장음표시 사용
221쪽
ctit cognosceret eo hisionem, non discurreret vero discursu secundum causalitatem et quia ille alius actus , quo cognosceret conclusione ni , eget dispa in
ratus, Ee non ortus ex actu , quo c
gnovit principium; sed esset actus cognoscens conclusionem non in seipsa . sed in principio: unde cognosceret u num post aliud, non unum ex alto, quod ad rationem discursus veri secum
dum causalitatem requiritur a Undet Iri Tho. r. a. q. 8 o. a. 4. Oporteι inquit quod quandoeumque t Angelus l
ut sunt in principiis. XX. Dieens se eundis cum SuareE: rationem D. Thomae concludere ad summum , qubd Angelus non possit discurrere circa naturalia, non autem
quod non possit discurrere et rca superinnaturalia ι circa quae non habet lumen Perfectum , si eut circa naturalia, sed solam potentiam Obedientialem . XXI. Sed contra. Nam gratia, εο pernaturalia dona non destruunt, sed
infunduntur secundum modum conna. turalem ; nee deprimunt modum operandi naturae superiodis ad modum Perandi naturae inferioris, sed potius illum elevant, ae perficiunt; ergo cum modus eonnaturalis Angeli, ut elevatur supra hominem , sit cognosceae absque discursu, non niariis, ac cognoster per species universales; sicut hae ratione superius diximus, Angelo etiam circa si pereaturalia infundi si ecles universales. ita etiam dicimus nodo ciris
ea eadem illi infundi lumen , quo pos- fit etiam circa supernaturalia absque discursu procedere :& sicut lumine naturae cognoscit unico , & indivisibili actu Petrun esse hominem . de esse risi. bilem a ita unico intuitu Iumine super naturali in hoc principio: Christωι ea rimo, videt hane conclusionem. quae in eo necessario continetur: Christias
XXII. Addo: quod lumen supernatu. rate de se non est discursivunt, sed solum ex conditione subjecti , quando scilicet subiectum de sua natura est diis
scursivum. Quare D. Tho m. a. 1. q. s. a. I. ad 2. docet: quod scientia , quae inter dona retensetur, non est de lediscursiva, sevi nec scientia d v. na xenne ludens r Et ἐδει δivina ferantia aeon est d0ιω sua , veι ν attoetaeae rua , sed aο-
soluta, OsNI- , etii smilia est Die. tia , qua ponitur Gaiam Spiritia a Sancti ,ewm sit quadam partis pata similat udo ἐ-psiuν. Cum ergo Angelus, qui est stbiectu in luminis supernaturalis, non sit ex natura sua discursivus, non utitur lum ι ne discursivo modo, sed absol to de simpliei, ut in se est .
XXIII. Argues primo. In cognitione, qua Angelus ex cognitione sui cognoscit Deum , intervenit distursus, nem-pa duplex actus; unus , quo sei p. a
cognoscit intuitive; aliter, quo ext ιι actu procedit ad cognoscendum Deum abstrae ive : eadem enim cognit Io nequit esse abstractiva, de intuit tua . Confirm. Cum Daemones uilis Chri
sti miraculis coniiciebant, ipsum esse Deum , & Filium Dei; vel dum ex aliquibus signis, aut indiciis venantur, aut explorant secreta eordium , aut futura contingentia , ibi sunt duo actus ἱ unus certus, & evidens, se ilicet visio miraculorum Christi, aut signi
exteriori, ἔ alter incertus. & obscurus ex primo causatus . nempe suspicio de divinitate , aut ee ta It toflitatione mente concepta, vel futurmone talit unus enim , di adem actus nequit esse ela rus, fic obscurus. certus, de inceri DF;crgo ibi intervenit discursus, quo e Nillis visis dii currunt ad ea , quae ex illis possunt Inferri a
XXIV. Respondeo , negando assilm-tum . Angelus enim videt, seu cognoscit Deum, non ex seipso in sed in seip-pla , ut in speculo repraesentante ipsum, quemadmodum supra dictuni est. Sicut ergo oculus corporalis eodem actu squo videt speculum , absque discursu videt repraesentatum in speculo . ita oculus intellectualis Angeli eodem actu , quo seipsunt videt, eOgnoscit etiam Demn in te abstracti vh repraesentatum a Neque en novum. qu, d una eademque cognitio respectu diversorum intuitiis va iit, de abstractiva. Constat enim,
visionem beatam, cum unica numerosit in quolibet Beato, esse imirativam
222쪽
Dei, Se ereaturarum in eo exissentium ,& abstractivam creaturarum possibillum. Differentiae enim intuiti vi , & abstractivi sunt accidentales, & extraneae rein
