장음표시 사용
281쪽
quaedam denique tangit officiendo quod sint, vivant, lentiant, di discemant; qui contactus manifeste est actio Dei,seu eius operatio: Ergo Deusoli in omnibus rebus , & locis extrinlccis seroperationem.
1 Sed licia tota hae doctrina fit D. o.
contra illam tamen videtur Obliare lioc arguis mentum: Deus per suam immensitatem est ubi
que: Sed immenlitas Dei non est eius operatio, nec spectat rivaliter ad lineam operativam, aut agendi, sed est attributum de linea entitativa,seu essendi: Ergo aliter Deus est ubiquta, quam per
operationem, & consequenter sola operatio non est Deo ratio 1ormalis ellandi ubique. Maior probatur , quia iuxta omnes, Deum elise immensui
sic se habet inintentitas ad esse ubique, sicut se nitas ad esse semper: Sed Deus per suam aeterni talem forn aliter existit semper i Ergo per suam immensitatam Brinaliter existit ubique. Tertio, quia immensitas est attributum positivunt Dei vicuius Deus habere debet aliquem specialem modum essendi: Sed non alium nisi essendi viaque: Ergo per immensitatem Hrmaliter Deus est ubiaque. Quarto, quia dato impossibili, quod exist
rei aliquod corpus a Deo non factum, illi Q oorpus non esset extra Dei immensitatem, sed potius .
Deus ut vimensus penetraretur cum eo corpore,
quamvis nὶhil in eo agereti Ergo quia Deus i
dependenter ab Operatione esset ubiqueDemum, quia Deus ratione immensitatis non solum est in mundo sed etiam extra mundum ut infra ostendemus: Sed extra mundum non est per operati nem : Ergo per immcnsitatem.
6 Ad hoc respondent communiter RR.
oinillae, immensitatem non esse Deo rationem Benialem essendi in loco actu,quia mus ab sterno est i inmensus S s et immensus,quamvis nullam produxisset creaturam, aut rem; quo casu in
nullo loco essen, sed olum es Walio formalis si, quit M.Gonet)per quam potes in rebus exsere, supposito quod illas producat. Sed contra videtur esse ; quia ratio formalis per quam potest esse praesens rebus, supposito quod illas producat, semel supposita iam illarum productione, erit ratio sermalas per quam actu est illis praesens: Ergo liueet productio sit conditio praerequisita , ut Deus
sit redias praesens, tamen ,hac conditione praesupposita , immensitas erit ratio formalis, vi cuius Deus est rebus actu praesens. Vel si adhuc supposita rerum produotione , Deus sormaliter per immensitatem non est actu illis praesens, nec iantea erat ratio formalis, per quam poterat esse illis praesens , dependenter ab earum productione.Explicatur : aeternitas non est ratio formalis perquam Deus sit actu praesens omni tempore independenter a temporis productione ,sed per quam
potest esse in quolibet tempore, iupposito quod
illud prodacat: Et tamen productio temporis. non est ratio formalis, sed conditio, qua spmsita, Deus rinaliter per memitatem est temporiactu praesenRErgo pariter Dei immensitas. Cona firmatur: Quia si Deus esset actu praesens rebus,&locis per operationem in aliter, di non aliter; Deus is aliter esset rebus, di locis praesens per omnipotentiam praecise , saecluso quolibet alio attributo; liquidem per omnipotentiam praecise operatur in rebus, & non per aliud attributum Sola ergo Omnipotentia ellet ratio se alis, qua Deus , media productione , possct esse rebus praesens, & locis: Ergo ad hoc itastra ponerent Theologi attributum immensitatis Demum,quia explicari non potest, in quo consistat attributum immensitatis ut distiluctum ab Omnipotentia, si Deus non ratione illius, ted 1olum ratione omnipotentiae AE operantis ad extra est praesens rebus. de locis, & non aliter.Vel dicant contraris,in quo hoc attributum consistat
7 Respondet Ioan. a S. Thom: & ex illo
M.Gonet, attributum immensitatis tequi ad duo attributa , nempe ad infinitatem Dei, & al omianipotentiam. Ad infinitatem quidem ratione existentionis virtualis, vi cuius potest Omnibus rebus coextendi, licet in infinitum multiplicentur; &ideo post attributum infinitatis immcilite πω stat D. Tlioin. de attributo immensitatis, quia i inito, ait, convenit esse ubiqum,at vero immen-fitas, secundum quod importat modum tangendi creaturas per operatione virtuali er transeuntatem, sequitur ad Omnipotentiam. Distingui autem immensitatem ab omnipotentia quia in Deo distinguimus attributa per analogiam ad peris ctiones creatas pertinentes ad dilivitas lineas Increaturis autem triplicem reperimus quasi latitudinem , scilicet durationis,uirtutis activae &exintensionis in ordine ad spatin D. Prima ergo lari ludo in Deo convenit aeternitati, secunda omni potentiae, tertia immensitati 8 Sed adhue illa non satisfaciunt. Nam cum ponitur immensitas consequia ad infinitatem Dei,vel ponitur consequuta ad infinitatem
Dei in essendo ,& de linea essendi; vel ad infinutatem de linea operativa Hoc secundum dici noquit, tum quia immensitas , sicut aetemitas , sunt de linea essendi, non de linca operativa; tum quia alias idem esset consequi ad infinitatem, aeaia omnipotentiam, quia infinitas de linea opera. sva consistit in omnipotentia. Dicendum ere est, quod immensitas sequitur ad infinitatem ialinea entis , seu essendi. Cum autem dicitur,quod ad illam sequitur ratione extensionis virtuaIis Picuius potast omnibus rebus coextendi; vel sensus est de extensione virtuali activa , vi cuius potest agere in omnibus rebus; vel de extensione virtu, li in essendo, vi cuius potest coextendi in linea eLiendi omnibus rebus. Primum dici nequit, quia
282쪽
cuas . XIX. quanam sit Deo ratio formalis Uc. '
ria extensio virtualis operativd est propria infinitatis de linea operativa, & non infinitatis de linea entitativa: Ergo dicendum est secundum, quod
nempe immensitas importat extensionem virtualem in essendo ratione cuius Deus coextenditur
virtualiter in ussendo omnibus rebus, seu locis, ubicumque illae suerint, & non solum modo operativo: Ergo i mmensitas praeci live ab operatione ut ratione tormali, per se,& formaliter constituit
Deum virtualiter, seu eminenter coextensum re
bus omnibus, & consequenter omnibus illis ubi-caliter praesentem: Ergo praeter modum essendi in rebus per Operationem Deus est illis praesens alio modo non operativo B aliter per immensit
s Cum autem dicitur, quod immensitas
consequitur ad omnipotentiam in quantum importat modum tangendi creaturas per actionem virtualiter transeuntem. Vel est sensus, quod hic contactus sit munus proprium immuniitatis, &quali is ale illius; de hoc est falsum, quia ut
ostensum manet immensitas non est formaliter operativa, & consequenter, nec proprium munus eius cst tangere res per operationem. Si demum
