장음표시 사용
231쪽
a Iis suaestio V. De obiecto tognitionis angelicae.
quam discipulus, qui ab eo addiscit . Haec probauilla sunt. . III., Respondetur Ratiocibur pro Sententia Assismatiba superius adduitiι .XII. TI T si probabilem iudicaverimusta opinionem alli irrant em , Angelum inferiorem comprehendere suis periorem; tarnem quia ncgativam probabiliorem iudicavimus. ideo rationibus pro assirmativa adductis respondendum est . Ad primum ergo testimo uium D. Th. κ 1. Contrag. cap. 9S. allatum , dico pr.mbet nimis probare, si exponatur de comprehensione rigo rosa. Sequetur enim, Angelum comprehendere etiam supernaturalia , i md Deum ipsum ς cum totum ens complectatur etiam superis naturalia , & Deum ipsum . Sequetur etiam, quod Angelus inferior comprehendat specie in Angeli superioris, nam illa ens est & quidem naturale ; quod quidem D. Thomas negat, nec Adversarii audent lateri. Unde. XIII. D ico secundo : qiiod sicut ipsi verba D. Thomae restringunt ad soliunens naturale , nec etiam ad omne; itanos restringere possinis ad solum ens paturile sibi inserius ι quia secundum D. I iiom. Ω, 16. de Maio citatin i, per species in seriores non comprehenduntur species universalιores superio istis intellectus.
Verior tamen responsio est: D. ΤΣo- .mam locis citatis comprehensionem non sumere strictu pro coga tione ad c quan te , & circumscribente retii coctima:n, sed pro cognitione alsecuti v ,. &.ap
prehensiva quid dilative rei . Intentum enim Saneli Doctoris ibi est Oilendere, Angelum, cum suo igatellectit ambiat totum ens , & o innes disterentias entis, comprehendς re, id est complecti, & se. se extendere etiam ad sutalantias materiales.
XII . Ad secundum Ustimonium dico: S. Thomam solis in velle , Angelum infectorem sic. rebus natu ratibu uo illum 'ari 1 superiori nune, & per traditionem luminis; non vero non sui sisse illuminatum ab initio conditionis,& confortatione luminis . oppositum
entin docet I. P. q. Io6. ad 1. ubi iait: Unus Angelus non illuminat alium traden ο ei Iumen natura , vel gratia muri gloria ἰ seu confertando lumen natu . rate ipsius , ω manifestiando eia verita. ιem de bra , qua pertinent ad satum na, tura , gratia , ω glor/a . Et in 1. Dut. 9. q. I. art. 7. ad 4. Si augeIι sin. quit haberent naturalia tantum , artu
ω ita rogit esse aliqua illumrnatio , ω perfectio , sed nιn eompleιῆ .XV. Ad primam rationem do, Angelum insertorem cognoscere Omnia , quae sunt in superiori, sed luxta ni dum in serioris, & consequenter cunia aliqua confusone , potentialitate , S inadaequatione ad Angelum superior em ἔ& proinde non yera comprehensione , quα requirit adaequationem cognoscensis ad modum rei cognitae. Et si autem comprehendat speciem si hi congeni. tam , quam habet de Angelo superiori , adhue tamen eum nou cum prehendit; quia, ut docet D. Thom. Ω. 26. de Malo supra ei lata , per species in. telligibi Ies inferioris intellectus, non possunt comprehendi species intellectus superioris, quia uuiversaliores& modo elevatiori repraesentantes. Neque esset simile de cognitione attingente Omnia , quae in Deo sunt, sive forinaliter, sive virtualiter, aut de specie repraesenta. tiva Dei in se ; quia , ut probatum est, dia Tractasti de Visione Dei , tam eo .gnitio illa , quam species , si darentur, essient infinitae sicut Deus; ideoqMe ei ad aequarentur non solum ex parte rei cognitae , & repraesentatae , sed etiam .eκi modo cognoscendi , & repraesenta a dia non enim stat , cognitionem , &speciem esse simpliciter infinitas in geonere repraesentativo, & intelligibili ,& en in genere entitativo finitas, iacreatas; bene autem 1 at, cognitiones, S speciem angelicam repraesentare rem superiorem , & eam quoad omnia a tintingere, & adhue modo inferiori, peam non adaequante. h
232쪽
XVI. Ad secundam dieo, eonvenien , coniecturam ; sitne Meditus praecogno- etiam in gradu , si stet inaequalitas in . scit sanitatem infirmi r Et tale modus
