장음표시 사용
211쪽
s ρο siιU. IV. De quid. medio, o modo Angel. cognit.
de potentialitate , & compositione in intellectus humani; ergo non intelliget omnia per unam speeiem , sicut Deus, neque omnia perplures, & particula, res species sicut homo , sed per species
magis, vel minus universales, secundum quod magis, vel minus accedit ad Deum, de magis, vel minus rece dit ab homine, seu ab anima humana a
XIV. Tertiam rationem affert . l. Ω. 8. de Ueris. a. ro. sic . Quanto aliqua virtus est altior . de actualior, tan eo magis est unita, & efficax ad operandum plura; quia actualitas & sorma est principium unionis, potentia autem , & materia est principium mutit iplicationis ; ergo virtus angelica squanto erit actuarior, de altior, tanto
per principia partieulariter eoaptata conis
Husionibus. Deinde persequatur t Unde cum in Deo sit pe es sma Orrtur, puratas act ias , Vis per unum , quod est essentia Iua . omnia operatur . ω omnia I mr eseaei mὸ . ab ipsa autem es
Angetis . . . non studem ad ea an dum
νιν , sed ad cognofrandiam. Unde quanto in Angeis fuerat pliri de actu . ω mia
gest cognoscust res per formas m g s uis niversales, quam inferiores . XU. Quartam rationem affert in x. Din. a. g. 2. 2. Similem Praecedentiis
bus, hoc modo: In omnibus scientiis , O arιibus sive De eul.ι liviι , sive oper rivis , oportet quod illa, qua est artior, O ordinativa saliarum, considereι raι 1 uer magis tinἐversales, eo quod prinei pia μοι parea quaretitate , Θ max mavirtute , ω septiera ad plurima se extendunt et sed Angeli Superio es per suam
ferent tam ordinant actus, eis ossisia inferiorum , Dium manter eoa, ω perficienter , ω purgantes; ergo oportet , quod scientia superiorum si Mniυersalis crnecies M Dersatiores. Maiorem eXpli. eat. Quia enim sub ei vili scientia est militaris, S sub militari equestris, ideo sub conside ratione magis uni Veria li , nempe boni bumani absolute pro cedit; quam militaris , quae eonsiderat hoc idem , sed Deian iam quod te minatur ad res Milita, e & iden, de ali- S . Et maximh apparet in metaphy-srca, quae, utpote ordinativa aliarum scientiarum speculativarum , consideratraι onem entis absolute , aliae vero secundum determinationem al/quam
XVI. Supposito , quod iumen sit
universalius in natura superiori, probat , etiam speetes universaliore, esse
debere; quia lumen , seu Ii tellectus quo superior est , eo mimis habet de pollibi litate et sed quo minus habet de
polli dilitate, seu de potentia, eo mi nor est compositio intelligentis, Sc intelleetis ergo pauciores sunt in eo forismς intelligibiles , quia quanto mini shabet de potentia lumen intellectuale , minus a vicitur , S multiplicatur in eo. a re scientia Dei, quae estae itialissilia , una similitudine . quae est essentia tua, Omma cognoscit . ergo quanto aliquis per pauciores tormas
intelligit, tanto ejus scientia est uni inversali Or , de tanto magis assimilatur sum snae scientiae divinae. Sed audiendus est deo tu .
XVII. D Rimo obiicit Frassen pro suo
L Magistro. Nulla res creata potest esse ratio cognoscendi plura numero infinitar seo species universalis, fi daretur , esset ratio cognoscendi plura numero infinita; ergo Sec. Mi prob. Ciuneu I in In unaquaque specie sint possibula
212쪽
plura individua numero infinita , si
detur species universalis omnium homnium distincte repraesentativa, ista vim habebit repraesentandi p ura numero infinita. Masor quoque prob. Im P lcat creatura aliqua , quae sit infinitae persectionis in ullo genere e sed spelies repra tentativa infinitorum deberet habere infinitam perfectionem : nam ubi pluralitas numeralis persectionem dicit, maior pluralitas maiorem dieit perseelionem , di infinita infinitam . Si is
cui si vis portandi duas libras fit per infectior , quam vis portandi unicam , &vis portandi sex perfecitor sit, quam
vas portandi duas, vis portandi infinitas libras erit infinitae persectionis, &Toboris in portando. Confirmat. Εκ eo, quod essentia divina sit.repraesentativa omnium intelli Ubilium , colligimus, eam esse insisII. lam in re praetentando a ergo si aliqua species possit reprae lentare infinita, reis vera erit infinita in repraesentando.
