장음표시 사용
311쪽
illa erit impotens proprijs viribus videre Deum,
eri contenta intra vires intentionales naturae de facto existenti , leu quiddilative in ca cognoiciis bilis,& non connexa cum gratia habituali,quae sit pure naturalis; illa vero erit propriis viribus p rens videre Deum, erit supra vires physticas, & intentionales naturae de iacto cxilientis, connex que cum gratia habituali, quae supematuralis su rit: Ergo tandem idcin est dicere, quod supernaturale dicitur tale,quia superat omnem naturam, etiam possibilem, impotentem luis viribus videre tDeum, contentam intra vires physicas,aut intentionales naturae de facto cxistentis, aut inconnexam cum gratia habituali,ac dicere, illud esse supernaturale, quod superat omnem substantiam naturalem, seu non lupernaturalem : Quod tandem idem est, ac dicere, cile supernaturale quod non est naturale, sed supra omne naturale: Id autem nihil explicat de supernaturalitate, nec designat, quid naturale, quid supernaturale iit,sed p nituς relinquit ignotum , di inexplicatum, expliacando tandem idem per idem circulo vitioso.
Quem circulum pariter committunt,qui supem turale dcfiniunt, per excessum lupra omnem naturam sive existentem, sive possibilem, non exugentem supernaturalia accidentia. Nam si rogemus, quaenam est ista natura Aliud responderii quint, nisi quod est natura non supernaturalis,ac proinde tandem explicat ens lupernaturale per excessum supra non lupernaturale, nou delignando, quid naturale , quid supernaturale sit. Praeter quam, quod est aperte nugatorium, dicere, accidentia supernaturalia esic talia , quia sunt supra exigentiam naturae illa non cxigentis ς nam esse supra exigentiam naturae illa non exigentis, idem est, ac non esse exacta, seu non exigi a natura illa non exigente, quod aperta nugatorium est. Nec inelius alij se, maturale dei iniunt per excessum
supra omnes naturas, Gliam possibiles, non exacta; ab existentibus; distinguentes inter substansas possibiles, alias exactas, ac debitas existentubuq aliquo titulo , alias natio titulo exactas. Nam prorsiis falsum est Deum reliquiile intra cancellos nieret possibilitaris phires substantias existentibus 9 bitas. N a praesentibus exactas; alias enim universuin impersectum & truncum reliquisset Deus, nempe absque iliis substantijs ad universi consumatasti integritatem exactas ; quod quis dicat
Ex tot tamen tamque varijsentis supernaturalis
descriptionibus, quibus contrarij sibi metipsis in
constanter utuntur, colligere liccat . quam aegre declinari potest vera entis supernaturalis descripse so per excessum , ndiripe, supra exigentiam inra- nis naturae substantialis creatae, & creabilis;quam tamen non alio titulo declinare contendunt RR.
. um Molina,& Ripalda, nisi ut probabilem fa- . clai r pol sibilitatem substantiae supernaturalis
Is Contra quos omnes sic denique arguo: Supernaturale communiter ab omnibus de-nmrur,quod essura exigentiam naturae: Sed in hac detinitione ly natura debet supponere pro omni natura propcle tali, tam existenti, quam possibili: Ergo supernaturale ex communi omnium delinitione est, quod est supra exigentiam omnis naturae proprie talis squalis solum est natura substantiajisin tam existentis,quam possibilis.
Probo minorem, quia in omni definitione,termini supponunt naturaliter pro omnibus etia possibilibus, non accidentaliter pro solis exi. tantibus , nam cum definitiones sint in materia necessaria, pertineantque ad statum quid litativum, in illis necellario luminutur terna ni praecilive a s positione accidentali existentiae, Fae semper contingens est: Sed ly naturae in luppositione nat
rati , & indefinita necessario supponit pro omni
natura,live existenti,live polsibili:Ergo. Explicatur: Si ly naturae supponeret accidentaliter pro solis existentibus , variato numero, vel specie naturarum existentium, variaretur definitio entis
supernaturalis , liquidem iam intelligeretur lysupra exigentiam naturae,pro excessu iupra alias diversas naturas ab eis, supra quas modo definitur, quia tunc citent existentes aliae naturae,ves de
diversae: Sed definitio, sive quidditativa sive desicriptiva debet cile invariabilis: Ergo in praedicta
definitione ly nartirae debet iupponere naturaliter pro omni natura,sive exiliente, sive possio. ii, .non aute accidentaliter pro lotis exilientibus.H-que notii simum est Dialecitidis iplis, qui pro regula inviolabili in primis tenent, in maἰcria neces aria terminos supponere naturaliter, & indilia nitam aequivalem universali minime vero stipponere accidentaliter pro scilis existentibus, nisi i imateria contingenti. Vnde RR. nobis condrarij. qui lysupra exigentiam naturae, traducunt profvni exigentiam naturae exsentis tantum; vel
pro supra exigentiam alicuius possibilis, non pro
supra exigeutram omnis naturae sive possibilis, sive exilientis, aperte violant Dialecticae praecipuam regulam.
r Iam igitur ad ea, quae in contra Opp nebat P.IEquierdo pro sua singulari definitione,
facile respondeo. Ad primum , vel nego antecedens , quia M. loquuntur tanquam in materia necesseria explicantes essentiam , seu excellentiam essentialem donorum supernaturalivm;vnde
cum ea clevant supra vires, R. exigentiam naturae intellectulit iv, loquuntur de quacum re natura
4ntellectitati, live possibili, sive existenti; potitsime cum ipsis Q et ignotum ad quem usque gra--dinis excellentiae pertingerent modo existoritas. Vel distinguo antecedens: Loquuntur respes tu naturae intullectualis exis entis titulo exilientis.
