장음표시 사용
201쪽
r 86 Quaest. IV De quid. medio, o modo AGH. cognit.
Se species Angelorum ἔ quod illae seislo Deo creari possunt , & a nullo agen in te creato produci; istae verb ab Ange. O cognoscente, & cognito produei pose sunt: & eum Deus agere soleat per causas creatas; quod ii Iae agere possiant, ne earum virtus sit frustra , fit, quod Deus sinit , obiecta immaterialia immittere speciem sui in intellectum A geli. Nego enim , Angelum posse produiseere speciem sui in intellectum alteriaus Angeli, quod Scotus probare de eis
rat , non supponere. Eadem enim ratione , qua, Dubio praeeedente ostendi. Inus, i. a. n. 3. & tequentibus , unum
Angelum non posse per suam substantiam intellectui alterius uniri, alias in ipsum i haberetur quod solius Dei qui intellectum ereavit is proprium est nec potest speciem sui in alienum intelleis
XXXII. iod si dixeris, hune ilis lapsi im non requiri ad rationem spe inelei sed satis esse, Fbd obiectum fiat
praesens potentiae per intimam , & immedia tam sui rationem , etiamsi haec fiat sola obiecti externa appositione,& praesentia , quae non est ad modum contactus pysiei XXXIII. Contra est. Nam ad movendum intellectum per sui speciem adeognitionem , non suffeit quaecum qu in distantia, propinquitas, seu praesentis localis ; quo pacto unus Angelus
coniungitur alteri ad ea usandum tactis tum, 1 ungendo cum illo virtutem suam,
quin aliquid causet in illo: sed requiis
Titur , ut praeter localem motum , quo
illi appropinquat, virtutem habeat ad immutandum intellectum illius; qui speetes illa debet educi, vel a substanistia , vel intellectu Augeli, in quo sub3ectari debetr forma autem , seu species de novo educi. & reeipi nequit absque immutatione subiecti , ex quo edueitur,& in qno reeipitur . Porro cum hanc vim causativam impressivam , & immutativam non habeat unus Angelus in i tellectum alterius ; quia sicut solius Dei, qui est eausa eius, est immutare per modum agentia voluntatem , ita & in istellectum. Inde est, qudd unus Angelu speciem sui in intellectum alterius imis primere non potest, qui solum immutari potest,uel ab aliquo sui , sicut intelleis eius agens immutat nostrum intellectum,& intellectus voluntatem ; vel a suo proprio generante , & factore, qui est
XXXIV. Quod a pusteriori confirmatur. Si enim unus Angelus intrare potest intellectum alterius per spe elemiui, eumquς immutare , ac determina re , ad sui eognitionem; cur non PO terit litellectus unius Angeli intrare i tellectum alterius , & voluntatem , &operando in illis cognoscere secreta eordis ejus p Certh non est rario , cur habeat vim immutandi intus ipsum intellectum, & non habeat facultatem cognoscendi illud, quod immutat, &in qnod agit, videndo quid operetur Cum ergo hoe neget Seotus, neget quoque primum, necesse erit. XXXV. Quiri potest i an saltem supernaturaliter, & de absoluta Dei potentia fieri possit , ut Angelus per species a rebus acceptas intelligat Respondeo , me nullam in hoe videis re implieantiam , nee ex Doctrina D. Thomae hactenus allata, quidquam erui,
quod eam convincat, vel insinuet s cum tota sua detur in exigentia connaturali naturae Ange Ii. Quamvis enim in Α gelo non detur agens spirituali Eans, de proportionans spe etes a rebus materia inlibus productas s vel producens in Angelo vim aliquam similem intellectui agenti; vel immediath aeti vh eas ita spiritualigando, ut possint angeli eo in intellectui uniri , eique obiectum reprae
sente re , eiusque notitiam parere : nulis iam tamen video repugnantiam in hoc,
quod objecta spiritualia , & materia lia quoque , Deo sic volente, & suprana turam operante, possint speciem sui immittere in intellectum angeli cum . Spiritualia quidem , non illabendo , sed divinitius per modum causae principalis producendo speciem sui spiritualem,
quae supernaturaliter.omnem edium pertranseat et materialia autem speciem
spiritualem producendo instrumenta in
202쪽
ter, eo modo , quo Sacramenta producunt gratiam in Anima. Quomodo is eumque enim illa: species producere tur in intellectu Angeli, & essent soris males similitudines objectorum a quibus producerentur; per eas sic acquisitas intellectus Angeli sormaretur ad ea intelligenda . . v.
