장음표시 사용
481쪽
2 2 vah. de Deo ino. Disp. IV. de latellectus cientia Dei.
maiorem : omnia simul cognoscit 'ex parte cognitionis , concedo, quia in Deo non datur una cognitio prior altera cognitionei omnia simul ex parte obiecti, nego maiorem , quia ex parte obiecti cognoscit obiecta ordinate, eo nempe omnline prioris, & posterioris, quo se habent in re &αoncessa minori, nego consequentiam ἔ quia ut cognosceret causam per cisectus opus erat, quod cognosceret prius,saltum ex parte obiecti Witatu,qLam causam, quod repugnat intellectui divino, quia esset cognoscere cilachum aliter ac est in re, di inverssi ordine ad ordinem, quem habet in re.
Ad confirmationem in contra, nego anteceden&.
Ad probationem , distinguo maiorem: Potest
cognoscere ellae lim ut aliquomodo mauisestiorem, & notiorem sua causa absolute in se , aut respective ad intellectum divinum . nego maiorem : Respective ad intellectum nostrum impersecte cognoscentem,conccdo maiorem. Ad cuius probationem, eadem dillinctione dico , quod Deus cognoscit essectum ut signum manifestati. vum causae respictu intellectus deficientis,& non cognoscentis in actu causam per se ipsam , quia respectu huiusmodi intellectus notior est eSchus, quam causa. ut parci in nobis , quia quoad nos notiores sunt e chiis corporei, & matcriales,
quam causet spirituales ii orum, quae nobis per se sunt ocultae; scd hoc provenit ex potentialitate,&deficientia nostri intellectus ; sicut quod lux remissa solis sit visialis oculis noctuae magis quam
Sol ipse, non est quia re ipsa ita sit absolute, & in
se , sed ex desectu oculorum noctuae : Sic ergo causa, ut causa,praesertim efficiens, semper est per .se, & in se magis nota , di manifesta, quam effectus ; sed quia ad manifestissima naturae noster intelluctus se habet ut oculus noctus iuxta Philosoph. ideo solet respectu nostri intellectus essectus esse notior quam causa, & respectu illius est signum manifestativum causae, di hoc Deus cognoscix ; sed non cognoscit eficium ut absolute in se notiorem , aut manifestiorem causa ipsa secundum se,sed potius causam ut secundum se notiorem effectu, quia cognoscit causam, & ectetuvi se habent in re, & non aliter; unde nec cognoscit effictum ut sibi notiorem, nec ut sibi manifestans causam, sed solum econtra. Unde ad summum sequitur, quod cognoscat effictum ut priorem obiective, & ut notiorem nothro intelle-etui , ex quo solum sequitur, quod noster intellectus possit habere scientiam a posteriori causae per efDehum, de quod Deus id cognoscat, non vero quod illam Deus habeat. 6 obijcies demum i Angelus habet sciem iam Dei a posteriori per esimas creatos: Et tamen non cognoscit prius eisectus creatos, quam
Deum ; nec lubiective, & ex parte cognitionis, quia Angelus non discumi per duas cognitiones ex una priori creaturarum ad aliam posteriorem Dei, sed per unam simplicem cognitionem cognoscit creaturas, & in ipsis Deum; deinde nec
prius obiective cognoscit creaturas, quia creat ras non cognoscit ut priores Deo: Ergo potest
dari scientia Dei a posteriori per creaturas, quin
creaturae eognoscantur prius, quam Deus, nec
subiective ex parte cognitionis, nec obiective ex parte rerum: Ergo poterit Deus habere scientia a posteriori sui per creaturas absque eo inconvenienti. Respondeo, concessa maiori, & minoti quoad primam partem , negando quoad secundam. Et cum inquis, quod Angelus non cognos.cit creaturas ut priores Deo,dili inguo:Signate ut priores in essendo Deo, concedo: Exercite ut priores in cognolci passive, nego minorem, Beconsequentiam; quia licet Angelus unica simplis
cognitione cognoscat creaturas,& in illis , & petillas Deum di non cognoscat signate illas ut prio res Deo, exercite tamen, & ex modo ordinandi obiecta cognoscit illas ut priores Deo, quando quidem obiective albimit illas vi mediu. &'principium,ex quo, & per quod transit ad Deum veconclusionem: Licet enim non discurrat sublini
ve, discurrit tamen obiective ex creaturis ad Deum , cum ordine exercito obiostivo, in quo priores sunt exercite creaturae, & notiores, quam Deus, accipiuntur enim ab Angelo ut ratio obisiectiva, & obiectum inotivum cognoscendi Deu,
quod respei u Dei repugnat, quia nec respectu Dei poteli creatura esse ratio obiectiva cognoscendi se ipsuin, nec Deus potest in actu exercit
concipere creaturas ut priores Deo obiective vertendo ordinem obiectivum.
6 Ex dictis colliges primo, quod Deus.
nec se ut primam causam, nec caeteras causas
test cognoscere a posteriori per illarum effectus. in eo genere,in quo sunt effictus. Si vero id,quod in uno genere est etsectus,sit in alio causa a priori inseres illud quod alio genere erat sui causa,tune
poterit cognoscere causam materialiter talem.
hoc est, id quod in uno genere causa erat, per visectum, non ut effectum , sed per illum ut per causam ig eo genere, in quo causa est inserens essectum , qui alio in genere est sua causa ; sed huiusmodi scientia non erit a posteriori , sed priori, de per causam, mraliter loquendo. 6s Colligitur secundo : Deum haberet scientiam a priori,qua cognoscit eisectus,non se lum per se, de per causam primam illorum, sed
etiam per causas proximas creatas illorum esis diuum,licet cum duplici di sirentia;quia quatenus essectus cognoscit per se ipsum ut per prima causam cognoicit illos essectus quod omnes eorum
sermalitates, di persectissime ex parte obiecti, quia illos sic continet ut prima illorum causa;
quatenus vero illos cognoicit per causas proximas, non semper illos cognoscit per illas quoad Omnes illorum Brinalitates, quia non semper
482쪽
causae creatae Illos sic continent persectissime, id
quoad omnes illorum is alitates. Nec exinde inseras, cognitionem divinam tunc esse praecisivam; quia quod non continet per se causa creata de esse , continet ipse ut causa prima, & ipse non cognoscit effictum unice, & praecise per causam creatam , sed indivise, & simul per se, & me
causam creatam unica cognitione, unde ea cognitione non praescindit obiective , sed cognosciesimul, ει indivise quid in resectu relacet, per se veprimam causam , di per caulari creatam simul. Secunda dii krentia est, quia ectinis cognoscit per se ut primam causam , ly per dicente non solum rationem k priori essendi ex pacie obieeti, sed etiam rationem motivam cognoscendi, quia Deus ut prima causa est ratio obiective motiva, sive obiectum motivum divini intellectus ad cognoscendos effictus; at cum cognoscit eisectus per causas creatas,ly per non denotat causas creatas
esse Deo rationem obiectivam cognoscendi essectus, aut obiectam motivum divini intellecis ad talem cognitionem , sed Qtum esse ipsis ex parte obiecti rationem essendi,dc ut tales a Deo ex par te obiecti cognosci. Colligitur tertid, Deum habere scienariam a priori,non solum de effectibus,&passioni
hus causarum, dc naturarum creat3rum,sed etiam
de ipsis essen ijs , & naturis creatis; cum hae dis- strentia , quod passiones,& effictus illarum coganoscit per ipsas causas, Zc naturaS creatas, ut per Causa proximas, Zc per se ipsum obiective ut per causam primam; essentias vero,& naturas prima fias, quae non habent causam , nisi Deum , unica cognoscitper se, tanquam per causam primam,di unicam illarum, in qua Persectissime contu
is linea intelle ia inveniantin propriem Deo e Is leuitas est, primo de intellecti x a per modum actus primi ut prin-elpij Intellectionis, aut potentiae intellectivata Se cundo, de specie impresa. Tertio, de habitibus. De quibus plus, ni fallor, de nomine,quam de re disputant Authores. Nam supposita doctrina cir ca distinctionem inter intellectum, & intellem
Nem, eo tantum sensu intellectus erit actus primus respectu intellectionis, S principium illius, de potentia ad illam, quo ab illa supponatur di sincius, nisi quaestio solum sit denomine. Unde. a Dico primo: Intellectias in Deo non es
realiterformaliter actus primus m ordine ad intellectionem, imo nee virtualiter misisseia ,sed
mum patet, quia alias intellectus esset realite formaliter in potentia ad intellectionem, de simul cum illa componeret realiter se aliter ; quod quam absurdum sit, iam ollandimus Disputat.
