장음표시 사용
181쪽
rbs cines. IV De quid. medio, re modo an L estgnis.
magis, alia minar Punamerabilia, O nniamerabit test in anima natura invenia
multiplicem esse natiaram; nihil enim simplex mutabile en, omnit autem creatu ra mutabilia. Cum ergo in Angelo non fuerit, nee sit semper eadem cognitio, cum de nucivo multa cognoverit,
maxim E ad ordinem giniae pertinentia ; eumque eius amor varia lux suerit, maxim E in Angelis pravis, in quibus de bono mutatus suit in pravum s constat in Angelis aliud elIe cogniti in nem . & amorem, aliud eorum substantiam a
O seu actio Angeli , vel euiuia
eumque creaturae non est ejus esse. Ita D. Tho. hoc a. h. euius ratione proohatur sie. Primδ. Intelligere Angeli est motus ejus: sed esse Angeli nor est motus; ergo esse Angeli non est in. telligere eius. Secundo. Duplex est a. ctionis genus . Unius, atia transit in at quid exterIus , infrena ei passionem ,
cut urere , se ferare. Alterius , Qua non transit in rem exteriorem , sed magis main
ayionem non immutatur aliquid extν in
eaem , sed totum ἰn ipso agente agitur. Sed neutra ex his actionibus potest esse ipsius Angeli M., aut tu juslibet alterius creaturae; ergo flee. Minorem pro .hat D. Th. t. de actione transeunte. Nam esse agentis signifieatur intra ipsum manens: sed actio transiens este fluxus ab agente in passum; ergo non est esse agentis. Setundo. De actione immanente, pula intelligere, & senis eire. Nam hae e habet quoddam esseta Inde terminatum, & quoddam odo infinitum et & potest ad plura se habere, Ee ab eis spe etem sumerer intelligere quidem, ab omni intelligibili, seu ab omni ente ; sentire verb ab omni sen, s bili. Uude tam intelligere, quam sentire quandam habent illimitationem , eum possint fieri omnia, nempe in euligere omnia prorsus intelligibilia seu entia , εc sentire omnia sensibilia psed esse Angeli , & eujuscumque creat tae est determinatum ad unum secun dum genus, & secundum speciem , in lum enim esse Dei omnia simplicitere inprehendit; ergo esse Angeli, seu ius libet creaturae non est sua actio sive transens, sive in agente manens.
bur en us. t ut dieitur 1. de Anima text. 37. sed intelligere est quoddam
vivere ι ergo dcc. Respondeo ex D. Thom. ibi ad a. distingv. mai. vivere sumtum pro ipso esse viventis, seu pro prinei pio radica.li vivendi, eo. ma. sumtum pro operatione vitae , qua demonstratur aliquid esse vivens, nego mai. Sic enim vivere non est ipsum viventis esse . sed i sum demonstrat, E posteriori . Quare a Philosophus ibi distinguit diversos grais dus viventis secundum diversa Dper
quam Angelus intelligit ad minus se iis psum , est e dem cum sorma , qua Angelus est; ut enim dieemus, intelligit seipsum per suam si bstantiam; ergo e ius intelligere est idem eum sua forma .ae eum suo esse . Respondeo ex eodem, ad secundum .dist. ant. est eadem &e. secundum diavertam rationem, eo.ant. secundum e nisdem rationem , nego ant. lpia enim eia
sentia Angeli est ratio totius sui esset non quidem ratio sor malis, sed ra. tio specificans, quia elli quod secundum
se vagatur per omnia genera, εc spe etes, determinatur ad speciem Angeli per essentiam Angeli non tamen ra. tio totius sui intelligere ; quia non mnia per suam essentiam intelliger
potest , nee omne suum intelligere specificat. Unde non sequitur , qudd haeratione intelligere Angeli sit suum es.
Respondeo secundd, inflando argumentum . Forma , seu essentia Angeli esto si ea uis specificans esse , seu actua Iem existentiam , ad hanc tamen comis paratur scut potentia ad actum realiώ
182쪽
let distinctum a ergo similiae rad actu ais esse, sed eomparatur ad ipsum, seu
Ie intelligere comparabitur: Ee sie siis potentia ad actum: Foμma autem sim.cul essenta a Angeli non est suum esse, pIex , qua non es suum esse, feat comis ita nee est suum intelligere. paratuν ad ipsum, ut potent a μή μ
va Angeli non est eius essentia , sed Θ praeiptio Gua, quod consequitur spe. realiter ab essentia distinguitur. Ita . eiom. Ita S. Thom. ibi ad a. Quibus S. Tho. a. 3. Praesentis quaest. 34. cu- constat potentiam intellectivam , secun-jus ratione se probatur. dum mentem ejus esse accidens. Potentiae, quae habent actus imme- Tertio tandem. Cur potentia m/diatos adaequatos realiter essentialiter remae non sit a materia distincta , Mis dissinctos, debent in creatis realiter tamen potentia operativa distinguatur
distingui: sed essentia , & potentia in- ab essentia δ Nam , ut ait S. DOct. ad ellectiva Angeli habent actus adaequa. 3. potentia materiae est ad ipsum essetos ellantialiter distinctos; ergo &e. substantiale i potentia vero operativa Na prob. Quia eum potentia specifi- est ad esse aecidentale. Quare ista acetur ab actu suo immediato adaequa substantia debet esse distincla , illa non
to , potentiae quarum actus adaquati
sunt essentialiter diversi . debent re DUBIUM II. liter distingui; cum eade in res nequeat esse in duplici specie aviaequata . Min. An Angelus ad eognoscendum Seetiam iic pro, Actus immediatus , & aliqua Specie indigeat adaequatus essentiae e si esse . actus v ro immed satus, de adaequatus potem f. I. tiae intellectivae est intellectio, sicut cuiuscumque potentiae operatiuae est ope. Neoemas Speciei ad tale Iigendum .
