장음표시 사용
321쪽
eundem gradum, concedo: In alio gradu Insertori ad tertium ex asSignatis, nego minotam, & c sequentiam , quia omnes Angeli sunt habentes
esse, & nullus est ipsum esse subsistens , di in hoc
gradu omnes coaveniunt, licet intra ipsum specifice disinint, & se excedant, vel excedantur; quod non Obest, ut unus alterum connaturaliter Possit cognoscere quiddilative,aut comprehensiis, quia quoad gradum omnes sunt habentem esse,attamen Deus habet modum essendi in sup riori gradu, nempe ut ipsum esse subsistens, unde ipsius cognitio quidditativa, esse nequit comat ratis vlli creaturae quae in gradu inferiori necessario debet esse , utpote habens esse receptum , &Participatum. Itaque ratio D.Τhom. non proc die ex quolibet excessu in modo essendi, aut in materialitate , sed ex excessu penes quatuor gradus astignatos supra , inter quos experientia ipsa docet, quod co ostens existens in infimo non potest cognimere naturas ut in secumdo , nec cognoscens ut in secundo , potest con- naturaliter cognoscere formas , aut naturas ut in tertio; nec cognoscens in tertio , potest
cognoscere ipsum esse ut in quarto , & supremo. Ex quo,ad secundum, omissa malo i , dii linguo minorem ut supra , quia anima seperata habet modum essendi ut forma in se subsistens , unde quoad modum essendi est in eodem tertio graducum Angelis, & ideo potest illos connaturaliter cognoscere quiddkative; nulla autem est postibilis substantia creata, quae habeat modum essendi in quarto gradu divino, nempe ut esse in se su silens, unde non est paritas ulla. Ad tertiam,distinguo maiorem: Intellectus illustratus Iumine
gloriae connaturaliter videt Deum,conaturalitate laluta, nego maiorem: Connaturalitate ex supia
positione , N participative, concedo maiorem; Sc distinguo minorem: Habet moduin essendi abs hue infra modum essendi Dei, concedo: Partici-Pative,nego minorem,& consequentiam;quia videns Deum,prius per gratiam participat de ipso modo essendi Dei accidentaliter, & supposito quod participative, & accidentaliter habet modum essendi Dei, ex hac suppositione est illi con-
naturalis viso Dei connaturalitate participata per gratiam; quo autem pacto creatura per gratiam participet accidentaliter modum essendi Dei seu esse ipsum per se subsistens iam supra explicabimus num. 26. unde potius inde sic arguo: Vt substantii creatae sit connaturale videremum,
opus est.quod prius habeat participative modum essendi Dci .seu quod habeat esse participiale eiusdem esse per se sebsistentis, Se in eodem esse per se subsistentii Sed repugnat substantia creata quae per suam naturam substantialem habeat substan-liter esse ipsum per se subsistens, R in ipso esse per se subsistenti Ergo repugnat substatia creat cui, seclusa gratia accidentali, per tam naturam sit
ianualem sit usi soanaturalis visio Dei.
49 Secundo probatur conclusio alia raatione D.Τhom.in praesent. artis. .ad 3. Etenim, cui non potest esse connaturale lumen glorie,non potest esse connaturalis visio Dei, tum quia tu men gloriae est virtus,& comprincipium connaturaliter saltem exactum ad videndum Deum , di cui non potest essc connaturalis virtus, aut com Principium naturaliter exactum ad videndum Deum, nec illi potest esse connaturale videre Deum. Tum, quia non minus supernaturalis est
visio Dei, quam lumen gloriae: Ergo cui nequit
esse connaturale lumen gloriae, nec potest esse Connaturalis visio Dei Tunc sic,sed nulli substantiae creatae possibili potest esse connaturale lumen gloriae: Ergo nec visio Dei. Probatur minor,quia
lumen gloriae est ultima dispositio ad divinam essentiam ut ad formam iptius intelligentis: Sed
ultima dispositio ad divinam essentiam 1et ad formam nulli substantiae creatae potest esse connat resis di Ergo. Maiorem probat D.Τhom. in cor' artis. sic : Νam flare debeat accipereformam i
nis , oportet. quod disponarer aliqua dispost o-ni ad talem formam; cum Mim intellestus creatus videt Deum per essentiam , is essentia Derint forma intelligibilis intellectus, unda oportet, quod aliqua dispositio supernaturalis ei addatur.
ad Me quod elevetur in tantam sublimitatem. vi essentia Dei sit forma eius. Et haec di I positio ethlumen gloriae, per quod videntes inuni fici-tur deformes , seti Deo seniles uxta illud Dan. 3. Cum apparuerit. smiles ei erimus, quia viae-himus eum ut es in se . Est ergo lumen gloriae vltima dispositio ad divinam essentiam ut ad sormam intelligentis. Minorem vero probat, quia vltima dispositio ad aliquam formam non potest esse connaturalis, nisi habenti naturaliter talem
serniam, siquidein disposi tio estima ad formami is non potest esse naturalis, ns babenti fommam ignis: Sed eil impolsibilis creatura, quae habeat connaturaliter essentiam Dei, aut quae sienaturae divinae, nam alias estet 1 ubi antialiter Deus: Ergo est impossibilis creatura, cui sit con- naturalis ultima dispositio ad divinam essentiam ut ad formam. Unde sconcluditD. Thom.)lummgloria non potest esse naturale creaturae, n creasura esset naturae divinae, quod es impossibile.
