장음표시 사용
181쪽
126 Respondeo, distinguendo antecedens: Tamen sub conceptu naturae debet constitui per gradum intellectivum formaliter, nego: Per gradum intellectivum in radice , concedo antecedens, Ec nego consequentiam , quia gradus intellectivus in radice est ipsum ei e per laiubsistens , leu ipla ratio substantiae summe imis materialis , & actualis, haec enim est radix cur Deus siti lumme intellectivus: Unde ex quo sub 'conceptu naturae constituatur per gradum into 4ectivum in radice,non sequitur quod non conis stimatur per rationem entis per e cntiam, aut
per esse per se subsistens, sed potius Oppositum.
Ad probationem antecedentis, distinguo anteia cedens Conceptus naturae in Deo disi ii itur a conceptu cistentiet in recto,nego antecedens:Pro obliquo,& connotato, concedo antecedens. Ad cuius primam probationem , concela textu D.
Τhom. distinguo consequens,ut distinxi, quia ex verbis D. Tho. solum sequitur, quod conceptus
naturae explicatur a nobis semper per connot tione operationis, seu conotando operationem,
ex quo contingit aliquando appellate aliqua unius naturae, eo quod videmus ea convenire in aliqua operatione,v.g.ignem, pi rem Olem,Scalia calida dicimus esse unius nature , quia Om-mia calefaciunt; non autem sequitur, quod pro recto natura dissinguatur ullo modo ab essentia, quia ipsa essentia praecise in quantum infert ope rationem, Ac illam connotat,est per sen in recto Natura. Ad secundam dico,quod etiam in crea turis pro tecto non dissert conceptus essentiae, &maturi,sed istum pro connotato, idem enim ipsissimin conceptus obiectivus, in quantum comnotat esse,est essentia;in quantum inseri modum mperandi est natura. Ad tertiam similiter dico, quod conceptus naturae est de linea operativa per modum radicis , non vero formaliter, di similiter conceptus essentiae, qui is aliter est de linea entitativa, radicaliter , & connexive, seu illative est de linea operativa, in quantum In siri modum operandi. Ex quo facile respondein' his in forma.
I et 7 Denique obi etes,quia in praesenti so-
qum inquirimus. de constitutivo naturae divinae ex nostro modo concipiendi:Sed ex nostro m do concipiendi non potest constitui natura divina per identitatem cum existenti nec per i
sum esse per se subsistensi Ergo in sensu quaesti
nis non assignamus constitutivum essentiae divinae. probatar minor . quia ex nostro modo
concipiendi non concipitur essentia divina veidem cum existentia , sed ut distincta , nec extistentia concipitur ut per se sublistens sed ut exiis stentia alterius, nempe Dei, ut vidimus fura m. 6.Sed non potest constitui natura,aut essentia divina ex nostro modo concipiendi per
concipitur: Ergo nec per existentiam ut per se subsilientem,aut ut idem cum essentia, siquidem sic a nobis non concipitur. Confirmarur ; quia loco citato probavimus non constitui essenia
iam divinam per intellectionem ut per se su sistentem , quia licet re ipsa intellectio divina
sit per se subsistens, non tamen sic a nobis concipitur : Sed licet existentia divina sit re ipsa per se subsistens, di ipsa Dei essentia, Montamen sic a nobis concipitur: Ergo per illam
non constituitur ex nostro modo concipiendi.
gando minorem. Ad eius probationem, disti guo maiorem e Ex nostro modo concipiendi non concipitur essentia divina ut idem exercute, di ex parte modi cum existentia, nec existe tia ut per se subsistens, concedo maiorem : Veidem signate , & ex parte rei conceptae , Ne go maiorem; & distinguo minorem : Non potest constitui essentia divina ex nostro modo concipiendi per existentiam aliter sumptam signate , & ex parte rei conceptae , quam prout a nobis concipitur exercite, nego mu rem : Aliter sumptam exercite , di qua itum ad modum concipiendi , concedo munorem, & nego consequentiam, vel illam diastinguo distinctione data. Itaque, dum dicitamus , in praesenti solum agi de constitutivo essentiae divinae ex nostro modo concipiendi. non est sensus, quod solum agitur de ipso modo concipiendi constitutivum, seu de modo concipiendi , quo constituitur ossentia divina. tanquam si essentia divina soliis constitue
da sit per modum , quo exercite a nobis eo cipitur ;alias enim cum a nobis concipiatur vidistmcta per rationem ab existentia , di attributis , & faciens compositionem rationiscum illis, constituenda Hret per diluinctionem, &compolitionem rationis , quod quis dicat S dum ergo est sensus Muod agitur de p dic to reali, signare, & ex parte Dei concepto, uod modo nostro perlacto concipiendi comcipitur ut prima Dei diiserentia, vel ut prima
radix caeterorum . ita ut constitutivum metaphy-scum essentiae divinae debeat este prae arem reale Dei, signate conceptum m ipla , modus tamen quo illud praedicatum concipiatur
a nobis ut constituens , ut prius, ut radic anS,Nut Deo conveniens , non debeat esse realis, NDei prout est in se, quia in Deo realiter, &prout est in se nullum praedicatum est prius, radicans, aut prae alio constituens, aut ab ali)s distinctum ; sed totum hoc debeat elle exercite ex modo nostro concipicndi. Vnde dum inquirimus quodnam sit constitutivuna meta
physicum Dei, seu essentiae divins ex nostro modo concipiendi, senius est, quodnam si praequeatum a nobo signate, N. ex parte Dei cos
182쪽
cuasi II. In quo consistat essentia meis fica Deis 1 η ρ
mtum in Deo, quod a nobis concipitur exe cite ut primo distinguens Deum, seu essentiam diuinam ab omni non Deo. N inserens, exigens, S radicans a priori catera Dei propria praedic ta, vel attributa. ir o Quo supposito , fateor, quod essentia divina non concipitur a nobis exercite, & ex parte modi ut idem cum existentia, sive ut ipti existentia , quia non concipitur essentia, id existentia unico, & simplici conceptu, nec exustentia concipitur ut per se subsistens , nec vequod existens. sed ut abstractam quo existit Deus,& Deus exisens concipitat ut concretum G quod, & ex quo, ex essentia, de esse, modo compositivo, & non simplici; caeterum hoc modo imperfecto , composito, distincto, & concreto, concipimus, & affirmamus signare Deum esse suum esse, de existere; existentiamque Dei esse
per se subsistentem ut quod, de Deum ipsum ; a firmando quidem, de concipiendo signate idenalitatem , simplicitatem , eg subsistentiam ipsius esse in se ipso, sed cum distinctione, impersectioiane, & compositione exercite,& ex nostro modo concipiendi: Et quia hoc modo concipiendi, quod primo concipimus in Deo signate ipsum distinguens ab omni non Deo , est i sum esse suum esse, sive esentiam ipsius esse suain existentiam per se subsistentem, ideo hoc dicimus esse
illius constitutivum metaphysicum ex nostro Im- persecto modo concipiendi. Quomodo autem concilientur concipere in Deo essentiam, & exu sentiam signate ut idem, de exercite ut distincta; existentiam signaes ut per se substentem, & me cite ex parte modi ut existentia in Dei,& in Deo; Deum existentem signate ut quod omnino sitn- Plex, & exercite ex parte modi ut concretum, &compositum ex Deo, & esse, non est difficile explicare , quia intellectus noster ex parte rei signa te conceptae transcendit modum concipiendi, &eum distinctione exercita subiecti, '& praedicati affirmat identitatem utriusque, ut cum inquit Deus est datos, & per modum compositionis affirmat Dei simplicitatem , ut cum inquiti Esen tia Dei, exsentiastini quid omnis implex. Quod quidem explicat Div. Thom. in praesent. quises. I I. an. I a. & nos insta explicabimus. r lo Ex quo ad confirmationem, nego Cavialem , quia num ibi ritato , non probavimus ex illo capite intellectionem non constitu re essentiam divinam, sed solum respondebamus argumento probante , illam constituere, quia concipitur 1 nobis per se subsistens; cuius malione explicavimus, quod ex modo concipiendi non concipitur vllum Dei praedicatum a nobis ut per se subsistens, nec etiam ipsum esse aut Existentia, bene vero ex parte rei significatae. Nunc autem assignamus mani am disparitatem, quia licet ex parte rei si dicatae non sciatum existentia divina, sed etiam divina Intelleactio concipiatur a nobis signate ut per se subsi- stens, prires tamen existentia divina, sive divianum esse concipitur signate ut per se subsistens. quam intellectio, di quam quaelibet alia Dei peria sectio , prius inquam ex nostro modo concipienudi, & ideo essentia divina constituitur per exi stentiam viper se subsistentem signate, non v-mper intellectionem vi per se subsisterarem. Et item quia Deus, & eius essentia non potest conacipi di: entialiter ab omni non Deo, nisi co cipiatur ut suum esse per se subsistens; potest tamen intelligi sie primo diiserentialiter antequam intelligatur ut suum intelligere per se subsistens-Et hae de hae quaestione satis prolixa.