specie , non lassicere ad cognitionem inquit S. Thomas, loco ex I. p. ellato adaequatam , tam ex parte cogniti, euno endi futuνa adest Angelis, cr tanquam cognoscentis, & proinde nee ad Τὸ magas qkam nobis, quanto magist reveram comprehensionem . Neque est si- rum causas , er universatias, ω pem mile de vitione beata , 8e de scienti aius evnoseunt et sicut Medici, qui a. insula animae . Christi: nam hae, licet cuιida vident eausat , melias de futuro in suas eie inseriores sntformaliter, sarti πνitudinis pronostieantur. Tadicaliter tamen ratione gratiae ha- II. Quidam autem sectus t Ioquitur hi tualis, in qua radi eantur , aequalita- S. Doct. Q. g. de Verit. a. ix. citato tem habent, nedum in ordine, sed in futuri sunt , quorum eausa indispenter specie. At cognitio, & species Angeli se habent ad aetrumque; hae autem v
in serioris, utpoth proportionatς natu- eantur eontingentia ad utrumlibet, uerae ipsius, quae in specie inferiori est, sunt illa pνaeipuὸ, qua pendent ex libero
in adeo uatae sunt Angelo superiori tam arbitν s. Sed quia ex causa ad titrum formaliter , quam radi ea liter ι ideoque ιιbet, esemst quasi in potentia, non preis nequeunt parere veram Angeli superio. grediιυν arii uir Ufectur, nisi per aliquam xis comprehensionem . Ponderet ista ratisam deteνminetur magis ad unum, aequus Lector , & euicumque ex praesa. quam ad aliud . . iae. hujusmodi effectus, et is opinionibus se se addixerit, pro- in ea r quidem ad utrumlibet nulla mo-babiliter in via D. Thomae loquetur. ἀο cognosei possunt per se are pris: Dd
si adjungantur eausa illa ,qua ea as ad DUBIUM II. ωtνumlibest inelinant magis ad unum ostiam ad aliud, potest aliqua certitudo An Angelus naturaliter cognoscereis conjecturalia de effectibus pradictis hab/possit Futura Contingentia, ri; μυι de his, sua ex libero aνbitria seu Libera depen/enι , aliqua futura eoni eimur eurans erudinibus , ω eo laxionibus fio l. I. minum. Subdit tamen S. Doct. Ouod Ariusmodi ufectus , qualeseum ne sint eo
R. ra. Se alio i , cognosti possunt, deducitur, quod Anfleti Sancti, qui diis vel in seipsis , Se ut cognoscenti praesem vinam essentiam intuentur , in ea ceriati a s vel in suis causis. Quia vero hoc to eogncscunt fit tura contingertia etiam modo unumquodque cognoscitur in a- libera, plus , minusque, secundum quod liquo, quo in eo est, de aliqua sunt, plus, minus e S revelantur. Unde pM quae habent esse determniatum in suis tet, eognitione supernaturali Angelos causis, ut erastinus ortus Solis; ideo futura contingentia cognoscere posse; hare a cognoscente eausam, ut determ i. scut Christub media scientia superna nate sutura eerto cognoscuntur. Et de turali infusa ,& plures Sancti , & Pro- his non est quaestio . phetae med a re elatione, seu dono pro. Alia vero sunt, quae esto in suis callis Phetiae plura sutura noverunt. ss non sint determinata. ut aliter eve- III. Loquendo autem de ea usis nais ni re non possint; tamen eorum causae turalibus, notat S. Doct. ibi , quod aliis ν magis se habent ad unum , quam ad al- quis enectus dici potest contingens comis terum ; unde lichi non semper, plerum- parate ad unam causam tantum, quiri que tamen ex suis ea uss proveniunt i tamen rata te ad collectionem p lirium di ista, esto per tertitudinem cognosci necessarius est et aliquid tinquit .st ebo. non possint, cognosci tamen possunt Per rue 1 respectu fa unius, quod re
233쪽
M8 Quaestio V. De objecto regnitionis Angelieae.
spectu eoneu Utia pruritim ea artim esneeessarium. Unde infert, quod Angeli ,
Iv. In se ipsis uero tutura per eam solam cognitionem eognosci possunt aquae ea attingit , ut sunt in aeternitate praesen ia: Fis . t ait D. Th. citatus
eum m simplex , ιοιi rem νι ades , Θυfum eoneIM fit . U. Praesens ergo proeedit quaestio de cognitione suturorum in suis caulis, dc quidem proximis; de de suturis, q ae si . tingenter evenient, non solitin relate ad unam causam , sed relath ad omnes caPsas pro imas; quia omnes in d; flare tes sint ad illorum eventum t ati Hi gelus vi sua naturali eiusmodi futura praescire queat, praescientia ne dum conjecturali , sed certa . I I.