XXXVI. Ontra assertiones statu- tas L a. obiiciunt Scotistae, & alii. Primor ab auctoritate Nam ad Ephes. 3. v. IO. ubi Paulus diis eii , quod dispensatio Saeramenti Iruearnationis 1 seculis absconditi facta e stro innotescat Prineipatibus , car Potesta. tibus in eoelenibus per Feclesiam multi fermir Sapientia Dei: super quae D. Hieronymus arguit, qudd Si Prine a-ribtis , cr Potestatibus in eoelir . . . uno ta fuit multiplex Sapientia Dei , quanti ne eis revelata est per Ecelesiam , quanis
ιδ magis Paιriarebir , ω Prophetis iagnota fuit ' cte. ergo Angeli ab Apostolis, & Ecclesia didicerunt mysterium Incarnationis , saltem quoad aliquas circumstantias, sicut & veteres Patriaris chae; ergo scientiam , ae subinde spe etes de illo, non secus ac Patriarchae
Rursus ἔ D. August. lib. xx. de Trian l. e. r. alta quod Dum aliquid temporaliter, ac transitoriὸ geritur, simuι inde aseiuntur sensus , veι earnales an iis malatim , ρω hominum , vel etiam e 1σιι AngeIorum a Item et lib. a. de Genes ad Ilatis e. 17. Daemones asserit diuturna experientia
aliqua discere, vel 1 bonis Angelis eis
doceri. XXXVII. Respondetur ad textum Pauli eum D. Tho. Q. g. de Ueri t. a. p. ad a. quod Unerium In earnationis priamo in scitum ab angelis , quam ab M-minibus , unde oe homines de ius per Angeias funι edocti , ut dieει Dion uae. 4. Ca Iesia Hierarchia . Ipsi enim Inis ruaιionis mclerium mundo abscondi.
i citato loco Ad id , quod additur ex Hieronymo ,
subdit S. T homas et Qtiamvis Hieron mu contrarium diceνe videaιών. Sed tameia verba eius non fiant hoe modo inteIIuenis
da , quod Angeli ab bomnibur fetentiam aequirant i sed gaia ApostoIis praci δε ibus , res jam eo istas , qua fuerans prius per Prophetas pradicta , Angeli plenius evnoverunt , fui plentur Diunt prasentia, quam futura. Ita D. Tho. Plenius autem cognoseunt Angeli praesentia , non per novarum specierum ac qui sationem , sed per clariorem speciei an initio in suis repraesentationem ἔdum quae antea sciebant, sed non intuebantur , posita praesentia tanquam eo ditione, incipiunt intuitive cognosce
XXXVIII. Ad primum August. te instimonium dico , eum velle , eκ novi. tate rerum, quae temporaliter fiant, mentes angelicas assici, non novas species acquirendo, sed novas intellectiois nes; cognoscendo scilicet, ut praesenates, quas antea ut praesentes non to gnoscebant, vel etiam de eis nullam habebant cognitionem. Hanc porr6 eia se mentem D. August. laudato loco, peris spicuum est. Ibi enim intendit statuere differentiam inter cognitionem Dei, cui omnia sunt ab aeterno cognita, Sccreaturarum , quibus aliquid de novo ex rerum praesentia advenit ; unde prae miserate Nam Deus non ad tempus via det, nee aliquid novi fit in ejus visione , atque scientia , eum aliquid temporiliter , ae transitoriὸ geritur . XXXIX. Ad secundum testim. ex eodem , respondeo cum D. Tho. r. P. . 89. a. T. ad x. Augustinum ibi loqui ex eorum sententia, qui Angelos ,& Daemones putarunt esse corporeos ἔquamquam eorum sententiam magis reis citet, quam afferendo teneat, ut supe
203쪽
r 88 si bes. IV. De quid. medio, o modo anges. cognit.
rius ostendimus. In hae autem opinio ne se loqui ostendit ei lato loco, dum
rationem a gignans , quare Daemones occultiora quaedam dignoscant, ait ἔPartim, quia subtiliori r fensus aeum ne, parram, quia corporibus subtiliori.
D: ci etiam potest eum eodem S. Tho.
gnoscimur ideoque 1 pecies accipiendo Angeli autem singularia cognoscunt, sed non per sensum tabstrahena O , & accipiendo species I sed nova obseela cognoicendo in actu secundo, quae ante In aesu primo solum cognolcebant. XL. Objiciunt secundo contra idem.
Si ponatur, Angelum habuisse ab initio insulas species omnium rerum , se.
queretur , eum ab initio cognovisse omiania , quae quocumque tempore even. tura erant , & consequenter etiam lutura , & cogitationes cordium ἰ cum ad cogito scendisin nil aliud requiratur, quam vis cognost va , M species obiecti: sed hoc esse salsum ottendenius;
ergo &c. Confirmatur. Species innatae aequa. iter se habent ad praesentia , & tuti ra: sed scientia Angelorum non Aqua liter se habet ad utraque , cum sciant piae sentia , ignorent a Ctem futura . erisgo Angelorum seientia non est per spe.