XVIII. Rei pondeo a a mar. prim ddistingitenuo eant. Ratio cognoscendi plura numero infinita actu , transeat ma)or; in potentia, nego mai. Spe cies autem angelica repraesentaret omnia , & infinita individua eo modo, quo sunt ponenda actu , in hoc Univeris 1 o ; haec enim est esus sphaera, de proopria limitatio. In hoc autem Univerisso nunquam aelu , S simul erunt infiniota . Quod sint in hirita in potentia , aut possint infinita sibi succedere, & illa omnia possit Angeius per eandem specie in suc e nive intelligere , non arguit infinitatem simpliciter, sed secundum quid; iicut ea cena potentia intellecit. va potest intincias intellectiones succeiasve habere , N idem coelum infinitas circulationes , de illuminationes, si mo . tus ejus in aeternuin duraret. Et hoemoco d iit incla in in. aci e emplum alis latum dico, quoa ello vis portandi actu infinitas libras sui ut e siet infinita actu , non tamen vis portandi infinitas libras successivi: . Quare retorqueo argumentum . Species repraesentans plura aciu finita , finita est e sed species angetica reprς sentat plura numero , Setiam specie actu finita; Te praetentat enim ea sola, quae ad naturalem ordiis nem Universi spectant, quae certe &numero, de specie finita sunt; ergo&c. Uerii in dato, possbilem esse speciem repraesentantem infinitas naturas, etiam specie diversas
XIX. Respondeo se eundo, dist. ma. Nulla die. potest esse ratio cognoscendi infinita , prout sunt in potentia Deὲ νcO. ma. pro sunt in potentia ereaturae jnego in a. Doctrina haec est D. Thomae 3. P. q. IO. a. 2. ubi negat , animam
Christi posse cognoscere omnia , quae sunt in sola potentia diuina; hoe enim
esset comprehendere omnia , quae t potest Deus sacere, & divinam virtutem , ac essentiam et concedit tamen, ea , possie cognoscere omnia, quae sunt in Potentia creaturae. Quare hac rationesse . 3. docet polis cognoscere infinιta. Postquam enim docuit, dupliciter aliquid posse dici ens, & cognoscibile . Uno modo, Simpl/ι ter . quos Ditieet estens actu. Alio modo Seeundam quid equod DHiera ea ens in potenιia , sub-o it et utiantum igitur ad ἔν imum modum Anima Christi non seit infinita, qu1 . non sunt infinita in actia is etiamsi aeriapiant ρον omnra , quaeumque fiant in actu fecundum que deumque tempus s eis quoas latus generationis , ω eorνuptionis non durat in rnfinitum . Unde es certus nu merux , non foti m eorum , qua sunt abI-que generatιο ne , ω eorruptrone, sed e iram δι nerabi tum , ω eorruptib/lium a Quantum veνδ ad alium nisdum fetendi
ima Chrisi in Veris Dit infinita . Scit
enim omn/a , ut artium est , qua sunt in potentia ereat Ara . Unde cum in po-xeutia ereatura sint infinita , per Func
moηum fel ι rn ita , quasi quadam sciminr/a simileis intelligentia , non autema fetentaavis enis. Hae D. Tho.Sicut ergo scientia Animae Christi, quia exempla.ta a divina, una existens, dum coxn icit ea, quae quocumque tempore lunt, scit actu finitas dum verb cognoscit, quae in potentia sunt creaturae cogn
scit infinita , quin ipsa evadat infini ta , sed solum superior, & excedens qua incumque aliam scientiam r ita species angelica, quia exemplata a divinis iueis, una existens poterit . vel post co
213쪽
ros quiest. m. De quid. medio, er modo AveL estgnis.
omnia, quae ad Universum pertinent,& omnia, ollae in potentia sunt ere turae, repraesentare, quin sit infinitia, sed solum superior, & excedens ἰ quia esto infinita essent obiecta repraesentata, ea tamen sub aliqua ratione determinata, & limitata repraesentaret.
XX. bd si dieas. Scientiam Ani. mae' Ch bim, de qua loquitur D. Th
mas, esse supernaturalem , speciem vero angelieam esse naturalem: quamvis
autem supernaturaliter fieri possit, ut at quid creatum sciat, vel repraesentet infinita, non tamen quod naturaliter
id praestet. XXI. Respondeo primo hane instanistiam evincere , speciem repraesentan
tem infinita de facto, nee in Angelo
dari, quod non negabo; non vero dari non posse, ex qua finita sit , ut intendebat arguens. Si enim repraesenta re infinita esset contra rationem finiisti, nec supernaturaliter po1Iet ex conis
Respondeo se tundb quod esto reis
praesentare infinita naturaliter conue.
ni re non possit speciei, & naturae in. feriori ι convenire tamen naturalit crpotest specieri de naturae superiori , qualis est species, de natura angelica .
Hoc enim ipso, quod aliquid superio. Tis ordinis est , ἐicet sit finitum in se , aequivalet infinitis ordinis in aerioris , nempe toti generi inferiori; quia omnia superat in persectione. Sicut fleRex aequivalet omnibus subditis, &superae in dignitate, fie coelum infiniistis eorruptibilibus sbi inferioribus.&eadem ratione unica repraesentatio spe.
eiei superioris, & ab id eis divinis exemplatae excedere, fit aequivalere potest pluribus, imo infinitis rc prMIen. lationibus particularibus. Si ab obiectis derivatis , S adlinc esse finita ; quia omnes alias contineret sub aliqua ratio. ne determinata, & finita.
XXi I. Seeundo obiicit. Per speciem
naturae , puta humanae, non possitnt omnia eius individua repraesentari, quin in ea eontineantur, vel sor maliter , vel eminenter e sed in ea non contiisneatur formaliter, quia nulla natura
est formaliter omnia sua in arva dua; nec eminenter , quia rem individua naturaehnmanae sint infinita, ea eminenter continere cum omnibus suis e haracteribus .gradibus, differentiis argueret in ulla virtutem perfectionis prorsus infinitae s
XXIII. Confirm. Speetes debet esse formalas similitudo oblecti repraesenta. ei: sed unica species non potest ess formalis similitudo natucae specificae ,εe omnium individuorum eiust vel e nim est similitudo eorum , ut invicem
distincta. & disparata sunt; de sic eis xit formalis similitudo, εe repraesen stativa plurium, ut plura sunt, quod est impossibile e vel est formalis timilitudo, cte repraesentativa eorum , ut in una natura specifica conveniunt ἔα se exit repraesentativa, de sor malis smilitudo eorum solum sub ratione comomuni . dc consula ἔ ergo lec. XXIV. Respondeo, dist. mai. per speciem Sc. acceptam ab ipsa natura humana Non possunt &c. ccinc. majoper speciem derivatam a causa superiora , ne=lo mai. & co . min. nego conseq. Species ergo accepta a natura humana non potest repraesentare indiis vidua . nisi ut in ea continentur ι cum
que in ea non continentur actu , sed solum in potentia , & in consum, ideo non potest ea nisi in confuso repraesenωeare . At species derivata, S exemplaista ab idea in mente Dei existente, qua in lem esse speciem angelicam iam osten
dimus, repraesentat naturam h manam
cum individuis clare , & distincte , que.
madmodum in illa continentur; nimi Tum , non naturam abstractam , sed naturam actu diffusam, de distributam in individuis; ita ut ejus adaequata re praesentatio, de speeifieativum sit natu. ra cum individuis, quo pacto in diψina idea , cuius est participatio, conti nentur, dc repraesentantur : eum hoelatis serim me, qudd idea divina ea continet operative, & repraesentati vh, species vero angeliea solum repraesentati vh . Et hoe indieat S. August. tib. x. Genes ad Ilit. eap. 8. Cum ait, Deus
res quas condidit, prius in mente An. gelorum creavit, se ilicet repraesentariti ve, deinde in seipsis. Et D. Thom. hac
214쪽
sis, qua ereatura eonditur , priua es In Verbo Dei, quam issa creatura , qua conditu ν ι Ae ω eiusdem rationis cognitio prius fit in natura intellectuali , ac deIndo eri r a randitio eMatura.
XXV. Ad confirm. dico, quod maior est vera de specie propria, Ae ad ad quata re repraesentatae , qualis est species aecepta a re, secus verti de speeie excedente, & derivata ab idea superiori. Ita D. Tho. r. P. q. 33. a ad 3. Direndum tinquit st quod idem non potest esse plinium ralis adaquata: Dd si sit inreuens, potest idem aecmi ustpropria raνio, ω similitudo dive o-
XXVI. Explieatur haee aptissimo, ac superius indicato eκemplo ἀ Arti se κpsius concipit ideam operis faciendi, ficut Architectus domus faciendae in lapidibus, & lignis ia Eius tamen quod
mente concepit priusquam in sua maα terra e temus ponat, consuevi P expria mere imaginem repraesentativam Papyro, cera, aut aere, quam Upum,
seu mode vini vocamus ; & haec non desumit suam unitatem ex ipsa re fabricata , ut in se, sed ex unitate, Ac modo , quo est in mente ar ificis. Et quiae Architectus potest in sua idea se eundum diversas habitudines, formarε plures, vel pauetores arte tacti concepti , &Belendi partes; potest etiam plura , vel pauciora unitim exprimere in typo et de sicut potest in uno coniungerere plurest partes uni ny domux, ita pluis res domus pro una ei vitate 3 & plures; civitates pro uno regno . Ita Deus prius conet pit omnium ideam in Uerbo, deinde in mentibus angelieis faciendorum typos, & smilitudines plura. vel pau
cIora repraesentantes expressit, cum hoe
tamen uiscrimine ; quod similitudines ab artifice creato quia in materia iminpressae, non distincth.&ut in se sunt, sed quasi compendio repraesentantur Imus autem , qui depingit intelligibi-Ies intentiones in mente Angeli ex suis id eis, eas imprimit cum persectissima
repraesentatione , de cum ea adunatione , quam habent in suis divinis id eisis, vel saltem fimili de exemplata ab
sale distinguit. Unum in re, & est na. tura ipsa in particularibus: aliud a re acceptum per abstractionem , quod es
efferaur re; ει hoc modo sormae A gelorum non sunt universales. En eotiam finquit quoddam universate acrem, quod en pritis re ipsa, μαι fisma
μοι operativa , sed quia sun operativio similes , sicut aliquia Deeuiatiυλ ω--ι iam operat νvam habet L Si ergo species angelicae priores sunt ipsis rebus, suam unitatem non sumunt i rebus. sed ab
idea eorum operativa , cujus, partici. Patae reoraesentationes sunt . Unde irebi d. a. a. ait. Forma autem , qua fun1.m mente Angeti, sunt μιIlima rati obus ideatibua in mente divina existenis ιι bus , Hur deducta immediate exempI riter ab eIa. Ris bene pensatis, omnibus Scoti rationibus in contrariumst satis, quae omnes in hoe sitae sunt l.
