장음표시 사용
311쪽
des in pectorale judicii; quam iv ejus exequutione , Et indidits Moses in pectorale Tu Urim & Ta Thummim. Quare' quia
nonsuerunt opus artiscis, neq, vel opifices ad illorum factionem, vel EG clesia ad illa quicquam de Do ut ad reliqua ) contulit, τοῦ n ,2κ u π nπyn una naeripa mam MN an maeci, man ς' ' Psed fuerunt Secutum quod traditum fuit Mosex ore ipsus Dra, ct illescripsit ea cum summa sanctitate. fuerunti opus caelorum, b. e. Divinum. Et hanc ob causam mentionem illorum facit assolutam cum He emphatico, cui illic, z'οῦ nX PN la, z pn iret 'Et collocavit ad orientem horti Edenis in Cherubim, Ge
nes. 3. 24. 3. Praeterea accepit Moses Scripturam τῶν Urim or Nummim,
eas indidit intra pectorale judiciι, posteaquam amicivisset Aharonem Superhumeruli ct Pectorali, sicut dicitur 3 Et posuit super eum Ephod, cinxitq; eum cingulo τῆ Ephod,& posuit super ipsum Pectorale, dc indidit Pectorali ra Urim & Thummim, Levita.
quia fuerunt Nomina Sancta, quorum virtute lucebant lapides pecto resis &c. In eundem sensum scribit R. Bechaj sol. mihi Ioς. col. 2. Abarberint s. I9'. col. q. Hue referri potest Cabalistarum quorundam sententIa, cujus mentionem facit Abarbenel sol. acio. col. 2. qui observant, Nomen Dei Tetragrammaton ἰ Π π duodecim vari tiones admittere per literarum transpositiones, quae omnes
eandem significationem Essendi retineant, sine ulla mutati ne, ad docendum de Essentiae DiVinae Unitate &Ιmmutabi- Iitate, juxta illud; 'ν π H v M Ego non mutor, M lach. 3. ac proinde quoque ejusdem sint sanctitatis. Haec duodecim Nomina Divina ab interiore XII. pectoralis gemma rum parte fuisse iis insculpta; ita ut quemadmodum ab exteriori parte nomen Tribus, ita in parie aversa Nomen quospiam Dei insculptum fuerit, cujusque Tribus qua si signaculum &sgillum: Si horum virtute, quando Sacerdos summuSPur ea interrogabat, & Lapides insolitum fessorem emisisse, α
312쪽
Animum Sacerdotis illuminatum fuisse. Duodecim ista Nomina hoc modo se habent:
Et haec eadem volunt quidam esse Nomen I 2. literarum, per quod Nomen exponatur. De his videri potest ex Hebraeis liber Vς mihi sol .s8. col. r. p vς R. Joseph Carnitolis ; Reuchlinus item de Artecabat. lib. 3. Et sic est Prima sententia, eorum qui volunt Urim &Τhuinim fuisse Nomina cerea Divina, suu scripta,seu sculpta, duplicationi pectoralis indita. Rationes illorum huc redeunt ;I. quod horum Urim & Thummim materia, sorma, dcfabrica, non describatur in Mandato Mosi de iis dato, ut caeterorum vestimentorum, & vasorum facrorum ad Tabernaculum pertinentium ; sed simpliciter jubeatur Moses ea indere in trapectorale; Hinc arguunt fuisse aliquid Divini &mystici. 2. quod Exod. 32. ubi omnium Vestimentorum sacrorum consectio describitur, mentio quidem fiat Superhumeralis & Pectoralis ; nulla autem τώ. Urim & Thummim. Hi ne eoncludunt, non fuisse aliquid manu & opera seu industria humana factum. 3. quod in Mandato Divino eorum mentio statim sat cum praefixo articulo , i rἰ -He emphatico ; cum tamen nullibi antea eorum meminisset, quod nuspiam in reliquis vestimentis vel vasis describendis factum sit. Id volunt factum propter divinam illorum excellentiam & praestantiam. 4. quod Mandatum de illis directum fuerit ad Mosen tantum, non simul ad Artifices, ut caetera. s. quod Scriptura docere videatur, Urim & Thummim indita fuisse pectoralia Mose, posteaquam accinxisset Aharonem Humerali & Pectorali.
