장음표시 사용
201쪽
' Omnia mida, & pert3 sunt oculis /-. Vt autem haec veritas diuinitus reqeui nobis innotescat magis;
vTRvM DEUS SE IPSUM INTEL LGENDO COMPI EHENDAT . . ESPONDEO. Ita se ipsum intelligit Deus, vis: re prehendat.
Probatur .. Qui cognoscit obiectum, quantum cognoscibile est, illud c prehendit. Sed ita se ipsum ς cognoscit Deus . Ergo se ipsum comprehendit . Maior est certissima. Cum enim oblatram non excedit vim cognoscentiβ potentia tunc cognosci potest quantum cognoscibile est. Sed, cum in Deo sit idem virtus cognoscendi, cognitio, di res cognita ; si Deus est aptus se ipiam cognoscere quantum cogno . scibilis est; ita etiam actu se ipsum cognoscet. In diuinis enim non differunt esse, α posseo ex Sancto Thoma 4 . Quod & euidenter deducitur ex eo, quod Deus
202쪽
Deus sit peressentiam existens, Mus purus , omnino simplex , & impermixtus: in quo est idem non solum vis cognoscendiincognitio; sed cognitio, & res cognita, quae est uina essentia , ac Deus , qui simul Q cogni & res cognita esst; uti dictum est. Sicut ergo nihil se ipsem excedere potest sta etiam nec diuina essentia, vel Deus, qui
est res cognita, poterit suam excedere cogni-rionem, quae est Dei essentia, ac Deus ipse. Quando autem res cognita non excedita facultatem cognoscentis virtutis; per cogni conem comprehenditur.
Ergo Deus seipsiam cognoscens, comprehendit. Quod ulterius confirmatur. Quia, cui intelligere Dei sit eius essentia,vel substantia, quae est etiam res intellem, ec' obiectum ;non excedet obiectum cognitum cognitionis persectionem; atque ira cognitio, qua se linium cognoscit Deus, erit comprehensiva, ct
adaequata cognitio .Qhod, si se ipsum comprehendat Deus;
cognoscet etiam quicquid ab eo fieri, & r rionem entis participare potest; videt enit sui substantiam, quae cum per essentiam sit, infinitis modis es participabiIis a creaturis,&per consequens in se ipso intuetur quicquid
de diuino esse participare, de .illud imitando
203쪽
exprimere potest; vel ut 'ςstigium, qualis
sunt res intellectus expertes; .Vel uti magines, quales sunt res intellectiu, ac voluntate Pra
Aduertendum autem est, quada diximus, a Deo cognosci omnes creatur s possibiles, particulam illam, omnes, non dicere certum numerum, collectionem determipatam
rerum creatarum; cum nulla certo numerq ,
aut collectione contineantur; sed positam esse illam particulam ad significandum, nihil esse, quod non cognoscat Deus: cuiu cognitio , cum sit actu infinita; nihil est, quod ipsam effugere possit. Quare de Deo Apostolus dixit'; Non est ulla creatura inuisibilis in conspectu eius:
Omnia autem nuda, & aperta siti oculis eius. Ioannes vero h. Maior est Deus corde nostro, &nouit omnia.
Iob item Opse finis mundi intuetur, in omnia, quae sub caelo fiant, respicit. II. Paralipomenon habemus; oculi D mini contemplantur Vniuersam terram. Ex quibus scripturae locis satis apertὰ cotiligitur, nihil esse, quod non videat Deus,qui cum omnia in se ipso cognoscat; ex vi illius cognitionis, qua se ipsum intuetur; sequitur Deum se ipsum comprehendere; cum nihil in seipso siue sormaliter, siue eminenter hari
204쪽
beat Deus, quod non cognoscat. Difficile autem explicatu est; quomodo Deus cognoscat res quacunque temporis disse. rentia existentes, cum illae quatenus existente non habeam esse necessarium, sed contingens, quod in rebus postibilibus non accidit ; cum hae necessarib sequantur diuinam essentiam. Ex eo enim, quod Deus sit per essentiam, sequitur nece io, quod inhnicis modis positi participari: quod si infinitis modis potest participari : necessario etiam possibiles sent infinitae creativae maioris, ac maioris persectionis in infinitum, quas necessario comprehendit Deus, qui se ipsim,ac sui essentiam cognos mdo, comprehendit. . . Cui dissicultati ut satisfiat ν Utar bl Y
205쪽
Deo cornosci, Se compi hendi suam substantianuvii quaesito praecedenta dis
ximus i ita certum est, quemadmodum 'certum
, Deunti esse Deum, actum purum ' peressentia existentem, cuius--- Difficultas maior est de creaturis existentibus, seu habituris existentiam in aliqua disserentia teporis, quomodo illas cognostat Deus.. Nam creaturae postibiles satis iussicienter, Mnecessario repraesentantur per essentiam diuinam: quae cum sit infinitis modis participabulis, & imitabilis a creaturis, quae nunquam suLficienter, & adaequale pussunt exprimere, Madaequate imitari diuinam essentiam; sequitur necessario, posita diuina essentia, ac substantia, finitas in infinitum posse dari creaturas possibiles diuersi gradus, ac persectionis essentialis, quae imitentur, atque exprimini diuinam es.