XXV. Ad confirm. nego pariter quod assumitur. Non enim Daemones ex viss miraculis , aut aliis signis pro cedunt ad cognoscenda , quae , vel suspicione , vel coniectura ex illis possint inferri; sed in iis ipsis cognoicunt
conne Xionem probabilem, & conleci Talem cum alias, quae non vident. Neque repugnat , eandem cognitionem respectu unius esse claram , & certam, respeetu vet, alterius esse obscuram ..& incertam . Hoc enim in nobin qu
que saepe contingit, qui, dum aliquod
principium naturale evidenter cognoscimus , simul in eo quasdam conesuliones in confuso tantum, & opinative delegimus: Quid autom miνum t ait S. August. lib. de divin. Daemon. cap. s. is quemadmodum rue t Medicus incor
dignosci abis te discursu ostendit S. Tho
perimentaIis eunitis in Damonibus non
sit rer tollationem , sed secundum qu)dvidon ι effectus in causa, Oeι causas in
effectibus. Idem doeet T. P. q. I s. a. 1 ad 3. . XXVI.. Argues secundo . In Angelodis incia elt voluto, qua vult finem ab ea , qua eligit, & vult media , &issa causatur ex illa a ergo pariter ii eo dili incia erit cognitio, qua cDgnOscit principium ab ea, qua cognoscit conclusionem , de illa causabitur ex Illa a Respondet D. Τhom. r. P. q. 6 . a. . discrimen esse inter intellectum divoluntate in , quod cunitio antesiactu sit secundhm quod ris ea nita sunt i
cognoscente is M aurem ex imperfectione intellectualis natis 4 in. bamrne , quod .sn saxim otis intellectus naturaliter
habeι omnia intelligibilia , fed quadam ,
a quibus in. alia quodammodo movetur .
Sed actus appetitiva υινι utis est e converso , De undkam ordinem appeι entis ad res. Quarum quadam sunt fecundωm fabona , Θ ideo fecun/iam fe appeιibilra Luadam vero babent ratianem bonitatis ex ord/ne ad alaud , 2 fiant an et ibitia pνα ter aliud. Unda non es ex imperf-ctione, Wpetentis , quod aliquid appeta naturata seri ut finem , ετ aliquiου per electio uem , ut ordinatur in finem . Quinuit υν natura ἰnt Ileor tiaIta in Analis pινfecta es , invenitur in eis sola etaui
XXVII. Argues tertio . EuhωLia, seu virtus bene consiliativa in Angelis ponitur: sed haec dicit inquisitionem , dedistiirsiim . Insuper, in eo ponitur admiratio circa supernaturalia. Nomine enim Angelorum dicitur, Isaiae 63. V. 1.uuis en ine, qui venit de E dom3 Et Cant. 3. V. 6. uua ea ira , qua ascendit per deIertum flent virgula fomi Admiratio autem dit, cum en cognitione e infectus. dueimur in cognitionem causae ignotae, quod discursum involvit. Tertio. In Angelis datur scientia δ haec autem proprie sumta , cum ex eo niti ne principiorum causetur , discursum .
petit. Quarto. Quidquid potest virtus interior, poteli virtus superior: sed intellectus humanus potest syllogizare , de in effectibus caulas cognoscere, se
223쪽
eundum quae discursus attenditur; ergo & intellei ius Angeli . XXVIII. Respondeo ad singula. Ad
primum, nego min. In Deo enim clavtur Eubulia ,s eu consilium absque inquisitione, & discursu . Eubulia ergo tunc solum per inquisitionem procedit, quan do est in subie , quod non statim pervenit ad certitudinem iudicii. Cum ergo in Angelis, sicut in Deo, statim adsit certitudo iudicii, ideo in eis est Eubulia, & consilium secundum ac iam ei effientialem , qui est iudicium certum de agendis. Vide D. Th. I. P. e.
ad intrario in Angelis sol sim indicat , aliquid posse eis accidere , culus causam tenorent, non tamen , quod per discursum ad eam quaerendam Procedant , sed quod expectent a Deo illum in vi et unde D. Thom. Q, 8. de ve-
rnit omem ex seipsis venire non possunt conferendo , sed sol his ex revelatione diis
e is eli scientia sine discursu , Non ea. men ex hoe sequitur, ut putant se ististae, Angelum posse cognoscere in is finita actu . sed solum in potentia , non quasi aediscens ex principiis, sed ut
actu non considerans in eis omnia , quae in eis considerari possent.
or in ejectibu/ eausas et non tamen ita, quod eognitionem veritatis uncta arrui ram θιIVitania ex eati sis in eausata , Θ ex eara. fatis in ea ar.