At quod ideo duplicatum fuerit Pectorale, ut ei aliquid mystici indi posset, & inseri. Unde sortassis &D. Hierony
313쪽
mus scripsit; Hoc autem Pectorale duplex est; Apertum &Absconditum, simplex dc Mysticum. Secundo sunt alii, qui existimant, Urim & Τhummim nihil aliud suisse, quam illas ipsas XII. Gemmas, cum inscriptis duodecim Phylarcharum nominibus 3 ut in illo versu, ubi Mandatum datur Mosi de indendis Urim & Thummim, non
aliquid novi mandetur, sed duntaxat repetitio atque ulterior inculcatio praecedentium, contineatur. Hine scribit Abactenet: uamae σκ pa uri Cn tu uri SN π ua nido zm trauia uno mIrician a n det' na Dd aT um vni asn D iam Quidam ex Sapientibus existimarunt, Lapides istos ipsos, quibus inscriptafuerunt Nomina filiorum Is His, vocari Urim ct nummim; eὸ quod illum iis narint verba sua, ct perfecerint resonsas h. e. qubd Luce ex illis radiante verba & responsa ederentur. Hanc sententiam ex Hebraeis diserte tuetur R. Azarias in Meor enajim cap. so. satis prolixe, cujus verba huc transferemus, Sic ergo ille: - m 'ara naam 'vadri rlκ ns by in an a ns, π6κ m ): 'ar 'n
pnax rinv n Quod ad Urim Onummim attinet, praefatus, me non cupere contradicere cuiquam eloquio Dei seu scripto seu oraliter tradito, Olocum daturum omm metiori sententia, dico, cum non satis mihi liqueat O constet, quod fuerint Scriptura Nominis Tetragrammati cui R. Salomon voluit ; ι , propter discultatem seu scrupulum quem mo-νi cap. 46. quia se. Urim&Thummim non fuerunt in Tem plo secundo, siub quo probat illos novisse adhuc pronuntiationem Nominis Tetragrammati; unde ibi concludit; Cum hoc Nomen ipsis adhuc fuerit notum, quare non fecerunt etiam cum reliquis vestimentis Sacris Urim & Thummimi &cur non scripserunt & indiderunt illud intra duplicationem pectoralis ) ra nuUu nxy Ioann UIA vn t mn, Ira Tra I ντ Da Valde credibile mihi videtur, fuisse Lapides Pectoratu ses, india eos intra duplicationes ejus. Moret me ad hancsententiam: primo quὸd Lapides illi vocantur * IIX Lapides impletionum, quia fuerunt: liparin nm En implentes pectorale.
314쪽
Atqui etiam Lapidra Schobam duo, qui fuerunt In GV seu superhumerali) idfaciebant et deinde, tam in pracepto quam eyus impletione de lapidibus his duobus usurpatur praepositio D, super humeralibus G Ephod; ad docendum, quὸ extersus positi fuerant at cum de Lapidibus Pectoralis sermo est,semper adhibeturpropositio a , vel U;um, Exod. 28. II. a Et implebuineo: cap. 32. Io. ra in IEt implererunt meo: cap. 28. so. rna Levit. 8. 8. m; qua significant ut in hoc, m l r- ,C Et in Aream indes Testimonium, Exod. 2s. ai. Sic rari nκ mnM κm tinny m Et feret Maron noMinastiorum Israel in pectorali , v. 29.
