concepta. Sed contra est, quia,ut iam vidimus ex D. Tho haec distinctio est pure voluntaria, cum noster modus
concipiendi impcrsectus de Deo per analogiam
ad creaturas fundetur in re concepta, nempe in
summa Dei persectione δε eminetia. Et item quia D.Thom. dum concipit in Deo rationem subsantiae immaterialis ut priorem ad rationem intelligentis, non ita conccpit chimerico, disinsfundamento in ipsa re concepta,alias demonstratio eius processii et ex modo concipiendi chime o rico, & sine fimdamento in re: Ergo ita concepit
cum fundamento in re. Nec demum valet tertio respondere cum
ipso Gonet, quod ratio substantiae immaterialis, dato quod in Deo sit prior virtualiter, & cum sundamento in re ad intellcctionem. non posse conssiluere essentiam divinam specialiter, quia est
praedicatum transcendens omnes Dei persecti nes, etiam attributales. Contra enim est, quia ratio substantiae immaterialis, ex qua D. T . Probat a priori Deum esse intelligentem, non potest esse transcendens omnes Dei persectiones, nisi H am ratio intelligentis actualiter sit transcen-alans; nam cuicumque convenit ratio a priori alicuius conclusionis demonstratae,pariter convenire
debet conclusio demonstratat Sed ratio actuali- . edintelligentis in Deo non est transcendens iux- . ta Qui Gonet, cum per illam constituat speci liter naturam divinam: Ergo nec ratio substantiae: immaterialis,ex qua a priori procedit demonstratio D.Thom. Et quidem si expolitio ista M.
net verum teneret. demonstratio D. Thom. non
solum probaret Deum esse summe intelligentem, sed pariter probaret voluntatem divinam , bonutatem eius, aeternitatem, immensitatem, &c. ect
sormaliter summe intelligentes,quia iuxta M.G net, sunt formaliter substantiae immateriales, in eo sensu , in quo D. Thom. assumpsit rationem
iobstantiae immaterialis ut medium a priori adprobandam intellectionem: Sed hoc dici ne hide est contra ipsum: Ergo ineptissima est eius expositio.
o X quo iam facile solvuntur, quae M.' Gonet, ex PP. Salmantic. & alijs
opponit. Primo, ex D. Thom. infra qmes. IS. artic. a. ad I .ubi sic ait: Sentire,5 intritigere. huiusmodι, quandoque accipiuntur pro quibusdam Operatisnibus,quandoque autem pro is esse se operantis 2 Ergo ex D. Thom. intelligere in Deo non solum habet rationem operationis, sed etiam est ipsum esse , seu eskntia Dei operantis. Respondeo, ineptissimam esse hanc consequentiam, quia pariter inserre potuisset: Ergo sentire in animalibus, non solum habet rationem oper
tionis , sed est ipsum esse, seu ostentia eorum: Ergo intelligere in homine , N Angelo non solum habet rationem operationis ed est ipsum esse,seu essentia illorum ; hquidcin D. Thom. non loquitur specialiter de Deo, cum inquit quandoque accipi pro essese operantium, tum quia non di ΓΩ sit,sse operantium, sed sc operantis, tum quia non loqueretur de sentire , quod Deo minime competit,unmo nec Angelis; sed loqv tur in omni sic operante, id est, sentiente, vidente, discurrente, di intelligente, in quibus omnibus ait, aliquando voces illas sentire, do intelligere , nonsgnificare, nec accipi pro actuali sensatione , aut intellectione, nec pro achrali operatione, sed pro esse sic operantium , quia Voces aliquando non significant actum, sed aptitudinem, seu esse aptum ad actum; ut eum dicimus animal est sentiens, animal sentit, homo est intelligens , seu homo intelligit, non significando quod actu exemcent tales operationes , sed quod hilent esse aptum natum ad illas. sape enim dicitur loquendcide homine. & animali, in universali, & non partu cipialiter,nec cum tempore de praesenti,sed solum nominaliter, & aptitudinaliter, ut cum dicimus.
foliam es animal quod sentit, solum es homo, qui
currit, ubi senius non est, non esse animal, niti quod actu sentit, nec homo, nisi qui achi distura .rie; sed solum esse animal, quod habet este aptum ad sentiendum. &solum esse hominem, qui habet esse aprum ad discurrendum. Hoc autem
quid conducit ad probandum , quod actualis i tellectio sit ipsa essentia Dei iii 4I opponit secundo: Constitutivum naturae .divinae debet pertinere ad gradum intelligendi: sed nihil aliud ex his, quae pertinent ad talem gradum potest constituere naturam divinam, nisi ipsum intelligere purissimum, & actualissimum,&. per se subsistensi Ergo. Probat minorem, quia natura divina cum sit persectissima, di achiali sibinia debet constitui per id,quod in suo gradu maiorem
152쪽
. In quo consistat essentia metaphsica Dei' 1 1 I
exprimit ac ualitatem i Sed solum ipsum, teli gere blatissimu maiorem exprimit actu Ii atem: Ergo constitui nequit in gradu intellectivo,nisi per ipsum. Confirmat;quia natura divina. vryotE achialissima, & purissima, debet 'conili tui Hr praedicarum, quo excludatur Omnis umbra, omneque vestigium potentialitatis ,& desectus: Sed solum intelligere actualis simu excludit omnem umbrain potentialitatis, S desectus: Ergo. Confimaat secundo, quia quodlibet praedicatum, quod prilis concipiatur ad actuale intelligere,v.Dratio stilinantii immaterialis, aut intellectus non excludunt a Deo omnem umbram, aut vestigium Potentialicaris , quia concipiuntur per modum
actus primi proximi , vel radicatis: Ergo solum
intelligere Mimalissimiliti excludit omnem umbram , & vestigium potentialitatis. Confirmat tertio, quia intcrroganti , quid sit deita recte respond)bitur: Eli natura tumine, perseetistime,& actitatissime intelligens: Ergo per hoc comsi ruitur. 2 Resipondeo tamen, distinguendo maloia rem : Constitutivum naturae divinae debet pertunere ad gradum intelligendi praecise , nego maiorem: Ad gradum estendi primario, & secundario ad gradum intelligendi, & magis secundario ad gradum volendi, subdistinguo: Radicaliter ad
omnes istos gradus, seu tanquam prima radix omnium persectionum, quae in his gradibus, de Eneiς reperiuntur, concedo: Vt explicite, & soram aliter dicens omnes persectiones, & actualit res cuiusvis gradus , & lineae , vel alicuius, nego maiorem , & minorem. Ad cuius probationem. distinguo maiorem: Natura divina,cum sit actu
lissima , & persectissima, debet constitui per id
quod in eo gradu maiorem exprimit actualitate primam , Sc radicalem , concedo: Maiorem vitimam. de radicatam, nego maiorem, & minorem in sensu concesso. Itaque semper supponendum est, nos non disputare de constitutivo naturq diis vinae ut est in se, sed de constitutivo illius ex, n sto modo concipiendi per varios conceptus o
dine quodam praedicata, δι persectiones divinas ut lii inctas cum laudamento in re; quo in sensuit ita divinum praedicatum etit constitutivum n xurae divinae . quod a nobis prius intelligitur nccinstitueres Deum in omni non Deo distinctium. S ut ratio a priori omnium aliorum , quae Deo conveniunt. Quo supposito , in primis fallunturccintrarij, dum dicunt naturam divinam , vel eLirnr: im constitui debere talem solum in gradu intellectivo,qnia ille solam gradus est persectissumus a quia ut supri ostendimus ni m. 29. narura
vel ess)ntia cuiusvis rei non potest solum esse multa linea persectionis ipsius rei, sed debet esse in omni linua tanquam punctum centricum ti radix tu qualibet, quia essentia semper est centrum omismis persectionis, ex qua radicesitar quasi emanat omnis perstistio rei,& in qua veluti in centro -- 'datur, licet cum ordine quodam, quia prius est centrum, & veluti radix in linea essendi; sed quia
operari sequitur ad esse, Se unumquodque opera tur in quantum est, secundario est veluti ccntru,& radix in linea operandi; & quia inter operati nes naturae spiritualis prius est intelligere, quam velle, perprius intelligitur ut radix intelligendi, quam ut radix volendi ;& sic ordine quodam semper essentia est radix, de centrum in omni lianea, sicut punctum in spliara, quod non ist alia qua linea ipecialis, sed ad omnes lue t.it, ut Omis
nium principium: Sic ergo natura divina,vi constituta ex nostro modo concipiendi non debet 1
tum poni in una linea, ita ut lit praecise ipsa linea, vel ultimum illius lineae, quia hoc pacto non potest esse principium , & radix, nec cent um cael rarum, nec caeteri pollent a priori ex illa demon
strari; sed debet poni in omni linea dicente perinsectionem, non quali ipsa sit istinaliter omnes lineae , sed quasi principium radicate omnium,omanes illas continens, & sundans suo ordine, ut sic sit radix, & ratio a priori omnium persectionum, quae spectant ad lineam, vel lineas essendi, & Omnium , quae spectant ad lineam vel lincas operanis di. Et praedicatum, quod in Deo sic se habeat,efixsane quod obtineat munus essentiae, dc naturae ex nostro modo concipiendi.