quost Angelus intelligat per species a
rebus acceptas, de rebus adaequata lquod si intelligeret per species unIverae ales, intelligeret particularia con DIE,& qudd intelligeret plura ut plura. in omnia evanescunt f eonsideremus, species illas repraesentare plura . ut adu nantur in superiori, de altiori ratio
ne , in qua dissi e . & secundum omnes
215쪽
wo st. IV. De quid. medio, ct modo an L eognis.
renes suas disserentias res continentur,
nempe in ei vina idea, cuius illa species est immediata eXpre Isio. . I U.
Angelos, quo natura superiores, eo per univeri aliores species intelligere, de conseque nrer per pauciores. Haec est perpetua S. Th. doctrina citatis locis. Quo enim superior
natura est, eo magis accedit ad Deum , di elongatur ab homine . ergo eo magis participat de unitate, Se ed magis recedit a pluralitate in modo intelligendi. Addo, quod alias non salvaretur distinctio specifica inter Angelos. Nam sublata ab eis ea pacitate ad spe .cies magis, & minus universales, perinsectio in intelligendo unius Angeli supra alium , in hoc solo consisteret, quod unus persectiori, de clariori modo in intelligeret, quam alter, quod ad diverinsitate in specificam in cognoscendo non susticit; cum species Christi Animae ostendant obiectum eum maiori elat itate , quam species animae separata ; fletamen ista specie ab illa non distin
mas I. P. q. IO8. a. I. in solos tres gradus distinguat maiorem . vel mino. rem liniverialitatem cognoscendi in Angelis et primum convenientem primae hierarchiae, quae rationes rerum se cipit in causa summe universali, quae est Deus: seeundum convenientem In eis diat hierarchiae, quae rationes rerum
percipit, ut dependent a causis unive sali bus creatis, quae aliquo modo mula
ti plicatur : dc tertium convenientem
in fin ae hierarchiae, quae easdem ratio nes considera ut applicatas singulis reis bus, ut a propriis causis dependent. Nam ibi S. D. non considerat modum cognoscendi Angelorum intrinsecum , & illis convenientem in se, &ex sua natura, sed modum competentem illis ab extrinseco , de secundum
ordinem politicum, quo ab uno principe gubernantur, de diversa subeunministeria . Altius autem est ministe rium quo sunguntur Angeli primae hie Tarchiae eo , quo funguntur Angeli se ei indae, & istud eo , quo languntur Αnget I infimae . XXX. Collige secundo : hane doctriis
nam extendendam esse etiam ad species supernaturales; quia cum stipernaturalia, de gratuita , e lio non debeantur
naturae, apte tamen ad naturam, de conditionem eius ex Dei liberalitate sconseruntur: hinc est quod superioribus Angelis species universaliores conserat ad cognoscenda mystcria gratiar, quam in serioribus. Hae autem species, elio
inter se specilich distinguantur, sicut
se specifice distinguuntur natura: Angeis lorum , quibus accommodantur ἰ non
inserunt tamen scientiam infusam , de cognitionem supernaturalem in Angeis lis specie distingui: quia unitas scientiae infusae sumitur ex unitate grat ae s& visionis beatae t cujus est participa tio de obiecti adςquati, quod idem est respectu omnium , quamvis pluribus, vel paucioribus speciebus cogno
XXXI. Collige tertibi ex doctrina hucusque data probabiliter sequi, primum , de supremum omnium Angelorum , unicam habere speciem unive salissimam , per quam omnia cos noscit, quae ad ipsius statum pertinent. Cum enim omnes Angeli se ipsos, de Deum per suam substantiam cognoscant, ut diximus, ad hoc non egent aliqua 'ecie, quae ab ipsorum substantia distinis guatur; sed solium ea indigent ad coisgnoscenda alia a se ae sibi inferiora , Sic ergo .supremus Angelus seipsum , ae Deum per suam substantiam cogno. seit , de unicam habet speciem qua
cognoscit omnes Universi creaturas tam corporales , quam spirituales , nempe omnes Angelos . Secundus Angelus duas habet spectes , unam , qua cognoscist Angelum supremum , de aliam, qua cognoscit omnes alios, caetera Ique crea.