Resauris Negan . VI. D Ico. Angelus sua naturali peris, spicacitate certo praenosse nequit futura cimnino libera, de contin gentia. A Tertio haec , vel de fide est, vel valdh fidei prox ma . Nam Scriptu Fis eonstat. vi in futura praenoscendi es
se characterem proprium divin Italis Isaiae 4 r. v. 13. AnnianeIate 3 Ma Ne stura sunt in futurum sciemus , Μια Dit efiis vos. oc c. 46. v. p. oc a P. R
iis qua needtim facta fMnt . Et Da melc. 1. postquam ait, nec Magos, nec Ariolos, nec Aruspices posse indicare, quid futurorum portenderet somnium iRege Babylonico visum , subiicit v. 18 Sed es Deus in calo revelans osteria , uἰ indieavit tibi Rex Nabueridonosor,gua ventura sunt ἐώ novissimis tempoνμ
VII. Hine Chrysostomus, Homil. IS. in Ioan . riadisatio tanquit futurorum
D. Hieronymus, in e. ri. Danielis nuper lauciatum , inducit Danieleni sic dicentem Regi: FνQΤνa , g ιων ab hominiis buo quaris an terra, quod Deus solust
Et S. Augustinias , lib. t s. de Civitis
mines Deii siti paenitere. Cujus ea de
el tot ibus 1 4 pe falli, bonos veri, An .elos nunquam; qi ia illi ex temporali bus , cic mutabilibus coniectant; isti vero In a ternis atque ineommutabilibus Dei legibus quae sunt mutabilia praevident. VIII. Ex his ergo omnibus fiat nais tur ratio. Certa futurorum contingentium cognitio haberi non potest , nisi, aut vi dantur in se ipsis, aut cognoscantur in causa iam determinata et sed Anis
geli, sive mali, sive boni, per natu- Talem cognitionem non possunt sutura contingentia uidere in se ipsis, quia hoe proprium selius Dei est , qui ea videt in aeternitate sibi praesentias neque in causa eorum determinata , quia causa contingens , & libera , apth natura indifferens est ad utruml bet a nec ex ea libi relicta potius potest praedici uinnum , quam oppositum . quia in andria strenti ut tali , non magis unum , quam aliua determinath continetur e causam autem superiorem causas liberas, Se contingentes determinantem, naturali vi Penetrare non possunt ; ergo Sce. Un. de eoncludit S. Thos Q. 8. de Uerit.
234쪽
IX.D Rimo obiicitur. Angelus ab iis
L nitio habuit species repraesen. ativas omnium , quae quocumque tem pore quomodolibet futura sunt ι ut enim supra diximus, non eognoscit pergecies Reeessive a rebus aereptas, sed nul a Deo annias, & quasi innatis ,
fit universales sed Angelus potest certo cognoscere omnia , quae actu illi rem raesentantur per species, quae tu ni universales. aequaliter se habent ad Praetem tum , 8c futurum , ergo &ca
Praeteritum sunt differentiae temporisὸ sed intellectus Angelieus est supra omne tempus, cum mensuretur aevo et ergos ca
Ius non cognoscιt futura eontingent Madum sunt sutura , cognoscit autem e
dum fiunt prasentias ergo reducitur de potentia in actum e sed non est intelligibile a quo redueatur; non ab objecto . quia iam sui speciem habet nil autem aliud est, quod inter creata angelicum intellectuini movere possit da potentia ad aelum ἔ ergo &co
antequam existat in re , iam existit intelligibiliter in speeie angeliea; e
go Angelus cognoscens perfecte suam spe em , cognoscit futurum intelligibiluer praecontentum in ea.
Dis . ni a j. actu repraesentativas per modum quidditatis possibilis, co. mai- quoad exercitium existendi in tem p axe determinato , nego ma . Spectes e go angelica ab initio aetu reprς sentatentitatem futuri, eius quoque e iste intiam , ae durationem . sed per modum
cuiusdam quid ditatis praecomenta in vi tute suae causae ; non quoad exercitium existendi, quod habiturum est in hoe Potius tempore, quam in alio δ un.
de solum insertur, qudd res sutura , antequam sit , cognoscatur ab Angelo , ut possibilis, & in actu signato, nouis ut determinate extitura. Litat enim t ait D. Tho. r. P. q. n. a. 3. ad 3. speeteo, qua sunt in inteuectu Angeli ,
quanιum est co D, aqualiter se habeant ad prater ita , O futiara et tamen prasen stra, prate ita , ω Diti a non a tialiter se Babent ad rationes s a I. ad speetes uia ea , qaaprasentia fiant, habent nain sturam . per quam a liantur Deeiebur, ua sunt in mente Angeli, effr sie per e - ο ποθν possunt: sed qua futura sunt, nondum habent naturam , peν quam itintis Us milenιων . Unde pre eas cognosci non potant. Eodem modo respondei stas. A rariti a. ra. ad T. are, dum futura fiunt praesentia,
in sic anciniunt repraesentari per spe inciem angelieam, hoc non contingit, uuia repraesentationi ipsius speciei a. liquid de novo accedat; sed quia deis novo acer die aIi quid rei repraesentatae, nempe existentia, tanquam cotidit Ore qua sita, ut speciei angelicae actu assu
miteturi eo modo, quo relatio pate nitatis, quae secundo filio nondi m natato , ad eum non term n batur eo nais
eo. absque sui mutatione ad eum inciis
lupra omne tempus, quo mensurantur corporales motus . conc. min. supra omne tempus, idest supra omneπ suciseellionem operationum in te Ilectuallunt.
nego min. Responsio est D. Th. a P. q. T. a. 3. ad 1. dicentis. Licet intelleis Gua Angeli sit supra tempus , quo m/
furantur corporales motus, es tamen in inteIIectu Angeli tempus ferundym fis cessionem 3nιelletibilium conestionum . . Ο rra Hem sit fur sm in inteIIesu Amgeti , non omni , qua aguntur per i tum tempus,sent ei prasentia . Ne n ex
βος lait Q. κω de verit. a. 12. ad 8. quod ipse aliter se habeat ad ea, sed ex Me, qtiba iIIa aliter se fatent ad eum Quia nimirum ad hoc Vm versum peristinere incipiunt, ad quod antea non pertinebant.
