장음표시 사용
341쪽
322 Tract.de Deomno. Disp. III. de invisibilit .s visibilis. Dei.
vi creationis, N ad se determinate videndum ex vi gratiae acc piae in creatione, concedo : Alio insen u,nego antecedens. & consequentiam ; quia Deus ex vi nudet creationis solum ordinavit creaturam rationalem ad Deum sub ratione communi beatitudinis,dc italicitatis de ad quaerendum ubi esset haec beatitudo de ad hoc ut illam invcniret modo,quo posset per cognitionepropriam ,nepc per contemplatione naturalem, & abstractiv ain ipso Deo sic cogniton contemplato,di ad amplius non ordinavit crcaturam rationalem ex vinudae creationis. Ex vi autem gratiae collatae illi in creatione ,secit, & ordinavit illam determinate ad ipsum Deum in se ipso videndum, S: eo fruem dum , sive ad beatitudinem stipernatur sciri in hoc iplo consistentem ; & ex hoc ipso oritur, quod creatura rationalis non quiescat, donec revertatur ad Deum ipsum, vel per contemplationem abstractivam , in qua beatitudo naturalis consistit, vel per vissionem intuitivam , in qua beatitudo supernaturalis consistit; cum hac differentia , quod inlata contemplatione naturali , & abstractiva Dei soluin quiesceret impe secte , & secundum quid; in visione vcro intuitiva quiescit simpliciter , di ideo illa est beatitudo secundum quid , ista vero simpliciter.
Et iuxta hanc doctrinam, quae est Div. Thoin. supra numer. I. Explicanda est mens Augulit ni. Ex quo ad confirmationem explico Atig ninum i Ad appetendam beatitudincm in communi , & vage , natura compellit, concedo: Adappetendam illam, ut determinate consisten aem in clara Dei vilione , & stultiondi, nego antecedens , & diilinguo consequens eodem modo , negoque ultimam consequentiam, quae
solutio, & explicatio est Div. Thoin. supra nu
i a Sed replicabis: Creatura rationalis non quiesceret in s ola cotemplatione abi tractiva Dei: Ergo quia amplius appeteret ultra illam: Sed ultra illam sola rethat vitio clara Dei: Ergo quia appeteret visionem claram Dei et Ergo appetitu innato appetit visionem claram Dei. Rulpondeo , distinguendo antecedens: Creatura rationalis non quiesceret in sola contemplatione a stractiva Dei , attenta elevatione illius per Π . tiam ad xidendum clare Deum, & eo seuendum, concedo' Si elevata non fuisset per gratiam,subdustinguo:Non quiesceret simpliciter, concedo:Non quiesceret locundum quid, nego antecedens. Etr distinguo consequens:Ergo quia an plius appeterer attenta elevatione per gratum vel illa suppoma concedo: Illas eclusa, vel ex vi nudae cre tionis, subdistingunt Amplius vage in linea contemplationis abstractivet concedo:Amplius determinate supra sphaeram contemplationis abstractive nego consequentiam ,& minorem subsum tam;quia vllara quamlibet contemplationem abis
stractivam Dei est possibilis alia,& alia maior, Nperiectior sine fine de ideo semper vltra i:iam,qua
haberct,maiorem appulcro ed nunquam daterminate appetitu innato visionem claram Dei vise ipso, nili ex vi gratiae.1 3 Sed adhue replicabis primo,casu quo creatura rationalis primo clevata per gratiam, deinde suisset illa spoliata, & relicta pure in sua natura,
tunc nou contenta citer conicmplatione abstractiva Dei,sed adhuc appeteret visionem claram Dei: Scit non iam ex vi gratiae , quam iam non haberct: Ergo ex vi naturae: Ergo ap titu innato. Se cundo, casu quo creatura rationalis creata tuisset in pura natura , adhuc non quicsceroe perfectu eius appetitus innatus vlla Uci contemplatione abstractiva: Ergo quia praetcr OMncm contemplationem abi tractivam lunaic appeteret viasionum intuitivam.
ιε Respondeo ad primam, distinguendo
maiorem: Non contenta cilci ulla contemplatione abstractiva , sed adhuc appeteret visi nem claram Dei appetitu innato, nego et Appetitu clicito, conccuo maiorem. ec minorem , dedico, quod tunc casus ex vi naturae appctcrct iu-
efficaciter app. titu elicito beatitudinem supernaturalein visionis clarae Dei ad quam prius habuis-sce ex vi gratiae ius, de appetitum innatum, de ii iustaretur de amissione illius ; sed nego , quod
maneret in ea appetitus innatus ad illam, quia hic solum ad gratiam conlequitur. Ad lecti dam , concesso antecedenti, nego consequetia xiam , quia soluin insertur , quod non quaclce I et, quia praeter omnem determinatam con-xemplationem abstractivam, quam haberet, ain peteret aliam, di aliam sine fine. Et ratio est, quia appetitus innatus naturae rationalis ad beatitudinem naturalem est si athegorematicὰ infinitus , sicut appetitus oculi ad videndum, dc materiae primae sublunaris ad formas sublunares. Unde,si it notis quitur, sistic arguas: Appetitus materiae primae nulla forma sublunari satiatur : Ergo ultra omnes iliblunares appetit inn te formam Coelestem: Nec lic: Oculus non 1 tiatur ullo obiecto, vel colore finitor Ergo ultra
omnes colores finitos appetit innate colorem infinitum; ita nec valet: Appetitus innatus creatuis rae rationalis non latiatur vlla contemplatione
abstractiva Dei, quae semper est contemplatio ipsius in effectu , di ex edictu finito: Ergo vi tra Omnem contemplationem Dei in effectu finito. appetit visionem intuitii am ipsius in ipso influito; quia videlicet appetitus innatus creaturae rationalis ex propria natura est vagus, & sin-tathegorematice infinitus, sicut appetitus materiae primae ad formas sublunares , dc appetitus oculi ad colores, de ideo ex natura sua
solum est satiabilis inadaequate, & impersecte. 8c secundum quid, nec determinate per se appetit
342쪽
y ' .WAn in natura rationali ritur appellius e T
allam satistatem qua cathegorematice ,& ad
quate simul facietur; sed soluin appetit amplius,& amplius successivei & divisun satiari sincathegorematice.