XXXι I. Argues quarto. Et si Angeli discurrerent , adhuc staret discritne L.
et sentiale inter eos, & animam rationalem in ratione intellectiva; sicut etsi omnes Angeli uon discurrant, adhue stat differentia specifica .inter illos, se- uudtim nos, in ratione intellectivi. XXXIII. Ηare instantia , quam proponit Frann , nascitur ex non intelis ligentia rationi et D. Thomae. Non eis nimbo. Thomas denegat Angelis dincursum . ex eo praecise , quia essentia. liter specie differant ab anima latio innati ; sed quia ab ea differunt, ii eue natura posita in gradu superiora intellectualitatis, eo modo. quo corpora coelestia differunt, & excedunt haec corpora sublunaria , & inferiora . Ex quo inseri, quod sicut corpora coelevinia non per motum , & successiv suam naturalem persectionem aequirunt, sed eam natim a sua conditione persecte habuerunt : ita Angeli, qui inter naturas intellectuales excedunt In gradu intelleciuali homines, non per motum,& discursum acquirunt suam intellectualem perfectionem , sicut homines; sed statim in principio naturaliter cognito , omnia uuae in eo cognosci pota sunt, in eo intelligant. Si vero Angeli , sicut homines d scurrerent , quid quid sit, an subsisteret inter Angelos,& homines distinctio speeifica eo mo. do . quo haec subsistit inter omnes Α gelos. quamvis omnes intelligant sine discursu, non subsisteret tamen diverinsitas in gradu intelleis ualitatis; sed Angelus Se homo essent in eodem gradu . sicut omnes Angeli invicem . Quare iusor.
224쪽
orma , dist. ant: distinctio essentialis
spρcisca, transeat arat. essentialis in graiseu intellectuali , nego anto . I V. An Angelus Intelistat Compinenio . veIDioidindo XXXIII. T. I eo. Angelus non cominio ponendo , aut dividenis do , sed si uiplici apprehentionet intelliis
jus hac e li ratio . Angelus non intelligit ratiocinando, aut discurrendo, ut di-elum est; ergo nec componendo, aut dividendo . Cons. prob. Ideo Angelus non intelligit discurrendo a quia iii prinis citio naturaliter cognitio istatim cognoscit omnia , quae in eo continemur, &omnium eo nolusionum , quae ex eo deinduci possunt, veritatem: sed etiam cognito subiecto cognoscit in eo quidquid ei potest attribui, vel ab eo removeri a ergo Sec. Sieut ergo si inιel tis non. natim in ipso prine pia i verba sunt S. Thomae, ibiὶ videret renet yonis
veritatem , nunquam intelligeret diseia Grendo, vel ratiocinando. Similiter si inteIlecitis si alim in apprebensione qui ditatis subiecti, haberet notitiam de omnibus , qua possunt attribui subsecto , vel removeνi ab eo ἔ nunquam intelligeret eamponendo O dividendo, sed Isi m apis prehendendo quod quid en . Sie igitur parer, qu d ex eodem provenit, quod in te Iectias noster intelligit diseωνrendo, ω eomponendo Θ dividendor ex boese Iicet, quod non statim in prima appreis hensione alitu itis primi apprehensa potest
D pieere quidquid iri eo virtute contine tur . Quod tantingit ex det titate luminis int vectualis in nobis. Unde chm ιν.
mum . . . . relinquitur a quod Angetur , seut non intellu t ratiorinando , ita non
XXXIV. Dices primo pro Scoto conistrarium opinante. Ubi est multitudo intellectorum , ibi est multitudo intellectuum e sed in intelle elu Angeli est multitudo intellectorum , cum per di versas species diversa intelligat, &non o innia simul; ergo in intellectu Angeli est compositio , & divisio. Diii inguo ma . Multitudo intellectorum , quorum unum attribuitur alteri, ibi est de co. ma. aliter, nego ma. &s militer distincta ni in. nego cons. Reia ponsio est D. Th. hic ad i. dicentis et
Non qualioumque multitudo intellecta. rvm compositionem ea at , sed multiιudo illorum in ellectorum , quorum unum attribuitur alteri , veI removetur ab eo . Angelus autem in tetigendo quidditatem.
alit usus rei fmul intelligit quidquid ei attribui potes , HI removeri ab ea . Un.
quidquid nos anteligere possumus componendo, Er diυidenda , per Mnum suum
simplex int Ilectum. Hi ne omnis cognitio Angeli est iudicativa . Si enim a tintingat stibiectum, in eo, & per speciem eius attingit praedicatum ; si a tintingat praedicatum , attingit in eo subiectum , etiamsi attingat illa seorsim . Si verb ea attingat, ut coadunata in propositione; si haec sit naturalis, .ut ista: Petrων ea doctus , per se prim attingit sibieelum, S per speciem e Jus praedicariun . Et si prς dicatum sit supernaturale, ut in istae Petνkr en pra- desinatur, in praedicato cognoscit suis biectum , qui ab illo unich specifica.