QUAESTIO VIII. UTRUM DEUS s IT SUMMA
x stro captu explicavimus, eamque in hoc silain esse diximus, quod Deus sit achis purus in essendo, hoc est, non recipiens, nec participans, nec habens esse, sed ipsum esse per se subsistens, sequitur plane quod hoc sit primum principium totius I heologiae, ex quo a prior caeteri Dei persectiones, attributa , dc quali pasa sones demonstrari, aut probari debeant, quia In qualibet scientia essentia sui obiecti primarij est primum p incipium omnium demonstrationum,& concli sionum. Onod quidem stricte obsere tuin video in Angelico Doctore, nam in tota sua Theologia, presertim ubi de divinis agit perseiactionibus . 8e attributis, omnes suas conclusi nes semper resolvit ad hoc principium , quod Deus est suum esse, seu quod est ipsum esse per se subsistens. Cui morem gerentes, in primis ex hoc principio inserimus Dei simplicitatem; nam verecta D. Thom. in praesent. PM'. I. artic. 7. ad I n. corpor. ait: Cum Deus t i Horma, vel p tius ipsum esse, nullo modo composecus esse po
a Verumtamen, quia est multiplex genus eompositionis , nempe compositio integralis, seu quantitativa partium, quae est propria coris poris ; compositio essentialis physica ex materia, e sorma; compositio ex natura, re suppositoreompositio ex essentia, de esse ἔ compositio ex genere & disserentia; compositio ex subiecto, &accidcntibus, propterea Div. Thom. sigillatim omnes has compositiones a Deo relegat diver sis artieulis, ut inde omnimodam Dei sim plicitatem ostendat. Cum eo igitur.
183쪽
T act.de Deo uno. Disp. II. de essent. F existentia Dei.
Ico primo: Deus non es torpus, Ae: I proinde me eomposituu quantita- RV, aut integraliter. Oppositum tenuere in primis illi Philosophi naturales , qui non ponebant alia rerum prima principia, nisi causes materiales , seu elementa, ut ignem, aquam, & alia prima corpora; nec aliam causam moventem, ni
si litem, aut amicitiam horum corporum; Zζhaec corpora vocabant Deos, vel aiebant Deum esse compositum ex quatuor elementis de amicitia ; quo inuebant, esse corpus coelelle , in quo nulla est contrarietas. Dcinde Gentilcs, qui ipsa elementa mundi,& virtutes in eis exiitcntes, Deos appellarunt, ut Solem, Lutum,ignem,aquam, . qui ocasionem sumpsere ex pistatis Philosophorum erroribus. Tertio etiam in hoc delirarunt Iudaei simplices, Tertulianus, Vadiani. 8c Antro- pomorphitae haeretici, qui Dcum corporalibus lineamentis figurinant. Demum Manichaei, qui
qumdam infinitam lucis substantiam per infinutum spatium distentam Deum existimabant. Sic
sio fuit, quod de clivinis cogitantes, ad imagin tionem deducebantur, per quam non poteliaccipi nili corporis similitudo. Verum notari dobet , quod Audius, a quo Audiam, vel Vadiani circa ann. Domini 27. Orti sunt, ab aliquibus immunis censetur ab eo errore, eo quod Epiphanius . .eres γα solum ait, quod in talem errorem incidisse nonnullis visus est,eo, quod Dei imaginem,ad quam conditus est homo,in corpore sitain esse defenderet; de quia ipse Epiphanius, ait, Audium Catholica sensi illade SS.Trinitate De Tertuliano etiam audiri meretur Augullinus, qui lib. de Haeresib. Tap. 86. sic de ipso fatur: Potuit propterea putari, mr pus Deum direre, quia non es nihil, non es innanitas , non est eorporis, vel animae qualitas, sed obique totus, ct per locorum Dacia nutu partitus, in sua tamen natura, adque 'bstantia
imminabiliter permanens. Vbi saltem lub dubio restiquit, an tantus vir in lano sensu loquutus fuerit, dicendo, Deum esse corpus, prout corpus opponitur nihilo, innanitati, qualitati, dic. non Vero prout Oponhur limplici, de indivisibili sub stantiae. Antei pomorphitae autem sic dicti ab Antropos, quod Graece hominem significat, lemispbae, quod figuram, eo quod Deum humanae figurς fingebant, exorti sivit circa ann. Chriis. 'Do. pa AEgyptum, de quibus Sommenus m-IAria me, seb. 8. tap. I I. ait: Huius autem semientiae plurimi erant ex Monachis, qui prae plisitate , sine examme, Scripturam Sacram acine piebant , ct in ea Dei oculos, faciem , manus, ct quaeumque alia huiusmodi audire eam era rant. His prunais sis.s Conclutio, seu assertio posita In primis est de fide ex illo Ioan. . Spiritus es Deus , ct eos
qui eum adorant , Inspiritu , ct veritate oportet adorare. Ex illo I. ad Timoth. I. Regio
lorum immortali, ct imi ili sui GO. Ea ex illo ad Itom. r. Ino Uiliami per ea quae facta sunt.