43 Iam ergo, cum tuquis, quod natura diis vina, quia estactualissima, de perseeElsima, debet
constitui per id, quod est in iua linea, vel gradu
actualissimum, dic'.quod essentia divina est per sectissima de actuali lxima in omni gradu, dc linea, di non solum in uno, siquidem Deus inentialiter est peristissimuς de actualisiimus in omni linea,
di gradu, di hoc habet ex essentia iua, dc natura, cconsequenter essentia sua, δέ natura talis debet esse. Verumtamen solum debet esse talis per in
dum primi., dc radicatis, seu centrici praedicati ra vicantis omnem persereonem . te a malitatem omnium linearum; unde cum inquis. quodlibellconstitui per id, quod maiorem exprimit actuali. rate: n, intelligendum est, per id quod mae oremptimam, & radicalem exprimit persectionem, seu quoi maiorem exprimit persectionem primo , δι
radicaliter; hoc autem modo non est intellectio actualis, quae maiorem, e primam explicat actu
litatem. 8c persessionem; quia ipsa non explicat perse Ennem, γε fit radix prima omnium per sessionum Dei in omni linea; sed erit illud praedicatum , seu illa persectio . quae inter omnes divinas sit ratio . priori caeterrum omnium, quam mox exitiabimus. Et quidem argumentum , tu quid probat, probat etiam naturam divinam constitui per velle actuale . i in no& per omnem divinam persessionem, seu per ultimam achiali tatem omnis lineae, quia hoc pacto intelligitur pectetissia diuiualistima, multo magis qua Fer
153쪽
1 34 T1VacE. de Deo uno. D p. II. de existent. V essentia Dei.
per solum intelligere actuale, & multo magis excludit omnem potentialitatcin,& desectum. Quintino probat etiam, turam gelica constituendam elle per intelligere actuale; quia illa est natura actualissima , & persectissima infra Deum; sed non intelligitur persectissima, adhuc infra Deum. nisi ut actu intelligens,quia ut actu intelligens est persectior,quam ipsa pro priori ad actualem intellectionem, & praeci sive ab illa: Ergo debet constitui per intelligere actuale , ut constituatur tai uam persectissima, & actualissima infra
Deum ; quod quis dicat 4 Ex quo ad confirmationem , distinguo
maiorem: Natura divina,vtpote actualissima, &purissima debet constitui per id quod excludat
omnem umbram, & vestigium potentialitatis in na linea tantum, nego: In omni linea,subdistinguo: Per id quod excludat radicaliter, concedo:ior aliter, & expresse, nego maiorem, & min rem in sensu concesso. Et similiter ad lectandam, concedo,quod pradicatum prius per rationem ad actuale intelligere non excludit formaliter, & ex- Presse omne potentialitatem , nego tamen quod illam non excludat radicaliter, & implicite, quia Praedicatum entis per essentiam, vel substantiae turmne immaterialis radicaliter insere Deum esso actum purum in omni linea, Sc consequenter radicaliter, seu illative a priori excludit potentialitatem, seu vestigium, di umbram Omnis potentialitatis in omni linea. Nec obstat, quod conci. piatur per modum actus primi radicatis,quia concipitur per modum actus primi radicalis inserentis a priori summam identitatem realem, & summam inclusionem omnis actualitatis; ille autem modus actus primi, ct radicias est tantum ex nostro modo concipiendi, & per rationem, qui minime tollit, quod ex parte rei significatae inis rat inclusionem omnis actualitatis. Ad tertiam similiter dico,quod sic interrogatus, pariter retapondere possedi Est natura summe persectissime,& actualissime volen vivens, exiliens,&c. Unde ex hoc non probatur, quod intelligere sit speci liter eius 'constitutivum metaphysicum ; selum enim est eius constitutivum metaph3 licum illud per quod posset quis respondere tanquam petprimum praedicatum inserens a pristi caetera omnia; sic autem non posset respondere per Intelligere actuale, sed deberet respondere per pro dicatum aliud prius, quod ἁ priori istaret naturam divinam esse lamine, persectissime, & actu lissime intelligentem,nempe,quia est natura semiariae immaterialis, vel 'actus purus in linea entis; vel aliud huiusmodi, & hoc erit cius constituti
f Sed dices: Natura divina non potest in telligi constituta ut prior, nec pro priori ad in telligere actuale: Ergo solum potest eonstitui per illud, di non per pr*dicatum putas. Pro NI Ra
tecedens, quia si intelligeretur ut constituta prapriori ad intelligere actuale, non intelligeretur nactus purus, sed potius ut potentialis , & ut persectibilisper ipsum actuale intelligere : Sed natuiara divina aon potest intelligi constituta ut potem ,
salis. & persectibilis, sed debet intelligi i me
ut actus purus, quia alias non intelligeretur ut diastincta a naturis creatis: Ergo. Respondeo neia gando antecedens. Ad cuius probationem,in primis instatur inaniseste In velle actuali, di in alijs persectionibus; quia iuxta adversarios intelligitur constituta pro priori ad velle actuale, & ad alias persectiones attributales: Vel ergo intelligitur ut potentialis , & persectibilis per illas , vel non Si intelligitur ut potentialis: Ergo non est
contra constitutionem naturae divinae ut talis.