ratio e sed , ut ostensum est , intellectio , & operatio realiter dissinguitur ab e L I. Uppono ex iis, quae in libris de se ipsius diuinctione adaequata, & es- Anima saniores Philosophi tra.
enδia isteIlemva , nee aDe Mur creati servavimus ad omnem cognitionem, e niua est esus operativa potentia . Praeter potentiam , ia virtutem ad coin
stam intellectiva in Angeli distingui ab tintantem objectum , S potentiae illud Mus essentia sola sua distinctione foris coniungentem, ae ad ejus cognit Ionem mali , quod genaraliter asserit de D- quodammodo determinantem . Cum mni operativa potentia. Sed quia haec enim potentia, etiam iam ni virtuteis auaestio philosophica est, & a Philo. praedita ad cognoscendum, adhuc maμIophis agitatur; ideo ad ea, quae ibi neat indifferens, & in determinata ad docent Nostri. Candidatum meum rein cognoscendum hoc, vel illud s eget de .m it . terminari per aliquid ad bulus pol
re placet. Primh. Quod licet Angeis super cum cognitio fiat per hoc, quod his vocetur Inreuectus , & Mens; hoe objecium conjungatur ptatentiae, di s Non est, qui essentia ejus sit pote no statur quodam incido uura ipsa in , ut fis ia incilectiva , sed quia tota erus eo. possit conceptum ejus, ae similitudisgni io est in ellectualis ; ad disserenin nem intra se formare: cognitio emos iam cosn tionis animae nostrae, quae ad modum cujusdam partus fit, ad partim est tutellectualis, partim senis quem concipiendum immissa ab tibi
stiva. Ita S. Doct. ad a. cio fimilitudo sur, vel obiectum persecundo. Qiod licet Angelos sit seipsum ineundae s ideoque in Trassis larma simplex, non tamen est suum. ca Traiat. Ostcndiinus, verbum es e M.
183쪽
i68 cuies. IV De quid. medio, o modo riget cognit.
Mitum , quia cognitione proeedit. Hoc autem , quo objectum sive per se, sive per sui similitudinem potentiae conjungitur, species vocatur. II. Porro ad rationem huiusmodi speciei, quae ad intelligendum nece sis satia est , valde materialiter se habet, quod sit in entitate accidens, vel subinsantia. Cum enim formale illius si conjungere obiectum potentiae, Sc ad illud sua repraesentatione eam detero minare; in quacumque entitate , sive accidentali , sive substantia Ii hoc fiat, prorsiis de materiali se habet. In Otune solum contingit, ut accidentalientitate hoc fiat, quando obiectum sua subflantia immediate id nequit praesta. re, sed praestat sui similitudine. Utrolibet autem modo id praestet, ab in- harentia, sive informatione praescindit;
quia intellectui coniungitur, non ut ter tiam aliquam naturam constituat, sed ut antelle elum ad suum esse intentiona. ι iter transformet.
