장음표시 사용
241쪽
quod de eogitationibus liberis, seu tae de futuris , & ente supernaturali non
XIV. Seeundo arguitur. Ided actus liberi unius Angeli non possent ab altero eognosti , quia a Deo solo depen. dent. , & Angelo eos pro durente et sed
haec ratio non valet; nam caeli, ani
ma rationalis , & Angeli ipsi a solo Deo
producuntur, & conservantur, & ta men ab Angelo eognoscuntur. Tum
etiam 2 alius externi liberi a sola hominis voluntate pend-nt; qui tamen etiam cognoscuntur ab Angelo. Imo & actus ipsa necellarii intellectus , & voluntatis a solo Deo, & Angelo eos et ieie te pendent a de tamen ab altero Ange. lo cognoscuntur a XV. Respondeo . Maiorem nou esse universaliter veram , nisi addatur, quia a solo Deo , & AngeIo pendent , non tanquam naturales effectus, sed tanquam motus, di dispositiones liberae subditae soli voluntati Dei moventis , & voluntati motae. Ita se expIicat D. Tho. Q. aff. de Malo a. g. dicens: Ia uod radit ob ordina svolaria ea a ,
Hinc exempla de eoelis, de anima
rationali , de Angelis quό ad substantiam sumtis, non sunt ad rem . Nam Me sunt naturae pertinentes ad natuin
Talem Universi persectionem , non dinpositiones liberae . de secretae , quibus movetur causa inferior a suprema, aqua sola moveri potest, quales sunt c sitationes cordis
od vere additur de actibus externis liberis, dicor quhd, vel sunt ordinati ad manifestandas internas liberas a nimi conceptiones, ut sunt voces, Malia signa ; & se per eos cognosti possunt actus interni . Vel sunt indifferentes ad exprimendum hune potius, quam alium animi motum et & sie eognoscuntur quidem quoad substantiam ; sed eκ iis terto eonii ei nequit, quod latet in
corde, nisi ad summum in generali. Ita D. Tho. Ω, 8. de Verit. M a 3. ubi postquam resolvit k Angelos non posse cognoscere directe cogitationes eordis alterius , nisi in verbo , addit et Sed per
acra Mens possunt cognoscere cogitatronem
uodammodo moves aer: per bune enim m.
dum etiam Mediei quandoque possunt stafi
dico et hos ide6 esse cognostibiles nain turaliter ab Angelo , quia sunt eum eo necessarib eonnexi, eique debiti quasi Proprietates illius, nee eorum est do, minus. Unde si unus Angelus Datur liter cognostit alium ciam suis potet si is . etiam hoste actus cum illis eo neRO1 cognosce . Hae eadem Fatiane d et S. Th. hae q. s r. a. 4. ad 3. Quissaneιi3.3 ,νωtalia non est dominus sui actus , sed se aetρων ἐπινε nem a teνius causa carpasolis , vel spiritisatis . Quia igitur Ange ἰ regna ..t era es p rater sor dispositiones earum , νομnt per leceunafere quod ea in appetitae , O adiprehens ne phantastica bνωνεν- , ω
242쪽
ιantate , Θ ratione . Et multo minus , quid sit in eogitatione , vel voluntate quia inteIIectur, c r Doluntas non sub
jacent appetitui sensitivo , o phant Aa , sed potest eiν diversimode uti.
XVII. Tertio afferuntur P P. aucto inritates. Primh D. Gregorii, I. I g. minyal. e. 27. modo 48. ubi ei vitatem. Beatorum comparans vitro mundo , de resurgentibus in beatitudine, aite Et quoniam Usa earum elaritar vicissim μὲi in alteritis cordibus patet, Θ Δια- tiniuscujus Me vutiva attenditur , simuI, ω eonscientia pente sur: addens ζ Nunc autem corda nostra quamdiis in hae viara fumus, quia ab auero in aIterum vi Gri non possunt, non intra vitrea, sed intra lutea vascula reneIuduntur: sed resurgentes erunt similes Angelis, me rh. xx. ergo si resurgentes torda alterius penetrabunt, eo magis Angeli. Secunda est D. Augustim, Ιἰb. r. convi ra Mademicos, Cap 6. reserentis de quodam Albicerio , qui a quodam interrogatus, ut sibi diceret, quid secum
tacitus togitaret e riuiali versum eum Iἰtare respondit ἔ eumque illa obnupefactus negare non posset, perrexiι qua rere , quinam Dersus esseι: Tune Albicerius, quamvis Grammatici scholam vix transiens vidisset, versum canere nOI dubitavit. Cum ergo Albicerius non alia ope, quam Daemonis id praestarra potuerit, dicendum videtur , Daemones nosse eordis secreta . Tertia est eiusdem S. August. lib. t 8. do Civit, Dei e. x8. Narrantis, quendam Philosophum euidam de quaestione Platoni ea dubitandi insomnem appa inruisse , eique quaestionem solvisse. Et
tandem, tib. do Divinat. Damon. e. s. alla. da Gen. ad Iit. eap. 17. & I. a. Retra I. e. 3o. Cogitationes hominum internas Daemones saepius enuncialleis asseverat.
