Apollonij Pergaei Conicorum lib. 5. 6. 7. paraphraste Abalphato Asphahanensi nunc primùm editi. Additus in calce Archimedis Assumptorum liber, ex codicibus Arabicis M.SS. serenissimi magni ducis Etruriae Abrahamus Ecchellensis maronita in alma vrbe l

발행: 1661년

분량: 457페이지

출처: archive.org

분류: 수학

271쪽

λ G , superficies nanquam conueniunt, propterea a quibas genreantur in rata moltitione intersi

dacto , diametro B C , Ο Ε F , fiant duo circuli B V C, E L F, qui sint bases duorum conorum , nucrum vertices sint A, ct D , c in eorum sepe ci iura planum per H I , M K ductum esciat sectiones V H II, 9 L a S: Dico eas esse nua sitas. Iuoniam duo tria uti A B C , DE F similia , c similirer positit in eodem sint plano, pariterque duo circuli basium in uno plano ergo duo coni A B C , ct D E F similes erant ἔ postea quia triangula A B C, or D E F milia siunt, ct communis sectionum diameter H X I aeque inclan tur ad co iacidenses bases M K , S L , ct axi communi A D G aequi isat, crin aurulis aequalibus tutercipiunt GI communem portionem basium triangulorum

Ies inter se , ct Ortim stiris aqualia sunt quadrata ex duplia ιnterceprae G Id scripta. Secundo quia spropter parallelas AO, ct BC 2 triangula H O A , or AG C smilia sunt i igitur quadratum A G ad quadratum G c ,su ad re-EZantulum BG C eandem proportionem habebit, quam quadratum H O ad quod arum o A, seu quam latus transuersum ad rectum Mura Z sed ut qua rara n . tum A G ad rectantulum BG C, ita es latus transuersum ad rectum h en tes V H M ; 'itur dua hi per te Z, ct K HM, habent figurarum Dic: porportionalia ;suntq; praedictae figurae aequales cum sint aequales quadratis ex duplis ipsarum A O , o interceptae G I : quae sunt aequales in parat elogrammo GO , Cr habent angulos a diametris , cr basibus contenti , aequales inter se : erunt hyperbolae VII M. ct X aequales, ors miles inter sero propterea sectis L X S, qua similis , o aequalis ostensa est ipse VIIII, erit quoque aequalis , ct semiti eidem hectioni A. Tertio , qtita in duobus conis simitibus , σ's mi iter posuis

circa communem axim A D Gquod latera A B , cr D E

Apolloni j Pergaei

272쪽

Conicor. Lib. VI. 233

parata a conseruantur ; igitur duae sectiones V HM , ct LX S, existimes in eoa m plano scame duas supersties, quae licet in insinium producamar ubique seZaratae sunt , erunt as uticae. radiarib, quia duae 6perbola H x M , ct LX Ssent aequales,similes, orsimilito positae circa communem diamurum H X pI, earum Hsantia si per magis , ac magis diminuuntur ἔ nunquam tamen mi- ad . . nores effici possunt interuallo duarum aequissistantium, perbolas continentium. Et hoc erat propositum.

Data hyperbola X duos conos similes exhibere mi idem planum in eis PROP. yiciat duas h perlolas sentes, δ' aequales Δω, quae asymptoticae sint, 'γ .st p te Mi ipsis miciniores sunt intertiatio minori quolibet data δεής

to : ex altera et eris parte ad se ipsas propius accedant interualli tame omaiore dato : oportet aut angulus ab a P totis sectionis X contentus si acutus .

nn qu libet I ns sat anguisses perb A X ; o Hr O d extenso quoluet alio plano: ducatur in eo re Ga lin a B d C'ρerpendicularis ad O d G, ct sumpto quolibet alis puncto b in recta linea G O in plano per B G C O ducto , centris d, or b describantur duo circuli