Quod hissubjungitur, ia 4 is super cor suum; id dicitur ad Ru
candum, quὸd debeant esse abscondita. Praeterea Exod. cap. 3'. ubi plura particularia recensentur , p fleaquam dixisset Moses ; Et impleverunt in eo quatuor ordines lapidum, v. Io. nullam mentionem facit Urim ct Thummim. Viceversa Lexit. 8. ubi meminit Urim O Thummim, lentio praeterit
Lapides, quando ait v. 8. Et superimposuir ei pectorale, posuit in pectorali Urim&Thummim. Repetitio seu iterario, qπa occurrit Exod. 28. dum scilice poste quam dixi et ab initio ἱ Et implebis in eo impletione lapidum quatuor ordines,&c. in me iterum V. 3o. ait crabim, Et pones
in pectorale judicii Urim & Thummim; facta ea est propter id quodsequitur ct additur; D A a, 'ni Et erunt super cor Aharonis. Non ignoraF, eodem modo repeti praceptum de annulis Arce, Exod. 2s. st quid R. Salomon illic scribat. Ad haec feri potere, ut hac repetitio inserviat gd docendum, quὸd praeceptum versus II. de inserendis pectorali lapissibus, impleri O perfici demum debuerit ,posteaquam totus ille Ornatus esset factus-A baroni applicatus. Et sic videtur quos reipsa observatu uilis,ex Levit. 8.8. ubi primo dicitur , Et imposuit ei pectorale; eimiri Et posuit in pectorale Urim&Thummim. patri o Quod autem me omnium ma xime in hac sententia consimat , quὸd videlicet Urim ct nummi ne , ipsi Lapides est, quὸd videam re a Moses Majemonidis, qua sunt mihi instar multorum,m eam quos inclinare. Nam in lib. de V Sanctuari cap. q. ubi locus est ageni de omni opere Vest mentorum Sacrorum,de
315쪽
serit ei quator ordines lapidum &c. de Urim o nummim neruquidem. Sic cap. lo. ubi nonfuit locus agendi deforma Vestimentorum, quia de illis jam docuit cap. praeced. 9.scribite, Py VI IN Fecerunt in Templo secundo Urim & Υhummim, ut perficerent octo vestimenta Sacerdotalia etiamsi per ea non interrogarent. Non enim pore I rici, ritum hic intelligerealiquidviri relaliud, quam pracedente capite dixit , sed iis addit hic, quὸ Viri Templi secundi fecerint Urim ct Nummim ad complendum numerum Vest . mentorum, etiamsi per illa non interrogarent. Ad hae, novimus, Resonsum egressum esse ex Iapidibus se Literuissorum ; Lapides item illo1pretiososvocatos esse URIM, Musolum propter multitudinem in seu Lucis naturalis qua ex illorum omnium conjunctione emicabat; sed etiam propter Lucem Dipinam, qua ex illis esses 'tempore beneplaciti; THuM MIM autem , quasi 'nin T H o M i M Gemelli, quia O quantitate eror aequales, O Uimatione seu pretio, o nomina tribuum aequaliter illic, suo qMIordine, erant exarata coram Deo nostro I inprimis autem quia, ut Rab bini nostri scripserunt, illuminabam ct perficiebam verba illorum. Quamvis principale illorum Nomeπ videaru uisse V R IM , juxta ita Iud , Et interrogabit eum per judicium URIM. sQuid contra hac objici vel excipipossit, ego non pidest. Quantumvis enim dicamus, Lapides istos absconditos Dis in Duplicatione Pectoaratis; annon tempore Restonsi dans potuerunt eminere, Iucere, ct comiungi ρ π 'N- π π ra nam ne muras quiadem ferreus hic intercedere potuisset aut impedimentum aferrem maxumes Resonsum vocale datumIuit, uti traditur in Talmad Hierosol. Bma cap. . Et quis scit, annon textura Pectorali ueri acta cumce
