장음표시 사용
231쪽
statem antecedentem non imponit ; neque ui eo. quod scientia approbauerit , &'decretoses
diuinae voluntatis italuerit, rebus necessitatem imposuit. Nam decreuit dare esse ab aeter ieo modo, quo in tempore concurritia prodi cendum res creatas: Concurrit autem cum v luntate creata, quando illa producitium actita, ita, ut non auferat libertatem . Ergo etiam quando decreuit concurrere, non abibilitbertatem. Nam eo modo praesciuit, ac decreauit concurrere, quo modo concurrit. Sed concurrit ita suo concursu, M auxilijs, ut non a serat libertatem, ut patet ex Concilio Tridetis a cap s sess. o. ',' asseritur peccatores,qui per peccatata a Deo auersi erant, disponi per excitantemp& adiuuanoem gratiam ad conuertendum se ad suam ipserum iustificationem, ita,ut eidem gratiar libere assentiendo, dc cooperando, sic disponantur, ut tangente Deo cor hominis per Spiritus Sancti illuminationem, neque homo ipse nihil omnino agat, inspirationem illam
test. 4 . Ex quo loco patet, auxilijs, & concursu Dei nihil poni in voluntate hominis, quod anteceddenti necessitate ipsam praedeterminet ad ope.
ε Si ergo, quando Deus suo concursu , & a silijs ad ac tus liberos. praesertim supernatura les
232쪽
i oncurrit , ita concurrit, ut integra, & n libata remaneat hominis libertas, que etiam, quando ab arterno scientia approbauit, & v luntate decreuit, quicquam posuit, quod cre in aduersiretur libertati. ., nod si dicatur de actibus supernaturalibu6quibus peccatores se ad. Deum conuertunt, ad quos producendos non selum requiritur uniis uersius: Dei concursus, sed requiruntur etiam supereaturalia auxilia, quibus& illuminetur intellectus, & intiminetur assectus ; &qui sciactias magis gratiae, quam naturae: cum sine sa- pernat diauacilio Dei , illuminantis α tan-vntis cor hominis, nihil possit, non modo operari, sed nec etiam digne cogitare humanai'ns ; iuxta illud Pauli. . Non sumus. susucientes cogitare aliquid a nobis, quasi exJn bis: multo magis dicetur de alijs actibus imaturalibus, ad quos producendos requiritur tan
tum uniuersalis, & communis concursus.
Cum ergoDeus, quando de se contartio humanos actias , non auferat libertatem, illam adiuuet. nmite etiam, quando decres acum voluntate creata concurrere, aliquid positit, quod illi aut aduersaretur, aut officeret Nam i& infinitajsua scientia piricognouit
233쪽
d exigentim , uti sciuiupinuR,' etiam: concurrere decreuitvllo libertatis creatae dctrianemo. . . lar uiat: Quia argumentum si nil ficiendumst, diligentius animaduertere incepi dumisu
laici Cardinalis similiarem suum, non mini do ina conspicuum , quam religione laud bilem . admonuit, ut diligenter aduerteret siaris congruerem scalpturis , quae de .m tu terrae cogitauerat , ad silvaiaa eamn via, quae illa caelo apparem phenomen αα quaecimque de casti , atque astroriimmoti, eorum diligenti inspectiones&3considera tione communiter recipiunt Philosephi. Con cesilaenim omnibus , quae Vardoctissimus e wgitauerat, quaesiuit, An potueris , & tauerit Deus alio mo disponere, & moueret crbes, vel sidera ita, ut quacunque vel in caelis appa' xens phenomena, Vel de uderum motibus μι ine, situ, distantia, ac dispositionedicuntur , siluari possint. Quid sit neges, Sanctissimus dixit ,probare debes implicare contradictionem, poste haec siter fieri, quam excogitasti . Deus enim imoita sita potentia potest, quicquid non impliacat contradictionem: cumq. Dei scientia nons tminor potentia; si potuisDeum concedi
234쪽
etiam affirmare debemus . . Quod si potuit, ac nouit Deus haec: alio modo disiuniere, quam excogitatum est, itMut saluentur omnia, quae dicta sitnt : Non ad hunc modum debemus diuinam arctare ρο- tontiam, & scientiam. Quibus auditis,quieuit vir ille doctissimus Ex quo & ingenij, de morum laudem rei
. Sic ergo in casu nostior quaero an implicet contradietionem dari actus liberos. Si hiplicare dicatur; probari debet . Id vero siquis tentet, & indoctorum Hominum turba, α Sapientum Senatum se clamantem audieta que ex ijs, quae dicta sint aperte constat id rationi, ac sacri loquus repugnare. . M. x Si ergo dari possuntactus liberi; Deus peressentiam existens sine ullo libertatis creatae detrimento necessario cognouit, eos libeia fieri posse, & ut liberE fierent decernere pstuit. Nam praecognouit Deus,&decreuitalia fieri, quemadmodum scit,&potest cum voluntate creata sic concurrere, ut eius sal uetur libertas.