312쪽
tiam, quia sub titulo natura substantialis creata, non diψin coita prenendi cur omisis natura subflantialispoisibilis, ut per se patet, unde licet explicite videantur loqui de solis existentibus , implicite,&ex iurativo comprehendunt omnes possibiles. Quod ni is intra patebit. Ad secundum,nςgo etiam antecedens, quia si PD. nollent illud adsidens debitum alicui lubitantiae possibili, plane nossent illud esse naturale,eiusdemque gradus eum illa subitantia possibili, non vero divinum, nec supernaturale . quale solam appellant PP quod est ordinis divini, nosque divinos, aut divinae consortes naturae reddit,ut mox conliabit.Ad
tertium in primis dico, illum modum arguendi, vel sophi iticum,uel solum per locum ab extrinse-cD procedure; nam .prarii se tundatur in iure quod Authores contrari; habent, ne ipsos imprudenter dubitasse dicamus; huiusmodiautem consequeam tia , vcl iophiliica, vel fere nulla cili Auctores contrari; ius babent, ne illos aicamus imprudem re dubitasse , aut ne illorum sententiam duamus, temere conceptam; quia id decretis Ponti cris vetitum est: Ergo enso maturale non dobet desiniri. quod es vra exigentiam omnis natur ub antialis creatae, ct creabilis, ne huiusmodi desiisitio reddat illos imprudentes, aiat ne ipsis iniuria irrogetur.Sane,sa hic modus arguen ut alisuius cilicatiae foret, iam ad rerum detini- solus,re descriptiones tradcndas,non tam ad res
ipsa ,PP.que,& CC sensum iniet inspiciendum,
quam ad ext insccam authoritatem, di venerationem debitam RR.Theologis;quod sane dici non
Poecit. Nam aIiter, pollet unus, posset alius,& ad illorum exeinpluna ali; , introducere diversas rorum theologi rum notioneS, supraque illas no vas sententias sundare; quibus tamen contradic re non liceret, ne ipsis imprudentiae, aut temeritatis nota intaretur ; quo pacto ingenuitatem,&.vcritatem amantibus Theologis pracluderetur aditus veritatem ttrenue Propugnandi contra nou torus. Secundo dico, nobi, non licere , raras iutini poli Summorum Pontilicum aequissima de creta id vitantia, contrariorum in hac parte sententiam ulla centura, aut nota afficere , quam tamen anze p fata decreta, alia ineptam, alis insidinem ignorantiam, alij per ulosam , alii timer xiam dixere; nec similiter illorum dubitationem
imprudentem dicere Verumtamen non propte rea nobis incumbere obligationem defendendi illorum dubium, aut sententiam a pratatis notiqaut quod postri e probabiles, seu prudentes suerint ; huiusmodi enim obligatio penes illos erit. qui tales Authores sequuti fuerint; quibus id faci
simum erit , cuin per decreta praefata nulli iam tbceat contradicere, aut praedi eris censuras defen
dere. sed quoad hoc silentium omnibus indictum
sit: Solum ergo tenemur,silentium quoad censuras, di notas Observare , ieu ab illis omnes presicindete ; a quibus etiam, servato iure disputati nis,deberent praelcindere contrari j ire id soluὐ
de veritate disputando, & non arguendo reflexe ex prudentia, vel probabilitate suae sententiae, cui contradicere vetituin, est pro charitate potius, quam pro veritate cervanda. Quibus praenotatis pro hoc, & alias similibus argumentis luibus inoli nulli,ex Aut boribus debita reverentia, Pu viuuatur , praesertim in moralibus , potius penuria aliorum 1 olidorum fundamelorum,quam ex ilio
rum, & similium eliacacia. . ' ι .
18 Respondeo intorma , primo , quod transeat maior, siquidem non teneor cam dubitationem prudentem fuisse dckndere. Quod si instes: Ergo p tati Auctores imprudenter dubblarunt.Dicam etiam se featine semper per tram fleat respondebo. non allerendo, sed prcscinde
do ; & hientium indictum observando , ad quod
violandum provocari non deberemus.Vel secundo , dii lingula illa: orem: Non possct prudeuter diibitari,supposita. vera notioine entis supernaturalis, seu ex hac suppositione , transeat: Illa non suppolita, sed aid illam investigandanai nego naa- iurem quoad primam partem . di dili inguo sinusiter quoad lactandam: tauialis: ista nugatori
foret, ex suppositione vetae notionis iri, iupcr naturalis, transeat: initituta dii putandi gratia ad veram notionem entis supernaturalis deteget Ham, nego maiorem,&minorem, quia istan.cL
rere praefatum dubiunx, aut quaalion ι pruin dentem, aut nugadoriam fore; nou autem uicere,
quod solum elici nugatoria, aut imprudens , si supponcrctur vera norio superiraturalis entis, quassim non suppo iunci prudentem vcro, ii iiuitru tur disputandi gratia ad illam. investigandam,
sis. Sicut cum D. Tisom. inquirita Aa laeus sis D e perfectas. a 1 sitfiam ne imnus Aia ii iusmodi , qtiae suppolita vera Dei notionc, nug toria: tbrent, ieci ptu denter . OH hom. instituuntur,quia instini uitiit dilputandi gratia ad rauiiDei notionesti tonnandam. Ad quartam, laces ta maiori, & nii nori: nego consequentiam, quia MOS non suppofiuiliis talem superpat uialitatis notionem ante Mitiis id si a lxilionein , . seu potius .huiusmodi quaestio iii institit irritis: fitillam cie tegamus; unde illii in sineri: ibi, ostendimus,M H a priori, sed argumenti; 4mbfieri .i ἰ δἰ a: inconvenienti, stari ii,autem illam ploSabbaius λ priori, per allam priorem notionetri. Ad qnintum, distinguo maiorei Et Norio te lini de quo va quaestio, non debet exprifit eidem ditique; si Anx-ssio tristituanir. disputandi graim: ad rectam talis
313쪽
potius ne solis vocibus se contradicant , gania
tur tandem veram uotionem agnoscere, ut con
tingie in praelemi , nam si contraru pro su statia supernaturali intelligant iubstantiam supra
omnes naturas existentes, solis vocibus nobis c
tradi eunt, na illa ultro omnes fatemur,& fatentur polsibile, di lic similiter de ali) unde ex ipsa contraditat oue,ne inlis vocibus iit, cogimur inquir
re veram superuaturalitatis Notionem, prout s
cimus in superioribus, & ipse iacit RIEquierdo;
cuius etiam supernaturalitatis definitio eidem dubio exponitur, ac nostra; licet enim certum sit
quod ens supematurale excedit Omnem naturam
iubstantialem de facto existentem, incertissimum tamen est, quod hic pracisus excessus sit eius de finitio , aut descriptio, imo α falsum aperte,quia filium aperte est, quod omnis creatura iuperans ς istentes sit supernaturalis.