Σ. quaes. v. a num. 8. videantur ibid. dicta, ex quibus abunde probatur praesens assumptum: EGgo intellectus in Deo non est realiter .rnialiter actus primus in ordine ad intellectionem. Secuniadum etiam patet,quia non aliter potest intellectus esse aetus primus ad intellectionem ut actum stacundum, nisi in quantum ab illa distinctus: Sed non distinguitur virtualiter intrinsece a parte re ab illa, ut ostendimus generaliter ubi upr. qua
IO. per totam . Ergo nec virtualiter mirinsece esta parie rei actus primus ad intellectionem ut adacium secundum. Tertium etiam patet . quia inutellectas divinus distinguitur per rationem cum fundamento in re ab intellectione: Sed eo modo
est actus primus ad illam, quod ab illa distinguia
turr Ergo. Vide su .m 'utat. 2.quaest. 7.ὰ nuia mer. I s. ubi probavimus distinctionem rationis intellectus ab intellectione cum, fundamento in
re & quod huiusmodi distinctio, nec ratio actus primi obeli rationi actus priori. /3 Dico secundo: Intellectus diisnus non es realiter formaliter principium intὸllectimis,
nee virtualiter intrinsere, bene vero per rati nem ex mino modo emeipiendi ei fundamen D. Probatur, quia eo modo est principium intellectionis, quo ab illa distinguitur: Sed non distinguitur realiter is aliter, nec virtualiter inatrinsece, sed solum per rationem cum fundamenisto:Ergo solum per rationem ex nostro modo cincipiendi cum istamento est principium intellectionis, non autem realiter .rmaliter, nec vir maliter intrinsece.
Ex quibus colligitur, quod si RR.T Amistae, vel Iesultae,qui passim propugnant,intellectum divinum esse principium virtuale intelleactionis divinae, intelligant pro principio virtuali idem ac actum purum in linea intellectiva aequivalentem in a alitate, de persectione intellectui creato, quod est reale principium Intellectionis,&ipsi intellectioni creatae realiter principiatae ab inatellectu creato, ita ut ex parte illius actus puris quivalentia, εc virtualitas sit a parte rei intritaeace unica, de simplex , absque ordine intrinseco principij, de principiati; de solum extrinsece ex parte intellectus, de intellectionis creare, quibus aequivalet,ponatur distinctio, de ordo principh, de principias; admitti poterit eorum sententia, quia per illam klum denotatur, quod intellectus divinus absque distinctione ulla a parte rei intrinseca, riec Hrmali. nec virtuali ab intellectione, & abiaque ordine irarinseco principij ad intellectionem ut principiatam, per summam simplicitatem , de identitatem cum intellestione, simpliciter ex par
ia sit. Mutyclet latellectui creato principianti
483쪽
464 Tract.de Deo uno. Disp. IV. de intellectu XVJentia Dei.
intellectionem de intellectioni creatae principiatae; in quo sensu abidubio concedi potest,quod intellectus divinus est virtualiter extrinsece principia intellectionis, sicut etiam , quod est virtualiter extrinsece intellectio principiata , quia utrique
aequivalet in actualitate , & persectione na liinplici aequivalentia.
s Similiter, si per esse principium virtuale
intellectionis intelligant idem,ac cile fundamentaliter, respective ad nostrum intellectum imperinsecte concipientem,principium intellectionis,quatenus ut aequivalens a parte rei intellectui creato, di intellcctioni creatae, praebet sundamentum vi . nobis concipiatur , tam per modum principia intellectionis . iam per modum intellectionis principiatae, quia utrique aequivalens ; si inquam hoc intelligant, etiam admittenda est eorum senten ita. Et quidem Illust. Godoy expresse notat in praesent. num. 38. Idem esse apud ipsum, viris is principium intelliationis in Deo, ae fundamen tu- principii intellestionis se ridum rationem vostram, licet in discursu disputationis aliud i telligere videatur.
6 Verumtamen , si pro principio virtuallintellectionis intelligant, quod a parte rei suntii trinsece in Deo duae virtualitates, aut due Squivalentiae distinctae itur inlece ex parte ipiit , quarum una sit rypsi principium alterius cum dilli ctione virtuali intrui seca, de ordine virtuali intrin seco principii ,& principiati; neganda est corum sententia; tum quia distinctionem virtualem in iatrinsecam supra negavimus , di impugnavimus iadivinis; tum quia tal s ratio principia virtualis intrinsece penes distinctas virtuali Qtes a parte rei
argueret compositionem actualem virtualitatum a parte rei, quae non minus repugnat in Deo, iquam compotitio actualis sormalitatem.