XLI. Resp. ne g. sequelam . Nam praeter speciem , ad actitatem cognitionem requiritur, quod repraesentatum per illam in rerum natura sit. Licet autem Angeli habeant species, quae aptae sunt repraesentare Omnia , quae sutura sunt . nihil tamen suturorum conis ingentium eit in rerum natura, quod speciebus illis aisimilatur . Unde D. 1ho. 1. P. q. ους. a T. ad 3. assignans discrimen inter distantia secundum i eum , & secundum tempDI : Furti νa tinia quit qua dissant se eundum tempus non fiant entia in actae. Unde an Ie non sunt cognοθι biιia et quia fleti1 demit alia
quid ab entitate, ita ἀνfit a cognosci
bilitate. Sed ea , qua sunt distantia fe-
eundum Deum, funι entra in actu, ω secundum se eognoscibilia . XLII. Ad confirm. respondet D. Th. Q. S. de Ueri t. a. s. aa 3. ΩMod AN
Lλιιod quidem contingit dupIteMer . Uno modo , per motum suum . alto modo Permosum aIterrus ad formiam , quam ipse sam Babet . Et Amiliter alι suis ine0ιι de novo cognoscere. Uno modo ex Me . quod cognosscens de novo Merpιt formam cogntisti, seuι in nobis acer dit. Alro moao prehoc , quod cognitum de Movo pervenis asformam , sua es in sot fronte . Et Hemoua Ange a cun cunι prasentia, qua
Dica tuerunt sutuνa . ut puta , si aliquid
ea ipsum. Haec value notanda docet D. ilio. Dum ergo Angelos de novo tognoscie aliquod praesens, quDd dum erat futurum non e agnoscebat ἡ hoc non iit ser ino tum AnReli ad cognitum , ted per motum , bc ac ventum cogniti ad apium .
XLIII. Ex quibus solvitur alia in flantia heri solita , quod scilicet species Angelorum , si essent innatae , d berent , vel quotidie mutari novarum rerum adventu s vel Angelus semper deciperetur in singularium cogniti
Etenim mutarentur quidem species angelicae, si novarum rerum aduentus asterret novam assimilationem speciei angelieae ad eas a non vero si solui L. asserat novam assi initationem rei novia ter advenientis ad sormam: quod magis explicat S. Doctis ibF in responsi
204쪽
tere dupliearer . Uno modo per hoc , quodHiquid de navo asimilatur illas formis , ut jam dictiam e n. Atia modo peν hoe, quod intellectus eonfortatur utiqua fortiora tu mine ad plures cogniινοnes ex eudem formis eliciendas: scut ex eisdem firmis in phantasia eκinent/bus, superveniente Iumine prophetia , aiaqua cognitro accipi- ur , qua seeipi non poteraι peν Iumen
naturale intellectus agent 1s ,
XLIV. Tertio obiiciunt. Objectum. ut in phantasmate , etsi adhuc materiale , proportionem habet, ut intelleis ctus agens ex eo formet speerem interuligibilem ἔ ergo hanc Propor lone habebi obieetum in se , quamvis ma
teriale, respectu intelleὶtus Angeli. Confirm. Lumen intelligibile in Anagelis est effcacius , quam in anima humana r sed per lumen intellectus agenistis in nobis abltrahuntur species a phantasmatibus; ergo & multo magis inistelleci iis Angeli potest formas alias a reis hiis sentibilibus abitrahere .
XLV. Respondetur, adurasso ant. ne g. consequ. Obleelum enun ut in phanta iamate , est in ita tu quasi medio interrena materialem in se , & formam i telligibilem a de ideo beneficio intelle.ctus agentis depurari, & proportio ἀri potest eum intelleelu: quare obi elum materiale in se , Iasi me aio tensu,& intellectu agente dii pom tur, no habet, unde cum intellectu uniri posis sit . Cum ergo in Angeli, non sint senissus, nec sit intellectus agens, non est
ullum medium, unce oblecium materiais te possit immittere 1 peciem sul in a
peti cum intellectum . Ruoratur D. I ho m. cuius eli hac coctrina, Q. S. de
reria , non commvnreant in genere , ut
Unde non potest esse . qu.d res materrales immedrate patrantur ab intellectu , aut agant m 3psem . Ex ideo ru nobis prois vidit natara renditor sensitivay poten-strae, in qu us forma stini medio modo
inter modum intriniuriam, er modum materialem . Conveniunt spe uidem eum formis intelligibitibus , in quanti m funiforma sine materra, eum materialibus
vero formι , in quanιωm nondum suu . eon itionibus materia denudata. Et
ideo potest esse actio , Θ passio suo modo
inter res materiales , ω pothntias sensiativas s ct similiter inter baa , Θ inter inretienum. Unde si Angeli inteItictius
or eos a rebus materialibus formas ae crpare , quod auctori ιati Sanctoνum , ω recta ratroni repugnat.
Αο confirm . secundum hanc doctriis nam respondet S. Doct. ibidem, ad 8.conc. prae urissis, negando cons. Natria non est prodiDo inter Itimen intellecturangeliea, γ' res sensibatis, ut per IM-men praediolum inciantur actu inreue bales , ut ex pradiis patet .