273쪽

circuli GCO B, ct G a P L sese contingentes in communi puncto G recta 5 a GO ducaturque diameter L b α vidistans usi B C : ct ut latus rectam ad transuersum semonis X , ita fiat quadratum G d ad quadratum d A ῆ σconiungantur rectae lineae A G, ct A O, ducaturque ex puncto P recta linea PN parasiela ipsi O A occarrens G A in N, atque Α, ct N fiant vertices duorum conorum ABC, ct N LI ,er secetur D d aequalis semis potentii Auram scrionis X; ducaturque per punctum D planam EMF aquidistans plano communι AGO per axes ducto, eniens in conicis sive ciebus sectiones T V c ; Dico eas esse hyperbolas quaesitas. Vuoniam propter parallelas A O , NP es A G ad G O, vi N G ad G P , ct ad is es conseqWntium, stilicet A Gad G d , atque N G ad G b proportionales erunt, ideoque d , N b erunt phrallela , ct Adadd G, addCest si NbadbG , adb squed C etiam parallela b erga plana ABC , ct N L parallelagunt , c anguo A d C , ct N b α aequales sunt atque triangula A d C , ct N D ilia erunt inter se ; ideoque circa angulos quales C, c V erit A C a C vi N I ad Ab , ct ad consequemitam duplas, filicet A C ad C B, atq A. ad I L proportionales eram o propterea triangula A B GON L crum, se similiter risita, est inter se paratula; ergo scient in duobusrianis A OG, ct M E F inter Re quid sordus sectiona diametros I D, ct Vacenora axibus A d, ct A b, o inter se i quare consitueri cu monuba

Apolloni j Pergaei

274쪽

. Conicor. Lib. VI. 23

rataci inibus a tilos aequales I D H , ct V aT ct cum isti D d , ct a b nia parrigetis inur se continebunt angulos aequales I D d , ct V a b , eruntque insercepta D d , a li aequales cum sint latera onosita parasielogrammi D b ' ; igitur hyperbole H I Κ, ct T V e aequales sunt inter se , ct similes atq: earum Es; 'iguris aequalia sunt quadrata ex duplis interceptarum D d , or a b. Et quia huius. reian uti A G 9, N G P sunt mitia in eodem plano , fiuntque pariter duo ci cisti Iasium in uno plano exiens; igitur coni ABC, ct N L I similes siunt i Em. ν. anter se. Secundo quia τι quadratum A d ad rectangulum G d O , seu ad re- linius Gangulum B d C ita est latus transuersum ad rectam sectionis H I K, or ex constructione in eadem proportione erat latus transuersum ad rectum se H Ies X , atque anguli I D Κ , o A d O aequales siunt inter se propterea quod D I , d A parallelae sunt , paruerque D K , d O parasielae sunt inter se', cum communes sectiones simi plani basis , cr duorum planorum qui istantium K IH , ct O A G r se erat angulus inclinationis diametri , or basis sperbola x aqualis an uis A d o ; igitur diametri sectionum x, ct H IK aae suas bases

aeque imii nantur , cst habebam latera earundem figurarum proportionalia; suntq; praedic Iae Durae aequales, cum sint aequales quadrato ex dupla interceptae D d τι

dictum es igitur sectiones H I K , o X similes sunt inter se , o aequales iideoque reliqua sectis T V d , quae aequalis , ct congruens sensa es usi H I K, ivitiis.

erit quoque similis, ct aequalis eidem 'perbolae X. Tenio quoniam plana H IU, O G A O aequidsantia sunt, nunquam conuenient ; or ideo planam H I Knunquam lateri A N G alterius plani occurret: sed seperficies conicae se se tantummodo tantum in communi latere A N G , o alibi perpetuo separatae incedunt: igitur duae sectiones III K , ct T V e in plano E I K existimes , quae insinite producuntur in sum cie fronicis, nunquam se se mutuo secant: igitur secti nes ipsae assuetolicae sunt .. bart. ducantur rectae lineae G E , o F , P R taneentes circulos in extremitatibus communis diametri G P O, quae parallati erunt

inter se cum perpendiculares simi ad communem diametrum G P Ο : postea producantur plana E G A, F O A , R P N tangentia conos in lateribus G A , O A, UT P N, or extendantur quo que secent Hanum conica sectionis HI Kin rectis lineis E S M , F M , R S. Et quoniam duo plana quid antia G.A O, et E M F esciunt in eodem plano EGA, utramque conum contingente , duas rectas sineas G A , E M aequi istantes inter se e pari ratione in plana tangente F O A erunt rectae lineae F M , et O A parasielae ister se e simili modo in plans R P N erant P N . et R S inter se aequidi antes, cumque A O , et N P para lata sint, erum quoque F M , et R S inur se aequii antes ; suntque E M , et M F as toti continentes h perbolen Ez I K pariterq; recta linea E S, S R sunt Maumi. Umptoti h perboles T V er quare duae 'perbola HI K, et T V c , Amiles eri lib. 3. de dem X , et aequales, UrsisHister positae, quarum duae asymptoti F M, R S aequi- distantes sunt; reliquae vero E M , o E S coincidunt cum miseret in eodem plano tangente E A J , CT angulus ab eis contenctus E M F, vel E S R es acutus cum aequalis sit acuto angulo ab asymptotis sectionis X contento , pro res miotudine sectiora , ut ab alys ostensum est): terit ergo duci ramus breui mus si in sectione T V e adpartes V e qui aquidi assis recta lineae VI vertices sectisnu in ἴu . coniungenti: eritque Ebus breti mae rtio interfectiones compraesens disantia omnlu maxima; ct propterea interas a fictionu ad reas; paries maximae di Atia succe ue imi aniario aYpartes quidistantiu cymptotorii F M, R S H-- risui , G g a nuuntur