i s Sed non quiesces t Per visionem clavi ram Dei satiatur perfecte, & simpliciter appeti
tus innatus creaturae rationalis i Ergo est satiabilis perfecte, & complete,& non solum successive, Be lecundum quid. Secundo: Nullus appetitus satiatur persecte, nisi eo,quod appetiti Sed appetitus lanatus creaturae rationalis latiatur per che viasione clara Dei: Ergo illam appetit, seu est appetitus illi .Respondeo,omisso antecedenti dilii guendo consequens: Ergo est satiabilis persecte, di complete per se, & ex propria exigentia, nego consequentiam: per accidens, seu per gratiam,&praeter Propriam exigentiam,concedo conseque Liam; ex quo nihil contra nos. Ad secundam,ne go maiore, quia saepe appetitus satiatur eo quod non appetebat, si nimirum illud contineat emtianenter totum,quod appetebat, & multo melius, quam appetebat; ut sit quis pauper peteret a divite argenteum,& daret illi aureum, satiaretur cuius petitio, vel appetitio aureo, quod non petebat , nec istian appetebat , ut quid sibi improportionatum; & natura humana in Christo satiatur sublilientia divina , quam tamen ex is non appetit innate, ut improportionatam , quia comtinet eminenter, Ec meliori modo ipsam subsillanitiam Creatam,quam per se appetit; & materiasii bluaaris satiaretur persectedi illi daretur serena Coelestis, quam tamen per se non appetit: Ergo pariter appetitus innatus creaturae lationalis Matin satiari visione clara Dei, quam ex se non a petit, quia videlicet illa continet eminenter ominnem cognitionem , quam illa divisim appetit, domelius, quia simul. 4. I 6 Secundo obijciunt ex D. Thom. inpraeserat. quas. I a. artis. I. incorpori ubi post quam probavit, quod inconvenienter dicitur, od ntillas intelliatus erratus Deum viderem tes, quia alias creatura rationalis, veI nunquam beatitiι inem obtinebit, vel m alio, quam in maritis beatitua consistet, quod es alienum aside;
sic subitingit:Similiter etiam es praeter rationem. Ded enim bomisu naturale issiderium cognoscendi causam, eum intuetur eminum; ρο ex Meadmiratio in hominitas eontingit: Si igitur in-- esui rationalis erratura H primam rerum causam pertingere non possit, remanebit innane issiderium nasurae. Vnde Ampliciter concedens dum os, quod beati Dei essentiam videant. Ex quo Lextu, sic arguitur: Dahom. probat intelleiactum creatum posse videre Dei essentiam, quia datur in homine desiderium naturale videndi
causam,cum, intuetur essectum , & conseque ter videndi primam eausam cum intuetur univer
sum, qui est eius solius elisnus; di quia alias naturae desiderium Eret Innane i Sed desiderium
naturale videndi primam causam,quod retv ne, si eam videre non posset , est appetitus inna tus: Ergo iuxta D. om datur in homine appetitus innatus videndi primam rerum causam, Bd consequenter Deum. Hoc argumento nimis mdunt Scotistae, licet ex D.Thom. desumptum Imenius solutione, di D.Thom. expositione varianτ
t 7 Aliqui enim exAntiquis,ut est Soto liba
de Natur. O Grai. eap. . in hoc disidio manus Seoto dedisse videntur, admittentes cum ipso apta petitum innatum ad claram Dei visionem. Selin hoe deseruisse ipsum D.Τ m. satis paret millius locis supra a nobis allegatis, ubi S. D. rem exprosesso tra flat,di talem appetitum determina tum in claram Dei visionem aperte negat. Ali
de appetitu innato videndi Deum, non simplici ter, & adaequate, sed sub ratione primae causae.
Sed nee ista solutio substineri valet; quia videri nequit immediate prima causa in se ipti, nisi via
deatur ut est in se, di intuitiva, di consequenter, tam naturaliter linpossibile est unum, ac aliudavnde si stinet negatur appetitus innatus ad videindum Deum simpliciter ut est in se, pariter ad ibilum videndum iub ratione primae causae. Secundo,quia intentum D.Thom. erat probare pos bilitatem vitimis Dei quoad substantiam ipsius, seu dilantians,ut est in se: Ergo inepte atserret de' siderium purale soli1m videndi ipsum submunere creatoris, aud primae causae. Tertio quia ipse Datam. N ad Corinu. cap. I I. lecy. q. sic stam nati eruam hominis desiderivim, μοd esperemimia ad primam rerum eatisam, ct co
noscendi ipsam prese ipsam esset in M. Cognos
cere autem ipsam per se ipsam est Mimalusim videre Deum immediate ve est in sei Ergo Imai. tur de desiderio videndi Deum vi est in se. i. I 8 Propterea alis eum eodem Caietano AH. exponunt D om. de desiderio creaturae rationesta,ut ordinatae ad beatitudinem supera turalem, quia ut 1la,novit quosdam etactus,nemAPe gratiae, dil gloriae quorum causa est Deus ut est in se absolute, non ut universale agens; notiS au tem essecti sinaturale est creaturae intellectuali desiderare notitiam causae, fle propterea desiderium visionis divinae, etsi non sit naturale creatu rae rationali absolute, est tamen naturale ei,sup posita revelatione talium erectum. Ita Caieta
nus. Sed nec ista expositio satisfacit. Tum , quis D.TEom. loquitur de desiderio videndi causam excitato ex eisectibus visis, non ex eisectibus o ditisAit enim : Ines homini naturale desederium videndi eausam, eum intuetur cfectum: sed effectias gratiae, de gloriae non sunt viii. sed credidi,
nec eos creatura rationalis intuetur, sed fide credit : Ergo non loquitur D. Thom. de desiderio
343쪽
citato ex ias eisectibus, sed ex essectibus visis in hoc universo. Tum, quia sic arguit: Si intellectus ad rimam rerum musam pertingere nomposit, G. Ergo loquitui de desiderio videndi
Deum ut est causa universatim universale agen & non tantum ipsum t est causa gratiae, di gloriae. -.quia ea ratione arguit D. Τ m. a r tione naturali,non autem ex fide;prius enim Pr baverat,quod negare postibilem visionem ellentiae divinae, es alienum Uri, & immediate pr
bar, quod es etiam praeser rationem,intellige naturalem: Sed ratio naturalis non considerat natu Iam ut elevatam, nec procedit ex essectibus revelatis sed considerat naturam absolute. & latum procedit ex esse stibus visis: Ergo in hoc secundo sensu loquitur D.Thom. Demum, quia desideria naturale si accipiatur pro appetitu innato,de quo est quaestio, idem manet in natura rationali ludi posita elevatione illius, S revelatione gratie, milla non supposita, creditis, vel non creditis mysteri, gratiae, quia naturalia non mutantur in trinsece adventu gratiae t Ergo sit, secuta elevati ne per gratiam, creatura rationalis non appetivappetitu innato naturali videremi essentiam nec
id tali appetitu appetit lapposita elevatione Pergratiam. Is Igitur melius cum communi Thomistarum expolitione respondetu . concesso textu ut iacet, ad argumentum inde sumptum, dii ii guendo maiorem: Da m. probat. intellectum creatum posse videre Dei essentiam, quia datur in homine naturale desiderium innatum videndi causam,cum intuetur essectum , nego maiorem Quia datur naturale desiderium elicitum, concedo malorem, di nego minorem; quia appetitus, seu desiderium excitatum ex cognitione essectus ad videndam causim, est appetitus praesupponens cognitionem,& ex illa excitatus appetitus autem
seu desiderium huiusmodi est appetitus elicitus,&actus voluntatis, non autem appetitus innatus, quia appetitus innatus non praesupponit cognitionem , nec ex illa excitatur, sed omnem cognitionem praevenit, tanquam inditus naturae a crea rore naturae in ipsa naturae conditione: Cum aurem D. m. arguat ex desideris creaturae ra tionalis, citato ex cognitione essectum, ad cognoscendam, & videndam primam rerum causis,
inde est, quod solum arguit ex desiderio natur il elicito, non ex appetitu innato,& solum illum, non autem istum admittit in creatura rationaliud visionem Dei. ι ao Sed contra hane solutionem obijcies primo; quia Dahom.arguit ex naturali deside.