XLVI. Neque dicas cum Scoto . Ο biectum , etsi materiale , posse per modum concausae partialis minus princi palis concurrere ad iii pressionem spe inciei in inteste elu. Ut enim a pluribus concausis proaucatur effectus , non requiritur , ut in qualibet earum eadem perfectio reperiatur , quae est in effectu ; sed sat est, ut totum aggregatum ei uicem perseelionis sit cum illo. Sic tecres lata non est eiusdem per feelio nascum intelle et ione; non enim est viis talis; & similiter lumen gloriae o quae
tamen ad Intellectionem concurru ut , quia coniunctum eiuscem per stelio ius
Nam respondeo , neg. assumtum . Neque exempla in contrarium quidquam probant. SpecIes enim dat in. telle et iona persectionem , nempe spe. ciem, & lumen gloriae est principium, quo intelleeius vitaliter se exerceat circa oblectum species, inquam , per m dum determinationis oblecti; lunae vero gloriar per modum virtuti S potentiae , non partialis, sed totalis, ut in Trad . de risione diximus .
XLVII. arto otii clunt . Saltem
205쪽
r cuus. IV De quid. medio, o modo riget. cognit.
res immateriales speciem sui intelleis ciui Angeli eo ingerere posse, si e . Non minoris efficaciae est objectum intelli. gibile in actu, quam sit sensibile ii actu intra propriam lineam sed sensis bile in actu immediate di Gnclit spe. ciem in sensum; ergo intelligibile in actu i qualia sunt omnia immateria Ita immediate immittit speciem sui in intellectum Angeli.
N LVIII. Respondeo , eone. praemialis, neg. cons. & discrimen est. Nam
objectum sensibile hoe potest, quia est
objectum potentiae, quae ob sui imper. sectionem est in potentia , & proinde apta recipere ab obiecto formas, &species successiv E. At intelligibile actu
est o jectum proportionatum potentiae quae naturaliter petit esse actuata soromis, S speciebus omnium intelligibiistium ι quare non habet virtutem di sis fundendi suam speciem in praedictam
potentiam: nulla enim datur virtus activa,cui non correspondeatisa potentia passiva. Adhue tamen simpliciter mais
roris est effractae, quam sensibile in a. elu ; quia , esto non per speciem prooductam a se, influit in immateri aliorem, & perfectiorem sui cognitionem. XLIX. Quinto obiiciunt contra iisdem . D. Thom. Ω, G Anima a. IS. ad 13. & a. 1 o. ad xx. docet, quod antismae separatae recipiunt speetes a Deo mediantibus Angelis ; ergo similiter mediante uno Angelo potest infundi speetes in alium, & sie non accipere species immediath a Deo.
Rursus: in x. Dis. 8. Qu. r. a. I. ad
s. dicit, quod Boni Angeli etiam diν cIδ in intellectiam imprimere possunt, quia ferundum Augustinum, operantur in intelligentias nostras in iras quibusdam modis lib. I. de Cevitat. Dei cap. I 6.
L. Vari E hule respondetur Nostris.
Primb D. Thomam I. P. q. 89. per totam, & maxim E a. I . ad 3. & art. 3. ubi ait et Anima separata inιelligit per species, quas reeipit ex influentia diditani luminis , sirut 9 Angeli , retractasse sententiam . Secundo. Alii, & melius fortasse, dicunt, species animae separatae uriandi mediantibus Angelis, non effecti vh , sed exemplariter; quatenus
ad imitationem earum, quae sunt in Angelis, effecti vh producuntur, & Inis funduntur a Deo. Tertio. Dieunt alii , species infundi animae separarae a Deo principaliter, mediantibus tamen An gelis, ut causis ministerialibus. Quo explicatur differentia inter Animas
separatas , & Angelosε quod hi a Deo
nullo mediante , nec ut instrumento ι
illae vero a Deo mediantibus Angelis, ut instrumentis , species recipiant. Ηςe responsio ex eo roboratur, quod D. Thomas ibi eodem modo loquitur de
speciebus servientibus cognitioni natu is rati , ae supernaturali: eertum autem est , Angolos ad speetes supernaturales infundendas concurrere non posse , nια si per modum instrumenti.
Alii tandem cum Ioann. a S. Thoisma respondent, S. Thomam non loqui de infusione speeternin quoad substanistiam , sed quoad earum debitam dita positionem, & ordinationem causa tam per extrinsecam , & distinctam propositionem objecti elariori. & superiori
Iumine illustrati; seut si a magistro
per extrinsecam objectorum propoli intionem ordinarentur species in mente
discipuli iam existentes. Haec exposito sundamentum habet
in S. Doct. Nam t. P. q. 89. a. 3. ciundoceat, animam separatam per species
infusas non accipere Perfectam rerum a
cognitionem , sed quasi in communa , 6 confusam, Angelos autem persectam, S cliti illinctamidatur locus ut animae separatae mediantibus Angelis ad cognitionem distinctam speciebus imbuisantur , non quidem de novo impressis , sed noviter dispositis, & ordinatis, confortando etiam lumen externa illuminatione , doctrina , & magisterio . Haec probabilia sunt. I. I. Caeterum adhue admisso, posse Angelos animam separatam speciebus , & formis imbuere, hoc tamen de Angelis concedendum non est . Anima enim infra naturam Angeli genero,& gradu est s in seriora autem mediis superioribus regi, ac illuminari conia sentaneum est. Angeli autem nullum .gradu superiorem habent, nisi Deum ἔ
206쪽
quare ab I plo solo immediat E species
rerum possunt recipere, quia, ut ait D. Tho m. mox citatus et omnia, qua Deus fecit in propriis naturis , ferit in intelligentia angeItea, tit dieit August. Iib. I. Re Genes ad ιittis cap. 8.