275쪽

136 Apollonij Pergari.

nuuntur quidem Ista non es tuntur minora interuallo quo parrigeti as)mpto idieam inter se; ex altera vero parte perueniri potes ad inu altam minusquesuet dato. Et hoc erat facundum.

pnop. Data ciuiem X praecedentis' propositionis describere duos flai . Add. miles conos, mi idem planum in eis e sciat duas hyperbolas similes datae sectioni , quae asymptoticae sui, bdi vir ste parte siti ipsis mciniores fiant interuallo minora quolibet dato.

quolibet plana fiat angulus basis 'perbola datae X, se per G d extenso quolibet alio plano, ducatur in eo recta linea B d C perpendicularis ad G d O , o sumpto quatibet alis punctob in recta linea B C in plano per B G O extenso, centris is , ct b , describat rduo circuli inter se aequales G C O R, o S ad ' L sesesecantes in duobus puncti R , a: altat latus rectum ad transuersum sectionis data X, ita Di quadrat G d ad quadratu d A, o ducatur recta linea A M in parallela ipse B C , γη se b N aequid ante d A in N, o coniungantur ractae linea A B, A C ,N L, N in , o fiant A ,.se N et retices duora conori; A B C , N L ct in eoru super tacta planum M c T quid os planis A G O , or N S P e iat sectiones H I V, ct T V c, quarum diametri D V I genita a triangulis A B C, ct N L- raris in eodem plano existentibus sunt quid antes axibus conorum A d, N b, propter planorum aequid antiam: Dico, eas esse h perlotis quaesitas. α ρηιαμ propter aequid antiam oppositarum linearum es spatium A b parallelogram'

mum ; igitur conorum axes Ad, ub aequales seni inter se, CT aeque incon-tur ad communem rectam lineam B C propter quid antiam earundem

276쪽

Conicor. Lib. VI. 237

1ιν posita in eodem plano; suntque etiam aeuo circuti basium in uno plura extensiii itur eoni A B C , ct N L. Osmios sunt inter se ; ct quoniam , et i latus Lem. transuersum ad rectum sectionis datae X, ita es quadrarum A d ad Dadratum Mix's. Vadis G d , ct ita es latus tra uersum ad rectum sectionis H I K ; pariterque is quadratum N b ad quadratum ra6 L b ira es latus transuersum ad N IAH Molae T V c; Et quadrata axium ad quadrata radiorum baseos eandem proportionem habet ideo latus transuersum ad rectum sectionis NIK eandem proportionem habebit, quam latus transuersum ad rectum alterius sectionis TV c, siti eandem , quam babel latus transuersum ad rectum datae sectionis xi atque diametri I V D , ct diameterfectionis X aeque inclinantur ad bases , G

sed jtiam inur fAmiles sunt. Secundo quoniam duae peripheria circulorum. hasium circa communem diametrum B C a see se mutuo secant in duobus pum cIis R, or a , quae necessario cadunt mur duas eιrculorum diametros G O,S P perpendiculares ad communem dis Irum B C rgitur superficies conorun

micissim se secant semper inur aeuo triangula , per conorum axes A G O , or NS P , in reliquis autem locis separatae sunt I planum vero efficiens sectiones Η IK , T V c cadit no inter axes A d, o N b ; igitur duae semones H I K, TV c ex stentes in duabus conicis superficiebus, non se secantibus, nunquam comnentem, or asymptotica erunt. Tertio quoniam recta linea N.A M per verti res conorum ducta parallela es communi basi B Qtriangulorum per axes , ct secat Hamuram communem D V I in M: ergo sicuti ouensum es inprop. Io. addit. huius erit punctum M centrum sectionis H I K, atq; centrum alterius sectionis T V c; ergo duae sectiones HI K , o T V c similes sunt inter scis, concentricae , or militer psita circa communem diametris D VIa igitur se. Propos. ρ.ctionum murualia sem'r magis , ac magis in infinitum minuumur , or repe- Udix risi ρ uni minora quolibet interualla dato. Et hoc erat ostini,dism.