II l. Dimissis ergo illis, qui ad cognitionem cuiuscumque rei , & conseisquenter etiam substantiae Angeli, re inquiri speciem universaliter negant, quos modo refellere non vacat s ad rem Praesentem , quae de cognitione su santiae Angeli est, tres spectant opi
suam immediath Angelo deservire ad cognitionem sui . Ita S. Τhomas hae
quuntur omnes eius Discipuli. Imo, loquendo de tognitione intuitiva , Scoistus ipse , ejusque Schola I quamvis posea velit. Angelum posse seipsum ab- fractive cognoscere per species a sua . substantia distinctas. Secunda sententia ad extremum de
elinans docet , Angelum ad seipsum cognoscendum indigere specie a sua su santia distincta . Quae tribuitur Alensi, Marsilio , Henrico Sc. Tertia est . non substantiam , sed An. geli intellectum gerere munus speciei ad eognitionem sui, & cuiuscumque alterius obiecti. Ita Ua2queZ putans , non posse essicaci ratione probari, quod in intellectu Angeli dentur speetes. In hane
opinionem trahitur Caietanus, quam vis ad communem Thom istarum senistentiam trahi possit . VaZqueZio eκ parte adhaeret Alarcon . Sed non est, cur in his explorandis tempus tera
Reislo tur de Speeie, qua e gno frit Angelus Substantiam
Angelus cognoscit substantiam suam, ipsa Angeli substantia lotum tenet speciei, & obiecti determinantis intellectum ad eopnoscendum seipsam , At accidentia , seu proprietates sibi conis
naturales, non autem supernaturalia acincidentia. Probatur prima pars. Substantia Angeli habet omnia requisita ad hoe, ut possit immediate , ic per se ipsam determinare intellectum Ania geli ad sui eognitionem ; ergo dce. Coninsequ. patet. Nam, ut diximus in Tν I. de Uisione Dei, speetes ab obiecto in potentiam immissa , tune solum requiis ritur , quando objectum non potest per seipsum determinare potentiam ad sui
cognitionem. Ant. vero prob. Ut ali
quod obiectum possit immediate , de per seipsum determinare potentiam ad sui cognitionem, requiritur, ut sit immeridiate , 8c per seipsum intelligibile , Npotentiς cognostili vae intim E conjuniscium t sed substantia Angeli est per se ipsam , Se immediath intelligibilis, quia est prorsus immaterialis, de illi intiis
me coniuncta et est enim immediata rari dix intellectus, eique intime praesens, imo magis, quam species accidentalis ei superaddita; ergo Str.
virtute praeditus, de habens obiectum intelligibiliter sibi uni ium , est causa totalis suffieiens ad intellectionem et sed intellectus angelicus respectu eongnitio. nis sui habet sufficientem virtutem ἰ habet insuper essentiam suam eiusdem gradus spiritualitatis cum ipso, de ideo
actu proxime inteIligibilem, de sibi
184쪽
summὸ unita me nee enim potest ess major unio. & approximatio cuiusvis speciei eum intellectu , quam sit unio essentiae eum proprio intellectu . Si erisgo species ini pressa ab objecto distin. eia eontinens obiectum solum secunis eum esse intentionale , & diminutum. sume it eum intellectu ad producendam cognitionem ; multo magis obieetii ipsum, si per seipsum fit potentiae pr sortionatum , quia e iusdem immateriaitatis, & illi intime eoniunctum.' VII. Secundo prob. Ideo substantia Angeli non possiet Ioeo speeiei ad sui
cognitionem eoncurrere, quia est sorma per se existens, de intellectum non inserinans, aut ei inhaerens: sed hoe non impedit &e. ergo &e. Min. prob. Tum ex superius notatis, ubi diximus, inhaerentiam per accidens se habere sad rationem formae intelligibilis. Qua
Nihil autem defνt ad Me, quia firma fit principium actionis quod ipsa μν-ma sit aliquando inbarens, Er quod fit per is subsistens. Non enim minus eaureaisfaceret, se esset per se sub ena ,
qtiam eatifacit inhareno. Unde essentia
divina, quae est maxim per se subsistens , fle forma intelligibilis, est ratio cognoscendi se ipsam , tum intelleis elui Divino , tum intellectui Beati; erisgo &e. Rursus ex eodem D. Thoma ei talo r ideo substanria Angeli non ponset gerere munus speciei ad sui eogni. tionem . qnia utpote per se subsistens non posset movere iotellectum angeliis eum , reducendo Ipsum de potentia adactum et sed hoe non requiritur, cunia intellectus Angeli semperiit in actu suae cognitionis , Si non quandoque in actu, uandoque in potentia s ergo S e. Unis e coneludit Sanctus Dodior: Si autem semper eam actu babeat fidest cogniti nem , & speciem i nibi minus per eam
cognoscere potest absque aliqua mutatio ne, vel reeeptione pracedente. Ex quo patet, qυδἐ moveri ab objecto non es derstione cognoste uti s , in quantism eae Ornoscens, Ied inquantum est potentia
sua m substantiam, tanquam per spe.