XVIII. Ad haee respondeo. Ad primam ex D. Greg. dico reum non vel te, Beatos post resurrectionem absoluista seereta eordium occulta nativa viris
tute penetraturios sed soluta, qudd ab
eis auferetur grossities torporis, si aeest unum ex impedimentis, ne interna animi penetremus. Nam Caraaιιo unius hominis non cognoscitiar ab alio propter dupliκ impedimenrtim, Ditieerpropter Rro item corporis ι ω propter ustis
surrectione , nee es in Angelis et sed fetiuis km impedimentiam manebit pest resurrectionem, or est modo in Angelis. Ita S. Thomas, bae q. 3 7. a. 44 ad 1. Qui addit: Et tamen qualitatem mentis quanis tim ad quantitatem gratia , Gr gloria repraesentabit euritat eorporis G Er μω-nπν mentem alterius videre poterit. Ni
mirum quanta gratia, & gloria sit e-XOrnatus; non vero , quid animo volvat , nasi ei reveletur. Vide quoque S. Tho. Q. x ε. de Malo a. s. ad 1. Ad se cuidam ex S. August. dico et ex aliquo ligno, vel ex specie in phanta istia residente, potuisse Daemonem eonii cere versum , quem alter animo volvebat , & Albicerio suggerere, quamvis iste eum non didicisset ; eo modo, quo Energumeni instinctu Daemonis multa dicunt, quae nunquam didicerunt. Ad tertiam ex eodem uspondet S. Th. i6. de Malo a. s. ad ra. EX allo facto non posse haberi, Ωυῖd Da
mon sciat a istia esse Pn memoria homianr 3. Potuit enim esse, quod Damon D. ιι Mit dubitanti secundωm illa , qtia iisue Diebat, non ex eo qtita seirer Phlis ι obum illa cognoseere . Vel poterat lo Diro per aliqua exteriora signa . Vel potuit hoe fieri per adi Mem Angelum bonum.
Addo: factum, ut 1 S. Augustino narratum , non esse ad rem. Philosophus Gnim ille rogatus prius fuerat , ut itiniam qua stionem solveret, & recusaverat et quid ergo mirum si postea ope a Daemonis, eidem , qui ipsum interrogavi verat, apparuerit, & quaestionem solis verit Hic certe de cognitione secreto ornm cordis nihil est . Ad alia , ex eodem S. Doctore, resis pondeo : Daemones, ex aliquibus signis corporalibus saepe internum animMm arguere. Ut enim ait D. Tho m. inaff. de Malo a. s. ad I 4. Idem signum eorporiae in generati potes respondera mkι-
243쪽
a ιν qua disrentia, quar Damon pote' meIius pereipere quam homo . Ut inde tamen formet cognitionem con 'ectura Iem , non certam . Si enim certo sciret, hominem non tentaret. Ita S. August. Iaudato toto in. de Gen. illi. c. LI. dicensr Certissimis tamen indieiis apud nox eonctitat , enunciatas a Damonibus rogitationer bominum , qui tamen si vir. Mιum 3nternam Ipse emplent ιn homιωnibus cernere, non lentarent ἰ Mut 3llam in Do nobilem. ac marabilem pa
Nec refert, quλου Daemon melius cognoscit animam hominis, quam 1 ple homo. Nam, ut ait D. Th. m. 26. de Malo a. 8. ad 7. Daemon melius quidem cognoscit de anima quid est , non tamen quid ii anima est et & Hoc mo homo eun eis animam perexpendo , ipsam esse ex actibus fuis, quos experitur ἰ Θ
ad hune modum cognoscenda pertinet in ιa cognitio, qua cognofrimus nos aliquid cogitare. Qua autem fit natura eos Ita .rionir bumana, melius cognoscit Damon, quam homo. .
An Angeli Naturaliter cognoscant Mylieri a Gratia: δ . I. RUOItitia Dubii . I. Ico . Angeli cognitione natuis I rati mysteria gratiae cognosco
re nequeunt ; cognitione tamen, qua beati sunt, ea cognoscnnt, non quidem omnia, dec aequalitet omisnes, ted se eundum quod Deus volue Fit eis revelare. Ita S. Thomas, hac P. p. q. 37. a. s. Habet duas partes.
