장음표시 사용
171쪽
xs6 Quaesio III. De Loeo angelorum, o locali motu .
suffcit, ut Angelus habeat successi νε
diversas operationes et rca diversa cor-Pora. leo circa diversa loca. auar Angelus movens orbem coelestem , seu movens aquam praeterfluentem , non dicitur localiter moveri; quia esto mo veat diversa corpora , seu diversas par. tes corporis, quia tamen succedunt in eodem loco , non dicitur successive esse in eodem loco, sed in eodem semper . Unde signanter D. Tho. supra relatus, hoc a P. I. non dixit . motum localem Angeli esse diversos contactus circa d veri a corpora , sed: Diversos eoniae usdινersoriam locorum sueeesDὸ .XIU. inares tertio. An Angelus moveri pol sit per accidens ad motum corporis, in quo est Respondeo alfirmatio e ,eum D.Thoma, L. P. q. st. a. 3. ad 3. ubi sic ait;
Moventur tamen Angeli per acerdens,
moto hujusmodi ιorpora bus ἰ exis Dux in eis , ficut motores in mobrtibus , ω Ia sunt hic, quod non alibi . uuod da Deo diei non potest . Unde ι iret Deus non moveatur , motis his, in quibus est ,
quia ubique est; Angeli tamen moNen rur per aecidens ad motum eorporum aD Iumrorum , nou autem ad motum corpo
euι motores in mobiιibus . quaa eo oramIesia non reeedunt de toto sectandiam totum; nee determ ρ natur spiritur movenis ei orbem Ioeus fac Mnaum aisquam deter mioatam partem Iubstantra orbir , qua nune est in Oriente , nune in Oeerdente , sed secundωm determinatum situm , quia semper est is oriente virtut modiens.
Unde si e prob. Aliquid moveri per
accidens, est mover I ad motum aliter risus, cui determinate coniungitur; qua ratione D. Tho. 3. P. q. Id. a 6. ad Iodocet, Corpus Chri iii movera per aecedens ad motum specierum e seo Anis gelus coniungitur corpori sicut motorinobili; ergo &c. Responsio ista procedit, supponen. do , quod Angelus velit persistere operando in corpuS, quod movetur, e tia in dum movetur. Rursus. quod corpus illud moveatur secundum se to istii n . de non solum secundum partem; qua ratione dum Angelub movet cς ium, non movetur per acidens ad motu caeli, quia coelum movetur solum sericundum partes. Et si unus Angelus
esset si in ut in duobus lapidibus , quorum unus moveretur, allus 1mmotus maneret, unus sursum moveretur, alis
ter deosum ; Angelus in illis operans, nec per accidens moveretur , ec qui e sceret , moveretur sursum , , deorsum , o ma linguli essent locus in aearquatus ερ Angelus sic eiset in uno , ut esset etiam in alio. Ita D. Thomas in t . Diii. 37. q. 4. a. t. ad 4 . Nihil omm
nisi desinitivὸ D in eo. ita quod nom
Advertendum est etiam : discrimen
esse inter motum per accidens, quo movetur Angelus, oc eum quo movetur corpus. Dum enim unum corpus . per accidens movetur ad motum alte. rius, puta homo ad motum navis, devellis ad motum nominis , movetur e inficienter fi movente aliud corpus, mO- tu intrinsece :n eo, quod movetur per accidens , recept por at dum Angelus movetur per accidens moto corpore. in quo est , non movetur estic lenter in tu causato a movente corpus , nullumque ab eo intrinsece recipit motum ἶad eum modum , quo motis speciebus Sacramentalibus, nullum n ntum in trinis secuin recipit Corpus Christi, ut Oo-eet D Th. 3. P. q. 76. a 6. ad I Intrinsece autem solum movetur alio in O. tu, per se causato ab ipso Angelo in eorpore mutante locum; quia dum eorpus in quo agit mutat Iocum , AngeluS, qui In eo operatur, ιncipit a D
re , fit esse in alio loco . thus bene perpensis responderi potest rationi hus
Scotistarum contrarium opinantium.
172쪽
hae Q. 33. a. r. est, quo mobile su
cellive per partes deserit terminum a quo, & per partes acquirat terminum ad quem . Discretus e si , quo e contra mobile delerit totum simul terminum a quo. de acquiri rit totum simul terminum ad quem . XVI. Dico. Angelus moveri totali. ter potest utroque motu, continvo , S ciscreto. Ita D. Tho. loco citato. Ubi postquam dixit, motum Angeli in loco nihil aliud esse , quam diversos contactus diversorum locorum succeia sive & non simul, oc necessarium non
XVII Lx ira, pruria pars, qua ab
omnibus sere admittitur, probata manea. Nam Angelum localiter moveri motu continuo, eli non itali in desere. re totum terminum a Quo suae virtutis contactu. sed succeisue dc per partes; sicut corpu, quia contactu tuae magni istudinis succelsi e , 5c per partes he non sin .ul, totum , di m Ilit iocum, in quo Prius erat, uicitur localiter moveri motu continuo et ted Angelus hoc in do moveri poteti s licet enim contaia
eius virtutis anne licae s sicut de eius subtiantia j aclive , de in te indivistis talis formaliter lit , nec habeat , sicut in agnitudo , partes corrie pondentes partibus loci , locus ta inen quem contingit diviti bilis eli, Se cum libere illum tangat , poteti non unica coma eius suspentione totum dimittere, sed lin' eonta tu una in partem tangere , deinde illa dimissa. allam partem cou.