eiem, cognostae Angelus sua aee identia propria te nativa, supponit in Aningelo alia esse accidentia propria et sibi proportionata, alia supernaturalia . De prioribus tantum loquitur haee secunda pars. Et paob. 1 priori. Nam substantia Angeli uni mr ejus intellectui
secundum totalem , et adaequatam reis praesentationem; unitur enim ad eoRnl
tonem comprehensivam sui: sed substantia Angeli repraesentat omnia sua nativa accidentia , intellemim , voluntatem , operationem , est enim omnium adaequata radix ea perfecte eontinens ἔergo hae e omnia intellectui angelico reis
turalia , hae e pes suam substantiam Anis gelum non cognoscere , eadem ratione probatur. Nam haec in substantia Αngeli non continentur ἰ ergo per eam. repraesentari non possunt: imbnee per species naturales Angelo infusas , sed per speetes altioris ordinis, et peristas cognoscit omnia mysteria gratiae . sicut enim ad haec eognostenda indiguit anima Christi scientia per se infusa, nee satis suit scientia naturalis , & acquisita: ita nee in Angelo satis erunt, sive propria substantia , sive spe incies naturales, sed requirentur speetes elevatiores. Et ideo Divus Thomas, hoc
articulo citato, exponens verba Dionysi, e. 6. AngeI ea Hierarchia, secundum antiquam translationem dicentis: Anis geli ignorant proprias virtutes t respondet ad r. Angeli non perfectὸ regnoscunt suam virtutem , Deundum quia procedit ab ordine divina sapientia . qua est an ingesis in eamprehensibilis . od repetit . 8. de Verit. a. 6. ad 1.
d sit ei deservire, ut speetes, obin stat primo. Quod se habet ut sorma intelligibilis, comparari debet
per modum actus ad potentiam i sed substantia Angeli non comparatur ad intellectum Angeli per modum actus,
185쪽
r o De quid. medis , o modo angel. eomnin
sed per modum subiecti , quod sapit
Porius rationem potentiae: antellectus autem e contra ad substantiam sua . comparatur ut forma di actus, ne in .
Pe ut virtus eius ad intelligendum i e ge &c. R oondetur, dist. mai. per modum ctus in esse naturali, nego mai. in eia se intelligibili, eonta mai. & dist. eodem modo minor ι , nego consequ. Rein
sponsio est D. Tho m. d. 3. de Verit. a. o. ad x. dicentis : Essentia angeιi qua
μή potentiam in 1πιelluendo; quia ad tum co D paratur ut obiectum, & ior. ma specificans cognitonem . Eadem ra i , ne inquit , ibi ad 6. Nihiι probibet , aliquid esse , n altoro, ω νιlud in eo di. ν ωε modis, Miat torum in partibus . eis E eo oneris . Ea smiti Ier . . . . Gentia fueti ea in inteIlectia ejus , IDMν νntelligibile in infeltigente ; intellectus au stem in essentia, sicut potentia in 'b-santra i nimirum essentia Angeli est in
i mellectu eius tanquam forma ipsum perficiens ad intelligendii in I intellectus ero est inessentia , ut a qua in essen. do dependet. XI. Oostat secundo. Intellectus An geli non est actus purus, sed habens pom
tentiam admixtam in Ordine intelligen
di . ergo non reducitur ad actum per seipsum , seu per suam essem iam , alia Sidem esset in potentia, & in actu.
'estor, p. it. docet, quod ex quo essentia divina sit suum esse, & sua veis ratas, alia vero intelligi hilia subsistentia sint habentia esse, di veritate a sde non suum esse , & sua veritas ι Men.
ia divina 'potest eo arari ad inteII ctiam ereatiam xt Decies intelliti bilir, sua inteιι Ii , quod non eontingat doessentia alleuius vitemur substantia sepa-ννta ; ergo essentia Angeli habere nequit rationem formae Interligibilis re
habens potentiam ad actum essentiale in , nego ant. ad actum accidentalem, eon.
poteotia. Nec tamen sequiιur, quos quon- ἐntelleatis est im potantia , per aliud agens reduea uν in actum semper , D. selym , quando ea in poeentia essenti i, fiat aliquis antequam addiscat a
Quando aurem ea in patentia aecidenis
actum per νοIuntatem , qua movetur ad actu eonsiderandum . Cum ergo in te
lectus Angeli sit in actu essentiali ad intelligendum se ipse in per suam es
sentiam , ad hoc ut seipsum actu intelligat, susscit, ut velit 4XlU. Ad eonfirm. dist. eon seq. resis pectu intellectus alien . eo. cons. respectu intellectus proprii, nego consequenta am. Mens ergo D. Thomae , tria
eo loco est, quod sola essentia Divi na, quia est suum esse, & sua veritas , uniri potest ut sorina , qua quicumque
intellectus ereatus intelligat r non autem essentia alicuius sit bstantiae separa istae. Ex quo infertur quidem, silbflantiam unius Angeli non posse uniri ut formam intelligibilem intellectul alterius Angeli. non vero intellectui proprio , cui intime adest .
XV. Ubi at tertio. Anima humana est intellelui hominis maxim h praeis sens: de tamen non intelligit seipsam
per seipsam , sed per speciem . ergos militer substantia Angeli.