. VI. An Speries Angelit infusa possisι diei
LII. Q Uppono, suisse eonnatural
O Angelo, ut ab initio suae conis ditionis omnium rerum speciebus oris naretur; adeo ut illas successive aequiis Tere , esset contra illius naturam . Quia tamen forma aliqua potest diei eonnaturalis subiecto quadrupliciter et primo , quia fuit ab eius essentia, ut proprie tas, sicut ea lor est con naturalis igni et
secundo, quia est illi debita: tertio, quia in innanti eius productionis illi Collata r quarto, quia subiectum habet
Potetitiam passivam naturalem ad illius cceptionem . Prioris, fie postrem i m di connaturalitatis meminit s. Thomas T. a. q. 6. a. s. ad a. dἱcens: Dieir ων aIiεωId nat tirale duplieiter . Uno mori senod est . natura , se ut a priseipio a L ivo , fletit ealefacere en natu Ie uni . AIro modo, Deuna mpνinesium passivum, uia Icilicet es Pnnata ἰnelinatio ad reis cipiendum actionem a p inebro extrans
eo: fleui motus eaeIa dieitων naturalis, propter aptitudinem naturalem caelestia corporis ad la em motum. Tota conir
versa est: an species angelicae sint comnaturales Angelo , quasi proprietates ab eaus natura, uti prinei pio acti oortae, eo modo , quo natura ignis oritur calor. Etenim esse Angelo conis naturales, qui estis naturae debitas , videtur eer uni apud Thom istas ι eum enim inter creaturas intellectuales sit supremus, sicut coelum inter eorpora , connaturaliter exigit esse in actu primo statim completus ad intelligendum . Esse quoque illi eonnaturales, quia sinmul eum natura in eodem instanti r ceptas teo modo, quo, si Adam non peccasset, Iustitia originalis diceretur connaturalis Posteris, quia cum natu
ra transfunderet ar pariter certum est. Nec minus exploratum eIIe debet, eas esse Angelo con naturales, ob connaturalem aptitudinem , & passivam inclinationem ad eas a Deo reeipiendas ιscut coelum naturaliter inelinatur ad reeipiendum motum substantia moin trice . inod , inquam, inter Nostrates controvertitur est: an spe etes illae sinteonnaturales Angelo per modum pro prietatis ab ejus natura, ut principio activo emenantis.
LIII. Dico. Probabiliorem mihi viis de ei sententiam negativam . Probo primo . Quod convenit Angelo ex in il xu , & participatione divini luminis, non ei convenit, ut fluens acti vh ab eius natura, & ex vi actionis ereat iis
vae r sed D. Thomas l. P. e. 89. a. Iaaa 3. ait, qudd anima separata non inistelligit per species innatas, sed per θη- eies ex insitientia divini luminis paris icipatar, quarum anima sis partieeps , ut 9 Hia substantia separata . Et arta 3. in cor p. Anima separata inreIIuit per species , quas recipit ex insuentia diis vini luminia, Mur ty Angeli; ergo
LIV. .Probo seeundd . Si speetes ominnium rerum naturalium fluerent abessentia Angeli, ut ejus proprietates , Angelus comprehendens suam essen
tiam per seipsam, in illa , & ex vi
illius omnes res naturales cognoscretinam comprehendens essentiam , ex vi
illius cognoscit eius proprietates via iste &distincth; ergo si species essent
eius proprietates , eκ vi compreheu soαnis suae essentiae , et a rh, & distincte , ae quid ditati vh eognosceret species Omnium rerum repraesentativas; ergo etiam res per illas reprPsentatas:& consequenter Angelus per suam essentiam omnia cognosceret , quod superius ne gavimus. Comprehendens enim causam adaequatam comprehendit & effectum rsed Angelus comprehendens suam essenisi tam , comprehenderet causam adaequa. tam cognitionis Omnium rerum, ne misph potentiam intellectivam , & sormas intelligibiles omnium ; ergo &c.
LU Confirmo hoe . In tantum enim AngeIus comprehendens essentiam suam
207쪽
Ipa sudest. LV De quid. medio, ct modo anges regnis.