quod intelligatur ut potentialis: SI non intelligi tur ut potentialis: Ergo quamvis etiam intelliga tur ut constituta pro priori ad intelligere actuale, non exinde probatur , quod intelligatur ut potentialis , & persectibilis per illud. Deinde renpondeo primo , negando maiorem,vel sequelam; quia de ratione actus puri non est quod nostro modo eo piendi concipiatur explicite ut ita actu ultimo ullius lineae, nec ut ipse actius ultimus.
sed solum est , quod re ipsa sit, di includat per
summam identitatem, Se simplicitatem realem omnem actualitatem cuiusvis lineae, & gradus dicentis persectionem simpliciter simplicem, per
hoc enim excluditur omnis potentialitas; licet autem concipiatur ut constituta metaphysice, de ex nostro modo concipiendi pro priori ad intel ligere actuale, hoc non tollit, quod concipiatue ut includens per realem identitatem,& per omnia motam simplicitatem omnem actualitatem c iusvis gradus, R ideo non tollit, quod concipi tur ut altus purus, nec facit quod concipiatur ut potentialis. Vel secundo, di clarius distinguo maiorem: Non intelligeretur ut actus purus, sed ut potentialis ,& persectibilis ex parte rei conia ceptae , nego maiorem: Ex modo ccincipiendi, transeat maior, & distinguo minorem eodem modo; quia ut natura divina intelligatur vi distincta ab omn i natura creata, satis est, quod in
telligatur ut actus purus, & non ut potentialis ex parte rei conceptae, non autem requiritur, quod concipiatur ut actus purus, di non ut potentialis ex nostro modo concipiendi cum fundamento: quia natura divina non disteri a naturis creatis,
per id,quod illi convenit solum ex nostro imperia secto modo concipiendi,sed per id quod illi cocia
venit re ipsa ex parte rei conceptae. Imo in m do, quo concipitur a nobis, non dissere a naturis creatis, quia potius concipitur a nobis admodum
quo concipiuntur naturae creatae, nec siter a noribis potest concipi, quia non habemus alium m dum cognoscendi, sicut nec alias species, quibus
154쪽
uiras MII. In quo consiliat essentia metaphsica Dei' i 3 s
runn unde nullum est inconveniens, quod conci-P:atur exercitu ,& ex parte modi ut potentialis, sicut concipiuntur natura creara.
6 Sed replicabis: Potest a nobis intelligi, Zeconcipi intellebio divina vi per se subsistensi Sed hoc Paeto ligniticatur ut actualissima absque omni potentialitate, quia significatur ut ipsum quod inrelligens, di ipsum Do tutelligi cum omnim la actitalitate , & simplicitate: Ergo saltem ripi uin intelligere ut per se subsistens potest conm- tu i natura divina. Respondeo, quod quamvis c trarii saepe inculcent ad tuale intelligere, ut per se fι em,innuendo quod potest a nobis intelligia malis intellectio ut per se subsistens, nihilominus in hoc manifeste falluntur, si loquantur de modo concipiendi, quia eo ipso quod intelligi-amis, vel concipimus intellectionem, aut intelli re, concipimus illam ut actionem, vel actum alicuius, qui ea intelligit, non vero tanquam linrunt intelligens ut quod sed tanquam actum illius. irca quoci audiendus cst D. Thona. mpraefent. Hu f. I I. artis. I. ubi sic sibi opponit secundum argumentum : Omne ncmen, atii dicitur in ab Is acto , aut in ccxcreto: Sed nomina Agnimeam tu in concreto non competunt Deo, cumsi FGAt a neque Nomina in Pantia m abstracto quia non signis mi aliquidperferita ubsistens: Donultam nomen potes dui de Deo. Cui respondera
Dinendum, quod quia ex erraturis in Dei eo Litinem venimus, ct ex ipsis eum nominamus,nsmina , quae Deo attrita vis, Me modo signiss- caras . secundum quod convenit erraturis materialibus , quorum cognitio est nobis connatiaralis,
Ut supra id tum est. Et quia in Miusmodi ere turis ea, quouis perferita, o sub Vfentia ,sunt compositas ma aurem in eis non es aliquid completusta dens sed magis quo aliquid es inde est, qtiis omnia nomina a nobis imposita ad A isnt in m alluid eo letum D issensin yisant
in concretione, prout competit compositis, quae
antem imponuntur adsignificaridas formas I plices , Ieriisseant aliquid, non insulse ns, sed ut quo aliquid es, cui a edo noscatis quota quid est album. Quia igitur Deus, ct Amplexes, fussidens es, attribuimus ei nomina plicia, ct abstracta, ad nisse damsimplicitatem eius , ct nomina conereta ad significandam subsissentiam , ct perfectionem eius , quamvis utraque nomina demesami is modo ipsius: Ergo
iuxta D.Thom. non possumus concipere Deum,nili vcl conceptu abstracis, vel conceptu concreto;& cum concipimus ipsum conceptu concrem, v. g. intelligentem, concipimus eum in concretio ne, Prout competit compositis, cum autem in
abstracto, v. g. concipiendo intelligere actitate, vel intellectionem, concipimus ipsem, non ut subsistentem , nec intelligentem is quia, sed ut
quo Deus est intelligens; nec aliter ipsum intelligere possumus pro hoc statu, quia non possumus concipere iaritiam,vel actitalitatem simplic ut per se subsisterem, sed tantum ut actualitatem,vel formam alicuius subsistentis, quia quidquid in Deo concipimus, concipimus admodum rerum materialium , quorum cogniti solum est nobis connaturalis; S in ipsis nulla sorma, nec amisitas est subsistens, di nullum subsistcns est forma, vel actualitas sua, sed semper cum compositione , & concretione , S distinctione peneS quod,
7 Quia tamen D. om. se ipsum allegat
ad quaest. Iz. artis. 4. in corpor. placet etiam re-
serre illius doctrinam. Ibi igitur diilinguit tres
modos essendi. Primum, corum, quorum natura
non babet esse, nisi in bae materia indioiduali. huiusmodi sunt eorporalia. Secundum eorum, quorum natinae funt perses sistentes , ct non in materia, quae tamen non funisuum esse, sed
funt esse haben es; ct huiusmodi sum Absantiae
incorpo ea, quas Angelos dicimus. Tertium 1
lius Dei, euius proprium est, in sit suum ess wAssem. in supposito distinguit etiam tres, vel
quatuor virtutes cognoscitivas, prima est mat rialis, seu, quae est aetas adimius orgari eorporis. huis eonnaturale es cognoscere res fecunda mquod sunt in materia indioiduali, Undefensus non cognoscit, myssia Istia. Secunda est inteuleetiis humanus, quae licet sit virtus animi exustentis in materia , non ta-en es actus alicuius organi eorporalis. Vnde per Datellectum conn turale est nobis cognoscere naturas, quae quidem non habent esse, nisi in materia indisidua se, non tantum fecundum quodsunt in materia indiυμ duali ,sed feeundum quod abstrahuntur ab ea per eonsiderationem intelleritas. Tertia est intelia lectas Angelicus , qui non est virtus Ermae exustentis in materia, sed formae per se subsistentis. cui eonnaturale es cognoscere natu a simplices,
non ut in materia ex Pentra, sed ut per se sub sentes,quod es fvia naturali facultum anima humanae fecundum statum praesentis vita, quo corpori initur. Quarta est intelicetus divinus,qui non solum est virtus Ermae per se substantis, sed est suum esse subsistens; & ideo eo incere ipsum esse sus flens eonnaturale effoli intellatici divino , , supra facultatem euiuslibet intellectus ineati, quia uiati erea ra es Diam esse inta b bet esse participatum. Hanc autem proportio nem probat initio corporis artis. Quia cognitio contingit fecundum quod eo itum es in eo Oficente, cognitum autem es in co incente fecundum modum com sientis, Unde euiuslibet eognoscentis eo itio es fecundiam modum suis natura. ia igitur modus natura sensitivae non est,
nis prout in materia individuali, Ideo solum potest cognoscere Hrmas singulares ut in materia,&ma vi abstracias, neque in abstracto; quia etiam
155쪽
a 36 Tract. de Deo uno. Di p. II. de essent .s existentia Dei.