Respondeo , negando , mal. absolute. Anima enim humaua , dum est eor pora coniuncta , non potess suo intellectui per suam substantiam fieri immediat Epνaesens intelligibiliter. Cum enim in istellectus coniunctus non intelligat, ni-6 per speetes erutas ex phantasmati bus , non potest animam nisi per illas intelligere et at cum anima ab hit a Grit a corpore , se ipsa in per seipsania intelliget . Ex quo fit, qudd eum Anageli substantia fit a corpore prorsus ab soluta , fiat immediath praesens angeliis eo intellectui, ut eam per eam intela ligat, non per speciem.
186쪽
X v I. Obstat ouarto. Nulla substa
tia ereata potest immediate innuero in actionem et unde superius dieebamus , Potentiam proxime intelleelivam A geli esse ab ejus substantia distinctam rsed species immed .ate concurrit ad imtellectione ui ergo substantia creata neinquit gerere vices speciei . Respondeo maiorem elle veram de concursu , seu influxu per modum potentiae , & virtutis potentiae . non Veis yo de concursu , & influxu per modum objecti, qualis est concursus, εe insuis xus speciei t hie enim utpote sequens conditionem Ooiecti, non subordinatur, nec est pio pter operationem , sed sibi operationem subordinat ,& specificat; nec operatio est aelio speciei, sed po
XVII. uine exurgit xlia responsio, qua negari potest maior . Cum enim species, seu oblectum non concurrat ad intellectionem , nisi mediante pote tia intellectiva , ad eam non immedia. th, sed medix th solum eo urrit; de propterea in iubstantia Angeli pro cost praesenti distingui possunt duo resope Iub. Unus ad potentiam ; & hie est immediatus in gene re tauta , quasi sommalis , se ipsam immediat E ii mendo , eamque ad cognitionem sui saeeundando. Alter ad actionem , esticienter eam
producendo; cumque ad hane non in suat, nisi mediante potentia, hane respieit solum mediat h. XVIII. Dices. Esto substantia divi. ni verbi uniri possit humanae natura ad subsistendum , non tamen ad ope arandum , nee proximh , nec radicali inter; ergo nee substantia angelica uni.
ri potest intellectui angelico , ut principium intelligendi sive proximum , sive radicate. Nego consequentiam , quae apertia inflatur. Nam substantia Angeli, cum sit eius natura , esset radicate principium omnium operationum , quae ab Angelo fiunt, etiamsi illi non uni re tur ut species . Disparitas ergo est tquia subsistentia Divini Uerbi non unitur humanitati, nec per modum naturae , ut faciat operationes divinas,
Rec per modum speciei, ut videat De um; sed ut se in esse personali Deus
unde nullum ditit respectum ad operationes humanitatis. At substanti Angeli ex una parte est ipsius Angeis It natura, ex alia est illi species se iis psam exibens, ut ab Angelo cognoscatur: quare ex utraque parte respucit Angeli operationes. Sicut enim divina essentia unita intellectui beato toncurrit ad visionem Dei, si e substanotia Angeli ad visionem sui . . I v.
XIX. Uae res phim b. An Angelus
cognitione abstractiva eo gnoscens se ipsum , utatur laeete a sua substantia distincta p seo. this a stirmat, intelligens per tognitionem abstractivam eam , qua cognosceret essentiam suam, non cognoscendo existentiam , au suas proprietates , quae verius parii sua vocatur Dico tamen t Angelum ita seipsum cognoscentem , adhue uti sua substantia ut specie , non seeundum ad aqua in tam reprς seruationem , sed inadaequa istam tantum . Cum enim etiam in hac
suppositione substantia Angelo esset intim h praesens, S actu intelligibilis, fieam solam cognosceret , At non suam existentiam, & proprietates; adhuc ea ut specie uteretur se eundum eius inaiadaequatam repraesentationem , non adae quatam. Sicut in sententia Scoti, si Beatus videret divinam essentiam . Aenon attributa, & relationes: adhue eam videret per ipsam , ut per speciem, ea utens tamen nrin secundum adaequatam repraesentationem , sed inaindaequatam.
XX. Nee valet diterer quδd s A gelus superior potest cognoscere ins seriorem per ipsius speetem a sua subostantia distinctam; multo magis id poterit Angelus inserior suam substantiam
Nam respondeo , disparem esse rationem . Etenim substantia Angeli inse. rioris non est per se ipsam intim Eprrisens, & unita tutellectui Angeli sup Y 1 rio
187쪽
1 a suas. m. De quid. medio, re modo an I. cognit.
ioris; unde non solum potest, sed deis het ei uniri per speciem suit at ipsi Angelo inferiori sua substantia est semis Per in itine praesens , & intelligibiliter
unita; unde se ipsam semper ei reprς ω lentat, ae , inutiliter ιaltem & sit peris flue, alia specie uteretur. Addo: hane paritate tem nimis probare. Probate.
nim, quod sicut Angelus superior non Potest per substantiam Angeli in krioris
apsum Angelum inlariorem cognosce
re, sed necessario debet uti specie ab ea distinctar ita Angelus inserior non pollat se ipsum per suam labitantiam eo-gnoscere, culus Oppositum Scotus ad mitistit .