intellecta e spieitintur; quae enim non visu , sed intellectit conspiciuntur, in corporea simi, ut ait D. Thom. 6 Deinde ostenditur rationibus D. Hom. Primo, quia nullum corpus movet immotum, ut patet experientia per singula , napi corpus quietum nihil omnino movet: Sed Deus eli priinum
movens immotum, ut supra ostissum manet: Erisgo non est corpus. Secundo quia Primum ens essentialiter est ens in altu, de repugnat este in potentia, quali si esset in potentia reduceretur adactum ab alio priori in acta, dc iam non esset primum enu: Sed corpus essentialiter est ens in potentia quia est in potentia divisibila in infiniti mi Ergo primum ens non est corpus. Tertio , quia Dduq est quid nobilissimum in entibus, seu quo nihil melius cogitari potest: Sed corpus non potest eae tale, quia vel est vivum , vel non vivum: Si non vivum , nobilius est corpus vivum : Si vivum, est vivum per vitam; de nobilior est vita ipsa per quam vivit, quam corpus ipsiam , quod vivum dicitur: Ergo Deus non est corpus. Qua to,quia corpus non potest esse infinitum;vt O: tendimus s. Phet se Seta Drus est infinitus: Ergo non est corpius. Quinto: Quia nullum corpus est immenltim ; si enim esset aliquod corpus immei sum, occuparet omne spacium , dc locum non relinqueret alijs corporibus, ac proinde nullum aliud esse posset corpus in universo, nisi illud; 'uod chimeticum est: Sed Deus est immensus, ut insta constabit: Ergo non est corpus. Sed Gijeitur: Homo factus est ad ima ginem Dei, Se homo est corpus; corpuς autem non potest csse ad imaginem alterius, nisi illud altera sit etiam corpus: Ergo Deus est corpus. Miscundo: Corpus est, quod trabet trinam dimensio- 'nem, nempe longitudinem, latitudinem, Ac pro- sinditatem: Sed talis est Deus, iuxta illud Iob. a.
Exentiορ coelo est, ct quid faciest Profiandior
infreno, ct et de cognostraὶ Longior terra me sera eius, ct latior mari: Ergo Deus corpus est. Tertio: Ducis habet membra corporea, & humana, siqui lem in Sacro Textu ei attribuitur iam brachium , facit potentiam in bracbio suo , iam dextera : Dextera Domini fecit virtutem, iam oeulii Oetiti Domini spra issos, de sic de ali;s:
Ergo est corpus figuratum. Quarto, quia sedere, stare,& aliae simationes non conveniunt. nili corpori i Sed Deus dicitur ,sedenssse otium e cel m. Isaiae s. Et re ad Dicandum. Isaiae 3.
184쪽
uu . I. An Deus sit summe simplexi 16s
Ergo.Demum:Terminus,a quo,vel ad quem -- tus localis est corpus : Sed Deus cli terminus ad quem motus localis, iuxta illud accedite aes edim, de terminus a quo,iuxta illud: Recedaenses die in
' terra scribentur: Ergo. 8 Rei pondetur ad primum , quod homo factus est ad imaginem Dei secundum mentem, se
cundum quam excedit omnia animalia,unde tu
ditur, ut praesit piscibus maris, volatilibus coeli,
o bestiis terrae; mens autem corpus non est, sed spiritualis : Non vero secundum corpus , & sic Probatur potius, Deum non cile corpus. Et haec
est vera solucio Chri soli. Augustini, Se D.Thom. Non autem quod Prudentius dixit,nempe Deum in Paradyso assumpsissie formam humanam, di sic ad linagineni eius lub tali forma Linum fuille hominem; quod soriam voluit Audius , dum dixit, imaginem Dei ad quam factus est homo, fiuille in corpore litam. Quod quidem licet verum ellet,
Deus tamen corpus non esset. Ad secundum, c cella maiori, nego minorem, quia dum Sacae
tus attribuit Deo latitudinem, longitudinem, altitudinem , N profunditarem, loquitur sub metaphoris , di similitudinibus corporum, sub quibus tradit nobis spiritualia, unde per similitudinem dimensionis quantitatis continuae tradit nobis quantitatem virtutis, quae Deo competit; per profunditatem explicando virtutem eius ad oculta penetranda;per altitudinem, excellentiam virtutis eius super Omnia; per longitudinem, dur tionem eternam sui esse ἱ per latitudinem, aikctum eius ad omnia; quae omnia quid spirituale sunt in Deo. Ad tertium similiter, nego antecedens , quia membra corporea attribuuntur Deo per metaphoram , de similitudinem, per quam speciales Dei actus, & edictus signantur, v. g. per brachium eius potentia,& fortitudo; per oc Ios,eius intuitus ad omnia; per manus, eius Dominium, vel operatio; quae tamen Deo pure spuritualiter competunt, & fine corpore, licet no-
his significentur ad similitudinem corporalium. Ad quartum , omissa maiori de sessione, dc stati ne proprie talium , dico ad minorem, quod Deus solum per metaphoram dicitur sedere, per quod lignificatur nobis eius immobilitas, de stare, Fequod signatur eius promptitudo , Ee sortitudo ad debellandos inimicos. Ad quintum, quod ad
Deum non accedimus passibus corporis, nec sic ab eo recedimus, cum ubique sit; sed assectibus mentis, qui accelas , bc recesus spiritualis est, licet significetur sub similitudine accessis, Ec remissus corporalis.
s Ico secundo: Deus non es comps- situs ex materia, o serma. Pr batur Primo, quia ossi co ob um ςX mataria,& forma est corpus, squidem est substantia materialis : Sed ollensum manet, quod Deus non eii corpus: Ergo nec compositus ex materia, de se a. Secundo quia essentia Dei est ratio acti is Pari in linea entis, in quo nulla potentialitas mincetur: Sed materia est ens in potentia tantinn: Ergo Deus non constat materia nec ex illa componitur. Tertio,quia compositum ex materia,& so
ma essentialiter est ens , de bonum per participationem , siquidem est ens, de bonuin in quantum materia recipit, de participat eise, de bonitatemper suam is am iuxta capacitatam materiae r cipientis, de rimae participantis: Sed Deus estens, di bonum per essentiam : Ergo non compOnitur ex materia, dc forma.
io Sed obijcitur primo, quia in Sacro Te
tu Deo attribuitur anima,ut ad Hcbraeos Io. ubi
de iusto in persona Dei dicituri Si subtraxerit se,
non placebit assime meae: Ergo Deus habet animam, bc consequenter componitur ex anima , dccorpore. Et confirmari potet , quia Deus non est Inanimatus, nec exanimis: Ergo habet animam.