Hi ne discas, quare Angeli cognitio Pertingat ad ea, quae sunt distantia se-
235쪽
Quaesis R. De hHecto regnitionis Angelicae.
cum dum locum , non autem ad ea , quR sunt distantia secundum tempus . Nam, ut ait D. Thom. citatus I. P. q. s I. a. 3. ad 4. Da nantia Deiandum ιaeum funι
quam Decrem , cuius simitiitido est i Angeis, quos non ea verum do fruνio. Eadem etiam ratione quamvis Ange Ius non accipiat species a rebus , sicut nos, sed habeat species a Deo acceptas, adhue non poteli futura contingent ι cognoscere; quia hoc non contingit de se eiu multitudinis in Angelo, seu destinis et u similitudinis suturorum ad sim I litudines in Angelo existentes. XU. Ad secundam confirmato nego consequentiam . Ut enim ait D. Tho. Qu. LO. de Malo, a. r. ad r3. agens de Daemonibus a Hoc, quod Damon nunc . a frit νου, quod ea futuνum, non pr venit ex eo , quod iis tellectus suus sit iapotentia: sed eo qu.d singulare futurum nondum participat formam Deeiei , cuiust Amiιitudo actu praeκiait in intellectu Damoni ν . Ad id uero, quod additur , respondeo eum eodem S. Doctore, . s. de verit. a. ix. ad 4. Quod duplenis potentia . Una naturalis , qua potessper agens naturale in actum reduci ; Θ aIta potentia ea in angelia totalite
eampieta per formas innatas . . . M au sem atia potentra obedaentia , ferundam quam tu creatura fieri μιes, qu/dquid in ea fier Iuerit Creator . . . Talis au tem potentia intellectus angelici non erito aliιer completa per formas Innatas ;de secundum hane est a Deo complein bilis , ii ei voluerit futura revelare. In quo apparet differentia inter nos rum, te angelicum intelleetiim ; quod noster nullam habet potentiam naturalem adfutura cognoscenda ἔ angelicus autem habet, esto non totaliter completam Quoad exercitium per sormas innatas . XVI. Ad tertiam confirm. dico: quod futura antequam existant, existunt ouiisdem intentionaliter in specie angelicat in qua etiam existit eorum existentia , at per modum simplicis quid ditatis, in actu signato , non ut exercith in tem pore determinato extitura ἔ cum non dum exercit E participent formam spe.
ciei, cujus similitudo actu prae existit in intellectu angeli eo, ut eum D. Τhom.
videnter, se non habere species naturainles. 'nisi earum rerum , quae aliquando erunt ἰ ergo si cognoscit Antichristum secundum esse intentionale , cognoscit eerto , quod Antichristus , qui nunc habet tantum esse intentionale, habebit aliquando esse verum , Ee reale extruis causas; de formabit hoc iudicium et amissaebr aer eriν. XVIII. Respendeo , neg. mai- A gelus enim scit evidenter, se habere
species omnium, puta individuorum con
tentorum in aliqua specie , etiam posifibilium . are ex quo in specie , quλm habet de natura humana, cognoscat e riam Antichristum , non sequitur, quod cognoscat, eum esse determinate futuis rum, sed eum esse possibilem, niti a aliundE eius futuritio ei reveletur. XIX. Seeundo obiicitur. Daemones multa sutura eontingentia libera, vel per se . vel per Magos, de Aruspiees praenunciarunt , ut Regnorum mutatio. nes , bellorum exitus ἰ quae, ut praenunciata sunt, evenerunt: sed in Daem nibus nullum lumen supernaturale invenitur, sed sola scientia naturalis, ergo per hanc eognoscunt See.
XX. De Responsis , & oraculis Daeis
monum locuti sumus, Tom. a. Tract. deis Deo in L. de Ida Arateia . Dub. 3. l. 3. a num. 34. Specialiter vero de cognitione suturorum agit D. Thom, Q. 26. de Mati, art. 7.Respondeo ergo eum eodem, ibi ad a. quόd Damones de futuris quandoque vera prauunιrant , ω quandoque falsa.