rio cognoscendi primam cautan, sicut ex natu eas desiderio sciendi, unde 3. eonis.Gent. p. o ubi hanc eandem rationem clarius explicat, sic est: Sicut natinale desiderium mes omnibus imitae ualibus naturis adsciendum, ita in es naturale desiderium instantiam ineti nescientiam p/llendii Sed substantiae separatae, nempe Angeli, praedicto cognitionis modo cognoscunt sub m
tiam Dei esse via se, ct supra omne quod ab
ipsis mtelligitur, fi per consequens cognoscuntdiomam subsanriam i ii tam: Igitur nat
rate des derium eorum tendit ad musistendam dioinam subsantiam: Sed naturale deliderium sciendi est appetitus innatus: Ergo naturale desiderium intelligendi divinam subitantiam est desiderium, & appetitus innatus. Confirmatur, quia D. Thom. probat desiderium videndi divinam substantiam ex desiderio sciendi, dc ignorantiam depellendi: Sed hoc est desiderium, et appetitus innatus: Ergo & illud. Secundo, quia D. Thom. loquitur de desiderio naturali, sic enim illud appellat semper: Sed desiderium elicitum inepte diceretur naturale,quia esset liberum,liberum enim est homini desiderare elicite per voluntatem visionem Dei: Ergo loquitur de desiderio innato. Tertio, quia dato , quod loquatur de desiderio elicito, debet loqui de desiderio elicito efficaci: Sed eadem difficultas est in admittendo desiderio naturali elicito efficaci, ac in admittendo desiderio innato , siquidemsque videtur repugnans quod natura rationalis appetat, seu desideret etiaticaciter desiderio naturali, quod est supra vires totius naturae, ac quod illud appetat appetitu innato et Ergo. Maior, in qua dii difficultas probatur,primo, quia Dahom loquitur de desiderio,
de quo inseri pro absurdo, quod se intellentis
non posit pertingere ad primam e fam rerum indendam, remanebit inane desiderium naturae:
Sed hoc solum potest reputari pro absurdo, i quendo de appetitu efficaci, non de inefficaci, quia appetitus inefficax plerumque, vel sempere i inane: Ergo loquitur appetitu efficaci. Secundo, quia ex tali appetitu probat visionem Dei esse possibileint Sed ex appetitu inefficaci videndi Deum non potest probari visionem Dei esse possibilem, quia appetitu inefficaci elicito saepe appetimus inefficaciter impossibiliat Ergo loqui, tur de appetitu efficaci, non de inefficaci. a I Respondeo tamen ad primum, distinguendo maiorem: D. Τhom. arguit ex desiderio naturali videndi primam causam,sicut ex desiderio stiendi, lysicut sumpto proportionaliter, c cedo: Sumpto identies, seu de eodem desiderio,
nego maiorem, nam D.Thom. arguit ex desiderio elicito videndi primam causam, sicut ex desiderio innato sciendi absolute, & in genere,quod- quidem argumentum est proportionale. Et ratio est, quia desiderium sciendi ut sic, sive appetitus ad stientiam ut se,praevenit cognitionem,& ideo est innatus , di inditus creaturae rationali ex vi creationis ipsius; attamen appetitus sciendi d terminate hoc vel illud in speciali, v. g. videndi
primam rerum causam per se ipsem , non potest
344쪽
c Q. V. An in natura rationali detur appetitus, M. 3 2I
das In natura rationali, nisi postquam per cognitionem incipit cognoscere et secius, di ex e&ctibus causas, re ex causis primam causam, si ip- sun esse sibi ignotam,& inde excitatur appetitus,
nempe elicitus, illam videndi; ad quem appet,
tum elicitum urgetur natura rationalis ex appetitus universali innato sciendi ut sic, & in genere, sed unus est valde distinctus ab; alio utpote cum
primus sit universalis, vagus,& innatus ad scientiam ,& cognitionem ut lic,secundus autem specialis, determinatus, de elicitus ad certam specialissimam, Zc alitisimam cognitionem, nempe pri mat causae in se ipla. Ex quo ad confirmationem, concessa maiori, & minori, nego consequentiam,
quia bene potest probari ex desiderio innato unive sali ad sciendum ut sic desideriu elicitum speciale, di determinatum sciendi hoc, vel illud iaparticulari, media cognitione particulari proponente illiad ut ignotum, & excitante ad desiderandam illius cognitionem; unde ex quo D.Τho. probet unum ex alio, male insertur, quod si prina us est appetitus innatus, etiam secundus. , a 1 Ad secundum, concessa maiori, nego minorem, quia desiderium elicitum videndi causam ,cum quis intuetur ei sectum , licet sit liberum quoad exercitium, est tamen necessarium quoad specificationem, & valde conformis inclinationivni Uersali naturae ad sciendum in genere,ad quem proinde natura, licet non cogat, inclinat tamen valde ; N desiderium huiusmodi, quamvis elici-rum, aptissime dicitur naturale.Nec obstat,quod possit nemo non desiderare elicite videre Deum, quia ex hoc tum probatur, quod desiderium it lud sile liberum quoad exercitium, cum quo comis ponitur, quo dum discurrendo ex essectibus per venit ad ipsum, ut primam causam ignotam, necessario quoad specificationem desideret ipsem videre, ita ut id nolle non possit, & ex hac parte
a r Ad tertium, quod magiS urget, nego maiorem,quia,ut quael . sequenti videbimus, non datur appetitus naturalis elicitus ericax ad viii nem claram Dei. Ad primam probationem mes ris. distinguo maiorem: D.Thom.loquitur de desiderio, de quo reputat pro absurdo positivo meis taphysice, aut physice contra rationem, quod
Eret inane, nego maiorem:Pro absurdo negativo . & morali preter rationem, concedo malo & in eodem sensu, nego minorem, & consequenἀtiam. Ad secundam, δistinguo maiorem : Ex tali appetitu probat negati . aut per congruentiam moralem visionem Dei esse possibilem, concedor Positive, seu per positivam demonstrationem a go maiorem; & minorem in sensu concesso, &consequentiam. Itaque ut mens D. 4om. penetretUr . valde advertendum est,quo pacto,Propo
nit assumptum probandum . & non caeco ductu verba illius truncanda. Igitur D. Thora. non uis
sumit probandum positive,.quod visio divinae es sentiae est possibilis, aut quod intellemis creat potest videre Dei essentiam; sed latum quod id
Deg re , ut quidem negaverunt, imprimis inaeoninnienter deriditur,quia ut concludit es alienum a side. Et tunc subiungit: imiliter es praeter rationem , ubi non dixit: M eontra rationem,
sed solum, es praeter rationem, & hoc solum asinsumit probandum. Et ratio est, quia de rebus f pernaturalibus, ut est possibilitas visionis Dei. probari potest ratione naturali. quod non sene
contra rationem naturalem , seu quod nulla est ratio naturalis probans illarum repugnantiam, dcconsequenter,quod qui talem repugnantiam as firmat, illam afficinat sine ratione probante , seu Preter rationem;quod est probare negative posit-bilitatem; non tamen probari potest positi , quod negare rei supernaturalis possibilitatem,
si contra rationem naturalem , quia in tota n
tura inveniri nequit ratio essico, aut demonstra. tiua , quae probet rei supernaturalis existentiam, aut possibilitatem positivam, qua non inventa,
ostendi nequit , quod negatio possibilitatis siecontra rationem,sed solum quod sit prater rati nem ; ideoque consultissime D.Thom. assumpsie probandum, quod negare possibilem visionem
Dei, seu illam impossibilem dicere, es praetorationem, non quod As contra rationem. ta Ex quo satis clare insertur, eius intenatum non fuisse probare positive ratione naturali possibilitatem absolutam vilionis Dei, sed .lum illam probare negativὰ , seu per quandam mora Iem congruentiam; quasi sic argueret: Prater rationem dicitur , quod nullus intellectus creatus possit videre Dei essentiam;siquidem poticis,li r tio naturalis insp iciatur, est magna crementia tu possibile iudicetur; nam intellectus, visis esse clibus huius univerti, desiderat naturaliter videre primam causam rerum; hoc autem desiderium esset inane , si videri non posset; dicere autem, quod illud desiderium natura, licet elicitum, est inane, seu quod nunquam assequetur nec assequ i potest optatum, est quid praeter rationem,& m O raliter absurdum; nam desiderium naturaliter ex citarum in tot sapientibus, ex ipsa inclinatione ad stiendum, in omnibus frustrandum sere,pto sus temere, & sine istamento dicitur.