modus essendi animae rationalis est in interia, &independenter a materia, ideo potest cognoscere .rmas inconcreto, Sc pNut in materia, dc etiam in abstracto ut abstractas a uiateria individuali,&hic est modus eo olcendi illi comaturalis.Quia etiam natura Angelica est serma simplex per lesubsistens, & non in materi ideo p rium illius est cognoscere Hrnus simplices ut per se subli-Bentes, quod tamen est supra facultatem animae
humanae statu praesentis vitae: Quia demum Deus habet modum essendi tanquam ipsum ulla
per se subsistens, ideo est illi soli proprium,de co
naturale cognoscere esse ipsum ut per se subli-stens ; quod quidem est supra naturam Omnis creaturae, sive intellectus creati, etiam Angelici. quia nulla creatura est suum esse , sed habet esse participatum, unde substantiae Angelicae non fune suum esse, sed habentes esse.
8 Ex quo discursu D. Thom. plane sequitur, tum quod intellectus humanus pro hoc statu ex proprio, & connaturali modo cognoscendi non potest cognoscere larmas, nec actualitates simplices, ut per se subsistentes, sed solum ut abstractas ab individuis subsistentibus;tum quod nec intellestiis humanus, nec Angelicus ex proprio, de connaturali modo cognoscendi possunt cognoscere ipsum esse simplex ut per se subsistens,nec tanquam existens is quod, sed solum ut esse alicuius in abstracto, sicut ut esse quo aliquid est. Et similiter de intelligere, aut astasi intellectione,&de qualibet alia ultima actualitate in alia linea, quia iuxta D. Thom. sicut se habent essentia, dcesse, ita se habent intelledius, & intelligere , vo luntas ,& velle , unde pariter est supra modum
connaturalem omnis naturet, N intellectus creati
cognoscere ipsum intelligere, aut ipsum velle ut per se subsistens Et quidem ipsa interior experie tia id ipsum nos docet; quia quoties concipimus, aut nominamus intelleistionem, aut ipsum intelligere, volitionemAut ipsum velle, existentiam aut ipsum esse . semper illud concipimus, de nomin mus ut esse alicuius essentis ut quod, ut intelligereali ius intelligentis ut quod, bc ut velle alicuius
volentis ut quod, sive ut quo aliquid est, intelligit, ut vult. non vem ut id quod est, intelligit, aut vult; nee enim nisi per duos conceptus distini sobiective possimus concipere ipsum quod existens, & ipsam existentiam qua existit,ipsum quod intelligens, di ipsam intellectionem qua intelligit, ipsum quod volens,& ipsam volitionem qua vult,
semper cum dii inctione, Et compositione rati nis , di per modum cuiusdam concreti ex quo, Aequod, nunquam autem per modum unius simplicis obiecti ut quo quod absque distinctione, de
compostione rationis obiectiva.
9 Ex qua doctrina, quam ideo dissum rotuli , quia genuina D.Thom.& valde notantiad eplicam ex mm. 6. distinguo maiorem: Potest concipi a nobis intellectio divina vi per se subsistens ex parte rei signiticatae, δέ conceptae, affirmando nempe ipsam esse per se subsistentem insentu reali. dc a parte rei concedo: Vt per se su sistens ex modo nobis connaturali concipiundi ipsam nego maiorem, di minorem in eodem se
su;quia in pratenti non disputamus de constit livo naturae divinae prout ipla realiter est in se, di Protat a Deo , vel a beatis cognoscitur , sed de coastitutivo illiuς secundum modum imperfectu,
quo a nobis concipitur, Bd apprehenditur connaiaturaliter in statu praesentis vita, ut 1 aepe praenota vimus.& est l. i per valde advertaendum, hoc autem lenia loquendo, non pollamus intelligere, nec con ipere, nec nominare intellectionem divinam ut per se sublistentem sed solum ut actam. vel actualitatem Dei subiistentis, cum illo facie
tis concrctionem, δέ compositionem , unde etiam
falsuin est, quod illam concipiamus Vt quo, quod in linea intellectiva cum omnimoda simpliacitate ex modo concipiendi; solum enim concupimus illam ut vhimuin quo natura divina intelli agit, εἰ ipsa ia naturam divinam ut quo radicate, Beprimum cum distinctione, & compositione, Si potentialitate unius ad aliud ex nostro modo co-cipiendi. nec habemus alium modum concipis di ipsam,licet ex parte rei conceptae bene cogniscamus ita non te habere in se, dc a parte rei, sed
re ipsa esse simplicissimain, actum purum, dc petse subiistentem.
bat contra ipsos adversarios in hac parte, quia probat, quod volitio actualis, sapientia, bonitas. Et quaelibet alia is alitas Dei sit constitutivum natum divinae , 8e non attributum illius, quia si intellectio polsit a nobis concipi ut per se subsistens, pariter volitio, pariter sapientia pariter bonitas, quia re ipsa sunt per se subsistentes , non minus , quam actualis intellectio Dei: Si ergo concipiuntur ut per se subsistentes, nihil prius
possimi praesupponere nec naturam divinam constitutam, nec esse attributa illius , quia subsistens per se, ut tale, est quod ut quod, de non quo ali cuius naturae, vel essentiae , vel positive suum , de
non alterius natura p vie constitutet, estque comm essentiam subsistentis ut subsistentis esse proprietatem , vel attributum alterius praevie constututi: Ergo si propterea intellectionem ac talem ut per se subsistentem ponunt esse conititutivum naturq divinae, pariter debent ponere pro eius constitutivo amialem volitionem, sapientiam, Ecbonitatem , de omnem divinam persectionem ut per se subsistentem, quia ut per se subsistens quaelibet divina persectio , minime supponit naturam constitutam, cuius sit per stio. aut attributum,
ut per se patet, sed est Erinalissime ipsa natura divina, immo de ipse Deus, non autem Dei attributum, aut persectio. Uel ergo constituenda est
156쪽
sime'. VII. In quo consistat essentia metaphysica Dei' r
natura divina metaphysice omni divina perfectio. aevi per se subsistenti, quod negant Authores, contra quos disputamus,vel non est constituerula intellec tione cinuali ut per se subsistenti.