7 Ideoque consulto abstinendum duximus ab illo termino prine ii Uinualis intellectionis in Deo ; tum quia valde aequivoca est ea loquutio, & non iacite discernitur,quo sensu proferatur. Tum N praecipue,quia D.ThO.nunquam
ea loquutione se explicat, sed semper ait, esse principium ex nostro modo conripiendi ineu per rationem tantum eum fundamento; & potius loqui debemus cum D.Thom. in rebus theologicis c ponendis, quam cum RR. Tum, quia aliud est x se virtualiter principium intellectionis;aliud esso principium virtuale intellectionis; ει licet primum possct admitti, non deberet dici secundum; nam
Deus est virtualiter, seu eminenter homo, aequus, leo, di omnia alia quae eminenter virtualiter continet; quin tamen congruenter dici pollet , quod est homo virtualis, leo virtualis, aut virtualis aequus, &c. Tum demum, quia si Deus virtualiter est principium intellectionis, non est virtualiter principium intellectionis divinae, sed creatae quod sic Probatur, quia non continet virtualit principium intellectionis divinae, sed sol sim eontinet virtualiter principium intellectionis creatae; nec aequivalet principio intellectionis divinae, sed solum aequivalet principio intellcctionis creatae: Sed solum est virtualiter illud principiti, cui aequivalet,& qnod virtualiter continet: Ergo totum estv irtualiter principium intellccti nis crcatae, non vero virtualiter principium intellectionis divinae. Maior patet, quia in primis non aequivalet, nec continet virtualiter principium virtuale intellectionis divinae. alias continuret virtualiter se idisum, & sibi ipsi aequivaleret S ta cin explicar tur principium vitalia. iter tale per sibi ipsi aequivalere, di se virtualiter contincre; quod esset manifestus caecilius;dc rursusi ple intellectus divinus non formaliter . sed virtualiter tantum esset principium virtuale intellectionis , quod essct alius
cIrculus: Deinde nec cotinet virtualit cr aut equi.
valet principio reali formali inici lectionis divina; quia implicat contradictionem principium reale formale intellectionis divinae, quae realiter formaliter est per se subsistens, de ens . se: Ergo inicit
chiis divinus non continet virtualiter . nec aequiva
let a parte rei principio intellectionis diuinae. neu formali, nec reali virtuali,sed totum continet vi tua liter, seu aequivalenter principium intellecti
lere principio intellectionis non est speciale intellectui divino a parte rei, potius quam divins intellectioni ut est a parte rei; tum quia Intellcctus divinus ut est a parte rei non solum aequivalet in persectione, & actuat state principio creato intellectionis, sed etiam ipsi intellectioni creatae, Cum a parte rei sit actus purus simplicissim E continenato tam perfectionem , quam divisim continet in . tellectus, di intellectio creata; tum quia etiam i tellectio divina ut est a parte rei,continet,& sin- valet,non solum intellectioni creatae . sed etiam intellectui creato principiate intellectionem,quia intellectio divina ut est a parte rei indistincte, de simplicissime continet omnem aetii alitatem lineae
intellectivae creatae , Ze conlequenter etiam eam,
quae est principium intellectionis in creatis. Unde in Deo a parte rei non est aliquid quod re ipsa
solum aequivaleat intellectui creato, & non interulectioni creatae, nec aliquid quod re ipsa aequiv leat intellectio in increatae di non intellectui creato; sed quidquid est in Deo,cu a parte rei sit actus purus .de simpliciter infinitum in omni linea squivalet indivise ex parie sua omni actualitati,& pe sectioni creatae quin ibi re ipsa distinguatur a pa te rei quod aequivalet uni, de quod aequivalet alteri : Ergo nec a parte rei erit speciale intellecitii divino esse principium virtuale intellectionis hoc est, esse virtualiter, aut aequivalenter principium
intes lectionis nam a parte rei etiam intellectio divina mutvalenter est principium intellectionis.
484쪽
ci . III. si namformaliter delinea latellectisa, Ne set
siquidcma parte rei illi muIvalet. Vide ergoq. tot difficultates partiatur stillus ille loquendi IU . se explicantium per primipium virtuale intellectionis.s Dico tertio: Intellectus disinus non est rem liter formulisse potentia in ordine ad intellectionem, nec virtualiter intrinseresed solum per rationem ex nostro modo conripiendi eum fund mento. Probatur primo ex D. om.lib. I .emtr. Gent ap. s. ration. . ubi sic ait: Intelligeres
actus intelligentis si igitur Deus es intelligent.
non sitsuum intelligere oportet,quod eo a tur
ad ipsum eis potentia ad actum, ita potentia erit in ora aestis, vid es impossibile:Ergo ii
possibilis est in Deo potentia comparata realiter formaliter ad intelligere tanquam ad suuin actu.
quae actiones Deo conveniant, quae non in aliquid futum transeant, sed maneat in agente respectu harum non dicetur in Deo potentia, ni ecundia modum intelligendi. nonseundum veritatem;
si odi autem actionessunt intelligere, O velleri Potentia igitur Dei proprie loquendo, non respicit buiusmodi actiones, sed solos essectus: Inteli estis stitur,ct voluntas in Deo non sunt DipotDtiae, sed solum is actiones. Quid clarius Tertio,
Nam in hac r. p. et .an Iaad 3Iic sibi obijcit:P tentia est principium operationis .Sed operatio diis Cina es eius sentia eum in Deo nullumsis .eeidens tessentiae autem divinae non est aliquodp-cipium .Ergo nulla potentia es in Deo Aespondet autem:Ad tertium dicendum quod potentia in rebus creatis,non solium est principium actionis, sed etiam esse ius. Sis igitur in Deo salvatur ratio potentia quantum ad Me Dod es primipium effectus inon autem quantum ad Me quod estprincipium actionis quae est divina essentia ; ns fortὸ fecundum modum intelligendi prout divina essemtia, quae in se plieiter praehabet quidquid perfectionis est in rebus creatis potes ditelligi sub
ratione actionis, is ratione potniae Sicut etiaintelligitur, ub ratione suppositi habentis naturam, sub ratione naturae: Sis igitur in Deo falvatur ratio potentiae,quantum ad Me quod es primipisi stinctus Haec igitur est nostra sententia. vide insta n. 3 a. ubi hoc idem clarissime confirmat D.Thom. 1 o Et ratio fundamRalis insinuata a D.Th. est,quia potentia,vel est passiva vel activa.Si passiva certum est,quod non datur realiter inDeo.Si activa fgnificat principium agendi; ratio autem principi; no salvatur,nisi respectu alicuius a se distincti quia nihil est proprie principiu activum sui
ipsius: Ergo tu eo tantum sensu datur in Deo potentia activa in quo datur principiu alicuius a sedistin 7;sed solum datur principium activum re liter so aliter respectu e fretum , qui realiter a Deo distinguuntur,aut res cetu perso rum Proncedentium,qui realiter a persona producente diastinguuntur;respectu vero actuum intelligendi, devolendi non datur princip u reale formale, immo nec virtuale intrinsecum, quia nec sic distinguuniatur ab intellectu, de voluntate. sed solum secundurationem:Ergo respectu actuu intelli endi, & volandi non datur in Deo potentia realiter formalia ter, imo nec virtualiter intrinsece . sed solum prerationem ex nostro modo concipiendi: Ergo intellectus divinus solum hoc modo est potentia respectu intellectionis divinae.