iis F Dei in praesemtibus , supernaturale
. explicatum a nobis iuerit per 1
perare exigentiam Omnis naturae substantialis creatae, & creabilis, ex hacque definitione tunda mentum sumpserimus; non ideo tamen censemus
illam esse entis lupernaturalis quidditativam de finitionem . solum enim est descriptiva, desuminia nempe ex proprietate consequuta ad eius es.sentiam; nam sane excessi . comparativm entis
supernaturalis sit pra naturae exigentiam fundari debet in periectione absoluta illius, quae quidem perfectio absoluta erit essentia, di quidditas entis iuperuaturalis , & ratio a priori,primariaque cur
debeat excedere exigentiam omnis naturae su stantialis creabilis. Quia tamen eam ablaturam periectionem, & essentiam nondum explicavi
mus , sequitur vi illam exponamus, & ex illa aliam rationem a priori sormemus. Igitur. 2O Secundo probo conclusionem: Engsummaturale primario consistit in ratione cntis divini, seu ad ordinem divinum spectantis: Sed repugnat prorsus substantia creata divina,seu OG dinis divini: Ergo & substantia creata supernatu ratis. Discursus est legitimus. Praemissae restant probanda, & in primis probo maiorem, primo,
quia supernaturale nullibi melius in Sacro Textu exprimitur, quam in illo Epist. D. Petri dicentis: Magna, ct praetiosa nobis promissa donavit, Di
per bae es iamini druinae natura consortes, his enim comprehendit omnia dona supernaturalia: Sed ea per qui essicimur divinet nature conssitae plane divina sunt, & ad divinum ordinem spectantia: Ergo ens supereaturale primario conlusit in ratione entis divini, seu ad ordinem divinum spectantis.Secundo ab inductione,quia graistia habitualis, qua est quasi radixi di iuna omnium donorum supernaturalium, non alio titulo supernaturalis est, nisi quia est quaedam divinitas accidentalis, & participata; & charitas similitesstpernaturalis est, quia est quidam amor divinus accidentalis, & participatus,& lumen gloriae,quia est lumen divinum; scientia beata, & infusa, quia est scientia divina; & omnia supernaturalia com muniter SS.PP. & Theologis divina specialiter appellantur, quod satis probat, esse aliquem essendi, & operaudi gradum specialiter divinum participative, Ac ordinis divini, ita excellentissumum, quod propterea supernaturale appellatur: Ergo tu illo gradu excellentissimo, ncmpe entis divini, primario ens superuaturale consistit. Te tib , quia omnia lupernaturalia primario constratuuntur in aliquo gradu, aut racione entis proportionaliter se lubentis ad gratiam habituale cum omnia comparentur ad illam ut ad tuam n turam in ordine 1upematurali: Szd gratia prima rio constituitur per racionem entis divini per moddum naturae, unde constituid homi acs cousortes
divine naturae , divinos , imo dc participaliud Deos, de Filios Dei: Ergo pariter caetcra dona supernaturalia primario constituuntur per esse quid divinum, vel entitative,vel operative, vel iacuendo. vel in operando. a i Deinde probatur minor,quia substanatia creata divina esset substantialiter Deus: Sed repugnat mctaplaysice Deus substantialiter talis, S creatus, vi per te patet: Ergo di substantia divina creata Probo maiorem .Substantia comple
ea humana est essentialiter, di substantialiter ii mo, substantia completa Angelica est essentialia ter, & substantialiter Angelus : Ergo substantia completa divisa esset essentialiterine substantia
a a Dices, substantiam illam fore solam
divinam per participationem , in quo nullum est inconveniens quia eo ipso Deus non esset. Sed contra est primo, quia licet aliqua substantia posisit esse divina accidentaliter, & adiective. hoc est, divinMata, per participationem quandam acci dentalem divinitatis,ut est anima, di Angelus per gratiam , tamen implicat contradictionem esse divinam substantialiter per suam naturam sub santialem. & quod sit divina per participationet Ergo solutio implicat contradictionem, dum ait fore divinam substantia ster, & alias per particupationem. Probatur antecedens, quia idem est Abstantiam , aut suppositum aliquod esse divi. num substantialiter, ac esse Deum substantive: Sed implicat contradictionem esse Devin Q stantive per participationem: Ergo de esse divinam substantialiter per participationem. Secundo: Substantia, non quidem adiective divini ta, sed substantialiter per suam naturam divina, esset substantialiter eiusdem specifice naturae cum
Dco , .stu alter Deus substantialiter eiusdem
314쪽
c β. II. An aliquasubstantia, vel intellectus creatus etys
speciei cum Deo existenter Sed eo ipso talis esse non posset per participationem: Ergo. Probatur maior exemplo,quo saepe utitur D. Thom.Substantia, non accidentaliter ignita, ut serrum candens, sed substantialiter, di per suam naturam, Ut carbones incensi, est ignis verus eiusdem naturae,& speciei subitati alis cum alio igne, a quo igneitatem accipit, eoque dicitur substantialiter ab genitus; quod de ferro candente dici non potest, quia solum est accidentaliter ignit in Ergo pariter substantia, non quidem accidentaliter cluvinirata Per gratiam , sed substantialiter divina, seret verus,& subitantialis Deus eiusdem naturae substantialis cum ipso Deo, a quo accepisset su stantialem divinitatem , adque ideo, vel alter Deus, vCl a Deo substantialiter genitus, & nat talis ipsi cis illius; hic autem, si dicatur talis perparticipationem, aperte implicat contradictio
et 3 Confirmatur: Ideo est possibilis gratia saltistificans,quae lit participatio formalis , vel specialis naturae divinae, & eiusdem speciei, & naturae cum Deo participati v8, quia cum sit accidentalis Participatio ,eo ipso infinite limitatur ex auiecto receptivo , di deficit ab infinitate , qua pollet di vinitas lubstantialis in se ipsa, ob idque est vere Participata seu talis per participationem: Sed divinitas subitantialis nullo ex capite limitata esset:Ergo nullo modo posset esse talis per par ticipationem,& consequenter est impossibilis,nisi sit Deus iple per essentiam. Probatur minor,quia divinitas subliantialis eo ipso quod substantialis esset,esset per se, vel ad minus in se subsistens, &non in alio; si enim natura substantialis angelica est forma per se, aut in se subsistens, quanto magis natura substantialis divina, aut divinitas subitantialis talis esset: Sed eo ipso non haberet in sua specie divinitatis limitationem illam, sicut natura substantialis angelica intra suam speciem limitata esse non poteli ob eandem rationem, quia nempe in se subsitiens: Ergo esset divinitas subitantialis intra speciem divinitatis illimitata, seu nullo ex capite limitata. 24 Confirmatur secundo: Divinitas se stantialis non potest esse limitata intra speciem divinitatis, hoc est individualiter: Aliunde nec intra genus aliquod superius, seu specifice: Ergo nullo modo: Ergo nec talis per participationem; esset ergo divinitas per essentiam. Antecedens quoad primam partem probatur, quia ibrma,aut natura substantialis in se subsistens , & irrecepta implicat limitari intra propriam speciem individualiter , siquidem principium essentiale limit sonis individualis Ermae intra suam speciem essentialiter est subiectum materiale receptivum talis sermae, ut est constans, nota, & perpetua do-c na D. om .di discipulorum eius; de qua nos
satis di upua lib. a. de Generat. 6. In M tapb P. quaest. s. supra disput. a. quast. s.