H Vnde si arguas: Intellectio divina vi per se
suisens no supponit naturam divina nec Deum metaphysice constitutum & consequenter non est
attributum illius,quia alias supponeret ipsam, vel ipsim ut in potentiar Ergo est costitutivum illius. Respondendum est.primo instando in aetasi volitione,& in qualibet alia perrectione .divina. Se cundo distinguendo antecedens Intellectio divinavi per se subsistens ex nostro modo concipiendi, nugo suppositum, nempe quod talis sit ex nostro inodo concipicndisintellecti divina vi per se subsistens ex parte rei significatς, ut inherens tamen ex nostro modo concipiendi, subdistinguo: Non
suponit naturam divinam necDeum metaphysicucoulliturum prioritati reali, & ex parte rei con-C Ptae .concedo antecedens: Priorkate rationis, &Ex nostro modo concipiendi cum fundamento in
re, ego antecedens,& eodem modo concedo,vel
nego quod sit attributum illius; & similiter concedo quod in sensu reati, di prout est a parte rei natura divina constiruitur per actualem intelia lectionem,imis,& per omnem divinam periucti nem, sed in hoc lania non loquimur. Vitie inua
s i Obijciunt tertio:Natura divina constitui. rQrmaliter per id quodUerbum divinum accipit ex vi sitae processionis a Patre; quia ex vi suae
Processionis accipit a Patre naturam Patris,alias
non evad*et Filius naturalis Patris:Sed ex vi suae processionis accipit a Patre ipsum intelligere purissimum, di actualissimum: Ergo per illud constituitur natura divina. Probatur minor, quia Verbum, ut Verbum,sormaliter consistit in ipis intelligi, quia est is aliter terminus intellectimnis : Ergo ex vi suae processionis accipit ipsam achilalem intellectionem. Confirmatur, quia Div. Thom. insta quas. 27. artis. a. probat procesisionem Verbi divini esse generationem , quia in Deo idem est elle, & intelligere, & quia per princcisionςm communicatur formaliter in ligere, M iaco communicatur etiam formaliter esse, seu esse ratia divina, & divina natura .ex :o demum infert talem processionem esse generatione
Sca haec ratio esset nulla , si essentia diuina so- Iam identice , & realiter esset intellectio Dei, &nora consisteret formaliter in ipsa intellectione: Eruo in illa consistit. Probatur minor, quia aliasi ea .lcm ratione probari posset, processionem Spuricris Sancti etiam esse generationem . Mutilem velle Dei ex quo procedit Spiritus Sanctus etiam est maliter essentia divina r Ergo si intellectio Dei soletio realiter esset essentia divina. nulla esset dis. Paritas inter processionem per intelligere, & pervclic , ut ςx vi unius cOmni esca tu, tilentia G. v na, secus ex vi alter usi Ergo nec esset dispari
tas cur una prae alia, esset generatio.
a Respondeo, dili inguendo maiorem: Mintura divina constituitur per id quod Verbum diavinum primario accipit a Patre ex vi processio inis. concedo maiorem : Per id, quod secundario accipit, nego maiorem, & distinguo minorem:Ex vi processionis accipit a Patre primario suum intelligere purissimum , nego : Secundario,& veluti attributum, concedo minorem. Ad cuius Pr
tiam; tum.quia si aliquid probaretur, solum pro baretur,quod Verbum, xet Verbum per se primo acciperet intelligi passive,& terminativo,no vero, uiod acciperet ipsum intelligere, vel intellecti nem activam; sicut accipit generari,non fienerare. Quod si dicat in Deo idem esse etiam ratione nostia intelligi & intelligere.& intelligi constitui per ipsum intelligere. In primis hoc falsum est , tum
quia omnibuq divinis persectionibuς covenit soria maliter intelligi non tamen omnibus convenit ii
telligere. Tum, quia intelligi proprium Verbi est
intelligi notionale, nempe pernaodu termini producti per ipsam intelli re activum producti via; intelligi autem hoe modo, & intelligere productivii non sunt idem re de ratione inDeo,imo disia
ferunt realitcr,& opponuntur relativc, ut explica.
bimus suo lodo. Deinde dato, quod intelligi Uetas bi sit idein adhuc per rationem cum intellugere,nego quodUerbum divinum ex vi processi Dis primario accipiat nec intelligi nec intelligere. sed primario accipit naturam. & quidditatem co-teirram in specie impresta quae est principium Vmbi; aula Verbum ex vi suae processionis est cxpretita simili nido non intelleetionis, ex qua procedit,
sed obiecti, seu naturae intellectae praecontentae in specie inipressa, unde illam naturam, & essentiam primario P cipit ex vi processionis a Patre; quia vero illa natura est intellectiva . intellectus, de intellectio , ex consequenti, & secundario accipit etiam intellectum, bd intellectionem, tam quam attributa naturae , quam per se primo a cipit.
si Ad confirmationem qui istis Thomitas
exercet, distinguo maiorem:Probat Daho. pr cessionem Verbi divini, potius quam processio i in Verbi nostri , seu creati, esse generationem. quia in Deo idem est esse, & intelligere, concedo maiorem:Processionem Verbi divini potius, qui processionem Spiritus Sancti, nego maiorem quoad primam partem, di item nego secundam absolute,quia D.Tho. nunquam dixit nec proba vit, quia per processionem communicatur formi. Eser intelligere, sed hoc est commentum contra riorum obscurans potius, quam explicans Div. Thom.rationem. Deinde nego minorem in sensu concesso. Ad cuius probationem, nego supposituantecedentis,quod nempe D. Thoua. ea ratione.
157쪽
E 3 8 mact. de Deo υno. Disp. II. de existenti essentia Dei.
nempe, quia in Deo es idem esse, ct intelligere,
Probaverit processionem Verbi,potius quam pr cestionem Spiritu Sancti, esse genenationem, imo artis. q. ubi expresse agit de differentia unius processionis ab alia,expresae ait ad I Dicendum,
quod quidquid est in dminis es unum eum dioiana natura, Unde ex parte huius unitatis non potest aut propria ratio bulas praeessionis , vis
illius, secundum quam Una di tinguatur ab alia: Ergo est expresse contra D.Tlaom. velle probare, ut conorij volunt, differentiam processionis uerbi,a picessione Spiritus Sandit,ut una sit generatio, secus alia,quia m Deo intelligere est idem cum natura divina,non tamen velle. Ex quo iam -Tuit totum argumentum, quod in hoc falsa sula positione fundatur.3 Uerumtamen ut mensD. Thom. patens
fiat Se vitetur confiitio, qua communiter exponi
tur, notandum est, duas posse valde dii linctas excitari quaestiones circa processionem Verbi divini. Prima est, cur in divinis processio Verbi sit perfecte,& proprie Feneratio,potius quam in nobis aut in Angelis, in quibus est etiam productio Verbi per intellectum, quin tamen sit proprie generatio. Secunda est, cur ex duabus processionibus divinis una per intellectum, alia per voluntatem , illa prae ista sit generatio. Igitur,primae satis. sacit D Tliom. in artis. et .via inquirit,utrum alia
qua processio in divinis generatio diei possit. Et
respondet assirmative in corpor. nempe, quod processio Verbi in divinis habet rationem generationis prout generatio dicitur proprie de vi--tibus, & definitur origo viventis a vivente, apinicipio coniuncto, in nimistudinem eiusdem
naturae. Quod procedat ut vivens a vivente, pro
bat, his verbis: Pro die enim per modum intelligibilis actionst, quae es operatio υita. Quod a tem sit a principio coniuncto, suppontia ex artio. anteced. his verbis: Et a principio coniuncto, GD a dictam est' Quia nempe procedit per intellectam Deo coniunctissimum. Quod autem procedat in similitudinem eiusdem naturae, sive in similituditaena naturalem, probat his verbis: Et δε- eundum rationem militudinis quia conceptio imtellectus es militudo rei intellectae, er in eadem natura existens. ad distinctionem nempe conceptionis , seu Verbi nostri, quod licet sit similia
tuta rei intellectae, nempe interitionalis, non tamen est existens in eadem natura, sicut Verbum
divinum: Quod autem Verbum divinum At LIitudo rei intellectae in eadem natura exissem,
probat his verbis: Quia in Deo idem est intelli re,e esse. in ili sic argueret: Inquocumque est idem realiter esse, ta intelligere , est idem realiteresse, de intelligi: Sed Verbum consistit in intelligit Ergo inquocumque est idem realiter essen intelia 'ligere, eli etiam idem traliter esse suum, & esse
essen intelligere, est etiam ide realiter esse suum.& esse fui Uerbi: Ergo Verbum eius habet idem
realiter eme ac Deus: Ergo cst in eadem natura
existens, & 1absistens. Ecce quomodo ex identiatate solum reali inter esse,'& intelligere De batur legitime quod Verbum Dei non fit LMm similitudo intelligibilis, & accidentalis realiter ductincta a re intellecta. sicut in nobis, qua de cauta
in nobis non est genitum, nec natum, nec Filius;
sed quod sit similitudo substantialis subsistens in
eadem realiter natura rei intellectae,quae Deus est.