in Deo. t ontra clara precedensa mIlItane dui extremi opiniones,una qui dia vino Intehcetiit attribuit re ipsa,&a parte rei quod sit principium intellectionis, vel reale formale, veScotistς vel reale virtuale,ut aliquio.Thomsilet.& Iesultae,5 consequenter quod sit potentia rea lis ad intellectionem; alia, quet nec per rationem nostram cum fundamento admittit,quod intelle ictus divinus sit principium intellectionis divinaedIgitur in Eborem primae sententiae. Obijcitur primo: De conceptu essentiali Inatellectus ut sic est quod sit principium intellecti nis per modum actus primi, di potentiae proximat intellectivae r Sed in Deo datur proprie intellectus a parte rei: Ergo in Deo datur proprie principium intellectionis per modum actus primi. & potentiae proximae intellective a parte reis Sed solum est vere, & proprie principium intellectionis principium sormaliter tale: Ergo in Deo intellectus a parte rei est principium formale intellectionis , & consequenter per modum actus primi so aliter talis, di potentiae proximae interulectivae a parte rei. r a Hoc idem argumentum aliter proponit Illust. Godo ad probandum Principium vir Imale intellectionis: Sic igitur obiacit: Communis ratio intellectus prout praescindit a creato , icincreato consistit in ratione principi; proximi intellectionis: Sed haec ratio proprie salvatur in Deo , quia in Deo proprie est int flectus, sicut de proprie est intellectio, & non pure metaphorice et Ergo reperitur in ipso principium proximum intellectionis, in re virtuale , & per rati nem formale. Sed quis non videat,hoc argume
tum, si quid probat probare etiam,sicut primum, principium in re formale; siquidem , si consequens recte inserratur debet inferri sic: Ergo ν peritur in Deo proprie principium proximiam intellectionis; sed principium proximum intellectionis proprie tale, non est principium virtua te, sed solum formale, quia principium pure vi
485쪽
.virtualis non est proprie distinctio : Ergo si quid
Probatur eo argumeto, probatur principium is male,seu propric tale, non vero principium pure virtuale. Explicatum.Per te ratio communis inteulectus prout ablirahit a creato, di increat eousilit in ratione principi, proximi intellectionis: Ergo eo pacto reperitur in Deo principium proximum intellectionis, quo in illo invenitur intellectus , N econtra eo pacto in illo erit intellecistus , quo in illo eli principium proximum intelia lacticinis: Sed in illo est intellectus proprid,& -- maliter : Ergo in illo erit principium proximum inaellectionis proprie , & is aliter, vel econtra i Sed in illo non est principium intellectionis proprie, & formaliteri. Ergo nec in illo erit intel. lectus proprie, & Brmaliter. i a Diees pro Illust. Godoy, rationem
communem intellectus prout abistrahit a creato,
di increato consiliere in ratione principij intelle conis ablirahentis a principio is ali in re, vel a principio virtuali in re: Hanc autem rationem principij vere, de proprie inveniri in Deo respecis. tu intellectionis, quia licet non inveniatur vere, di proprie principium Q ale in re, invenitur tamen vere, di proprie principium virtuale in re. Sed contra est, primo , quia a principio virtuali, di is ali abstrahi nequie ratio communis priniscipij, ut infra ostendam. Secundo, quia hoc adiamisso, principium ut abstrahens a principio
Drmali , & virtuali , non est proprie princia pium , sed vage se habet ad principium proprietate, & ad principium improprie tale , siquidem
vage se habet ad principium virtuale , quod so-Iuin improprie, dc aequivoce est principium , de
ad principium sermale, quod est proprie principium: Ergo dum determinatur il la ratio principij per principium pure virtuale , illud non
manet proprie principium, sed pure aequivoce, di improprie principiunDErgo non manebit pro prie intellectus, sed pure aequivoce , & improprie intellectus, si intellectus Qrmaliter eonsi ille in ratione principi, intellectionis. Urgetur: luxta Illustrissim. Godoy, communis ratio intellectus,ut praescindit a creato , ct increato consistuiri ratione principii proximi intelleetionis: Ergo intellectus, ut ablirahit a creato , de increato, licdebet definiti: Principium proximum intellietio. nis, tunc sic: Sed in Deo non est a parte rei principium proximum intellectionis proprie tale: Er- .go in ipso non est intellectus proprie talis. Vel aliter: Sed in Deo est intellectus proprie talis: Ergo in ipso est principium intellectionis proprie tale. Patet utraque consequentia , tum quia a definito ad definitionem, dc econtra cum eodem addito, valet consequentia ἔ tum quia cui proprie convenit definitum , proprie convenit definitio; de econtra , cui solam aequivoce ,& imis
proprie convenit dcfinitio, iolum aequivoce , di impropriὸ convenlt definitum. Unde bene valetera pro se semor Ergo es proprie animal r tionale r Non es proprie animal rationale,sed
pictum: Ergo non es proprie homa , sed pse
IunI Unde ad argumentum utroque modo propositum,nego maiorem, quia essentia intelle. diu ,ut abstrahit a creato,di increato non est in
tio principij intellectionis; quod aperte probatur
ex ipis illust.GMoy,na ut ipse bene arguit n- . Intellectus non dicitur Miuvoce de creato, e in
creato,alias nr posset reperiri in Deo proprie Sed ratio principit intellectionis solum squivoce dictitur de intellectu creato,& increato:Ergo ratio in munis intellectus, prout abstrahit a creato, & m- creato,non consistit in ratione communi principi, intellectionis.Patet consequentia, quia ratio, quae
non squivoce, sed proprie dicitur de intellectu
creato.& increato non potest consistere in ea r rione, qui tantum Fui voce dicitur de utroque. Minor vero iio minus patet, quia principium P
re iuui voce dicitur de principio reali mali, Bede principio solum virtuali , sicut distinctio puresquivoce dicitur de distinctione reali sormali, dide reali virtuali :Sed intellcctus creatus est principium reale M ale, & increatus solum est reale virtuale: Ergo principium, seu ratio principi j lum aequivoce dicitur de intellectu creato, di inia cream. Vnde neganda est maior argumenti,& sic
is Sed maiorem probat Illust. Godo
Primo quia ratio communis intellectus,ut abstr hit a creato,di increato non consisti in tendentia
ad obiectum intelligibile per modum actus cundi: Ergo consistit in tendentia ad obiectum imtellistibile per modum actus primi: Sed tendentia per modum actus primi, ut distincta a tendentia per modum actus secundi,m nullo alio consistere potest, quam in ratione principij intellectionis: Ergo intellectus ut sic ut abstrahit a creato, di in creato consistit in ratione principij intellectionis. Maiorem probat, quia ratio comunis intellectus.