dicatur, quod contactus ille per operationem est Proprium munus Omnipotentiae, sed consequitur ad immenlitatem, quia illam praerequirit, tequitur, Deum debere prius per immensitatem esse ubique, ut Omnia contingere possini nam ad quid rogo praerequiritur Dei immensitas ut per omnipotentiam possit res contingere conlaetu prod etiψo illarum, si non requiritur, ut sit ubicumque illas producere velit Si autem hoc dicatur, sequutur Deum pro priori ad rerum productionem peribam immensitatem esse ubique, seu ubicumque res Producere velit: Non ergo est ubique solum Per operationem , sed prius per immensitatem: Ergo immenlitas non sequitur ad omnipotentiam formaliter ut immensitaes, licet sit praerequisita ad officium proprium omnipotentiae. Io Cum demum dicitur distingui immensitat m, aeternitatem, di omnipotentiam per an
logiam ad illas tres latitugines nempe durationis, virtuti S Operativae,& extentionis in ordine ad sp tivi N. Contra etiam est . quia ideo in creatis distinguntur illae tres latitudines, quia quaelibet ii bet manus proprium, & rationem Hrmalem pr Priam dillinctam a munere proprio , di ratione
formali alterius,ut per se pateti Sed si ubi Dei, depraesentia illius ubique unice constituatur forma liter ita operatione Dei ad extra, immensitas non habet munus proprium, nec rationem Ermalem Propriam, & distinctam a munere, & ratione Hr mali omnipotentiae,quia munus proprium,& Pro Pria ratio Hrmalis omnipotentiae est operari ad extra ; Sc hoc etiam est munus proprium, & ratiosormalis immensitatis, nec aliud munus, aut ratio sormalis illi assignatur, si esse ubique formaliis ter est operari in omnibus rebus, & nihil aliud: Ergo non substitit in Deo ratio distinguendi immensitatem ab omnipotentia per analogiam ad extensionem localem, & ad extensionem virtutis
activae,quae in creatis distinguntur. Explicatur: Ut ex distinctione ubi cationis, de operationiS in cre turis colligatur per analogiam distinctio rationis inter Dei operationem, di Dei ubicatione, oportet,quod ratio ubicationis in Deo sit analogicueadem, ac in creaturis , & similiter ratio operationis i Sed si v catio Dei ponitur formaliter, Nexplicite in operatione illius ad extra, ratio so malis ubicationis in nobis, ex qua sumitur analogia , adhuc analogice, & secundum explicitum non est eadem ac ratio is alis ubicationis in Deo, cum haec explicite sit operatio, illa autem explicite de linea essendi, non operandi : Ergo non possunt in Deo per rationem diltingui cum
tio Dei pertineat,tam ad immensitatem,quam ad omnipotentiam,divertimode tamen; nam ad omnipotentiam pertinet ut ratio agendi in genere causae efficientis, ad immensitatem tamcn ut i tio is alis reddens Deum actu praesentem , dc existentem in locis. Sed contra est, quia operatio non pertinet ad omnipotentiam ut ratio actu
agendi in genere caulae efficientis, quia non est ratio efficiens quod Deus actu agat per aliam achialitatem ab operatione distinctam, sed ipsa Operatio cli quae per te, di is aliter constituit
Deum aeti' agentem: Ergo ad constituendum Deum actu agentem est ratio is alis in genere causae larmatis conlii tuens ipsum actu agentem, di non pure causalis, aut efficiens in ordine ad constituendum Deum actu agentem. Explicatur, di detegitur qqui vocatio licet enim operatio omnipotentiae comparetur ad effectum ad extra, non
in genere causae is alis, sed in genere causet ei
cientis; tamen in ordine ad constituendam omni- Potentiam actu agentem comparatur Vt causa formalis, non ut ei liciens, quia non efficit causaliter quod Deus actu agat, sed per se, Sc sermillia ter constituit ipsunt actu agentem: Ergo ad Deuconitituendum adtu agentum est ratio, non pum
caulatis sed is alis,non in genere caul et efficiemitis, sed Hrmalis. I a Dices Hrsan , esse rationem sormalem
constituentem serinaliter Deum agentem , nota quidem Deum agentem in genere causae .rmalis,quia Deus non agit ad extra in genere cauiae formalis; sed Deum agentem in genere causae e ficientis. Recte quidem , sed sic arguo: Etiam operatio, licet sit ratio is alis in genere causae formalis constitueus Deum actu existentem in loqcis, non constituit Deum formaliter existentem
in locis, seu replentem loca in genere causae H malis , sed solum existentaui in locis etficienter,
283쪽
efficiendo nempe ipsa loca, & ea quae loca re- Plent formaliteriErgo operatio non diversimodo
nec in diverso genere causae comparatur ad om-mipotentiam , ac ag in mentitatem, sed prorsus Modem modo, & in eodem genere causa. Explicatur: Iuxta D.Tho. Per Me Deus replet omnia loca, quod dat es omnibus locatis , qua replent omnia loea: Sed hoc est replere loca,non in gene o cauis is alis, ted in genere causae efficientis,essiciendo nempe ea quae ibrmaliter replent loca: Ergo operatio non constituit Deum replentem loca. se a praesentem locis in genere causae fbrmalis, 1ed in genere caudae e meientis: Ergo hic modus existundi Deum in locis unice spectat ad g inus causae essicientis , & ad lineam operativam, & consequeliter est proprius solius omnipotentiae. Urgetur Nam laeclusio attributo immensitatis r tione distincto ab omnipotentia, & polita solum omnipotentia in Deo, illa se sola conititueree Deum in cunctis locis per operationem Omnimodo, quo a D. Tho. consti tur in locis per erationem : Ergo nisi Deo concedatur alius modus essendi in loco praecisive ab operatione, frustra ponitur in Deo attributum immenlitatis ratione distininum ab omnipotentia. Probatur
antecedens,quia iuxtaD.Tho hic artis. a. in corp.
dupliciter tantum Deus est in omnibus locis por operationem , primo dans eis esse, virtutem locati υam ; secundo , quatenus dat esse omnibuου Beatis, quae replent omnia loca: Sed praeciso attria Buto immensitatis , ratione distincto ab Omnip
. tentia per solain omnipotentiam produceret Omnia loca, dando cis esse. 8e virtutem locativam S: Produceret omnia , quae replent loca, stando eis esse, quia ad omnipotentiam ex proprio munere primae, & universalissimae causae essicientis spectat omnia ciucere , Sc producere & omnibus dare esse, cuiuscun que generis illa findi Ergo. a 3 Haec dixerim exanimando potiug, quam impugnando sensum RR. Thomisarum , vin cessitatem agnoscant admittendi aliam praesentiain Dei omnium respectu locorum, quae non sit soria aliter per operationem , led per immentitatem. Ingenue namque fateor, me non poste in Deo agnoscere attributum immensitatis aliter, quam talem praesentiam admittendo. Vt autem illam explicem,sequentem instituo quaestione
I Upponendum est ex doctrina tradio ta in A. Ph cor. quaes. r. necessario esse dii linguendum duplicem locum, adhuc in
rebus corporeis, nempe, de locum extrinlecum
ambientem, qui klum apud Physicos propinnominatur locus, de locum intrinsecum Ocupatii, seu repletum. Quam dillinctionem admittunt ex
Thomiliis Prado , Ildephonsus Michael, di alis.