SECTIO DECIMA

Continens Propos t. XXVI. XXVII.

IN cono recto . cuius triangulum per axim sit A B C reperire sectionem datae parabola: D E aequalem , cuius axis E F, N erectum E G.

277쪽

α 3 8 Apolloni j Pergaei

Vt quadratum A C ad C B in B A,

ita ponatur E G ad B H : & educamus H I parallelam B C , & extendatur per H I planum cleuatum super triangulum A B C ad angulos rectos efficiens in cono sectionem ΚHL. Dico eam aequalem esse sectioni DE. Quia quadratum A C ad C B in BA est , ut E G ad B H ; ergo potentes eductae ad axim H I in sectionGK HL possunt applicata contenta ab abscissis illarum potentium , & ab EG : quare E erit erectum sectionis K H idem etiam cst erectum sectionis D E; ergo duo erecta duarum sectionum sunt aequalia . dc proptcrea sectiones aequales sunt r. ex 6. Et dico , quod in cono ABC reperiri non potest sectio alia parabo- olica , cuius vertex sit super A B , quae eidem D E sit aequalis . Si enii

hoc est possibile , sit axis illius sectionis M N, qui quidem cadet in tria gulo ABC; quia conus est rectus,& erectum illius sit M o I atq; M OG M B erit, ut G E ad B H ; estque B H maior, quam B M; ergo M OI minor est, quam G E ; quare sectio, cuius axis est M N non est aequalis hiasu,' sectioni D E ; & tamen supposita fuit aequalis illi, quod est absurdum.

Quare patet propositum.

PROPOSITIO XXVII.

It deinde hyperbole A B , cuius axis C D , inclinatus B aD , S erectus B E ; atque quadratum axis F G dati conirecti F H I ad quadratum G H semidiametri bass eius , non habeat maiorem proportionem , quam habet figura , scilicet quam habet D B ad B E.

Sit prius proportio eadem , & producamus I F ad K ; & ducamus ΚL subtendentem angulum H F Κ, quae parallela sit ipsi F G , & aequalis existat ipsi D B : & per Κ L planum extendatur eleuatum ad angulos rectos super planum trianguli H F I, quod efficiet in superficie conica sectionem hyperbolicam , cuius axis erit L M , & inclinatus Κ L. Et quia i se F G parallela est Κ L , erit quadratum F G ad G I in G H , vi K L inclinatus ad illius erectum , sue ut D B ad B E a facta autem suit K L ae- .a- huiu4. qualis D B ; ergo erectus inclinati Κ L aequaliae est B E; & propterea se- Octio, cuius axis est L M aequalis est sectioni Α B. Nec reperiri poterit in cono H F I alia sectio hyperbolica , cuius vertex sit super H F , quπaequalis sit A B: quia, si reperiri pollet esset illius axis in plano trianguli H F I, & eius inclinatus, subtendens angulum H F Κ aequalis esset D B, nec tamen esset Κ L , neque ipsi aequi distans eo quod , si aequi distaret

ipsi

278쪽

ipsi Κ L, non esset eidem aequalis. His positis si educatur ex F linea ipsi parallela cadet inter F G , 'F id , aut inter F I , F G; sitque F N i igitur Q. lib. i. suadratum F N ad I N in N H est, ut D B ad B E: quod est absurdum: quia quadratum F N maius est , quam quadratum F G , & N H in N Iminus est , quam quadratum G H. Postea habeat quadratum F G ad quadratum G H minorem proportionem quam habet D B ad B E ; & circumscribamus circa triangulum H F I circulum: & producamus F G quousque occurrat circuli circumscrentis in O ; er o quadratum F G ad quadratum G H , nempe ad F Gin G O habet minorem proportionem , quam D B ad B E : & ponamus Γ G ad G P, ut D B ad B E ἱ & per P ducamus P . parallellam H I;& coniungamus F R , F in quae occurrant H I in S,N : quare D B ad B E est , ut F G ad G P . quae est , ut F N ad N nempe ut quadratum F N ad F N in N Q aequale ipsi I N in N H , atque ut quadra tum F S ad F S in S R , nempe ut quadratum F S ad I S in S Hi & edincamus T V. Κ L , quae subtendant duos angulos H F Κ , I F T, & sint parallelae ipsis F N, & F S , & aequales ipsi D B ; igitur duo plana per ΚΙ , T V extensa super triangulum H F I ad angulos rectos eleuata , producunt in cono H F I sectiones hyperbolicas , quarum axes LM,VX,& inclinati ipsarum L Κ, T V, & singuli earum ad suos erectos eandem roportionem habent, quam D B ad B E , & propterea figurae sectionum sinu . similes sunt, & aequales , ideoque sectiones , quarum axes sint L M, VX sunt aequales sedi ioni A B. Nec reperitur sectio praeter iam dictas , cuius vertex sit super aliquam duarum linearum H F, F I, & sit aequalis sectioni A B. Quia si reperiri posset, caderet eius axis in planum trianguli H F I, illiusque axi cduc tur parallela F Za , qRae non cadct super F R, neque super F in, Pritq;