ut abstrahit a creato di in creato debet convenire
intellectui creato , cum sit illi communis, di non potest convenire intellectioni creatae, alias intelia lectio creata esset intellectus r Sed si consiseret in tendentia per modum actus secundi, conventiaret intellectioni creatae, di non intellectui creato : Ergo. Secundo , quia ratio communis intellectus creato, di increato consistit in potentia
physica ad intelligendum,non in potentia logica: Sed pientia physica ad intelligendum, ut a logica distincta , non potest in alio consistere quam in principio intellectionis: Ergo in has ratione conis sistit intellectus ut sic. Maiorem probat, quia ρο- tentia logica ad intellectione, seu ad perceptione actualem obiecti convenit intellectioni createt:Sed non covenit illi ratio intellectus ut sic: Ergo ratio
486쪽
ast. III. quanam formaliter de linea latellecti , m. 4set
intellectus ut sie non consistit in potentia logica ad intellectionem, sed in potentia physica. Ter tio, quia ratio obiectiva intellectus ut sie,est distincta ratio obiectiva a ratione naturae intellectivae vi sic, & aratione intellectionis actualis ut sic,cum ratione obiectiva diiserat, adhuc in Deo, natura intellectiva, intellectus, & intellectio: Sed non est assignabilis ratio obiectiva, per quam i antellectus ut sie disserat obiective a natura intellectuali ut sic,& ab intellectione actuali ut sic, nisi ratio principij proximi intellectionis, seu ratio
Potentis proxime intellectivae , vel illam assign mus: Ergo in hac ratione consistit intellectus vesc. Quarto,quia intellectus ut sic essentialiter est actualitas, vel actus de linea intellectiva: Sed non est actus primordialis per modum naturae, nec actus secundus de linea intellectiva , nec actus a strahens ab illo, & isto, alias ratio communis in tellectus conveniret propriae naturae intellectivae, di actuali intellectioni: Ergo essentialiter est ac-im primus proximus de linea intellectiva: Sed actus primus proximus de linea intellectiva forma-
Iissime consistit in ratione principi j proximi intellectionis, siquidem per nihil aliud potest disse re ab actu secundo intelligendi: Ergo.
communi intellectus, est activus, seu operativus vitaliter , siquidem est intellectivus ,& omne intelligere essentialiter est vivere: Sed non potest esse activus, aut operativus vitaliter,nisi per m dum principij operationis vitalis, seu intellecti nis: Ergo intellectus ex conceptu communi inteia lectus est principium intellectionis. Probatur minor, quia agere, aut operari vitaliter essentialiter importat rationem principis operationis, vel a
tus vitalis: Ergo.Probatur antecedens,quia esse
tialiter importat agere, vel intelligere a see iasive: Sed agere a se egressive, seu intelligere a se egressive est essentialiter intelligere per modum principij intellectionis, quia egressio essentialiter est a principio: Ergo. Confirmatur: Intellectio,ut abstrahit a creata, Be increata, essentialiter est ab intellectu, &non solum in intellectu: Sed esse M.& non solum is, supponit essentialiter intellectu
ut principium:Ergo intellectus,ut abstrahit a cre LO. & increato essentialiter est principium intellectionis. Probatur maior, quia intellectio, ut a strahit a creata, & increata, essentialiter est actus vitalis, seu vita actualis: Sed actus vitalis, seu vita actualis, prout abstrahit a creat de increata,esse caliter consistit in esse ab ipso vivente,& no praecise in esse in ipso: Ergo. Nee valet dicere, quod vita consistit in agere aut operari a se per identi- ratem, vel per egressionem, non determinate per aegressionem. Contra enim instat Illust. Godo, quia si convenire a se per identitatem lassiceret ad rationem viis,omnis divina persectio esset in
Deo formaliter vitalis, imo di divina relationea
essent formaliter vitales seu vita divina,quia con veniunt Deo a se per identitatem: Sed hoc est salsissimum , quia alias vita in Deo multiplicareqtur ad multiplicationem relationum i Ergo nota sussicit ad rationem vitae convenire a se per idem litatem :Ergo essentialiter consistit in esse a se petegressionem.
et 7 Confirmatur secundo ex D. Thoma est. I. de Potent. artis. I. ad i. ubi sic alti Euatitem de ratione operationis babere principium non de rasione sentiae: Sed intellectio divina est operatio in re, seu a parte rei in Deoi & non is tum ex nostro modo concipiendi: Ergo non is tum est de ratione illius habere principium ex nostro modo concipiendi, sed habere principium in re, si non formale, saltem virtuale. Minor proba tur, quia intellectio ea ratione est operatio, qua est actus vitali r Sed est actus vitalis, non solum ex nostro modo concipiendi, sed a parte rei,& e parte rei significatae: Ergo sic est operatio. I 8 Haec sunt quae ex Illust. Godo asserti possunt pro principio virtuali a parte rei intelleciationis divinae. Quae quidem, si asterrentur ad proqbandum principiu secundum rationem cum fumdamento in re, aut principium virtuale extrinsessitate, in quo, aut per quod non explicaretur signari te essentia intellectus divini,nillil contradiceremήSed quia video, ea asserti ad delignandam esse fcam realem intellectus ex parte rei significataei quasi haec ex parte rei significatae consistat in raritione principij virtualis; & hoc quidem mihi fausum est; ideo contradico. Et ante responsionem,
oppositum sic probo: Quia intellectum divinum esse principium virtuale intellectionis nihil aliud est, formatissime loquendo, quam cum sumina simplicitate, di identitate aequivalere in actualita te de linea intellectiva intellectui creato, qui pro prie est principium intellectionis; vel, ii mavis,est praebere fundamentum intellectui nostro, ut ipsum intellectum divinum concipiat per modum principij intellectionis divinae i Sed in nullo horum consistit primario essentia intellectus divini ex parte rei significatae: Ergo nec in ratione pria cipij virtualis. Probo minorem , quia non ideo intellectus divinus est vere, di proprie intellectus, quia aequivalet intellectui creato, sed potius equivalet intellectui creato, quia est vere, & proprie intellectus: Item, non ideo intellectus divinus est vere, & proprie intellectus, quia praebet fund mentum intellediui nostro, ut illum concipiat petmodum principij intellectionis; sed potius praebet sundamentum,quia est vere, & propie intellectus : Ergo essentia propria intellectus divini in ratione intellectus non consistit primario in squiqvalere intellectili errato principianti intellectio Anem, nec in praebere fundamentum praedictum intellestiui nostro, & consequenter, nec in rati