Supponendum est secundo , locum intrinsecum non dependere ellentialiter a loco extrinseco, sed posse corpus existere in suo loco intrinseco sine extrinseco ambiente, unde Coelum cupremum est in loco suo intrinleco, licet non habeat locum extrinsecum actu, & corpus in vacuo haberet locum intrinsecum, quamvis inique loco extrins co proxime ambiente , ut loco citato satis ostendi. Supponendum est tertio,quod is is ubicatio intrinseca corporis, seu rei non dependet a
loco extrinleco,nec a circunscriptione activa corporis ambientis, nam licet Deus, aliquo corporuimmoto, destruere ut pollet. Ol e CorpuS -- Biens , illud corpus remaneret certe immotus, &consequenter ibidem ubi crat antea : Ergo cum
suo Ubi intrinseco, absque circunlcril tione activa corporis ambientis. Et quidem quia aliter noti possit explicari immobilitas loci, Ieu ubicationis. quam Oinnes Philosophi talentur, quam assignando obi intrinsecum per te immobile independenter a corpore quolibet ambiciate,satis ottendῆJoco citato. His lappositis. a Colligo quod per analogiam ad Gicorporum etiam in substantijs incorporeis distingui debet duplex locus, & duplex ubi, nempe,&locus, sive ubi intrinsecum independens omnino a loco extrinseco ; & ubi, seu locus extrinsecus; ita ut ubi intrinsecum Angeli, v.g. omnino sit independens a loco extrinseco corporeo , adeo ut
Angelus licet non possit nullibi esse, hoc in abs que omni vhι intrinseco possit tamen nullibi esse ut in loco extrinseco; di similiter Deus. Colligo secundo, quod ubi intrinsecum substantiae spiritualis non est formaliter de divisibiliter extensum sicut ubi nostrum , sed formaliter simplex , & indivitibile, licet virtualiter, & equivalenter extensum. Colligo tertio, quod sicut duo corpora de potentia Dei abIoluta poliunt pepetrari localiter, ita ut unum sit ubi aliud, neutrum tamen in alio tanquam in loco , licet unum Hret intime praeiens alteri, utpote penetrata; sic nulla videtur esse repugnantia, quod substantia incorporea possi penetrari cum corpore aliquo, quin sit iailio tanquam in loco . sed Eltim ibi ubi est tale
corpus. ita ut iit illi corpori intime praesens localiter , si Qe ubitaliter, sed non in illo. Sane in hi . suppositis praemissis, nulla vide ur esse repugnantia. Iam ergo.
a Dico primo: Deus habet inse ipsiu-
Dinneum visi seu Giestimem alta in stam. MDiueque maiorem, quam βι iratio cuiustas magnitudinis corporis,acit corporum 'o ibi meminenter in se eonti rens omnempossibilem Ubi
ratio m. Et in hac Dei obicatione intrinsera
284쪽
oonsisti formalitin eius im=mnsitas. Ita M. Iliadephonias Mi irael, mrae t. cim alijs Tho miliis, quos iple pro hac ritentia refert. Et probatur primo quia non minus infinitus est Deus in lipea ubicationis , quam in linea durationis; sed quia infinitus in linea durationis, omnes Theol gi admittunt in 'Deo durationem intrinleca adhu infinitam, inliniaeque ampliore' omni duratione possibili crearat Ergo pariter, quia infinitus est in linea ubicationis, debet Deo concedi v
catio , seu Ubi intriplecum actu infinitum infinite amplius quam sit Ubi, vel inicatio cuiuivis magnitudinis, aut corporum possibilium. Conis firmatur: Cuivis substantiae corporeae convenieisi, seu ubicitio intrinseca tanto maior, quanto est maior eius magnitudo: d magnitudo oci est actu infinita, infiniteque maior omni magnitudine creata 1 Ergo Deo debet convenire Gi, seu inicatio intrinseca actu infinita, infiniteque maior. Et amplior omni ubicatione creata. Urgetur: Quia omni substantiae corporeae videmus, ' convenire intrinsecam durationem tanto maiorem . quanto ipsa magis thabilis , minusque nauatabilis est; ideo Deo concedimus durationemi Intrinsecam actu infinitam, quia Deus infinitὰ stabilis, Et immutabili est: Sed pariter videmus quamlibet substantiam corpoream ha re suam intrinsecam ubicationem tanto maiorem , quanto ipsa maioris magnitudinis est i Ergo puriter debemus Deo concedere ubicationem intrinsecam actu infinitam , infiniteque maiorem omni ubicatione corporea,quia ipse infinite magnus est.
i 4 Dices, Deo convenire durationem actu infinitam: Et intrinsecam, quia duratio non importat impersectionem in suo conceptu , de quia sequitur ad stabilitarem , di immutabilitatem,t ' substantiae ; attamen ubicationem intrinsecam admisso, quod detur in 1ubstantia corporea, importare extensionein localem Deo repugnantem, de sequi solunt ad quantitatem molis, quae in Deo non est. Sed contra, quia pariter durat i intrinseca temporalis, qualis convenit omni tu stantiae corporeae sub motu Coeli contentae, imi Portat extensionem continuam in durando per
modum continui successivi , divissibilem, ει in-rerr impibilem in durando: Et tamen hoc non iobstat ut depurata ab hac imperfectione ponatur in Dro duratio non continua, nec formaliter extensa, sed sorinaliter simplex, dc tota simul, licet eminenter, de aequivalenter extenti ad omnem durationem possibilem : Ergo pariter, licet ubicatio localis , seu corporalis importet extensionem localent formalem , potest nihilominus poni in Deo ubicatio intrinseca depurata ab hac imperfectione , nempe simplex , 8c tota simul, de solum eminenter, seu aequivalenter infinite extenti. Secundo, quia licet duratio temporalia sequatur ad quantitatem successivam , 8c continuam motus , tamen in Deo potatur duratiqintrini a non sequuta ad quantitatem successivam motus, quae in eo non est, sed sequuta ad luti vhae infinitatem, quae continet eminenter omne' quantitatem successivam motus, de quae appellatur interminabilis Oitae totassentit, ct perfecta posse tot Ergo pariter, licet ubicatio localis co
porea sequatur ad magnitudinem , de quantita tem molis, tamen potest poni in Deo ubicatio spiritualis, Se intrinseca infinita , sequuta ad magnitudinem, dc quantitatem infinitam perlectionis
eius, aut virtutis, quae continet emincnter On nem quantitatem, de magnitudinem molis.
