Apollonij Pergaei Conicorum lib. 5. 6. 7. paraphraste Abalphato Asphahanensi nunc primùm editi. Additus in calce Archimedis Assumptorum liber, ex codicibus Arabicis M.SS. serenissimi magni ducis Etruriae Abrahamus Ecchellensis maronita in alma vrbe l

발행: 1661년

분량: 457페이지

출처: archive.org

분류: 수학

311쪽

2 o Apolloni j Pergari Conicor. Lib. VI.

pi op Section sin conicarum circa axim communem positarum datam comit et r. citonem a cindentium non in eius tertice , quas omnes eadem recta li-o nea contingat , erunt segulares tantummodo parabolae, or circulus, elli

pses et ero , hyperbole erunt infinitae.

Quantam cιrca communem axim DA constitui possent parabola , circulus, P op 17 insinitae hoeisola , ct infinitae elli Ues

habentes semilatas rectam axis aequale

ctionem minimam extrinsecus tangemitum , neque maximam intrinsecus taeentium eandem cenisectionem in puncto A extra verticem axis posito. Nam qualibet conisectio, cuius semur Π R rectum axis minus est breuisereante singularι D A intrinsecus raneis sectionem g A C in A , o si semierectum mavis fuerit eadem D A extransecus eandem Prop. is sectionem fi AC continget, neque unquam cessant praedicti contactus extrim- ii ceci , vel intrinseci quousque simierectum axis escitur aequale breuisecanti DPiopii. A : tunc non ambus contingit, se secat eam in A. Asare patet propos

addit. tum.

Niψ . Constat etiam quod parabolarum unica tantummodo , ct cιrculorum unicus etiam abscindit consectionem B A C in A , ct contingit eandem contingentem A G in A. At hyperbolarum, atque Husium abscindentium eandem siectionem E A C in A , quas omnes eadem recta linea A G tangit in A non potest a gnari maxi

ma , neque minima. . . . - . ν ν -

Nam ut dierum est ad 17. Additarum huius libri infinita sperbola se si . contingentes in vertice axis desinunt in parabolam unicam , O post parabolam interius se se succesue contingunt infinita esti es ad axim maiorem adjacentes , qua desinunt in circulum unicam , ac post circulum interius eum contineunt in ita ellipses ad axim minorem adiacentes , quarum omnium semI γ cta latera axium aequalia seni breuisecanii singulara D A datae sectionis B AC. uare patet propositum.

LIBRI SEXTI FINIS.

312쪽

a TaAPOLLONII PERGAEI

CONICORVM LIB. VII.

DE FINITIONES.

I diuidatur inclinatum secundum proportionem figurae, aut addatur uni axium ellipsi S linea , ,earumque differentia, aut aggregatum ad eandem lineam habeat eandem proportionem fi gurae: vocabo homologam inclinati PRAESECTAM. II.

Et homologam erecti INTERCEPTAM. III. Atque punctum , quod est extremum ipsius interceptae , & diametri : vocabo TERMINUM COMMUNEM. IV. Reliquum vero TERMINUM DIVIDENTEM.

Et differentiam, vel summam lateris, & interceptae: vocabo I

TERCEPTAM COMPARATAM.

VI. Differentiam vero , aut summam lateris , N praesedis: Vocabo PR ESECTAM COMPARATAM : hoc autem latus resertur ad diametrum , quae bifariam diuidit lineam coniungemtem verticem sectionis, & terminum potentis huius lateris rreliquae

313쪽

2Pa. Apolloni j Pergari

reliquae vel O lineae reseruntur ad hoc latus. VII. Insuper vocabo duas diametros coniugatas , & aequales in ciliapsi, E aYALES. Et si quidem ad utrasque partes axis sectionis duae diametri educantur , quae ad tua erecta eandem proportionem ha beant , Vtique vocabo eas AE aYALES. VIII. Di ametros vero aequales ad utrasque partes duarum axium ellipsis cadentes , voco Homologas illius axis r suntque homo togae diametri in ellipsi transuersa ad traniuersam , Sc recta ad rectam.

interius in huerbola dividatur , aut exterius in eui , sicundum proportionem Aurae, figmentum homologum axis transuersi vocabo Praesectum , vis fuerit 'perbole , vel enusis AB, cuius axis transuersus A C , centrum D, ratus rectis A F , ct in perbola sererer C A inter vertices A, o C; in elli vero secetur exterius in puncto G, ita ut stimma, vel disserentia i arum G A, cr axis C A , ides C G aae G A habeat proportionem Dura scilicet eandem a , quam habet latus transuersum C A ad latas rectum A F; tunc quidem vocatur

recta tinea C G Praesecta. II. Atque G A vocaIur Intercepta . III. Punctum vero A extremum interceptae G A, es diametri C Avocabitur terminus communis duarum linearum,scilices axis C A, o addita 3 vel ablatae A G. IV. Punctum vero G, in quo axis A C interius, vel exterius diuiditur secundum proportionem Aura vocatur terminus Huidens ι Si mero secetur C H aequalis A G vocabitur et, C H intercepta , ct A H praesect , atque C terminus communis , or Hierminus diuidens.