so Nee dicas , hoc argumentum ad sumumum probare, quod lumen gloriae solum potest
esse connaturale ei, cui sit contiaturalis essentia
Dei Vt forma intelligibilis, quia lumcn gloriae solum disponit ad illam ut ad serviam intelli ibi
lem , non vero ut ad Brmam naturalem; nullum
autem est inconveniens,quod alicui creaturae pos sibili foret connaturalis essentia Dei , t tarma intelligibilis; licet sit impossibile, quod esset eiust
se a naturalis. Contra enim est, quia nequit
euentia divina esse conitaturalis larma in este
322쪽
yri II. An aliqua subflantia, τel intellectus creatus, Ulad 3or
intelligibili. nisi eius,cuius sit forma naturalis:Sed
per se repugnat substantia creata , cuius essentia divina sit mrma naturalis: Ergo pariter, cuius essentia divina sit connaturaliter scr.na intelligibiabilis. Probatur maior,primo, quia esse connatu raliter Hrmam alicuius,de cise formam eius nat ratem nou differunt, via ad minus connectitur
unum cum alio: Ergo cui essentia divina Herie connaturalis ut serma intelligibilis , eiusdem eritis a naturalis. Secundo, nam cui serim G brielis, v.g. fuerit connaturalis is a intelligibusis, eiusdem debet esse forma naturalis, unde quia sui solius est Hima naturalis, sui solius est conii turaliter serma intelligibilis: Ergo nequit essentia divina ella connaturaliter forma intelligibilis alicuius cognoscentis, nisi eiuS pariter sit torma n turalis. Ac demum,quia etiam repugnat stabitaniatia creata cui essentia divina sile connaturalis . ma in esse intelligibili, siquidem illa esset naturais liter deiiarmis, naturaliterque informata aeitate ipsa, quod aperte implicat contradictionem in substantia creata: Ergo & quod sit illi comaturale lumen gloriae. si Denique probatur conclusio,quia repuganae substantia creata,cui sit connaturalis tua beatitcido Sed visio divinae essentiet est beatitudo ipla
me xna,Sc summa: Ergo repug'at subitantia cre ta, Qui iit connaturalis visito divinae essentiae. Pro. batiar maior ex PP. asserentibus nullam creat
ram natura sua esse beatam, quia facta est ex nuhilo. Inter quos audiendus est praecipue Augustinus lib. II. de Cloit M. Dei, cap. a. ubi licaici 2--is non omnis beata esse posit creatura,
. Ea tamen quantes, non ex se ipsa potishquia ex nibilo errata es,sed ex illo a quo erratas, nempe per gratiam: Sed substantia creata cui esset connaturalis sua beatitudo, ex se ipsa beata rei naturaliter: Ergo repugnat talis iubstantia. Nee dicas Augustinum soluiti loqui de creaturis existentibus. Contra enim est, quia licet loquatur de creaturis existentibus, negat tamen illas ex se posse esse beatas, quia ex nihilo factae sunti Sed non est possibilis creatura, quae ex nihilo macta non ret, si existeret: Ergo non est possibilis creatura, quae ex se posset essis beata, si existeret, seu cui connaturalis esset beatitudo. Et urgetur, quia repugnat creatura, quae propriis viribus possit assequi summum bonum, divinamque essentiam sibi unire intentionaliter, illamque intra se trahere Sed hoc requiritur ut propriis viribus possit esse beata: Ergo. Probatur maior, quia ad assequendum summum bonum, de sibi uniendam essentiam divinam requiritur aliqua pollestas, di facultas supra essentiam divinam , & supra summum bonum i Sed implicat creatura, quae pr prijs viribus habeat potestatem, aut facultatem supra summum bonum , aut supra essentiam diis
vinam , ad illam sibi uniendam, di postu tau Ergo & quae possit proprijs viribus se ipsi s
sa I Ico tertio i Repugnax fassantia
errata per suam naturam impe rabilis. Ita eciam communiter Theologi, contra Ripaldam , & paucos ML. Ante probationem kppono, sermonem non esse de subitantia non intellectiva, nec de linpeccabilitate negativa ex defectu intellectus, & voluntatis, quia hoc pacis vltro fatemur,omnem labitantiam non cognos citivam, aut non intellectivam esse negative in peccabilem, vi lapides,ligna, plantae, di brut S ulum ergo loquimur de substantia intellectuali, in qua impeccabilitas seret positiva periectio 1up naturas peccabiles.Quo supposito. 3 3 Probatur conclutio. Omnis substantia finita . factaque ex nihilo. ex quo talis est, peccari bilis est: Sed repugnat iubstantia creata, quae finiata non sit, aut quae facta non sit ex nihilo: Ergo repugnat subitantia creata, quae peccabilis non sit, aut quae sit impeccabilis per naturam. Maior, in qua est dissicultas,probatur ex PP. & primo ex Augultino, qui lib. de Vera Relig. eap. I7.sic ait Disina proodentia, cumsit ina omnino Indiam
nit, ct pro Horessate morborum aliis alia iube aut vetat, Ut a vitio, de mori meipit, γ abi a morte ad naturam suam, essentiam ea uis de eiant, id est ad nihilum tendunt, reddu eat, o Armet. Et incipit cap. I 8. Sed dicis miri
hii Quare deficiunt uia istitiaitia sunt. Quare minabilia sunt ia nonsumme sunt. Quarimnsummesunt Quia inferiora sunt eo, a quo
facta sunt. Et cap. i p. sic ait: Bonasiaut, qua viaciantur inediueo viciantur, quia non sunt summa. .Bonum ergo , quod Uitiari non potest, De
est, eatera autem omnia ex ipso sum, quae pre se
ipsa vitiari possunt. quia per se ipsa nihil sum.
Et incipit cap. ao. M autem primum vitium animae rationalis voluntas ea faciendi, quae vetat summa, ct intima veritas. Haec iduo retuli, ut videat quisque quam violenin, & contra litteram
August. sit expositis Ripaldae, dicentis, Augustia num non loqui de vitio morali, sed de vitio physico, vel abstrahente a physico , aut morali ; cum enim ipse expresse dicat,quod aliis alia iubet Mavetat, is a vitio inde mora incipit, ea quae de ciunt, redducat. Et infra. quod primum vitium animae rationalis, es υoluntas ea faciendi, quaveritas summa vetat, evidenter constat, iptum d terminate loqui de vitio morali. 3 Item lib. I de Trinit. eap. q. de natura intellectuali, sic ait: Quamquam enim maginna natur ι, tamen vitiari potuit, quia summa
323쪽
nempe voluntatem malam,fecerit , Utrum quia natura ess, an quia ex nibilo facta em Et in veniet Soluntatem malam non ex eo incipere esse,
quia n tura es Jed quia ex nisu aeta es. Et
nisquam descere posse, ct ea deficere posse, qua
ex minioso asunt. Et lib. I . de Livitat. Dci, p. II. Vitio iFra ri, ni ex nullofasti,n Mara non posset,ac per Me in natura At ex eo hambet, quod a Deos acta est; ut autem ab eo , a quo
facta est, desciat, ex eo quos de vibilo Deias.
Et is. .cap.3 o. postquam inquit,quod liberum arbitrium per gratiam potentias erit, quia pecca re non poterit, sic subiungit: Ueriam Me quoque Dei munere, non sua poseibilitate natiarae , aliudes enim esse Deum , auia participem Dei: Deus natura p e re non potes ; particeps autem Dei ab Hlo accipit m peccare non possit.Et lib. a. mxra Maximi uiam cap. I a. sic ait: Gique nasura
praefatur Ut peccare non possit, non es hoc naturae propriae, seu Dei gratiae , ac per Mesolus Deus babet immorrati atem , qui non cuiusquam gratia ed natura sua nec potes,nec pol
rutati mMarione peccare. .ss Conlcntient Augustino caeteri PP.