ma se . Io , quod pendet a sola volun- tete , ut ad ordinem Universi non peris vineat, non potest certo , & naturaliter ab Angelo eognosci a qua ratione superius dicebamus, uon posse Ange
Ium naturaliter eognoscere in altero secreta cordis illius, eo quod unice pendent a voluntate illius, nee ullam
connexionem habent cum naturali or. d me Universi: sed mysteria gratiae unice pendent a voluntate divina , nec cum ordine Universi ullam connexiois nem habent; ergo ea non potest Angeis ius naturaliter cognoscere. Ita tali S. Thomas in Argumentaιur Apotiolus, I. Cον. 1. Qua sunt bominis nemo novit ,
nisi spiritus hominis, qui in ipso est rἰta γ qua funt Dei, nemo novit, nisi stiritus Dei . III. Confirmatur. Actus internus liber voluntatis, etsi ex i liat, a nulla crea. tura naturaliter cognosci potest , nisi ei,
vel in se , vel in edietu manifeste urr sed mysteria, seu dispositiones liberet
voluntatis Divinae, etsi ext stant, na. turaliter non manifestantur menti an .gelicae , nec in se , neque in suis esse. etabus; quia omnes, utpote Ordinis alistioris, nempE supernaturalis, excedunt vim naturalem mentis angelicae; ergo de e. Hiie revocari possunt rationes, quibus probavimus mysterium Trinitatis ratione naturali cognosci noti posse , sicut nec mysterium Incarnationis; ut, si Deus dederit, tuo loco ostendemus . IV. Secunda vero pars ab eodem S. Doelo re probatur ex Apollo i , r. Cor. v. io. Nobis autem revelaviε Deust per Spiritum suum. Et ex ratione prae sata deducitur. Nam sicut aetus Inter nos liberos hominis cognoscit is, cui homo voluerit revelare δ ita e . quae Dei sunt, is cognoscet, cui spiri istus Dei revelaverit: sed Angelis Deum videntibus manifestat Deus an Verbo myilerta gratiae ἰ ergo Angeli &c. Ita tamen sinquit S. Thomas quod supe mores Angeli perspicacius alvinam sapientiam eontemplantes, pIura m steria, o aliiονa in ipsa Dea vi ne cognoscunt, qua infertombuν manifestant , eos IIIuis
mando. Et horum eliam m steriorum quaisdam a principio ma ereatrinis cognove
verunt c scilicet in Uerbo, de per visionem beatificam quadam vero pocm dum i nemph extra Uerbum eundam ωδs eorum ossicris eongruit edocendis . Porro cum Angeli non fuerint a primo
244쪽
mo instanti suae ereationis beati, lν . I I.
ab initio non est sumendum rigo rose, sed lath a se , ut ab instanti creationis Quoνumdam Refotatis. habuerint notitiam mysteriori m graistiae per fidem, ut stat in dicemus; VI. . . Uuae res primis . An Angeli ab cum vero suerunt beati, per visionem initio suae creationis aliquam verbi; & successi. E extra verbum a- habuerint notitiam Incarnaliquorum etiam notitiam adepti fue- tionis per fidem prant. Respondeo probabilius assirmative . U. Supersedeo a reserendis argumen- Haec enim videtur mens S. Augustini, ris, quae contra primam partem affer- ι. s. de Genes ad liti. e. ry. qui de An xi solent , qma haec proponentur, & gelis primo conditis scribit: Nam nee solventur in Tractam de incarnatione . illud eos latuit , m sterium regnν cael
Pro nune noverit Candidatus meus, rum, quod opportuna tempore reνeIarum
uod Angelus sive etiam Daemon, vi- ea. Et inserius: IIIis ergo ἀ Petilis iu-ens Christi humanitatem . non proin- notuit, quia omnis creatura nan ante
de videbat, aut videi naturaliter In- Deoia, sed a seculis: illa autem νerba earnationis mysterium , seu humanita- non latuit, & ὰ feeμlis indieant, in istem illam , sublinentia Verbi perso- sterium fuisse revelatum omnibus flain nari. Nam et fi non videret in huma- Lim ac caeperunt seeula, non post tumnitate Christi subsistentiam erea tam . , icι licet fuerunt beati. poterat existimare , eam a Deo sibi oc- VI i. Hinc D. Thomas secutus s. Αueuitari; vel humanitatem illam subsilere, gustinum, x. 1. q. t. a. I. ad 1. An aut sola divina virtute eam sustentan- gel. 3 linquit; non omnino Iathit mrae te; vel alio modo sibi ignoto: non rium reani Dei, sicut Aran n. dirit. Ee vero in serre naturaliter poterat hane 1. P. q. 64. a. r. ad 4. elarius ait conchisonem ; ergo humanitas Christi Usterium Rigni D i, quod est implerum stubsilit subfillentia Divini Uerbi s quia per Ch sum , Om .er quidem Angeli a ad hanc veritatem cognoscendam vis priueipio aιiquo modo regnoverunt; ma naturalis assurgere nequit. κιmὸ ex quo beatas eati sunt visione VerisAn vero Angeli naturaliter videant bν , quam Diamones nunquam habuerunt: mysterium Eucharistiae , seu Corpus non amen omnes angeli eunoverunt pera Christi se eundum modum , quo est sub , Iectὸ , neque a Matiter . Unde Damoner Sacramento: Respondeo negati vh. inia mutiὸ mmat, Chν icta exissente in munia modus ille penitus st: pernaturalis est. do , perfecte miste νium In eaνnatronis e Vident tamen illum Angeli beati per gnoverunt. Non enim innotuit eis tus visionem divinae Essentiae ; Daemones ve- August. Dieit t. o. de Civit. Dei e. xx. ris credunt , non quidem fide divina, sicut Angelis Sanctis, qui parraei paraquae sit donum Dei, hane enim ab e- aeternitate perfruuntnret sed sicut eis is excludit D. Thom. x. h. q. s. s. terrendis innotescendum fuit per quaedam a. sed quia per evidentiam signorum temporalia effecta et Si autem perois convicti, quodammodo coguntur ad clὸ , ω per tertiιudinem eunovusent . assentiendum veritati , quam non Vi- ipsum ese Filium D i , ω est eatim Pase
Ita D. Thomas 3. P. qu. 76. a. r. de VIII. Congruum ergo fuit , ut omina. 1. g. I. a. M ad gia a. ω 3ω nes Angeli ab inicio conditionis suae aliquam notitiam habuerint de illo, qui futurus erat eorum Caput , non Redemtione, sed influentia , & de quo omnes accepturi eram et quia tamen hac notitia , ut ait idem S. Tho m. i. . Cap. s. ad EIbes. Da. a. suit solum im
245쪽
ἐn MneraIi , remansit Daemonibus, adhue itante tali notitia, dubitandi locus r an in Christo , quem videbant ex Adae progenie descendentem , natura passibilem . mortalem, similem carni peccati, hoc mysterium esset imple
ri statim post hominis lapsum pleniorem habuerint de Incarnatione noti. tiam pRespondeo assirmati vh. Et praesertim , quod Christus ex stirpe Adae M.
ret nasciturus, humanum genus liberaturus, & Diabolum Hevae seductorem superaturus. Haec enim ad serpentem verba, Gen. 3. v. I s. Inimicitias ponam αιεν ta , ω mulierem , ω semen tuum, O semen allatis. ipsa conteret caput tu Mm , sunt verba Dei per Angelu in lo-nentis, qui certh non loquebatur . ni. quae a Deo cognoscendo acceperat. X. Successit tamen temporis , prout eorum ministeria poscebant, plenius,
alii plus, alii minus de Incarnatione Angeli, Deo illis revelante, imbuti fuere; ut cum mittebantur ad instruisendos Prophetas ι cum Gabriel missus fuit ad Uirginem; & eum Apostolos viderent praedicantes, non quasi ab Apostolis perdiscentes t fic enim solum ab Angelis superioribus edoceri possunt
sed res expletas videnres. Et ita tinis quit D. Tho. in a. Dist. t g. q. un. a. 4. quadam , qua circa Inearnatronistmsterium nesoleban , quando expleban stur , praui utibus Aponolia cognoverunt, non tamen ab aposiolis edocti ; ad eum modum , quo, supra diximus, sutura contingentia cognoscunt , quando aetueomplentur.
XI. Neque huic adversatur, quod Christo ascendente in coelum legantur Angeli, Psal. 13. v. s. & xo. quaesivi iase : Quis es se Reκ gloria ρ Et apud Isaiam 63. v. I. Quis est ine , qui venit da Edom Nam eiusmodi interroisgationes non sunt quasi nescientium suae esset perlana, quae ascendebat sciebant enim, & Gabriel qui partum
divinum Uirgini ennunciaverat, Lucat. & Angeli multi, qui Christo na. scente cantaverant, Luea x. alii, qui ipsi ministraverant, Matιε. 4- & qui vocem Patris audierant, Mart. 3. v. 17. Reapax T. v. s. dicentis r Hic est Filius mesa dilectus, φωε mrhi bene eo laeui. Sed sunt, quasi rem novam. & insolitam admirantium, quod scilicet verus homo plenus gloria & maiestate corporaliter super coelos ascenderet, non ut hospes , & peregrinus , sed ut Dorni. minus, Θ Reκ gloria. Quamvis S. Auis gustinus, in Psal. 13. interrogationem illam, seu admirationem, non Angeis lorum suisse putet; sed vel naturae morin talis; ait enim: Pavet admirans natuis ra mortalis, te quarti . Uel ipsius Daemonis ι addit namque t Quid cr tu princepν potestatis aseris buses miraris,cae sua iret Quis est iste Rex gloriae pSupra te pergit IIe tentatur : Iupra omnes Angelos tendit ab Angeia prava r eatore illa tentatur. Uno verbo cum D. Thom. hae ad 3. eon eludo r Ωuὶἀρα id uid Propheta eognoverunt de N. Remo gratia per revelationem divinam, multo exeouentihi es Angelia reveI
IN exponenda natura intellectus .