a s Sed replicabis i Quod desiderium imessicax sit inane, & seustretur in omnibus illud habentibus , non est absurdum, nec moraleg ec n
gativum , sed potitis est valde eonArme rationit Sed per nos D.Thom. loquitur de desideso, de quo saltem reputat pro absurdo moralin negativo,quod sit inane: Ergo non loquitur de deside rio elicito inessicaci. Respondeo. distinguendo maiorem di Quod desiderium inessicax privative,
aut repugnanter, sit inane, & i ustretur, non est absurdum, nec morale, nec negativum, conced
345쪽
maiorem: Quod desiderium inessicax pure praeci-
sive, di contradictorie tale , sit inane, di frustretur in omnibus non est absurdum, nec morale . nec negativum, nego maiorem ,& conseila minori, diltinguo consequens: Ergo non loquitur de desiderio inessicaci contrarie aut repugnanter,con cedo: De desiderio ineruaci, praecisive, aut contradictarie intra lineam natura, nego consequentiam; itaque duplex potest excogitari desiderium ineruax; primo ine cax contrarie, de repugnari ter , di talis et , quando sibi repugnat ab intrinseco, aut ex Obiecto obtinere optatu ut cum quis
desiderat impostibile politive tale, seu cognitum ut tale; & hoc desiderium ex se habet Hilirari, Nosse inane; & ideo de illo non est ullo pacto absurdum , quod fiustretur , aut sit inane, unde ia-temur, quod de hoc non loquitur D.Thom .dunt reputat pro absurdo, quod dicatur inane. Secundo potest eta inessicax praecisive, negati v auecontradictorie, hoc est, ex se non dicens estic ςiam ad optatum finem, sed nec illam positi excludens, aut illi repugnam: Et tale est desiderium naturale elicitum de visione Dei, quod adstruit D.Thom. N ex quo arguit, quia est desiderium, quo natura intellectitatis vult, di conatur
quantum potest ad Deum videndum; quod quidem per te non excludit essicaciam, si aliunde nempe ex gratia illi proveniat, nec illam per se. Importat, ted solum tendit, quantum potest, sine positiva essicacia ad videndum Deum; & de hu- innodi desiderio temereinc sine sentamento ducitur , & cum absurdo morali, quod in omnibus illud sabentibus frustraneum sit,&inane,seu quod in nullo possit finem optatum assequi; quia etsi,
attentis viribus naturae,impleri non possit, nemo tamen ,nisi temere, di sine fundamento,potest ne
gare, quod viribus gratiae impleri possit,nec asserere quod nulli adesse possint, nec astiaturae sint vires gratiae ad illum implendum. Et ideo hoe
dicere esset absurdum morale, & negativum praeter rationem.
xε Denique replicabis, quia .in I. conre. Gent. non assumit D. om. probandum, quod At aeter rationem negare postibilitatem visionis Deir Ergo saltiam illic hanc expositionem non admittit. Respondeo, concesso, vel omissio antecedenti , negando consequentiam a quia nec ibi
assumit probandam politive absolutam possibilitatem visionis Dei, sed solum quod in substantiis
Iphitualibus, naturale desiderium earum, non quiescit in cognitione abstractiva Dei ex effectu bux. adque adeo, solum quietari possie in visione. substantiae Dei; quod supra iam concessimus ad primum argument. quin ex inde sequatur appetitus innatus diserminatus ad visionem claram Dei, sed solum ad magis, & magis sine fine codinoscendum Deum fincathegorematice; undo hoc etiam argumentum, di assumptum D Thoae. ad
summum est argumentum negativum , S c ἀgruentia moralis, non positivum, di demenstrativum, quia ex inquietudine appetitus, qui perfecte titiari non possit, niu per visionem divinae substantiae positive , & demonstrative ollendi nequit possibilitas talis visionis , sicut ex appetitu inquieto oculi ad videndum, qui nullo colore fianito satiari possit, non probatur esse possibilem visionem coloris infiniti , unde solum est argumentum negativum, di congruentia moralis.
et ' Quae quidem D. Thom. cxpositio ab
omnibus necessario est admittenda. Et ratio mihi evidens est, quia desiderium visionis Dei non solum erit inane, & frustraneum, si visio non sit possibilis, sed etiam si de facto Deus non providerit de medijs necessarijs ad illam obtinendam. immo, si de facto nullus intellectus creatus visurus sit Dei substantiam; quia eo ipso desiderium illud in omnibus frustrabitur , di erit desiderium
finis certissime ex desecta mediorum non obtunendi ; quid autem magis imistraneum, di inane, quam desiderare finem certissime non obtincudum,& ad quem obtinendum desint med a simpliciter necessaria: Sed nemo dicere audebit,Di Thom. ex appetitu naturali creatura rationalis
voluisse positive demonstrare non solum possibilitatem visionisaed etiam de saeto existere mcd necessaria ad illam obtinendam, imo & illam de sis dari, aut futuram esse in aliquo intellectu
creato, siquidem existentiam vilionis, & medio rum necessariorum ad illam, nempe gratiae,& a xiliorum supernaturalium , nemo dixit posse ratione naturali demonstrari; & merito quia est per se mysterium fidei: Ergo D.Thom. non ut vit pro absurdo postivo , di metaphysico contra rationem naturalem, quod illud desiderium videndi Deum foret inane, nec exinde voluit positive demonstrare possibilitatem visionis; sicut nec illius existenciam. aut providentiam praesentem de medijs neccilarijs, sine quibus certe desiderium illud semper maneret inessicax & inane.