turas Universi. Tertius Angelus habet tres species , duas quibus cognoscit duos Angelos sibi superiores , de aliam, qua cognoscit caetera omnia, de sed
216쪽
omnibus aliis dieendum est . Quod si
Deus produceret Angelum superiorem illo, qui modo est suptemus, tunc cuilibet Angelo lii peradderetur una spe incies. Sicut enim ille , qui modo est primus , fieret secundus; ita haberet duas species, unam qua cognosceret Ange. Ium de nil ovo supremum, & alteram , qua e R nosceret extera omnia: Squia secundus fieret tertius, haberet tres species , duas repraesentativas duorum Angelorum superio tum, & tertiam re . praesentativam omnrum aliarum rerum ἰ& idem de alus proportione servata. XXX ll. Nee refert. quod cum multitudo Angelorum fit propemodum Infinita. Angelus infimus haberet mul. Litudinem specierum quasi infinitam. Etenim , quamvis paucitas specierum in Angelis dicat maiorem perfecti innem, pluralitas tamen earumdem , ess dicat minorem persectionem , imperis lectionem tamen, maxime pravat, vam , non daeir . Im 4 in hominibus maiorem perfectionem diei tr quantuenim pluribus speciebus acquisitis ditatur homo , tanto per se et Dr est, quia stanto maiorem de rebus notitiam h
XXXIII. Hate inquam probabiliterdicia sint. In in is enim aliquid fie, vel
sic determinare , Omnino incertum est eum nobis inanifestata non sit mensura , qua singulos Angelos Deus mensus est. Fortassis enim etiam Inter ipsas res cor poreas aliquae sunt tantae perfectionis, ut non possint ita iacile una eum aliis uni ea specie penetrari, sed speetes di- sine as requirant XXXIV. Quaeres: an omnia ea , quae unica specie repraesentantur, unico evitiam actu adaequato possint. ab Angelo cognos Respondeo affirmati vh. Dummodo tamen in ipfis rebus adunt conditiones debitae . Sc requisitae , ut res, po ssit at tingi ab Angelo, scilicet quod non fine inita causas, Si sint paro phvsica , Nnaturalis Universi , Se non solum movira is , ut dicetur . Potest tamen Angeis uis pro fila libertate uti illa spetie solum inadaequath, n mirum ad Intelliis ligendum aliquid per uia in repraeis Tham. n
sentatum , & non omnia . Sed de hoc infra .
DUBIUM UI. Varia circa modum Cognitionis
. I. An f mper sint in Ac3u Seeunda Cognoscendi stI.HI eo primo. Angelus semper, ae necessariλ est in actu secun . do eognoscendi se ipsum. Ita
A Ioti intelligit se per essentiam suam , qua Iempe informatur. Qnibus, & rationem praebet, de praeocupat instanistiam . Rationem quidem. Si enim A peius intelligit se per suam essentiam , ac semper habet eam sibi intelligibiis liter praesentem , manifestum est , eum in sin cognitione ita semper occupari, ut ab ea distrahi non possit: si eut si species alicuj iis obiecti naturalitet anficeret pupillam oculi, non posset ab ejuv visione desistere , quantumcumque saliquod aliud obiectilin excellens praein
In istantiam quoque pra oecupat. Non enim se necessitatur Angelus ad actua Iem sui cognitionem necestitate obiecti, quomodo necessitatur Beatu. ac cognitionem et amorem Dei , 4n qno est omne verum, di omne bonum ; sed necessitate sub lecti , Et principit, inquantiam cognitio stri est proprietas natu. raliter Mimanans ab eius essentia , ad eum modum i quo motus eordis fluit, quas proprietas, , natura animalis. II. Ex hoe nascitur altera ratio . quam idem S. D. tradi φ x. Contrag. eap. ς . fie r Omnis Dbstantia vivens labeι alietiam eperationem vita in acies ex sua. natura . qua inest ei semper , Iio 3 atia quandoque in ι ei 3n potem.
217쪽
tia , si ut an imalia Iemler nutriuntur a M, seiIiere antequam habeat ha/itum Iieet non semper fentiant et sed substan- I ientia . Alia modo dicitur σε in ρο- tia separaιa sunt υἷnantra viventes . .. ι ntia , Hust eum iam haber labatum nee ha --nt aliam operaιionem vita, nisi f., ntia, sed nos eonfiderat. Et resolvit. intelligere; oportet igitur , quod ex se P imo igitur modo intellectus angeli nunis natura δει in ι.Itigentes actu semper: at quam V in poιentra respec/u eorum , ad quid aliuid, nisi sitam substantiam , qώ. eius eognitio naturalis D exfendere qua semper etiam intelligibiliter into p.ro . Stetit enim eorpora superiora , fetis inantur tis.1 edilesia, nou babenL potent am MIII. Dico secundo Q Angeli semper , Uti , εω a non sit' completa per actum ἔ rinae necessario cognoscunt Deum, ut , a efflostea intellectur, scilicet Angui, suae naturae Auctoaem . Probo . Angelus is bis habent Hiquam in teuigibilem pote ex dictis videt Deum per suam substan- i iam , qua non sis completa per Decreνtiam, udi speculum , in quo imago Dei tui. Iigibiles connaturales eis. Sed quanis repraesentatur et sed qui necessario vi- tum M M. , qua eis divortus revela det speculum, necessario. νidet imagi- ιυν, nihil prohibet, infelle a Mm eorum ne in ra praesentatam in speculo. . ergo. os in potenιia; quia sic etiam corpora&e . Tuua etiam et Angelus se videns ν, e Iesia sunt in potentia quandoque, sse comprehendit sed non potest se com- ώι IIvim;nemur a Sole ἀ Seeundo verom
Prehendere , quin cognoleat habre di- d. inrellectvis Angeli potest usa in poι emnem, de dependentiam , quam habet x iis ad ea , qua euno iι naιuraIa cogni
Deo, de proinde , quin Deus aliquo aiana; non enim sim is, 'ua naruriaἐmodo abstracti vhabeo cognosca uir ser- eanitione eia noscis, semper actu eo derigo dec.. fai. Idem docet m. 8. de VeritMe , a.