& eognitionis Angelorum , eXa minando eius medium , modum ,& obiectum hae enus detenti ', Studio insorum genio satis superque indulsimus. Nunc de eorum voluntate , & dilectione naturali eum D. Thom. hae r. P.
q. sp. 9 6 o. aliqua breviter die
246쪽
De Existentia , & Natura Volunt iis in Angelo. . I.
s. . I. Et probat eodem diis ursu , quo superius probaverat, in Deo esse voluntatem , nimirum I In Ο-mni natura cognoscitiva , potem Iam cognoscendi naturaliter eonsequitur P tentia appetitiva ipsi proportionata e sed in Angelis est potentia cognosciti a cognitione intellectuali ut probatum est; ergo illam consequitur appetitus intellectualis, oui est voluntas. II. Nee dicas: quod si modus appe. tenda proporrionatur modo cognoscen
di, cum in Angelis fit modus altior cognoscendi, quam in homine, neminpe fine ratione, & discursu, sed sim.'pliei intelligentia ; debebit in eo etiam
poni a Itior modus appetendi, quania per voluntatem , quae eκ Arist. 3. de Anima, text. 4 a. in ratione es . Sicut
quia in homine altior est modus appetendi , quam in bruto, in homine
Ponitur altior appetitus, qu in sensitivus, nempe rat onalis. III. Nam respondeo cum D. Thom. eitato ad primum et assumtiim esse se Tum , quando modus cognoscendi est altior, non solum in modo, sed in mbjecto, quomodo moclus eognoscendi hominis excedit modum cognoscendi h ruti et obiectum enim tognitionis h minis est intelligibila , & universalo ἔhruii vero soIum lan fibile , & singulare et & id ed in bruto appetitus purhsenstivus ponitur, qui diversae rati uis est ab appetitu rationali, qui est in homine. Non aute in , quando m dus eognoscendi est altior solum in m do . non autem in ob ecto , ut tomingit in Angelo respeδu hominis . Quam vis enim in Angelo sit per modum intellectus, & in homine per modum T tionis; cum tamen si idem obiectum
intellectus ,& rationis, Et idem h
num ab utraque potentia cognoscatur, idem a petitus , qui diei inr voluntat , potess utrique potentiae deserviret de hae ratione quamvis altior fit modus cognoscendi Dei, quam cujuslibet creaturae, in Deo tamen ponitur volun
nomine appetitus contineatura Nam ut ait D. Tho m. hoe a. r. ad 2 . Lice nomine appetitiva partia sit sumtum ab vpetendo ea, gua non habentur ἔ tamen
conventat . Similiter arascibilis paremtia denominatur ab ira, caem tamen in
ea set plures aliae passianea , Μν De sudaria , sir εω modi. Ita D. Τhom. iare voluntas etiam ponitur in Deo, qui omnia in se eontinet hona, & ad nullum habendum est in potentia. U. Voluntatem Angeli non esse i p. iam naturam , & esse Angeli , proba tur eadem ratione, qua supra os e dumis, intellectum Angeli non esse suam essentiam , ae suum epe . Vicea natur dicta Q. 4. δωjur Tracta aer, Dub. 1. Et ulterius: quia voluntas Angelorum
se extendit ad aliquid , quod est e tra ipsos: sed, ut docet D. Tho m. hoc . a. quidquid se extendit ad id , quod
est extra rem , non est rei essent LM . ergo &GMim probatur in eorpore B
turali, in quo esto ineli natio, uuae est ad esse sit per materiam, quae illud re L pit, & formam , quae illuὰ dat , de utraqe fit de essentia eorporis; inclinatio tamen corporis a a locum extrins cum ea per atriuid essentiae superaddi tum , nempe ρον gravitatem , vel levia
VI. Voluntatem inis per Angeli efferealiter distinciam ab erus intellectu, probat idem S. Doci. ibi ex diverso
modo, quo procedunt . Nam intelleis ctus procedit trahendo res ad se 3 νο-luntas vero procedendo ad res extra seralterius autem virtutis est habere intra se etiam Tes, quae sunt extra ipsum . di tendere in xemtina se existente in . indis
247쪽
a31 Quaestio '. De Voluntara angelorum is
Addo: qudd objectum voluntatis, quod est bonum , est sormaliter diversum ab
obiecto intellectus, quod es verum roblecta autem formaliter diversa inferunt virtutes realiter distinctas.