XXI. Dixi in suppositione, quod
Angelus cognoscat suam essentiam, &non stam existentiam , aut propriet res , ut Scoto indulgens sim . Caeterum existimo , huiusmodi cognationem praeis eisivam, seii abstractivam sui in Angeis Io non dari. Cum enim semper habeat
substantiam suam sibi praesentem , ac seispiam , uti est in se repraesentantem ἔeenseo omnem cognitionem, quam
Angelus habet de seipso . esse qti id diistativam, intuitivam sui sicuti est, Scnon abstractivam , seu praecisivam . XXII. Ex dictis colligo pruno. U. num Angelum per suam substantiam
non posse cognoscere alios propria cognitone . Subliantia enim unius Rngeis
si non potest esse persecta similitudo
alterius; nec sormalis, quia non conistinet formaliter eadem praedicata saltem specifica , & propria alterius An geli a nec virtualis , seu eminentialis .
italiter e menta a Divina eontinet pra inicata creaturarum ι cum unus Angeis
Ius non si eausa eorum , quae in alio Aangelo sunt: sed species serviens coisgnitioni propriae, & non confusae , de bet continere , vel formal ι ter, vel emiis nentialiter pr dicata obiecti, quod reis praesentat; ergo &c. Hi ne D. Th. m.
XXIII. Colligo seeundo. Unum Anis
gelum non posse cognoscere alium peressentiam ipsius Angeli cogniti. Esse nis 3a enim unius Angeli non potest i ratione speciei immediath uni i antelis lectui alieno; hoe enim soli Diuinae es
sentiae eonvenire superius tetigimus, ex D. Thoma, 3. Comιν g. c. 11.
XXIV. Quae res secundo. An Angeis luseognoscat Deum, per suam essentiam, tanquam per speciem Respondeo assirmati vh , cum D. Tho.
eui per sua naturaIiar & quod tertiae cognitioni assimilatur cognitio, quia
nos cognoscimus Deum in via, per similitudinem eius in creaturis resultanistem ; Unde cr cicimur Detim videre ruiseeuto, subdit et Cunilao autem, qua Angelus per Da nasu Ira cogno ἐν Deis iam . media ess inter has duas, or fiam latων illi eunitioni , qua ordetur respeν Deciem ab ea areep - . Quia enim imago Dei ea in ipsa natura Angela imis pressa , per Iuam Urens tam Angelus D Mm eoenoscit , inquantum es similii do Dei. Quibus docet etiam rationem
pro hoc asserto . Si enim essentia Anis geli est forma, & speetes respectu co gnitionis sui, debet etiam esse respectu cognitionis eorum , quorum est siis militudo ἡ cum ergo essentia Angeli sit similitudo Dei, debet faecundare intelis lectum ad cognitionem Del , eo propor. lisuali modo , quo divina essentia est
188쪽
ratio eo noscendi non solum seipsam ,
sed etiam creaturas et cum hac tameI
diversitate, qu6d ubi essentia divinia seipsam repraesentat primo & per se,
creaturas autem secundarior essenti
Angeli repraesentat primo , S per sese ipsam , seeundario autem Deum ; quia se habet ut speeulum , in quo simili tuis do Dei eκ ipso Deo resultat. Quare a D. I hm. ibi concludit, quod Matir ista
XXV. His tamen verbis indieare videtur L Thom. essentiam Angeli esse non tantum speciem . seu inedium uva ad cognoscendum Deum, sed etiam. & magis medium Quod , seu in Quo ;sicut speeulum est medium , in Quo simit ludo hominis resultat ,&cognosci.
tur. Unde sicut in essentia divina, ut in medio quod, & ut in causa cogno scuntur a priora creaturae z Ita, Proin
portione servata, in essentia Angeli, ut in speeulo , in quo similitudo Dei resultat. tanquam medio in qua cogni isto cognostitur a posteriori ipse Deus. XXVI. Neque officit, quod magis distet essentia Angeli a Deo. quam es sentia unius Angeli ab essentia alterius; ideoque si essentia unius Angei nor potest esse medium ad cognoscendui alium Angelum, minus poterit ess ad eognoscendum Deum . Nam dieam ἐν essentiam Angeli magis quidem distare a Deo , quam ab alio Angelo, distantia entitatis , non tamen distantia medii, & ordinis. Nam es.sentia Angeli, utpote effectus, & similitudo parti ei pata Dei . dicit ordinem ad ipsum , sevi effectus ad causam , & sicut similitudo impressa tria speeulo ad suum exemplar t essentia vero unius Angeli hune ordinem non dieit ad essentiam alterius, ut de se