Sed divinitas substantialis non esset natura, nec forma recepta in subiecto aut in materia, lias esia set inserior natura Angelica, in se subsilienti, aut irreceptibili in iubiecto: Ergo essentia litet e Ietillimitata intra suam speciem divinitatis iubilan tialis. Deinde probatur quoad secundam partem quia divinitas iubilantialis non eli genus aliquod, nec sub aliquo genere contenta, alias ex suo eo ceptu essentiali limitata esset,& constans ex geneare , & diiserentia. De qua vide supra diotitum qu est. 3 A num. Io. Ergo implicat eam esse limi tatam specifice, aut intra genus aliquod superius. Explicatur: Implicat contradictionem plures naturae divinae subitantiales solo numero dillit is, cum implicent plures naturae subitantiales Auge licae solo numero distinctae: Deinde implicant etiam contradictionem plures divinitates iubita
tiales specie distinctae quia alias divinitas substa tialis esset genus aliquod divisibile in plures species divinitatis substatialis, quod nemo ausit proferre;nam alias essent possibiles plures dij substatialiter tales sub eodem gene re deitatis iubstan tialis specie diversi , quo nihil magis cnimeri-' cum excogitari potest : Ergo solum eit poIsiabilis unica, & lola divinitas subitantialis: R pugnat ergo divinitas substantialis creata ab inqcreata dili incla. a s Denique eonfirmatur, quia divinitas substantialis specifice consistit in iplo esse per se subsistenti,nam per hoc metaphysice constituitur, ut vidimus supra disputat. a. quae 6. d num. 3 9 Sed hoc participari lubstantialiter implicat n. I testam contradictionem, quia implicat esse patῆticipatum in se subsistens, sieut esse tu se ipsbiu sistens, & particip1tum: Ergo implicat naturam divinam participari substantialiter. . 26 Dices,hoc nimium probare quia pro bat , nec accidentaliter participari posse per grariam, quia nec gratia, nec iustus per illam est linisum esse per se subsistens. Sed contra est, quia ud participetur accidentaliter, & adiective, hoc noti requiritur, imo requiritur oppolitum, nam ex linis ratione participationis laccidentalis importat non existere in se, nec per se; secus autem istae si participaretur substafitialiter per modum naturae substantialis , quia eo ipso adhuc pol partici pationem, maneret in se ipso subsistens : Ergo toto Coelo differt participari accidentaliter per moadum naturae accidentalis, a participari substantialiter per modum naturae substantalis, nec ex
uno potest fieri consequentia ad aliud. . a 7 Sed rogabis, quomodo gratia est pa ticipatio sormalis , aut specialis ellentiae divinae, quae est 'fum ess ub ens, si gratia non est ipsum esse subsilens adhue participatum Respondeo, dici, & esse talem, quatenus est esse quodam
Mod sitis, di participiale et Hem, N in eodem
315쪽
esse in se subsistentis, quod est essentia divina metaphysice talis. Quod ut intelligas nota,quod divinum esse infe subsere aliud non significat, quam quod sit esse, non alterius essentis per ipsum,nec tu altero terminatu, sed esse ut i us inse ipse i gratia igitur huius esse est is alis, seu specialis participatio, non quia substantive, fle intacto sit ipsummet esse,alias enim no Hret participatio ipsius; sed quia est esse participiale ipsius divini esse, & terminative In eode divino esse,hoc est. quia est es partiri ale eiusdem edi in eodem
esse per se sub denti, quod M alissime Deus
est, seu cuius. 8c in quo est ipsum esse per se subsistens; nam si esse ipsum per se subsistens est esse sui, eiusdem est gratia esse participiale; & si est
esse in se ipso, in eodem est terminative essie gratiae habitualis; unde iustus per gratiam fit, non tam suus,quam Dei, nec tam in se ipso, quam in Deo ipso existens, per illam enim communicatur iusto quod in Deo sit, de Deus in illo; nam qui est in gratia, in Deo manet,& Deus in eo in Deo vivit, de Deus in eo, iuxta illud Apost. Uiυo ego, iam non e sivit vero in me Chri sine haec est illa transformatio hominis de humano in divinum , seu de homine in Deum participative t Iem , & translatio illius de statu, in quo nascitur
filius A .ad statum, in quo nascitur Filius Dei, nam ut pure homo, & filius Adae, praecise habet xsse sui in se ipso; sed ut Filies Dei, Ze ut particu Pative Deus,accipit esse Dei, dc in Deo, vivere Dei, de in Deo; quod Deus ipse sit,& vivat in illo, Ze ipse in Deo, de hoe est esse divinum, & vita divina participative n quo, Ec in qua consistit
gratia. a 8 Ex quo tamen sic argumentor: Licet possit creatura per gratiam habere accidentaliter asse participiale ipsius esse in se subsistentis, & esse in ipsomet esse per se labsistenti, essendo nempe Dei. & in Deo; itemque manere in Deo, dc Deus in illo,vivere in Deo, de Deus in illo, transisrmarique accidentaliter de humano in divinum de filio Adae in Filium Dei; implicat tamen contradictionem creatura , de qua verum sit, quod se stantialiter per naturam est ipsum esse in se subsistens, aut in ipso, aut quod substantialiter in Deo manee, di Deus substantialiter in illa, aut quod substantialiter vivit in Deo, dc Deus in ea, aut quod substantialiter est Dei,& non sui, aut quod substantialiter est transisrmata in divinam, aut in Deum, aut quod est per naturam substantialem Filia Dei, Ergo licet esse divinum, aut divina natura, vel essentia possit participari accident pcer, repugnat tamen evidenter participari . , substantialiter. κακ
elusione. as ' Ertib suadetur eonclusio sendaqmento communi Thomistari Ens supernaturale, vel est ipse Deus ut est in is
tanquam natura super omnem naturam,uel quod specificatur ab illo ut tali per ordinem .transce
dentalem ad ipsum : Sed non est possibilis su stantia creata, quae sit ipse Deus modo dicto; nec
quae specificetur ab ipso Deo per ordinem transcendentalem ad ipsum: Ergo nec quae sit supernaturalis. Maior patet, quia ultra Deum, ut Pr dicto modo supernaturalem, non est excogitabile ens supernaturale, quod absolute, in se,& Pr ciso ordine transcendentali ad Deum, sit subita live supra omnem naturam sicut ipseDeus.ut Petis patet: Ergo ens supernaturale statim est ipso
Deus ut transcendit omnem naturam, neu PQ creatam, dc creabilem, de quod specificatur per ordinem transcendentalem ad ipsum ut sic consideratum. Minor vero probatur, quia contra rationem substantiae est specificari ab aliquo intra se per ordinem transcendentalem ad aliud extra genus substantiae: Ergo non est possibilis substantia creata,quq specificetur ab ipso Deo per ordino transcendentalem ad ipsum. Antecedens proba tur quia in hoc distinguitur substantia ab accidentibus quod substantia est sui ipsius ens,de in se idiso complete specificatum,accidentia vero sunt alterius, seu entis entia ab altero specificata, si e in altero individuata: Ergo est contra rationem essentialem , de dii serentialem substantiae specita cari ab aliquo extrinseco per ordinem transcea dentalem ad ipsum. 3 o Dices primo, Opus non esse, quod ens supernaturale intra Deum specificetur per ordinem transcendentalem ad ipsum , sed posse esse summaturale absolute, praecilio tali ordine. Priamo, quia gratia habitualis per se ipsam non specificatur a Deo, cum ipsum non respiciat, per modum obiecti. Secundo,quia ubicatio corporis Christi in aeuesiaristia est supernaturalis, dc non specificatur a Deo ipso. Tertio , quia dotes cor poris gloriosi sunt supernaturales, te non specim cantur a Deo. Ac demum ex aliis, quae contrari jopponunt ut supernaturalia, quin ab ipso Deo specificentur , ut virtutes morales inissae, scientia infiisa , 8e alia huiusmodi. Sed contra est, quia is cluso ordine irascendentali ad Deum ut superan
tem totam naturam, pure voluntarie dicetur alti
quid supernaturale. Primo , quia dici non potest quid divinum , aut ordinis divini, nisi a Deo ipso specificetur,quia extra Deum nihil est, ex quo aliquid divinum sit, de dicatur: Ergo nec superis
naturale , nisi voluntarie. Secundo, nam pona
mus illam substantiam possibilem, quavi tu dicis Ra
316쪽
uua l. V An aliqua siubstantia vel intellectus creatus,s is
supernaturalem. Cur rogo,vel ex quo eius p edicato illam supernaturalem diciti Si quia superat exigentiam, & persectionem omnis naturae possibilis, implicat contradictionem , quia alias iup raret se ipsam, & hoc implicat contradietionem.