non cogno*it omnia, ad quae eius intellectus potest se extenderes Quia ipsa
esseratia Angeli non et repreh/ndit in se smnia , eMm sit essentia deteνminata ad Eenus, στ speeIem , Ioe autem proprium
est essentia divina ; qtia infniιa est, ut in se simpliciteν emn .r eo rehendat per faε: ut ait D. Tlio m. I. P. qu. ssa ri. r. atqui sabellentia Angeli it ue. Tent, ut proprietates, Omnes rerum spe cies , comprehenderet in se persecte omnia , ad quae potest intellectus se extenis dere , nempe potentiam intellectivam , ct sormas rerum omnium repraesentativas; ergo Sc. LVI. Nee iuvat ad hujus rationis vim declinadam dicere , qtiod species illae non fluunt ab essentia Angeli . nis in esse entitativo. Et rursus: esto contineantur in essentia Angeli, non continentur . nisi virtualiter. LVII. Nam contra primum sic aris
o . Species illς fluerent ab ejus esissentia , ut illi repraesentarent obiccta, ει essent formae , quibus Angelus potaset omnia intelligere ; ergo ab ea non fluerent praecise , ut quaedam entitates sunt, sed ut repraesentativae sunt, &ut principium quo cognitionis r sicut enim intellectus est proprietas essentiae Angeli, ut eognoscitivus ; ita & species essent proprietates eius , ut per eas intellectus angelicus obiecta per il-Ias repraesentata cognosceret. LVIII. Contra secundum quoque. Nam nulla essentia continet suas proprietates, nisi virtualiter; ergo ex vi comprehensioni et essentiae, vel non coisgnoscuntur ullae proprietates; vel cognita eomprehensive essentia Angeli ab ipso, debent ex vi huius persectheognosci omnes eius species, si semel sunt proprietates illius. Addo, quod
nec essentia divina continet creaturas nisi virtualiter ,& tamen ea comprehensa , omnes omnino creaturae cognoscuntur persecte.
LIX. Ex his insertur te iusmodi species dici Angelo congenitas, Sc con-
naturales, quia sunt cum eius natu ra congenitae, & in ea impressae iuxta exigentiam, & inclinationem naturae Angeli; eo proportionali modo , quo forma coeli est eius materiae conatura. iis, quin sit eius proprietas. LX. Insertur etiam et quhd esto spe etes illae debitae sint Angelo pro ιΠ- flanti suae ereationis; non sequitur tamen , eas fuisse illi insulas eadem aincii 'ne, qua creata fuit substantia Angeli , sed diversa , & quidem edi. eliva . Nam tunc solum formae debitae pro instanti creationis rei possitnt dici ea-cem actione concreatae , quando taliter comitamur illam naturam , ut eas
determinate petat, & non alias: secus vero quando natura ex suis principis intrinsecis indifferenter se habet. nee has potius petat, quam alias. Cum ergo natura Angeli , esto modi' ornata specie biis rerum huius Universi has determinate non petat; quia si Deus aliud Universiim condidisset, natura Αn geli esset eadem . & tamen aliae spe incies essent ei conna inrales & debitae;
ergo signum est, species , quas modό
habet , non eadem actione, qua natu
ra Angeli creata suit, sed diversa ei
LXI. Hae doctrina aliam suggerit rationem pro nostro asserto. Nam si species essent proprietates emanantes naturaliter a natura Angeli, deberent ei in quacumque suppositione, & statu determinate eonvenire ; sicut homini in quacumque suppositione conveniret risibilitas, & in quacumque suppositi ne ignis calefaceret: sed in suppositioue , qtiod Deus aliud Universum conis didisset , aliae rerum species naturae Angeli connaturales fuissent; ergo vel natura huius Angeli tune diversa specie sui lIet, utpote connatu taliter peten i diversas specie proprietates ἡ vel species rerum, quae modis naturae in geli sunt con naturales, non sunt censendae ejus propraptates. Sed hoc satis.
208쪽
DUBIUM V. An Angeli per Species Universales in istelligant, & eo magis Universales, quo in natura sunt Superiores s. I.
citer, ita species istae multiplieiter cogitari po sunt esse universales. Primo: in ea uiando; quomodo essentia Divina e it speetes universalis, qua , & in qua Deus omnia cognoscit, uia rerum omnium est causa. Secuno: in essendo; quomodo natura abstraria a singularibus, si ad ea com Daretur, dicitur esse universalis, quia concipitur esse in multis, S de multis praeis dicari. Tertiδ: in repraesentando; quia multa repraesentante & hoe dupliciter eontingere potest. Uel quia repraesentant sub ratione communi tantum , quae est repraesentatio solum consula singulari uin sub ea contentorum ; vel quia ita repraesentant rationem communem sui etiam elare . & distincte repraesen. tent in seriora sub ea conti ni a. Titu. Ius ergo quaestionis intelligendus est hoc ultimo modo
elem creatam clare & distinctE reprae sentativam plurium, quae sint o i lyarata , & sive genere . si vel petie, siveu umero distincia. Uult enim Angelum quaecumque intelligere per specia es proprias , & has ab objectis acce-Ptas , ut Dub. praeed. vidimus. Seola autem D. Thomae eodem Angelico Maingi stro praeeunte , sive hac x. P. q. ss.
a. 3. sive in x. Dνί . a. q. 2. a. a. sivem. Contra g. e. 98. sive rig. de Verit. a. I .