D. Utegorius Magnus lib. I .Moratium, cap. Imubtile est: Nat ra Angeisca, et se eontemplationi inbriendo in satu Do imminabiliter ει--neat, eo tamen ipso, quod creatura es, in semetipse olebitudinem mutabilitatis habet::Namsi Angelarumsubsantia d mutabilitatis mutifuisset aliena, bene ob Auctore condita, nequaquam in reprobis spiritibus a beatitudinis juae arce ee-eidis t. En ubi e2 eo se quod creatura es, infert, Angelum esse mutabilem de bono in malum. Et lib. a saeap t. ait: Quia ergo exiribilo est eo iuta , eae se nnio minus infra se tendit, vis ad boni is ero satum ais eis sua manu tenea
s 36 S.Ioannes Damascenus lib.2. de Fideor dora,cap. 3. Quidquid erratum es mutationi quoques set necesse est , tu enim unum extra mutationis aliam es, quod nisu babet a quo si creatumVM2Angelus itaque, Ut rationis, intellia gentiae particeps, liberi arbitrii es ; G semereatus , in ea conitione es, ut minationem re
ripere possit, liberumque et i, vel in bono m. nere. ac pro Usumfacere; utim malum inse est. Idem repetit cap. a T. S.etiam Greg. Nisenus
m. I.orat.Cathectit. cap.6. Quaeris autem inisint, usampeccati. Et respondet eam assignan
o. quia quidquid con it per creationem commatione quadam iungitur eum alteratione, cum M. quod non erat, virtute disina traductam es ad Me is est, creata autem erat potesas libero suo arbitrij motu eligens, cte. Et cap. 8. sic aici Solum es inasterabile ex his, qua narara sunt, id qti per creationem non habet originem; qua
eumque autem ab mereata natura ex eo , quod
non erat, consit erunt; cum tim ab alterati ne esse caeperunt inemper procedere per alterationem. Et cap. 2 i. de homine libcro praedito arbitrio, sic ait: Cum autem necessarid esset musabialis naturae, neque en fieri posset, Ut qui ab al- craticine principium baberet non esset mutari lis ; at eo enim, quod nou es progressus ad esse riam es quaeram alteratio, cu ua non es se santia, virtute disina transeat ad essentiam. Quam mutabilitatem sic aliter probat, quoniam
homo imitatur naturam disinam; quod autem
imitatur, nis in aliqua esset diversitate, esset omnino illad, cui est assimillatum: Cum ergo eius, quias tam fuerat ad imaginem, in Me essu divistas ab exemplari , quod hoc quidem sit na tura immutabile, illud vero non sic se baberet,
c. loquitur autem seniperde mutatione morali. vel in bonum, .vel in malum, tum quia intentum semper est assignare caulam mutabilitatis arbitri j quae semper moralis est, seu catilam peccati, quod per solam mutationem moralem com mittitur. Tum, quia: ipse expresse se explicat, di cens intra : Duo sunt genere mutationum,unum quod semper fit ad boninunt,: ualterum ad contra
17 Ad haec omnia, quae sane Geologum
convincere deberent, cum locum theologicum,&fundamentum constituant ab auctoritate PP.s Iidilsimum,respondet Ripalda, primo SS.PP.lo qui de vitio, aut mutabilitate physica, non de vitio, & mutabilitate morali. Secundo,eos i
qui de substantiis de facto exissentibus, non de omni possibili substantia. Sed prima solutio in
signis est violentia contra ipsos SS. Patres, nam ut legenti ipsos constabit, vel inquirunt causam peccati, vel probant vertibilitatem , & mutabiliatatem arbitrij; vel loquuntur specialiter de mutabilitate creaturae intellectualis: Si quaerunt causam , & radicem peccati, evidens est ipsos loqui de vitio, & mutabilitate morali, quae sola peccatum inducere potest.Si etiam probant vertibilitaiatem arbitrij; haec etiam mutabilitas moratis est.Si denique loquuntur de creatura intellectuali vitali, haec sane non mutatur, nec mutabilis est ex natura sua purae physice, nec substantialiter, nec accidentaliter: Non substantialiter I quia ut intellectualis , non est mytice corruptibilis, aut g nerabilis ; nec accidentaliter, quia ut intellectualis non recipit accidentia pure physica, ut col
rem, calorem, aut alias physicas . & corporeas, aut emortuas qualitates, scd solum vitia, aut virtute, rectitudinem, aut pravitatem intellectus aut
voluntatis, in his vitiari, in his mutari postlint, &haec solum est propria illarum mutabilitas: Ergo DP. dum probant, ipsas esse mutabiles . di viti tales, de mutabilitate, & vitiabilitate morali loquuntur. Nec ad suam violentam expositionem
324쪽
qua l. II. An aliqua sub Elia veli felli serjanu, sed gos
sentimentum aliquod adducit Ripalda ex ipsis . nili solum, quod Augiillinus ubi lupra alta
Peri um autem, nempe Diaum , partim non
vitiantur , partim vitiata sanant r. Quod di--r intelligit, quia quae vitiuntur vitio morali, per ipsum non vitiantur,quae autem vitio playsico per ipsum vitiantur. Ad non minus violenta es , haec expositio, quia lcnsus genuinus , di obvius Auguli in i , est, quod ex creaturis partim per
Deum no vitiantur,quatcnus per Deum hi ne vitientur,ut contingit Angelis bonis, B. Mariae, &animat Christi partim vitiata sanantur,ut continis sit hominibus peccato vitiatis quiper Dei mis ricordia,& gratiam sanatur; hoc autem quis intelutigat de vitio physico,& non potius de morali. 1 8 Nee 1ecunda expolitio minus est vi lenta ; quia PP. ut relegenti i lorum tabulas conristabit, eo dicunt creaturam omnem mutabilem, vertibilcm , alterabilem , defectibilena, di vitiata lem cile , quia ex nil illo facta est, quia per est rationem, & mutationem de don este ad esse habet ortum, & originem, quia non summa eli, quia imitatur Deum deficiendo a plenitudine exemplaris: Sed sub hoc motivo comprehenditur omni A creatura possibilis, quia nulla est possibilis, quae Iris conditiones essentialiter non habeata Loqiauntur ergo de omni creatura possibili. Nec maioris ell, momenti aliorum evalio dicentium, quod . solum dicunt nullam creaturam polle esse impeccabilem per naturam, hoc est per cia sentiam,& a se sicut Deus, non negando poste esse impeccabilem per gratiam creationis. Hoc
enim evidenter talium eli, nam Patres exprelso probant omnem creaturam esse vitiabilem, &mutabilem, quia creatura esst, quia ex nihilo facta est: Ergo tam longe abeli, ut permittant aliquam elle immutabilem, & invitiabilem per gratiam creationis ex nihilo, quod potius quia habent esse per gratiam creationis ex nihilo probant ipsa, esse vitiabiles, ta mutabiles moraliter. non quidem ante talem gratiam creationis ex nihilo , quia ante illam nihil sunt, & non entis non sunt qualitates, sed post gratiam creationis ex nihilo, quae alia non est nisi ipsa creatio ex nihilo. Manct crgo fixum ex mente SS. PP. nullam esse posse creaturam, quae viaiabilis, & mutabilis non sit moraliter,ex eo praesertim quia facta ex nihilo,
seu quia creatura est;& solum Deu sic vitiabilem.& immutabilem esse . quia solus factus ex nihilo non est, sedens perellantiam,&ase. . iso Deinde probatur conclusio rationibus D.ThO.Sit prima ex ipso in praesent. quaest. 6 I. artis. I. quam sic formor Pereare nihil est alim , quam declinare a rectitudine actus, quam debet babere tu accipiatur me tum in naturalibus, e in ari eiadibias sitie in moralibus. Sed repudinat creatura intellectualis,quae per suam naturam