's Dices, poni quidem in Deo ubisti
nem secutam ad eius quantitatem , isu magnid lditaein virtutis, sed hanc necellario esse operaei ncm,quia Deus per suam virtutem' non aliter est ibi, vel alibi, alii per operationem.Sed contra est, quia magnitudo virtutis in Deo non sonat idem ac magnitudo virtutis operativae,in hoc enim impe halliicinantur aliqui in praesenti, alias enim In Deo , nec sanctitas eius esset magna, nec fim pscitas magna, nec unitas magna, nec es lentia magna , sed sola eliri potentia ei t magna, quia sola ipsa est virtus operativa , ει habet virtutem operativam magnat . Et quidem rogo, an Deus absolute , de in se ut Deus , ut summe bonuS, Vt summe simplex, ut summe unus, intonsitive in se sit magnus i vel an solum dicatur magnus per ordinem ad creaturas, seu per omnipotentiam connotantem illasλ Hoc secvndum dici nequit. nec primum negari, quia insdubio Deus in is ablolute , de in linea essendi in tantilive est sum
me neriectiis , de infinitus, Et consequenter magnus : Rogo iturum, qua magnitudine, magnialci dine 'molis , an magnitudine virtutis Non quidem magnitudine molis, ut per sipatote Erago magnitudine virtutis,nam commanitar The logi non admittunt aliam quantitatem,Ut imgnitudinem, nisi molis, aut virtutis. Sed rursus wgo, quo pacto accipiunt magnitudinem uitia tutis, dum aiunt . Sc latentur, Utilinabitate, de in se intransitive esse magnum Deum i essi maxime unum,. maximἡ limplicem, maximum ens Non sanὰ pro magnitudine virtutis opera livae, quix haec solum convenit Deo conciolativet ad creaturas de ratione omnipotentiu ut transeu ter operativae, non vero Deo in linea essendi a
solate de intransitivὰ in se ipso: Ergo pro eodem
accipiunt magnitudinem virtutis, ac magnitudinem perfectionis in essendo. Vide supra γυλI 2. num. I. Tunc sic, sed Deo debet convenire aliqua ubicatio ratione huius magnitudinis in essendo Sc haec non potest esse per operatione is maliter : Ergo praeter ubicationem ad extra in convenit Deo per operatione ad extra qui li resonsequitur magnitudinem eius virtutis Opcrati-
285쪽
vae, & quae nunquam adaequat talem magnitudinem; debet con es Deo vulcatio tuta leca ne cessario consequuta ad magnitudine persectionis eius in essendo, quae adaequet talem magia di- idem, quae alia elle non potest, nisi ubicatio ia-trinseca infinda Oxplicata. 6 Explicatur: ita Deus intrinsece , di abi lute in se ipso liabet elle, & vivere infinitum, O venit ipsi ne sario, di voa libere, infinita , di inisu leca duratio omnino λbioluta a temporς extrinseco . quae adaequat . di mensurat admuate
totum esse, & vivere Dei, & qua in se latiuite in
actu durat; cum quo tamen componitur, quod libere ad extra voluerit durare in tempore finito non adaequante , nec mensurante ipsum: Ergo
paritur, quia Deus absolute, ἐκ intrantisive in ie is magnus eis, & infinitus, debet coucedi ipsi non libere, sed necellario Obi, seu ubicatio inisu tuta. quae adaequet, re mensuret adaequate i latra Dei magnitudinem , cum libertate tamen ut quando voluerit.existat in loco, Se ubi extrinseco
finito, Scriori adaequante Ulius magnitudinem, &haec ubicatio libera ad extra latemur,quod eli per
7 Ex quo iam sequitur, quod illa Dei ubicatio sit maior infinite, quam omnis ubicatio cuiusvis magnitudinis crcatae Iubilis, di quod
omnes ubicationes possibiles eminenter condineat, tum quia aliter non esset actu , & inplici-
citer itanda in linea ubicationis, tum quia duratio intrinseca Dei actu , & infinite ei maior omis duratione temporali creata etiam poliabili, Noainem temporis durationem eminenter contu
et Ergo pariter ubi catio intrinseca Dui. Quod vero in hae ubicatione consistat so malitet immensitas Dei , patet eadem ratio-- . quia aeternitas Dei constitit tormaliter in duratione intrinseca ipsiu& adaequale mensuranteipium elle, di vivere Dei quae Deo non libere, sed nectatario convenit independenter omnino at mpore extrinseακοῦ Sed immensitas,quae cli plane attributum de linea ubicationis , sicut aeternut/s de Iinea durationis . debet parito ster com mi per ubicationem intrinsecam actu latinitam, quae adaequale mensuret magnitudinem Dei, Nquae Deo non libere ad extra, sed necessario ipsi,
conveniat independenter omnino a loco extrin
8 taees Brian, hoc ubi intrinsecum Dei I transitive in se ipla , esse novum inventum, nec aD.Tho.nec ab alijs PP. excogitatum. Item si ad aliquid poneretur in Deo axime ut sit ubique sicut aeterna Dei duratio ponitur ut Deus exillae semper: sed ut Deus sit ubique,tale ubi non conceduntrinam D.Tho.explicavit qualiter. Deus siti quefolinu mentionem faciens de ubi in loco ad extra per operationem, non vero de hoc Orim in se ipso: EU . .. ias Sed contra est, quia hoc ini intrinsecum & absolutum Dei in se ipso intransitive ali.
qui PP. agnovere, Tertullianus enim lib. More sus Pri eam , cap. s. sic ait: Ante omnia eras
ma: Erat ergo Deus sibi ipsi locus intrinsecus, de intrinsecum Obj. Hem repella Minucius Felix in Octavio his verbis: Patim es , quod ariste muri dum Deus fueris ipse pro mundo,inullige quoad rationem loci, di Gi, quia sicut hodie mundus es locus in quo Deus cii, S lubitat, antea erat, α habitabat in se ipso ut in loco intrinseco. Damasia
cenus lib. I .de Piae Ortodox.cap. Io.Deus in loco
non es, ipse enim sui ibim locus es , crancta ν Nem super omnia eminem. Quid clarius August. in Ps m. ia a. ad illa verba: Qtii b-tat in Cretis, sic ala: Antequam faceres Deras Coelum , O terram, Ubi babisabat In se habito Devi, apudse habitabat, ct apud se es Deus.