E alibi, doceta Angelos intelligere per species universales modo explicato, &ed universaliores, quo Angeli natui a superiores sunt.
o per species universales clare& distincte plura , sive numero, sive specie , sue etiam genere distincta inisi ellectui angelico repraesentantes. Ita S. D. locis laudatis. Probo primo, speciem universalem creatam elar E.& diis stineth repraesentantem plura esse pota sibilem , quod negat Seotus; deinde probabo, eam in Angelo de facto dari. Possibile est . quod virtutes diversae inferiorum causarum uniantur in una virtute causae superioris: sed species sunt quaedam virtutes ,& principia , quae complent virtutem intellectivam ad cognoscendum; ergo possibile est , quod speetes diversae potentiis inseri oribus servientes, in potentia superio ori uniantur in una speete et a rh, & distincte repraesentante ea , quae perdi
versas repraesentantur in potentia inseriori. Maj. explicatur exemplo sensu inum. Nam exteriores sensus per distinis Oas species propria oblecta cognoscunt, quae tamen omnia per unicam speciem sensui communi persectius repraesentanintur; ideoque species distinctae sensuum externorum in uua specie sensus comis munis uniri possunt Rursus: ut Osendit D. Tho. r. P. q. 33. hoc a. 3.
ad 3. In bomsne est uni Desalis pruden tia, quantum ad omnea actur virtutum ἔ
ω potest accip3, ut propria ratio, ω similitudo parrieulari ν prudentia, qua ess
in leone ad actus magnanimitatis, rejus, qua est in vulpa, ad actus eamela a
Denique: possibilis est una anima, quae praestet in homine , quod praessat antisma vegetativa in plantis, & senstiva in brutis
tum species , quae fit repraesentativa viare Dei, ut est in se , & adhue siecreata; ergo possibilis quoque erit speis etes universalis repraesentans ea , quae per plures species in serio es repraesen
tantur, etsi haec infinita. numero , aut
etiam specie sint. Quia si possibilis est species repraesenta I Ua Ie Deum in se,
209쪽
cu L De quid. medio modo an I. cognit.
qui est infinitus per essentiam . 8c adhue esse intrinsece finita, & infinita solum repraesentati vh , & extrinsech;
quaeso , cur non poterit esse spe etes repraesentans plura, etiam si infinitvi numero, secundum essentiam tamen siis nita, & adhue manere intra limites finiti Illa enim speetes seeundum Sco tum , etsi repraesentans Deum infinitum , esset tamen intrinsech , Se in e litate finita , quia repraesentaret Deum ut cognoscendum modo, & cognitione
finitar sed etiam illa speetes, etsi simul in actu. primo repraesentaret plura , & etiam infinita, illa. tamen reis praesentaret ut cognoscenda non simul ia
expresse omnes res creabiles per modum speeiei intelligibilis , de exempla ris; ergo nihil vetat , quod aliqua species creata , prout est participatio divinae essentiae , participet hanc eminentiam , quod , una eum sit , repraesentet plures, ae diversas quid ditates . Scio Scotum respondere , hanc universa ira tem in repraesentando participari non Posse , quia seeum traheret infinitatem ἀSed in responsionibus at argumentia ,
fiet satis VI. Nune probo primδ . speetes angelicas de facto esse universales in repraesentando, ficis Species ange Ii eae non sunt a rebus aeceptae , sed immediate a divina essentia exemplatae, ae derivaritae: sed quamvis spe etes ab orie causatae illam solam quid ditatem .& natu Iam , , qua causatae sunt, repraesentent L quia ex ipso obiecto, a quo imprimuntur , determinationem , & limitationem
habent, sicut figura in cera , sigillo La quo imprimitur, determina turr ilissae tamen, quae immediath exemplatae , ae derivatae sunt a divina essentia ut causa exemplari, possunt plures natu-xa S. repraesentare; se ut ipsa divina eia sentia, cuius sunt effluxus, & parti ei pationes, pi ra , imo omnia, repraesentat; eν - &e. Maior, praeterquam quod probata est , Dubio pracedente, adis huc auctoritate D. Augustini roboratur . Libra quippe a. do Genes ad Iirtiae. g. haee habet et Nelaee enim Aut nos ad preeipiendam sapientiam proficiebant Angeli , up inv bitia Dei per ea, uafaincta sunt , istellest, eonspicerent ἰ qui m uo ereari sunt. ipsa gerbi aternitate , sancta ω pia eontemplatione perfruuntur, atque inde ista despieienter feeiandhm id , quod imiet vident, vel rectὸ facta approisbant , vel pereata improbant et unde prius dixerat Angeloε eognoscere secundum
erea tam in illis sapientiam , & res prius in eognitione Angelorum , qui in in ser
psis fuisse erealas UIL Explicatur. Speties, quas intelis lectus ex aliis praeconceptis efformat , puta speetes montis aurei, chim erae &eia plures naturas repraesentant; quia non ex obiectis., ut sunt in se, imprimunis
tur, seo ab intellectu , qtri ea , quae di-st incta sunν. adunare potest , efforma tur. Item figura impressia cerae . aut chartae saepe continet leonem , ursum .