ro intersingulastastariis,itu ut Lux istorum penetrare potuerit e Et quicquid sit,si maxime largiamur Lapides non fuisse intra Diaplicationes pectoralis, se aper eo extrinsecus ut alii volunt, annon etiam hac ratione potest appellatio U R I M OTHUM MIM attriabui ipsis Lapidibus, O illarum literis P Hactenus ille. Praeter hunc hactenus ex Hebraeorum Interpretibus nullum reperi, qui eam sententiam diserte sit amplexus, quam vis ejus nacutionem faciant: Rationum ejus momenta huc redcunt. r. quod
316쪽
i. quδd Lapides isti fuerint inditi intra pectorale, & tu
lius duplicationem repleverint, unde Lapides ι lutonum vovi
a. quod Moses Exod. accurate omnia vestimenta deis scribens, Pectoralis quidem, sed Urim & Thummim nullam mentionem faciat: iterum Levit. 8. ubi Urim S: Thummim meminit, nihil de duodecim illis lapidibus dicat. 3. quod omnes fateantur, Responsum per Urim &Τhummim datum e Lapidibus illis duodecim egressum esse, de quidem per Lucem ex illis promicantem, unde L ces dicti sint, q. ' t uaκ Lapides lucentes. 4. Authoritas Mosis Majemonidis, qui in hanc sentententiam inclinare videatur. s. Addunt alii: Clim Moses magna relligione&accuratione in describenda Vestimentorum sacrorum materia dc forma versatus fuerit, illum procul dubio pluribus etiam descripturum fuisse Urim & Thummim, si aliud, quam Ia. pecto ratis gemmas, per illa intellexisset. . c. quod n h cdiali doceat, agi hic de re nota, & cujus jam facta fuerit mentio. Ita tamen proponit R. Asarias luam sententiam ut liberum cuique judicium relinquat: ,κπὶ κρο- ,3yn dira an saa narea tu int a p 'nueri 'V m npna pn,iny zmaeci zΝν 'a 'om man 'm, muranar rana Inu ' an uo ροι, Summa , inquit, nunquam dixi Lectoribas meis, acceptatesententram meam, sed liberum relinquojudicium omnibus intestigenturas veritatem: ct inprimis subscribo authori librι Castipar. 3.scribenti; Si hodie juberemur offerre oblatione'. ignoraremus sermam & rationem vestimentorum &c. Tertio sunt, quibus neutra harum duarum sententiarum placet, sed simpliciter volunt rem incertam 3c ignotam esse. Sic scribit R. David Kimchi in libro Schorasthim, nn An I u o Viam diri Non constat nο-bu, quid fuerint Urim O nummim. Ex Scriptura videtur colligi, nonfuisse Lapides pectoratu. Rabbi Salomon vult,fuisse Nomen Dra Te tragrammaton initum duplicationi pectoralis 3 ντ non ramιnscitur,an hoc verumst. R. Abra-
317쪽
R. Abraham Seba in Teteror hamm6rsect. aen scribit: n n up Q, uruX Nesimas quid fuerint I an Scriptura at qua Divina a Deo sc. ipso scripta, de Mosi data,) an Nomina Samcta, an quatuor isti ordines lapidumpectoralis. Aben Esra dubitanter hac de re loquitur quoque, & multos nectit scrupulos, inter alia tamen scribit, Π uyτ DuSNescimus, quid fuerintl Ejus verba de his Latine, in gratiam hic reddam, quia locus fatis est obscurus: Ad versiam ergo g. cap. 28. Exod. ita scribit: Grares qtrastiones seu distulaures incidunt de Ephod ct Chosiben. Nam primo, Moses non fecit nisi Ephod unum: Scriptura autem videtur docere, fuisse plura,r luti I. Sam. 23. v. s. Fuit aulcm cum fugeret Abijathar filius Achimelech,ad Davidem in Kehilali, a is: N Ephod descendit in manu ejus. Hoc enim non videtur Histe Ephod Mosis,quia non dicitur TlsΝΠ cum He hajediali: ὶ praeterea quare dicitur Descendit,non, τ pri Detulit in manu sual Videturenii iocinnuere,quod accidentale quid fuerit. )Sic I. Sam. 22. v. 18. scictitur ; Et intur cit die illa octoaginta& quinque viros, Ia I ΩΝ Ν;pia serentes Ephod byssiinum; Multι ιnterpretum hoc ita exponunt di, quod fuerint digni ad serendum Ephod , sed non adverterunt, qu)d de Ephod bad h. e. lineo hic fit sermo: Ephod veris Moses fecerit ex auro, facinthino, purpura, coccineo dibapho, O ssino. Atqui non interrogabant, nisi cum Pectorali judicii simul, in quo