Secundo,quia Deus dicitur iratus,iuxta illud: D tus est furore Dominus in Populum suum, de riden3 iuxta illud : Ego quoque in interitu ves roridebo: Sed istς passiones lunt propriae anime . Em go Deus constat anima. Tertio: Quia materia est
principium indiViduationis: Sed Deus est indivitiduum,cum de uno tantum praedicetur: Ergo com sat materia.
ri Respondetur ad primum , quod Deo attribuitur anima per similitudinem , quia sicut quod nos ex voluntate facimus, vel cupimus, dicimus ex anima illud velle, ita dicitur placere animae Dei, quod placet eius voluntati, accipiendo animam, licet metaphorice, pro voluntate. Ad confirmationem dicatur, quod Deus non dicitur inanimatus , nec exanimis, quia Voces istae significant carentiam animae per detectum vitae, Deus autem caret anima per excessum sui vitae, quae est vita ipsa per se subsistens, Ec non in subiecto ut anima. Ad secundum, dicitur, quod irasci, de ridere dicuntur de Deo per metaph ram , de similitudinem ex parte effectus, eo quod Deus aliquando praestat effectus, qui in nobis solent ab ira, Et risu procedere, licet ea praestet sine ira, di risu, vel alia passione , cuius Deus incapax est. Ad tertium dicatur, quod materia est principium individuationis formarum , quae in ipsa recipiuntur . de substantiarum , quq ex materia constant ; sed illa forma, quae non est receptibilis in materia, sed per se subiistens, ex hoc ipso individuatur, seu est individua; ει talis est Deus, unde ex se ipso est individuum, sed sine materia; licet non sit individuum logice, hoc est, partic lare, de inserius consentum sub specie superiori quod solum individuatur ex materia, quiali .atio , di particulauo speciei ad hoc indi-
185쪽
166 Trat . de Deo Cno. Di p. II. deessent. existentia Dei.
viduum inserius, solum a materia provenire ρο- test.
batur, quia compositum ex supposito, & natura, importat habentem naturam, qui non sit ipsa natura, vel essentia; vi de homo, qui sic compositus cst, habet quidem naturam, vel essentiam, scilicet humanitatem, sed ipse non est sua natura nec sua ellentia, nee sua humanitas, scd habens illam: Sed Deus est sua essentia, de sua divinit s ut deutas: Ergo non est compositus ex supposito, N natura, seu ex habente naturam, & ipta natura.Tota dissicultas est in minori, quam in Thom. Pr hat primo: In Deo sicut se habet vita ad viven vim, ita deitas ad Deum: Sed Deus est sua vita, uxta illud i Egosum Euseritus, ct vita: Lrgo Deus est sea deitas. & consequenter sua cuculia,
i 3 Secundo supponendo, quod in rebus
Compositis ex materia , & forma necessario diste-Tunt natura, vel essentia, & suppositum illam habens ; quia natura, vel essentia importat praecise
illa, qus per dissinitionem speciei significantur; V. g. humanitas importat praecise ea, quae per limmitiis dissinitionem significantur, quibus nempe homo est homo:sed materia individualis non sisenificatur per diiunitione hominis, quia per illain non signiticantur haec ossa, hae carnes, &c. Ergo ea materia individualis est praeter naturam , lautiumanitatem , & in illa non includitur, licet includatur in homine singulari , seu in habente il-Iam . vel suppositor Ergo id quod est homo, seu quod habit humanitatem, portat aliquid quod non importat humaniras; & ideo homo non est totaliter idem ac humanitas, sed humanitas se habet ut pars formalis , seu ut is a totalis hominis. quia essentia species, seu definitio, & quiddiatas Comparatur rinaliter respestu materiae individuantis. Quod amplius explicari potest, quia sinatura ipsa,vel humanitas essee totum quod homo , dc homo nihil esset praeter ipsam , ipsa humanitas non esset in habente distinino, sed in se ipsa, non haberetur, nec participaretur ab aliquo . sed se ipsam haberet, di in se s dbsisteret vequod , ex quo sequeretur, quod non multiplicantur . nec divideretur per individua, sed ipsa in se indiVidua esset continens indivise totam per sectionem speciei, sicut albedo per se sublistens non multiplicaretur, quia non participaretur ab
aliquo , & sic de alijs: Sed hoc dici nequit de humanitate. xut de alia natura materiali: Ergo omnis natura materialis est in habente ipsam distincto ab ipsa. N habens ipsam non est ipLunet, sed ab illa distinguitur. Quo supposito. 34 Sic arguit D.T: rom. Sed in his,quae non
sunt composita ex materia, & Brma, individuae o non est per materiam individualem, id est,pet hanc materiam,sed formae ipsae per 2 individua tur, ut patet in Angelis , qui sunt Q ae per se individuae continentes totam persectionem suetspeciei indivisum,no particularietatam,nec participatam , sed totam, di toraliter: Ergo ipsae formae itini supposita subsistentia, seu se ipsas habentes, de in eis non differt suppositum , vel habens essentiam, & naturam, ab ipsa natura , vel essentia: Sed Deus non est compositus ex materia, de so ma, ut ostensum manet: Ergo Deus cst sua esset
tia, sua deitas, sua vita , de quidquid aliud in ip sse est, quin in ipso distinguatur habens naturam ab ipsa natura, habens deitatem ab ipsa deitate, sed ipsa deitas est se ipsam habens. & in se subs scns , ex se individua, indivisim , de non per par
Hic discursus Div. Thom. licet solidissimus, concernit dissicultatem inter Thomium haut levem, an videlicet in Angelis distinguatur suppositum a natura. Qus tamen maior est, quam
'us in praesenti enm dari possit. De illa specia
tim agitur 3. pari. ubi de viribilitate cuiusvis na- tiri creatae ad suppolitum divinum sermo est.. Vnde illa praetcrmissa.rs Obijcitur primos Nihil est in se ipsis Sed
deitas est in Deo: Ergo Deus non est deitas, Zeconsequenter nec sua essentia. Secundo: Qula effectus assi initantur causet : Sed in effectibus Dei non est idem suppositum habens naturam, &ipsa natura: Ergo nec in Deo,qui est causa illorum. Ad primum, distinguatur maior: Nihil est in se ipso ex modo significandi, concedo: Expane rei significari, de re ipsa, subdistinguo:
In rebus materialibus, concedo: In Deo,uci io miς spirimalibus subsistentibus, nego maiorem,& concess, minori , dico,quod deitas , cum dicitur esse inDeo dicitur esse in illotanquam in alio ex modo nostro imperiecto concipiendi, & significandi . quia nos concipimus divinitatem persectiones divinas ad modum rerum, de sormarum materialium , i quibus cognitionem accipimuς, de ideo de Deo loquimur nominibus concretis, ut significemus eius subsistentiam, quia apud nos non subsistunt, nisi concreta, seu composita; Beetiam nominibus abstrastis, ut significemus eius sim licitatem, quia apud nos sola abstracta sunt fimplicia; cmetum re ipsa Deus concretum non
est, nec compositus, sed simplex ipsa ostentia su siliens ut quod i simplex quidem , quin re ipsa sit abstractum ;& subsistens, quin re ipsa sit concretum , quia subsistens in se ipsa, ipsa habens, de ipsa quam habet absque distinctione reali, seud parte rei, per sitim distinctionem ex no tromodo concipiendi , de in mente nostri. Ad se-cgndum , dicatur, quod edecuis primae caulae
186쪽
crast. VIII. An Deus sit summe simplex' 16 P
inimitantur illi impersecte, secundum quod sunt
capacia accipiendi inadaequate , N ex parte, eius similitudinem , quatenus quod est simplex in Deo participatur pluraliter per multitudinem, Becompositionem in effectibus eius, di exinde accidit in ipsis, quod sint composita ex habente eL sentiam, e ipsa essentia, & in hoc deficiunt a peris secta similitudine cum Deo.