canem , hosque repraesentat ; quia i sigillo a quo impressa sunt, ad uuantur Et imago domus expressia in charta ab artifice repraesentat ligna , lapides, de
caetera ad cou structionem domus neces saria; quia non aecipi r unitatem ab ilis
lis rebus, ut sunt in seipsis, isd ut sunt
in mente artificis, in illis unam ideam domus faetendae efformantasia Cum ergo pariter species angelicae non ex prinmantur ne a mensurentur a rebus , quas
repraesentant, ut sunt in seipsis e in , sed potius ut sunt in essentia divi-n , tam iam earum specie, & idea cuius sunt expressiones, & participationes, si eut figura impressa in charta 1 figillo . vel ab artifice a & essentia diis vina una existens, elath & diameth reis praesentare possit , quae in se ipsis diviis ia sunt; ita proportionaliter de speciebus angelieis diei debet. VIII. Probo secundo . Persectissimisereaturis Universi convenire debet petisfectissimus modus eognoscendi, dum
modo ille sit possibilis creaturae , nec ei repugnet: sed modus intelligendi per speetes universales in, repraesentanis domuith persectior, & nobilior est modo eognoscendi per speetes particula inres , seu repraesentantes unam tantum
210쪽
naturam et & aliunde modus ille cogno. scendi nullam involvit repugnantiam, ut probatum est, & solvendo argumen ista Seoti magis probabitur; ergo &c.
perior est in natura, eo per species universat in res, seu plura repraesenta tes intelligit. Prob. primo. Ex hoc aliqua in rebus sunt superiora , quod
uni primo , quod est Deus , sunt simiuliora , & propinquiora: sed in Deo tota plenitudo intellectualis comitionis
continetur in uno, scilicet in essentia
divina, per quam Deus omnia cogn cit; ergo ex hoe aliqua in rebus sunt superiora, quod magis de hae plen tudine participant, & plura cognoscunt ser unum I sicut ab appo filo, eκ eoa-iqua sunt inferiora, quod cognoscunt per plura, quae Deus cognoscit per u. num . & tanto per plura, quanto in intelligendo fuerint inferiora ἰ ergo quo Angelus fuerit superior , eo magis intelliget plura per unam spetiem; quo
insertor , eo magis cognoscet multa perplures. Sicut in nobιs , qui fortioris sunt Intellectus, ex paucis multa capse
re possunt; qui vero debilioris sunt , veritatem intelligibilem capere nolia pollunt , nisi eis particulatim per singula explicetur. Ita iisdem fere teris
hanc majorem propinquitatem cum Deo non arguere , quod superiores Angeli plura cognoscant per unum . inferi
2es autem per plura; sed qu5d illi limpidius. isti minus limpide cognoscant. Et hoc comprobat exemplum allatum retenim homo fortiorIs ingenii non dicitur, quia multa per unam speciem, sed quia promticis, expeditius, & liminpidius intelligat, quam alter debello. ms intellectus.
ma inter creaturas, qualis est Angeis Ius, debet Deo assini lari, de appropim quari quantum possibile est: sed Deus est in summo intellectualitatis, non χαlum quia limpidissime, & expeditissimh intelligit, sed etiam quia omnia per unum intelligit, de hoc suo modo
parti ei pabile est , ut probavimus; eringo suprema inter ereaturas debet in assimilari , non solum quia limpidius, sed quia plura per pauciora antelligat, quani inferior. Neque vim exempli aulati a D. Tho. Seotus asse tus est. Norienim stat in tae, quod homo acuti ris ingeniri vel per pauciores species intelligat, vel praeeish perfectius , quam alter debilioris amminis. Sed i quid is quid sit an homo acutioris ingenii perpauciores species cognoscat, sue non λin hoc , quod sicut homo acutioris ingemi, nedum Iimpiditis cognoscit, sed etiam ex uno principio p Iures deduci everitates, quas homo debilioris mentis non percipiet, nisi singulatim et
proponantur, & explicentura ita Angelus superior, sedum limpidius, sed multa per unam speciem cognoscit. XII. Contra secundo. Inter modum naturalem cognoscendi super toris, de inferioris Angel4 statui debet talis diis ver fitas, quae fundet diversitatem in cificam inter illas a eum enim naturae antellectuales sint, ex diverso modo cognos cendi, seu ex diversitate sor par intelligibilis eorum essentialis diversiistas sumi debet; aliquos enim Ange los, etsi non omnes, essentialiter specie differre admittit Seotus et sed si in nullo alio, quam in modo magis, vel minus clare percipiendi obiectum , statuatur differentia luminis, fic cogntistionis natural s Angelorum , non salinuabitur diversitas specifica in cognoscendo inter illos ; sicut nee salvatur inter intelle eius duorum hominum squamvis unus acutιus, & persectius inistelligat, quam alter g nee inter lumi.
na, ut visi unes duorum Beatorum,quam
vis unus alio persectius , & elarius viis deat Deum δ ergo Sc. XIII. Alia, & praeeedenti assinis est ratio , quam asteri idem S. Doet. a.
Contrag. e. 98. Intelle elus enim ange
licus medius est inter divinum , & humanum . in serior illo , superior isto; ergo cum medium debeat aliquid paraticipare de utroque extremo , &eo magis, quo inagis accedit ad illud et Angelus habebit aliquid de puritate, & a.