28 Denique obiicies: In homine datur appetitus innatus in propriam persectionem: Sed visio Dei est propria persectio natura rationalis:
Ergo in eo datur appetitus innatus ad illam Mesi pondeo, distinguendo maiorem: Datur appeticus Innatus in propriam persectionem proportion tam. & visibus natura assequibilem, concedo: In propriam persectionem improportionatam,& si
pra vires natura, nego maioremn eodem modo
distincta minori,consequentiam.Quae solutio nouindiget explicatione.
a s Sed replicabis primo: In materia priama est appetitus innatus ad propriam persectionem etiam improportionatam, nempe ad anima rationalem, & spiritualem, quae, ut spiritualis, est improportionata materiae, utpote supra ordinem perum materialium:Ergo etiam in creatura ratio-
346쪽
c g. M. An in natura rationali detur appetitus, M. P 3 2
nsI potest esse appetitus innatus ad persectionem
propriam improportionatam. Secundb;quia nul-ilaeli persectio propria cuiusvis rei, quae sit illi improportionata quoad potantiam pes ivam, &inclinationem ad illam, licet sit illi uia proportionata quoad assecutionem: Ergo hoc pacto non est in proportionata creaturae ratiouali vino
Dei. ao Respondeo ad primam , negando Lppositum, nempe. quod anima rationalis siepersectio improportionata materiae primae , quia licet sit spiritualis,& immaterialis quodammodo, taemen est per se forma materiae, & corporis, debita materiae dispositae per dispositiones pure materiales, ad quam materiae uniendam , di acquirendam datur in natura vis , dc esticatia; unde, ut se a corporis est, non est supra exigentiam materiae . nec supra vires naturae, sed saepe a materia naturaliter exacta, de viribus naturae acquisibiliς. ideoque nec est superioris ordinis, sed intra ordi. nem materiae primae sublunaris.Econtra autem est de υisione Dui respectu creaturae rationalis,ut petse patet. Ad secundam , nego antecedens , quia
perfectio indebita rei , supra exigentiam illius,
dc lupra vires naturae, ut est quaelibet periectio supernaturalis, licci sit persectio propria rei, est tamen illi improportionata,non solum quoad Meo curionem . sed etiam quoad inclinationem positivam , N appetitum innatum , ut ostensum m net ; alias Deus non posset perficere, nec elevare creviaram rationalem plus, vel supra quod ipsa naturaliter exigit, & appetit ex natura sua; quod quis dicat.
31 Sed urgebis: Potest dari inclinatio misturalis ad persectionem non debitam, nec exacta, sed indebitam, e supra vires naturae: Ergo ad per- se itionem improportionatam , vel non erit improportionata , quamvis talis sit. Probatur ante. cedens. primo, quia materia prima appetit is mas quamvis quaelibet forma lit supra vires illius, cum illa nullas habeat vires ad acquirendas is mas . Vtpote pura potentia positiva: Ergo. Secundo. quia materia prima appetit appetitu innatosirmas corruptas Θquae illi sunt indebitae, &ad quas non datur vis in tota natura. Tertio, quia materia prima care os dispositionibus ad anima,
appetit innate animam; de tamen illi indispositae
non est debita anima, nec datur vis in tota nat ra ad introducendam animam sina disposition hias. .arto, quia in quacumque natura est inclunxtio ad immortalitatem, N incorruptionem, via; t Philosoph. a. de Generat. east. 2Ο.er 2. de Anima, east. q. sed haec non sunt debita naturae, nec ad ea datur vis in natura i Emo. Quarto, quia anima separata retinet inclinationem natu-' ratem ad corpus, ut non semel ait D. Thom. &, tamen reunio non est viribus naturae asstquivisis:
I a Respondeo, negando antecedens. Ad
primam probationem, concesso antecedenti, ne go consequentiam, quia licet materia prima non habeat vires activas ad acquirendas formas, dantur tamen agentia naturalia correspondentia eius potentiae passivae , per quae agentia potest acinctuirere tornias ; nos autem non exigimus ad apinpetitum innatum, quod dentur vires in ipso apri petente ad linem appetitum, sed quod dentur,vel in ipso, vel in tota natura, ita ut intra sphaeram
naturε correspondeat agens naturale potens re
ducere ad actum potentiam passivam ; quod qui-dzm non contingit , quando persectio est indebita, de supra vires totius naturae , ut vilio Dei. Adisecundam , vel nego antecedens , vel distinguor Appetit illas speculative, & secundum se, praecisi ve ab eo quod sint corruptae, concedo: Prachicd,& ut corruptas, appetendo illarum reproducti nem, nego, quia sorinae corruptae specificativὀsumptae , & secundum se sunt possibiles materiae,entitative naturales, & non superantes vires natu
rq, solum enim superant vires naturae, & sunt indebitae,quantum ad modum reproductionis eis accidentalem; unde praeci sive ab hoc modo, &ωcundums appetuntur a materia speculative,ut
diximus in Philosophia quia hoc pacto non differunt a caeteris non corruptis. At vilio Del est enistitative, & secundum se supernaturalis, superansque virtutem totius naturae, unde nec secundum
se, aut speculative appeti potest appetitu innatoo Ad quartum, distinguo maiorem Materia sine dispolitionibus appetit innate animam ut habendam line dispositionibus, nego: Appetendo di iapolitiones Sillam habere medijs dispositionibus,
quas de facto non habet, concedo maiorem , 8c minorem, negoque consequentiam ; quia licti materia prima, dum caret dispositionibus, appetat animam, non tamen appetit Illam habere sine
dispositionibus, sed illam habere modo naturalicum dispositionibus, quas etiam appeti siquo pa
eho non est indebita , nec lupra vires naturae, n g. supra exigentiam materiae.
33 Ad quintam , dico quod quaelibet na
tura appetit immortalitatem, te incorruptionem, non simpliciter, adaequate , 8c cathegorematicet, sed secundum quid, inadaequat de si athegor matice, appetendo nimirum sui conservationem
quantum illi sit possibile magis, de magis, sine iune determinato; non tamen appetendo diiratio. nem simpliciter, de cathegorematice aeteream. 8c infinitam : Primo autem modo possibilis est naturaliter, licet non secundo; unde nunquam piabatur dari appetitum innatum ad finem naturalia' tet impossibilem. 8e inassequibilem, eo mod quo naturaliter impossibilis , Se inassequibilis est. Ad ultimam dico, quod in anima rationali maianet inclinatio naturalis ad corpus secundum se.
non tamen ad modum rcuatonis, corpus inta
347쪽
et unio anisae ad ipsum secundum se possibilis est
naturaliter ex vi naturae,ri patet,cum vi generantis unitur corpori; licet modiis reunionis,& relu
rectionis sit supra vires naturae , Ec ideo ad hunc non datur inclitiatio naturalis in illa, sed solum ad unionem entitative naturalem secundum se sumptam, praecisive ab eo quod amissa suerit per mortem corporis; attamen visio Dei est entitative, 8c secundum se supernaturalis, & supra vires totius naturae, unde nulla est paritas.