non posue declinare a rectitudinis sui actus, quam debet habere:Ergo replignat cieatura Intellectita slis,quae per suam naturam pes e non posset.M. nor in qua est dilficultas probatur : Sol i.la a r clitudine sui actus declinare sto potest, cuius re gula est ipla virtus agentis, ille veto cuius regula non est ipla virtus agentis, iud intra ιὶlam, potessia rectitudine declinata in suo actui. Sed lepitam creatura ii,tellectualis,cuius propria virtus age , i sit sua regula: Ergo repugnat creatura, qdae dein, clinare non possit per suam nataram a rediitudin sui actus, M., dc t habere. Minor patet,quia re agula agendi propria creaturis intellectualibus est ivltimus finis creature in te licetualis, δέ divina lux vel voluntas praetccibens media, se ordinem ad talem finem, virtus vero propria creaturet in ellectualis est ipsius voluntas: Sed repugnat creatura intellectitam cultri voluntas sit re istia tuus vitia nius finis,aut quae sis re ipse diqina lex,aut volu tas: Ergo de cuius vimis agendi sit sua rcgula.Maritor vero proba: ur hoc exempla. nam in artifici
gens est imi ue m esse recia, Θ non.esse rectam
luntate ditana pereatum esse. non potest, tu quia bet autem Di voluntate creaturae potes effemineatum feeundum conditionem suae natura. 6o Dices fossim, opus non uisc.quod , Oluntas sit sua regula,aut suus vltimus. iii is ut peccare nopossit;scd satis eskMuod nic stari sit conformis suae regulae, aut quod necessario amet suum vitimum finem. Sed contra est , quia voluntas. qtiae non sit sua regula, nec suus vltimus finis, non pontest esse ex natura sua necessario consormis sit re gule, nec iraturaliter necessitata ad amorem sui ultimi finis: Ergo ruit solutio, Probatur anteceadem .ium quia si non sit sua regula,excogitari nequit praedicatuinoi cuius illi nc ualli ab intri
seco conveniat conformit a. cum illa, ut patet
325쪽
exempla artificis. Cum quia voluntas ex propria tura soli1m inclimtur ad amandum bonis pro- um,semper ergase reflectendom in se sistedo, quod enim volemae ipsum derelinquens,& se i sum transterulans, levet se supra se, & gratuito ainet alium, upra se propter ipsummet,collocado
in ipsossum ultimum finem, implicat quod illi
conveniat ex propria natura, & non potius ex eo
quod participat de natura superioris, & de illius impulsu;sicut quod naturaliter grave surium seratur, plicat quod illi necessario coveniat ex proin pria natura,& ab intrinseco,& solam illi convenire potest ex participatione aliqua superioris, & exsuperioris impulsu,ut cum vapores terret elevantur sursum virtute solis:Ergo nisi voluntas sit ipse intimus finis supematuralis, seu si semel sit inferioris naturae ad ultimum finem supernaturalem, non poteti illum propter ipsum necessario amare ab int inseco,& ex natura propria , sed solum ex participatione, di impulsu naturae superioris , seu ipsius ultimi finis:Si autem non potest ab intrinseco,&ex natura sua amare necessario ipsum Deum ut ultimum finem supernaturalem,nec PD- terit ab intrinseco,& ex natura sua esse necessiario consermis divinae voluntati, tanquam superiori regulae; nam qui ex natura sua non amat necessario Deum super omnia, nec ex natura sua potest esse necessario eonlarmis divinae voluntati; ut rosulae superiori. . si Secunda ratio D. o. sumitur ex quas . Δ-Veritat.art.6.in arista eontra, ubi sic arguit, pri : Damascenus lib. de Fide Ortodoxa, ap. II. ait, quod creatura rationalis flexibilis est ad malum secundu inclinationem, quia est ex nihilo Sed non potest esse aliqua creatura quae non sit ex nihilo:Ergo nec quae no sit flexibilis ad maia Ium,seu peccabilis. Secundo: Proprietas naturae superioris non potest inferiori naturaliter convenire,nisi in seperiorem convertatur; sicut non po test fieri,quod aqua naturaliter sit calida,nisi conis vertatur in naturam ignis,uel aeris:Sed habere in desectibilem bonitatem,est divinae proprietas naisturae:Ergo non potest esse,quod alicui alia naturae conveniat naturaliter, nisi in naturam divinam convertaturi Sed hoc est prorsus impossibile: EM O & creatura, quae naturaliter sit indesectibilis a nitate, seu per naturam impeccabilis. Tertior Nulla creatura impeditur a sua beatitudine, nisi ratione peccati: Ergo si aliqua creatura esset naiaturaliter imprecabilis, illa per suam naturam, aut per vires suae naturae sine gratia posset ad beatit dinem pervenire:Sed hoc est Pelagianum:Ergo&quod possit creatura esse naturaliter impeccabialis. Et haec ma hi amenta sunt ad litteram DIv. . om. Sed dices in hoc ultimo solum loqui de creaturis existentibus, de quibus Pelagius erravit . dicens, alas posse pro ijs viribus beatitudinem assequi. Sed contra est, quia licet Pelagius,& PPCC. & D. om. contra Pelagium s lum concertaverint de creaturis intellectualibus existentibus immo & non de omnibus, sed de s lis hominibus; quia tamen M. N Concilia nota in alio fundant, hominem non posse per natum vires beari,nisi quia creatura est, ex nihilo famis, omnes Theologi doctrinam CC.& PP.exterulum
ad Angelos, quia etiam Angeli arati sunt, di ex nihilo lacti: Sed nulla etiam est positialis creatura , quae pariter non sit creata, di ex nihilo facinErgo pariter ea doctrina contra Pelagium exqtendi debet ad omnem possibilem creaturam. sa Tertia Dahom.ratio habetur ubi pro xime in eo p. an. di sic Qrmatur: Nihil alitid es peccatum, e m naturali solae in artiseiatibus,sive in voluntariis, quam defecti set inord, nario propriae adtionis,cum aliquid agitur,non δε cundum quod debitum es agi: Sed repugnat cre tura intellectualis,qui deficere non possit, nuc de ordinari in suis actionibus voluntari s: Ergo di quε
Peccare non possit.Probatur minoriOmnis creatura intellectualis, qua talis, ordinata est, non ad bonum aliquod particulare sed ad bonu absolute& in universali zSed repugnat creatura intellectu lis que deficere laon possit in suis actionibus v luntariis a bono universali,simplicite di absolute tali:Ergo.Probatur minor; quia nulla naturast
tes naturaliter habere actiones indefectibiari a bonos liciter, absolute, est' onmersaliter tali. nisi ei naturaliter, O immutabiliter insit ratio boni inmersalis, perfecte talis: Sed nulli cre turet in est naturaliter,& immutabiliter ratio boiani universalis,& persecte talis quia id esse non mintestin si in natura divina: Ergo repugnat creatu ra intellectualis , quet descere non possit in suis actionibus voluntarijs a bono universali simpliciter,& absolute tali. Maiorem probat D.Tho.quia aetio prooenit ab agente sus ratione cuius a n
militudinis sicut eatidia caleraeit;vnde vi a iquod agens ordinatum ad aliquod bonum particulare babeat naturaliter actionem missed ibilim ab
illo opus es, quod ratio illius boni particularis naturaliter, o immobiliter ei insticissi alietii
eorpori in es naturaliter ealor immusabtiis , -- mutabiliter calefacit: Ergo pariter ut natura in
tellectualis ordinata in bonum universale, & sim pliciter tale , ab illo non possit deficere , sive ut habeat naturaliter actiones indefectibiles ab illo. opus est, quod ratio boni universalis, & absolu te talis ei naturaliter insit. Minorem vero etiam probat, nam Deut solus est actus purus nullius potentiae permixtionem recipiens , ct per hoe essbonitar pura assoluta, seu bonum ramore ter
Creatura vero quaelibet, eum in natura sua b