Si quia superaret omnem exilientem, pariter implicat contradictionem , quia calu quo exist ret, nosΥ posset superare omnem existentem, nisi superando se ipsam , &ru us est pure volun tarium dicere , quod substantia luperans omnes existentes esset lupernaturalis, ni velis, nullam esse creabilem supra exilientes,quae superna turalis non sit. Si tertio dicas, quia exigeret ac eidentia supernaturalia ; hoc ipsum etiam implicat contradictionem, quia contra essentiam accidentis lupernaturalis est exigi a sublhantia, cuius accidens eth : Nec respondeas, esse contra essentiam accidentis exigi a substantia naturali , non vero exigi a substantia supernaturali, illa n vero subitantiam sore supernaturalen Conintra enim est , quia petis mani seste principium, siquidem inquis, accidentia supernaturalia polle exigi ab illa substantia , quia supernaturalis est , de mihi roganti , cur supernaturalis est
respondes;quia exigerct accidentia supernatur lia ; quo pacto committis circulum, & petis principium. Deinde, ideo exigeret accidentia super naturalia , quia supernaturalis ess)t, non vero econtra ; non enim subflantia ideo est persectior , quia exigit accidentia persectiora, sed exi git accidentia persectiora , quia persectior est
ablolute, & in te: Ergo mihi roganti, cur, vel ex quo praedicato absoluto esset in se , & absolute supernaturalis, responderi nequit, quia exigeret accidentia supernaturalia. Ac demum, quia accidentia exacta a substantia sunt illi natu ratissima: Si ergo exigeret ea accidentia, illa essent illi naturalissima: Non ergo per se exigeret accidentia supernaturalia , sed naturalissima; quidquid sit an alteri substantiae ossent 1 uperia naturalia , aut praetematuralia , hoc enim nihil conducit, ut quae illa exigit, sit supematuralis ; nam ignis exigit calorem . qui aquae supernaturalis . aut praeternaturalis est, quin prointerea ignis sit sit substantia supernaturalis; de in
universum . sere nulla est substantia, quae non exigat accidentia, quae alteri super , aut praeternaturalia inrent. Non ergo ex hoc substantia dici potest simpliciter supernaturalis , sed unice potes dici talis ex aliquo transcendentali ord,
iri ad Deum ut supernaturalem, sive ut exceden tem Dinnem naturam creatam . Et creabilem
atqui hic ordo repugnat substantiae: Ergo. , 3r Ex quo iam ad exempla opposita.Ad primum , dico , quod gratia habitualis ex se dicit ordinem ad esse divinum , sive ad naturam divinam , tanquam esse illius , & in illo, illius. Participative, di in illo terminative, cst enim eia
se quoddam participiale divini esse , & terminaiative in divino esse, vi cuius iustus est Dei, de ii Deo , modo supra explicato ; de per hunc lpectaria2m ordinem ad divinum esse in se subsiliens constituitur , S specificatur, & ideo est supernaturalis. Ad secundum dico, ubicationem corRoris Chri ili in AEucharistia, si sit ei stative superna uralis, necellario constitui, vel per respeetum aliquem transcendentalem ad ipiam cor paS, Vt
hypollatice unitum Divino Verbo; .eb per habitudinem, de ordinem ad immensitatem Dui, cuius sit specialis participatio. Ad tertium, quod vel dotes corporis glorioli non sunt entitativa supernaturales , scd qualitates naturales, propriae corporis coelestis, de incorruptibilis; vel si ponata
tur entitative supernaturales, dicendum erit constitui, de specificari per ordinem transcendentialem ad aliquid divinum , cuius lint speciales par ticipationes , secundum quod possibile cst corpori participare, de imitari divinas perlectiones
de attributa; aliter enim non erunt specilice O
dinis divini ι de consequenter nec entitative su pernaturales. Ad ultimum pariter dico, viri tes morales insulas. Se scientiam infusam respicere sua obiecta sub aliqua connotatione ad
Deum ut excedentem totam naturam creatam N
eabilem, Ec lic ad illum dicere ordinem tranLcendentalem, vel mediate, vel immediatd;de ali ter non posse esse supernaturales entitatiud: Qua liter autem illum ordinem ad Deum importenusuis locis explicatur; nec opportet modo id ipa sum controvertere, cum suis locis a Thomistis explicetur abunde, di similiter de alijs, quae con traria opponunt. 3 a Respondent secundo contrari, princiis pali fundamento, non repugnare substantiae cre in constitui per ordinem transcendentalem ad aliud. Primo, quia titulo entis creati conitituitur per esse ab alio, quod importat ordinem transcendentalem dependentiae a Deo. Secundo, quia materia prima eli substantia , de constituitur per ordinem transcendentalem ad formas subiastantiales; & similiter sorma sibilantialis per
ordinem ad materiam, de modus unionis per Dr-dinem ad utrumque: Non ergo est contra rationem substantiae constitui, & specificari per o dinem ad aliud; ac per consequens pollet subin stantia aliqua specificari per ordinem transtei
dentalem ad Deum ut superantem toram naturam creatam, de creabilem , 8c esse supern turalis.
33 Sed contra est,primo, quia dato,quod
substantia titulo entis creati constitueretur per . illum ordinem dependentiae a Deo, implicae,. quod per illum conitituatur supernaturalis, quia ille ordo generalissimus , & communissimus est omni enti creato, ut per se patet: Ergo nisi con-