is T Ico quarto IIn Deo non datur ramis
positio ex essentia, Ο e. Quia
Deus, eiu ue essentia est suum eo. Hoc dignitas est maxima, de veluti primum principium in Theologia D.Tho. Quod proinde a priori probari non potest, ut saepe diximus, sed solum explicari , aut probari a posteriori, vel ab authoritate. Probatur ergo primo a D. Tho. ex Hilario lib. 1. de Trinitat. ubi sic ait: Esse non es a ridens in Deo , sed fulsissens Ueritas: Sed quod est subsistens est ipsa rei substatia, vel essentia: Eoiam esse Dei est eius substantia, vel essentia, Deusque, di eius substantia est suum esse subsisteas.Secundo ex Rabbi Moyse, alente: Deus est ens,nsnM essentia, est tens, non inpotentia mens,ndinis vita, sapiens, non in sapientia : Ergo quia in
eo non est aliud esse,& essentia. Tertio, quia nomen proprium rei imponitur ab eius essentia , &quidditate, quia unaquaeque res denominatur talis a sua essentia, & quidd itate: Sed hoc nomen f υρ inter caetera Dei nomina est magis proprium Dei , ut constat Exod. de imponitur abesse: Ergo ipsum esse Dei est eius essentia,& quid-ditas, vel subsistentia. 17 Quarto, quia propria essentia cuiusvis causς essicientis est in qua per se primo assimilat sibi omnes effectus, siquidem omnis causa eruriens per se primo intendit se ipsam, seu suam
essentiam communicare alijs, de alia sibi in suasorma, vel essentia assimilare, ut patet ab inductione in omnibus causis essicientibus1 Sed Deus, ut prima causa essiciens, per se primo communicat omnibus essectibus esse, & in esse ea sibi assimilat per se ptimo; inde esse est proprius effectus Dei: Ergo quia essὸ est ipsa essentia Dei, seu quasi
debet assignari aliquod esse, quod per se necesse est esse . siquidem dantur in mundo plura contingenter se habentia ad esse , dc non esse, qui sane determinari non possunt ad esse, nisi ex aliqua causa priori: Uel ergo illa causi est etiam contingenu ad esse, & non em. vel necessario est Si est
continetenet ad eo ,& non esse, ut determinatusci indigebit alia causa, de cum in hoc eodem genere mori sit procedere in infinitum , vi supra
ostendtinus, deveniendum est ad aliquam, quae
necessario sit, seu cui sit necessaesum esse. omne autem necessarium, vel habet causam sui necessitatis aliunde, vel ex s., & per se necesse est esse:Si habet causam , illa debet essἡ qnid neces aclum de cum non sit procedere in infinitum in causis ne cessiarijs habentibus causam suae necessitatis, ne cestatio deveniendum est ad aliquam, quae necessario sit absque causa suae necessitatis, & cons quenter cuius in. lit per se necessarium: Datue
ergo aliquod essἡ . quod per se necess) est esses
Tunc sic sed illud essὰ per se necessarium non potest en coniunctum alicui essentiae distinctae: iod sic probatur quia si esset coniunctu essentiet distinctae, vel ipsum estὸ dependeret ab ess ntia;de hoc repugnat, si ipsum esse per se necesse est esse, quia quod per se necesse est cile a nullo depe revi siti Vel utrumque dependeret ab alia causa; de hoc similiter rcpugnat eodem titulo: Vci ipsa eL sentia dependeret ab esh; ε hoc etiam repugnat, quia alias talis cssentia sequeretur ad ipsum esse, di esset posterior illo, & illi adveniret accidentaliciter, & consequenter iam non esset essentia ipsius. quia quod sequitur, Ec dependet ab eo rei non est quidditas, nec est ritia rei, sed accidens eiusti Ergo eis per se necessarium nullo modo potest essh coniunctum ess)ntie distinctae: Ergo esse Dei,
quod per se est necessarium, non est coniunctum ess)ntiae distinctae & consequenter nec in Deo est essentia, quae non sit suum cs, nec esse quod non sit eius essentia , sed Deus per suam esse nitam est suum esse, & suum eta est eius essent a.
non est eius essendia, nec potest esse pars eius,quia essentia Dei est simplex: Ergo erit praeter eius eia sentiam: Sed hoc repugnat i Ergo. Probatur minor,quia omne,quod convenit alicui praeter eius essentiam convenit ei per aliquam causam, siquidem quae sunt distincta non possiunt coniungi unualterq. nisi per aliquam caulam unientem , quia quae per se non sunt unum eidem non possitiat uniri, nisi per aliud: Sed esse non potest convenire Deo per aliquam causam: Ergo non potest esse praeter eius e Gntiam. Probatur haec minori, qQui primig non potestDeo convenire esse per aliam causam extra ipsum, quia alias Deus esset causi tus , de factus ab alia causa, dg non esset causa
prima non facta. Deinde nec per causam, quq sit essentia eius, aut quid de eius essentia ; quod se probatur; quia alias idem per suam ostentiam eiaset sibi causa essendidi Sed hoc est impossibile: EGgo & primum. Probatur minor , quia prius est, saltem secundum intellectu causam este , quam
essectum: Sed impossibile est quod idem prius
intelligatur esse, quam habens estia: Ergo imponsibile est , quod idem per suam essentiam sit sibi causa essendi: essendi inquam simpliciter. & substantialiter , de quo procedit haec ratio D.Tho non autem de esse aliquo accidentali, quia postquam
187쪽
piain aliquid intelligitur cile simpliciter, di se
stantialiter, ne potest esse causa alicuius esse ac- eidematis sui ipsius, quod sit eit E secundum quid . Loquendo autem de cil) simpliciter in rerum natura , tvidenter repugnat quod idem sit sibi ipsi caus, essendi, nisi prius intelligatur clio, quam sit, quod implicat in terminis.