fuerunt iamn ct Nummim: praeterea non interrogabant per ea, vis c ram Domino, nempe ante Arcam, cui dicitur Et interrogabit eum
de judicio Urim coram Domino, Num. 27. ai. Nes objici hisporali id quod i. Sum. et . p. q. dicitur, IUSI W'ad Applica Ephod nulla s. mentionefacta τῆ Choschen o Urim: nam Choschen perpetuo cohaerebat cum eo, O Urim cum Ch chen. Hinc dicitur , Donee exstiterit Sacerdos cum Urim & Qhummim nulla sc. mentione facta αῆ Ephod & Choschen,quia perpetuo haec conjuncta suerunt ; Item; Urim & Thummim tua, Deuter. 3'. Prae- terea videmin, Deum restondisse per Ephod abijatharis. Sic Saul egrediens in bellum, interrogavit per Urim, I. Sam. 28. ubi intelli a Ur ea, quae fuerunt in Chschen seu pectorali judicii cum Ephod, ct
arca. Et David interrogavit in Tetti lag per Ephod Abij tharis,
318쪽
quod non fuit Ephod Mosis, i. Sam. 3o. Secundo alia grarier hic emergit quasio quid sc. fuerint Urim& Thummim ;) Nam Urim non fuerunt Lapides ipsus pectoralis: de his enim scriptum in ;Et implebis in eo impletionem lapidum , ct bt fuerunt opus atri scis, non Mosi ; O postea demum dicitur Nostri, Et pones in pectorali judicii Urim & Thummim. Deinde de iisdem lapidibus jubetur quatuor eorum ordines facere; de his vero; Et imposuit ei Moses pectorale, & in pectorali posuit Urim & Thummim. Adhae, juxta sensum liter alem, non Lapides illuminabant Operficiebant responsa: in Interrogatio enim fiebat per Urim ct Nummim,rκὶ an Π u uyν quae quid fuerint, ignoramus. Insuper,nihil hicprodesse
potuerunt Nomina Tribuum,vel Patriarcharam: quia Pectorale judicii vocatur propter Urim, qaa in eo fuerunt. Tertio alia resat quasio;
non possumus dicere, quod uri uerint ipsa Thummim; distincte enim deiisscribitur, ind)n l in Esraea. 63. Et quia Urim umis mim rocantur numero plurali, costigimus, rem non unam,sed riplicem fuisse. Rabbi Salomon scripsit ,fuisse Nomen Dei Tetragrammaton cumsuis expositionibus. Quod F υτο vidisset Resonsonem Rabbenu Hai, hoc non dixisset. Usterium magnum est negotium Ephod 9 ChUchen, cujus partem duntaxat aliqua tractim attingo si fortὶ illud intelligat, qui Scientiam habet excelsio inde portam invenia in ipsum mIsterium penetrandi &c. Et mox: Ch*cbensea Pectorale fuit duplicatum,quia ibi fuerunt Urim o Thummim custodita, usq, dum iis opus eqset: Tum enim illa extra pecIorale panebant. Lapides Schsiam, sim onyches os
n humeris Sacerdotis, ejusdem erant generis o coloris: sicin Lapidas pectoralis: nam Onches illi dantaxat inserviebant Π pro memoriali : propter judicium autem stiorum Israel, lapides Pectoratu. Porro rex in m est a Nomine quod ita in pngulari numero legitur ,
ED.44.is. ct fu diuantur, quiafuerunt 'd'on perfectarnest, Urim erant ipsa nummim: Ex auro O argento fuerunt. Numerus eorum quot numero res fuerint) lv an σκ': 3 sciri poressper rationes certas a mundo )superiori ct inferi ri. Sapiens inte&get. Fuerunt astram Ephod multa penes Sacerdotcs, O cingulam quos habebant, sed non Pectorale, nec Urim ct Thum' u Et qui excrcitatus erat in agendis circa se urim o Thummim. quam
319쪽
ectorali judicii fuerunt, is poterat quo I resondere aliquo modo ex Ephiaso O,sed non omni tempore. Quods vero vestem patefacere totum
hoc arcanum, in majorem molem excreserat, quam universus hic meus. commentarius. Non enim poten ea intelligere, 'nuri o, om zz I 2κ rn qui non didicit G ometriam vel Arithmethicam.