od si aliquis dira facilius intriligi 'um
modo voluntas creata libeia esset operatur sine Dei praescientia, atque decreto. 8Is certe libertatis , seu voluntatis creatae destrueret rationem: quae cum sit ster particia B b a patio
235쪽
pationem; quemadmodum nec esse, nec a
telligi persecte potest absque eo, quod est perissentiam; sic nihil potest operari, ipso Deo;
qui per essentiam existit, nonIapprobante , atque operante. Qui cum in se ipso rerum omnium rationes, ac persectiones eminenter contineati non expectat tempus ad cogit scendum, aut decernendum,quod in tempore est facturus; sed ab aeterno cognouit, decreuit, quicquid initempore aut se sito, aut cum natura creata cui etiam facultatem operandiimpertiri voluit) eratoperaturus .EL EX.hi cognoscere possumus, quantum arer . . ' veritate aberrarit UUiclesus,, artic. 27. damnato in Coocilio Constantiensi;qui afferebat, Mi eri omnia euenire absoluta necessitate. Pilia. Animum i , Id enim repugnat ' scripturis; quibus' ita .hertatis humanae admonemur; Eth, quibus zes,l, g,. ita a Deo aliquidi praecipitur , Π, retributiod ' . et, promittatur ijs, qui iuxtaDei praeceptum , &ss. loris vias ambulant,& poena iis , qui eius mam. ερος 3' custodierint, nec leges obseruauo
Error autem VI icles iam damnatus, cum tronum Lutherum contra scripturas adin-uςnerit , iterum damnatus fuit in Concilio Tridentino.
236쪽
SI Detus cognosceret sutura contingen tia; de illis esset determinata verita . Sed de futuris contin gentibus non d mr determinata: veritas, communi Philotaphorum sensu. Ergo Deus non cognoscit futura conti
Sequela maioris probatur. Nam cognitio Dei, cum sit certa, & infallibilis; si Deus cmgnoscat futurum contingens, illud erit dete minatE verum. Si enim, verbi gratia, cogn-Jrit Deus, Petrum cras cursurum;illa propositio iam erit determinate vera: aliis Deus: DOLset falli. . Respondetur; de suturis contingentibus non dari determinatam veritatem respectu nostri, qui no i necessario cognoscimus omisne verum: quia non est aliquid, quod cer & infallibiliter possit nos ducere in cogniti nem futurorum contingentium ; non enim in causa habent determinatam veritatem: quia caesa libera itaoperatur, ut possit non opo
Igitur quantumuis persecte cognoscamus causiam liberam; ex vi cognitionis causae libe-Iae nunquam possumus cognoscere, quid illa
237쪽
certo, & determinatE iactura sit equia potest
At vero respectu Dei, qui necessario cognoscit omne verum; eo ipso, quod Aturi contingens est sum S;eo ipso etia illud certo & infallibiliter cognoscit Deus liberE sutura. Et sicut sua immensitate necessarib coexi stit Deus omnibus rebus existentibus; itastientia cognoscit necessati quicquid rati nem cognoscibilis habet: dc ideo, dato, quod res aliqua sit futura,Deus illam cognostit
terminaia, a liberalisminis voluntate sui ram, sed libere. Nam eo modo Deus cogno scit res, quo sunt.VSed non est aliquid antea cedens actum voluntatis liberae, ita determi nans voluntatem, ut antecedenti necessitate 'illam praedeterminet ad operandum; ut dii. cium est ex Concilio Tridentino ; & ex scrupturis ibidem adductis. v Ergo Deus non cognoscit actus liberos suturos a voluntate, necessitate antecedenti praedeterminata ad operandum. Hoe ergo modo Deus infallibiliter latura contingentia cognoscit; hoc modo non 'habent determinatam veritatem futura' contingentia in causa, seu voluntate creata ex alia quo, quod ipsam praedeterminando, eidem,' antecedentem imponat necessitatem ;Wisu.