Io Septimo: Quia esse est amas aliquis,ne pς actus cstendit Achiis autem conveniens alicui a se dili incto comparatur ad ipsum ut actius ad potent ana, ipsum autem cui convenit talis actu comparatur ad ipsuin ut potentia adactum Ergo
si in Deo essientia non sit ipsum esse. sed distincta ab eo, essentia comparabitur ad est. sicut potentia ad actum: Sed hoc est impossibile , quia Deus cst actus purus nihil habens de potentialitate:E go in Deo non est aliud csse, & esentia. Deniquo,
quia si in Deo eius essentia non esset 1uum cI-.1e, Deus non esset per suam cli)ntia quia unun-
quodque cit per suum ellla, unde si suum esse non est eius essentia, non erit per est 'ntiam: Ergo erit pcr participationem ipsius esse: Sed hoc repugnat . quia primum cns, quale Deus est, non potest esse per participationem : Ergo in Deo idem est esse, quod essentia. Explicatur, nam quod habet ignem, & non est ignis est ignitum per participationem , & non per essentiam: Sed Deus et Ur essentiam, & non per participationem: Ergo est ipsum esse , & non hibens cile distinctum. et o Sed obiicitur primo: Quia iuxta Dama cenum, lib. I. Ortodo fidei, cap. I. Quod Deus est manisellum est nobis; quid autem Deus sit secundum substantiam, & naturam incompet
bensibile, di ignotum: Sed manifestum, S ignotum non itini omnino idem : Ergo in Deo non ςst idem esse, & essentia seu quidditas eius.Distinguo minorem: Ignotum , & manifestuin eodem modo non sunt idem, concedo e Ignotum via modo, de manisestum alio. nego minorem , quia
ipsum esse Dei est manifestum quoad an est, sed ignotam quit sit, di hoc eodem modo est manifesta Dei essentia, nempe quoad an est, sed igno-
dii Sed contra replicatur: Quia quaestio an est, &quxilio qui si Deus , sunt distincti quaestioncs, ad quarum primam respondere scim non v. ad secundam: Ergo quod respondenius ad primu δε quod non possismus respondere ad secundam , Mon est idem : Sed ad primam respondemus pcr esse, & ad secundam solum recponderi posset per quidditatem Dei: Ergo non uli idem in Deo quidditas, & esse. Respondctu ςoncciso antecedunti, distinguendo consequens: Ergo quod respondemus ad primam , di quod non possumus resipondere ad secundam non si intidem quantum ad modum concipiendi concedo: I x parte rei significatῖ, & a parte rei, nego comisquentiam . & distinatio minor : Ad primamrospondemus per esse prout esse significat vest
tem propositionis, concedo: Prout esse significat quid sit res, nego minorem ; quia cuin ad quaeristionem anst Deus respondemus peresse, nota
respondemus per esse significando quia sit eia se a parte rei, nec quid sit Deus in se iplo sed fignificanto hanc propositione Deus es este veranuin quantum colligitur ex effectibus Deum existe- re, 3e hoc pacto esse Dei distinguitur ex nostra modo concipiendi ab essentia eius, licet ex parte
rei significati idem sit quod essentia eius, de qua
ignoramus quid sit , quia ipsam ignoramus ut est
in se, scimus autem eam esse prout csse a nobis concipitur ex creaturis; nullurn autem est inco tveniens, quod idem a parte rei a nobis cognos catur uno modo, nempe quod est, di ignoreως
alio modo, nempe quid est in re. a a obi jcitur secundo: Quia esse est omniabus commune, omnia enim iunt: Sed esIent Dei non potest esse omnibus communis quia Pec
illam ditare ab omni alio: Ergo essentia Dei nori est suum esse. Distinguo maiorem: Esse ut sic I gice sumptum est commune, concedo: Esse ip- n Dei, seu per se subsistens, nego maiorem . Mconcesse minori, nego consequentiam, quia solum insertur; quod e lentia Dei non sit esse logi
ce commune omnibus, non autem quod non sic
esse lingulare , N per se subsistens , quia per hoc ipsum esse Deus diiseri ab omni alio, cum nihil aliud siit esse singulare. N per se subsistens.
Sed contra replicabis i Quia esse unius rei non est diversum ab esse alteritis in quantum in esse, sed in quantum est in tali et tali natura. seu talis, vel talis essentiae: Sed esse Dei est diverrisum ab esse aliorum: Ergo est in natura divina seu esse natu divinae, non vero ipsa natura divina; vel si ipsa natura divina est praecise ipsum eia
se, erit esse commune omnibus alijs, & non essedi Wersem. Respondet Div. Thom. quod eo se Dei distinguiturn individuatur a quolibet alio esse, per hoc ipsam, quod est esse per se subsistens, & non adveniens alicui naturae , quae siealiud ab ipso esse; omne autem aliud esse, quod non est subsistens,Oportet quod individuetur, dedistinguatur per naturam, quae in tali esse stibMstit, & de hoc verum est, quod esse unius disseret
ab esse alterius, per hoc quod est esse alterius naturae, & non per se ipsum. Sicut fi esset unus calor per se existens sine sibiecto. ex hoc ipso ab omni alio calore diiserret licet calonesexistentes in sub tecto distinguerentur per subiecta, quorum calores essent. Ex quo in Erma distinguatur maior: Esse unius rei non est diversum ab esse ait
rius in quantum est esse, sed in quantum est in t ii, vel tali natura, loquendo de esse in subiecto. concedo: Loquendo de esse per se . N in se subsi- senti, subdistinguo non disit inguitur in quantum est esse commune logico, concedo: Ia qΚantum est
188쪽
cua'. VIII. An Deus sitsun esimplexi ris
est esse singulariter, & individualiter in se subsistens , nego maiorem, di concella minori, consequentiam.
iis, seu esse sine addito,est esse commune logice omni enti: Sed esse per se sumptum sine aliqua natura cuius sit esse, est esse sine addito: Ergo est esse logice commune omni enti: Ergo si Deus
est hoc esse, erit Deus esse commune omnium, mixtusque omnibus rebus; quod est haereticum,&contra Philosophum, qui lib.de Cainu ait, primam causam regere omnia, quin eis commisce tur. Respondet D. Thom. distinguendo mai rem: Ella,cui non fit additio, cum repugnantia ut ei fiat additio, quia do eius essentia est non susci-Pere additionem. est esse commune, negat: Esse cui non fit additio, capax tamen ut ei fiat additio, est esse commune concedit ; negat autem
quod esse Dei, seu esse per se subsistens tale sit, quia esse per se subsistens, non solium est sine ad dito . sed incapax suscipiendi additionem, quia ex hoc ipso. quod est ipsum esse per se subsistens. est ultimo individuatum, & singulare, & non suseipit diiserentiam ullam: Et item ex eodem c pite continet totam perfectionem essendi,& nihil ei addi potest: Esse autem commune logice, licet non suscipiat additionem , non tamen est de eo sentia eius non posse illam suscipere,quia ut pa ticipatum ab hoc , vel illo ente, v.g. ab homine, potest illam suscipere. bicut animal ut sic est sine addito rationalis disserentiae , sed non est de es.sentia eius quod ei additio fieri non possit, solum autem est de essentia animalis in inividuo subsistentis quod ei non possit additio disterentis fieri. Sed instabis: Esse commune logice,non solum est sine addito,sed incapax etiam additionis:
Ergo esse Dei per hoc quoὸ sit incapax additi
nis , non desinit esse commune logice. Antecedens probatur,nam ut inquit Dahom. qms. 7.