V. Si diameter I L secuerit bifariam subtensam AR a sectionis ver .rice A eductum, atque a termino β . ac bii

314쪽

Conicor. Lib. VII et 3

Eucatuν R E perpendicularis ad axim eum secam in E , -- quidem axis si mentum C E ab opposito vertice C dactum , vocat interpres Larus. Postea summam in prima elu ,-disserentiam in reliquis figuris Luris C E, ct intemcepta H C , nimirum V m lineam H E , vocat Interceptam comparatam. VI. Et Liens C E, espraesecta G C disserentia in tribus miorιμι euris, Osumma in figura quarta, idest G E , vocatur Praefecta comparara. VII. Ducantur an eltabi ABC dua Ha rari coniugata I L , O N O , qua inter sesint aquais1 Uet transuersa I L ad eius titus rectum eandem proportionem habeat, quam eius emisgata N O ad suum latus rectam ι tunc quidemoras parater Hamuros coniugatas I L, N O AEquales.

SECTIO PRIMA

Continens Proposit. I. V. & XXIII. Apollonij.

PROPOSITIO LSI in parabola A B a termino

axis A D educatur recta lineae. A B subtendens segmentum lectionis AB, & ab eius termino ducatur BD ad axim perpendicularis ; utique illa chorda poterit eius abscissam DA in aggregatum abscissis, & erecti.

Fiat A F aequalis erecto k E. Quia quadratum AB est aequale quadrato DAMm cum

315쪽

α 4 Apollonii Pergari

eum quadrato D B , quod est aequale ipsi A D in A F i igitur est aequale ipsi F D in D A. Quod erat ostendendum.

PROPOSITIO R& XXIII.

parabola ABC cuiuscumque diametri B F erectus B H excedit axis A D erectum A E quadruplo abcillae A D potentis

a termino illius diametri adaxim ductae 13.& diametri C G, re- amotio iis ab axe, erectus C I maior est erecto B H diametri propinquioris B F quadruplo differentiae axis abscissarum potentium a terminis diametrorum ad axim ductorum.

Educamus A L, B Κ tangentes in A , B , & B N perpendicularem adii. lib. 1. B Κ , erit KD in D N aequale quadrato D B , quod est aequale ipsi A Ein A D ; ergo Κ D ad D A eandem proportionem habet, quam A E ad . . D N r estque D Κ dupla ipsius A I 37. ex r. 2 igitur A E est dupla in ipsius D N; quare A E cum duplo D Κ, nempe cum quadruplo A Dest Daequalis duplo Κ N, nempe B H eo quod N Κ ad B Κ tangentem ean- ... dem proportionem habet, quam assumpta M B ad B L coniugatam s . 'φ''' ' i. 2 propter similitudinem duorum triangulorum 2 ἱ ergo B H aequalis est quadruplo A D cum A E i quare erectus diametri B F excedit A E quadruplo A D . & A O maior est , quam A D ; ergo erectus diametri cC G remotioris maior est , quam erectus B F proximioris quadruplo Do differentiae abscissarum. Et hoc erat inendendum.

Notae in Proposit. I.

316쪽

Conicor. Lib. VII.

A F ; igitur rectangulum F D A aequale es . rectangulo D A E una cum quadrato D A Ised quadratum ordinatim ad axim araticata II. lib. . R D quale es rectangulo D A E sub abscissa se laure recto contento ἔ uisur rectangulum F D A quale es duobus quadratis B D, est D A r estque quadratum A T sub endenistis rectum angulum D aequale Aobus quari iis B D , or D A . igitur quadratum sustens A B quale es rectangulo A D E sub asscissa D A, o sub D F , quae aquatis es e, dem assci se eum latere recto.

Notae in Proposit. V. & XXIII.

ΕΤ diametri G C remotioris ab axe erectus C I maior est erecto B Hdiametri propinquioris B F , &c. Videtur Me a 3. propositio deficiens ,

cum omnino inuerisimile sit Apollonium non animaduertisse rem adeo facilem :quod nimirum diametri G C remotioris ab axe erectus C I maior sit erecto Res diametri B F proximioris quadruplo disserentiae axis abscissarum potentium a terminis diametrorum ad axim duc oram.

Quare A E cum duplo Κ D , nempe cum quadruplo A D est aequalis duplo Κ N , nempe dimidio B H, &c. moniam B H latus rectum diame- 9. lib. I. νι B F ad duplum contingentis BKes τι MR ad BL ,sed propter aequi- distantes , se similitudinem triangulorum L B M , est K N E it M R ad BL , ita es duplum N K ad Antim R R; ergo latus rectum B H quale es Empti V sed prius offensam es quod D A qualis est medietati lassus D K, ct 33 D N aequalis medietati Vssus A E i igitur duplum K N aequale es duplo Κ D, seu quadruplo A D eum duplo D N , seu eum A E. Et A o maior est , quam A Di ergo erectus diametri C G remotioris maior est quam erectus B F proximioris , &c. Addidi in hac conclusione merba hae quadruplo D O di retia abscisarum qua videntur deficere. M

ni sum enim est, quod C I latus rectum diametri C G ab axe remotioris su perat latu rectum S H diametri F B axi propinquioris Dadruplo D O H rentia abscissarum axis as ordinatis a merticibus eatadem diametrorum ductim, nam 8 H aquatis ostens es E. A una cum quadruplo A ID , eademque ratione C I aquatis es eidem axis lateri recto E A cum quadruplo A O ; ergo excessC I supra B H erit aqualis quadruplo disserentia D O.