Patet autem quod ubi Deus labitu. eit Lia . ac locus eius i Habet ergo Deus ubi, & locum inistrinlecum in se ipis intransitive ista Augustianum. Item Bemard. lib. s. de Consideratis. Ubi erat antequam mundua fuerit, ibi es. Non a quod quaeras vitra , Ubi erati ante i iam nihil
erat: Leto in se ipso erH: Ergo in se i in tabee
Deus ubi in triniucum via est, di erat semper. quod lane tali nun potest non esse infinituma cia
i Dei hurinsecum, di locus in se ipk satis
clare etiam exprimitur in Sacro Textu Baruch
nus es non habet em, excelsus,o immeruissus, nempe lacus eius sicut ipla. Io .. Nec Daho. hoc negat, nam licet in tota hac qMulion. 1. de hoc Dbi intrinseco noa fecerit mentionem, sed solum de loco extrinseco, ideo til. quia in ea non iacit expresse lemio inde immensitate Dei, sed de existentia Dei in mbus, unde titulus ipse quaestionis non est dein -nstate , sed de existentia Dei in rebus, quae exterminis est existenti seu ubi ita ad extra in ta-co extrinseco: supponit tamen ipsam immensitatem, di ubi intrinseςum Dei simpliciter infiniatum , ad quod sequitur extilentia. 1eu ubicatio Dei ad extra in omnibus rebus sine coarctatione,
limiae. Et quod D.Tho. id supponat probatur ex im titulo quaestionli 7. ubi sic ala: Pos considerationem de divina perfectione eon dammatimes de erus insinuase, Ode existentia eius in rebus I attribuitur enim Deo, quod sis ubique, ct in omnibus rebus, in quantum es incircuU-criptibilis, ct infinitus. Unde n articul. I.Md cit locum Damasceni lib. i. Ortodoxa Fides. cap. via sic ait: Dor es infinitus, , aeter si iMircunscriptociis Sane Dah ex eo quod Deus
cst incircunscriptibilis, ait convenire illi quod sit ubique: Sed Deum esse ricircunsc ilexibilem lor-
286쪽
V g. 6. In quos aliter attributum immensitatis. e. 267
malissime importat ubicatione infinitam intrinsecaui Dei, tum quia aliquid esse circunscriptibile, aut circunscriptain significat ubicationem finitam : Ergo aliquid esse incircunscriptum, aut incircunscriptibile significat ubicationem infinitain. Tum quia aliquid elle incircunscriptum significat exclusionem termini localis, sicut esse ei μαmscriptum significat inclusionem in temtino locali: Sed exclusio termini localis se alissimehnportat infinitum obi, sicut in lusio in termino locali obi finitum: Ergo D. Tho. eis verbis supponit Ubi infinitum, de intrinsecum Dei. Tum demum , quia Damascenus haec tria ponit suo ordine, quod nempe Deus est infinitus,aeternus, . incire scriptibilis , quod aliter intelligi ne- qnid, nisi insinistis secundum etantiam, aeternus secundum di irationein .imire fer tibilis secundum ubicationem: Ergo sicut ly aeternus significat infinitam durationem, ita ly in eunferi Lbilis significat infinitum ibi, seu ubicationem. Supposuit ergo D. Tho. illis verbis Gi inrrinse- cum Dei actu infinitum.11 Imb & hoc Obi immensum Dei expre- sit, quodlib.7. artis. 6. ubi sic ait: inportet untur, is quod inter omnia primum es , ct eo non
potest esse alivdprius , infinita quantitatis suomodo existere, nee mirumshoc quod es implex,
ct corporea quantitate earet, inseritum ponatur, sua immenstate omnem eorporis quantitatem excedere, eum noster intellectus, qui es incorporeus omnium eorporum qualitatem viserae eo nitionis emedat. 9 omniarircumplectatum. Igitur multo magis id, quod est omnium primum, sua iram eu vate omnia excedit, compleritem Universa: Ecce ubi ino concedit quantitatem infinitam suo modo, de quae ratione suae immensitatis omnem corporis quantitalcm excedit, Zd c plectitur: Ergo concedit ubicationem etiam infinitam suo modo omnes corpori m ubicationes excedens, & complectens. Et confirmatur ex ipso I. pari. quaest. 12. artis. I. ad 3. ubi sic ait: Omnia loca mulaecepta Dei immemtatem simul comprehendere nequeunt , imo ipse omnia sua immansitate eomprehendit, neque ita est in mundo , Ut non sit etiam extra: Quid clarius Sane Dei immensitas a locis non coinprehensa, sed omnia comprehendens trica ubicatio Dei est infinita, sicut Dei aeternitas non comprehensa tem pore, sed omnia claudens tempora , duratio est infinita: Aliunde non est Dei operatio , tum quia in mentitas est attributum neeellarium,quod non est operatio;tum quia est de linea essendi, non delinea operandi;tum quia Deus per operationem non existit extra mundum , sicut iuxta D.Thom.
Per immensitatem 1 Est ergo ubicatio in drinseca infinita de linea essendi. 8c non de linea operandi.
a a C Ico secundo: Deus per Gleatis,ao nem inrem eam ex Uineam euper suam numen talem in illa con sentem , es
intime penetrative praesens omnibus rebus. eis; non tamen proprie tu illis tanquam tu i loco, ni per operationem. Probatur prima pari: imia isi infinitum,&iii mensum non potest non penetrare omne aliud obi, se omnem alium locu; sed Obi infinituntDei supra explicatum est et Mi tfinitum, & immensum: Ergo necessario Penetrat omne aliud ubi, de omnem alium locum: Ergo etiam omnia quae sunt in loco, ubi que sint: Ergo Deus per tale ubi intrinsecum est intime, δέ penetrative praesens omnibus rebus, di locis. M rior probatur, quia si esset aliquis locus, aut ubi, quod non penetraret Ubi, seu ubicatio Dei, haec non esset actu inlinita m ratione loci, aut ubicationis, cum haberet aliquod Ubi extra se,ad quod non pertingeret infinitum enim est, cuius nihil
est extra : Ergo ubi illud Dei, si est actu, & simpliciter infinitum in linea ubicationis necessario
penetrat omne isi de omnem locum. Secundo;
nam si duratio intrinleca Dei ,seu quando ipsius
Dei non penetrarct durative omne tempus , aut
si esset aliquod semper extra ipsum , quando Dei non esset quanao, nec duratio simpliciter,& actu infinita: Ergo pariter si esset aliquis locus aut Giextra ubicationem Dei ab ipsa non penetratum. ubi catio Dei non esset actu infinita. 13 Secunda pars conclusionis etiam probatur, primo exemplis. Nam si duo corPUra, ut
possibile est divinitus penetrentur localiter unum est alteri intime praesens localiter, sed neutrum est in altero tanquam in loco, quia videlicet, neutrum tangit aliud sua quantitate . sed invicem penetrantur; item casu, quo duo Angeli operent ex equo in eodem corpore, uterque Angelus est In eodem ubi, & in eodem loco, Ad consequenter penetrantur ad invicem, Ze invicem sunt tibi praeientes, quin tamen propturea unus Angelus sit in alio, quia non contingit alluimErgo pariter licet: Deus per suum Gi intrinsecum, de infinitum, seu per suam immensitatem fomialiter sit inxime penetrative praesens omnibus rebus, & locis, tamen per illam formafiter non erit proprie in rebus,necar locis, quia per tale Gi, aut per immensitatem illas non tangit contactu physico; sed solum erit
proprid in illis per operationem, per quam illas
tangit contactu physico. I Deinde ratione quia Deum esse in aliqua re,vel in aliquo loco ad extra formaliter Importat aliquem Dei contactum in illa re . vel loco, de non solam penetrationem ubicationis,quia per solam penetrationem suae inicationis cum ubicatione alterius non magis vuum est in alio,
287쪽
268 . M an . de Deo Gno. Disp. II. deessent .s existentia Dei.
quam econtra: Sed Deus per suum Obi infinitum , seu . Per tuam immensitatem io aliter non tangit res, nec loca,sed sol uni per luam operationein .Ergo soluna est in illis, aut in locis ad extra per operationem, non autem per .suam immensitatem , aut per tuam ubicationem intrinsecam sermaliter. Probatur minor, quia contactus
physicus unius rei ad aliam non potest esse , nisi
per quantitatem molis, vel per virtutem Operatuvam.Sed Deus ex vi suae immensitatis, vel ubicationis intrinsecae, nec tangit res per quantitatem molis, quia illam non luoet, nec per virtutem operativam, quia VP ollcnsum manet, immenlisas non est de linea operativa: Ergo nullum vorum contactum habet cum rebus, aut locis ex vis immensitatis, aut ubicationis intrinsecae, sed
is Explicatur ex Ricard. a Samst.Victor. lib. i. de Trinrt. E. 13. ubi sic ait: Sicut in omni Deo es prasenti ter, in nullo localiter .sse in
omne te ope est aes maliter, in nullo temporali ter, ubi compara: mocium cslandi Dei praeientem Iocis, & temporibus: Md Deus per suam aeternitatem, licet lit Fucitatam , de praetcntialiter durans cum omni Lcmpore, proprie tamen non durat in tempore, Nuc lcmPOzaliter: Ergo pariter
licet per tuam iminenti tacem sit praesens omni l c non tamen pur illam proprie est in loco, nec localiter, tua aci lumitium erit in loco operative, et active agendo in loco, & in locatis per operatioci. Expiaeatur: Ex quo duo exiliant duo, unum uando aliud non sequitur, quod unum proprie uret, aut exhiat in alio, imo nec quod existat induratione propria alterius, sed ad summum quod duratio unius durative penetretur cum duratione propria alterius, Petrus enim,& Paulus simul durantes . unus durat, di cxiiiit quando alius,neuter tamen existit in alio, nec in propria duratione aliare ius, sed ad summum unusquisque exiliit in duratione sua intrinseca durative penetrata cum duratione alterius: Ergo limiliter,ex quo duo exussant unum ubi aliud, non sequitur, quod unum existat in aliopaec in ubicatione initiniuca,& pr pria alterius, sed ad summum quod uterque existat in sua ubi catione intrinleca pcnetrata cum ubicatione intrinseca alterius: Ergo poterit Deus vi sua immensitatis formalitcr cise ubicumque sunt res, Sc Ioca, quin tamen pet illam lit in rebus, & locis, licet Obi Dei penetretur ubicative cum υbi intrinseco rerum , di locorum: Ut ergo Deus iit in rebus, de locis erit necetiaria operatio , dc non lutficiet immensitas, nec ubi lintrins cum Dei.