de Potentia, anticia. a. ad s. Nihilntes adiu adesse, quo t extraneum ab φs, eum ab eo nihil si extraneum , ni non reu:Ergo. Respondeo ex ipso ibidem, distinguendo antecedens : Est incapax additionis formaliis,seu perficientis,concedor Additionis limitantis, seu materialis, nego ante cedens, quia ei quod dico esse, ait D. Thom. nihil κpotest addi illo formalius, ipsum determinans, sicut actus potentiam, unde non sic determinatur esse per aliud, sicut potentia per actum, sed sicut actus per potentiam. Unde ei, quod dico esse in communi sumpto esse, potest addi potentia limitans ipsum esse, licet non possit addr. aliquid is alietans, acrians, seu perficiens i sim; ad esse tamen Dei, quia est esse per se subsistens , nihil addi potest , nec per modum perficientis, nec per modum limitantis, quia non est esse receptibile in lubiecto,unde non est esse com- . mune, sed lingulate
sic phoposita r Esse est quid imperfectissimum,
sicut materia prima; quia sicut materia prima determinatur per omnes sermas, ita esse deter minatur etiam per varias sermas ad varia prae dicamenta di Sed essentia Dei non potest esse quid imper stissimum : Ergo nec ipsum esse/Respondetur enim , negando maiorem , dica salem , quia materia prima determinatur pex krmas per stive, &Hrmaliter, tanquam pontentia per actus , de ideo est quid imperfectissimum, quia in potentia ad Omnem persectionem: Sed esse determinatur per lamaS, Zc naturari limitative , sicut actus per potentiam, di non aliter, quia nihil est is alius quam esse, undς' esse est persectissimum omnium, quia est per Go omnium perfectionum, actualitas omnium actuum, & quasi ἡrma omnium Q arum, quia omnis persectio, actualitas , & .rma, praeter idisum esse, est in potentia ad esse; cile autem ad ni
ασ ' X quo obiter inseres primo, quod
L. licet Deus sit ipsum cile , non ta men est elle mmale omnium rerum, ut existima. runt, vel potius deIirarunt Almariani, ut ait D. ThOm. I. coni.Gent. cap. 26.er in praesent.piae 3. artis. 8. in erepor. Primo, quia est esse per se
subsistens, Sc irreceptum, ut ex dictis constati tari se autem Hrmala cuiusvis rei non est per se su sinens, & irreceptum, sed esse ipsius ri illa recepiatum. Secundo , quia else is ale cuiusvis rei est limitatum, quia in ea receptum i Esse autem Dei est infinitum, quia per se subsistens, & irrecep
tum. Tettio,quia esse Hrmale omnium rerum est esse commune omnibus existentibus: Esse autem Commune, ut commune, non existit a parae rei, sed solum in intellectu tantum,sicut animal commmune, & homo communis; nec existit realiter e .
tra inseriora, di singularia, sed solum in illis veparticipatum ab illis, contractum, di limitatum, S multiplicatum in illis.Deus autem existit mali ter in se ipso extra omnia lingularia, & ante Omnia, & independenter ab omnibus: Ergo non est esse formale ,& commune omnium r rurn.Quariato, quia Deus est unus,& idem, & non multiplex iuxta diversitatem Omnium rerum, alias tot essent dij divers, quod sunt res in universo, quod est ridiculum: Sed esse sermale omnium rerum est diversum una diversitatem rerum, non enim dici potest, quod omnia habent unum,&idem esse, alias omnia essent simpliciter in esse unum,& idem realiter . & non simpliciter diversa: Ergo Deus non est esse is se omnium rerum. Qui to,quia esse sermale rei est terminus generationis
ipsius, quia generatio est vla ad esse rei genitaer
189쪽
1 op - Tract. de Deo ino: Disp. II. de essent. V existentia Dei.
Sed Deus non est eterminus generationis cuiusvis rei, crura sit aeternus: Ergo non in essu inenialeculus v s res. Vci aliter, si Deus esset ipsum essessirinale cuiusvis rei, esse cuiusvis rei esset aeternu, cum Deus sit glemus:Ergo nulla res generari posset in tempore, cum habere non posset esse iam vum, & temporale. Rursus: Vel res, cui acquiritur elle prius existerct aliquo modo vel nullo in do existebat. Si prius existebat, non potest acquia
Tere novum csse,quia cum esse omnium sit unum
iuxta praefatam opinionem , di non detur disti ctum diuitinum esse , sed unum de idem , esse. quod acquirit,erit idem ac esse,quo existebat, depon diversum: Non ergo acquirere poterit no vum esse, sed ad summum novum modum etandi eodem esse,quo antea: Hoc autem non sufficit ad generationem,sed solum potest con tituere ait rationem,unde tollitur ratio generationis. Si au-.tem antea nullo modo existebat iet ex nihilo siti, di iam non erit generatio,sed creatio: Ergo vir que modo non salvatur ge ratio subitantialis
27 Sed dices,rationes istas D.Thom. stari manifeste in generatione temporali Christi ut hominis, cuius humanitas,iuxta ipsum,existit forma
liter per ipsum esse Dei aetemura, & per se subsistens, dc tamen dc novo generatur temporaliter. Respon o tamen D.Thom. hic procedere conistra Gentiles ex ratione naturali, attenta gxigentia
naturali cuiusvis generationis naturalis;& quia in qualibet generatione naturali, per se loquendo, generatur ipsum suppositum absoluteinc simplictitar, quod absolute, de limpliciter hon supponitur istens, ideo hoc supposito, efficax est ratio Div. Thom.de nullam liabet instantiam, quia in generatione temporali Christi non generatur absol te,& simpliciter ipsum suppositum,sed supponitur absolute,& simpliciter praeexistem,Sc solum gen
ratur ut homo,in quantum de novo fit subsistens tu natura humana,quam trahit ad suum esse alui quum,Sc aeternum, de per se subsistens; quod qui- idem est supra exigentiam connaturalem gener itionis temporalis, qui per se terminatur ad producendum suppositum antea non existens. & ad
danduin illi novum esse,& subsissere,ut bene pro bat D.Thom.licet in illo mysterio Iacamationis, loco novi suppositi substituat iuppositum me inum Verbi, At loco novae existentio, At subsistentiae ad quam per se terminabatur generatio, substituis existentia de subsistetia aeterna ipsius, quod
totum est supra rationem naturalem, supra exigentiam naturalem ipsius generationis tempor lis:& ideo D:Thom.huius mysterij non meminit,ivbi agebat ex sola ratione naturali contra Gentiales de generatione naturali, cui semper connaturaliter correspondet suppositum simpliciter de, novo genitum distinctum ab omni supposito praea existenti simpliciter.
,3 Inde sic potest histaurari: In generati equalibet naturali generatur.& producitur simpliaciter suppositum novu,& distinctum ab aliis alias
per omnes generationes temporales non producerentur diversa supposita sed unum ac idem prς- existens ieret iam lignum iam igniS iam lamus, equus,dec.quod per se falsum cit,& in cogitatione Gentilium cadere non poterat:Sed generatio a vi suppositi non praeexistentis essentialiter in via
ad novum esse ipsius non autem ad esse aeternum.
N per se subsistens;tum quia esse aeternu, dc per se Κbsiliens solum est esse sui vel naturi sui assum
te ad suum esse,non autem esse alterius suppositi,
aut subsilientis quia implicat e se per se sub ensquod sit esse alterius subsistentis,ut ex terminis patet. Tum quia esse sternum,de per se subsistens nopotest esse terminus generationis ut quo alterius geniti,cum hoc siit contra rationem suppositi, aut labiistentis, sed solum ut quod vel ut terminus qui gellitus,dc tanquam supposirum, quod generatur; hoc autem implicat cum suppositione facta,nempe quod suppositum genitum sit novum de distinium in qualibet generatione temporali,dc no prς- existens: Sequitur ergo evidenter quod in omni generatione novi suppositi. generatio terminatur ad novum esse ipsius. Et manet firma,& sine ia- stantia ratio D.4 hOm.