vari3 uisnent in substatia supernatqtali aliunde
317쪽
198 Tract. de Deo sum. Disp. IIIae krvisibilis. visibilis. Dei.
ordinem specialem ad Deum, ex illo non potest constitui substantia supematuralis. Secundo,quia adhue loquendo de respectu illo transcendenta idependentiae a Deo in genere causae essicientis,
implicat quod per illum constituatur, & specificetur substantia creata , tum quia nullus ectinctus in genere causae pure efficientis speciscatura sua causa efficienti, nec causa pure efficiens est specificativa lui effictus. Tum quia em creatum non constituitur primario per dependentiam a Deo ut a causa efficienti, sed per compositionem ex essentia , & esse , seu per distintionem inter essentiam, & suum esse, aut per non eci suum elle, ad 'quod consequitur ut passio dependentia a Deo. seu esse ab alio ut a causa efficienti, ut vidimus in Metaphysic.& supra quas8.6.ex D.Thom. Ergo substantia, adhuc titulo entis creati, non constituitur per ordinem transcendentalem ad Deum , sed unice per non esse suum esse ; seu per
existere in se ipsa per esse a se distinctiim, in ipsa
receptum, & in eius essentia specificatum intransitive. Ex quo iam patet ad primam rationem s lationis. Ad secundam dico, quod nostra ratio solum procedit de substantia completa quae nem pe est ens in se, & ad se, & non alterius, nec ad aliud;contra quod non militat exemptu materiae primae, se ae,aut unionis,quae sunt quid incompletum in genere substantiae. Deinde, nec mat ria specificatur ex alio extra genus substantiae, quam componit, siquidem specificatur a sorma substantiali quae est intra genus substantiae, quam componit materia, & idem de forma , & unione, unde semper manet verum,quod tota specificatio substantiae est intra ipsam transitive , dc quod non potest specificare ab alio extrinseco extra proprium genus substantiae : Non ergo potest specificari ab ipso Deo ut superante totam naturam, quo pacto est extra genus substantiae creatae, di minime est pars ipsius, nec intra lin
34 Ex quo inieres primo,quod substantia
non potes esse divina tubstantialiter , 8t consequenter nec substantia supernaturalis nisi sit Deus
ipse; siquidem nequit esse divina substantialiter, nisi specificetur substantialiter a Deo: Sed nequit specificari substantialiter a Deo . nisi sit Deus, quia nequit specificari ab aliquo extra se . sed solum intransitive in se ipsa ab aliquo, quod ipsa sit, aut intra ipsam: Ergo nequit esse se stantialiter divina . nisi sit Deus- ipse, aut nisi Deus sit aliquid intra ipsam, quod in idem recidit. s Inseres secundi, , quod divinum esse ut divinum non potest participari substantialiter,
. aut per modum formae, seu naturae substantialis, quia illa natura, aut forma substantialis non posset esse divina. nisi specificaretur a Deo; cum a
tem solum possit specificati intransitive a se ipsa,
de in se ipsa,opus esset,quod in se ipsa Deus esseti Repugnat ergo quod esse divinum parricipetur
Per modum naturae substantialis. 36 Interes tertio, posse participari per mo dum formae aut naturae accidentalis,quia cum haec
possit specificari ab aliquo extra se,potest specificari a Deo sub conceptu speciali deitati&,quin tamen sit ipse Deus;de consequenter poteli esse OG dinis divini specifice, di divina per modum naturae, quin sit ipse Deus. Quod quidem sic explicari potest: Amor divinus ideo eli lubstantialis,quia
est amor non alterius amantis, nec alcerius amati, sed realiter sui iplius amantis, de amati per seipluin, in se ipla intransitive specificatus, de individuatus; de ideo implicat alicui communicari ut amor substantialis , nisi ille sit pariter Deus ipse,quia amor Dei nisi sit realiter Deus ipse notierit amor realiter sui ipsius amantis, di amas peripium,sed alterius realiter a se distineti amantis. N aniati, ab alio realiter specificatus, Be in alio realiter individuatys, de consequenter iam non erit amor divinus substantialis, sed accidentalis,
qualiter est divinus amor charitatis creatae r Ergo
pariter esse Dei, quod ideo est substant;ale quia est esse sui iplius realiter, & in scipso realiter. intransitive in se specificatus , N individuatus. communicari nequit alicui substantialiter, nisi ille sit realiter ipse Deus; nam si non sit realia ter ipse Deus, non erit esse sui ipsius, de in seipso realiter, sed alterius realiter a se, ab alio realiter specificatum, di in alio realiter indiuiduatum , dc consequenter iam non erit esse divinum substantiale, sed accidcntate , qualiter est esse divinum, seu Dei , ipsum esse gratiae habitualis.Repugnat ergo esse divinum litustantiale, quod non iit realiter Deus ipse, sicut rcpugnat amor divinus substantialis, qui non sit realitet Deus ipse; non tamen repugnat esse divinum accidentale, quod non sit realiter Deus ipse, sicut non repugnat amor divinus accidentalis, qui non sit realiter Deus ipse. 37 Quarto probatur conclusior Substantia summaturalis esset Filius Dei naturalis: Sed repugnat substantia creata, quae sit Filius Dei naturalis , seu quae sit realiter Deus ipse, unde PP. contra Arium,ex eo , quod Christus est FiliusDei naturalis probabant ipsum non se cre turam , sed Deum ipsum : Ergo repugnat sub stantia creata si ematuralis. Probatur maior, quia substantia illa per naturam suam substantia Iem esset consors divina naturae, & substantialiter ex Deo nata: Sed hoc est esse Filium Dei natura lem, ut per se patet: Ergo. Probo maiorem. quia illa substantia haberet per suam naturam substaniatialem , quod iustus modo habet accidentalitet per gratiam , tum quia ipsi contrari, illam ponunt ut aequivalentem substantialiter complexo ex natura, di gratia; tum quia non minus partiac a-
318쪽
PD'.II. Ais aliqua sibyantia,vel intellectus creatus m. 29s
h aret substantialiter divinam naturam, quam illam participat accidentaliter iustus per gratiam Sed per gratiam modo iustus est contors divinae natarae, di ex Deo navus accidentaliter: Ergo illa sabitantia per suam naturam subitantialem esset sibi antialiter consors divinae naturae, di subita caliter ex Deo nata. Secundo, quia per suam naturam esset Filia Dei: Non adoptiva: Ergo naturi ratis. Probo minorem, quia filiatio adoptiva eL sentialiter habet competere per gratiam adop
tantis erga adoptatum, non per naturam ad Pintati, cum sit ratuita , di liberalis assumptio per sonae extraneae ad haereditatemi Sed illa filiatio competeret subitantiae supernaturali per suam naturam subistantialem, non per gratuitam, ει liberalem assumptionem:Ergo esset filiatio natura sis, non adoptiva. 38 Respondebis primo, opus non esse, quod substantia si pernaturali S aequivaleat complexo ex gratia lanctificante, & natura imino nec quod illi sit debita per naturam gratia lanctificans ; sed satis esse, quod 1Olum exigeret conna turaliter habitus fidei, de spei; per hoc enim esset sapernaturalis, de non Filia Dei daturalis. Secundo, polle ita esse supematuralem, quod per suam
naturam exigat gratiam accidentalem 1ar tibi cantem, quin per suam naturam substantialem
habeat subflantialiter, quod iustus accidentaliter
habet per gratia;sed ita quod id ipsum habeat etiaaccidentaliter, licet exactum a sua natura su stantiali; unde non esset substantialiter Filius Dei, sed solum accidentaliter, licet id exigeret ex na tura sua. Tertio, adhuc dato,quod per suam naturam substantialem esset Filia Dei, non Bre Filiam Dei naturalem simpliciter, quia non Bretconsubstantialis Patri,nec ex ipsa substantia Dei, sed per gratiam creationis ex nihilo.
3o Sed contra primum est, quod postea
Impugnabimus substantiam illam quae solum exi geret habitus fidei, &spei, non vero charitatem,& vilionem beatam. Item .nam,semel dato, repugnare substantiam, quae aequivaleat complexo ex natara, de gratia sanctificante, nullum restat fundamentum contrarijς ad probandam possibilitatem alterius substantiae supematuralis; unde ipsi,
qui hac evasione utuntur. nunquam in ea sistunt, nec unquam tandem concedunt, repugnare illam
substantiam . quae aequivaleat illi complexo , aut cui sit naturalis visio beata, fle charitas, sed istam etiam possibilem desendunt;solumque dum unius impossibilitatem probamus, recurrunt ad possubilitatem alterius. ambigue semper respondentesint vim argumenti declinantes.Fateantur enim
constanter esse impossibilem substantiam superia naturalem, cui sit connaturales charitas , & visio Dei: Si forsan finita erit controversia. O Contra secundum etiam sic arguo:I
plicat natura r dicam daturam, aut radiceNi laelum enim quaelibet natura radicat principia proaxima operandi, non vero radicem, aut naturam
illarum,quia frustra esset radix radicara, aut natu ra naturata;& quidem mirum est,quod contrarij, qui alibi noluiit admittere potentias connaturali ter operativas, realiter natura substantiali diastinctas, modo velint radicem operandi conna. turaliter distingui realiter a natura subsantialit Ergo substantia illa supernaturalis per suam naturam subitantialem immediate radicaret via tes, aut potentias supematiirales, quae sibi connaturales essent, non vero mediante gratia sanctificante, ut radice illarum: Ergo per suam naturam substantialem aequivaleret gratiae sanctificanti.Se cundo,quia persectior est Hrma,& natura exigens gratiam sanctificantem, quam ipsa gratia sanctificans exigens, di radicans virtutes operativas suis rimaturalest Ergo dato casu, quod illa substantia supernaturalis ex igeret, di radicaret gratiam sanctificantem, nedum aequivaleret gratiae sanct ficanti, sed longe eminentior esset, quam gratia sanctificans, eminentiorique modo esset substanqtialiter contors divinae naturae, quam gratia acci' dentaliteri Ergo eminentiori modo esset Iubsta tialiter ex Deo nata, quam iustus accidentaliter
per gratiam: Sicut Chrillus, licet exigat,& radicet in humanitate gratiam habitualem , ex hoc ipso sequitur, quod ratione illius Brmae, vi cuius radicat, de exigit illam , est substantialiter consor divinae naturae, filius naturalis, de ex Deo substanqtialiter natus.