bet permstionem potentiae , est bonum particu lare : Quae quidem permstio potentiae Meldit ei propter Me quod est ex Qbilo,o Da serenus, Gregorius senus dicat inex Me frianisulare
326쪽
VM 3.II An aliqua substant hi vel intillectus ereatus sed A
bisum, in quo fundatur rario mali, ut DBnstudicit u .de Disinis Nominibus: Ergo nulli creaturae in in naturaliter ,& immutabiliter ratio boni universalis,& perfectae talis,m id esse non tes, nisi in natura divina. σ3 Respondebis . an, praefatas PP. auctoritates, & D.Thom. rationes, solum Probare de natura intellectuali libera; esse autem possibilem naturam intellectualem non liberam , quae proinde peccabilis non esset. Sed contra est primo, quia ut monuimus supra , in praesenti non disputamus de impeccabilitate nagativa orta ex impersectione naturae, non enim dubitamus esse possibiles plures naturas, imo & de ficto existere impeccabiles negative ob imperfectionem; tales
enim sunt omnes intellectit,& voluntate carentes;
sed solum dubitamus,an sit possibilis aliqua creatura adeo perfecta,quae ob perfectionis excellentiam impeccabilis sit per naturam: Atqui, admisisla creatura intellectuali non libera illa solum non foret peccabilis ob imperfectionem, nempe ob desectum libertatis, qui sane defectus Impe sectio
est, non vero ob summam eius perlectionem: Ergo quod illa impeccabilis istet, non contradicit
nostra conclusioni. Secundo, quia creatura intellectualis non libera prorsus etiam repugnat,quod sic probatur, primo ex Damasceno lib. a.de Fide Ortodoxa, eap. I. ubi sic ait: Id omne, uod ratio
ne utitur , arbitrii quoque libertate pinedictum es. Angelus itaque ut rationis, edi istelligentiae, partieeps,liberi arbitrijs. D. Bemard. Tractat. de Gratia,2 Liber. bitr. sic etiam ait: Ubi vo- Iunias, ibi libertas. Et D. Thom. quam et . de
Verit. artis. I. in Mosed eontra sic alti Liberum arbitrium est fac altus o Iluntatis di rationis: Sed O homine in nitar voluntas , ratior Ergo in liberum arbitrium: En ubi Damascenus, Be marcius, de D.Thom. ex rationen voluntate proin Dant liberum arbitrium: Sed repugnat natura in-xellectiva , quae rationis , Se voluntatis particeps
mon siti Ergo & quae liberum arbitrium non ha
6 Si dicas, esse possibilem creaturam,
cuius voluntas saltem circa finem, libera non sit,
sed necessitata ad ipsum;& haec ob sui perfectionem peccare non posset. Contra est, quia repugnat creatura,cuius finis non sit bonum universit ei
Sed voluntas erga bonum universale in indiψiduo non potest non esse libera, licet sit necessitata ad ipsum in communi, seu quoad specificationem:
Ergo repugnat creatura . cuius voluntas non sit
Iibera erga finem In individuo , licet necelsitata ad illum in communi, seu quoia specificationem.
Maior probatur.quia repugnat creatura,cuius vo
Iunias non sit volitiva boni universalis: Ergo dicuius finis non sit bonum universale. Antecedens Patet, quia voluntas sequitur ad intellei humi Sed Tepugnat creatura, cuius intellectus non sit intellectivus veri universalis: Ergo & cuius voluntas non sit volitiva boni universalis. Minor vero prumpsyllogismi etiam probatur , quia' bonum viari versale possideri nequit in univeriatim ut sic quia vi sic non existit; sed solum in individuo;non auiatem in omni & quolibet individuo,quia non o ne , & quodlibet individuum continet universali ter omne bonum e Solum ergo possideri potest
m vno individuo, quod omnem bonitatem conia tinean creatura autem ex natura sua solum ordia nata ad bonum ut sic, Sc ly universali,vaga rema net erga individuum illud: Ergo licet sit determiunata,& necessitata quoad specificationem ad boianum in unive sali, necessario tamen manci vaga,& indifferens erga bonum universale in individuo: Ergo de libera: Implicat ergo natura intelleiactiva per suam naturam ordinata ad bonum in universali, quae vaga, indifferens , & libera non maneat in quaerendo bonum illud in individuo, seu quoad individuum : Sed eo ipso peccare potest, querendo bonum universale ubi tale honum universale non siti Ergo. Explicatur: Repugnat
creatura, cuius intellectus sit determinatus natuiaraliter ad lingulare verum, dc non potiti intelleuetivus veri ve sic : Sed voluntas sequitur ad inreulectum : Ergo repugnat creatura , eulus voluntas
sit determinata , & necessitata ad singulare boanum, Zc non potius volitiva boni ut sie. Tunt sica sed voluntas volitiva boni ut sie, licet sit necessi rata quoad specificationem ad bonum in coman uni, tamen ex hoc ipso manet vaga indisserens,& libera ad finem, seu bonii in lingulari,de quoad individuum ex hoc ipso potest deficere, & pe care collocando finem suum , seu bonum suum via re ipsa non sit: Ergo.
6 3 Ex quo patet ad ea, quae sibi obijcit
D.Thom .si Natura spiritualis est nobilior,quam corporalis: Sed est possibilis natura corporalis, nempe natura corporis coelestis, quae in suis motibus deficere non possit, nec in ordinationem admitterei Ergo & natura spiritualis , seu intelle ctiva, Ze voliti ea. Secundo: Voluntas, seu liberum arbitrium est potentia activa: Sed de rationepotentiae activae non est deficeret Erso est possibilis voluntas quae deficere non possit,nec peccare. Tertio: Potestas peccandi, iuxta Anselmum lib. de Liber.Arbitr. nec est libertas, nec pars libertatis: Ergo potest esse voluntas libera, absque potestate peccandi. Quarto: Ex quo creatura sit
ex nihilo proximius sequi videtur,quod possit deficere in essendo , seu in nihilum redigi quam quod possit deficere in operando: Sed est possubilis creatura, quae licet laeta ex nihilo, non mia sit naturaliter deficere in essendo,ut sunt Angelim corpora coelestia incorruptibilia: Ergo potiori iuure erit possibilis creatura naturalitet indefectibialis in operando , & consequenter Impeccabilis. imo : Deus de facto condidit creaturam ira
327쪽
Me si am M appetendam suam scelicitatem,
quod non potest contrarium appetere: Ergo potui; ςondere creaturam ita determinatam ad bo-mn honestum, quod non possit appetere inli nectum, & consequenter nec peccare.Sexto:Vir tus sequitur ad substantiam , veratio ucro ad
virtutem: Sed est possibilis substantia immuta-hilis in esse substantiae i Ergo & immutabilis in
virtute, & oper tione, & consequenter impeccabilis. Vltimo: Quod est a natura est immutabile: ed h*uraliter homo appetit bonum: Ergo de
tinniutabiliter: Ergo ec impeccabiliter. 66 Ad primum enim respondet D. Tho. uod natura corporalis est ordinata ad aliquod onum particulare; ad quod quidem poteli esse determinata per determinatas actiones, quia po- est ei inesse naturaliter ratio illius boni particularis, vel Brmali re, vel eminenter, Et lic se habet natura corporis coelestis; attamen natura spi . ritualis ex hoc ipso, quod nobilior est, ordinata sin ad bonum univerialiter, & illimitate per multifarias actiones quaerendum; ipsi autem non potest naturaliter competere ratio boni universalis, nisi esset naturaliter bonum ipsum universale, seu Deus, & ideo non potest esse naturaliter dete i-pata ad ipsum in singulari. Ad secundum,concesia maiori, dili inguatur minor: De ratione potet tiae activae non cit deficere, titulo activae, concedo: Titulo entis particularis, di activae circa boianum univeisale , nego minorem , di consequentiam; nam si potentia activa lit in actu finita, &bonum, seu ens particulare, & activa erga b num universale ad illum quaerendum, ex hoc ipso desectibilis est in eo quaerendo, ut ostensum m net, quia solum vage, dc cum indifferentia, seu ad illum in inmuni est naturaliter necesitata. Ad