λει ideo sit ploprie genitum , natum, & Filius, ad distinctionem Verbi nostri,quod non existit, nec subsistit in eadem realiter natura Tei intellecta. Explicatur amplius hic discursus D. om. sic: In Deo est idem realiter en , & intelligere seu esse Deum, & esse intelligentem: Ergo in eo est elinmidem realiter esse, & intelligi, seu esse Deum, Beesse intellectam a se ipla: Sed Verbum consistit in intelligi, seu in esse intellecto a Ergo in Deo est idem realiter esse Deum , & esse Verbum sat i sius: Ergo Uerbum Dei non est sola similitudo accidentalis, & pure intelligibilis ipsius Dei, re liter distincta ab ipso Deo intellecto , sicut ioeno bis, aut in Angelis,&in qualibet creatura; sed
est similitudo realiter eadem cum ipso Deo, di consequenter substantialis, & naturalis, & in ea dem natura subsistens. Et hic est discu us, quem concise expressit D.Thom. illis solis verbi in Him eadem natura exsens, quia m Deo idem es esse, ct intelligere: Non ergo opus est recurrere ad identitatem rationis inter esse, & intellia 'gere, nec ad hoc quod intelligere . constit tivum naturae divinae, nec hic suit'sensus Diri
'ues Et hoe ipsum con matur ex eodem D. Thom. 4.eontri M. p. I .ubi pari modo probat quod impulsus, vel amor ex divina voluntate praecedens non sit accidentalis , sicut in nobis. sed substantialis, & in eadem natura subsistens, ac per consequens verus Deus,sicut id ipsum probat de divino Verbo. Sic enim ait: Amare quodam velle es , velle autem Dei es eius esse distitur is voluntate sua esse per modum amoris non est esse accidualefient in nobis, sed essentiale vade Oportet , quod Deus secundum quod oonsideratur in volumiate sua exsens in amatum, sis vere, crsulstantialiter Deus. Rogo ergo a contrari S, an
hic probatio illa, quia velle Dei es ei tu esse intelligatur de identitate rationis ita ut velle lit constitutivum metaphysicum essentiae divinae an de sola identitate reali Respondent, quod de solas identitate reali: Ergo pariter cum D.Thom. pr bat quod esse per modum Verbi in suo intellectu non est esse acciuentale sicut in nobis. sed substantiale N ideo quod sui Verbum, seu Deus intellectus in suo intellectu, eit subsistens in e iam nazura, vereque, di subitantialiter Deus . de
158쪽
ssuas . VII. In quo consistat essentia metaphsica Dei
non istum intelligibiliter,sicut Verbum nostrum, quia intelli re Dei est enu esse, potest & debet
intelligi, iura est eius esse per identitatem realem, non autem a Baiori per fidentitatem rationis veconii ituens metaphysice essentiam Dei. Urgetur exsolutione ad a.in artis. a. quae 27. citata,vbi sic ait: Disendum, quod intelligere in nobis non
est i asus ritia intellectus, de Verbum,quod
fretinaram intelligibilem operationem proredit in nobis, uon es ei dem natura cum eo,a quo procedit, unde non proprie, ct complete. competitsski rario generatianis. Sed intelligere dioinum estia subsanna intelFgentis,uiae Verbia procens Procedit,iso Urim naturae sub Hemaer propter hoc proprie dicisse genitus, edi Filius. Ex quibus
sic arguitum Cum probat quod in nobis Verbum Monesi eiusdem naturi cum eo,a quo procedit,&Consequenter nec proprie genitum, quia in nobis
intelligere non es istis Dosaritia intelligentis,
non intelligitur, μia non est per rationem, ediconstitutive, sed quia nan es relauiter: Ergo pariter cum proba. quod in Deo Verbum est eius- dein naturae subsistens, quia in os intelligere est
Osubstantia intelligentis, non intelligitur quia est consstutive per rationem, sed γia es re
uter. Patiit consequentia, tum quia contrari
rum eadem est ratio; tum quia pes esse realiter, uel non esse realiter substantiam ipsam intelligentis salaatur sussicientissime disserentia unius Ue bi ab alio, non vero per esse, vel non esse liter, di constitutive per rationem. . 36 Secundae quaestioni, satisiscit D. Thom. Nic. q. ubi tenet, quod sola processio per inte lectum in divinis potest dici generatio , non autem processio amoris, seu per voluntatem; & rationem assignat, quia processe, quae attenditur fecundum rationem intrigestus, est se Eum rationem mssitudinis , quia intesiectus sui praemicstrat At in actu, per Me quod res msessu es in inteluctuseundum suam militudinem: Et in
tantum pote habere rationem generationis, quia omne generans generatfibi mile. Praeesto aurem,quae attenditur secundum rationem volunt tisinon consideratu reuiaram rationem militudinis, sed magis securidum rationem misensis aer impellentis, quia sui praemisseratin voluntas non
fit in actu per Me,quod aliqua militudo veluti se in volun te,sed per Me quod voluntas habet
tiariiam inclinationem in rem volitam. Et Maeo quod procedit m divinis per modum amoris, non
procedit ut genitum, ves ut Bus,sed magis procedit in Spiritus, quo nomine quaedam vitalis mula, ct impulso designatur, prout aliquis ex amore dieitur moveri, wI impelli ad aliquid D eiendum. En igitur, ubi minime probat disserentiam unius processionis ab alia, quia in Deo sit Idem esse, & intelligere, secus vero esse, di velle, imo expresie ait ad I. ex hoc ara esse accipiemdam propriam rationem huius processionis, vel illius, quia quidquid est in Deo est unum cum divina natura ; sed solum quia intellectus en
propria ratione est assimilativus, non vero voluntas: Ergo mani seste falluntur PIL Salmantic. de Mag. Gonet, cum alijs nobilissimis Thomistis, qui volunt ex illo primo probare disserentiam
unius processionis ab alia , confundentes potius, quam exponentes mentem D. Thom. & primam quaestionem cum hac secunda.