16 Deinde probatur simul utraque pars conclutionis:Si per inim1 sibile essce aliquod corpus a Deo non productum , & in quo Deus nihilag. ret, & Deu, maneret immensus, ex vi suae im-
intime penetrative praelaus ἔ non tamen proprie existeret in illo: Ergo quia per solam immentit rem et 1 intime penetrative Praesens omni corpori. non autem in illo. Probatur antecedens quoia primam partem, quia si Deus maneret immensus maneret cum vescatione intrinseca simpliciter, de actu infinitar Sed de ratione ubi cationis simpli citet, & actu infinitae est penetrare ubicative omnem ubicationem, bc omnem locum, & locatum in omni loco: Ergo. Deinde quoad secunda paratem, quia tunc Deus nullam superioritatem me ceret, nec contactum per modum dominantis in eo corpore: Ergo non esset in eo corpore , siqui
dem Deum esse in aliquo significat superiorita tem, di contactum per modum praesidenti e G. minantis in illo. i Ex quibus colliges, quo pacto concilietur Daho. secum ipso, imo di nostra sententia cum communi Thomistarum ; ait enim Diri Tho.in tota quael Lῖ.& cum illo Thomistae,Deum non esse in rebus tanquam in loco,uec in locis,ni si per operationem; quod quidem verissimum est. quia hic non est sermo de loco, nec de ubi intrina seco Dei, sed de loco, di Ubi extrinseco, in quo fatemur Deum proprie non esse, nisi per operationem. Ucrumtamen cum tota hac sententia D
Tho. & Thomissarum compatitur, quod Deus in transitive in se ipso habeat ubi intrinsecu imme
suin penetratum cum omni Gi,Se cum omni sp tio, de loco extrinseco, immo extra, de supra om
ne ubi, Se locum realem, & exi stentem, supra , Beextra infinitum, ut quaest. sequenti explicabimus.
I sitatem, in sua immensitatae
intransiime est ubique,tF ubiquesumpto emine ter imper distributtanem virtualem, aut fommalem ex nostro modo concipiendi, non vero olobique sumpto ly ubique per disributionem re
lem formalem, ni re operationem. Hanc con, Husionem statuo ad declarandum quodam dubium . in quo aliqui disputant. in sit idem formaliter immensitas , acobiquitas in Deo; cui quiadem respondeo, quod est ubiquitas, sumpto lyctique per virtualem distributionem,& ex nostro modo concipiendi, non tamen cum sormali diis stributione locorum aut ubicationum realiter . de
ex parte rei significatae . nisi per operationem ad extra. Probatur, quia immensitas est ubicatio licet actu Infinita, tamen unica, Se simpIex, & est unicum, & simplex ubi, in quo Deus adaequatemi:iit, & ubi tur: Sed licet in hoc ubi, seu ubicatione possit esse distributio virtualis ubicationum, aut iocorum,S ex nostro modo concipiendi monialis , tamen non est distributio realis is malis, aut ex parte rei significatae; alias non esset
288쪽
ύω'. XXIn qm se aliter attributum immensitatis M. 26s
unt uni, & Iunplicissimum ii Ergo licet Deus per tuam immensi tacitu,& in sua immensitatu i transitivo sit ubique, tun apto ly ubique per distri
piendi , non tamen pur diitributionem realem is alum. Et explicatur, quia eo pacto Deus est ubique in 1ua ibitinehu te, licui est seinper in sua ternitate : Sed lysemper in sua aeternitate non intelligitur cum cli. tributione reali Hrmali durationum, aut temporum, sed solum ex nostro modo concipieridi, aut eminenter , quaten aetemnitas eii eminenter omnis duratio: Ergo pariterdum dicitili , quod Veiis intransitive in sua immemitate est ubique,ty ubique in sua immensitate nou accipitur cum diitributione reali is si
lacorum. aut ubicationum. ied solum ex nostro modo concipiendi; aut virtualiter, & eminenter, quatenus unum simplex ubi Dei infinitum est eminenter omne ubi , N est omnis locus, omnisque ubicatio. Et hoc pacto dicimus quod licui aeternitas est sempiternitas, ita immensitas, est ubiquitasa Is Dicimus tamen, quod si ly ubique
sumatur cum distributione reali sermali locoru, α ubicationum, quos etiam Deus est ubique,sed non Hrmaliter per iminensitatem , sed per operationem ad extrae, quia ly isque cum distributione reali is ali locorum, & ubicationum, non sinponit pro omne ubi intrinsecum Dei, in quo non est talis distributio , sed pro omne Gi cor Porum , seu creaturarum, in quo solo est realis formalis distributio , de consequenter pro loco extrinseco Dei: Sed Deus non est in omne ubi
corporum , seu creaturarum , nec in omni loco extrinseco, nisi per operationemr Ergo nec est
ubique,sumpto ly ubique cum reali distributione
locorum, & ubicationum, nisi per operationem.
Ad modum quo, si lysemper intelligatur cum distributione reali formati,idem lignificat ac omni tempore , quo pacto Deus non existit anper,nis ad extra per mensurationem temporis, aut, si mavis, pcr temporis, & eorum quae iunt in tempore productionem , quatenus dat esse tempori, di eis, quae in tempore existunt.