XXVII. Ex quibus insertur, e gni.
ionem naturalem , quam cuilibet Anis
gelus per suam essentiam habet de Deo, esse in quolibet diversam specie , scutin quolibet essentia , quae est obiectum primarium & medium, diversa specie
est. In quo distere beatitudo naturalis Angeli a supernaturali. Haec enim cum habeat in omnibus idem objectum primarium , & idern sorinale medium,eiusdem speciei est in omnibus; at ii Iaob rationem oppositam, diversae speeiei est in singulis. XXVIII. Quae res tertiδ. An habitus supernaturales, qui sunt in in te lectu , nempe fides, & lumen gloriae . eum per inhaerentiam sint intime conis
iuncti eum intellectu Angeli, & alias sint per se intelligibiles, de actu im-
materiales, possint eis deservire Ioco speeiei Respondeo negative. Nam eum Anis gelus non cognoscat proprietates per speetes proprias, sed per speeiem nain turae , cuius sunt proprietates s & fides, lumen gloriae, aliique habitus supernaturales sint proprietates gratiae s suae in hoc ordine se habet ut natura ἔequia ur, quod praefatos habitus cogno scat per speciem . qua cognoscit gravitiam. Ad cognoscendam autem νra. iam indiget Angelus specie distincta sneque ipsa essentia gratiae potest uniri , ut species intellectui Angelico ad cognoscendum seipsam. Nam Angeis ius cognoscit gratiam, non solum prout eam habet in se, sed pro ut est communis, Sexistit in alιis: pergra. iam autem , quam unus Angelus habet in se , non potest gratiam cognoscere , quae est in alias. Tum quia distincta est tum quia in aliis potest esse magis. vel minus persecta , qua ita ea , quam ha het inser neque eam potest cognosce. re per gratiam , quae est in altis, si qui dem sibi non est unita , quod requir tur ad rationem speciei s ergo specie supperaddita indiget ad cognoscendam gallam , & alia dona .
XXIX. Quae res quarto . An substantia Angeli, sicut servit Ioeo speciei
impressae ad cognitionem sui s ita e tiam gerat vices speciei expresiae, seu verbi rRespondeo negative. Nam lichi e sissent in Angeli propter suam immateriais litatem sit secundum se actu intelligi. bilis, atque , ut sic. praesens intellectui . non tamen est secundum te actu inrel. leelas
189쪽
Iem , neque hIe ratione ei intim h praeiacens: hoc enim solius et sentiae, quae sieactus purus, proprium est . oportet ergo , ut in ratione actualiter intelleis Elae fiat ei praesens per sui imaginem intra intellectum productam et ut enim
docet D. Thom. x. P. qil. I. arta zoΩuieumque inιelligit, eκ hoc ipso , quod fintelligit, procedit aliquid intra ipsum, quod in eonιeptio rei intellecta , ex vi,nteuectava proveniens, ex eius no sitra procedens. Porro hoc in Angeliseontingere docuit 4. Contere. eap. 11.
Ubi gradus vitae intellectivae distinguens, humanae, & angelicae, ait, quod licet Intellectus humanus 'ipsum eunUrere possit, tamen primum sua eognotioni .nitiam ab eviri ere tum it , nempe , ex phantasmatibus: angelieus vero mistellectus Ad fui cognitionem Mon proceis diι ex aliquo exteriori t sed peν fe e gnoscit seipsum , nondum tamen ad tilis almam perfectionem vita ipsorum per Is. ait et quia licet intentio intellecta fit o omnino ἰntrinseca , non ι amen ipsa kntentio intellecta es eo νiam substantis , uia non est idem in eis intelligeνε , 1 esse . Quid autem intendat nomine intentionis intellectae, exponit subdens: Dies autem intentἰonem intellectam id , quod intellectus in seipso eoneipit de re intellecta. Qua quidem ia nobis, neque est ipsa res, qua inteIligitur I ne Me en ua subnantia intellectus a sed est quaisdam simiaitudo eoneepta ab In tetiectu de
re intellecta , quam voces exteνiks nn seant a tinda Θ ipsa intenιἰo verbum interἰua uominatur . Et concludit, quod
in solo Deo verbum sit ejus subitan. tias DUBIUM II LAn ad eognostendum alia a se indigeat
Angelus Speciebus; an vero ea per suam Substantiam . cognoscati . I. Referuntur Opinianes . I. Ngelum per sitam silbflantiam n omnia intelligere senserunt in. AE ter eae tems Durandus, is 2. Dist. 3. u. 6. nu. r . sire. Gabriel . Ocham &e. quibus adhaesit Varqueet hae Disp. 2o . cap. t. alia tamen motus ra. tione. Durandus enim id sensit ι quia existimavit, nullam speciem posse speaeifice identificari eum substantia Anyeinli . quam identitatem putat ad per se ctam repraesentationem requiri. Gaihriel vero, quia putat , ad coRnit lonem sustitere obiectum ad extra propositum .ia potentiam . Sed quia saepe contingit intelligi obiectum , quod non es praesens, ut in eo gnitione abstractiva rideo addidit & cum eo ocham , & aliiὸ illam abstractivam cognitionem fieri , non a speeie, quae sit smilitudo obiecti , sed vel ab habitu . vel x
determinatione aliqua ex notitia intulistiva in intellectu relicta . UatqueZ ve ro . quia censuit, 'und ratio D. Thoismae infirma sit t verius tamen dixisset. uod ejus vim non intellexit, ut osten.