dis Et similiter aliq rationes,quia sicci esse Dei sit in illa mysterio esse Hrmale humanitatis, norit men humanitatis per se sublistentis,aut in alieno supposito sed humauitatis iam sus per unione hypostaticam per quod non tollitur,qqod sit esse per se subsisten quia non est contra rationem per se subsistentis, quod lit esse naturae iam suae, quia adhuc manet esse sui ipsius, vel esse alicuius lai: Gontra autem esset, si .ret esse .male aliarum rerum per se subsistentium ut per se patet. Item si
verbum assumpsisset plures naturas, omnium illa. xum esset unu,8c idem eine setaexiste itiUmo vn
& idem suppositum ,& subsistens in illis:Ergo pariter si esse ipsum per se subsistens quod Deus est.
seret esse is ale omnium rerum, omnium illam esset unum,& idem esse,imo omnes illς essent unusubsistens, ει unum suppositum, de quaelibet esset Deus,quia quaelibet esset lappositaliter,seu hyp statice assumpta ad esse ipsum per se subsistens,
quod Deus est:Periret ergo omne suppositum extra Deum, nullaque res in se supponcret, nullusisque homo esset persona a Deo distilicta. Quod prorsus falsum est, & licet sit possibile, in mente
Gentilium,nec in ratione naturali cadere p terat. Unde supposito ex mente Gentilium, de ex veritate ipseMuod res creatae in se supponunt, de sublistunt, de quod iunt supposita diversa, tum a Deo, tum inter se. evidenter probat, quod Deus
non est esse formale omnium rerum.
o Idque confirmat ex Sacro Textu , quia Istis 6. dicitur excetras, elevatus,& ad ROm.9.
d laurus ver omnia.Et sic alibi saepe:Si autem
190쪽
suast. VIII. An Det se sit Fummesimplex' 'I I
seret esse formale omnium rerum, tunc esset aliquid ou nium, non autem super omnia,nec excellus, d elevatus, sed omnibus intime immixtus. Imo cum quodlibet dicatur ens ab esse, idem so-rut dicere, hoc est ens, ac hoc est Deus, unde lapis, lignum,&'alia huiusmodi Deus essent,nome que Dei, quod sapient. I . dicitur incommunicabile , lignis, & lapidibus imponeretur ἔ quod ut fatuum errorem ibi reprobat Sacer Textus.. gi Cui errori inquit D. Thom. Ocalionem
praebuit primo, illud quod ait Dionisius de C
lesti Hierarch. eap. q. nemper Esse omnium es supersti antialis divinitas. Quod quidem perverse intelligebant m sensit ismali; cum tamen intelligi debeat in sensu causali. Quias intelligeretur in sensu is ali,iam divinitas no essetfve j obstantialis, id est super omnem substantiam,sed aliquid omnis substanti . nempe eme sormale cuiusvis. Solum ergo intelligitur in sensu causali, &participativo in quantum esseDei impartitur omnibus sui similitudinem, & participationem iuxta omnium capacitatem , sicut sigillum ferreum dicitur sigillum' omnium ab eo sigillatorum, inquantum omnibus imprimit sui similitudinem,licet realiter distinctarn a sua forma.. 3 2 Secundo sumpsit Ocasionem ., quia esse sine addito videtur idem quod esse ut sic, seu eL
Ie commune, sicut animal sine addito :Et cum esse Dei sit esse sine addito, seu cui nulla fit additio,
inferebant, quod esse Dei esset commune omnibus , seu esse commune omnium. Sed ad hoc iam constat ex dictis, quia esse commune, seu esse ut sic.& universale, licet sit in intellestii, seu consideretur line addito,non potest tamen esse a partenet sine aliquo addito, vel perficiente, vel limitante illulia determinatam speciem , Ee individuum: Esse autem Dei est per se subsistens, & exustens non solum in intellinu. sed a parte rei, &non solum sine addito , sed etiam sine capacit te additionis . nec perficientis , nec limitantis, unde ex hoe ipso est esse singulare, & individua, non alicuiusspeciei, aut generis, sed supra omnα genus . ει speciem in se praecontinens simpliciterψει eminenter omnis generis, & speciei perfecti nem, incontrahibile , indeterminabile, & illimia tabile existens , & subsistens ; unde non est in se commune omnium, sed esse singularissurium sal ipsius. . 33 3 Tertio ocasionem praebuit, quod in no bis nihil est simplicius, quam esse, quod ulteri lnon componiturata cum Deus sit simplicissimus,
cogitaverunt hoc esse nostrum,esse ipsum Deum: Sed ail hoc etiam respondetur, quod licet esia se nostrum sit limplex,quia expers omnis C mP sitionis essentialis, est tamen simplex per modum partis ,& per modum abstram non in se perseuere existentis, nec subsistentis ut totum,sed is vist alterius substracti, cum quo iacit compositio.
nem ex habente esse , & ipso , cuius cono ii ipsum esse est pars solum, & non totum concretum : Deus autem non sic est sinplex, sed est
simplex sicut res subsistens , sicut quid complatum , & totum; non sicut pars concrcti,aut compositi, nec sicut quid incompletum in alio exustens , & ut quid alterius. I Quarto Ocalionem praebuit, quod Deus dicitur essem omnibus retas. Ad quod respondetur , quod est in omnibus rebus, non sicut ense se ale omnium , sed sicut agens in suis ine-ctibus continuo illis esse comunica δε eos in esse tenens, movens,& gubernans; qui modi essendi diversissimi sunt, licui formam esse in cor
3s Ex his insertur fecundo, seu resellitur error eorum, qui teste Augustin. lib. 7. de Civit.
Dei p. s. dicebant totum mundum esse Deum, nota ratione corporis, sed ratione animae, quia
aiebant Deum esse animam totius mundi alij v ro , esse animam primi coeli. Resellitur inquam, quia si Deus non potest esse omnium rerum eia se M ale, quia est esse complete per se subsistens independenter ab omni alio , multo minus poterit esse M a corporis, quia forma corporis essentialiter est quid incompletum, & pars is malis compositi ex illa, & corpore, seu materia, faciens unum cum illa existens, & subsistens:Non ergo Deus est . a corporis, di consequent nec anima coeli aut mundi, quia anima est ser-ma substantialis corporis, cuius est anima. Vnde
Psam. 8. dicitur: Elmata est magni bisontias
per coelos. Et Iob. I. I. Exeestior eoelo es, id est. supra mundum, de coelum ipsum,per se subsistens. ac existens cum infinito excessu.
as. Ico quinto: In Deo non datur eat
Hanc compositionem metaphsicam appellaviis mus in toto Crus. Philosophico, eo quod genus. de dillarentia non sunt partes reales, nec realitat componunt, sed solum partes metaphylicae componentes essentiam metaphysicam. Ali1 tamen eam aptκllant compolitionem logicam, eo quod genus, & difflarentia sunt obiectum logicae, di vel IIam distinguant a compositione exessentia , de existentia, qtiae licet realis sit, ab aliquibus tameα
appellatur metaphysica. Sed quidquid de nominibus sit,conclusionem istam satis vicaciter probavimus in Logis. ω-.6. quas. ubi otandimus, Deum non collocari in praedicamento sit stantiae, eo potissimum, quia genere, & differentia non constat. Nunc autem doctrinam D.Tho. v breuider compendiabimus.
o Probatur ergo primo: Quia composi tum ex genςte, di disterentia praeter genus ipsu