COLORARI A EX DICTIS.s TNsertur primo ex dictis, non solum
I naturam, vi determinate humanam, non vincere in te visionem Dei, sed nec naturam intellectualem, ut abstrahentem ab humana,
di angelica. Est contra aliquos ex Antiquis. Sed facile probatur, quia visio clara Dei non solum est supra viresaee exigentiam naturae humanae vetatis, sed supra exigentiam , Et vires naturae intel lectualis ut abstrahentis ad humana , 8c angelica r Ergo nec in ista datiir appetitus innatus ad illam
a s Sed dices: Ergo saltem dabitur appectus innatus ad visionem Dei in natura humana sub conceptu analogo naturae intellectualisa strahentis a divina, de creata. Nem consequen cam,quia natura intellectualis sub illo conceptu explicito,& analogo naturae intellectualis,non e
plicat excessum supra naturam creatam ut talem,
sed ad summum illum permittit: Ergo nec explicare potest exigentiam, te appetitum visionis su-Pematuralis , sed ad summum illum permitteret Sed hoc non sufficit ad fundandum appetitum, qui est positiva inclinatio, & exigentia, ut ex dictis patet: Ergo. Explicatur, nam aliud est,quod
turae intellectuali ex conceptu analogo , dc ex
plicito talis,non repugnet exigentia, de appetitus visionis Dei;aliud quod ex c ceptu explieito tali positive tundet talem exigentiam, di appetitum: Primum concedimus, loquendo de natura intellectuali ut abstrahente a divina, de creata.Sed secundum est falsum, quia quod positive convenit rationi communi ex conceptu communi, &abstrahenti, convenit etiam illi in quolibet inseriori contrahente unde cum appetitus innatus ad visionem Dei non conveniat positive omni naturae intellectuali, immo nulli, nisi divinae positive conveniat; infertur clare,nec talem appetitum convenire positive naturet intellectuali ex conceptu communissimo naturae intellectualis abstrahentis a divina, Sc creata.
creaturae intellectualis ad cognitionem veritatis, in primis non satiari, nec quietari per cogniti nem etiam quidditativam ullius veritatis creatae,
aut creati obiecti, vel spissi Ratio est, quia it
appetitus est si athegorematice infinitus; unde nullo obiecto finito, aut finito vero satiari, Eo quietari potest , sed semper appetit amplius, de
amplius cognoscere, di lcire. Tum quia, si nomsatiatur oeulus visu, nec auris auditu impletur. quanto magis appetitus innatus sciendi, qui lon ge universalior, δc magis infinitus est, non satiaabitur ullo obiecto , aut vero finito, etiam quid dilative , immo dc comprehensive cognito, quia semper manet in ratione veri finiti, de inadaequati reseretu capacitatis, dc appetitus intelle
de quietari posse vero infinito cognito. Patet etiam , quia sicut appetitus volitivus, seu voluntas nullo bono finito satiatur', aut quiescit, sed solum bono simpliciter infinito, cur non idem dicatur de appetitu innato intellectius ad verum sciendum , de cognoscendum , qui non minus universalis , de infinitus est sin cathegorematice
citer satiari, aut quietari vero simpliciter infinito. nempe Deo, solum abstractive cognito ex es diibus, Se in evictibus creatis, 3c finitis. Paret. quia dum Deus cognoscitur solum abstractive ex essectibus, Eo inest cistibus finitis , non cognoscitur in se ipso, nec prout est in se ipso, sed solum prout resplendet in effictibus finitis; in eiseetibus autem finitis solum resplendet inadaequate, de finite;unde licet tunc intellectus cognoscat Deum. aut verum infinitum,non tamen prout infinitum.& adaequate, sed prout inadaequale panicipatum. de finite resplendentem in est cubus finitis: Sed hoc paesto adaequare Mequit, de consequenter nec satiare perfecte, de simpliciter appetitum innatum intellectus sincathegorematice infinitum: Ergo solom satiari potest inadaequate, impersecte,de s eundum quid. Et in hac sphaera satietatis Ac quistis secundum quid talis, tanto magis satiabitur, quanto in et L stibus nobilioribus, ερ altioribus magis cognoscatur Deus, quia tunc magis de Deo, seu de infinito vero cognoscit intellectus; sed nunquam adaequate, quia semper restat infinite plus cognoscibile de Deo, de de vero inii
persecte, εἰ simpliciter per cognitionem quidditativam Dei in se ipso. Patet, quia solum hoc modo intellectus assequitur summum , εἰ infiniatum verum in se ipso, in quo omne verum quod naturaliter, dc sincathegorematice appetit, imunentiori modo,quam appetit, continetur, Ec siqnihil illi plos de vero restat appetendum. o Sed dices: Licet nihil illi de vero o
lectivo infinito restet appetendum , restat tamen modus petitistior Deum cognoscendi, quia inaee videntes Deum unus alio persectius ipsum videt,
di nullsi; tam intense, de persecΨHuod Deus non
348쪽
IT. An is natina rationali detur appetitu aera ' 3 2p
st modo perfectiori, di intentiori visibilis, &eognostibilis: Item nullus in ipso videt, quidquid cognoscibile est in ipso, quia nullus cognoscit in iplo omnes effectus possibiles: Ergo restae illi amplius appetendum, tum de modo cognitionis , tum de vero cognoscendo. Respondeo, quod semel quod intesiectus assequatur verum infinitum simpliciter in se ipso. in quo eminenter
omne verum continetur, satiatur, & quietatis simpliciter eius appetitus innatus obiective,quaniatum ad verum quod appetit cognoscere.Nec obis
est, quod resset modus persectior potabilis,quod magis pertinet ad satietatem formalem; quia hic defectus in modo, in primis est omnino inevitabilis , & necessario laxabilis, & taxandus i divini providentia, cui obedientialiter est subiecta creatura rationalis; unde semel t rato modo intuendi Deum a divina voluntate, contra hanc taxaistionem non reluctat appetitui, nec naturae, nec
gratiae, sed simpliciter quiescit , de satiatur; di ad summum secundum quid manebit negative non summe satiatus, nec summe quietus, eo quod modo persectiori posset amplius satiari, & qui tari. ει gaudere. Quantum etiam ad creaturas, vel estetias possibiles non cognitos, idem dicem dum est, quia cum non possit ullus intellectus creatus omnes cognoscere, solum appetit cognitionem illorum cum subordinatione ad taxati nem divinae providentiae, & voluntatis; qua taxatione quiestit appetitus. Praeterquam,quod semel cognito Deo infinito in se ipso,desectus creatura rem effectuum pro nihilo reputatur, quia De simul cum creaturis non est quid amplius, aut ma
ius quam salus Deus in se ipso,ut supra vidimusi
4t Ex quibus denique Insere D. Thomas .contr.Gent, cap. IO. quod ultima italicitas su stacitia spissiualis in nullo alio quaerenda est, quam in operatione intellectus;cum nullum deruderium tam in sublime seratur, sicut desiderium intelligendae veritatis; alia enim desideria in alijstetius quiescere possunt; desiderium autem praedictum non quiescit, nisi ad summum rerum carisdinem, & iactorem perveneriti Erubescant igitur,quι faelicitatem hominis,lam altissime tam, in in is rebus quarum. Ex dictis colligitur χἀ latio ad primum argumentum ex tribus obiectis ad calcem, q es. 3. mpe, negando maiorem, quod scilicet detur appetitus innatus ad visionem claram Dei; quo negato cissat
detur appetietur naturalis elicitus ad
vi nem Dei x NTOra primo, quod appetItus elictit, tus est, quid sequitur ad sormam
appreheniam, sicut appetitus innatus, qui sequiritur ad formam naturalem ; & quia sorma appr 'hensa est bonum cognitum, quo appetitus inso matur, ideo appetitus elicitus est, qui regulat cognitione boni propositi, & qui in bonum ut cognitum fertur. Huiusmodi autem appetitus in 'ordine ad visionem claram Dei duplex potest exincogitari; nempe rei supernaturalis, de ex viribus gratiae, vel naturalis, & ex viribus naturat Igitue nulli dubium est posse dari, & de facto dari in naritura rationali appetitum elicitum supernatura i 'lemn ex viribus gratiae ad visionem claram Deueum de fide sit dati spem theologicam de illa assequenda in fidelibus 2Solum ergo quaestio proceri dit de appetitu elicito naturali, seu ex solis viri
a . Nota secundo, adhuc appetitum naturalem elicitum dupliciter posse excogitari;nempe vel ex motivo pure naturali,vel ex motivo superis λnaturali. Rursusque, vel efficacem, vel pure ines
ficacem. Et de illo sub his dictreati s surgillaticldicendum est brebiter.