XXXV. Dices secundo. Plus distata firmatio a negationi , quam duae quid-
distantes Angelus ricogn rescit per di. versas, species, & aelus; ergo similiter assirmabit, be ne bii diversis actibus; ergo comp0riendo . S dividendo. te spondeo cum Dis, Thoma et lato ad x. dist. ma 1. Plus dii lar quantum ad rationem.exisse ne i , co. Mai. quantum ad rationem cognoscendi , nego m. a Igitur inquit s. Doct. J Daveνδε quidis ditates rerum pa/n μέ cuser ι.quatitῶm.
225쪽
Diauν Dimas nega/ronis oppositae a XX SUI. Dices tertio. Locutio ex terna est signum internae compositi nas, & divisionis in menter sed Α geli hominibus loquentes inrmat vas, S negativas euunctationes exter Ius pro tulerunt ; ergo Sc. Resp'rioci Dia Thom. laudatus ad 3. .
e In intellectu angelico non posse per se loquendo reperiri. lal sitate in , sed solum per aecidens. Pr I ma pars probatu P. Nam Ange Ius,eAdictis, Eon intelligit tomponendo, aut dividen , sed simpliciter apprehenis dendo quiddatatem rei et se et mutaurem circa. quod quid on sempe veνυμ es , si ι ω Destis eisea proprium objectum , ut ait D. Thom. hac QM. 38. ais s. XXXVIII. Secunda vero pars t quae de malis Angelis procedit intelligenda est respectu rerum superna uiralium .
e 1 naturalium , ut tamen subiunt ordinationi divinae. Cum enim An Reli tam honi, quam mali videant, quanto v. iunt, Omnium rerum natural Luin natum Tas, dc proprietates, ac etiam ea quae
natura later, seu necessarib eκ illis eveniunt, rei pectu rerum naturalium non fialuntur, nec Meipiuntur . Sed quia non vident quid Deus sup - , aut Praeter curtum naturalem in iis ,
.el de iis sacelle velle; ideo miai d cipi polliint quantum ad ea , quae cu-Pernaturali tex possunt eveniret seut si
considerantes hominem caecum, veI momtuum , Iudicent , eum non esse aliquando vi hirum , aut resurrecturum; vescum uidentes hominem Chri fluui judi. Labant, eum non esse Deum. Boni vero Angeli, ne qui dem quoad. supernaturalia falluntur. Ratio diveris sitatis est. Quia boni Angeli per omnia se divinae sapientiae submittunt; ideoque de rebus supernaturalibus, quandiu non habent certas revelatio nes, non iudicant ita esse , vel non esse absoluth i sed ex signis probabialibus tantum iudicant hoc esse pro b bile , & posse ita evenire . . Similiterisque de rebus naturalibus, secundum quod subsunt divinae ordinationi t per quam circa illas, varia mutatio potestaceide re nore proserunt absolutum I ditium .. Unde fit, quod licet in nat rati hu& causis videant pestem, aut si citatem , non tamen obsutute judicenti, eam eventuram quia sciunt . vel Samelorum orationibus, vel e iam sine il-hs posse, Deo si e disponente, aliter
fieri . AD Daemones , quoniam ex pr vitate mae volontatis a divina sapie n. tia recedit ut, eamque nolunt attendere ; saepe secundum conseciura S, aut adigumenta probabilia, vel cursum rerum naturalium absoluth iudicare volentes, lalluntur . AueIi igitur Mai inquit S. Tho m. a. s. laudato habenIer ω-ctam voltintatem , ρον eognitionem qui diIatia rei, no. iudieant de his , quas Nematuraliter ad rem peνιine αι , nisi fatua ordanatione divina. . Unde in eis non potest esse fastas, aut error. Dis.
mones vero per voluntatem perversam
XXXIX. Aliter lamen, docet ib.
S. Doctor , eontingere potest decemio in Daemonibus, quam contingit in no his. In nobis mim ea lalsitas conti gus
226쪽
Eit, in quantii m eomponendo, livi-eendo , aut etiam demonstrando , falsbeomponimus, dividimus, aut de non stramus; definitionem unius attribuendo alteri, aut partes definitionis incohaerenter copulando , aut de quopiam negando id , quod verE ei competit. In Daemonibus autem oritur , ex eo,uod absque compositione , vel divione propriE dicta apprehendunt dria uiduitate connexionem cum quibus. am aliis rebus, iudicantes eam esse talium Terum principium , quarum tamen i Deo se disponenteὶ non erunt; vel E contra apprehendunt rei quiddi-
atem non esse connexam cum aliquo eventu, cum quo tamen divina ordin tione connectitur
m Curitiaine Matutisa , ω Vespertina . XL. olligo secundo , cognitionemia angelieam benh dividi in Ma
cognitionem angelisam ita distinxit. fuit S. Augustinus. Ut enim suam e Poneret opinionem t de qua superius egimus nemph, sex dies, quibus mundus creatus est, non suisse dies naturales importantes meressionem temporis, sed dies intelligibiles dicentes ordi Nem , quo Tes creatae angelieae cognitioni fuerunt prae sentatae; & ut in husce diebus mane, & vespera possit in telligi, per Μane eognitionem ange licam, qua res eognitae fuerunt in Verbo, intellexit, & hane vocavit Maluitiam; per Vesperam vero angelicam cognitionem, qua res in propriis naturis 'cognitae fuerunt, intelleΝat, Nhane Uespertinam nuneupavit. Tum quia posteriorem , eum supponat ab Angelis res fuisse prius cognitas in UeT-bo , quam in propriis naturis . Tum quia minus claram , sicut minus clara est lux vespertina, quam matutina ἰclais Tistri enim luce res ab Angelis suerunt cognitae, dum eas noverunt in Verbo,
quam dum eas per species fibi conge.