specie differat ab intellectu humano, sicut & voluntas Angeli 1. voluntato humana Dico, intellectum, & voluntatem Angela , & hominis comparari polla , & ad naturas , quarum sunt proprietates S ad obiecta , ad quae tendunt. Si eomparentur ad naturas , qua Ttim sunt v rtutes , S proprietates; se, cum natura hominis, S Angeli specie differant . necesse est, quod etiam specie disserant proprietates. Si vero considerentur in ratione potentiae, & pro ut, respiciunt obiecta ; probabile est , quod eiusdem speciei sint intellectus, ει voluntas Angeli, & hominis; cumo idem habeant obiectum formale , nempe intel Iecius ens sub ratione veri, &voluntas sub ratione boni . Et quamvis sit cliversitas in modo cognoscendi,& volendi, dici potest , hoe totum se tenere ex parte subiecti cognoscentis,& volemis, non ex parte cogniti. Ne que e si novum, aliqua distingui specie in ratione proprietatis; & in ratio Te Potentiae. & operationis esse ejusdem spectet . Nam potentia visiva , & visio hominis, & bruti ejusdem speciei sunt
obiecti νε, seu relath ad obiectum ; si
vero comparentur ad hominem, & brutum , seu sumantur ex parte videnti S ,
sunt diversae lae et ei; quia naturae diis
versae specie asserunt diversas proprie. states , & virtutes specie relate ad sunm Principium . Ita Ferra Mensis, in a. Gn. ι rv. e. 94. & alii. Sed non est, cur hic temptis teramus . . I I. AIIa eirea Maturam Iun talis Angeliea .
gelis sit liberum erbitrium γ' Respondeo affrmative cum D. Tho. hac so. a. 3. Libertas C.
Nun arbitrii ad dignitatem hominis pertinet, quia dicit agere se movellido eu D dou i io suorum actuum t sed Angeli sunt dignores hominibus. ergo liberum arbitrium, eum sit in hominibus, multo praestantius erit in Α gelis.
Accedit, qudd in Angelis est inteulectus in quacumque autem natur est intellectus, in eadem est liberum arbitrium . Liberum enim arbitrium est lacu Itas eligendi unum ex multis, orta ex inde terminatione judicii intelis
lectus, qui iudieare potest de multis, quodnam sit hie, & nune eligendum a hujus vero ir determinationis , & and inferentiae iudicii origo ex eo est, quod intelletius potest iudicare de bono in universum, & proinde de hoe, & d
illo. IX. Propterea Sacrae Litterae propo, nunt Angelos, ut creaturas rationales agentes cum libertate, capaees praemii,& poenae , Deum videndi , eique minimstrandia ut Iob. 4. v. 28. In Angeias fuis reperit pravitatem . IO. S. V. 44 de Diabolo dicitur et Ille homicida rear ab initis, Θ in veritare non setit. L. Petr I a. v. 4. Detit Angelas peceantibur non pepereit ι fed rudentibtis infern deis
tractos in tartartim tradidit crueiandos, in i disium reservari. Matth. IS. V.
xo. de Sanctis Angelis legitur ἔν Angeli
eorum in caelis semper vadent faeiem P tris mei. Psal. so. v. II. AngeIis suis Deus mandati it de te . Hebrς. I. v. 6.ω adorent eum omnes Angeli eius. Et
V. 14. omne i sunt a in inratorii spiri. tus in minineνitim missi: & alibi; adeo ut in re tam certa superfluum sit immorari X. Adverto eum D. Tho. relato ad secundum e quod esso intellectus angeliiseus si determinatus ex sua perfectione ad omne verum naturale ; non tamen angeliea voluntas ex sua persectioneis petit esse determinata ad bonum et e
ius differentia est , quod cognitio fit
secundum quod cognitum est in cogno scente. Ad persectionem autem alicu ius rei pertinet, ut sit in ea omne , quod natum est in ea esse , aliter esset
impersecta ; ideoque Angeli intellectus, ut sit persectus, debet esse determ iu
248쪽
tus ad omnem veritatem naturalem a
Sed actus appetitivae virtutis est perhoe, quod affectus inclinatur in rem exteriorem; perfectio autem rei non dependet ab omni re extra se, ad quam ioclinatur . sed a superiori solum a te ideo non pertinet ad imperfectionem voluntatis Angeli, si non eis determi nata respectu eorum , quae infra ipsum
sunt ι pertineret autem ad imperfecti .
nem erus, si inde terminath se haberet ad illud, quod supra ipsum est a Nee ex quo intellectus Angeli sit deis
terminatus ad omnem veritatem . t laIitur ab Angelo libertas, quae in indis. ferentia iudieii fundatur. Non in qu mδnam libertas fundatur in indifferentia iudieii practici, non speculati v amaevis autem intellectus speculativus Angeli sit determinatus ad omnem veri tatem naturalem , non tamen practi cus/ qui potest indifferenter hoe, vel illud proponere voluntati, ut tonuemniens , vel disconveniens .