a Ico primo i Non potes dari in visa
tura rationali appetitus natura lis elicitus ad oscinemDei ex moti supernatu rati, nec GFax, nee inesseax. Ita communiter omistae.Et probatur primo rat isne communi Quia appetitus finis supernaturalis ex motivo in pernaturali essentialiter est supernaturalis:Sed viasio Dei est finis supernaturalis: Ergo appetitus ad illam ex motivo supernaturali essentialiter est is pernaturalis: Ergo implicat, seu dari non potest appetitus ad illam ex motivo supernaturali, qui sit pure naturalis. Maioron qua sola stat difficulatu,probatur, quia appetitus elicitas, seu Ruod idem est actus voluntatis specificatur ab obieetam minativo, & motivo:Sed appetitus finis super
naturalis ex motivo supernaturali habet oblecta terminativum,& motivum s ematurale, ut petst patet: Ergo essentialiter ex specie sua est superia naturalis. Vide Tractastae Fide, di ut. s. quae s. anam. q. ct Traditae Spe, P es. I. anum. s. ubi satis ostendimus,repugnare actum naturalem erga obiectum supernaturale ex motivo superuari purali, quia actus specificantur ab obiectis.
349쪽
ctis, in quae proportionale tendunt; actum autem naturalem, qRonuis apparet inessicaciter finem supernaturalem ex motivo supernaturali, solum improportionare tenderet in oblectum superna turale, ideo ab illo nos sumeret speciem supe naturalis. Contra enim est,quia licet possit actus tendere in obiectum terminativum, di motivum impropo tionatam potentiae secundum se sumptae, implicat autem tendere in obiectum , terminativum,di motivum improportionatum ipsi actuti Sed eo ipso . quod tendat actus an obiectum tu Frnaturale ex motivo supernaturalivet sibi proin Portionato,necesurib actas specificatur ab illo,de evadit superuaturalis ut latetur solutio,& convinci ratioιquia si non sit supernat iratis, sed mere 1 aduratis,implicat, quod illi sit proportionatum obiectum , & motivum supernaturale, siquidem sueruaturale proportionatum esse non potest curali, ut per se patet: Ergo. Probatur maior,
in qua stat dissicultas,quia implicat contradictioin
nem actum tendere in obicctum terminativum,dimotivum a se non exactum : Sed Implicat, quod obiectum terminativum, di motivu actus ab actu exactum non sit illi propoletionatum: Ergo impli- cat tendere in obiectum terminativum,de motivusibi improportionatum. Confirmatur: Implicae contradictionem actum determinatae speciei non exigere determinatum obiectum motivum, ficur
quod actus determinatae speciei indiiserens si ut moveatur iam ab isto, iam ab alio motivo specie distineto, alias enim ex diversis obiectis, di moti
vis moventibus voluntatem nunquam probaretur
diversitas speeifica actuu voluntatis, sed voluntas per unum actum specifice posset tendere in diverusa obiecta,iam in unum,iam in aliud δε moveri ex diversis motivis, iam ex uno, iam ex ago, quod prorsus ridiculum est:Ergo appetitus ille elicitus naturalis visionis Dei ex motivo super naturali
exigeret ex se determinatum obiectum, Se motivur Vel ergo ex se exigeret obiectum, & motivu pure naturale, de hoc implicat contradictionem , quia evide r implicat cottadictionem volitione obieeti lupernaturalis ex motivo superuatmali exigere obiectum,&mocivum iui naturale,sicut quod cx Nopria natura, di exigentia sit volitis alterius
obiecti,&motiνi,quam illius,cuius de iacto est v l itio. Vel ex se exigerer illud obiectum motivusupernaturalem hoc si dicatur,in primis iam illud
est et sibi proportionatum obiectum, di motivum, quia ab illo unice exactum pro suo obiecto, Nivotivo deinde hoc manifeste implicat contradi lcii tem,quia implicat, quodium maturale ut taldi
sic exactum,& proportionarum actui mere nat ratii Ergo implicat in terminis actum mere natu ratem tendere in obiectum a se non exactum , di sibi improportionatam.
lentis,&consequenter voluntatis,elt vlumade r- minatio,ium voluntatis erga obiectum tum oblacti erga voluntatem,quia est motio qua voluntas
movetur ab obieem,ti tendentia illius in ipsinu, sub qua non manet ulterius indisserens erga obiaiecta,nec ulter tu, determinabilis, alias supposito uno actu, ut per illum attingeret hoc obieetu prae alio,& moveretur ab hoc motivo prae alio, opus est et alio actu determinante primu ,& iupra hunc secundum alio tertio determinante ipsum,& esset procedere in infinitum:Ergo,ne hoc dieatur, implicat contradictionem eundem actum voluntatis esse indiflatentem erga hoc obiectum, vel aliud. erga hoe motivum vel aliud,sed ex sua specie deis bet habere certum , di determinatum motivum
per se ab illo exactum , & eonsequenter ita sibi
proportionatum,quod nullum aliud admittat. 6 Dices Brun, hoc verum esse; sed non adipellari a contrarijs motivum improportionatum actus illud,quod ab ipso actu non exigitur,sed ilia Iud ad quod obtinondum actus non habet vires. nec efficaciam propter excessum illius,& ideo teia die Io illud inefficaciter,di h proportionale,unda manet tale obiectum, M motivum improportio natum quoad assecutionem. IcEt non quoad a petitionem inessicacem illi .Recte,sed sic arguo Ergo licet obiectum, di motivum supernaturais sit improportionatum viribus naturalibus asse atti vis est tamen proportionatum appetitioni. seu
volitioni inefficaci illius: Ergo implicae,quod talia
appetitio, seu volitio inefficax sit pure naretalisa Probo consequentiam, quia implicat quod supera
naturale,ri tale,sit proportionatu actui mere naturalii supernaturale enim,ut tale, solum ptoporrisonari potest supernaturali: Sed illi appetitioni.
seu volitioni inefficaci esset proportionatum N tivum supernaturale ut taler Ergo implicat quod illa sit in re naturalis, Be non supernaturalis. UNgem : Assectus ex essentia,& natura sua destinavitus unice fini, & motivo supematurali non potest non esse supernaturalis,N a Deo ut supernaturassi Minore, Deus enim ut naturae Author nihil operatur per se destinatum ad finem supernatu ratem, nec a sola natura talis destinatio esse pota
testi Sed appetitus ille, licὸt inerum, ex essentia
sua,& natura unice destinatus esset ad finem, Bamotivum summaturale, nee enim habere posset alium finem,nec motivum, ut iam supponimus: Ergo licet inessicax, esset essentialiter summatuis ratis,& a Deo Authore supernaturali.