IV. Dico ter lib. Angeli continuo s. ad I. ubi postquam dixit, quod Inis
intelligunt ea, quibus sunt destinati i. thaia, Angeιε non es in potenrra res. Sic Angeli motores coelorum ais son- ;Hiis ostentia. edus, sed semper en in auninud suae mentis attentione applican- ut ostendimus supra ) subdit et Respe
tur, cum suae mentis conceptione eos sis avi rem aliortim intestiribitium potes moveant. Sic Angeli Custodes sitos clien- ιέ. in ρι t. nriar non essentiali, sicut an tes, de quacumquae eorum curae com- tiquam ad distat sed accidentati, fletis missa sunt, namquam cogitatione diis bab M hab/ιum, dum non consderat mittunt, nec quantumvis impios totaliter deserunt. bic Daemones semper ς 4 4. II. suos cruciatus , & destinationem ad ρ . ignem corporeum apprehendunι; tor 1 An aniat MI MAIIa, eignoscant λ' quentur enim continua eogitatione DR Poenae ac supplicii. E contra vero An- Via. vi Ico. Nec Angelus, nec homo,
Reli beati semper sunt in actu visonis ta intelligit, aut potest intelli-Dei , & de eorum , quae vident in Ver- gere plura, ut plura , bene tamen perbo ; quia in hoc eorum titudo sit mcdum unius. Ita D. Tho. O. 38. er
est , a qua cessare non potant. Undo rara, a. x. Ω u. 1. de Uerit' a. 14. de a christus, Matth. I S. via tru angeli t u - tibi L Ut hoc assextum intelligatur, nocuit eorum να ea Iaa sempe vident' to r quod intelligere plura, ut plura, ciem Paιri r maei, qua in eoelis est ἀ Ita seu per modum plurium , est ea in ei quoque S. Thm I. a. P. q. 18 artis Io Iigere per diversas species ejusdem ge-
aliorum non semper ianti in actit cois direm invicem , neque ad aliquid ter- initionis, sed quandoque in actu , itum a id est . prout unaquaequP refert quandoque io potentia. Ita S. Thoma L similitudinem sui objecti praecise , pu- 1. P. q. 38. a. a. ubi observat, quod ta bovis, aut leonis absque ullo ordi Intellectus dus liciter es in postentia: uno ne unius ad alterum , veὲ u riusque modo, sicuι ante addueera, vel invenuin ad aliquod tertium. Quod si species
218쪽
Hpraesentent sua obicta, ut sunt ex rein ma alicuius comparationis , vel disterirentiae, vel propositionis I sive ut alia ter ordinantur, vel ambo ad tertium, vel unum ad alterum; non sunt plura, ut plura, sed plura per modum unius totalis repraesentati, cogniti. Sic dum dieitur bor non est Do , Bos , Sc leo
repraesentantur eum ordine invicem,
de ad unam propositionem quam constituunt. Et hint D. Thomas x. P. q. 83. a. 4. ad 3. dicit: Quod partes possunt inaestiti diapIiriter . Uno modo ob qua-uam eonfasione , prout faeni in toto ἡ DFe cum euntur per unam formam tot in s
rentiam , vel eompa atronem aemus ad alis erum , eognoscit aetrumque disserent rum, vel eomparatorum, sub ratione ipsiue eom.
parationis , veI diferantia. His notatis. Prob. prima pars. si Angelus plura Per modum plurium simul intelligeret, vel un eo actu ea cognosceret , vel pluribus et sed neutro modo occiser go Sec. Min. prob. Non uni eo actui quia, ut docet D. Th. hae qui s8. a. L. St.