Vera autem prauuntiant praul cog fee ευ ea, aut ex revelatione bonorum Diartitium . Deo derivata; aut in ea arx ινι Ueris, quarum virtu em eum eunt ,
aut in propria proposito , pura cym pramuntiant ea , qua ipsi sunt Iacturi . Fatissa autem prauuneranι ἡ quandoque quiadem volentes Bominem fauere, quia aet
236쪽
aliquid eant naist prater eursum natura Dum causarum , ut Augustinus daeit in b. de Dι vinat. Damoniam . Ita D. Th. Vide S. Aiigustinum loco citato c. 6. XXI. Porro, rationem, quare Dat mones in suis praedictionibus saepe sal. tantur , boni uero Angeli non , superuis inclitavimus ex S. August. lib. s. do Cavit. Dat e. ax. Angeli enim non falluntur, quia futurorum principales,& immobiles caulas in Uerbo Dei eo spiciunt; Daemones autem non aeternas temporum causas in Dei sapientia con
templantur, sed ex quibusdam signis
nobis occultis, Ipsis tamen majore ex. Perientia notis, sutura coniiciunt ι quς eum lallibilia sint, certam eugnitionem Parere nequeunt, sed falli bilem e unde
Daemones inpe falluntur ἱ boni vero Ange i nunquam .
XXII. Ut oendus quoque est S. Thomas. 3. Contrag. c. 1 4. ubi exponens modum, quo Daemones omnibus signis verae fidei abutuntur, ut eius argu mentum debilitent: Ita etiam i inquit
abae uretur propbel rea pranunt ratione: non
naturatibus effectus eo νιε ventes proν
veraetores apparent, quam bomines, quam. tumvis ferentes . Cum autem Inter causas a cognitione nostra remotas, suae premae sint vires caelestium corporum,& has maxime cognoscant , subdito Possunt pradicta spiritus muIto ma
gir , quam aliquis Afirologus pra-NMneiare venιον, ω tempestates D uin s , eorruptionet aeris ore. Et Iie 3 em enia corpora super panem laeteIlectivam an ama directe non possint imprimere ἔ pt -νimi tamen sequntur impetus passionum , or inelinationes eo oratis in quas e cameiam habere eulestia eorpora man Uectumes ... ω inde ea , quod etiam de acti.
Ma hominum multa pνadicere possunι , ιDὸι quandoque sim ipsi is praenuneian do desistans propter arbitrii libertatem. XXIII. Hoe bene norunt callidi deceptores: & ideo praenuntiationes suas
verbis ambiguis,& aequivocis involUer consueverunt; ut qualiscumque fuerit C. en tua , verum praedixisse videantur . Uude Tertullianus, Apologetico, c. 21. ait: In o aeulis autem quo ingenio amisbiguitates stemperent an eventus, μι Mus
Crasi, ferunt Pyrrhi. Craesus enim Apol linem consulens: num Persas victurus esset Audivit sic respondentem a Inrνvidua si Craser Habm transmia
ferit amnem. Imperrum perdet magnum, regnum.
que superbum a Ubi Craesus illo vocabulo ambiguo per videt deceptus, putans, se Persarum Reagnum occupaturum , amisit Regnum L diae proprium . Pyrrhus autem hoc elusidem Apollinis responso deceptus ἔπιο te 2Earida Romanos vineere posse . Existimavit . se victurum Romanos. Cum a Romanis vinendus erat. De his loquitur Eusebius, Lb. s. Praparat . E
nem dicia sint. XXιU. Tertio obite itur D. August.
dicens, lib. I a. de Gen. ad leti. c. 13. Α-nimani a sensibus alienatam futura prς- videre .
Respondeo primo: D. Augustinum ibi
in aliorum opinione loqui, non sua δait enim t Nonnulli quidem voltin1 .animam humanam ha νε vim quandam
divinationis in seipsa . Respondeo secundo et animam aliena tam a sentibus contingere posse, ut aliquod staturum praedicat . vel impressionum causarum superiorum spiritualiis uni , vel bonorum Angelorum , vel Daeis monum. Si ex impressione bonorum Angelorum , vera semper prae dieit; sivem ex impressione Daemonum , qua doque vera , quandoque salsa. Si vero ex impressione corporum superiorum,uempe coelestium, praedicere potest illa futura , quorum corpora coelestia sunt causaei non tamen certo, quia ab a.
237쪽
aeta Quaestio V. De obiecto eognitionis angelicae.
Iiis causis ignotis impediri possunt , de
multo magis a Deo. Utaeatur D. Thora.