tria doctrinam D. Nom. Ο conciliantur nostra sententia eum mente
ipsius. eto 'X dictis facile est solvere obiecta
CL supra quaeit. praecedenti, num. I. contra doctrinam D.T . Respondeo enim, dustinguendo maiorem: Deus per suam immensit tem est ubique intransitire in sua immensitate, tanquam in ubi intrinseco, quod eminenter est omne ubi, concedo: Ubique ad extra tanquam in loco extrinseco, subdistinguo: Per sua tamen sitatem immediate, negor Mediante operatione, ve ratione formali exiliendi in rebus ut in loco extrinseco, concedo maiorem. Ad cuius primam probationem dico, quod Deum esse immensum, di esse ubique intrant itive in loco intrinseco pro eodem reputatur; non tamen si secius sit de esse,
ubique transitive in locis extrius ecis, quia si Deus nihil produxisset ad extra , immensus suisset, α
non esset ubique ad extra in locis extriniecis. Ad secundam , concedo maiorem , de distinguo minorem: Deus per 1uam aeternitatem larmaliter:
existit semper, ly semper sumpto intransitive in
se ipso pro sua duratione sempite a. quae eminnenter est omnis duratio, concedo: Aliter, nego minorem , & distinguo consequens ut lupra in ciorem. Ad tertiam, concessa maiori, distinguo minorem: Non alium , nisi esse ubique in suo ubi intrinseco intransitive , quod eminenter est Om'nta ubi, concedo: Non alium, nisi essendi ubique transitive ad extra in omni loco extrinseco, nego minorem, & consequentiain cum eadem disti Etione. Ad quartani, concedo antecedenS, qui ex eo solum tequitur, quod Deus abique operatione esset intime penetratus, di praesens localiter illi corpori. de loco ipsius. non tamen quod esset in illo tanquam in loco extrinleco, sed potius il lud corpus esset intra locum immensum Dei, nempe intrae eius tinmensitatena. Ad quintu dico quod De est extra mundum,non in loco aliquo extrinseco ,.sed in sua immensitate,aut in tuo is intrinseco iii finite maiori, di ampliori toto mumdo, ut etiam intra explicabo. II Nec contra hanc solutionem militane obiectiones, quae contra evasiones M. Gonet,&aliorum. Quia nos in primis non dicimus , quod immenlitas sit ratio Qrmalis, per quam possie Deus esse in rebus, adhuc supposito , quod illas producat , sed ad summum per quam possit esse intime. & penetrative praesens ipsis rebus, supposito quod illas producat, quia aliud est esse in rebus , aliud esse intime . N penetrative ubi ille res sunt; primum dicimus cum D. Tho. Deum nouhabere . nisi per operationem, qua dat illis esse;
secundum habet per immensitatem Hrmaliter et explicatum manet in secunda conclusione. Secundo, non dicimus immensitatem sequi ad omnipotentiam sed solum ad infinitatem in essendo, quia ex quo Deus est infinitus in essendo,sequitur quod habeat ubi incircunscriptum , di quod sit immensus in suo obi, sicut quod sit aeternus iussio quando sive in sua duratione. Tertio non coafundimus omnipotentiam cum immensitate, nec munus unius cum munere proprio alterius, sed
dicimus, immensitatem esse attributum de linea essendi, & omnipotentiam de linea operandi. munus proprium immensitatis esse ubicare Deuinfinite intransitive in se i , & independenter: ab omni loco extrinseco, sicut Munus aeternitatis
289쪽
S Deum durare infinite intransitivo iu se ipis i
dependenter ab ovini tempore extrinlaco. Est etiain constituere Deum intime penetrative Praesentein omni loco, de omni locato,ex suppoliti ne quod exillat locus, de locatum, sicut aeternitas constituit Deum praetentem omni tempori, Beomni rei; munus vero omnipotentiae non est sic constituere Deum praesentam, sed aliter, non cexilientem causaliter ad extra per modum causae
efficientis in omni loco , & in omni re tanquainiti effectibus, quibus dat esse; qui modus existendi in rebus, bd locis non spectat Hrmaliter ad lineam essendi,& consequenter nec est munus pr prium immensitatis, sed ad lineam operativam,deest munus proprium omnipotentis per suam Op
et a Sed contra hanc doctrinam replicabis primo i Incredibile eli, quod D. Tho. tractans in hae quaest. 8. de ininiensiitate , dc quomodo Deus sit ubique, omissurit munus proprium immenlitatiis, Ze modum ellendi ubique proprium illius; alias valde diminute procesistet: Sed hoc sequitur, ii munus proprium immenlitatis non sit esse ubique per operationem , quia D. Tho. non explicavit alium modum essendi viaque: Ergo. Secudo, quia esse ubique,tive in omni loco prout explicatur a D.Tho. est esse ubique, quod consequitur ad infinitatem,unde in ipio titulo quaestionis est D. o. Quia inro insinuo eonvenit esse ubique, ct in omnibus considerandum es an Meromeniat Deo. Sed esse ubique,quod sequitur ad
infinitatem est proprium munus immensitatis .E go D.Tho. explicat in hoc articulo munus proin
prium immetnlitatis per esse ubique, sive in omnibus rebus, de locis; aliunde non assignat aliud modum essendi ubique nisi per operationem: Ergo immenlitas non habet alium modum essendi ubique,nisi per operatio nem.
13 Respondeo, incredibile esse quod D.
o. in praesenti omissierit explicare munus proprium immenlitatis prout explicatur ad extra per operationem, unde egit de illo quatenus nobis innotescit ex operatione illius ubique, dc in omnibus; non tamen est incredibile , quod omittierit illud explicare prout intransitivc constituit Deu immensum, & ubique in sua immensitate, ubiquitate eminenter tali; de ratio est,primo, quia cum quael ione praecedenti secisset mentione de incitacunscriptibilitate , quae explicat ipsum ubi intrin se , de immensum Dei in linea essendi,sufficienter expressam supponebat immensitatem Dei a solute, de intransitive sumptam, Se efficium so malem, S proprium eius. Secundo,quia quaestione praecedenti egerat de infinitate Dei, in qua aliquo modo comprehenditur immensitas Dei imo D. Tho. saepissime usurpat infinitatem pro iminensitate , dc econtra,vt, pluribus eius lacis rei
tis, ostendi i in praesenti M. Iulephonius Miclias: Vnde semel explicata infinitate Dei in essendo
satis actum iudicavit de immensitate ut intrannu-ve, de absolute reddit Deum tinnaensum sive immense.& ubique in se ipso existentem independo ter ab omni loco extrinseco. Quare autem nouegerit expresius, aut expresis terminis de immensitate, inquit praefatus Auti or, respontio est facilis in doctrina Curielis asserentis. attributum immensitatis, ut distinctum ab actione transeunte Dei, non plene assequi, bc cognosci a nobis tu mine naturali. Experimur enim stimmam difficultatem in ea intransitive inDeo explicanda Vnde postquam D.Tho. illam supposses lupponendo Deum este Infinitum, de incircunscriptibilem, instituit quaest. 8. in qua agendum suscipit de exi- sentia Dei in rebus , ubi lane non dixit, de immenstate Dei, nec eam nominat in tota quaesti ne , quod mirum esset,si Daho. intelligeret excsentiam Dei in omnibus rebus , quam Ibi cxpliacandam assimiplit, esse munus proprium immen
sitatis. Non ergo hoc intelligit D.Tho. a'. Sed inquies: Si existentia Dei in rebus non cli munus proprium immensitatis, nec de linea essendi, sed operandi, spectans ad Omnipotentiam, potius, quam ad finientitatem , cur D. ThO. intur attributa quae sunt de linea essendi, de ante ea quae spectant ad lineam operativam , ubi suum locum proprium habebat immensitas, egit de exilientia Dei in rebus, qua spectat ad lineam operationis Et urgetur haec difficultas quia i sta quaes. t . in Prolog. sic ait: Pos eon deratio nem eorum, quae ad diomam subsantiam pertianent, resat considerandum de his, quae pertinem ad operationem. Et in Prolog.ad quae a F.sic altaris conserirationem Hora scientiae , O voluntatis resar consederandum de divina potentia. Ergo D. Tho. non egerat ante de his, quae spe ctant ad operationem, nec ad divinam potentiam : Sed egerat de existentia Dei in rebus: Ergo existentia Dei in rebus non spectat per te ad operationem , nec in munus proprium omnipoten
tiae, sed immensitatis, de de linea estendi, seu sub- . stantiae Dei. as Respondeo D. Tho. hoc loco egisse
de existentia Dei in rebus, licet haec consillat tor- maliter in operatione , de sit munus lPropriu*Omnipotentiae, dc non immensitatis, quia per. illa explicatur ad extra immensitas Dei, de nobis per crationem in omnibus rebus, Zi locis innote iacit ubiquitas intrinseca Dei; ex quo enim Deus est per operationem in omnibus rebus , de locis .extrinsecis inuolescit nobis, quod est immensus, di quod habet Ubi immensum in se independe ter a locis extrinsecisi eo quod ubicumque volu rit,potest producere loca extrinlaca, de ea replere per operationem. Vnde licet huiusmodi existentiaiDei per operatiori non speistet ad immensitateniis cincliter ; spectat tamen ad illam explicative
290쪽
Q g. XX. In quo formaliter attributum immenseratis Uc. 27 e
quoad nos, ει ideo incidenter hic egit D. Tho.