Averroes autem, reserente D. Tho. Q. g. de Ueri t. a. 7. dicit: Qubd in substantiis separatia a materia non diuefert forma, qua est in intellectu , a forma, ua est extra inteIIectum. Quod enim apud no3 forma domae si qua es in meuinte aνι Geta, sis aIιuή a forma domu , qua est eκιra , proredas ex hoe , quod D
ma exterior est is materia 4 forma auis
in D subf tit. Sed ius non obstanti.
190쪽
II. Ico. Angelus intelligit alia aD se per species superaddita S, non
vero per suam substintiam. Speciem aliquam requiri ad cognoscendum, Du- ιo praeed. s. I. adnotavimus. Neque
enim hoc a nobis est hae probandum , sed ex libris de anima supponendum.
Cum enim, Augustino telie, t. o. de Trinita e , e p. - . notaria, ad distere nistiam amoris, se habeat ad modum cuius iam conceptionis, ει partus ἔ ab
aetroque enim notitia paritur, a cognom
Dente . ω eum to , oportet, ut , sicut ad partum seu conceptionem natur ..tem , duo. scilicet mas, de toe mina , conIunaeuntur; ita oc ad conceptum, di partum intentionalem duo, nimiis rum, cognitum, dc cognoscens contu gantur, cognituri que tritat se intra poωtentiam , eam ad stu cognitionem laiscundando. vel erg coniungitur potenta R per se prum . vel per siti simi. litudinem ; fit sic seinper requiritur, vel species, vel cognitum ipsum faciens per se , quod faceret per speciem sui .
unus Angelus non possit cognoscere arilium , nec per subliantiam Angeli coisgnoscentis, nee per subnantiam Angeista cogniti. Non per sub Ilant,am cogno. scentis: Mun enim haec pol et sunsian. Nam alterius Angeli perfecie . ac distineth repraesentare , sive ratione litu litudinis, Ec convenientiae cum ipsa ἔquia estb similii sit in gradu generio eo, diis mitis tamen est illi in gradu
specifico, & individuali et unde sicut substantia equa non potest repra senta re perfecte subflantiam leonis, & substantia unius hominis substantiam alia terius , sed solum impersecte, co mu- sh, & sub ratione communi an malis , ti hominis r ita subitantia unius An geli solum polIet repraesentare subnanistram alterius sub ratione communi spiritus . Nec etiam poteli substantiam
alterius repraesentare ratione continen.
- . to modo, quo euenia a divina reis
Pr sentat e reaturas; quia substanti unius Angeli non est eausa subitantiae alterius. Unde D. Th. Qu. 8. de Ue.
IV. Confirmatur. Duo sum gene. ra entium . Alia , quae primo. & per se sunt instituta ut sint; alia instit
ta, ut repraesentent, qualia sunt ima-
ganes, Sc species. Esto autem haec po. steriora perfecte alia repraesentent, si sint formalis, de persecta smilitudo illorum , quia in illis ratio repraesenta . di ei sin ilitudo ; entia tamen prioris
generis alia repraesentare non pollunt . nisi ea eminenter contineant Per m dum causae: sed estentia Angelι non aeti per se instri uta. ut alium Ange Ium repria sentet, sed ut sit; aliunde a vero non est eausa alterius Angeli, eum hie a solo Deo fiat per creat, omnem ἔ ergo quantuin cumque unIta , yenetrata , & comprehensa , non pote. rit alium Angelum diatincte repraesea.
V. Nee etiam unus Angelus pote. rit alium cognoscere per substantiam Angeli cogniti unitam cognoscenti pra modum speciei. Primo . Quia nulla sub 1 an tia creata potest uniri per modum formae intelligibilis intellectui alieno , ut docet in Tho. 3. Contrag. c. I r. si eut nec ulla subsistentia creata naturae alienae: hoe enim solius essentiae , subsistentiae Divinae pravi legium incommunicabile est . Tum, ut docet D. Tho. laudata u. s. c. νDiι. a. 7. Nam Angelus eogn scens, vel asset superior, vel inferior qSi superior et dium per essentiam Ange Ii inferioris Angelum inferiorem cO.gnosceret , ram essentia Angeli inseri ris esset sarma, & persectio intellestas Angeli superioris , Ee priande ea nobilior. Si vero Angelus tognos en αἱ ta Inseris I , sporat Iti, quod ei a D