tertium, concesso antecedenti, negatur consequentia, quia licet potentia peccandi non sit li-hertas , nec pars libertatis, consequitur tamen necessario , di essentialiter libertatem in natura creata, ex quo facta est ex nihilo , ει ex quo natura particularis est ordinata ad bonum universala in communi, & Vage. Ad quartum , negatur maior, quia creatura non quaerit sibi esse, sed ei datur esse particulare ab alio, nempe a Deo, di nulla est tepugnantia in eo, quod a Deo accipiat esse particulare stabile,& immutabile, sine contrario,i quo possit corrupi,attamen ordinata est naturaliter ad quaerendum bonum universale persuas actiones vage, & indeterminate, seu in communi ,& sic in his actionibus deficere maest, de
admittere aciones contrarias, estque proinde in
illis mutabilis. Ad quintum , dicatur, quod Deus
condidit creaturam intellectualem determinatam ad appetendam scelicitatem in communi, vage. di indeterminate, de similiter ad bonum ut sic,1ed non potest condere creaturam intellectualem naturaliter determinatam ad vcram fossicit tam citia bonum universale in individuo,de in singulas,
nisii ei communicaret tanquam sibi naturalem rationem boni infiniti, ει universalis in actu, ut ostensum est quod quidem creaturae repugnat; dc ideo nec illam codere potest naturaliter determi natam ad bonum honestu, quia si naturaliter est vaga, de indeterminata erga fine in singulari ερ in individuo , eo ipso indeterminata manet natur liter ad bonum honestum, quod importat ce tum , di determinatum ordinem ad finem in si
gulari , a quo si deviet, lica quaerens bonum, eckelicitatem in communi,errat, dc turpiter, ac iu-boneste agit, quia quaerit bouuin, scelicitatem, de finem, ubi non est. Ad sextum, concelsa maiori, ec minori,negatur consequentia, quia licet operatio sequatur ad virtutem, Ec virtus ad substantiam, potest substantia, Ec virtus in essendo esse immutabilis, non tamen in operando, si virtus sieactiva vage erga bonum iu universali, di in com muni, quia ex hac ipsa vaguitaresst vertibilis, demutabilis erga finem, nisi per gratiam ei ostendatur finis ipse verus in singulari, de in illo stabialiatur. Ex quo ad vitiinum respondet D. Thom. Quod licet homo naturaliter appetat bonum iapenerali, εἱ in communi,non tamen in speciali dein singulari, di ex hac parte incidit peccatum, Ac desectus. 6ν Obljcies secundo ex alijs r Datur u lantas ex conceptu individuali non libera, ut voluntas amentisi Ergo erit possibilis, qua ex comueptu specifico libera non sit,ia consequenter eri imprecabilis. Confirmatur: De facto Deus co didit appetitu in sensitivum necessariis sequentinciudicium, seu propositionem sensus: Ergo potui reondere appetitum intellectivum, seu voluntatem necessario sequentem iudicium intellectus, di illi
se conformantem; haec autem voluntas foret im- peccabilis. Confirmatur secundenSic sequitur ad voluntatem libertas, sicut ad intellectum discursus: Sees datur intellectus non disturtivus, nempα angelicus:Ergo est possibilis voluntas non libera, de consequenter imprecabilis. Denique,quia iuxta probabilem sententiam Thomistarum, non repugnat, sed potius datur de facto natura impeccabilis directe contra Deum Authorem naturalem, determinataque naturaliter ad amorem illius super omn;a; talem enim de facto esse naturam Angelorum, asserunt plures Thomistae: Ergo p riter erit possibilis.quae peccare non possit contra Deum Authorem supernaturalem, sed sit naturaliter determinata ad amorem illius super omnia Respondeo, negando antecedens, quia voluntas amentis, non ex conceptu individuali, sed per ligamen imaginativae,& cogitativae non ministrantis species ordinatas, impeditud prima intellectus ne possit ratione vii, seci do voluntas ue possit libertatem exercere, & hoc solum ab extrinseco. an ex radu a PTMri Rua a dis per n
328쪽
V Al. II. An aliqua substantia,Ῥel intellectus creatus qoy
tursiter volitiva, & libera, sicut intellectus naturaliter intellectivus, de discursibus. Ad continna
tionem, concessio antecedenti, nego coalequcu
tiam, quia senius,qua materialis, non poteli proponere appetitui bonum vage,de in universali, sediolum determinate, & in singulari, de sic nec in appetitu manet indifferentia, de vaguitas;at intcule S, quia talis, potest proponere voluntati bo num vage, di in universali, de per varias cogit tiones alicientes, de retrahentes , 8c inter se coli ctantes erga bonum in speciali, dc ideo voluntas neccliario etiam habet vagitatem, de indillarentiam erga bonum in speciali, potestque ex conotrariis cogitationibus, iam illam, iam aliam sequuVnde sicut. repugnat intellectus determinatus ad verum speciale, ita voluntas ad bonum speciale.
68 Ad secundam nego malorem,quia disecursus , praesertim formalis, sequitur ad intellectum, quia impersectus in cognoscendo, libertas autem leguitur ad voluntatem, quia perlecta in uolendo; de licet possit intellectus non esse ita imperiectus,quod egeat discursu ad cognosce dos effectus in caulis, aut conclusiones in princi pias, ut divinus, de angelicus, non potest tamen voluntas esse ita imperiecta, quod non sit vaga erga bonum, nec ita persecta, nisi sit divina quod fit naturaliter determinata ad siunmum bonum
in singulari gratuito amandum super se, de super omnia. Ad ultimam, dico, quod illa lententia p citabilis Thomistarum ingentem habet diffiis
cinitatem consistentem in conciliatione illius cum doctrina praecedenti, quam omnes Thomille aia mittunt; vade nisi velimus illam nunc ex prosesso defendere non debemus illam in praesenti admi tere, Ec cum dictis conciliare;eaque propter,co didionale respondeo , dii inguendo antecedens:
iuria illam sententiam probabilem. sed falsam,
tranIeat: Iuxta illam , de veram se illinguo. si contra illam militant rationes, quae contra tu letantiam omnino impeccabilem, nego: Si est r eici disparitatis concedo antecedens Zc nego con-1equentiam.An autem sit. vel non sit ratio disparitatis non est modo definiendum; sed late disputatur tractatu de Angelis.
ratis necabilis. Hanc conclusionem statuo, nam
cum urgentur contrarij hoc syllogisino: Suhsam tia supernatu alis necessario foret imprecabilis Sed reρugnat substantia ereata intelle taesis -- peccabilis: Ergo er substantia emtasve an
Falis; iam minorem, iam maiorem negant, nusquam consistentes. Igitur,postquam probavimus miracum argumento convincenti, vin PP. tum rationibus D. om. assumimus probandant maiorem, nempe, quod subitantia supernaturalia necessario foret imprecabilis, leu quod inviticaqcontradictionem, quod peccabilis sit. . 7o Probatur autem sic, primo, quia sub
stantia supernaturalis ellet connaturaliter vi MDeum: Sed visio Dei reddit videntem iturinisci impeccabilem: Ergo esset naturaliter impeccabiet
sis. Secundo: Subitantia supernaturalis cliat tu stantialiter sancta, siquidein substantialiter aequuvala fit complexo ex natura, di gratia sanctificantei Sed natura subitantialiter sinua est per nat tam impeccabilis: Ergo. .