m principii vitaiulis, aut tandamentalis, sed in
487쪽
468 Tract.de Deomm. Disp. IV. de intellectu, cientia Dei.
alio priori praedicato formali, & absoluto vere, &Proprie Deo convenienti, quod aequivaleat intellectui creato, & quod praebeat praefatum isnd mentum; quod quidem praedicatum M ale Dei ablolute, di prius deberent contrarij assignare, &intellectum constituere is aliter per illud. Explicatur ex dictis: Essentia intellectus, ut inteulaetus debet ex parte rei significatae constitui per aliquod praedicatum,quod proprie, & Brmaliter
Deo conveniat a parte rei, siquidem intellectus roprie,& is aliter Deo convenit a parte rei,cet illud praedicatum proprium, di Hrmale Nuia valeat intellectui creato principianti intellecti nem, & fundet respectu nostri intellectus distin clionem rationis intellectus divini ab intellectio. ne, di modum concipiendi illum per inodu principis; nam lane praedicatum, quod in Deo aequivalet intellectui creato, non est ipsa aequivalentia, nee aliquid aequivalenter tale, aut virtualiter tale,
sed aliquid Hrmaliter, & proprie tale;omne enim virtualiter,aut aequivalenter aliquid fundatur in alio, quod proprie, & formaliter est, sicut funda mentaliter tale vel tale in alio, Od rmaliter &proprie est: Ergo in intellectu diuino debet dari ex parte rei significatae aliquod praedicatum proaprie,N B aliter Deo conveniens , vi cuius sit virtualiter equivalenter, aut sundamentaliter principium intellectionis, & in illo debet ex parte rei significatae constitui essentia positiva intellectus divini, non in ista aequivalentia, virtualitate , aut fundamentali ratione principij. i 9 Ex quo iam ad primam probationem maioris, concesso antecedenti, distinguo conseia quens: Ergo consistit in tendentia ad obiectum intelligibile per modum actus primi positive talis nego conlequetiam: In tendentia per modum actus primi negative, & praecisive talis, transeat consequens, & distinguo minorem subsumptam: Tendentia per modum actus primi positive talis, ut distincta proprie , di positive a tendentia petmodum actus secundi,in nullo alio consistere potest, quam m ratione principij intellectionis,con cedo: Tendentia per modum actus primi negative talis , di ut negative , & praeci sive distin et a a tendentia per mo)um actus secundi, in nullo alio consistere potest, quam in ratione principij, nego minorem ,& consequentiam. Ad probationem maioris, concessa maiori, & minori, solum infer tur quia ratio communis intellectus non consi stat in tendetia ab obiectium intelligibile per mo dum actus secundi, quod libenter fatemur; cum quo componimr, quod consistat in tendentia per modum actus primi negative, & praecisive talis hoc est in tendentia ad obiectum intelligibile per modum actus non explicantis vltimam, & secuniadam actualitatem de linea intellectiva.dio Pro cuius intelligentia notandum est. quod ratio intellectus ut sic communis cream, α increato, non est ratio univoca, sed analoga, metproinde solum penes explicitum debet convenire proprie intellectui divino, di creato ;haec autem ratio esse non potest ratio principij intellectionis. quia haec penes explicitum principij intellecti nis , non convenit proprie intellectui divino, sed solum creato: Solum ergo potest esse tendentia per modum actus formalis delinea intellecti.a ad obiectum intelligibile , prout nondum explicat actum secundum intelligendi; nam tendentia huiusnodi, vel actus .malis de linea intellecti va proprie convenit, tum intellectui divino, tum intellectui creato; convenit quidem intellectui di
vino proprie, quia intellectus divinus proprie est tendentia ad obiectum intelligibile per modum
actus non explicantis obiective actum secundum
intelligendi, hoc est per modum actus prirpi praecisive, de negative talis per non explicationem secundi; convenit etiam intellectui creato proprie, quia etiam intellectus creatus est tendentia
ad obiectum intelligibile per modum actus malis de linea intellectiva non explica tis actum secundum intelligendi uicet ultra illum non ex Iucare. habeat titulo finiti, & potentialis, nec illud
implicare, sed ab illo distingui positive,& ideo esse proprie principium illius actus secundi, quod
non convenit intellectui creato,ex conceptu an
Iogo, &explicito intellectus ut sic, sed ex con ceptu determinato intellectus finiti, di potenri lis. Iam ergo absque ratione principij intellecti
nis assignamus aliam rationem explicitam,in qua consistat intellectus ut sic, quae proprie conveniat intellectui divino.Se creato, nempe rationem te dentiae intentionalis per modum actus Q esis de linea intellectiva non explicantis actum secum
dum de tali linea, id est. actus primi negativo, α praecisive talis de linea intellectiva.
ar Ad secundam probationem,sego maiorem,quoad primam partem. Ad probationem. concedo, quod ratio communis intellectus nota
consistit in potentia logica, sed nego, quod co sistat in potentia physica; quia non consistit inpotentia ad intellectionem, nec physica, nec I
gica , sed in actu Erinali quo de linea intellectiva
non explicante actum ultimum de tali linea, qui proprie convenit intellectui divino , & creato, de non convenit intellectioni creatae, quae explicite
est actus secundus de linea intellectiva. Negamux autem quod consistat in potentia physica ad intellectionem , quia intellectus divinus proprie est intellectus, & proprie non est potentia Nysica ad intellectionem, sed ad summum virtualiter,& -- proprie. Si vero dicas,quod actus Ermalis de Iinea intellectiva non explicans actualem intellectionem, necessariis est aliqualis potentia ad illam Sed non logica: Ergo physica. Respondeo,primo
negando maiorem, quia ex quo non explicet actualem intellectionem,sed ab illa praescindat in
488쪽
cua'. III. si uanam formaliter de linea intellectiva, se. U
Plicat rationem potentiae ad illam, sed , rati nc potentiae ad illam praescindit; unde ex illo explicito conceptu intellectus ut sic,est actas sormalis quo de linea intellectiva,non explicans,nec a malem intellectionem , nec veram potentiam ad illam, sed ab utroque negative praescindens penes explicitum. vel secun)o distinguo maiorem Necessario est aliqualis potentia per rationem,&ex nostro modo concipiendi, concedo: Ex parte rei sigruficatae,nego malorem.Ex quo nihil inse tur contra nos, quia licet intellectus ut sic, seu venon explicans intellectionem , necessario sit per rationem ex nostro modo concipiendi potentia ad intellectionem, non insertur illum essentialiter constitui per rationem potentiae quia non constituitur essentialiter per id, quod necessario est ex nostro modo concipiendi, aut per rationem, sed per id quod necessario est realiter, di ex parte rei significatae, At conceptae.