1 Sed dices: Propria ratio processionis Verbi divini ut sit generatio debet summi quia ex
vi processionis accipit eandem naturam Patris
non solum in esse intellecto , sed in esse naturali Sed hoc probari non potest , nisi quia esse inteiri lectum in mo sit is alissime per rationem ipsum esse naturale , seu ipsa natura divina,non auritem quia sit per solam realem identitatem , quia alias non ex vi processionis fio aliter, sed ληlum ex vi identitatis realis acciperet esse naturesestu ipsam naturam divinam: EUO. . Respondeo, concesi, maiori, negando mianorem. Et ad causalem dico, quod Verbum diri vinum accipit esse naturale Dei per solam identiritatem realem cum esse intellecto, seu cum eta Verbi ut Verbi , quia in Uerbo divino 1olum re liter, & non per rationem , sunt idem esse intesqlectum, & esse naturale, esse Verbum, & esse F liuin,ut suo loco dice ius; hoc tamen non tolliuquod etiam accipiat ex vi talis processionis BD
maliter esse naturale,seu esse verum Deum,& noni
pure intellectum, sicut in nostro Verbo; & tati est,quia ipsa identitas realis Verbi divini cum esset naturali competit Ipsi ex vi processionis formali ter,non quia praecis sit per intellectum, sed quia est per intellectum, ius intelligere est realiter i
sum esse naturale, seu ipsa substantia intelligentisil& de ratione talis intellectus est comunicare Ue ibo suo esse intellectum, seu intentionale, quod in etiam realiter ipsum esse naturale eu ipsa substa tia rei intellectae; nam sicut ab intellech cuius inqtelligere sit realiter distinctum ab esse naturali inqtelligentis, per se, di ex vi processionis procedierimum, cuius esse intentionale , seu intellectit sit realiter distinistum ab esse naturali rei intelle' elae , ita ex intellesta, cuius intelligere est idem realiter cum esse naturali intelligentis,per se & ex vi processionis procedit Verbum, cuius esse in tellectam sit idem realiter cum esse naturali rei intellectae, & ideo procedit per se non solum ut Deus inrellectus, sed per se ctiam ex vi processiorinis ut realiter Deus verus, & naturalis ,& conisiquenter ut Filius. Haec dixerim obiter, licet spe qctantia magis ad tractatum de Deo trino,ubi magis exprosesso deelarabitur mens D. Thom. morido autem ista sufficiant ad vitandam confusio nem in praesenti quaestione , qua plerique laborant.
159쪽
I o Tracf. de Deo et . Disp. II. de essent. . exi flentia Dei.
I p sed eostituitur,vel consimi in
ratione emu per essentiam ,sea in ratione ad ius puri in linea entis, vel in rasisne substantiae immaterialissim se a tria triformalis me sunt, era ticant. Exmicatur primo conclutio, ut pol ea probetur. Igitur nomine entis per essentiam intestigo ens, cuius essentia sit suum esse, & existere, sive ipsam esse per se subsistens per omnimodam realem identitatem, de limplicitatem , ad dillinctionementis creati, in quo essentia realiter diastinguitur asio esse, estque realiter compositum ex estentia de esse, cllaque illius non est per se su sistens, sed receptum in estentia, di per participationem illi conveniens. Nomine vero victus puriis linea entis idem omnino intelligitur, quia intelligitur ea quod nulla ex parte eli in potentia, nec ad actum primum de linea entis . qui solet esse furma substantialis, quia non constat materix, quae sola est in potentia ad talem achin primum a nec ad actum ultimum essendi , icii ad ipsum esse, per modum quo forina substantialis,
adhuc per 1e subsiliens, & irrecepta, ut sunt Angeli, est in potentia ad suum esse; 1M identificat mnino totam lineam entis sque ulla compoliatione, vel potentialitate, a primo subiecto essendi sque ad ultimum actum essendi idi est quod es, aquo est, de imum esse, per Omuimodam re lem identitatem, de simplicitalcm. Nomine vero Substantia immateriali imae .seu spiritualis Ua,idem etiam intelligitur,quia nomine substan-
uiae intelligitur ens per se, nomine vero immat Atriadisia ae intelligitur idcm ac cxcludens non dolum materiam phylicam, sed etiam metaphyminam, qui coni illit in potentialitate ad esse, unde adem omnino significat substantia sic immateri -lissima, ac ens, quod sit actus purus absque om--ni potentialitate , tam physica, quam metaphysica in linea entis. Constat ergo,quod illa tria idem Omnino significant in Deo ita ut quodlibet explicetur per aliud, di ideo si in uno sita sit Hrinaliter - essentia metaphysica Dei, etiam in alio; nec enim inter illa tria potest esse dissidium ut essentia divina consistat in uno, 8c non in alio. siquidem terminis explicatis idem socinaliter, de per rationem: est unum ac aliud.
3 9 Hoc supposito . conclusio selicta est
communior inter Thomistas, expresseque illam tenent Capreolus is r. dsi I. I s. quasi. r. artio. a. ad . quaest. a. artis. r. sin. ad duo Ultima arg. θ' di s. quaest. I. artis. I. M I. -z. Aureoli, Alvarer rem. de Auxiliis disp. iro.
ubi expresse ait: Habere esse per essentiam, e Use ipsum ens par essentiam praebabens in se. quid. vi pertinet ad ration- entis es propria quid. ditas, ct essentia Dei Henndum nostrum modum eonripiendi. M IHephonsus Micivic t m praesens.