7 I Respondent contrarij, quod posset Glasupernaturalis,di peccabilis,prinio,quia licet eis. connaturaliter videns Deum, pullat Deus tulpem dere concursim ad vilionem, & sita maneret peccabilis. Secundo, quia licet esset substantialiteelancta, pol set peccare venialiter, quia peccatum veniale non opponitur sanctitati, sed eli cum illa compatibilis. Tertio, quia potuit meditari sit
stantia supernaturalis, quae non exigat connatu raliter vilionem Dei, nec aequivaleat gratiae lanactilicanti, sed quae solum radicet habitus fidei, Nspei, vel scientiae infitis, de haec peccare pollet. 71 Sed contra primum eli, quod illa sub
statia de potetia ordinaria, seu ic ΚlviIO miraculo. in primis peccare non posset, quia peccare nolupollet, nisi Deo suspendente concurium ad vili nem connaturalem, quem sine miraculo suspemadere non posset: Deinde nec peceam Posset me miraculum, quia repugnat peccatum miraculo sum, seu per miraculum commillam: Ergo. Consetra secundum limiliter est, quod licet 1 anctitas accidentalis sit compatibilis cuin peccato vcniaali, Sc cum potentia peccandi; secus tamen sancti ias substantialis: Sed subitantia supernaturalis esset substantialiter sanctae Ergo imprecabilis ad huc venialiter. Rursus quia aliud est,quod sancti lassit compatibilis cum peccato veniali, aliud quod ab ea procedat peccatum veniale,seu quod creatura ut sancta. Se ratione sanctitatis peccellvenialiter: Primum quidem possibile admittimus in creatura accidentaliter sancta,quia habet pria cipia realiter a sanctitate distincta, quae non sene ipsa sanctitas, nec entitative lancta, de ideo peccare possunt: Secundum autem omnino repuganat, quia sanct talem ipsam peccare, seu esse rationem, de causam peccandi adhuc venialiter chi mericum est ζAtqui creatura substantialitet sancta peccare non post et, nisi ratione sanctitatis, liqui dem nullam potentiam haberet, aut vim agendi non entitasve 8e essentialiter sanctam, cum lan
ctitas illi essentialis esset: Ergo.
3 Contra tertium similiterac contra Gm qnes modos respondendi sic arguo: Utcumque ponatur substantia supernaturalis intellectus, Ac voluntas illius bet ponti rematiosisὲ quia interu
329쪽
lectus, & voluntas sunt proprietates connaturales stantiae intellectivae, & debent esse eiusdem ordinis eum illa: Sed per voluntatem,& intellectum supernaturalem peccare non posset, quamvis ei solita esset connaturalis fides, & spes,aut scientia infitiar Ergo. Probo minorem; quia per intellectum, te voluntatem supernaturalem Operari non possed nisi supernaturaliter, tum quia actus debet Proportionari potentiae,cuius est actus ; tum quia operari non posset,nisi ex motivo, di specificati vo proprio illarum potentiarum; motivues aurem, & specificativum illarum potentiarum est et supernaturale, liquidem potentia supernaturales specificari non pollunt, nisi ex motivo, di spiacificativo,& ex rationesub qua supernaturali:Operari ergo non posset,nisi ex motivo, di specificativo supernaturali: Ergo nisi supernaturaliter: Sed implicat peccare per Operationem summaturalem: Ergo implicat subitantiam supernaturalem per intellecti , aut voluntat- supernaturalem peccare. Urgetur: Licet solum illi ellet connatura sis fides,de spes tamen per fidem, & spem peccare non posset; aliunde nec per alias virtutes, quia nulla alia eius virtus esset inferior ad fidem , de spem, & omnis eius virtus esset supernaturalis:Eriam nullo pacto peccare pollet.. 7 R pondet Ripalda, nullam esse impossibilitatem in eo quod per fidem, & spem, aut
per alias virtutes supematurales peccare pollet, quia actus virtutum insularum posse esse viti
ses, Zc pravos contra prohibitionem divinam se defensurum pollicetur cum pluribus Theologis. Quid igitur obes, subdit, pr os edi laesus intrinsece se maturales a sui antia supernatura L
3 Sed contra est primo, nam aliud est
actam virtutis supernaturalis, seu supernaturalem vitiari posse ex fine, aut ex motivo extrinseco per alium actum imperantem malum , & naturalem;
aliud ,quod actus supernaturalis virtutis supernaturalis intrinsece ex obiecto proprio , dc prout 1 virtute supernaturali, pravus esse possit. Drimum quidem aliqui Miliores tenuere, licet quam fauso, Se immerito, satis ostendi, Tractat. de Fide,
put. quaest. I 2 per totam. Secundum autem
prorsus substineri non valet; & In primis,si verum teneat, quod Ripalda ait, non solum actus fidei, aut spei poterit esse intrinsece pravus, sed pariter actus charitati quod ipse non distitetur, asterens
actum etiam charitatis supernaturalem posse esse Prohibitum, di consequenter pravum,ex quo iam
sequitur, non solom quod quis possit peccare per ipsas virtutes insulas fidei, di spei, sed etiam per
habitum charitatis, & consequenter per gratiam sanctificantem quet radix est harum virtutuin,pr sertim charitatis. Hoc autem quam absurdum sit
7q Probatur primo ex illo Apost. I. ad
Corinth. II. Charitas non agit perperam: Ergo per charitatem nemo peccare poteli. Secundo, bc ex illo Matth. 7. Non potes sebor bona malos fruditisfacere: Sed virtutes, praelertim luperuatu irales,liant arbores bonαErgo ex illis prodire non polliint fructus mali, id est, actus pravi,aut Peccata. Tertio ex illo I .Ιoann. cap. 3. Omnis,qui naritus es ex Deo, peccatum non facit, quoniams men i in in eo manet, non potes peccare,
quoniam ex Deo natum es; quod communiter
cxponitur, quia secundum quod quis natus est ex Deo , seu lecundum formam, qua summus Fili Dei; de quae semen eIt Dei, peccare nemo potait: Implicat ergo, quod quis per gratiam, charitatem, fidem, aut per alias virtutes iupcmaturales Peccare pol Sir.