nitas in propriis naturis cognoverunt, ut docet idem S. August. I. gr. decio. t. Dei e. q. Θ 29. XLI. Horum vesperam , & mane hoe modo explicat, lib. 4. de Genes ad
ite. e. xx. Angelus statim creatus e
gnovit se non esse Deum, & haec fuit vespera pri inae diei Deinde retulit se iis psum ad laudem Creatoris, quo donatus fuit eognitione rerum in Verbo ἔ& haec suit mane, quo elausus suit primus dies , & inchoatus secundusis D inde res in suis naturis cognovit, &se facta est vespera secundi diei, &similiter de dierum snbsequentium ve cpere, & mane. Audiatur propterea S. Doctis citato loco . S inquit ιυκ
peroralis, sed is ritalis est, ficus poetenebrar facta est, ubi intelligiιur a sua
quadam informitate ad Creatorem eo in
Doram fiat mane, eum post ea itionem sua propria natina, quis meae ea quod DeMe , referet se ad laudandam Itieemia squo. ipse Deus est , eustis eun empI,ti ne formatur . Et quia earrea ereatura qua infra ipsam funi, fine eunt troν ejus non sunt ἰ prspterea nimirum idem diei ubique repetitων, ut sua repetiti ne fiant tot dieι , quotiens distrvae unis
ur rerism genera eraatarum , perfectiose senarii numera term nanda, ut vesperuprimi diei fir etiam fui regnitis , no se esse quos Deus es ; mane autem Dabaue vesteram , quo eon audis ur dier nus. or ineboatur 'crandus, evinversis sit ejus, qua id , quιd ereata est, ad Iaudem referat Creatoris . er perci in e Verbo Dei eognitionem ereatura , uama ruam sit , Me est firmamenti , ρονῆ
mentum. D inde sit v0pera Ilius luris , eum ipsum firmamentiam , non in Verra Dei, sicut ante , sed in ipsa ejus natu. ra eo nostit et gufi Ggnitio , qvmiam minor est , recte vespera nomine signis eatur. Pin quam sit mane , quo eone uis
227쪽
, ara situs. IV. De quid medio, o modo auget. cogniti
cte. Ita suam opiniorem exponit S. Augustinus, quam eκ positionem sequiis tur S. Thomas O. 8. de Verit. a. 16. ad 6 S. Verum etiam non admissa S.
Augustini opinione de diebus intelligibilibus in conditione mundi; adhuc in Angelis locum habere potest cognitio matutina, qua res in Uerbo cognoscunt , & vespertina , qua ea sidem in se ipsis per species innatas perincipiunt. Cum illa, utpote clarior, comparetur mane, ista utpote minus clara, comparari possit vesperat. Non datur tainen in Angelis cognitio meis Fidiana , quia cum omnis cognitio creata habeat tenebras admixtas ex parte cognoscentis , NMIIa cognitia inteIleiatis
angeliri potes diei meνidiana , sed fila
regnitio qua Deu 3 eognoscit omnia να
seipso. Ita D. Tho. Ω. 3. de Verit a. 17. ad 4. XLII. Ex hacteuus dictis eruitur , cognitionem matutinam Iocum habu in se tantum in Angelis bonis in eis scilicet , oui se ipsos ad Deum referentes, beatitudine donati, res in Verbo vide- fiunt; non vero in Angei: s malis, quio si cognitionem sui , in seipsos qua- se ipsis fruentes, & in se finem ponentes, permanserunt , & in nocte ni a vespera transierunt , nunquam ad ma . ne perventuri . Si tamen cognitionis matutinς nomine quis vocaret eam C gnitionem naturalem , qua naturaliter cognoverunt Uerbum per ejus similitudinem in sua natura, ut in speculo relucentem de qua D. Tho. r. P. 462 a. r. ad 3. sic matutina cognitio omnibus Angelis posset attribui . XLIII. Superest quaerendum et an coisgnitio matutina, & vespertina duaec
gnitiones sint essentialiter di stinetae , an vero una eademque cognitio cum diaverso respectu Respondeo magis cohaerenter ad mentem D. Augustini, ut observat S. Thomas, hae Q. 38. a. r. & Ω. 8. de Verit. a. I 6. esse estentialiter diversas. Nam cegnitio matutina proprie dicta attingit res in Uerbo, ut in medio eas cognoscendi; vespertina verb easdem attingit, ut in suis naturis, & extrae vel bum, per species innatas et sed cognitiones, quae procedunt per diversia media , essentialiter distinguuntur ἔ ergo &c. Quare D. Thomas 2. 38. a. 7.eitato . Si veνὸ tinquit rognitis v Dertina dieatur , fecundum quod Angeis
ιν regno eunt esse rerum , quod habent in propria natura, per formas innatas ;fie alia est cognitio vespertina, o matutina . Et pia videtiar intelluere Misgustinus, eum unam ponat imperfectam respectu alterius .