238쪽
Vod Deus cognouitMurum, non P i test non esse. futurum. Ergo necessario erit futurum.
Respondetur; a Deo cognosci ne si rib res futuras eo modo, quo sui futurata. Qia re, si illa uti supra probatum est,sunt libere suturae ; Deus necessario cognostet ialas libere suturas . scientia ergo Dei non imponit necessit tam rebus; sed positis rebus, necesse est illas a Deo co osci:quia nullum est verum,quod possit diuinam effugere cognitionem sicuta nihil potest existere absque Dei fratcmis , modo suprae3plicato M. . .
Posta diuina scientia, possunt satura c5
tingentia non esse. Nam ita sunt a caussa libera, ut possint non esse. Ponantur ergo non esse. In tali casu possibili posito in esse, nihil sequitur absurdi: arque ita nullum erit absurdum, si ea, quae cognita fuerunt a Deo futura, non sint sutura; m per conso quens possumus dicere, Vel Deum non 'gnoscere sutura contingentia, vel scientiam Dei
239쪽
Dei non esse insallibilem: morum utrumquaabsurdum est . .
Respondetur. Quando Deus cosnoscit aliqua Liura, iam illa supponuntur sutura;&ex suppositione, quod sint sutura, sunt neces.saria necessitate cosequenti, & in sensu conia posito: quae necessitas consequens, &in sen- , composito, non tollitclibertatem, sed est interdum etiam exercitium ipsus libertatis. Nam, verbi gratia, quando aliquis loquitur, supposito, quod loquatur, &, uti dicunt, ita sensu composito, & necessitate consequenti ad ipsum actum, necessarib loquitur; Κmen libere loquitur ; quia nihil antecedens actum loquendi erat, quod ita praedetermi naret ad loquendum , ut cogeret loqui, aut loquendi imponeret necessitatem
Quare, dato, quod aliquid si futurum axoluntate liberi,illud in necessitio suturum;& non potest poni non futurum, non variata positione. t aia implicat ergo contradictionem, s aliquid sitiaturum, eo ipso, quod iam sit postii siturum in sensu composito, illud non ess futurum saeta suppositione: Ergo facta sui, et positione, quod aliquid sit laturum,non pootest poni non esse futurum , non variata suse
. ia. Quod s, uti petitur in argumento, con , O damus,
240쪽
damus, illud, quod ponitur futurum, non esse suturum: cum simpliciter, & absilute, nubia facta suppositione, seu insensu diuise, possit non esse; in tali casu, & variatur suppositio, de
argumentamur a sensu composito ad sensum diuisum: & tunc,variata suppositione, Respondemus quaesito, dicentes; In talitati su Deus non cognosceret futurum contingerin uia non esset suturum: At vera ista suntatio estruerer priorem sup positionem. Et sicut, dato,quod existant haec omnia coi-pora, quae nunc existunt, necessarium est, 'Deum in illis esse per essentiam, praesentiam, potentiam; quς tamen si non existant Deus illis non eoexistet. Ita si res aliqua est futura, necessario a Deo cognoscitur; si illa eadem p natur non fiatura; cognita suisset a Deo, ut pos sibilis tantum, de apta coniurigi cum existetutia; non autem ut situra, de tantungenda cum
Vides ergo ex dictis, quomodo sit aluW- dum 'phisma, de vitanda fallacia. EX DICTIS COLLIGITUR. IN Deo non esse discursiuam cognitioneni,
sed intuitiuam. Nam cunitio discursiua nonis ita una, ut non supponat aliam. At vero cognitio Dei, qui est actus purus per Cc essenis