XI. Quae res se eundo . An in Angelis fit ira se ibilis , de coneu piscibilis Respondeo . Qui posuerunt Angelos habere eorpora sibi naturaliter unita,& erga filias hominum amore exarsia se, conse auenter in eis irastibilem , iaconcupiscibilem admisere . Supposita tamen eat holi ea veritate , nobis suis perius statuta, quod fini puri spiritus intellectuales, neganda in eis est irasciis hilis , & eoncupiscibilis. Quia, ut ait D. Th. hoe M 4. solus appetitus sensiotivus est , qui dividitur per irascibilem ο& eoncupi scibilem a quia respieit pro obiecto bonum sub ratione partieularis boni, vel ardui, vel delectabilis ἔ apis petitus autem intellectivus eum rei piisciat bonum sub ratione communi bo-n tanquam formale objectum , unus e. xistens respieit omnia partieularia b na. Nam inquit D. Tho. ibi ν Si a.
leui polent ia respondeat aliquod obiectum
fecundaem rationem eommunem , non erie
XII. Hi ne insert S. Tho. citatus ad tertium t quod licet Temperantia , ut est vitus humana, . sit circa concupiis stentias delectabilium sensibilium , qu spertinent ad vim concupisti bilem ἰ de similiter sortitudo sit ei rea audacias ,& timores. quae sunt in irascibili: Θεέeὸ Temperanyra , ferundum quis est viν- νων humana, es in ea neupuribili , O Foris iliari in irascibili; hoc tamen modo non sunt in Angelis. Non enim in eis
DUBIUM II. An Angelus diligat se ipsum , &Deum
6.. a. I. in Angelis esse amorem, seu dilectionem natura. Iem , & rationem dat. mia comm ne est omm naturae, ut habeat aliquam ineIinationem , quae est appetitus.na. turalis seeundum modum ejus ι L G
natura in Mi v d e sed Angelus est na . inra intellectualis; ergo in voluntate eius est naturalis dilectio . Quoniam
vero quae a natura sunt, semper sunt G g reis
249쪽
a 34 Quassis M. De Voluntate Angesorum .
recta, quia ab Auctore naturae prodeunt , ideo, ait D. Thom. ad 3. Sicut eo. gnitio naturalis semper est vera ἰ it ἀιtiam .atiaratas semper est recta.
II. Supponit secundo S. Doctori quod in Angelis praeter dilectionem na. turalem est etiam dilectio electiva; de quod naturalis dilectio in eis est principium electivae . Ita, citata '. 6O. a. a. de probat. χla in Angelis debet esse .& amor circa finem, & amor ciris ea media et sed ello amor, qui est et r.ea finem . sit naturalis , amor tamen , qui est ei rea media, de quibus est et elio , est electivus, ergo In Angeli S prae inter dilectionem naturalem , datur dile .ctio electiva. Tune siet sed di ectionatura Iis finis est principium dilectio.
mo vula , velit propter finem ἔ ergo &in Angelis ex naturali voluntate finis causatur voluntas electiva . III. Notat tamen S. Praecepto Pa esisse differentiam inter intellectum , Scvoluntatem: qubd cum cognitio Intel. lectus fiat fetundum quod cognitum est in cognoscente; ex imperfectione in tellectualis naturae est, quod non statim omnia intelligibilia sint in ipso, sed egeat ab uno intelligibili moveri, de disturrere ad alia acquirenda ἔ at volunt s, utpote vis appetitiva, est Econverso secvadum ordinem appetentis ad res. Quia vero harum quaedam sunt secundum se bona , Se ideo secundum se appetibilias quedam vero habent raationem bonitatis ex ordine ad aliud , desunt appetibilia propter aliud; ideo non est ex imperfectione a poetentis , quod aliqv.d appetat naturaliter ut fi . nem , de aliquid per electionem , ut ordinatur in finem ρ Quia uatur natu νa intellectMMιν in angetis peUecta est ,
venituν in eis dilectis naturalis, Θ eis
IY. His ergo suppositis . praesens dubium investigat: an Angeli diligant seipsos, & Deum AuctoIem naturalem dilectione Uectiva . 8e libera; an ve inro naturali, fit necessa r ia et necessaria, inquam , tum quoad speciem , ut no possit seipsum , de Deum Auctorem naturae odio habere; tum quoad exercitium , ut non polat tessare ab exeretistio seipsum , ει Deutri Auctorem natu is
amare seipsum amore necessiario quoad specificationem , Se omnia quae spectane ad erus naturalem perlactionem , ut vi in vere, intelligere Ete. ita ut hae odio habere non possit, ' per se loquendo ἰet si per aecidens possit od o habere esse. Sc vivere, ut contingit In Daeis monibus et sed isti in tantum vellent non esse , inquantum apprehendunt non esse, ut sibi bonum. Se liberati. vum ab infelieitate , in qua sunt . inia is re amor sui non ella oritur ex amore , quo seipsos amant. videndum ergo est, an seipsos necessario ament etiam ne eessitate exere it i , te etiam Deum Au.ctorem ipsorum.