XLIV. Nee tamen qudd cognitio vespertina si imperfecta impedit, quin possit simul eIse in eodem subjecto cum
Nam , ut respondet D. Tho m. a. 7.cisato, ad 3. Veniente per fesso ediae uariarimperfectum , quod stilicet ei opponatur τficuι sider , qua es eorum . qua non via
est perfectitia , or aliud imperfectius , ali
quid repugnans babet. Sicut ad eandem eonclusionem habere possumus medium deis
mons arrvtim , ct dialecticum . Et fiamiliter eadem Mer potest sciri ab Angeis Io per Verbum inereatum , is' per Decrem
. XLV. Nee demum quis putet, quddsi Angelus ab initio eognovit res per
Verbum, ab initio fuerit beatus. Etenim , ut docet D. Thom. Q. g.
de Verit. ari, et s. ad 3. & superius ex August. tetigimus et AngeIus in prine is pio sua ereationis non miι beatus , ne per sentiam Uerbum vidit I Mnde nee cognitionem matutinam Eahuit , μου pri-mb babuit vespeνtinam, γ ex vesperti na profeeit in matntinam. Unde I gnanisteν primus dies mane non dieitων habuise
228쪽
Ganes x. Factum est vespere, & mane dic. vel dicatur , quod cognitio matutina , quam Angelus habuit, dum adhuc ellet in via , fuit in Verbo non viso in se , sed cognito abstractive et unde fuit matutina aequivoce, ut d Icetur .
OB lectunt cognitionis angelicae,
quod hae assumimus ut praesentis quaestionis materiam , est omne illud , quod pote it Angelus cng scere. Hoc autem, vel est spirituale , de quo agit D. I horn. r. P. q. 36. et materiale . de quo O. 37. Angelum cognoscere seipsum per suam substantiam , S per eandem Deum . sicut alios Angelos , ac res materiales per species iuppe radditas , non quidem 1 rebus acceptas, sed naturae angelicae ab initio
congenitas, abunde quae nione praece. dente demonstravimus, ut ea hic repetere sit pervacaneum esset. Solum ergo investigabinuis et an unus Angelus alterum comprehendat; an cognos eat sutura contingentia a & an etiam secreta eordis alterius, S mysteria gratiae lumine sibi naturali scrutetur .
dat Superiorem . . I. Sontentia affirmativa proponitur .
'inpliciter diei possit aliquid
comprehendi & quid si rigo- rose aIiquid tomprehendere , dicium en supra, Tom. 2. Tracto de Visione. U. . s. Dub. t. s. r. Θ . 3. Qitare ad ibi dicta Candidatum rem ris
quem , superiores Angelos comprehen-cere vera comprehensione inferiores.
Prob. Nam eomprehendere oblectum est
illud cognoscere , quantum ejus cogn scibilitas petit cognosci, ita ut cognoscibilitas passiva non excedat ut Bi co gnoscentis , sed ab ea adaequetur ; sicut ad hoc, ut vinum comprehenda- tur a dolio , susscit, & requiritur , ut tanta hi dolii capacitas , quantum Petit quantitas vini: sed vis cognoscitiva superioris ad aqua l. imo ex tedit cognoscibilitatem Angeli Inferioris, sitiit illum excedit in immaterial Ita te gergo illum &e. Controversia res ranae iis tur ad Angelum nseriorem respectu Dperioris et an hici ab illo naturaliter comprehendatur, vel comprehendi posist a
II. In hoc dissident discipuli L. Tu.
affirmantabus quibusdam , aliis negantibus . Astirmant Baianeet , Salmanticenisses, Contenion, & alli. Negant Si I. vius, Lance l. Utra orie probabiliter in Schola D. Thori ae sntia neri potes . cum
. utraque probabiles eri erus doctrina alterat ratione X III. Sententia affirmans adducit D. Tlio m. tum a. Contret. cap. 93. dicen tem e Iura testis Angeli habet virtυι em comprehin indi omnes Decaer, o Drsteren-tras entis . Tum I. l'. q. s s. a Polen
hil ex eonnaι tirales . . . ad omma antelli Renda , qua natu Irιeν cognoscere possunt. Tum I. P. q. 1 f. a. 3. ad a. ubi do.