XXV. Quarto objicitur. Angelus per
vires suae naturae omnem veritatem
naturalem cognoscit: sed hae e est veritas naturalis et me es fiatu νnm , πιι neu futurum ἰ ergo vi hujus disjunctivae &contradictionis naturaliter cognoscet , quidnam sit determinate futurum, vel non futurum a Respondeo, neg. cons. Ut enim de Scientia Dei dictum est. ex ui disjunctivae, seu contradictionis , non senuitur cognosci, quid determinat E suturum sit, quid non futurum ἰ sed unum ex illis, quodcumque illud sit, ita esse
se ut e nunciatur. Ad veritatem enim disjunctivae non requiritur, quod eX partibus eam componentibus una sit determinate vera , altera falsa ; sed quhd
nequeant esse ambae verae, vel ambae falsae , & solum quod una existente vera , alia si falsa. Ueritas ergo determinata unius ex partibus component Dbus disiunctivam de futuro oritur ex determinatione causarum , praesertim Primae. Quare, ut Angelus cerro coisgnosceret, aliquid contingens potius esse futurum , quam non futurum ἔ oporteret , ut cognosceret causas esse deteris minatas ad dandum ei esse ἔ quod naturae viribus non posse, saltem certo. jam ostensum est. Addo et quod cum veritas disiunctivae sit necellaria , S c gnoscatur nedum ab Angelo . sed N abhpmine , si ex veritate disiunctivae in serretur veritas unius futuri determina th ; illud esset suturum , non coni In Renister, sed necessario; & ut tale cognomsceretur, nedum ab Angelo . sed ab homine et tam rudiori sicut ab eo veritas disiunctivae cognoscitur. XXVI. Ex dictis oritur motivum duis bitandit an Angelus eognoscat natura liter praeterita saItem omnia λ Dic Dismnia , quia non est dubium , quin An geli , ea , quae aliquando viderunt prae sentia , postea cognoscant, & recorde nistur , diim sunt praeterita. Nec pariis ter dubium est , quin naturaliter c gnoscere possint ea praeterita. qlia' ex
.estigio suae existentiae ab ipsis relicto, constare potest esse praeterita . Q
stio igitur prooediit an Angeli cognoscant praeterita libera, quorum non ἰς ceperunt praesentiam , & quae nuruum sui reliquere vestigium XXVII. Respondeo negativh cum corrimum Theologorum eontra vaZquera Ratio autem en . Quia praeterita prius non cognita, de quae sua vestigium non reliquerunt, ita se habent respecii: intellectus angelici, ac si nunquam fui Gsent; ergo eodem n odo de illis cogi.tandum est , ae de futuris eontingenti. hus, dum sutura sunt: unde sicut haec
negavimus, certo ab Angelo naturaliis ter cognosci, ita & illa. Si enim Angelus ea non cognovit antequam essent, nec cognovit dum essent, quomodo cognoscet postquam esse deserunt st Hinc vaZqueZ ipse hae veritate eonvictus D ιι p. 3. c. I a. n. 68 ut refert Go-netus asserit , quod non potest unus Angelus praeteritam alterius Angeli c ν Hationem cognoscere per memoriam, nisi prius eam praesentem cngno verra.
An Angelus naturaliter cognoscere queat Secreta cordis alterius . sve hominis , sive Angeli h . I Resolutio Dubia . I. Eeretum eordis est actus libervolim alis creatae purd internus,& nullo modo, sive per locutionem , sive per aliquod signum exterius manifestatus; lieEt minus principaliterveniant etiam cogitationes mentis, &actus sensitivi appetitiis, ut tamen pen dent a libera applieatione voluntatis . Si enim loquamur de actibus intellectus,& etiam voluntatis, qui necessarii sunt, ut cognitio , di amor , quo unus Angelus cognoscit, & amat se ipsum , &Deum auctorem naturalem; se ab alio Angelo naturaliter cognoscuntur. Simiis liter loquendo de actibus liberis non dubitamus, quin ab uno Angelo cogno
238쪽
mb. III. I. - . Σ23 illos ei mani sestet, sive per locutio Lem, sive per aliquod signum exterius
cum actu interno in lallibiliter connexum . Vel si Deus eos illi revelet, vel media scientia infusa supernat Lyal, squo pacto cordium secreta cognoscebantur a Chri l. o. Qtiare di bium procedit de secretis eordis me te intern s. nullo modo n.am festatis; & de cognitione tiari rati j seclusa quacumque divina
. H. Fententia ne pativa com nunt sestinter Theol gos eum D. Thi ma I. P.