XVIII. Neque contrarium docuerae D. Tho. in t . Dist. 37. q. q. a. I. ubi videtur negare , motum localem An geli esse continuum α Nam S. Doct. solum vult motum localem Angeli non esse , sicut motum localem corporum , continuum ex nece state , sed Siιωι eonis repιiones isteIIectus renuenienter se bais benι Dne eontinuitate. Unde etiam hoc arto 1- qu. s3. dicit et Hujusmodi aretem contactus Angelicos non est necessa. rium esse eontinuor: non autem si Anis gelus velit, eius motum localem con tinuum eise non possie , nimirum suciscessive , de non simul dimittendo parates loci, in quo prius erat. Quamvis haec continultas motus localis Angeli ,
a qui voce dicatur, si comparetur ad continuitatem motus localis corporum a sicut 6t elle in loco , de moveri locali ter Angeli hoc modo aedixi voce dicitor εcomparatis ad elle in loco, α moveri localiter corporum.
negalle videtur dico tus, allerit tame S. I no. hac u. 3 . a l. laudato , dc etia in secundo. prob. Moυeri localiter motu discreto, eli priorem locum totvm timui , Ec non iuccei sive deserere . de immediate alium locum tritum simul acinquirere et feci hoc potest Angelus de eiser o Sec. Ma:. eli D. Tho. ut supra. Hoc enim diit inguit motum discretiun seu non continuum a continuo. M m. Prob. lceo corpus non potest flati in totum locum oeterere, Κ alterum flaintim totum occupare , quia commensuratur loco, de eit tot uin in toro loco , he secundum partes in partibus loci sta propterea divi ubilitati , dc continuum loci debet se accommodari ἀΑt Angelus nec loco commensuratur , sed totus est in toto , de totus in qtia
libet loci parte; de in tanti in succeis-ve , & non simul de telinquit locis squia pro sua libertate vult tangere illii in non secundum totum , sed secundum pastes, non simul. sed luccessive aergo si ve Iit priorem locum uatim to tuin des et e , de alium ita tim Otum occuPare . de tangere, poteu.Σ . bed dices pruno. Non potest
173쪽
explieari, quando Angelus motu discre o moveatur et dum enim est in termino a quo , nondum moveturr dum est in termino ad quem, iam quiescit. XXI. Respondeo et motum localem discretum consistere in titroque termino a quo, di ad quem, non absolute, di divisim sumtis , sed ut dicentibus invicem ordinem succesionis. Ita S. Tho. hacq. I . a. r. ad r. Si enim linquit
mino a quo , O dum est in germino ad quem ἔ quia ipsa Deeessia diversoro
ubi cim eandem rem morus diceretur oEt in x. Dist. 37. q. 4. a. r. ad 3. ait squod cum motus Ange Ii loealis non stpositus esse continuus , Ideo non op.r ret , quὸd pare illitis motus sit motur. or idea nee in A. movetur, nee in Bomovestir, licet A. ω B. sint parteε
fectum, quia ipsa suere o assectionumis
μοι ut ejus dieitών. Quibus patet, naturam motus discreti nil aliud esse , quam Numerum diversarum operati
num sibi in diversis locis succedentium , & habentium ordinem invicem a
Unde sicut numerum solae unitates com Ponunt, non absoluth consideratae sed una cum ordine ad aliam; sic etiam motum discretum componunt Operatiun es diversae, non absoluth , sed eum ordine unius ut prioris, ad alteram ut pO- seriorem .
XXII. Diees secundd. Motus loca. Iis Angeli quamvis discretus debet esse tinus: sed si unice eonsistat in diversis operationibus circa diversa loca , non erit unus, quia interruptus per quietem ; ergo Sc. Min. prob. cum enim Angelus in uno instanti deserat totum terminum a cito , Se in alio sit in toto termino ad quem, inter ista duo instantia debebit intercedere tempus medium ; cum duo instantia sibi immediath succedere nequeant et sed in hoc tempore medio quiesceret motus; ergo esset per hanc quietem interI ptus , de non un a XXIII. Respondeo , neg. min. 'ad ea ius prob. nego maj. Nam lieEt in tem pore nostro duo inflantia non possint sibi immediath succedere, est enim unum Per continuitatem ; Mnh tamea in tempore discreto. S Angelico , quo motus discretus, & operationes iiis herς Angeli mensurantur. Nam tempus illud nihil aliud ess, quam indivi libilium durationum, seu instantium nuis
merus. Sed de hoc inseries aliqua dicentur .