cet , Angelum inferiorem de iis tau tum a superiore illuminari, quae Ordinem uaturalem excedunt a Signum
est ergo , D. Thomam velle , Anyelum insertorem cognoscere ut objeci uni sibi proportionatum omnia , quae in Angeislo superiori continentur, sive tor maliter, sive virtualiter, di inde illum
IV. Ex his formatur prima ra io. Ut aliquid compreliens , E cognosca l.r , susscit ut Omnia ecgroicantur, quae in eo, sive seritialiter, sue virital Her , aut eminenter continentur: hac enim ratione superius ostunc: mus, quod si intellectus creatus cognosceret omnia, quae in Deo tam forniariter, qu rii vir
229쪽
at 4 Quaesis V. De obiecta regnitionis Angelicae.
inliter sunt, Deum eomprehenderet: ita Angelus inserior cognostit omnia, quae in Angelo superiori naturaliter, am forinaliter, quam virtualiter sunt. ἔTrgo &c. Min. prob. Tum quia: omnia ruut obiectum proportionatum virtuti in te pectus eujusvis Angeli. Tum qui ad Angeli inferiores eomprehendunt i pe- .cies repraesentativas iuperiorum sibi Mngenitas; ergo & comprehendunt ais psos Angelos superiores: eum enim
spe etes sit ipsum mei obieeuim in esse intelligibili . qui eomprehendit speciem obiecti, ipsum objectum compreis hendit. Non enim datur species quid-
datava, quae non sit comprehensi ν
obiecti qua ratione si daretur species quid ditativa Dei in se , esset quoque comprehensiva ; & qui eam comprehenderet , comprehenderet Deum V. Seeunda ratio est. Ide6 Angelus inserior superiorem naturaliter nolia comprehenderet, quia esset inferioris
intellectualitatis ad intelligibilitatem Angeli superiorist sed non obstat; eris Eo &c. Min. prob. Esto Angelus inis serior sit inaequalis intellemialitatis in speeie est tamen aequalis tum eodem in gradu naturae intellectualis . & imis materialis completaea sed hoe suffciet, ut possit illum eomprehendere. Sie enim visio beata quamvis imperfectior gratia , hanc tamen comprehendit. Et eundum plures scientia infusa animae Christi eomprehendit lumen gloriae, de visionem beatam omnium hominum,& Angelorum, quamvis in se sitimis Persectior ι qui a m eodem ordine Q. pernaturali convenit cum illis; ergo
m. m Ico . opinio negans, Angein II lum inferiorem propria, de
nativa virtute superiorem comprehendere , videtur probabilior. Prob. pri- md . Quia D. Thom. 1. Contrag. e. 98
ex quo substantiae separatae superiores, S in seriores sint in . diversis gradibus astitutae . concludit, sic ἔ Cognosciι ν-gisur substantia separata inferiar fπρο-
flanιia cognita, sed instrἰονἐ modo . Ex quibus sic discurro. Ut Angelus in Ierior comprehenderet super Orem , o Porteret, quod modus cognoscentis a-dκ quaretur modo rei eognitae, seu quod tantum eum cognosceret, quantum petit cognosci et sed modus Angeli instinrioris cognoscentis non adaequatur m do Angeli superioris eo gniti , nec illum tantum cognoscit, quantam petit cognosci ; ergo &e. Min. prob. Angeis Ius interior, in Divo Thoma, cognoscit superiorem secundum modum suae subiactantiae cognostentis, non secundum. modum substantiae Angeli superioris cogniti : sed modus Angeli inserioris cognoscentis est inserior, nec ad aequans modum substantiae AngeIi superioris cognita , nec illum tantum cognoscit , quantum petit cognosci; quia petit ἀognosci cognitione adaequante , qualis est cognitio propria ipsius Angeli suis Perioris; ergo dec. Et eerth cognitio naturalis Angeli inferioris non potest Qxcedere substantiam , curus est cognitio 4 Si ergo eius substantia inferior est in actualitate, nee adaequam subin antiam Angeli superioris, quomodo cognitio Angeli inserioris eam adaeis
ferior non adaequet superiorem in specie, illum tamen adaequat in gradu eis levationis supra materiam , & imma isterialitas ἰ cum enim, in hoc omnes Angeli conveniant , sat est, ut invicem se comprehendam , quamvis in
modo eam habendi , sive in specie disserant a VIII. Contra est. Ut Angelus instarior comprehendat superiorem, opor tet , ut ejus cognitio adaequet tota L.