quadratum V Z ad I Z in Z H , quod est aequale ipsi F Z in Z a, nempe F Z ad Z a citidem proportionem haberet, quoi in D B ad B E i sed DB ad B E est , ut F G ad G P , nempe F Z ad Z ι ι ergo proportio F Z ad

279쪽

ud Z ι, & ad Z a est eadems & propterea Zabsurdum. Ponamus iam quadratum P G ad G H in G I maiorem proportionem habere , quam D B ad B E. Dico in cono id F I exhiberi non posse s ctionem aequalem hyperbolae A B. Si enim exhiberi posset illius axi aliqua parallela reperiretur ut F N : & quadratum F N ad I N in N il insiorem proportionem habens, quam quadratum F G ad quadratum G H. erit ut D B ad B E ; quae minor est proportione quadrati F G ad quadratum G H: quod est absurdum. Non ergo reperitur in cono H F I sectio aequalis hyperbolae A B. Et hoc erat ostendendum.

PROPOSITIO XXVIII.

SIt iam sectio elliptica A B , cuius axis transuersus B D , & erectus illius B E , S circa coni triangulum H F I descri- a

bamus

280쪽

Conicor. Lib. VI. et I

bamus circulum, & ex F ducamus lineam ad H I, occurrentem ipsi extra circulum in Κ, & occurrat circulo in L, ita ut sit F Κad Κ L , ut D B ad B E & hoc est facile , uti demonstraui-b mus in 19. ex I. , S educamus in triangulo chordam M Nc parallela in F K , & aequalem D B ; Aio quod planum transiens per M N erectum super triangulum coni producit in cono H FIsectionem ellipticam , aequalem sectioni AB.

Quia D B transuersus ad eius erectum B E eandem proportionem habebat , quam F Κ ad K L , nempe quam quadratum F Κ habet ad F Κ ii Κ L , quod est aequale ipsi I Κ in Κ H; estque ut M N parallela ipsi F Κad illius erectum: quare D B ad B E eandem proportionem habet, quam M N ad illius erectum ; & M N aequalis est D B ; igitur figurae dua-d rum sectionum A B D , M O N P sunt aequales , & similes , & ideo duae illae sectiones sunt aequales . Dico insuper, quod non reperitur in e cono H F I vlla alia sectio elliptica , habens verticem super F I, cuius axis non aequid istet alicui duarum F L Κ, quae aequalis sit eidem B A D. Quia si pomi bile esset, ostenderetur axis eius cadere in planum trianguli H F I, quia sectio est elliptica , & aequalis sectioni A B , utiq; eius axis occurret F I , F H , & aequalis est D B ; cumque vertex illius sit super FI, non cadet axis eius super M N , nec ipsi erit parallelus; & ideo educta F in parallela axi eius non cadet F QIuper F Κ , & secabit arcum P H in R ; eritque proportio axis illius sectionis ad eius erectum, nempe quadratum F Q ad I in Q H, quod est aequale ipsi in F in Q R , nu-pe vi F Q ad Q R , ita erit D B ad B E , quae eandem proportionem h f bet quam F Κ ad Κ L , & diuidendo permutandoq; F R maior subtensa ad minorem F L ean scin proportionem habebit, quam R Q inor intercepta ad maiorem Κ L; quod est absurdum e non ergo reperitur in cono H F I sectio elliptica , verticem habens in F I, quae sit aequalis sectioni A B, praeter superius expositam. Et hoc erat propositum.

Notae in Propossit. XXVI.

aERgo potentes egredientes ex seiactione L H Κ ad axim H I pote-unt applicatum . quod continet atatissum illius potentis cum G E; ergo

I E est erectus sectionis L H& est

tia erectus sectionis D Ei igitur duolpplicata duarum sectionu sunt aequaia , & ideo sectio D E congruit s 2ioni K H L, & propterea aequalesimi, &c. Ex eo quod quadratum A C asis trianguis per axim coni recti ad Manulum CSA, sub eius la eribus illi con

SEARCH

MENU NAVIGATION