. III. De Transitis Angeli ab aena ad .Iiud
ἀκιremum non transeundo peν Medium aD E motu locali, tum eontinuo , id indiscreto procedere uuaestio potest ran scilicet Angelus possit transire u
uno ad alium locum, puta de eoelo in terram , non transeundo Ioca inteno media . XXIV. Dieo. Si Angelus moveat motu continuo, non potest transire de extremo ad extremum. quin transeat per loca immedia a bene temen si mo veatur motu discreto. Utramque par tem doeuit S. Thomas, tum hac u. 33. a. a. tum in t . DU. 37. q. q. u. 2. Prior pars est communis . Se probatur ex eodem S. Doctor c Nam , ut habetur in o. Phys. text. 7 . Medium est,
in quod praus venit . quod continωδ muri satur , quam, in quod muιatur uitiamum . Et ratio est a quia ordo pri ris , & posterioris in motu continuo est secundum ordinem prioris, de posterioris an magnitudine I ergo motus , qui sit continuus debet ab tano extremo per omnia media pertransire ad
aliud extremum , alias non esset eon tinuus a
XX v. Secunda vero pars , cui omnes seth a schola D. Tlio. alieni con erariantur, probatur. Angelus cunia sit in loco per liberam tuae virtutis applicationem , qua in aliquo corpore Operatur , transit de uno ad alium locum ; quia desinens operari in uno corpore , vel una p rae corporis, iniscia
174쪽
eipit operari in alio eorpore , vel in
alia corporis parter sed potest Angeis his desinere operari in parte eκtrema,& incipere operari in alia extrema, quin operetur in mediis s quia Angelus in operando non dependet a compore, aut loeo, sive a conditionibus loci, neque 1 loco continetur , aut cim cum scribitur ; sed sua voluntate ex lo- eis intra suae activitatis contentis sibi praefigit, de circumseribit locum, in quo operetur, de sit; ergo &e. Si enim Angeliis quia inde pendensa loco,& conditionibus loci potest operari in
duobus extremis v. g. aulae, quin ope. Tetur in meo io, seu u partibus me dias aulae; cur non poterit desinere
operari in uno extremo em idem aulae, de incipere operari in alio extremo, quin prius operetur in partibus medias tXXVI. Confirmatur. ia Corpus
Christi en in honia non ad motam, quo corpus eii in loco, sed ad modum , quo substantia eil sub accidentibus, seu modo elevatiori, & indi-vii bili, potest desinere esse in extre ma parte unius hostiae , dc incipere esse in altera hostiae parte , quin eκι- stat in partibus med is , si illa corrum. p. tur , & haec consecretur, non consecratis partibus mediis a de desinere esse sub una hostia potita in altar . sit haec consumatur. εc incipere esse sub alia in eode in altari posita si haee eonia
secretur, non incipiendo ex ille re in .
alias hostiis medias, si non eonsterentur; quia Corpus Cristi ibi est per eon erationem, S conversionem panis in ipsum e sed etiam Angelus in loco est per applicationem suae uirtutis, quam applicare potest extremis, quin
applicet in meoias I ergo potem etiam cessare ab ea applicanda un, extremo, di eam applicare alteri extremo , quineam applicet medias, & si e transire de loco extremo ast extremum, quin loca media percurTatia
ontentu in ab eo , O ideo opor er , quod in movenda sequas υν Ioel eonditionem, ut
nise per medium. Quae doctrina valde notandae est iaXXUII. Seeundb probatur ratione D. Tnoinae, hac Q. 33. a. a. Motus dita
cretus fit per numerationem omnium Partium , quas pertransit, ad differe t tam motu& continui ;ereo mobile, quod in Ovetur , non transit omnia media . Cum enim in continuo sint infinitae paristes proportionales, Se communicantes , sicut infinita indivisibilia , ut oste dunt physiet i si mobile mota discreto transiret omnia media . numeraret finitas partes infinitet sea infinita numeratio en impossibilis ; ergoe flee. Unde eoncludit S. Doci. Si ergo mabile quo
infinita quod in ampossibile . Sis uitti γ
Neque est simile de motu continuo qni χ partes motus continui non lime actu numeratae ; elici emin sint infinitae potentia, quia tamen aeri non num rantur , Posiunt pertransiri.
mas hoc . h. ad a. ut respondeat obiectioni, quae probare intendeb2t, quod sicut anima potest togatare de duobus extremis, puta de Gallia, tranIeundoaa cogitandum de Syria , nihil cogi tando de iri edio , puta de Italia 3 ita Angelus, qini persectior est , multo ma. gis potest de uno transire ad alaudi existremum non transeundo pex medium .