superioris intelligibilitatem r sed si fieilli inferior in immataria litate specifica, non adaequabit totam Angeli suis perioris intelligibilitatem; nam ista secundum speciem illam excedet, sim tillam excedit natura, cujus est pro. prietas; imo illam excedet non solumia esse emitativo, ut dicunt hujus opi-
230쪽
pinionis Patroni, sed etiam in effieis intelligibili: intelligibilitas enim , sicut & intellectualia as sequuntur a tua litatem naturae, S cum ea proportio nantur; ergo si natura Angeli inferioris tamς actualitatis nota est per acces suin ad actum purum, quantae est natu .ra superioris; nec tantae actualitatis,& intellectualitatis eri ν, aut etiam In
telligibilitatis, quantae ista, IX. Confirmo . Illa intelligibilitas formalis Angeli superioris, cui dicunt adaequari cognitionem Angeli inserio.
xis , vel manifestat totam entitatem Angeli superioris, eamque adaequat , vel non ' Si non a ergo neque est propria inrelligibilitas Angeli superioris, neque suffcit ad eius comprehensionem, quia eam non totam, sed ex parte solum manifestat . Si vero eam adaequar ἔergo non erit aequalis, nee adaequabitur ab intelle et ualitate , S intelligibilitat Angelii inferioris ; quia haec etiam com prehensive cognita, Saca quate , sem per inferior est , nec poten totam Intelngibilitatem supe tineis coneludere ἔsicut nec vas minoris capacitat S comis prchendere aquam aua quantem vas maioris capacitat N.
Tior comprehenaeret superiorem , de beret etiam comprehendere species eis
ius intelligibiles : sed Angeliis inferior non comprehendit species intelligibi
ιiονει; ω Mia non pastinι compreMudi per species inιellui kiles inforioris intentimus et sed species intellectus Angeli. superioris sunt, universaliores , quam spe ei es t melle ins inferiori γ, ut prom,atum est ; ergo &c. Deinde et fi posset eas comprehendere Angelus interior , vel id posset unica specie , & unico actu; di se specie& Angeli superioris non essent universaliores , sed aeque uni versales eum speciebus Angeli anseri ris, contra superius statuta . Vel id posisti pluribus speciebns, & actibus cogno nostendo id. quod a superiori nnica specie , ει actu Iepraesentatust , & --
gnoscitur et sed hoe esset eognoscere tum Angelum superiorem sigillatim ,& successive, non simul , Se proinde
non comprehendere ἔ ficut nec vas diceretur comprehendere liquorem , si tantum successive, & per partes, &non fimul posset totum continere a Maior vero probatur is Tum quia tui multi ex Adversariis dicunt species illae sunt proprietates radicaliter fluentes ab essentia Angeli superioris . Tvin quia: species illae sunt entia naturalia , Angelus autem , secundi m Contrarios .eomprehendere debet omne ens natu rate . Tum quia: species illae , etsi non sunt proprietates, sunt tamen Angeloeonnaturaliter debita: ἔ ergo si Angeis lus inserior comprehenderet substantua in superioris, cum deberet cognosce. re erram quidquid ei est naturaliter de biturn, species quoque ejus comprehendere deberet, ne dimi ut possibiles, sed ut de facto illi convenientes r scuts comprehendatur calum , et a m m ttis eius debet cognosci, licet ab extrinis
laco motore ei adveniat ,. quia ad emaus naturalem persectionem pertinet σqm comprehenderet potent am mate riae, etiam animam rationalem cogno-
L ere de heret, esto sbi insundatur ab extra: & qui eomprehenderet pote
tiam obedientialem , etiam si pernatu ralia dona quorum est capaκ , cogno. sceret, quamvis hac ab agente super u tiirali in ea fiant. Videatur Io. a S. Thoma u. 36. Diis. 11. art. I.
Angeli superioris possit inferior An gelus ipsum eomprehendere ρ Affirmat Io. 1 S. Thoma laudatus , imperte elatamen comprehensione , & ex parte re, cornitae; ita ut flante tali iliti minatione nihil Angeli superioris lateat i fersorem , non tamen persecta ; quia modus cognoscendi Angeli inferioris
nunquam adaequatur modo cognoscenis di superioris .. Docet enim D. Thoma P1. P. s. 1 6. a. 4. quod si pariores Aningeli illuminant inferiores; ita ut ea dem res, quas cognoseunt superiores . R inferiores tognoscant, Iiehi super res eminentius: Sietis unam, ω ea aem rem pleniisa in ιισεν magister ,