1 Contra tertiam pariter arguo:Nam eo ipso quod per suam naturam substantialcm haberiret id quod modo iustus per gratia, per suam n turam substantialem esset subitantialiter in Deo,& Deus substantialiter in illa, quia per gratiam iustus accidentaliter in Deo inanet, Se Deus in eo; viveret subliantialiter in Deo,Se Deus in illa, quia tutius accidentaliter in Deo vivit, Be Deus iaeo: Ergo esset consubstantialis . sive substantialiter coniunctus ipsi Deo. Secundo,quia implicat, quod per gratiam creationis ex nihilo aliquid a cipiat esse Filium Dei substantialiter per suam nam turam substantialemi Ergo implicat in terminis
solutio dum ex una parte concedit :llam substa
tiam Bre filiam Dei substantialiter per suam n turam substantialem, & aliunde inquit, sere talem per gratiam creationis ex nihilo. Probo a tecedens, quia PP. qui contra Arium, St Aria. nos consubstantialitatem filij propugnarunt, ipsumque non factum ex nihiloaed de ipsaDei substantia genitum asse erunt,id asi ruerunt,quia it Evangelio Filius Dei naturalis dicitur: Sed line consequentia, aut intelligentia nulla esset, si esset possibilis substantia, quae per gratiam creationis ex nihilo acciperet esse Filium Dei substantialiter, 3ζ per suam naturam substantialem talem;
nam hoc ad D, potat Arius manifeste respon-
319쪽
dere, Verbum Divinum Filium Dei esse substantialiter, N per naturam, Sc nihilominus per gratiam creationis ex nihilo: Ergo. 1 Explicatur: PP. contra Arrium pugnantes semper pro eodem usurparunt Verbum esse Filium Dei per naturam, seu naturalem, ac esse conlubstantialem Patri, & non creatum ex
nihilo , sed de ipla Dei substantia natum , di genitum aequalem: Ergo aperte existimarunt idem esse unum ac aliud, vel saltem ex teritanis primuconnexum cum secundo. Vrgetur:Iustus per gratiam vere est accidentaliter ex Deo natus, iuxta illud Ioann. i. Qui non ex voluntate eamis , nec ex voluntate viri sed ex Deo nasisunt. Et illud:
Quod natum est ex piritu,spiritus est. Et illud:
Iuod natum est ex Deo non peceas, quoniam ex Deo natum es, ubi iuuOs per gratiam natos ex Deo plane asserit: Sed, ut fatentur contrat is, sui stantia illa supernaturalis haberet per naturam subitantialem, de subitantialiter.quod tuitus acciti dentaliter per gratiam: Ergo illa subitantia per suam naturam lubstantialem essct lubstantialiter ex Deo nata: Sed implicat esse lubstantialiter ex Deo natam, & tactain ex nihilo: Ergo. Amplius: Ex vi creationis . qui1quis creatur, accipit naturaliter esse Dei seri um,di simulum, servitus enim curalis in creatione fundatur : Sed implicat quod limul accipiat esse Dei servum naturalem, di filium naturalem; servus enim non nisi per gratiam accidentalem,& adoptionem potest esse filius, aut heres Domini sui; unde Cyril. lib. i. mIoannop. II. ait: Creatura, in emast, nutu tantum, O toluntate Patris ad summaturalia et tur:Ergo.Demum,nam ipse Cyrilus ubi lup. p. I S. sic ait: Qui credunt, substantialiter Pilio supereaturalia bona in esse, nolint ei creaturam fecundum naturam emtumere, aperte exillimas, implicare contradictionem lubstantialiter identificare supematuralia bona , Ac esse naturaliter creaturam : Huiusmodi autem PP. communis
existimatio 3rorsus falla esset, si semel possibilis sit substantia supereaturalis creata, subliantialiis ter Dei Filia, Zc heres,ut per se patet. 3 Quinto probari solet conclusio, quia substantia 1upernaturalis per se ipsam esset subsantialiter sancta. inroti ipsa substantialis sanctitas: Posset erg alios accidentaliter saltem lanctificare, de iustificare in genere causae principalis; sicut quia ig iis est subliantialiter ignis , potest se rum ignire: Sed implicat creatura, seu lubstantia creata potens per modum causae principalis alios sanctilicare , aut iustificare : Ergo de substantia creata stipernaturalis. Respondet ad hoc, inter alia. Iaquierdo ex Ripalda, nullam in hoc apparere repugnantiam, negatque gratiam sanctificantem a solo Deo posse produci, siquidem non
apparet repugnantia cur a creatura produci non
Possit etiam ut a causa principali. Sed sane longe alia fuit PP. sententia, qui ex eo quod Splestia
Sancto in SaaisScripturis attribuitur munus sanctificandi, de deificandi, de iustificandi animam, propugnant contra Macedonium,& Macedoni nos,iplum esse verum Deum. Vnde Cyrilus libri
quod pirituis Deus , sic di lcurrit: Si spiritus
de eat, quomodo erit creatus, ct non magis Deus, utpote desecus. Et Augustuib. I .deprecari merit.e . . sic ait: Quisquis aufus fuerit diseratus eo te, consequens es ut dicat, crede in me, quod latus Deus dicere potest. Et quidem gratia sanctificans est deitas participata, leu divinitatis quaedam participatio; idemque foret eam in antisma producere , ac animam deificare , seu divinae naturae consortem lacere : Sicut ergo lotus ignis potest ignire, ita lotus Deus deificare , de suae naturae coiuortes facere: Si ergo hoc posset illa substantia lupernaturalis, illa Ucus citet.