Respondet, inquam, negandis paritatem a
175쪽
tem e seu a , dicit , dum Angelus movetur Iocaliteν , applicatur eiur gentia diis versis utis r anima autem gentia non μpplicatur rebus, etiar cogitat, se x
xiisa res cogitata sunt in tua . ω ideo non est smile; ergo sentit , Angelum non posse transire de loco ad locum , quin transeat per medium.
Angelus non potest &e. dum movetur notu continuo, co. cons. dum move tur motu discreto, nego consequen- etiam . In hoc ergo stat discrimen, quod anima dum cogitat cogitatione etiam continua , potest cogitare de locis extremis, non cogitando de loco medio; quia animae essentia Non applaeatur rebres, Guas cogitat , sed potiks res cogniata fiant in ipsa. Angelus autem , dum movetur n otia continuo , quia movetur applicando suam essentiam successive per partes Ioel . non potest ab eX- tremo transire ad extremum. relicto medio. Caeterum posse Angelum motu non continuo transire de extremo ad extremum reli elo medio, assirmat D. Τ h. in eodem articulo, & ejus ratio nes adduximus . XXX. Dices secundo. Anima rationalis non potest informare partes X tre as corporis, quin informet intermedias; ergo nee Angelus potest applicare essentiam suam locis extreismis . quin eam applicet loco medio. XXX l. Respondetur, disparitatem esse . Quia anima unitur corpori ut sorma necessarid, & dependenter a disse. positionibus . inter quas praecipua est partium continuatio , & colligatio ; unde si non animaret medias , nee animare posset partes extremas . At Anis elus unitur loco, ut agens passo, lieri , neque ullas requirens in eo cita positiones e unde si velit tangere m tu disti e to partes extremas, & non .me
dias, potest. NeqDe cum ratione pugnat, quod aliquid sit hic, et postea alibi, qui fuerit in medio. Esid enim excedat seu , si velis, pugnet cum imaginatione , quae supra corporalia non ascendit . cum ratione tamen non pugnat.
Unde D. I homas in η. Dist. 4 I. qu. I.
a. I. quaestiunc. r. ad r. ait: Istor . Ita non sent an loco modo aliqDo nota. nobis , ct consueto; Deiandrum quod diciamus , corpora proprie m Ioco esse ; sunt tamen in neo modo obstantiis spiritu Iibus conveniente, qui nobis plene maniassus esse non potest . Imaginatio enim non ra non transcendit cominum .
XXXII. Replicabis. Ne dum ima ginationi, sed rationi repugnat transire de suturo in praeteritum, nisi per
praesens s ergo pariter repuynabit trans re de loco A. ad locum B. distantem , nisi per medium. Et ratio est 2 QUI non potest toncipi motus, nisi conci Platur moveri ante mutatum esse ἰ cryonisi concipiatur medium inter terminum , a quo, Se terminum ad quem squia dum mobile est in termino a quo, nondum movetur; dum est in termino ad quem . iam mutatum est. XXXIII. Respondeo, ne p. cons. Nam temporis differentiae ordinem essentia.
lem habent inter se, quem non habent partes loel . Nam non potest aliquid esse simul praeterit lim , & suturum , po test tamen Angelus simul esse in loco R. & in loco B. si intra loeum eius adaequatum contineamur : i md . & cor in pus in pluribus locis distantibus , ut Contrarii volunt; & tum Deus poniteor pus in diversis io eis, non dicitur esse nee transire per media . Corpus. Christi etiam, etsi non permotum IO calem , vere tamen in coelo est . & in
hostia, i md in pluribus hostiis, quin
sit in locis mediis . At unum transire de suturo in praeteritum , quin suerit praesens, repugnat notioni suturi, &praeteriti; quia suturum est id, quod aliquando erit praesens I S praeteritum , quod aliquando fuit praesens. Addo et quod differentiat temporis sunt me nissura rerum: at Iocus non est mensura spiritus, qui nec a Ioco . nec a conis ditionibus loci pendet, sed e contra .
Ad id a quod additur, respondit iam
D. Tho. hac φ. 33. a x. ad 3. dicens antecedens esse verum in motu conti ianuo , non in motu discreto. Nam Inmotu eontinuo mutatum e re non esiparae meo νi s seu motus sed terminus, unis te oportet, quἰd mederi sit ante murat tim
176쪽
sit peν meditim . Sed in motu non eonis inuo mutaιum esse ea parν , sicuν M-mrtas es pars numeri . Unde Deeessio diaversorum istoriam, etiam Me medio, rouinstituit piaem motum.