SECTIO

317쪽

r 6 Apolloni j Pergaei

SECTIO SECUNDA

Continens Proposit. II. III. IV. VI.

PROPOSITIO II. & III.

SI in sectione A B a termino comuni Amriuslibet interceptae aeducatur linea recta A B usq; ad sectionem, atque ab eius termino B ad axim A E ducatur perpendicularis B E; erit quadratum A B ad rectangulum contentum a rectis lineis inter perpendicularis incidentiam , de terminos interceptae , nempe A Ein G E habebit eandem proportionem , quim habet inclinatus, siue transuersus A C ad presectam C G

318쪽

, A F ad A C , & ut A G ad G C i ergo H E ad E C est ut A G ad GD C ; & componendo in hyperbolis . de diuidendo in ellipsibus , deindGcomparando homologorum differentias in duabus figuris prioribus, &summas homologorum in reliquis, fiet A H ad G E , ut C A ad C G ;. ergo A H in A E ; nempe quadratum A B ad G E in A E est ut C R- inclinatus, sue transuersis ad C G praesectant. Quod fuerat proposi

tum.

I hyperbolen , aut ellipsin A B tangat recta linea I M in I,& occurrat axi A C in M; utique ipsius I M quadratum ad quadratum semidiametri ND coniugatae ipsi I L habebit eadem proportionem , quam axis contenta M S ad eius inuersam

Edueantur AfM R perpendiculares ad axis usque ad I L, ponatu que linea P , quae ad I M eandem proportionem habeat, quam Κ I ad QI, seu eandem , quam habet M I ad I R; Ergo P est semissis erecti s lib. i. diametri I L sa. ex i. I atque D N dimidium coniugatae diametri NOpoterit P in I D , atque I M poterit Ρ in I R & ideo I R ad ID, nempe M S contenta ad S D inuersam eandem proportionem habet, qua quadratum tangentis I M ad quadratum N D semissis contusatae ipsius IL. Et hoc erat propositum.

319쪽

2 8 Apolloni j Pergaei

PROPOSITIO VI. & VII.

SI in hyperbole , aut ellipsi addantur axi transuerso , vel a ferantur ab inclinato duae interceptae A G , C H ab eius

terminis A, C, atque a vertice sectionis A educatur recta linea

A B ad terminum alicuius potentialis B E , S per centrum Dducatur diametri coniugatae I L, N Ο, ita ut rectus N O aequi- distet ipsi lineae A B : utique proportio figurae inclinatae, vel

transuersae coniugatarum , quae est eadem proportioni quadrati I L ad quadratum No, erit quoque eadem , quam habent lineae inter incidentiam illius ordinatim applicatae ad axim,&tem minos diuidentes duarum interceptarii, scilicet vi H E ad E G.

Educamus I M tangentem , & I S perpendicularem. Et quia A Destaequalis D C, & A K aequalis Κ B eo quod I L cum sit coniugata N Obifariam diuidit AB P erit C B parallela ipsi I D , & propterea M S ad S D , nempe A E ad E C propter similitudinem triangulorum est ut quadratum I M ad quadratum N D ex 7. & quadratum I D ad qua- oratum I M est ut quadratum C B ad quadratum B A spropter similitudinem triangulorum 2 ; ergo proportio quadrati I D ad quadratum N Dest composita ex ratione A E ad E C,& ex ratione quadrati C B ad quadratum B A ; sed proportio quadrati C B ad quadratum B A est composita ex ratione quadrati C B ad C E in E H , & ex ratione C E in E Had A E in E G , & ex ratione A E in E G ad quadratum A B ; est vero

quadratum C B ad C E in E H , ut C A ad A H 3. ex . atque A E in E G ad quadratum A B est ut G C ad C A a. in 7. 2 , & proportio CE in E Had AE HEG, componitur ex ratione C E ad A E, & ex

320쪽

H E ad E G , igitur proportio quadrati ID ad quadratum N D coinposita est ex proportione C A ad AH,&ex GCad CA, atque m C Ead EA,&AE ad EC, de tandem ex H E ad E G ; sed C A ad AH,& G C ad C A componunt proportionem C A ad ei aequalem A C : similiter C E ad E A,& A E ad E C est ut E C ad se ipsam: quare si harproportiones auscrantur, remanebit E H ad E G , ut quadratum I D ad quadratum N D : nempe erit eadem ac proportio figurae diametri I L. Quod erat ostendendum.

Notae in Propositi II. III.

SI in sectione A B a termino communi A interceptae, &c. Addidi pa iacuiam utriuslibet intere M opropositio e cratur uniuersalis comprabem

SEARCH

MENU NAVIGATION