D um Auctorem naturae neces sari hamae. etiam necessitate exercitat. Ita frequentius Nostrates . Et probatur primo prima pars . Angelus selysum necessario cognoscit etiam necessitates exercitia, ut superius , Quas. 4. Disb. 6. s. r. ostensum est, ergo etiam aismor , quo amat se ipsum , erit necessarius necessitate exercitiι , quia amor Proportionatur cognitioni , ea enim. regulatur , dc dirigitur.
nis Patroni, amorem regulari a cogniatione, de iudicio practico , non a spe .cula ravo a esto autem eognitio specula tiva , qua Angelus seipsum cognoscit, sit necessaria necessitate exere illi ἔ cogni inti tamen, seu iudicium, quo practi.
ce proponit voluntati suam bonitatem, en quo nascitur amor , determina umnon est, ac necessar vim, leo in diste Tens. Cum enim Angelus non contianeat
250쪽
aeat omne bonum, sicut Deus, noria potest intellectus luam bonitatem ita proponere , ut amandam , eamque adsuν amorem determinare , quin possit a tali amore cessare , ut aliam bonitatem
VIII. Sed eontra . Nam D. Thom. Ω . 16. de Malo . a. .ad 6. ex eo quod Angelus semper actu intell gat . colli. git quod serta per actu velit: Quantum
rationi intellεctu e r ergo ex quo Angelus semper actu intelligit seipsum , seminper seipsum diligit. IX. Confirmatur prim d. Ex eo qud dAngelus se instim necessario semper intelli ea . necellario sequitur, quod veislat se ipsum semper intelligere a sed ne quit velle se ipsum semper intelligere, quin velit seipsum amare; nam idem est velle fibi aliquam persecti nem . ac se amare et unde eum se spum intelligere se maxima persectio , s A gelus hane neetessario quoad exercitium
amat, eadem neccessitoe.amat se ipsum. Maior videtur eerta . Nam ad omnem actum intellectus ei rea obiectum ama. bile , aliquis actus sequitur in volunta te ἰ ad actum autem necessarium , quo
seipsum intelligit nequit sequi actus . uo velit non intelligere ι ergo nece amo sequitur actus, quo velit se intelligere a X. Cen firmatur se eundo. Uoluntas Angeli non potest cessare ab omni o. peratione , quia est natura vivens: cum autem non habeat aliam operationem praeter intelligere . & velle ι ergo oporistet quhd semper fit actu intelligens , &volens, ut superius ex D. Thoma diis
firmaturr sed omnis operatio volunta tis angelicae fundatur in amore sui ;nam Amaeab νιia qua sunt ad alterum , - amitab/ι bus, qua sunt ad ποι proinde uni; ergo S e. XI. Se condo probatur eadem yrima pars . Tunc intellectus practicus proponit aliquid , qt determinate in exeris
citio amandum, quando illud sic pro-
ponit ut bonum, ut nihil appareat mali positivi, sive ex parte illius sive ex
parte exere illi circa illud a sed ita in istellectus Angeli proponit voluntati suam bonitatem ι ergo voluntas obliogatur ad eam amandam etiam quoad eis Xercitium. Minor pre prima parte, nempe quod intellectus Angeli proponat suam bonitatem voluntati ita bo. nam , ut in ea nihil appareat mali po. sitivi, merito etiam ab Adversariis ad . mittitur; proponitur enim ut bonitas ei connaturalis. & omnino proportio. nata. Quoad secundam verb partem probatur. Tune in exercitio voluntatis
circa aliquid bonum potest appisere aliqua ratio mali positi vi , quando in tali exercitio apparere potest aliquod fallidii, seu molestiae, vel ipsum exeriseitium est impeditivum alterius nobiis Itoris exertitii et sed amor sui non generat in Angelo fastidium , sed delectationem ; nee impedit, sed iuvat tanis quam medium alias operationes , &maxim E dilectionem Deir non en in in Angelo, sicut in nobis, sunt senissus, quorum repassio apprehendi possit la. boriosa , & mole it iam ingerens, & dum unum cogitat, de diligit, impedire
queat cognitionem, sc amorem alte.
Quare autem , etsi Ange Ius non sie omne bonum, possit ne temtari ad exe r.eitium amandi se ipsum , ratio est ex dictis. Cum in exercitio sui amoris nihil possit apparere , quod habeat raωtionem mali saltem privativi , sic deis terminatur ad tale exercitium , ut ne in qneat ab illo tessare, sie ut nequit ces.sare ab exere itio intelligendi se . XII. Secunda autem pars ex dictis colligitur. Nam in amore naturali, &necessa o. quo Angelus seipsum stiliis git, ineluditur amor Dei tanquam sui Auctoris, & Conservatoris ι ergo si Angelus diligit necessario seipsum , aestum esse , eadem necessitate diligit De isum , a quo est, & eonservatur. Unde quemadmodum ex tognitione , qua e ,& omnes suas naturales persectiones comprehendit, exurgit necessario iudicium determinatum de exercitio suae dilectionis; ita ex cognatιone , quR