Ex quo inseres, nihil tabere contrarijs, quod ille actus, seu inlitio dicatur inessicax.
Tum, quia ex quo sit inefficax, aut conditionata. non probatur, quod sit mere naturalist, & non supernaturalis, cum dentur etiam plures assectus supernaturales inefficaces erga bona supernaturalia, ut sunt plerumque actinis illi, a quibuς solet inchori motio peccatoris, vel infidelis ad conversionem, qui si sint ex motivo
350쪽
UM'. V. An in natura ranonao detur appetitus, Sce Τ; il
la maturali sunt stipematurales , &ex auxia Ito gratiae. Rogo ergo, quare illi sunt supernaturales, licet inficaces, di non pariter appetitus inessicax visionis Dei, si ex motivo supernaturali sit Dices, illos esse superiraturales, quia ex auxilio gratiae, illum naturalem, quia ex s fis viribus naturae. Sed contra, quia vel illi ex sua specie, & obiecto exigunt, di indigent auxilio gratiae; vel illo non egent Si non cgent, non erunt summaturales. Si egent, cur illi egent auxilio gratiae, di non iste, qui est similiter affectus inemem in obiectum summaturale, & ex motivo supereaturali , sicut illi En dissicultatem insolubilet n.Vide loco est. de Fide ιm. a s.
8 Sed obi,cies primo:Potest visio Dei apprehendi apprehensione naturali ut possibilis , Zebona et Sed,ut sic proposita excitabit aliquem aDkehum in voluntate,& non supernaturalem , quia non proponitur supernaturaliter: Ergo excitabit affectum , di appetitum naturalem, saltem inessicacem erga illam ; sed non ex motivo naturali: Ergo ex motivo supematurali. Probatur haec minor , quia supponimus nullum alium motivum proponi voluntati,nisi ipsam visionem ut bonam,
S possibilem ; ipla autem ut bona , & possibilis
non est motivum naturale, sed supernaturale: E go tunc casus non habet voluntas aliud moti v uin, nisi supernaturale : Ergo ex motivo super
naturali movebitur. Respondeo, omissis toto priamo syllogismo, negando minorem sublumptam. Ad cuius probationem, vel nego, vel dillinguo
antecedens : Supponimus nullum alium motivum
proponi voluntati, nili vilionem ut possibilem,&bonam possibilitate ,& bonitate naturali, tra stat: Nisi ipsam ut possibilem,& bonam supe-turaliter licui re ipsa est,negoantecedens, & consequentiam; quia in primis modo non loquimne de apprehensione speculativa visionis Dei, quia apprehentio pure speculativa nullum affectum ex citat Hr se in volutate; unde solum esse potest di ficultas de apprehentione practica, & suasiva, evicitativaque voluntatis ad appetitum beatitudinis supernaturalis sive visionis Dei; de hoc igitur dicimus , quod si sit pure naturalis, non potest proponere visionem Dei,aut beatitudinein super isturalem sub ratione boni supematuralis, aut possibilis supernaturaliter, tum quia apprehensio
praEhica boni specificatur a bono apprehenso sub ratione formali,sub qua illud apprehenditδε pr ponit voluntati, unde si proponat illud sub ratione λrmali stib qua boni supernaturalis supem turaliter possibilis implicat quod talis apprehensio sit pure naturalis,& non potius supernaturalis; nec enim ob aliam rationem illustrationes gratiae consistentes in primis apprehensionibus, quibus voluntati proponuntur bona summaturalia practice ut appetibilia, sunt summaturales, nisi quia apprehendunt Practice, di proponunt voluntati bonum summaturale sub ratione talis. Τum quia.
intellectus practicus ex solis viribus naturae non porest proponere voluntati bonum summaturalet sub ratione talis, alias ex solis viribus naturi posset illam excitare ad spem,& charitate,& ad aliosatsectus supematurales,quod nullus dicat: Solum ergo potest proponere bonum supematurale materialiter tale,sub ratione boni naturalis, aut natu raliter possibilis, quatenus potest apprehendere practice bonum supei naturale aliter ac est in re. 6c aliter ac illud exigit proponi; quo casu,licet bonum phopositum v. g. visio Dei sit entitative , flematerialiter supernaturale, formaliter tamen, dc sub ratione formali, sub qua proponitur, est is
maliter motivum naturale. Vnde concluditur.
quod si visio Dei proponatur voluntati sub ratio nesub qua boni supernaturalis, erit quidem motiqvu formaliter supernaturale, sed talis apprehensio
non pure naturalis sed supernaturalis crito excia tabit appetitum,no naturale, sed supernaturalem:
Si vero talis apprehesio practica supponatur nari ratisomplicat quod proponat vitionem sub rati
ne formali sub qua boni supernaturalis,excitandoe ad appetitum illius sub tali ratione sed necessaribillam proponet sub ratione formali sub qua boni
naturalis,& tunc motivum formale erit is aliis ter motivum naturalen sic nihil mirum,quod exqcitet appetitum naturalem, quia ex motivo so
maliter naturali, licet materialiter superitaturali; unde nunquam convincitur,quod possit dari alωctus,vel appetitus puru naturalis boni supernatu ratis ex motivo formaliter supernaturali. Vide loco citae Fide, tot. quaest. s. er s. ubi speciatim ollendi, quod apprehensiones proponentes o lectum fidei debent esse supernaturales, quia deinbent proponere motivu formaliter si apernaturale. Iino ct s. 7.ubi etiam ostendi, species movetes ad illas apprehensiones debere esse supernaturali EariS,quia omne motivu per se movens ad aliquid summaturale debet esse is aliter supernaturale.s Reliqua argumenta omitto, quia sunt eadem,quae in praedicta quaest. s.obi;ciuntur,& ibi affatim soluta invenientur; nec enim libet ea hiqtranscribere.
'ro τ' Ico secundo: Non datu appetitus
I naturalis effax ad visionemDei,
adsue ex motiis naturali. Quod non possit dari ex motivo supereaturali, iam constat, quia si repugnat naturalis inessicax ex motivo supernatua rati, quanto magis appetitus naturalis essicax . Quod vero,nec ex motivo naturali asserit conclusio , quae communis est Thomistarum contra aliquos ex Iesultis. Probatur autem hae unica sedessicaci ratione : Appetitus essicis finis est ille qui movet eruaciter ad eligenda, de exequeda media