XXXIV. Dices tertio. Saltem corin pus transire non potest de loco ad locum , nisi per medium: sed si Angelus id posset , posset de eorpus. Nam si Angelus motu discreto se movens, lapidem ferat , Iapis ille movebitur motu discreto Angeli, & proinde de
loco ad locum non pertranseundo meis dium; ergo &ca Respondeo , neg. min. Nam in ea si , quo Angelus lapidem ferret, non minueretur motu discreto, sed eontinuo, nimirum, per accidens motu continuo lapidis a XXXV. Dices quarth. Angelus tenetur sequi ordinem ab Auctore natuis
rae praefixum et sed hie est ordo si tuais iis, ut una res habeat situm in Universo post aliam ; ergo Angelus hune ordinem servare debet in suo motu locati . Respondeo, dis . consequens r ita ut istum ordinem , qui est in rebus materialibus, immutare non possit, iacie
do , qudd una res, seu elementum Oc eupet Ioemn alterius, puta, erra locum aquae, aqua locum aeris, aer locum ignis, quod gravia sursum , & levia deorsum tendant, cone. consequentiam ; hoc enim esset naturae ordinem invertere. Ita ut secundum istum oris
dinem eoexissere, & operari debeat , nego conseq. Hic enim ordo est praefixus quidem agentibus corporeis, quae in operando legibus situs adi ricta sunt snon tamen virtuti Angelieae, quae ab
omni situ , & Iegibus sit ualibus absoluta potest, si vult, agere legibus situs non se alligando; sed a quocumque
transire ad agendum in quodcumque corpus in Universo clausum, medio reis licto , si intra iphaeram suae activitatis contineatur; sive etiam, ut probabi- Iiter sentiunt multi, quantumcumquest dillam is Thom. R.
sive discretus non potest unico instanti compleri. Ita D. Tliomas, hae Qu. 33.
Loquitur autem de motu , qui est inter duos terminos positivos, non de sim pliei mutatione, quae habet terminum pure negativum , & non est motus , sed potius terminus motus; sicut illumina istio , quae est terminus motus corporis illuminantis, digeneratio, quae est
terminus alterationis: has enim ess instantaneas, nemo non videt; terminus enim motus est mutatum esse , hoe
autem in instanti est. Loquitur ergo de motu , ut a simpli et mutatione diis stincto. XXXVII. Motum hune itaque unico instanti non posse perfiet, probat sie. Id , in quo assignari necessario debent duo nune, unum in quo ultimo fuit,
aliud in quo prirno est , unico inflanti per fiet non potest a quia Ubi μην
multa , ibi de neressitate est tempus , cdm tempus nibiI aliud sit, etiam numera
ris prioria , ω posteriorix in motu et sed in motu Iotali etiam angelico sive continuo, sive discreto debent assignari duo saltem instantia; unum , in quo ultimo fuit in loco praecedenti, allud in quo primo est in loco posteriori; ergo motus localis Angeli non in inflanti indivisibili perficitHr, sed in
tempore. In eontinuo quid m tempora
continuus et in non eontinuo autem si motus sit non renirnuus. Et prosequitur et Sed ιLIMd tempuν , sive set tempuε eo tinuum , sue non , non en idem eum empore , quod mensurat motum ea Ii , s quo mensurantur omnia eorporaIra , qua habent mutabilitatem ex motu e&II . Mo tus en m angeli non dependet ex motu es i. Operationes autem angelicae coninstituun t tempus continuum, quando conistinue sibi succedunt, & operantur se proportionando ad continuitatem spa X eHi
177쪽
etiit constituunt autem tempus discreis tum, quando succedunt sibi disere te,
seu i nnitates componunt numerum.
XXXVIII. Hoe explicat S. Doct. in
T. Din. 37. qu. 4. art. s. citato , sic. Cam motus Angela non m sex necessita in e cout mutir, quia non es fecundum necessitatem magnitudina a randitiones bais
eessio operationum dicitur motus 9 quo senst operationes , ex quibus eo euitur ιιαν Detin dωm diversa Lea, tot erunt nunc, ex quibur componitur tempus .
Ex his eonficitur alia ratio. Motus continuus dicit successionem operatio num in Angelo sese accommodante adeontinuitatem spatii, in quo operatur,x quod pertransit; motus vero di sis cretus dicit successionem operationum secundum numerum sibi succedentium; ergo uterque motus ex sua batione diei esuccessionem . ae prius & posterius sed prius & posterius , & successo tu omis rationibus dicit essentialiter plura .ntine sibi succedentia , in uni eo enim nune, utpote prorsus indivisibili, nequit numerus operationum sibi succeis dentium salvari, scut nec in una uni
XXXIX. Adverto tamen primb I non negare hie S. Doctorem . quin receia sus Angeli a termino a qua possit effein inflanti , scut & accellas eiusdem a ad terminum ad quem et sed velle solum . iii od huiusmodi recessus, & accessus , in quo consistit motus localis, non mia fit fieri inimico instanti, sed quω talis
transitus duo saltem requirat instantia . Seeundo aduerto non negare . quin angelus, dum totaliter relinquit i eum, celerrim h possit se collocare in aho. sve altissimo, sive distantissinio . IUD I. P. q. 113. a. 6. M 3. quod angelus Cullo Ii ι iam atim as in caloeu sei MId eirea rim nem agatu δ.ee indiret moνa temporis ad motum te caIem, sed statim potes adesse. Et h oad 3. ara, quhd si moveatur non con tinub , Angeιus in tino instanti potest eo se in una ι.eο, ω in ario instauri in aIis Deo, nuIIo empore intermedio σκι stente, XL. Dices primo. Tertullianus 'o Ioge . cap. 11. de Angelis , & Darmo. nibus omnis i inquit spiritur alea in o Boe Angeli , or Damones . Igitur πο- mento tibique funt. Tatur Orbis ilIis &cus unus en s e.