aa Ad tertiam, distinguo maiorem:Ratio obiectiva intellectus ut sic est distincta realiter, &ex parte rei significatet a ratione obiectiva intellectionis actualis ut sic, nego : Est distincta ex nostro modo concipiendi per rationem, & in actu exercito, concedo maiorem , & nego min
rem; quia distinguitur per rationem una ratio ab alia per hoc, quod prima non explicat actu Iem intellectionem, quam explicat secunda; nec amplior distinctio, aut disserentia necessaria est, quia intellectus ut sic ex ratione essentiali intelleiactus, ut communis creato, Nincreato,non imporotat lignate, & essentialiter ex parte rei significatae distinctionem proprie talem ab actuali intellestione, sed solum exercite ex modo concipiendi distinctionem rationis . seu praecisionem ab illa;
intellectus enim ut sic Aomunis creato, di incre
is, est actus se alis de linea intellectiva non ex plicans actualein intellectionem, sed indisserens negative penes explicitum, ut sit vere, & realiter actus incompletus, primus, & potentialis ad actum secundum de tali linea; vel ut sit actus purus, summus, di completus in tali linea omnem eius lineae actualitatem identificans cum summa simplieitate ; unde intellectus ut sic ab utroque praesicindens, & utrique communis penes explicitum solum importat ex modo concipiendi distin tione,& praecisione negativam ab actuali intellectione, non aute determinate positivam habitudia
ne ad actuale intellectione per modum principhillius.Imo nec haec distinctio rationis , aut praecisio ab actuali intellectione est de essentia positiva intellectus ut sic, seu intellectus secundum se,quia a parte rei est in Deo pro ijssimd intellectus, quin in eo a parte rei distinguatur per rationem, aut praescindat ab actuali intellectione , quia huiusmodi praecilio, aut distinctio rationis non datur a parte rei; Ze insdubio datura parte rei in
Deo tota essentia positiva intellcctus secundum se.Unde illa distinctio ratIonis ab actuali intelle
tione solum coniequitur modum nostrum concipiendi exercite, & praecisive intellectum ut sic, de
convenit intellectui ut sic, non ratione eius esse
tig secundum se,sed ratione status obiectivi,qstem habet in nostro intellectu; ut de unitate rationis, naturae specificae dicebamus in Logica. a 3 Ad quartam, conce ssa maiori, & minori, nego consequentiam, quia datur medium, nempe, quod sit actus sermalis de linea intelleetiva penes explicitum abstrahens ab actu puro de
tali linea, & ab actu formali quo pure primo , di
potentiali de tali linea; & sic non convenit, nec intellectioni creatae, quae nec est actus primus,nec actus purus de linea intellectiva, nec proprie co- venit naturae intellectivae creatae, quae similiter nee est actus purus, nec actus primus formalis quo
de linea intellectiva sed solum actus primordialis,&radicalis de tali linea; unde solum sequitur, quod illa ratio intellectus, seu actus Brmalis delinea intellectiva .sic abstracta, proprie conveniat actui puro de linea intellectiva , vel actui pure primo, di potentiali de tali linea, nam ab his solum abstrahit, de his solum communis est illa
ratio communis; in hoc autem nullum est in conis
a Ad quintam, conces, maiori, nego
minorem , loquendo a parte rei, di in sensu reali. Ad eius probationem, nego antecedens. Ad eius probationem, nego maiorum, quia vivere prout abstrahit a vita intellectuali creata , & divina,non consistit essentialiter ex parte rei significatae in operari a se egressive; alias enim,cum in Deo inistellectio non egrediatur proprie a parte rei ab ipso, sed solum aequivoce, & improprie,ncmpe s Ium virtualiter;Deus improprie solum,& aequium ce viveret per illam a parte rei. Consistit ergo essentialiter vita intellectualis ut abstrahit a divina, di creata, in operari, aut intelligere a se, abstr hendo ab asseitate per summam identitatem, vel ab asseitate per egressionem , nam utraque actitas est proprie asteitas, di sic utraque est proprie
vita. Ad confirmationem in contra, nego mai
rem, vel illam distinguo claritatis gratia: Essentialiter ex parte rei conceptae est ab intellectu,nego: Essentialiter ex modo imperfecto concipiendi illam , transeat maior , & Jistinguo minorem Esse M.& non solum in intellectit, sup nit essentialiter intellectium ut principium eo sensu, in quo
est is, nempe ex modo significandi, concedor Alio sensu, nempe ex parte rei conceptae, nego minorem, Ac consequentiam. Ad probationem maioris,concessa maiori, nego minorem,loquendo ex parte rei conceptae, & significatae , quia ex parte rei conceptae consistit in agere, aut operaria se abstrahendo ab ase per identitatem,vel peregressionem. Et ad obiectionem in contra, negostqvclam, quia vitam divinam non conitituimus
489쪽
in convenientia cuiuslibet persectionis ὀ se me
identitatem, sed inconvenientia operationis immanentis, aut motus intentionalis a se per identitatem; di cum persectiones de linea mendi, cdivitiae relationes non sint in Deo operationes immanentes, licet illi conveniant a se per identitatem , non infertur quod sint vitales Ermaliter,
quia non sunt operationes immanentes iocinaliter.
a s Et quidem hoc argumentum, quo nI-mis fidit Illust. Godoy, & quod saepissime incul
cat , in primis patitur plures instantias.Prima est, quia si vivere consillit in habere perfectionem a se egressive ut a principio: Ergo Deus proprie,&formaliter non vivit, sed pure aequivoce,virtualiter,& improprie quia sic islsim habet a se perfectionem egressive ut a principio. Secunda r Ergo substantia creata vivit per subsistentiam, & alias persectiones de linea essendi, quia illas habet a se
egressive,nempe per emanationem a sua essentia.
Quod si dicat, eas persectiones, licet emanates abessenti non esse vitam formaliter, quia non sunt motu nec operatio immanens. Id ipsunt nos dicimus in Deo,quod licet eae perseetiones sint a se per identitatem, non sunt vita, non ex desectu essendi a se sussicienter ad rationem vitae, sed quia non sunt operationes immanentes. Deinde est contra explicationem vitae traditam a D. Thom. in praesent. quaes. I 8. artis. 3. in corpor. ubi sic
ait: Quanto perfectius convenit alicui, quod operetur Ue, di non ab alio motus rito perfectituin eo invenitur vita, eo quod visere dicunturalia secundum quod operantur exse ipsis. Illud igitur, cuius sua natura es t um eius intellige re, ct cui id, quod naturaliter habet, non determinatur ab alio, hoe est , quod obtinet summum gra m vita. Tale autem es De , Unde in Deos maximὰ vita. as Vbi notandum primo, quod non plicat vitam per habere quamlibet persectionem
ex te, non enim ait, quanto perfectius convenit
alicui perfectio exfe, sed per operari exse, unde ait: Quanto perfectius convenit alicui, quod operetur ex se. In quo satis explicat disparitatem ab alijs persectionibus de linea essendi, licet convenientibus ex la. Notandum secundo, quod non explicat vitam divinam adhuc per operationem Convenientem a se egressive ut a principio, sed per identitatemaum quia non dixit: Quantopem
feehias convenit alicui , quod operetur Ue, sed quod operetur ex se, ubi illa particula exse maingis adaptatur operationi identificata: lumina id titate, quam operationi egredienti : Et consulto non dixit a se, quae particula magis videtur significare egressum, quam identitatem. Tum, quia probat vitam in Deo, quia eius natura est suum intelligere, dicens: Illud igitur, emussua natura
os suum intelligem. Hoc es, quod obtinet sumismumgradum vitae: Esse autem suum intelligere non significat egressionem intellectionis, sed idelitatem essentialem per modum actus puri. Tum denique, quia cum sibi obiecisset sic: In omnibus, qua visum est accipere aliquod vivendi principium: Sed Deus non baset aliquod priseipium: Ergo bi non convenit viveret, non respondet. quod Deus habeat principium virtuale vivendit cum tamen obiectio id necessario exigeret, si vita ut sic cosii feret essentialiter in egressione a principio intrinseco, vel formali, vel virtuali, ut vult Illusi. Godoy. Sed omiti a prorsus egressione illa virtuali, de principio virtuali, de qua in eius operibus non invenitur expressio ulla, re ondet:Dιώcendum, quod ictu Deus es ipsum suum esse, Ο futim intelligere, ita e num vivere, ct propter
Mesie vitat,quod non habet visendi principium. Quid clariusὸ Ergo vita ut sic,tuma D.Tho.proueabitrahita divina,& creata,non consistit in egres sione a principio vivendi. Notandum tertio, ideo vitam non consistere in habere quamlibet perfectionem ex se, d in operari immanenter ex se. quia vivere est se movere, de non se movet, qui habet quamlibet persectionem ex se, si nempe inialis perlectio sit de linea essendi, di non operandi. sed solum qui operatur immanenter ex se:Ex quo iam infertur , ideo Deu periectissime vivere,quia illi convenit perlectissime ex se operari immaneis
ter, seu, quod idem est, intelligere , & velle se i suma Sc ideo hoc illi convenit persectissime ex se. quia sua natura es suum intelligere suam velle, sicut e suum esse, quae est ratio D. Thom.
non vero quia eius natura sit principium a quo egressionis ipsius intellectionis, aut volitionis:
Unde non quia intelligit a se egressive; sed quia
intelligit ex se per summam identitatem , di sim plicitatem , est vere vivens.