eul ad Maeitatem motae a requirretir is nimias termina a ita ad ianitatem operari
nis re niνitiar tinitas Obsectae sed plura per modum plurimum non habent rationem unius obiecti, sed oliarium; ergo &e. Nec pluribus a stibus: nam acius cognitionis eli ut ima actualitas, S ultimus terminus potentiae iscundatae per
speciem : sed idem non potest simul
terminari pluribus termini S, ut purι-bus, sicut nee eadem pars lineae ad diversa puncta . nee idem corpus pluribus, ae diversis figuris figurari; ergo&e. Hac ratione utitur S. Thomas leu. g. de μεν D. a r . ubi postquam dixit, in eodem intellectu posse esse diversas species In Ni ntia. θω m actu imeom. Dis , ω hoe en speties esse in babatu, qui est me da tis anteν potentiam . ω aper rionem; statim stibiunxit i Sed in atria perfecto pIMνium speciorum intellectus simul esse non potest. Ad Me amem quod
VII. Confirmatur. Si Angelus pluisra smul cognosceret , vel ea cogno. sceret, ut repraesentata per unicam spe. ciem . vel ut repraesentata per diversas species. Si per unam speciem ; iatu non cognoscit plura , ut pluia . sed ut
adunata in una rationet ea vero eois
gnoscere simul per diversas speetes foret esse in actu completo , de ultimo per diversas sormas, quod impossibile est ;ergo Angelus nequit plura, ut pluras mul intelligere . Unde D. Thom. Qi .
8. de verit. a. 34. citato, concludit δ mura et νυν drverea . qua diversis fον mis antellia i , non potest fimuι - teli gere, illa vera, qua intefluit per ean dem 6νmam , simuI int/lligit. Eκ his VIII. Probatur secunda pars. Cum enim plura cognoscuntur Per eandem larmam , esto plura sint materialiter , Drmaliter tamen , 3e in ratione ebieis cti unum sunt, quia omnium ea uem forma est. Unde citato loco ad e . ait S. Doct. Si enim aligaea duo ita Ie εκα beant, ut ianum sis ratio inteιIuendi a litiae , uniam eorum erit quasi θνmate ,
IX. Ex his insert S. Doct. ibi , euod
quae Angelus intelligit per unam Dei Cea ellen
219쪽
οφ Quaest. IV De quid. medio, o modo anges. cogniti
erentiam , simul ut unum intelligibile cognoscit; ea vero , quae intelligit per formas innatas , quae sunt multae , non simul intelligit, fi diversis formis inistelligat. Quia vero , ut Dub praeeri re statutum est , Angelus multa inteIligit per eandem formam , ad minus o innania singularia eiusdem spe et ei; & superior multd plura una specie intelligit , quam inferiori omnia haec, quς
una specie cognoscuntur , ad cogniti nem Angeli comparantur, ut unum inistelligibile. Unumquodque enim fit intelligibile in actu per sermam intelligibilem s unde quae uniuntur in eadem orma intelligibili, in esse intelligibiali unum sunt.
sive internus uno actu percipit plura objecta , ut dum sensus visus uno intuta tu videt hominem , equum , arborem,& in eadem re plures colores; dum auditus simul percipit diversos sonos, ut sonum vocis, & cytharae , bomba dae , & campanae; cum sensus internus omnia objecta sensuum e ternorum uno actu coniungit; tales sensus non per cipiunt plura ut plura et quia haec nismnia eum sensum moveant per unam speeiem , & per eam cognoseantur , se habent per modum unius sensibilis adaeis quati. Propterea D. Th. inolibet. . a. a. ad i. simili argumento respondens: Similiter tinquit , dieendum est de potenistia sensitiva, tias, quod non potest plu-νa simuι sentire, sed ex consequenti , in
sunt partes,unium υν In uno toto . Quam
vis differentiam inter sensum, & intelis Iectum ibi assignet S. Doct. dicens :
modo multiplicatuν Deundum esse; iata Mantum eonjungitur divissis fensurpropriis , sicut unum centrum conjungi ιυν pluribur lineis, tinde immutatione amnitim sensibilium simiai terminantur ad sensum eommunem ἰ sicut motus , quῆasset per omnes linear , posiet simul terminari ad eentrum: sed intellectus non multνριieaιυν modo pradicto in ptuνes potentias , Er ideo non ιa Amile.
lectum Angeli dum plura per modum unius cognoseit, ea cognoscere non distinctE , sed solum confuse ; & ut tur exemplo D. Tho. su peritis allato de partibus continui, quae dum e gnoscuntur , ut sunt unum in toto, solum confuse cognoscuntur et observa dam eenseo differentiam inter species intellectus nostri, & angelici. Nani species nostrae limitatae sunt, quia a reis bus aeceptae ; & ideo species totius re
praesentans partes, ut sunt unum in t is toto, eas non ita clare repraesentat,
sed confvsh et at species angelicae , quia a divinis idaeis , in queis omnia distinis cth continentur, sunt exemplatae , cla.rE , S distincte omnia repraesentant , totum & partes , speetem & individua , genus de species; & ideo pariunt omnium, quae repraesentant, distinctam, S propriam cognitionem ex parte rei cognitae . Quibus ea, quae objici possunt, praeoccupantur a
t ι negant vero eum suo Angelico Magistro Thom istae. Suaree vero dicit, Angelum ei rea naturali , quae potest evidenter cognoscere , non uti discursu , Mnh tam ein circa supe naturalia , & circa ea etiam naturalia , quae non potest evidenter cognoscere squalia sunt futura contingentia, & se. creta eordium.