& ΩM. x ε. de Mata a. g. Attanen ab istoriim choro, de more, res i. t Duran d S in a. ι Us. S. ρυ. 3. cocens, Ange los polle naturaliter rognoscere cc yuatiores , S assee. us liberos nientis pra semes, non tameti futuros. intrando e X Parte aci harent Hemicus, ct Nervaeus, Calfirmantes , Argelos posse naturaliter cognoscere eogitationes cordium quan
tum ad substantiam . et o non quoad modum , & ordinem ad tale ob ectum, de talam finem in particular . III. Dico. Angelus stia naturali
virtute nequii cerio cognoscere secreta cordis, seu cogitationet liberas alte
rus, sive Angeli, sive hominis; nisi ipsi, vel a Deo revelenim , vel ab ,
anter ora signa eo σνalia , m ito magν Damen cognoscere potest , quam quicum. Ma homo. Et ideo certum ea, quod Da. muneν al/quast eclitationes hominum e
gnoscere possunt, Deiandωm modkm pradiactum. Unde Augusi inus dicis in ib. de Dro nat. Damonum scap. s. citato quod aliquando Damones hominum aliapc fitiones non solum voce prolatas. ve rum etiam cogitatione concepta . cum signa qiadam ex animo eAprimunt in ecrpore tota faei litate perdiscunt . IV. Utrrum aut ιm per hianc modum postas eas videre in seipsis , Augustiuus sub dubio ν elinetis , in lib. 2. Retracta I adretus Pervenire ilia ad notit Iam Dae-m Ol um, per ronnullae Aperimenta comis pertum est a sed utrun signa quaedam denti r ex corpore eo' tantium, Illissens bilia , nos a Diem talent a s au alia vi eas spirituali cognoscant , aut dis ficillime potest ab hominibus , aut Dmnino no Π poteli inveniri. Ita apud D. Tho. S. Aligust. qui hanc quaestionem ceu solii tu dissici limam in medio vιdetur relinc nere a a
V. Attamen sententiam nostram n gantem videtur Scriptura aperth e primere. Tum a. Paralip. 6. v. 3 . umbi Salomon fundens ad Deum preces ἔEιώ inquit aenietiique ferundum via
quid ei in somnias occurrisset, responis de uni, V. o. gr. Non est ε mo super erram . qui sermonem ιuum Rex p/s ν Iere et sed nequa Regum θυρ' uam magnus, est potens verbum bti,MI modἐ
ε' Claldaa . . . Nec reperietur e . quam,
qui indiret ritum in eo pia iu R gir , exceptis Diis. Cum ergo Scriptura
239쪽
set cussis V. De objecto estgnitionis Angelieae.
proprium solius Dei dicat, non solum
tutura praenosse, ut supra vidimus , sed etiam videre cogitationes eordis; lo. quitur de cogitationibus cordis ne dum futuris, ut vult Durandus, sed etiam prae sentibus, VI. Confirmo hoe. Quia de Chri-so dieitur , Matth. s. a. 4. Cum vidἱ set Iesur euiιar ones eorum s Et I anna
timonium prebiberet de homine ι ipse enim sciebat , quid esset in bomina ; arguunt ex hoe omnes, Christum purum hominem non esse , sed Deum. Unde Hieronymus, in eap. t . Ieremiae ἔ Si autem tinquit de SaIvatore dieitur e Videns autem eogitationes eorum Iesus e nullusque potes videre rogitationes eorum , nisi folia a Deus; era a Cbνinus
Deue en , qui fer utatur corda, O pr. - at renes. Cogitationes autem , quas
in eorde hominum Christus videbat , non erant suturae , sed praesentes , ut ex contextu Evangelii apparet; ergo
VII. Ratio autem D. Thomae, tiim hac o. s . a. 4. tum aliis locis lauda.
tis , est haee . Actus liberi ereati pror. sus interni. 3e occulti, sicut in produci , ita & in eognosti, tan tam subduntur Deo , & supposito illos et ieienti ;ergo nulla alia ereatura eos naturali. Wr eerth valet cognoscere. Ant. Prob. tum ex Apostolo, r. Cor. a. v. 21. Gui
enim hominum Diι, qua fune hominix, ni se spiriιua bominia , . ur in ipsa es , Tum etiam a actus liberi dum intra in tellectum , 8t voluntatem sunt, ei soli subduntur quoad produci. & cognosci,
ut habet dominium supra illos: sed
olus Deus, & homo, qui illos elicit, dominium habent supra illos. ut illos elieiat, vel non, ut illos mani sesset , vel alteri celet; ergo Ste. Cum enim per lactum Dominium sit ius rem suamsbi retinendi , & sollim alteri tradendi , si placuerit ; mon staret in volun
ea te plenum , perfectumque dominum suorum a fluum . si ipsa invita , esset nais euraliter aliis treaturis eonspicua eius electio , ae deliberatio ; nec esset ampli iis iuris privati, sed quasi publiei. . VIII. Roboratur ex iis, quae docet
D. Tho. Uu. 3. de Verit. are. 23. An gelus naturaliter solum cognoscit e
quae pertinent ad ordinem Universi , vel cum eo connexionem habent: sed actus luterni liberi non pertinent ad ordinem Universi, nee eum eo connein xionem habent; ergo &e. Mai. vide tur certar aliquis enim limes cognitioni naturali Angeli assignari debet, ne dicamus . eum cognoscere suturaias imo de possibilia r hie autem limes A geli . qui est inter Universi creaturas sublimior, non melior esse potest , ouam totius Universi latitudo. Minor quoque Prob. Quae pertinent ad Univers ordiis
nem conexionem habent cum eausa n
turali ,& praecipue tum tau fis superiori. bus , i quibus ordinavit Deus, ut causae inseriores regerentur; sed actus in terni , & liberi nullam connexionem habent eum causis naturalibus Univems ; voluntas enim in suis actibus liberiris a solo Deo. & 1 supposito illos e
exἐctentium . Motus autem voluntatis non habet dependentiam , nee connexionem
ad Hi Mam causam naturalem, sed δει- ad ea am divinam . qua in voIM ate sola imprimere potes . Unde motus voluntatis, ct tardas evitatio non pom ea regnosei in Hiquibus similitudinibus reνum naturiatum, sed folym an essentia rivinas qua in νειuntatem imprimiι .