77 Secundo ex virtutis definitione; virtus enim ux Philoloph.2.RSilucor. υ bona quatitas mentis, qriae bonum facit habentem, o opus erus bonum redit. Et ex Aug.lib.2. de Liber. Arbitricap. i8. Es bona qualitas mentis,qua re e Um mus, qua nullus male utitur: Sed si per virtutes quis pollet peccare, actusque virtutum pollent esse intrinsece pravi, iam pollet quis virtutibus male uti, ut per se patet: Ergo hoc aperte miliatat contra definitionem virtutis ab ArtitoteL&Augustino traditam, de a Theologis, di Esucis
communilsime receptam. Quantum autem sie absurdum definitiones communiter, S antiquc a sapientibus receptas invertere, quis non videat
nam laue ii hoc liceat, nihil firmum, aut trabile. nullumque fixum principium erit in ulla laetentia. sed omnia pro libito Opinabilia, lucerta , dc d bia; quod lane velle videntur, qui tam iacile rerum notionibus receptiisimis contradicunt. Et confirmatur ex Auguitino ibidem sic aiente .iusi-tia, qua nemo male ruitur , ioter jumma bona, quae in ipso sunt bomine, numeratur, Omnesquae virtutes animi, quibus i a recta, er honesa Orita cons.at; nam neque pruaeutia, neque sortit dine , neque temperan/ra male quis initur. Quia sic probat: In bis enim omnivus , sicut in E etiam , quam tu commemorasti ustiira, recta ratio viget, sine qua vir tes e se non postiam Recta tem ratione male uti nemo potes : Ergo nec virtutibus: Ergo nec per virtutes ipsas peccare, aut prave agere. Et c. t s.sic ait: Virtutes igitur, quibus recte vitatur, magna bona Dint: Species autem cuiuslibet eorporum ne quibus recte vivi potest, minima bona sunt: Potentia vero animae,
ne quibus resu vita non potes , media bona
sunt: Virtutibus nemo male Otitur I cateris amtem bonis, id es, mediis, ct minimis, non solis bene, sed etiam male quisque uti potes. Et ideo
virtute nullas male initis, quia opuI virtutis
es boum Uus isorum , quibus etiam non bene oti possumus; nemo autem bene utendo male otiatur: Ergo irata Augustinum implicat contradu
330쪽
EMq. V An aliqua substantia vel latesiectus erea Noy Sili
AIonem,quod quis per virtutem male operatust, seu quod actus virtutis sit pravus , non minus, quam quod quis recta ratione male utatur, seu quod bone utendo male utatur. Et urgeri poteli,
quia nemo hucusque ausus est dicere , quod per vitia quis recte agere possit, aut quod actus viti; possit esse honectus: Ergo potiori iure repugna quod per virtutem quis peccare possit, aut quod actus virtutis possit esse pravus, & vitiosus. Et id quidem probat de virtutibus acquisitis; quanto magis verum erit de virtutibus supernaturalibus,& per se infiisi quae sunt virtutes divinae per participationem : Implicat ergo contradictionem,
quod per illas quis peccare possit: Sed substantia
supernaturalis nullam haberet vim activam, qua virtus supernaturalis non esset: Ergo per . nullam sibi virtutem peccare posset, aut pravum actum
R Nec dici potest, quod actus illius posisent vitiari ex fine extrinseco.Quia substantia, aut voluntas supernaturalis ex nullo fineAut motivo agere posset nili ex fine,& motivo supernaturalii Implicat autem contradictionem actum vitiari ex fine, & motivo supernaturali. Item nec per
alium actum, aut imperantem, aut moventem,
qui pravus esset; quia omnis eius actus esset fu i pernaturalis,& ex motivo supernaturali specific tus: Niallus ergo actus posset esse pravus; ex actu autem non pravo, nullus actus extrinsece vitiari
potest: Sequitur ergo,subflaiatiam illam sup ais turalem per nullum sui actum peccare polle ullo pacto, sed sore illam omnino imprecabilem. 7s Nec pro opposito aliquid momenti a contrarijs adducitur , nisi opiniones aliquas parum probabile ut quod actus supematuralis possint esse pravi, vel intrinsece, quia directe prohibiti, vel extrinsece ex motiv.extrinseco vitiante; quae quidem falsissima esse, iam oliendi Tractat.
de Fide, disput. s. qm . ia. ubi Omnia argumen ta contrariorum astatim enervavi, & soluta dedi.
Quod autem Ripalda tauri ad probandam pos. sibilem prohibitionem actuum stipernaturalium, quia nempe Deus supremus est Dominus illorum; pariter probare posset, Christo,& beatis prohibere posse illorum actus, & illos posse esse prohibitos N pravos , Ch istumque, & beatos peccare posse contra Dei prohibitionem ; quod vel Ripalda ipse non admittiti Sicut ergo huic argumento respondent omnes, qui Christi imprec bilitatem propugnant, vel negando dominium moraliter praceptivum, & prohibitivum erga Christum; solumque admittendo dominium physicum, di effectivum supra actus ipsius; vel admi tendo solum dominium praeceptivunὲ quoad vim directivam, non quoad vim coercium; vel admittendo prohibitionem, quae actum prohibitum reddat impossibilem consequenter, & in sensu
composito prohibitionis ; ita id ipsum dicendum
est de dominio Dei in actus supematurales prausertim erga substantiam supernaturale, si daretur unde nunquam de illa probari posset,quod possee elicere actus prohibitos in sensu composito proinhibitionis , & consequenter, nec quod peccari Posset ullo pacto. . I
supernaturalis, eui eonnata lusis habitus fidei, aut spei, ainscientia infuse.
Hanc conclusionem statuo , ut praecludam commmune confugium contrariorum, qui ad substam
tiam supernituralem hoc pacto excogkatam is pissime recurrunt. Probatur autem primo: Quia fides,& spes sunt accidentia supernaturaliae Sed contra essentiam entis supernaturalis est esse con naturale, aut exactum ab ulla substantia creata , quia supernaturale ut tale essentialiter est, quod superat omnem substantiam creatam, & creabilem, seu exigentiam illius, ut ostendimus supradi Ergo repugnat substantia creata, i connaturalis sit fides, aut spes theologica. Secundb: Quia re' pugnat substantia creata, cui connaturale sit luomen propheticum,ut supra etiam ostendimus:Sed persectior est lumen fidei, cum sit vittas theologiaca, quam lumen propheticum, quod est gratia gratis data: Ergo potiori titulo repugnabit substa. tia creata, cui connaturalis sit fides theologica. Tertio, quia repugnat substantia supernaturalis. naturaliter, di sine miraculo incapax beatitudinis: Sed talis esset, cui solum fides, & spes esset connaturalis, nam cum fide, & spe est inconiuna gibilis beatitudo; si autem fides, & spes essent illi Connaturales proprietates , excludi non possene ab ea substantia, nisi per miraculum , & contra exigentiam naturalem illius: Ergo. Quarto, quia implicat, quod alicui sit connaturalis via, inclinatio, & tendentia ad terminum, quin illi sit magis connaturalis terminus:Sed fides, & spes sunt vli, motus, & tendentia ad beatitudinem : Ergo implicat contradictionem substantia, cui sola fides, di spes esset comaturalis, non antem beatitudo, seu visio beata. Quinto, quia ut supra vidimus ex D.Thom. non potest alicui esse connaturalis dic positio ad sormam, nisi illi parites sit connatura
lis ipsa sorma: Sed fides, & spes, sunt dispositi
nis ad gratiam, & charitatem , Ze ad beatitudunem ex consequenti: Ergo implicae substantia, cui connaturalis sit fides, & spestantum , Ee non etiam gratia, charitas, & beatitudo. Sexto probatur conclusio, quia si semel sit possibilis Libstantia per se exigens connaturaliter fidem. aut spem, eadem ratione postibilis erit substat stantia per se exigens connaturaliter charitatem,& lumen gloriae: At haec est impossibilis nostensum manet: Ergo di illa. Probatur maior, quia prop-