qui num.76. pro ea refert M. Corneto, Curiel, Aramo, Coquetium, Sylvestrum , Bdephonium Baptista, Cayetanum,Ferrarum, Andraeam a Cru ce, Ledesinam, Villegam, Granadum Mag. Syuvium, de atris. Et ex ordine methodico quem ob servat Div.Thom. agendo de Deo , de eius persectionibus , di scientifice probando unas per alias , etticacissimum pro illa sententia simitur
6o Probatur ergo conclusio primo: Quia illud est constirutivum metapliylicum essentiae duvinae,seu ex nostro modo concipiendi,quo primo Deus intelligitur a nobis ut dili incrus ab omni non Deo: Sed hoc primum, seu quo primo Deus intelligitur distinetus ab omni non Deo est ratioentis per esentiam, sive actus piri in linea entis, vel substantie immaterialissimae r Ergo Per hanc rationem constituitur metaphysice essentia divinae. Maior patet, tum quia uni crsaliter essentia cuiuslibet rei costituitur metaphysice per id quod primo in illa re intelligitur illam dili inguens a caeteris, seu ab omni non ipsa, de in hoc sensu im quirimus constitutivum essentis divini Tum quia constitutivum. de primum distinctivum sunt omnino idem. Minor vero probatur primo ex Div. Thom. qui in toto discursu primae partis demon-srat a priori omnes Dei persectiones , quia Deus
f ipsum esse per essuntiam, & hie sistit semperi
eum autem habere esse per essentiam ex nulla
alia ratione priori ostendit, sed id semper supponit ut primum in Deo ex nostro modo concipi
di : Sed peresse per essentiam distinguitur Deus
ab omni non Deo: Ergo primum, quo Deus m-telligitur distinctiis ab omni non Deo. est ratioentis per essentiam , de idem dic de ratione actus puri in linea entis, vel substantiae immaterialita-mq. Maior patet recolet do processim D.Tlaom. supra expensum num. I s. Confimaturi Essentia
metaphysica cuiuslibet substantiae. vel entis eii primum principium,per quod , de ex quo omnes illius proprietates , vel perlectiones propriae demonstrantur a priori: Sed in Deo ratio retis Per essentiam est primum principium per quod, dc ex quo D. om.a priori demonstrat deDeo omnes persectiones ipsi proprias , vel omnia ipsius attributa:Ergo ratio eritis per essentiam est in qua sita est essentia metaphysica Dei, seu ex nostro modo concipiendi. Minor paret, tum ex discursu Div. Thom. supra expenso; tum ex lib. eontra Gent. de alijs eius operibus, in quibus semper probat Uci persectiones a priori,vel mediate, vel immediate, quia Deus est suum esse per incnsam, de nulla est persectio divina,quam ex isto piencisio non ostem
dat,ut versatis in eius linione constabit manife- .ste; Deum autem ine ens per essentiam nunqtia n
160쪽
ς- 'VII. In quo consistat estentia metaphysica Dei es' T E
a moti ostendit: Ergo Deum esse per Ghnclamuli primum principium ex quo a priori demo strantur omnes Dei persectiones. Quod & nos ipsi in metaphysica satis ostendimus. 3c etiam
in diicursu huius speris monstrare conabimur. δοι Dices primo, constitutivum essentiae divinς non esse id quo solum distere Deus ab omni, non Deo, sed quo etiam diisere eius essentia a caeteris pericetionibus divinis, de attributis qui non
sunt essentia eius metaphysica. Licet autem per rationem entis per essentiam primo dii rat Deus ab omni non Deo, seu a creaturis non tamen per hanc rationem dii Κα ab attributis. quia quod libet attributum etiam estens per essentiam , siquidem ratio entis per essentiam est transcendens
om nia Dei attributa, di perscctiones, imo N reis lationes, de similiter ratio actus puri, de substantit materialis.. 62 Sed contra est, quia de ratione constituativi metaphysici cuili1vis rei solum est quod sit id quo primo res diiseri ab omni non ipsa , nec aliud ponitur communiter in definitione constutuli metaphysici; & merito, quia per hoc praecise ditiari constitutivum ipsum metaphvsicut D. & es sentia ipla inetaphylica a cmeris rei pradicatis; Nae non sunt, quo primo , scd quo secundariodiiseri res ab omni non ipsa Sed per vos ratio ei tis per essentiam est qua Deus primo diisere ab omni non Deo:Εrgo haec ratio est quaDeus constituitur in sua essentia metaphylica. de qua eius essentia diisere etiam a cineris praedicatis Dei quae nori sunt,quibus primo Deus diffire ab omni non Deo. sed quibus secundarica ditari. Explicatndi Essentia metaphysica rei, sive eius metaphysicum constitutivum tum dobet diiserre a caeteris ipsus rei pradicatis in eo, quod essentia, Sc eius meta- Physici in constitutivum est quod primo intelligutur in re illam distinguens a caeteris alia vero prae dicata iiis sunt quod primo intelligitur in re illam distinguens a caeteris, sed quod secundo, de ex conseqtienti illam distinguit a caeteris: Scit pcr rationem entis per essentiam dilist hoc pacto esis itia divina a caeteres ipsius Dei praedicatis siquidem QIa ratio entis per essentiam est qui primo intripethur in Deo ipsum distinguens . cmeris,al ia praedicata talia non sunt, sed intelliguntur in Deo secundario, de ex consequenti ad rationem eritis per essentiam, siquidem ex illo a priori cleniori strantur, ut ostensum manet: Ergo.
6 r Contra secundo , quia inepte investig tiar constitutivum alienius rei investigando, quid fit quo essentia eius dissere a caeteris eiuslem rei praedicatis: Ergo selum rem investigatur quaerendo, quid sit quo res primo disseri ab omni non ipsar Sed hoc in Deo est ratio entis per cia
seritiam: Ergo haec ratio est eius constitutivum rei te investigamin.Probo antecedens,primo quia
qui Ruis investigat, quo essentix metaphysica dus ingratura ineris eius lem rei praedicati de tiam supponere, quxnam sunt caetcra rei praedicata piner es lentiam , de consequenter, quaenam
praedicata non sunt ipla Mentia metaphylica rei, inam si hoc non supponat non poterit investigare, in quo estentia ab eis disserat, cum nesciat, quaenam sint illa praedicata: Sed non recte investig tur essentia metaphylica rei, seu eius constitutivu, iupponendo quaenam sint praedicata non constitutiva, sea quq non simi ipsa essentia rei, quia hoc ipsima est investigandum , de non supponendum,
siquidem investigandum est cx p dicatis ipsius
rei, quodnam sit,& quodnam non sit cilentia me taphylica eius, Sc sciri nequit, quaenam praedicata. non sint essentia metaphysica rei, antequam sciatur in quo praedicato ipsui 'ita sit eius citentia
metaphysica: Ergo. Explicatur, quia in quocum que praedicato ponatur essentia metaphysica rei sequitur ex consequenti, di necessario quod in illo
ditserat a caeteris, quia stipponunus praedicata illa esse diversa, de consequenter quodlibet per se dis sert a caeteris, unde quodcumque ex illis sit essen tia, in illo essentia distinguetur a caeteris: Sed non recte inplicatur, nec investigatur essentia per id quod de necessitate conveniet cuilibet predicato si in illo essentia collocatur; quia hoc pacto is esset in quolibet praedicato rei pro arbitrio coli care essentiam rei r Ergo. Explicatur amplius , declaritatis gratia contraititui laec doctanar Inquo cumque enim praedicato quis vellit ponere essentiam divinam.facile in illo inVeniet distingui es sentiam divinam a caeteris; nam ii vellit colloca re ellentiam divinam in Dei sapientia, sane inii illo differt essentia divina a caeteris, quia caeteras praedicata non sunt praedicatuna sapientis; si vellie eam locare in Dei immensitate, similiter, quia
caetera praedicata, non lunt mainensitas, de simitu
ter de alijs, fioc enim quod est diiserre a caeteris praedicatis non est peculiare huius vel illius , necessentis. ωὰ commuae cuilibet praedicato divinor Ergo per dii serre a caeteris praedicatis ineptissime investigatur, quodnani fit constitutivum peculiarire essentis divinς. Dices sorsam, te non investigare cousti tutivum essentit divinu per differre a caeteris qui buslibet praedicatis ipsi A Dei, sed a caeteris attributis. hoc enim quod est dictae ab attributis est
peculiare essentis, de non caeteriS, quia caetera sunt attributa. Sed contra, quia sic committitur circulus, ic petitio principij, nam supponis quod i vestigandum est,de quaenam praedicata sint in Deo
attributa, Si non essentia, antequam inveneris. quodnam ex illis sit essentia; vel enim scis quaerinam praedicata inDeo sint attributa de non esse
tia, vel id adhuc nescist Scire quidem est impossibije, antequam scias quodnam sit essentia;quod sciri nequit , dum investigatur. Si nescis adhuc,