206쪽
sentiana; qua comprehensa, necesse turn,quas possibiles diximus, cognosti. non contingit in creauiris existentibus in albqua disserentia temporis, quae, diuina compr hensa natura, non nece ito cognos unmr: non enim illae remis ri*Iustrius
creaturae possibiles: nam creaturae
Dicendum primo ; Res actue istente . si considerentur, mixtum ut aptae coniungi cum existentia, cognota a cognitione illa, quaeranose tur res possibiles, quam scientiam
hgentiae, cuius obiectum sunt creatu post biles perdissipam essentiam repraesenx ,m0do silpra e pliuato. Probatur.. Nam creaturae, quae sunt habi turae exiitςotiam , si consideruntur unium squatenus fluat aptae coniungi cum existentia licet simul essentia, & existentia earum
207쪽
I eo copiosii, & cc imhendi suam substantiam, uti quaesito praecedenti di
ximus i ita Omina est, quemadmodum certum, , Druinis Deum, a
existentem, cuius esse est tmelletere.. Difficultas maior est de creaturis existentibus, seu habituris existentiam in aliqua disserentia teporis, quomodo illas cognoscat Deus.
Nam creaturae postibiles satis sussicienter, &necessario repraesentantur per essentiam diuinam: quae cum sit infinitis modis participabulis, & imitabilis a creaturis, quae nunquam suLficienter, & adaequale pussunt exprimere, &adaequate imitari diuinam essentiam ; sequitur necessario, posita diuina essentia, ac substantia, finitas in infinitum posse dari creaturas possibiles diuersi gradus, ac persectionis essentialis, quae imitentur, atque exprim ni diuinam es- sentiam,
208쪽
qua comprehensa, necesse ineas ita tura ,quas pos ibiles discimur, cognosci. inod non contingit in cremaris existentibus in es, qua disserentia temporis, quae, diuina comprς, hensa natura, non neces iis cognos miret non enim ill necessui* 1 triumvadmudum
creaturae possibiles: nam creaturae
Dicendum primo ; Res actu existentqs. si considerentura musa ut aptae coniungi rumexistentia, cognia a Deo cognitione illa, quaeranos tur res PMibiles; quam scientiam
ligentiae; cuius obiectum sunt creatv postibiles per diuiuam uilentiam repraesedisia ,- do silpra e ptisato. Probatur . Nam creatu ae, q- sunt habiturae exiitςotiam , si conside Mur Ontum, quatenus simi aptae coni gi cum existentias licet simul essentia, & existentia earum Y 1 sca-
209쪽
scatur, quatenus sunt apta coniungi inter se, ob id tamen non sunt extra numerum rerum possibilium,& non habent esse contingens,sed esse necessarium. Quare, ut sic, cognoscentur eodem modo,& eadem cognitione, qua cognoscuntur res
possibiles. Dicendum secundo; si considerentur res existentes, quatenus habiturae sunt existetiam vel futurae sitnt, vel existunt, cognosti a
Deo etiam eadem cognitione, qua cognoscum,
turres possibiles. Probatur. Qu)a cognitio Dei, qui est ens per essentiam e sitiens, est eius sabstantia: uti constat ex ijs iquae dicta sent; & habet Sanctus Thomas, prima pari. quaest. Sed eius substantia est una, simplicissima de indiuisissima.
Ergo & ei us cognitio erit eode modo una,
simplicissilina, & indiuisisiima. Ergo quicquid cognostit Deus, cognostit
eadem cognitione , nam cognosiit , quicquid cognoscit, cum sit ens per essentiam existens, non per aliquod accidens, sed per siti subitantiam, quae est & obieetiam, & cognitio. Qimd vero, etiam Deus cognacat res suturas, & fictu ; est de fide. Nam, ut ait Moyse, , Vidit inus cuncta, quae secerat: & erant valde bona.
210쪽
Sed , quae fecit Deus, sunt res de facto exibstentes, singulares, & indiuiduae.
Ergo illas cognoscit Deus. Sed, cum cognitio Dei sit eius essentia quae est maxime una; hondistincta cognitione cognoscet res existen . Ergo eadem cognitione, qua & se ipsum & res posiibiles, cognoscet res in quacunque temporis disserentia existentes c,od ulterius probatur, dc explicatur. Nam, cum Deus, ens per essentiam exist&, sit prima causa, a qua omnia dependent, reguntur , & gubernantur, & in sitos fines diriguntur ; necesse est ea cognosci a Deo: Nam a prima causa dirigente, ac regente Omnia, n . cesse est persectissimo modo dependere, qua cunque habent esse per participationem.
Sed persectissimus modus est , si causa pri
Ergo cognoscit quicquid ab illa est,regitur, α gubernatur. Nec vilescit, si haec infima etiam cogno scat, cum non ab his rebus sumat Deus cognitionem : neque enim in se ipsis per proprias species a Deo cognoscuntur res ab ipso distin- sed in essentia sua . de in se ipse cognoscit ille, quicquid esse poteti, aut erit, aut fuit, aut est, quacunque disserentia temporis existens.