. I I. Proponuntur, O Disuntur rentraria . IX. O Cotus, qui asserit eogitationes eordis esse Angelo occultas, non ex natura, sed quia Deus de ne pat, praesertim Angelis malis , concurvisum suum ad eas cognoscendas, arguit rimo sie . Intellectus cuiusvis Angeliabet naturaliter quidquid requiritur, ut possit cognoscere secreta cordis alisterius et habet enim speciem ea reprae in senis
240쪽
lentantem , euius signum est , quia si
ad eum dirigantur, nova specie nor indiget: habet etiam virtutem ad ea cognoscenda , sunt enim ordinis naturalis, & consequenter inter obiecta eius naturali virtuti proportionata. X. Confirmatur. Cogitationes toro dis sunt Ohiectum proportionatum respectu eas elicientis ; ergo etiam reia pectu alterius Angeli eas non elieientis r quidquid enim intra spha ram Ohleis Oi proportionati unius Angeli contiis retur, intra sphaeram alterius claudi debet a Urgetur Angelus la Item superior comprehendit substantiam , voluntatem, Si habitus naturales Angeli inferioris irergo cognoscit omnes actus illius: nam
qui comprehendit principium , cognoscit quoque omnes actus, qui in illo sunt; mulio ergo magis actus, qui sunt
in homine XI. Respondeo, hoe argumentum instari polia contra Scotum. Nam Anis geliis habet quidquid requiritur ad c gnoscenda futura contingentiar habet
enim spe etem eorum repraesentativam shabet virtutem cognoscitivam eorum ,
sunt objectum ei proportionatum ἔ &tamen ea certo cognoscere nequit, ut vidimus.
Distinguo igitur antecedens: habet in aetii primo proximo,& expedito,
nego ant. in actu primo remoto , &non expedito, cone. ant. Ut enim speetes sit proximE expedita ad repraesen tandum , debet res repraesentata ei amismilari, & virtuti cognostativae actu praesentari et ut autem res incipiant assimi in
lari speciei angelicae , & virtuti ejus
cognoscitivae fieri actu praesentes, deinhent pertinere ad ordinem naturalem Universi . Porro cum cogitationes corindis, ouamdiu manent intra cogita tem, spectent quidem ad ordinem mo- Talem, Si liberum, non autem ad naturalem ; eum nulla enim causa natu rati connexionem habent , sed tum s lo cogitante, qui eas intra se tenet, nee manifesta et ideo nec species ange inli ea potest eas actu repraesentare, nee virtus anee Ii ea eas actu adtingere .
Riod si Angelus cogitans, eas ad 1llum
dirigat, statim speetes ineipiet absqtie
nova sui mutatione repraesentare in a. eiu secundo s sicut incipit repraesentais re , quod futurum erat, si fiat actu eis . xissens. ut Dubio praecedente dictum aest. Quare dum unus Angelus alteri tantum loquitur, nescit alius tertius,
an, & quid loquatur, sed solus ille, cui loquitur, quin infundat ei novam speciem, vel speciei eius aliquid addais tur ; sed quia ad eum dirigit suum eonisceptum , qua directione incipit pertiis
nere ad ipsum s scut pertineret ad teriatium, si ad eum dirigeretur.
XII. Ad confirmis eo. anteco nego con
seqv. Ideo enim cogitatio eordis est o biectum proportionatum Angelo cogi tanti , quia est sua , ab eo libere exiisens, & ad eum pertinens; quod no
eurrit de alio Angelo. Est quidem inistra sphaeram obieeli proportionati ejus, quas materialiter, quia non estens supernatiirale; non est tamen inistra sphaeram obiecti proportionati eis ius formaliter, S proximes quia ad ipsum non pertinet, nisi a cogitante ad ipsum dirigatur, sicut nec sutur , nis existant .
XIII. Ad id, quod urgetur, dist.
cons . omnes actu ndeterminate. & inhabitu, conc. consequ. determinath,& in actu, nego cons. Responso est D. Tho. tum hac u. 37. a. 44 ad 4 ubi dicit, quod ello unus Angelus videat
speetes alterius, non tamen videt , oli modo alius eisdem Actia utatur eo ιδμνando. Tum Q. S. cle verit. a. 23. al3. ubi haec habet: Non omnia actu eo gitamus , quorum Decies apud nos haribemur, cym quandoque nee ιeι σι an ne has in habiιω tantiam . Unde ex hoe, quod species nostνν antevectus videntωr ab Angelo , non se urtur , quod cogitatἰo eo gnoseatur. Et ad s. ait. Quamvis cis no ritia habiιυaIἐν regno atur ab angelo snon tamen sequitur , quod eogniιio actu ιis .a quia ex una basit ali notitia mulιa consideνaι oues actuales progrediun
Neque hoe derogat comprehensioni. Ad hane enim solum requiritur, quod cognoscat totum, quod tibi est cognostibile, & petit, per eam cognosci.