Respondeo , ut supra dixi, hane esse emphasim Tertulliani ad exprimendam Angeli in motu locali celeritatem , quς
anta est . ut momento videatur ubi inque adesse. & totus mundus esse illi uisnus locus; unde subdit et Velieitas divi nitas credatur, quia ob antra ignora ιων .Hine miram Angeli in motu velocita tem exponens Seriptura , modδ eos vocat ventos , modo flamam ignis , ignem urentem, modo rotas igneas &e. Imo ad eandem declarandam Sap. g. v. xx. de Angelo, qui transiens per domos Epyptiorum , eorum primogenita exterminavit . dicitur e Uno me mento a ma eraι praesarieν nario illo rum , extermrnata est. Sed hae e , &similia indicant quidem , motum loca Iem Angeli esse celerrimum , non men instantaneum . Quare Hieronymus, . adveσωr FQνIanritim dicentem animas Martyrum, vel subtus aram Del , vel in sinu Abrahae considere, nec desiis tumulis exire posse , se insurgit δΩuum Diabolaea , cis Damonea toto va rentuν in orbe , ese eelisitato nimia umbi ue prasentes sint a Marturer post effusionem favisinis sui Mea operientu inclusi, cr inde exare aeon poterωπι ν ficNa Ziam. Orat. 34. ei rea finem de inintelligentibus Virtutibus agens ἔ Laestia sinquit, amnia perat ν-e, cmnibus tibi que impigrὸ adsent, rism i , mini fieri,
promti taedinem . tym ob natωra levitatem .
XLI. Sed instabis. Velocitas motullis ealis angelici exeedit sine proportio
ne velocitatem motus corporis pertra
seliniis idem spatium t sed si motus An peti non fiat in instanti, sed in te minPore , non excedet motum eorpor Isa
178쪽
sine proportione, quia inter quaelibet
duo tempora finita datur proportio; ergo &c. Rursus ἐν Angelus, eum sit prorsus spiritualis, innge velocior est lute eo rinporea et sed lux eorporea in instanti peris vadit omne aeris spatium I ergo multo magis Angelus. XLII. Respondetur, neg. min. Exce die enim motus localis Angeli motum localem corporis sine proportione , sed intra speciem motus, de cujus ratio isne est, quod laeeemve fiat, & non in instanti, ut probatum est. Excessus e
go motus localis Angeli stat in hoe, quod possit Angelus moveri in mino
τι , ac minori temporis mora, quam fieri possit motus corporis: eum autem
tempus sit infinith divisibile, conse Jtiens est , quod semper possit Angeisus majori . de maiori veloeitate m veri, quam corpus. Imh se discuris To. Sicut motus localis Angeli excedit motum Ioea Iem eorporis; ita moωtus localis Angeli superioris excedit motum localem Angeli inserioris: sed fi motus localis Angeli fieret in instanti, non esset Ioeus isti excessiti; qui cum istans indivisibile si . si motus omnes angeli ei erant inflantanei, non daretur exeessus inter illos . Ut ergo detur locus excessui, diei debet, quod motus angelicus fiat in tempore a &quod scut Angelus superior in mino xi tempore perficit suum motum , quam inferior; ita in minori sine proportio isne illum perficiat, quam corpus. Neque inferas, Angelum fore vir tutis mori vae infinitae, si potest inma. tori, εt majori velocitate in infinitum excedere motum Ioealem corporis ; sicut arguimus virtutem infinitam in
Deo, quia potest persectiores de peris sectiores effectus in infinitum produ-tere ἔ εe E eontra, quia lumen gloriae est finitum , negamus posse visionem persectiorem, & peraectiorem in infinitum producere .
Nam nego illatum. Quia tune so lum potentia ad producendum effectum perfectiorem ,' Se persectiorem , debeteri simpliciter infinita , quando effectus persectior fico requirit in causa
persectiorem, & persectiorem virtuo
tem a ut contingeret in lumine gloriae, si posset intensiorem , fle intensorem visionem Dei esseere; de eontingit inpotentia Dei, quae proinde infinit est, quia potest effectus in infinitum producere , non solo numero distinctos, sed in persectione specifica invicem se excedentes . At quod motus localis possit erescere ad maiorem, fit maj rem veloeitatem , seu in minori. de minori tempore fieri usque in infini intum g eum non arguat majorem, Semaiorem virtutem in potentia motiva . indicat quidem , eam esse superioris ordinis in movendo , sed non esse infinitam actu, & simplieiter, sed i potentia solum i sicut infinita solum in potentia , Sc non actu est illa potentia , quae potest plura, de plura individua intra eandem speciem in i finitum producere. Unde D Thom.