D. Thema, hae 1. P. q. 14. a. 7. in cognitione duplicem posse eontingere discursum: unum secundum successionem tantum ἰ alterum etiam secum dum causalitatem . Prior dicit tantum
suecessionem actuum absque illatione , ne quando intelligimus hoc, deinde hoc . seu , ut ait D. Thomas et Cisin possis
quam intelligimur H quid in actu , comvertimus nos ad intelligendum aliud .
Posterior non solum suteessionem , sed etiam causalitatem inter actus importat ; ita ut prior eauset ,& inserat po
220쪽
ta pervem mus in cognitionem conel ιυ, -
num. Priorem discursum de laeto re. periri in Angelis exploratum est. Cum nim non unico actu, sicut Deus, intelligant omnia , consequens est, ut ad Terum cognitionem successione actuum indigeant. De posteriori ergo , qui pro Prie nomine d cursus venit, procede
quaestio. X v. Ad verum autem, & proprium
discursiim duae necessario requiruntur conditiones . Una , distinctio actuumis ,
& quidem realis , si discursus sit is malis . Altera, quod sit illatio, & ve.
ra causalitas inter actus, ut prior rea
liter inierat, di causet posteriorem seu, ut unum prius cognitum s prioritate sive durationis, sive naturae I pa ariat, de ruferat cognitionem pollerio. ris. Quare ad verum Ac sorinalem discursum non iussicit, ut unum e par te obieeli sit ratio cognoscendi aliud tessentia enim divina, tam Deo, quam Beatis est ratio cognoscendi omnia:
di tamen in Deo nullus est discursus ,
nec Beati in visione beata discurrunt. Requirit igitur distursus duos actus ex parte sub ecii , quorum uno cognoscatur causa , altero vero ex prior 1 illato, quo eκ causa cog sita procedatur ad cognitionem effectus . Propterea valdedit ferunt haec tria, nempe et ridere aιLquid malia, videre ρωὶ Hi iam , le videre ex Hio. Deus enim omnia videt In
seipso, non. tamen poli aliud visum ,
aut ex alio uiso. Angeli vident unum post aliud, pon tamen unum eX al IOν ut dicemus. Homines vero uideat u-mun post λllud. Et insuper vident uis num ex alio. His ergo praemissis. XVI. Dico. In Rogelis nee datur, nec dari potest discursus formalis. Ita D. Thoinas, hac Q. 18. a. 3. cuius ra . et ione probo sic is Angelis illum gradum
tenent in sub llamias spiritualibus, quem corpora coelestia In substantiis corporeis, S propterea Caele res mentes diis
cuntur a D. Dionysio t da Divin. NOm.
a T. Er cap. Ixa caten. Hierareb. Sed ubi corpora terrena per mutationem ,
di motum adipiscuntur suam persectionem , corpora tamen coelestia statim ex ipsa sua natura suam ultimam persectio leni habent; ergo ubi inferiores intellectus, felicet hominum , pcr quen dam motum , & dii citrium intellectualis operationis perseelionem in cognitio ne veritatis adipiscuntur, dum eκ uno cognito ad aliud cognoscendum procedunt I superiores tamen intellectus, quales sunti angelici, statim in illis, quae
primo naturaliter cognoscunt,inspici utat Omnia quaecumque in eis cognosci possunt . Et ideo Intelleo uales dicuntur, an ma vero humana RationaIis 3 quia i-
fi a ratiocinatione, & discursu eκ u. no ad allud procedit; illi vero statim
naturaliter apprehendunt: quare habitus primorum principiorum Intiale tua nuncupatur. Quod docet etiam in a. de vetat. a. is, sic dicens: Sicul nostane discursu ρνrneipia eunoseimus sim Iici in uitia, ita ω Angeli omnis qua
cognoseunt : Mode oe in sellectuales diis euntur , 6r habitias principiorum in no in his dieitti ν intelletius a
XVII. Dicea priano. Ex hoe sequi, quod Angelus necessario non debeat uti discursu, sicut nos: non tamen, quod eo uti non possit ex sua libertate ; &maxime si velit uti sua specie non a.daequale, sed solum inadaequate, prouescilicet repraesentat principium , sic non conelusionem . Ita Molina .
XVIN. Sed contra. Nequie Angelus
pro sua libertate immutare modum naturalem suae cognitionis , hic enim non subditur suae uoluntati a sed cognoscere statim in prinei pio conelus Onem , est modus connaturalis Angelo ratione suae naturalis perfectionis, qua eκ
dit modum cognoscendi hominis s ergo non potest &e. Confirmatur. Nequit Angelus sua Iibertate usurpare id , quod proprium est hominis: sed ratiocinari , de discuris rere est proprietas hominis , sicut es se rationale , & discursvum est homu
NIT. Nec obest, quod additur. Nam ello Angelus possit uti sua specie
non secundisi adaequatam repraesentationem , sed solum inadaequatam , in intuendo scilicet solum principium , dc