de tali exilientia , ubi locum habebat immeruit iis explicatio. Ex quo ad urgentiam difficultatis, conccilis antecedenti, diliinguo consequens: Er. go D.Th. no ageret de proposito, & per se de his quae lpectant ad divinam potentiam . vel operationem, concedo et occationaliter , di incidenter prout spectant ad explicationem immensitatis, nego consequentiam , di concessa minori subia sumpta, nego consequentiam ultimam, quia licet exilientia Dei in rebus proprie sumpta lit de linea operativa, & munuS propAum Omnipoten tiae , explicative tamen spectat ad Dei immensi-ratc m, eo quod immenlitas per illam nobis aptissime, & line illa vix nobis innotescit. as Ex quo ad secundam replicam principalem,distinguo maiore: Esle ubique, quod exinplicat hic U.Tho. est esse ubique, quod sequitur ad infinitatem immediate, nego maiorem : M lsante operatione , concedo maiorem, & distinguo minorem eodem modo, & nego consequentiam; vel similiter distinguo consequens: Explicat Daho. munus proprii, immenlitatis per cile ubique in rebus,di locis, tanquam p.r ipsum munus proprium, di primarium immensitatis, negotTanquam per id, quo melius nobis innotescit
munus proprium immensitatis, concedo conseia quentiam. Fatemur enim. intentum D.Τho.isisse cxplicare et cetiam formalem , & munus propriu
mensitatis in linea essendi seu ipsum Ubi intri secum Dei ablolutum in se, de independens 1 locisi sed id noluit explicare absolute per se ipsum, utpote dissicile perceptibile , sed voluit i
sum explicare percuitientiam Dei in locis extrin secis,quae est per operationem . per quam, licet aposteriori,nobis melius innotescit; eoque nec in Ordinate, nec diminute processit. a 7 Verumtamen non licet omittere,quod D.I ho. satis expressit ubi intrinsecum Dei imis mentiam, cu eius ubiquitatem intrinsecam inde-yenantem a locis extriniecis, Nab existentia in illis artie. . butas quaestistius, ubi resolvit in rampor. quod esse ubique primo . se pers, es pro
prium Dei. Et ad hoc probandum subivagitiuo autem ubique per se duo id, cui non convenis effo ubique per accidens propter aliquam supposstionem faetamin Perse gitu convenit e ς que alicui,quando tale est, quod, qualibet sum Dionefacta. sequitur illud esse ubique:::Sic igitur esse ubique primo, G per se conruenit Deo. Tunc sic: Ergo iuxta D.Tho. Deus talis in quod facta suppositione, quod Deus nihil ad extra produxisset, ut potuit. adhuc esset ubique: Sed tunc non esset ubique in locis extrinsecis, quae non darentur : Ergo esset ubique , immo eli ubique i transitive in suo obi intrinseco independenter a locis extrinsecis. Ecce ubi P.Tho. concedit via-quitatem propriam Dei independentem a locis extrinsecta illi e venientem primo, de per se; de
consequenter nectatario, licet eam explicaverit per esse in locis extrinsecis contingenter, seu d Pendenter a luppositione contingenti producti
nis illoru. Et haec qui de latis piolixe dixerim pro explicanda mente D.ΤM.quia pene omnis disti cultas huius quaestionis in ea explicanda conlisiit. a 8 Replicabis denique . quia Obi,8e locu intrinsecus supposititius et , & nullo fundamento innixus: Vel ad minus improprie dicitur Gi, ἐκ locus: Ergo inepte a nobis explicatur tari imis
mentitas per obi, de locum intrinsecum Dei. mfirmatur primo; quia locus intrinsecus,seu intrinsecum ubi, vel consistit in eo quod aliquid existae in se iploi Uel in aliquo alio: Si primum confunditur cum subsistentia, per quam quodlibet supinpositum habet existere in se ipio , Ac non in alio. Si in aliquo alio id explicandum restat,quod non
facile praestabimus. Confirmatur secundo, quia adhuc admisso loco.& cti intrinseco infinitoDei. Deus per illud non constituitur penetrative prae--s omni loco, aut corpori: Ergo. Probatur mintecedens, quia Deus exiliet in suo Obi intrinseco, di corpus etiam in suo Gi, Ae ubi Dei erit diustinctum ab Ubi eorporis, δέ econtra ubi cot-poris ab obi Deh Sed ex quo duo exitialit unusi quisque in sim vibi. aut loco, distincto a loco, Nisi alterius, no penetrantur nec penetrative sun
sibi praesentes: Ergo ex quo Deus habeat suum
ubi, aut locum intrinsecum infinitum non sequutur quod sit intime penetrative praesens omni l co, aut corpori. Tertio, quia alias etiam Ange. his haberet 1 iram Dii intrinsecum inde pendenter, corpore; qt,od videtur contra communem seristentiam Thomistarum. Quarto, quia non Postea . Angelus absolvi ab omni loco , nec existere , N libi existere; quod tamen est . elum contraeommunem sententiam Thomistarum, qui asse
runt posse Angulum ab vi ab omissi loco, immode quod quaelibet res, etiam substantia corporea posis existere , & nulli, existere: Ergo.
α o RHspondeo negando antecedens,quia iam satis ostendimus in Physica, quanta cum ne cessitate admittendus lit locus intrinlccus, di issint secum etiam in corporibus; quod licet mi nus proprie apud Philosophos dicatur Gi, de Hacus , tamen dilantialiter, de apud Mutaphysic est verum Mu determinatum, di dererminatus to cus per se immobilis, di a quo eorρος moveri positi. Ad primam confirmationem, dicio, quod ubi, te locus intrinseeus non consistit in eo quod
aliquid existat substantialitet in se ipso . sed in eo
quod existat cum determinata extensione locali replendo determinatum spatium independente za corpore extrinsece ambiente, vel continente,dchoc quidem loquendo de Obiant loco intrinseco corporeo. Loquendo autem de tibi, aut loco intrinseco substantiae spiritualis,coulistit in eo quod