1. P. q. 13. μ. 2. ad 3. docet, poten
tiam Dei non se mani sestare actu i finitam . per hoc , quod movere possit veloeius, de velocius in infinitum , si moveat in tempore ι manifestaret quidem se ipsam actu infinitam , si cauissaret motum , seu si moveret in instanti . Unde arguo fit. Si Angelus localiis ter moveretur i.n inflanti, eius virtus motiva esset actu infinita: sed virtus motiva Angeli est actu finita ; ergo die. Mai. prob. ex doctrina D. Thomae re lati . Tune virtus motiva esset actu infinita , quando moveret improportio nabiliter citius , quam quaelibet virtus motiva finita : sed si Angelus m veretur in non tempore, seu in instanti , moveretur improportionabiliis ter citus, quana quaelibet virtus moistiva finita; quia esto inter moveri citius. Et ei titis in tempore detur proportio , inter moveri tamen citius in tempore , de moveri in instanti, nulla proportio
datur. Et ecce alteram rationem pro nostra conclusione.
XLIII. Ad id, quod additur, dist.
min. lux &e. pervadit dec. per motum Iocalem , neg. min. per simplicem mutationem , conc. min.Clim enim lux eo porea non sit corpus, non pervadit uniis versum aerem per motum localem, sed
179쪽
a IV De quid. medio, o modo an I. cognit.
per simplicem diffusionem , Se mutatio nem , quae non est motus, sed terminus motus. Unde D. Thom. hae in s 3. a. 3. ad L. Illuminatio tinquit λ est
XL lv. Dices secundΛ. Motus loca in Iis Angeli nihil aliud est , quam acqui. sito loci et seu Angelus acquirit locum
in instanti; ergo Sc. Respondeo, negando maj. Nam eum Angelus suit priano productus, aequisivit locum ἱ oe tamen illa loci aequilitio
non tuit in Otus .localis, sicut nec esset, si nulli bl a mea ex utens locum acquire ret. Motus ergo localis eit acquisitio uis ni is loci. & derelictio alteriuSδ triarc au
tem duo, clao saltem initantia petunt, ut perficiantur. XLV. At replicabis. Potest in e dem instanti esse acquisitio unius loci, de derelielio alterius; ergo &c. Ant. Prob. Quando aliquid in inllanti acquiritur, in eodem instanti aliud ei oppontum derelinquitur . Sic in eodem instanti, quo forma est in materia , to. litur ejus privatio; oc in eo ueniam Inento, quo aer illuminatur , te. nebrae tolluntur; ergo &c. XLVI. Respondetur . neg. ant. ad ejus prob. dico . antecedens ei se ve. rum, quando acquisitio fit per sim.plice in mutationem , quae est a termino a quo negativo, vel privativo , ut in exemplis allatis . Falsum tam ea esse, quando acquisitio , elid fiat in tuis sanit , eli tamen terminus motus prooprie dicti, qui eit inter duos termis nos positivos , ut est in Angelo transeunte ab uno ad alium locum. Tune enim ad tollendum contrarium , siveas vincendam latitudinem, de dii antia n , quae est inter duos illos terminos positivos, requiritur successio seu tempus, vel continuum , vel discre- tu in . Nam dum est in termino a quo, incipit quidem, sed nondum est interis
muto ad quem I S dum est in termino ad quem , iam non est . sed antea fuit in termino a quo. Quapropter ensentia motus. quae est transitus de uno positivo ad aliud, petit, ut non i uno, sed in duobus ad minus instantiis bus fiat; in quorum uno desinat esse in uno loco, & in altero incipiat ego in alior & sic in coniunetione horum
duorum instantium , quorum unum sucis cedit alteri , consistit motus angelicus. Quod usque adeo verum eit, ut etiamsi Angelus localiter moveretur in Vacuo. adhuc non in unico innanti moUere. tur; essentia motus si e petente, q-eisentialiter in successione consistit is sed haec satis. Q U AE S T I O IU. D. Quidditate , Medio , σν Modo Ange.
AN gelum esse natura cognosciti.
Uum certum est. Cum enim exsuperius dictis immaterialis sit,& purus spiritu se cumque natura im materialis debeat esse cognoscitiva, an inde probavimus, Deum , qui in summae imma erialitatis est , eme quoque I sumino intellectualitatis ι extra quae stionem esse debet, Angelum esse naturae intellectivae. Hoe ergo supposito , restant examinanda. primo, quid di ias intellectus angeli, de qua Divus Thomas, hae Qu. 34. pertractat. Secundo. de medio, de quo agit ini. ss. Et teristio de modo cognitionis, de quo in. 33. sermonem facit .
gere: an Intelligerere sit suum esse; ερ an sit sua virtus operativa . I. Refoliatio pνima Pari t.