27 Sed ut doctrina D.Thom.intelligatur.
dices:Vivere, per nos,est se movere: Sed Deo prori prie non convenit se movere, quia Deus est imia mobilis . de moveri non potest: Ergo. Urgetura Movere se est Hrmatissime moveri passive a se
active movente, seu agere,& recipere niorum.Sed
hoc repugnat , misi motus sit egressive ab ipso Deo: Ergo vita Dei debet explicari per egressi nem saltum virtualena, Et in illa conlistita sponadeo cum D.Thom. ad I. quod quia motus es actus mobilis, actio immanens, in quantum es tus operantis, duitur motus risu ex hae ilia
tudine , puta cul muus es actus mobilis , ita huiusmodi actis es actus agentis uiset motus pro prie talissi aritas imperse uirilicet exseruis impotentia, actio vero immanens sit actus persecti , & existentis in actu. me igitur modo, quo in
telligere es motus, id quod se inusistit, dieitissa
movere.Et per hune modum etiam Plato pos t. quod Deus movet se i um non eo modo , quo
motus es a tua imperfecti. Imo N Aristotib. ia.
490쪽
cu .HI. siua Normaliter de linea intellectiva, ege. η χ
Pin.luit motum aeternum in Deo,his verbis: De rictio immortalitas .me es autem perpetua vita,
in necessu sis Deo motum sempitemum inesse. Qui quidem motus non est motus physicus , sed motus intentionalis consistens in tendentia int xionali ad obiectum,qui enim intentionaliter temeit in obiectum movetur intelionaliter in ipsum, unde in quantum Deus se ipsum intelligendo, Namando, tendit intensionaliter, di affective ad se, quodam motu intentionali movetur ex se ad se, quasi quodam circulo, & reflexione intentionali,
.& aeterna:Qui motus nullam egressionem , nul
tamque impersectionem importat, sed purum intelligere se, & amare se per identitatem, seu esse sui ipsius inte lectionem, & amorem cum summas plicitate per modum actius puri, & haec est vita Purissima, spiritualissima, simplicissima, di per modum actus puri:De qua inquit D.Thom.quod Deus non babet visendi principium , quia sicut
e uum esse, Dum intelligere, ita est sumta
visere. Ad regentiam , distinguo maiorietri M vere se physice, aut per participationem est passive moveri a se active movente, seu agere, di re Cipere motum, concedo: Movere se pure intenationaliter N per essentiam , nego maiorem , quia hoc pacto se movere intentionaliter, est esse petessentiam suam ipsum motum intentionale, nemppe sui amorem , & intellectionem . unde sicut Deum se ipsum intelligere no est passive recipere intellectionem , nee illam achivὰ producere, sed est qsse per essentiam sui ipsius intellectionem, ita
se movere. non est producere, nec recipere motum, sed est esse per essentiam ipsum motum in tentionalem ad se, & in se.
a 8 Ad seeundam confirmatione m ex n me . UI. Explico D.Thom.De ratione operati
nis est habere principium in re, nego maiorem In xe, vel ex modo impersecto illam concipiendi, subdi ilinguosita quod habere principium ex modis concipiendi, aut per rationem sit signare de
Gentia, aut ratione obiectiva operationis ex parte rei significat et, nego: Exercite,& ex modo concipiendi illam, concedo maiorem, & minorem,&nego consequentiam; quia sensus D. Thom. est ibi manifestus sie enim immediaes post verba obiecta subiungit . de licet essentia divina non habrat aliquod principium, neque re. neque ra tione, tamen operatio divina habet aliquod principium secundum rationem. Unde cum inquit: aurem de ratione operasionis habere princi-ium, non potest esse sensus, quod essentia cuius-bet operationis signate, & ex parte rei significatae sit habere principium, sed solum quod secundum modum nostrum imperfectum concipiendi non potest concipi, nisi exercite ut a principio licet haec non sit eius realis essentix.siquidem ellientia re sis, di signata operati is debet Jealiter a
parte rei convenire operatIonI ;& habere princia
pium secundum rationem non convenit oper
tioni divinae a parte rei, sed solum obiective in nostro intellectu impersciae illam concipiente. Quod si dicas, convenire illi a parte rei habere principium virtuale ;& sic essentiam illius pota
consiliere ex parte rei conceptae in principio vi mali. Dico, quod iam ad hoc probandum non conducit textus D. Thom. quia D. Thom. non explicat rationem, seu essentiam operationis per
habere principium virtuale in se , sed per habere
principium secundum rationem & cum hoc non possit esse cilentia operationis ex parte rei significatae, sequitur quod D.Thom. non voluit expliacare essentiam realem operationis divinae, seu ex parte rei significatae, sed solum quantum admodum quo exercite a nobis concipitur, qui modus abldubio non est essentia operationis ex parte rei significatae.
dis Sed replicabis: Per nos intellectus vesic,ex sua ratione obiectiva,est actus formalis delinea intellectiva non explicans actum secundum: Sed ex hoe ipso est actus primus: Ergo ex sua ratione obiectiva est actus primus de linea intellestiva i Sed actus primus de linea intellectiva, ex conceptu talis,est principium intellectionis: Ergo intellectus ut fie,ex sua ratione obiectiva,est primcipium intellectionis. Respondeo , concessa maiatori, distinguendo minorem: Ex hoc ipso est Miatus primus realiter,nego: Per rationem,subdistinguo:Negative,& praecisive,concedo: Positive ite. rum subdistinguo : Positive primo intentionalia ter, aut ex vi primae intentionis, nego r Positive secundo intentionaliter, aut ex vi secundae intemtionis, concedo minorem, & nego consequentia in sensu negato; quia videlicet, ex hoc quod intellectus ut sic, ex sua ratione obiectiva, sit actus sermalis de linea intellectiva non explicans intellestionem , nec identitatem cum illa, sed ab hoe negative praescindens, solum insertur,quod ex sua ratione obiectiva intellectus visest negative,&poecilive actus primus,id estactus non secundus, non vero quod sit positive actus primus cum o dine positivo ad secundum. Ex quo autem sit negative, Ze praecilive actiis primus in illa abstraciatione consideratus, non sequitur, quod sit posituve principium, quia principium , vltra praecisionem, seu non identitatem cum actu secundo,importat originem positivam, seu positivam habit dinem ad actum secundum, quam intellectus ut sic non importat ex vi primae intentionis, sed solum ex vi secundae intentionis, si nimirum concipiatur ex consequenti, & secundo ut distinctus
positive ab intellectione, & ut positivum illius principium; & sic est intellectus divinus prineipiis
positivum intellectionis per rationem, nempe, non ex vi primae cognitionis negative praescindetis ab Henutate, veI non identitate cum intellecis