SECUNDA CONCLUSIO. T Ico secundo: Repugnat substantia
creata, ctii connatura. epi videre Deum. O. Thon . de gum eo communiter Theologi . paucis exceptis. Vt autem D. Thom. rationem funuatissimam intalligaS, nota Primo, ipsum quatuor modos essendi in rebus miro or dine grauatim dii linguere Priinus est conim, quae sunt in materia indi . iuuali dc pendenter ab ipsa. de affixa ipsi; de tales lunt omnes tormae materiariles, etiam anima lensitiva ut talis. bucundus e irum, quae sunt in materia individuali, sed independenter ab illa, de illi non alii xa; de tales lunt animae rationales , dc earum potentiae lpii ituales. Tertius eoru quae non lunt in materia individua
ii , sed sunt tormae in se individuae , de subliti en-teS, quae tamen non lunt suum esse , sed habentegesse in ipsis receptum; dc talcs sunt Omnias Angeli. Quartus eii ipsius elle in te ipso sublittenti S, qu lis solus est Deus. Vel ordine in variato , ut brebius dica, in primo gradu eli ipsum esse in te ipso subsistens,quoia ideo Deus est. In secundo ult esse receptum in forma no recepta, sed in te Iublii nate,quod est esse Angeloru.in tertio est elle recipiatum in fornia recepta in inateria ted independente ab illa, quod eli essu animae latcllectivae ut talis. In quarto est cile receptum in forma recepta in materia,& illi affixa,leu ab illa dupendente,dc tale est esse animae sensitius: Isti ergo sunt quatuor illi gradus immaterialitatis inter Thom istas satis celebres, quos,uti a suo Magistro traditos, comm nissime usurpamuS. s Nota secundo, quod conis Iter ad hos quatuor modos, seu gradus essendi,diliingula D.Tho. alios quatuor modos cognoscendi. Priamus est modus cognoscendi ipsum esse ut in seipso subsistens; qui modus spiriti talissimus est. cmpliciis us,di abstraculinum aullum omnino sonu
320쪽
PMq. IZAn aliqua substantia,vel Atellectus creatus, cI. bor
concernens subiectum ipsius esse, sed ipsum esse
in seip videns. Secundus est modus cognos cendi sormas ut habentes esse in se ipsis,& non in lecto, atri materia,in qua ipsae recipiantur; &hic etiam est valdd abstractas, di spiritualis, licet non sicut primus. Tertius est modus cognoscenis di tormas habentes esse in materia, seu subiecto earum, ut abstractas a tali materia ; N hic modus cognoscendi est etiam spiritualis , & abstractus, O minus secundo,& primo. Quartus est modus
cognoscendi formas, & naturas ut in materia individuali habentes esse ,& ut materiae concretas
absque abstractione t& hic modus est materialis simpliciter, licet secundum quid immaterialis,
quia elevatur supra conditiones materiae, eoque solet appellari insimus gradus immaterialitatis. 6 Ex quibus praenotatis sic formatur ratio D.Tbom.inter modum p prium cognoscentis, di modum obiecti cognoIcendi talis debet esse proportio , quod si cognoscens sit in inseriori gradu, non poisit petr suam naturam cognoscere obiectum ut in gradu 1 uperiori existens. Cuius rationem assignat D. Thom. in praesens. art. . in corpor. sic discurrens r Cognstio contingit Iemndum quod eo itum es in eo osentem Sed regnitum est in cognoscenteseeundum modum cognoscentis,ct modus cognoscensis en andum
modum sus naturae Ergos modus essendi ali ius
rei regnita excedat modum naturae cognoscentis,
oportet,quod cognitio illitu rei, Dei obieriti se funis naturam illius cognoscentis. Tunc sic, sed est impossibilis subitantia creata, quae non sit in
inseriori gradu ad ipsum este in se subsistens, quia
de essentia creaturae est habere esse receptum: ENgo est impossibilis substantia creata, lupra cuius naturam non sit cognoscere ipsum este ut in se subsistens , & consequenter Deum ut est in se. 7 Confirmatur primo:Quia enim natura sensitiva habet modum essendi allaxum materiae, s
pra illius naturam est cognoscere naturas ut abstractas ii materia: Item,quia anima rationalis in
praesenti statu habet modum essendi in materia,&non ut in se subsistens. supra illius naturam est in praesenti statu cognoscere formas ut per se, & in se subsistentes: Item quia Angeli, di animae sep
ratae habent modum essendi, tanquam habentes
esse receptum sed non ut ipsum esse in se subsi steris , ideo supra naturam illorum est cognoscere ipsum esse ut in se subsistens: Sed est impossibialis substantia creata , quae sit ipsum esse in se ipso
subsistens. seu quae non sit habens esse receptum: Ergo est linpossibilis substantia creata, supra cuius naturam non sit cognoscere ipsum esse ut in
se subsistens, seu Deum ut est in se. Clarius: Quia anima sensitiva est in infimo gradu immaterialutatis . supra illius naturam est cognoscere naturas ut abstractas a materia, quia hoc pacto pertinent ad secundum gradu: Item,quia anima rationatis ut unita corpori est in secundo gradu ismateri, litatis, supra illius naturam est cognoscere is mas, aut naturas ut in se subsistentes , quae perrunchi ad tertium gradum: Item, quia formae per se subsistentes , nempe Angeli ,& anima separata habent modum essendi in tertio gradu, supra ill rum naturam est cognoscere isum esse ut in se subsistens, quod spectat ad quartum gradum: Re linquitur ergo sconcludit D. Tlioni. ubi supra
quod me Here imum esse sub ossit connati rate soli intellectui ditano, quodsit supra facultatem naturalem euiuslibet inteste ereati, quia nulla creatura, aut substantiae creata possi
bilis est um esse , sed Boebet esse participatum.
Confirmatur lacundo: Quia Angeli sunt habe tes esse participatum. Deus vero est ipsum esse in se subsistens, probat D.Thom.quod ei supra naturam Angelorum cognoscere Deum ut est in se: Sed est impossibilis subi ilia ereata, quae non sit
habens esse receptum, Marticipatum seu quq sit ipsum tab subsiliens : Ergo est impossibilis tu
stantia creata, supra cuius naturam non fit cognoscere Deum vi est in se, seu ipsum videre. Tertio:Modus cognoscendi sequitur modum essendi, ita ut, quo persectior est modus essendi naturae cognoicitivae,tanto persectior sit modus cognos cendi illi connaturalis: Ergo modiis cognolcendi abstractissimus, spiritualissimus, di limplici istismus ex parte obieni non potest esse connaturale substantiae habenti modum essendi per compositionem , & concretionem ex esse, di habente esset
Sed visio beata est modus cognoscendi ablir Elissimus, spiritualissimus, & simplicissimus,qilia per illam cognoscitur ipsum esse ut in se subtastens simplicissime, non vem ut in concreto ex esse, & habente tale esse ; omnis autem creatura
possibilis habet modum essendi in concreto ex esse, de habente esse, seu ex esse, & essentia: Ergo
vilio divinae essentiae nulli substantiae possibili potest este con naturalis.
8 Sed dices: Angelus inferior quiddit
live, imo & comprehensive , cognoscit superi rem & tamen habet modum essendi insta m
dum superioris, S est in gradu inseriori immat rialitatis: Ergo, ex quo omnis substantia pol ibilis habeat modum essendi infra modum essendi Dei, & sit in inseriori gradu immaterialitatis,non
probatur, nullam posse connaturaliter cognoscere ipsum Deum quiddilative. Secundo: Anima separata connaturaliter etiam cognoscit Angelos quiddilative: Et tamen habet modum essendi infra modum essendi Angelorum: Ergo idem quod prius. Tertio: Quia intellectus ut illustratus luis mine gloriae connaturaliter habet videre Deum: Et tamen habet modum essendi infra modum essendi Dei: Ergo. Respondeo ad primum, issa maiori, distinguendo minorem: Habet mo