I. I Ico. Substantia Angeli non est suum intelligere , sed intelli μα gere Angeli a subflantia eius
realiter dili inguitur. Ita D. Thomas, hac Mu. 34. ἄν t. r. Sumitur hic intelligere pro actione, seu actu ultimo, vel exercitio ae uali intelligendi. Si eis nim sumatur pro principio radicali in is
telligendi, se intelligere , seu veriuει esse Diqitiae
180쪽
esse naturae intellectivae, est substantia, seu essentia Angeli. Oppositum visus
est censuisse Averroes, ra. Melap. textas a. volens, quod in substantiis separatis subitant i a , de operatio non distimgtrantur. Cui ex parte adhaesit Duranadus, in x. DIR. 3. qu. s. ad I. afferens,
qudd ello intellectio, qua Angelus i telligit alia a se, realiter sit disti me a a susillantia eius , ncin tamen In telis lectio , qua se ipsum intelligit. ll. Pa obat autem D. Tho m. comm nem sententiam. Primo. Si substanistia Angeli emet sua intellectio, effetaeius purus; idenrificaret enim sibi ultimam aetualitatem de linea persectis. sima, qualis est linea intellectiva, m. hilque haberet potentialitatis admixtum e non enim esset in potentia ad subsilientiam, vel ex identiam , aut alios aetus; quia ii identificaret sibi , quode ii remotius, nempe actu intelligere, multo magis sibi indentificaret, quod est propinquius, dc intimius, nempe esse , ee stili si stere. Et etiam, qui si careret potentialitate in linea intellectiva, quae perfectissima est, none it, cur non careret in alias lineis et sed tinpoisibile eli, aliquam crearam subitantia in eise actum purum ι ergo eccist II. Secunda ratio D. Thom .eli ista.
Si intelligere Angeli esset sua subitantia, iam intelligere Angeli es Iet subsistens . intelligere autem subtillens non potest eici nisi unum , sicut nec aliquod abltractum subiistens ; ergo substantia Angeli esset una , nec distingue retur a substantia Dei , quae pariter est suum intelligere , nec i subitantia alterius Angeli. Quod enim est abstractum ab omni limitativo, tam soris mali, quam materiali, non potest esse niti unum . ut patet in Deo ἔ unis de sicut est unus Deus, ita esset unus Angelus, non solum numero, sed i pe
; IV. Ex quo sequitur tertia ratio , nimiruin , qudd si subitantia Angeli es.set suum intelligere , & hoc esset uisnum . non daretur ampliis in Angelis maior, vel minor persectio in participanda ratione intellectualitatis ; quia
ille unus Angelus, cuIus Intelligere eia
set per se subsistens, totam intellige di persectionem haberet : sicut quia Deus est esse per se subsissens, habet,
seu verius, est tota essendi persectio. V. Probo ultertiis alia ratione e S. August. lib. I. . de Civit. Dei e. Ioasic . Substanta a , quae vel potest amitistere intellectionem , vel in qua aliud est habens , aliud id quod habet, noueli realiter sua intellectio , sed aliud λsua intellectione: sed subitantia Angeqli poteli amittere intellee ione .n , de de una in aliam intellectionem transire ἔae in ea aliud est habens intellectionem , de aliud ipsa intellectio, quae habetur, ergo dec. Maiorem pro t S. Aug. ab eXemplo . Situr , t inquit vas aliquem
ιiquorem t habet aut corpus colorem saut aer lueem , sive fervorem , aut ais nima sapient am . Nihil enim borum est id , quod babet, nam neque να ιiquor est , nec eorpus color . nec aer lux . sive Iernor , neque anima furenιta est .
Ex quo inlati, quod omnia praefata privari possunt eo , quod habent, da in alios habitus, Se qualitates verta,
atque mutari; in vas evaeuetur buma
re , quo plenum est , ω corpus decolore. tur , Ur aeν xenebretur , s anima de piat. 4uod si non possit amittere, ut corpus poli resurrectionem non pote 4rit amittere incorruptibilitatem, sicut nec anima sapientiam; adhuc tamen. de corpus distinguet ut ab incorruptio ne . dc aliud eit corpus, aliud incorruptio: quia corpus divi fibile est, incoris ruptio indivisibilis, nec est magis inrieorruptibilis pars maior , Puta manus, quam pars minor, puta digitus. Auioma quoquo tua , etiamsi sempeν sis fa-ptens, siciat erit eum liberabιtur in a te num . partieipatione tamen mommuta
bilis Sapientia furens erιι, qua non essquod ipsa. Neque enim δε aer anfusa tuae nunquam deseratur , ideo non aliud est ipse , aliud Iux , qua allumι natur in Ita acute S. Augustinu S.
VI. Insuper lib. 6 de Trini t. e. 6.
In anιma, tinquiti cum alitid sit a tisiciosum esse , aliud mertem , aliud aeuis tum , aliud memorem , alaud e tipiditat. aliud ιimον . aliud laritia . aliud tristi