ct Astronomiam.Haec ille. Dicit quidem diserte satis,quid suo judicio non fuerint, quid vero fuerint, ego ex ejus verbis non
iri ', Abason morinnyo meta an 'ta Existimarit aberi Esera, se sapientiam magnam ostentaturum de Urim O nummim, cor dixit,fuisse opiu aur fabri vel argenti fabri, prolixusq. eis in explicavitione illarum : nam existimavit fui simile quid istis Ruris seu instr mentis qua faciunt Astrologi, adsuendum cogitationem ejus qui interro gat. Sed nihil quicquam dixit. Item; Quod dicit; Si R. Salomon vidisset responsionem Rabbenu Haji, non ita scripsisset; nos
eam vidimus ct expendimus, l Um M N nv am est scimus,sententiam Aben Esera ei non esse ei comparandam. Et sic sunt Hebraeorum Interpretum sententiae. Ex reliquis Scriptoribus magna pars secundam senten tiam amplectitur: alii alia sequuntur vel excogitant. Viis deamus aliquos.
Flavius Josephus Antiquit. Iudaicar. lib. 3. cap. 3. Pontificalem ornatum, & in specie Ephod & Chostin describens,
tantum Gemmarum, nullam Urim & Thummim facit mentionem. Cap. 9. ubi de responsis e Pectorali datis agit, iterum Gemmarum tantum meminit. Lib. 8. cap. a. ubi de Templi Salomonici apparatu agit; Parata erant, inquit, ct Sacerdotales vestes, in usum Pontificum, annumeratis talaribus ct epomissibus, atque
lyiο Rationali seu Pehorali in cum suisgemmis in universum mille. E quibus videtur colligi, nihil peculiare vel distinctum a geminis pectoralis illi fuiste urina & Thummim.
320쪽
Philo Judaeus quid senserit, non satis clarum est. Lib. 3. de Vita Mosis, ubi de Veste Pontificali agit, de Gemmis pectoralis scribit: In pectore quos alia gemm lectabantu ustentes rariis coloribus, 'nilesiunaculis, terna quadrupluι ordine. Hafuerunt inserista Rationali quod vocant: id erat quadrangulum duplicatum, pro basdestinatumferendis duabus Cimm&u,Revelationi de Veritati quomodo LXX. Gr. Urim Sc Thummim reddunt. Et lib. a. de Monarchia: In pectorali summi Pontificis sunt gemma i2.eximiis coloribus, terna serie quadruplici, ad exemplar gniferi circuli ctc. m.
terum tota haec pars , in qVasta sunt, Rationale vocatur vero nomine, . quoniam quicquid caelo continetur , fabrefactum ornatums est certis rationibus inter se congruentibus. Nam ibi nihil non μί ratione nititur. . Id Rationale geminus textus pariat, quorum alter Claritas appellatur,
alter Veritas, &c. Quid per Geminum Textum hic intelligat, . obscurum.. se D. Hieronymus in descriptione Pectoralis praeterit Urim&Thummim: in explicatione vero mystica Vestimentorum sacrorum scribit: Porro quo licitur in imo Rationali δελωσιν esse cii est, Manifestario, ais Doctrina,vel neratas, hoc ipsium sigm- scat, quod nunquam in Dei ratione mendacium sit ; sed O ipsa Veritas multis signis O argumentis monstretur homiussus, ctus' ad mortales veniat. Mens ejus videtur esse haec; Ipsi Rationali duodecim gemmis ornato attribui duas has Virtutes, propter effecta quae edidit per multi variarum illlic gemmarum lucem, & rei interrogatae certam dc veram manifestationem; non quod praeterva, quae commemoravit, aliquid ulterius ei inditum fuerit, sed qubd illa ipsa hanc vim & virtutem ediderint. Hinc ait S Poris
quod dicitur in ipso Rationali prout sic. ille id descripsit
o D. Augustinus lib.2. Quaestionum super Exodum cap. II I. Et impones super rationale judicii Demonstrationem & Veri- tem ) Quid sbi hoc vesit, vel in quali re, vel metallo poneretur super rationale Demonstratio ct Heritas; quoniam talia dicit eri in veste Sacerdotis, qua corporaliter sunt; invenire docile eri. Fabulantur tamen quidam, rapidem fuisse, cujus color ,sive ad adversa ,sive adprostera, mutaretur quando Sacerdos intrabat in Sancta, ct hoc esse quod ait; Et